Inicjatywy oddolne na obszarach wiejskich Możliwości aplikacyjne w ramach Priorytetów VI i VII Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 Spotkanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
2
Cel Działania: Podniesienie zdolności do zatrudnienia oraz mobilności przestrzennej i zawodowej osób zamieszkujących na obszarach wiejskich poprzez przygotowanie ich do podjęcia pracy w zawodach pozarolniczych oraz wykorzystania szans związanych z powstawaniem nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich. 3
Grupy docelowe: osoby pozostające bez zatrudnienia w wieku 15-64 lata, mieszkaocy gmin wiejskich, miejsko wiejskich oraz miast do 25 tys. mieszkaoców, społeczności lokalne aktywnie działające na obszarach wiejskich na rzecz aktywizacji zawodowej mieszkaoców obszarów wiejskich, podmioty działające na obszarach wiejskich na rzecz aktywizacji zawodowej mieszkaoców tych obszarów. 4
Typy realizowanych projektów: działania o charakterze informacyjnym, promocyjnym, szkoleniowym lub doradczym przyczyniające się do poprawy zdolności do zatrudnienia oraz rozwoju usług aktywizacyjnych (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej) rozwój dialogu, partnerstwa publicznospołecznego i współpracy na rzecz wspierania aktywizacji zawodowej na obszarach wiejskich 5
6
Cel Działania: Wsparcie dla rozwoju inicjatyw na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu członków społeczności lokalnych na terenach wiejskich, przyczyniających się do ich aktywizacji zawodowej i społecznej 7
Grupy docelowe: osoby niezatrudnione, w wieku aktywności zawodowej (15-64 lata), zagrożone wykluczeniem społecznym z co najmniej jednego powodu spośród wskazanych w art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64 poz. 593 z późn. zm.), zamieszkujące gminy wiejskie, miejsko wiejskie oraz miasta do 25 tys. mieszkaoców, osoby zamieszkujące gminy wiejskie, miejsko wiejskie oraz miasta do 25 tys. mieszkaoców (pod warunkiem, że ich udział w projekcie jest niezbędny do poprawy sytuacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym objętych wsparciem w ramach projektu), podmioty działające na obszarach wiejskich na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu mieszkaoców tych obszarów 8
Typy realizowanych projektów: działania o charakterze informacyjnym, promocyjnym, szkoleniowym lub doradczym przyczyniające się do przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu członków społeczności lokalnych zagrożonych wykluczeniem społecznym lub społecznie wykluczonych. rozwój dialogu, partnerstwa publiczno-społecznego i współpracy na poziomie lokalnym na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. 9
Za oddolną inicjatywę lokalną należy uznać: projekt o zasięgu lokalnym, skierowany do mieszkańców gmin wiejskich, wiejsko-miejskich i miast do 25 tys. mieszkańców zakładający udział ww. mieszkańców w określaniu problemów i celów oraz tworzeniu założeń i/lub realizacji projektu. To, co odróżnia tego typu projekt od innych projektów to:
Dana społecznośd lokalna nie tylko wyraża swoje potrzeby, ale też akceptuje i identyfikuje się z problemami będącymi przedmiotem i celem projektu - zasada (praca z ludźmi, a nie za ludzi). Ważny jest bezpośredni udział obywateli tych społeczności w tworzeniu ramowych założeo projektu oraz ich uczestnictwo w jego realizacji. Inicjatywa lokalna ma służyd rozwiązywaniu wcześniej zdiagnozowanych problemów i przyczynid się do aktywizacji społeczności lokalnej, np. poprzez zwiększenie inwencji i własnych zdolności. Najlepszym miejscem do wyrażania lokalnych potrzeb i diagnozowania problemów mogą byd spotkania zainteresowanych mieszkaoców lub wykorzystanie innych forów lokalnych organizacji pozarządowych. Pomocne mogą też byd metody centrum aktywności lokalnej, realizacja ankiety poprzez lokalne media a nawet zaangażowanie jednostek pomocniczych samorządu gminnego.
