Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 czerwca 2016 r. (OR. en) 10721/16 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 28 czerwca 2016 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 10320/16 REV 1 Dotyczy: FIN 408 AGRI 377 FORETS 29 DEVGEN 151 ENV 464 RELEX 572 UD 146 Egzekwowanie prawa, zarządzanie i handel w dziedzinie leśnictwa Konkluzje Rady (28 czerwca 2016 r.) Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie sprawozdania rocznego Eurojustu za rok 2015, przyjęte przez Radę na jej 3473. posiedzeniu, które odbyło się 28 czerwca 2016 r. 10721/16 lo/kkm 1
ZAŁĄCZNIK Konkluzje Rady Egzekwowanie prawa, zarządzanie i handel w dziedzinie leśnictwa RADA UNII EUROPEJSKIEJ, (1) PRZYWOŁUJE konkluzje Rady w sprawie egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa z dnia 13 października 2003 r. 1 ; (2) PRZYWOŁUJE niedawne konkluzje Rady z dnia 14 marca 2016 r. w sprawie sprawozdania specjalnego Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 13/2015 zatytułowanego: Wsparcie UE dla państw produkujących drewno w ramach planu działania FLEGT 2 (3) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE niezależne sprawozdanie zatytułowane Ocena unijnego planu działań na rzecz FLEGT (egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa) w latach 2004 2014. Wersja ostateczna z 27 kwietnia 2016 r. i ODNOTOWUJE główne ustalenia i zalecenia tego sprawozdania; (4) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady pt. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiające obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna(rozporządzenie UE w sprawie drewna) oraz sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wykonywania uprawnień powierzonych Komisji zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 995/2010 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 października 2010 r. ustanawiającym obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna (rozporządzenie UE w sprawie drewna) oraz ODNOTOWUJE zawarte w sprawozdaniu wnioski i zalecenia; 1 2 Dz.U. C 268 z 7.11.2003, s. 1. Dok. 7084/16. 10721/16 lo/kkm 2
Plan działań UE na rzecz FLEGT (5) PODKREŚLA, że jednym ze wskazanych mocnych punktów planu działań UE na rzecz FLEGT jest innowacyjna koncepcja jednoczesnego wprowadzenia środków po stronie popytu i po stronie podaży w sposób wzajemnie się wzmacniający, co potwierdzają sprawozdania z oceny; (6) UZNAJE, że realizacja planu działań UE na rzecz FLEGT przyniosła dwa ważne akty prawne, a mianowicie (1) rozporządzenie w sprawie FLEGT (rozporządzenie Rady (WE) nr 2173/2005) 3 oraz (2) rozporządzenie UE w sprawie drewna (rozporządzenie (UE) nr 995/2010) 4 ; (7) PRZYCHYLNIE ODNOSI SIĘ DO przedstawionych w ocenie dowodów odnośnie do wpływu planu działań UE na rzecz FLEGT na spadek importu do UE drewna pochodzącego z nielegalnego wyrębu; (8) UZNAJE znaczenie zaangażowania sektora prywatnego w realizację planu działań UE na rzecz FLEGT w odniesieniu do działań zarówno po stronie popytu, jak i po stronie podaży oraz PODKREŚLA, że stałe i zwiększone zaangażowanie w przyszłe działania realizacyjne ma kluczowe znaczenie dla powodzenia planu działań UE na rzecz FLEGT jako całości; (9) ODNOTOWUJE niedawne postępy w ramach dyrektywy UE o rachunkowości (2013/34/UE) 5 i PODKREŚLA, że inwestorzy publiczni i prywatni, banki i instytucje finansowe powinny zwrócić większą uwagę na zabezpieczenia finansowania i ochronę inwestycji, ponieważ inwestycje prowadzące do nielegalnego wyrębu i związanego z nim handlu są szkodliwe dla planu działań UE na rzecz FLEGT; (10) ZWRACA UWAGĘ, że dobrowolne umowy o partnerstwie (VPA) okazały się wartościowym narzędziem promowania i poprawy gospodarki leśnej, zwłaszcza w wyniku ustanowienia skutecznych wielostronnych procesów uczestnictwa, doprecyzowania ram prawnych, reform politycznych, zwiększenia przejrzystości i rozliczalności oraz podnoszenia świadomości; 3 4 5 Rozporządzenie Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (Dz.U. L 47 z 30.12.2005, s. 1). Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiające obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. L 295 z 12.11.2010, s. 23). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19). 10721/16 lo/kkm 3