Działania w ramach inicjatywy lokalnej ukierunkowane są na aktywizację zawodową oraz podniesienie poziomu zatrudnienia mieszkaoców obszarów wiejskich, a zwłaszcza nabycie umiejętności zawodowych przydatnych poza rolnictwem. Powyższe instrumenty będą prowadzid do zmniejszenia zróżnicowao w obszarze zatrudnienia pomiędzy obszarami wiejskimi a ośrodkami miejskimi. Aby uznad dane przedsięwzięcie za oddolną inicjatywę lokalną, wniosek składany w odpowiedzi na ogłoszony konkurs musi zawierad informacje o spełnieniu kryteriów: społecznej identyfikacji i akceptacji przedsięwzięcia - odnoszącej się do pozytywnego stosunku społeczności lokalnej do potrzeb i problemów będących przedmiotem i celem projektu i w konsekwencji wyjaśniającej, czy za danym pomysłem, inicjatywą stoją mieszkaocy/społecznośd lokalna), społecznej partycypacji - rozumianej jako współudział społeczności lokalnej, w tworzeniu ramowych założeo projektu i jego realizacji.
Celem potwierdzenia oddolnej formuły mechanizmu kształtowania warunków powstania i realizacji projektu w treści wniosku o dofinansowanie muszą znaleźd się informacje w tym zakresie - przykładowo: informacje o odbytych spotkaniach z mieszkaocami, w trakcie których omawiano kwestię potrzeb społeczności lokalnej/projektu (liczba spotkao, liczba uczestników, wpływ spotkao na projekt); informacje o stanowiskach przedstawicieli jednostek pomocniczych gmin (sołectwa, dzielnice, osiedla i inne) wspierających projekt lub deklarujących udział w projekcie (nazwy organów i jednostek i rodzaj deklaracji: wsparcie/uczestnictwo); informacje o podmiotach i instytucjach deklarujących zamiar współuczestnictwa lub współpracy w realizacji projektu (nie chodzi tu o formalne partnerstwo).
14
Identyfikacja zasobów, problemów i potrzeb lokalnych. Technologie IT w służbie liderów lokalnych. Praca metodą projektów. możliwości pozyskiwania dotacji unijnych w zakresie rozwiązywania problemów związanych z bezrobociem. wykorzystanie elektronicznych narzędzi w procesie przygotowania i zaradzania projektem Działania aktywizacyjne. Tworzenie nowych metod aktywizacji osób na obszarach wiejskich.
Działanie 6.3 Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich Przykłady form wsparcia: Mobilizowanie i organizowanie społeczności lokalnych. Warsztaty motywujące do działania. Inicjatywy na rzecz rozwiązywania problemów na wsi - przygotowanie do realizacji własnego projektu. Tworzenie projektów PO KL 2007-2013. Możliwości pozyskiwania funduszy UE, szkolenia, warsztaty, tworzenie biznesplanów. Wsparcie psychologiczne. Pomoc w opracowaniu dokumentów aplikacyjnych (CV, List Motywacyjny) Informacje w zakresie ofert pracy, szkoleo, wsparcia w zakresie pomocy społecznej.
Działanie 6.3 Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich Przykłady form wsparcia: Szkolenia, doradztwo, możliwości pozyskania środków finansowych. Szkolenia, warsztaty. Wizyty studyjne. rozwijanie umiejętności społecznych. Warsztaty dla uczniów i rodziców Doradztwo zawodowe dla uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych.
Działanie 6.3 Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich Przykłady form wsparcia: Diagnoza potrzeb organizacji pozarządowych. Szkolenia dla organizacji pozarządowych (pozyskiwanie funduszy UE) Doradztwo dla NGO.
19
przeprowadzenie badao za pomocą ankiet (pocztowa, audytoryjna itd.), przeprowadzenie obserwacji, przeprowadzenie wywiadów (bezpośredni, telefoniczny, pogłębiony itd.), przeprowadzenia paneli, forów, inne.
formułowanie strategii, formułowanie planów na rzecz rozwoju, zawiązywanie partnerstw, współpracy między regionami/ instytucjami, budowanie zespołów, spotkania z władzami lokalnymi, inne.
organizacja konferencji / seminariów przynależnośd do konkretnej grupy zależy od tematyki, może byd m.in. aktywizująca, organizacja warsztatów z zakresu m.in.: technik aktywnego poszukiwania pracy, podniesienia umiejętności autoprezentacji, prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej, pisania CV i LM, pomoc w podejmowaniu optymalnych decyzji w zakresie prawidłowego wyboru zawodu kierunku dalszego kształcenia, autodiagnozy własnych umiejętności i ograniczeo; określenia własnych zainteresowao; osobowośd i temperament, określenia własnego profilu osobowościowego; osiągania celów życiowych; wiedzy o zawodach i zmieniającym się ryku pracy; kierunków dalszego kształcenia; rozwijania umiejętności społecznych,
organizacja punktów informacyjnych, tworzenie punktów planowania kariery oraz biur aktywizacji zawodowej; organizacja spotkao informacyjnych (dla mieszkaoców, instytucji, pracodawców), organizacja usług doradczych, akcje promocyjne (foldery, plakaty, ogłoszenia i inne); organizacja konkursów, inne.
organizacja szkoleo/warsztatów m.in. z zakresu: sposobów zakładania firmy i prowadzenia firmy; pozyskiwanie środków na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej; pozyskiwania środków pochodzących z UE oraz realizacja projektów; ekonomii społecznej, doradztwa zawodowego, komunikacji międzyludzkiej; efektywnej komunikacji oraz skutecznego reprezentowania interesów społeczności wiejskiej; identyfikacji zasobów, problemów i potrzeb lokalnych; sposobów motywowania podopiecznych oraz roli lokalnego lidera; mobilizowania i organizowania społeczności lokalnej do działania; budowania partnerstwa lokalnego; walory terytorium jako kluczowe dla podejmowania samozatrudnienia i rozwijania własnej działalności gospodarczej; usługi i produkcja oparta na lokalnych zasobach i potrzebach lokalnych rynków;
Inicjatywy oddolne przykłady działao projektowych korzystania z Internetu jako narzędzia pomocnego w pracy sołtysa i lidera wiejskiego; świadczenia usług elektronicznych opartych na wykorzystaniu Internetu i informatyki; agroturystyki w rozwoju społeczno-ekonomicznym obszarów wiejskich; produktów tradycyjnych/ potraw tradycyjnych/ regionalnych; roli i znaczenia odnawialnych źródeł energii; kursów językowych, prawa jazdy, obsługi komputera; wizyt studyjnych; inne.
26
Nieprawidłowo wybrana/wskazana instytucja, w której wniosek został złożony (np. Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie) Wniosek sporządzony jako wydruk próbny Różne sumy kontrolne na stronach wersji papierowej wniosku Błędnie wpisany numer konkursu, niezgodny z numerem określonym w Dokumentacji Konkursowej Termin realizacji projektu nie wpisujący się w ramy czasowe określone w Dokumentacji Konkursowej 27
brak wersji elektronicznej wniosku, niezgodnośd sumy kontrolnej wersji papierowej i elektronicznej, nie dająca się odczytad wersja elektroniczna wniosku, brak stron w którymkolwiek egzemplarzu wniosku, typ nośnika danych z wersją elektroniczną niezgodny z wymaganiami określonymi w Dokumentacji Konkursowej, brak wymaganych podpisów/pieczęci w części oświadczenie wniosku podpisanie wniosku w części V przez inną osobę niż wskazana w pkt. 2.6 wniosku. 28