(11) UZNAJE, że VPA przynoszą liczne korzyści, które pojawiają się przed rozpoczęciem wydawania zezwoleń FLEGT i tworzą podstawy zarządzania potrzebne do osiągnięcia szerszych celów realizacji zrównoważonej gospodarki leśnej oraz szerszych celów zrównoważonego rozwoju, takich jak zatrzymanie wylesiania; (12) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE wkład planu działań UE na rzecz FLEGT w zwiększenie wymiany handlowej oraz współpracę na rzecz rozwoju z państwami trzecimi, w których UE i jej państwa członkowskie działają na rzecz wspierania budowy potencjału w dziedzinie dobrych rządów i procesów demokratycznych, przyczyniając się w ten sposób do zrównoważonego rozwoju; (13) Z niepokojem ZAUWAŻA, że mimo wszelkich starań drewno posiadające zezwolenia FLEGT nie jest jeszcze przedmiotem obrotu rynkowego. Niemniej jednak PRZYZNAJE, że partnerzy w ramach VPA zarysowali kompleksowe i ambitne reformy, co zaskutkowało złożonymi i czasochłonnymi wyzwaniami. Wdrażanie istniejących dobrowolnych umów o partnerstwie oraz bieżące i przyszłe negocjacje dotyczące VPA powinny odzwierciedlać realistyczne oczekiwania co do czasu potrzebnego na uruchomienie w pełnym zakresie systemów ulepszonego zarządzania gospodarką leśną, stosowanych na szczeblu krajowym i w wielu krajach. Powinny one również lepiej przewidzieć wielkość i charakter wyzwań, które należy podjąć w różnych kontekstach krajowych; (14) DOSTRZEGA wyzwania zidentyfikowane w ramach oceny wdrażania dobrowolnych umów o partnerstwie i WZYWA Komisję oraz państwa członkowskie do refleksji nad wskazanymi technicznymi aspektami i znalezienia sposobów na poprawę skuteczności i wydajności. W szczególności DOSTRZEGA potrzebę lepszego monitorowania wyników umów VPA, aby lepiej upowszechniać i wspierać wysiłki krajów partnerskich, które rozpoczęły reformy mające na celu przekształcenie zarządzania sektorem leśnym; (15) Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE znaczne postępy w realizacji umowy o dobrowolnym partnerstwie na rzecz FLEGT między UE a Indonezją oraz niedawne oświadczenie o gotowości Indonezji do rozpoczęcia wydawania zezwoleń FLEGT. Podkreśla znaczenie tej pierwszej umowy o dobrowolnym partnerstwie otwierającej drogę ku wydawaniu zezwoleń FLEGT i WYRAŻA NADZIEJĘ, że będzie to służyć za istotny przykład dla innych krajów; 10721/16 lo/kkm 4
(16) DOCENIA istniejące skoordynowane wsparcie finansowe i kadrowe dla 46 krajów będących producentami drewna w tym dla 15 krajów zaangażowanych w procesy VPA zapewnione przez UE i jej państwa członkowskie, i PODKREŚLA, że kluczowe znaczenie mają utrzymanie i zwiększenie wsparcia rozwoju FLEGT, w tym lepsza koordynacja. UZNAJE, że obecne zasoby ludzkie i finansowe w Komisji i państwach członkowskich są ograniczone oraz że pilnie potrzebne jest nadanie priorytetu poszczególnym działaniom, w szczególności w odniesieniu do dobrowolnych umów o partnerstwie; (17) Podkreśla znaczenie MŚP i drobnych producentów leśnych, działających na rynkach krajowych w krajach produkujących; (18) Odnotowuje wyrażone przez sektor prywatny w ramach oceny obawy, że nacisk kładziony na nielegalny wyrąb wywołuje niezamierzone negatywne konsekwencje dla wizerunku drewna jako surowca w ogóle. Podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie powinny nadal wspierać drewno wyprodukowane w sposób legalny i zrównoważony, niezależnie od jego pochodzenia, jako przyjazny środowisku i ekologiczny produkt o wielu zastosowaniach, który przyczynia się do zrównoważonej gospodarki leśnej i może przyczynić się do łagodzenia zmian klimatycznych zgodnie z porozumieniem paryskim; (19) ZAUWAŻA, że polityka zamówień publicznych w zakresie drewna dostarczyła mocnych sygnałów rynkowych i przyczyniła się do wyeliminowania z rynków UE drewna pochodzącego z nielegalnego wyrębu i do promowania zrównoważonej gospodarki leśnej. Rozporządzenie UE w sprawie drewna (20) PRZYZNAJE, że dwuletni okres od wejścia w życie rozporządzenia w dniu 3 marca 2013 r., objęty przeglądem rozporządzenia UE w sprawie drewna (EUTR), jest zbyt ograniczony, aby można było przeprowadzić kompleksową ocenę wyników tego rozporządzenia, ale mimo to sprawozdanie dostarcza wskazówek dotyczących stanu stosowania rozporządzenia w UE i jego skuteczności w osiąganiu zakładanych celów; 10721/16 lo/kkm 5
(21) PODKREŚLA, że rozporządzenie EUTR przyniosło już pierwsze pozytywne rezultaty, takie jak podnoszenie świadomości ogółu społeczeństwa i podmiotów gospodarczych w kwestii nielegalnego pozyskiwania drewna, a także stopniowa zmiana zachowań operatorów rynkowych, którzy coraz częściej szczegółowo sprawdzają swoje łańcuchy dostaw i PODKREŚLA, że działania podejmowane przez UE i jej państwa członkowskie wywierają efekt katalizatora poprzez zachęcanie innych krajów konsumujących do rozszerzenia ustawodawstwa krajowego o podobne akty ustawodawcze lub do rozważania środków o podobnych celach; (22) ZAUWAŻA z zaniepokojeniem, że w sprawozdaniu Komisji opisane zostały wyzwania dla efektywnego stosowania rozporządzenia EUTR, m.in. niewystarczające zasoby ludzkie i finansowe przydzielone Komisji i właściwym organom, ograniczona liczba kontroli oraz brak jednolitego rozumienia i spójnego egzekwowania rozporządzenia w całej UE; (23) ZAUWAŻA początkowe opóźnienia w stosowaniu rozporządzenia w niektórych państwach członkowskich, ale PRZYZNAJE, że w tym względzie osiągnięto niedawno znaczne postępy; PODKREŚLA, że potrzebne są dalsze starania i odpowiednie środki ze strony państw członkowskich na przyspieszenie wdrożenia i osiągnięcie skutecznej i bardziej spójnego stosowania i egzekwowania rozporządzenia EUTR w całej UE, w szczególności w celu zapewnienia równych warunków oraz skutecznych kontroli na całym rynku wewnętrznym; (24) PODKREŚLA, że skuteczne wdrażanie rozporządzenia EUTR wzmocni wdrażanie dobrowolnych umów o partnerstwie, i tym samym wniesie wartość dodaną do planu działań UE na rzecz FLEGT, i WZYWA państwa członkowskie do przyłączenia się do tego; (25) PODKREŚLA, że rozporządzenie EUTR obejmuje już znaczną część drewna i produktów z drewna wprowadzanych na rynek UE. ODNOTOWUJE obawy związane ze zgłaszanymi lukami i niespójnościami w odniesieniu do produktów objętych tym rozporządzeniem, które mogą wpływać na skuteczność rozporządzenia i mogą tworzyć nierówne warunki gry, zarówno między unijnymi podmiotami rynkowymi, jak i między UE a zagranicznymi podmiotami rynkowymi. ZALECA, aby Komisja rozważyła możliwość skorygowania zakresu produktów w celu usunięcia luk i niespójności. ZDECYDOWANIE STWIERDZA, że przy rozważaniu możliwości skorygowania zakresu produktów należy uprzednio przeprowadzić dogłębną ocenę wpływu; 10721/16 lo/kkm 6
(26) PODKREŚLA, jak ważne jest, by przyszłe przeglądy funkcjonowania i skuteczności rozporządzenia EUTR, zgodnie z art. 20 ust. 3 rozporządzenia miały na uwadze również gromadzenie pogłębionych informacji na temat wpływu rozporządzenia na unijny rynek drewna, w tym w różnych grupach produktów drzewnych, oraz na podmioty rynkowe. Dalsze działania (27) PODKREŚLA, że nielegalne pozyskiwanie drewna w dalszym ciągu powoduje znaczne straty pod względem środowiskowym, społecznym i gospodarczym, a także hamuje wysiłki mające na celu realizację szerszych celów zrównoważonego rozwoju, i POTWIERDZA, że plan działań UE na rzecz FLEGT stanowi poważny wkład w sprostanie wyzwaniom w tym zakresie; (28) PRZYPOMINA, że plan działań UE na rzecz FLEGT należy wyjaśniać w ramach wysiłków na rzecz osiągnięcia zrównoważonej gospodarki leśnej na całym świecie i PODKREŚLA, że wymogi prawne dotyczące gospodarki leśnej tworzą podstawy zrównoważonej gospodarki leśnej, a skuteczne egzekwowanie prawa jest warunkiem wstępnym zrównoważonej gospodarki leśnej; (29) POTWIERDZA swoje zobowiązanie do zajęcia się problemem nielegalnego pozyskiwania drewna i związanego z nim handlu w drodze skoordynowanej współpracy wielostronnej 6 oraz współpracy z krajami konsumującymi i produkującymi, sektorem prywatnym i innymi zainteresowanymi stronami; (30) PODKREŚLA, że należy położyć większy nacisk na związaną z lasami współpracę międzynarodową, w szczególności z innymi państwami o podobnych systemach prawnych po stronie popytu, oraz na współpracę z innymi głównymi krajami importującymi w drodze międzynarodowego i dwustronnego dialogu mającego na celu rozwiązanie, w sposób jeszcze bardziej efektywny, globalnego problemu nielegalnego pozyskiwania drewna i związanego z tym handlu; (31) WZYWA Komisję, wysoką przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz państwa członkowskie do zintensyfikowania i skoordynowania dialogu politycznego z krajami, które eksportują duże ilości drewna i produktów pochodnych do UE, lecz które nie uczestniczą w dobrowolnych umowach o partnerstwie, w celu zwalczania nielegalnego wyrębu i związanego z nim handlu oraz promowania drewna wyprodukowanego w sposób legalny i zrównoważony; 6 Jak wyjaśniono w sekcji 4.2.2 planu działań UE na rzecz FLEGT. 10721/16 lo/kkm 7
(32) ZWRACA SIĘ do Komisji, aby dalej zwiększała ułatwienia dla wymiany informacji ze stosownych źródeł oraz współpracę między właściwymi organami, między innymi w celu poprawy dostępu do oficjalnych i niezależnych informacji na temat przepisów krajowych oraz na temat legalnego i nielegalnego wyrębu w państwach trzecich. ZWRACA SIĘ do Komisji, by, w ścisłej współpracy z właściwymi organami państw członkowskich, przygotowywała dalsze wskazówki, w stosownych przypadkach, w celu osiągnięcia bardziej skutecznego, spójnego i skoordynowanego stosowania rozporządzenia EUTR; (33) ZAUWAŻA, że w ostatnim dziesięcioleciu znacznie zmienił się polityczny i globalny kontekst gospodarczy. PODKREŚLA, że istotne fakty polityczne, takie jak strategia Europa 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju i jej cele zrównoważonego rozwoju, porozumienie paryskie, międzynarodowe porozumienie w sprawie lasów na okres po 2015 r., jak i cele z Aichi odnoszące się do Konwencji o różnorodności biologicznej powinny kształtować przyszłe priorytety w ramach planu działania w celu zapewnienia jego spójności z obecnymi i pojawiającymi się wyzwaniami politycznymi; (34) Z wielkim niepokojem ODNOTOWUJE, że wylesianie i degradacja lasów na świecie wciąż pozostają istotnymi problemami oraz że lasy są zagrożone. Przyczyny tego zjawiska są złożone i obejmują ekspansję rolnictwa. ZACHĘCA Komisję do zbadania możliwości zajęcia się przyczynami wylesiania i degradacji lasów na całym świecie oraz zbadania, w jaki sposób unijny plan działań na rzecz FLEGT mógłby nadal przyczyniać się do rozwiązywania tych problemów w skoncentrowany sposób; (35) UZNAJE, że ogólna koncepcja unijnego planu działań UE na rzecz FLEGT jest nowatorska, kompleksowa i przyszłościowa, a jej cele oraz logika interwencji, jak również główne filary i dziedziny działania pozostają aktualne. Jednakże potrzebne są zmiany w priorytetach i podejściach w obrębie obszarów działań i pomiędzy nimi, w szczególności w odniesieniu do dobrowolnych umów o partnerstwie, w tym monitorowania ich oddziaływania. PODKREŚLA potrzebę jasnych strategii postępowania wobec tych VPA, które stale nie spełniają uzgodnionych oczekiwań; (36) WZYWA Komisję, aby, jak przewidziano w planie działania, w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi opracowała szczegółowy i skoordynowany plan prac, który przegrupowuje priorytety bieżących działań, daje jasne cele, ustanawia cele pośrednie służące śledzeniu postępów oraz ułatwia monitorowanie, przy jednoczesnym unikaniu powielania wysiłków. W planie prac należy opisać rolę i zobowiązania Komisji, delegatur UE i państw członkowskich oraz pozostawić pewną elastyczność. 10721/16 lo/kkm 8