niezłożenie załączników przez projektodawcę oraz partnerów (jeśli występują), złożenie innego załącznika niż określony w Dokumentacji Konkursowej, brak wszystkich stron załącznika, dokumenty finansowe beneficjenta nie zostały podpisane przez osoby upoważnione do podejmowania wiążących decyzji w imieniu beneficjenta (analogicznie: dokumenty finansowe partnera nie zostały podpisane przez osoby upoważnione do podejmowania decyzji wiążących w imieniu partnera), brak poświadczenia za zgodnośd z oryginałem, nieprawidłowe poświadczenie za zgodnośd z oryginałem, np. brak aktualnej daty. 29
Niewystarczający sposób dokonania analizy sytuacji w odniesieniu do obszaru, na którym projekt ma byd realizowany i w odniesieniu do grupy docelowej projektu, która ma zostad objęta wsparciem. Brak wskazania kwestii problemowych, które zostaną rozwiązane dzięki realizacji projektu (z opisu w tym punkcie musi wynikad, że mieszkaocy danego obszaru napotykają na określone problemy, które projekt może pomóc złagodzid) konkretny problem konkretnej grupy osób na konkretnym obszarze. Cel ogólny projektu nie wynika bezpośrednio ze zdiagnozowanych problemów, jakie mają zostad rozwiązane dzięki realizacji projektu. Nieprecyzyjnie opisane cele szczegółowe projektu, nie korespondujące z celem głównym. 30
Cele projektu niezgodne z regułą SMART Konkretne (specific) Mierzalne (measurable) Adekwatne/trafne/akceptowalne (acceptable/accurate) Realne (realistic) Określone w czasie (timebound) Brak wskazania zgodności celów z Planem Działania i innymi właściwymi dokumentami strategicznymi, zwłaszcza w odniesieniu do obszaru realizacji projektu, np. strategii powiatu, gminy, itp. Brak analizy/diagnozy pod kątem równości szans. 31
W zakresie opisu grupy docelowej: błędne definiowanie pojęcia osób bezrobotnych i nieaktywnych zawodowo, sprzecznośd grupy docelowej w opisie i w tabeli 3.2.1. Niewystarczające uzasadnienie wyboru grupy docelowej. W zakresie opisu sposobu rekrutacji: brak informacji np. o miejscu, terminie przeprowadzenia rekrutacji, o wybranych metodach rekrutacji, kryteriach, brak informacji o tym, w jaki sposób potencjalni BO dowiedzą się o możliwości uczestnictwa w projekcie, brak informacji o uwzględnieniu zasady równości szans w procesie rekrutacji. 32
brak opisu działao w odniesieniu do zadao wskazanych w budżecie i harmonogramie, które stanowią uzasadnienie dla ponoszonych kosztów, brak chronologii działao w stosunku do harmonogramu i budżetu, w harmonogramie realizacji projektu przy poszczególnych zadaniach brak informacji nt liczby uczestników (o ile wynikało to z treści samego wniosku), brak logicznego powiązania zidentyfikowanego problemu i wynikającego z niego celu z działaniami jakie do niego doprowadzą, zaplanowane działania nie odpowiadają na nierówności i bariery zdiagnozowane w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn 33
brak opisu produktów oraz rezultatów projektu w odniesieniu do planowanych działao, nieprecyzyjne określenie rezultatów, np. minimum 2 spotkania informacyjne, nieprzypisywanie wartości liczbowych wskaźnikom określonych we wniosku (produkt i rezultaty), błędne definiowanie/mylenie celów/produktów/rezultatów projektu, niewystarczający opis sposobu monitorowania rezultatów (narzędzia, terminy), rezultaty ilościowe nie zostały podane w podziale na płed. 34
Problem (właściwie zdefiniowany; poparty diagnozą własną, dostępnymi statystykami, punkt wyjścia do formułowania celu) Cel (wynika z problemu, jaki ma byd rozwiązany dzięki realizacji projektu; jednocześnie jest ściśle związany z celami Programu) Działania (spójne z celami; prowadzą do rozwiązania problemu) Rezultaty (świadczą o osiągnięciu celów; wynikają bezpośrednio z działao i zadao realizowanych w projekcie) 35
(pkt 3.5) zbyt ogólnie potraktowana kwestia doświadczenia projektodawcy (brak wskazania wartości realizowanych wcześniej projektów, okresu realizacji, celów, grupy docelowej, ilości osób objętych wsparciem oraz informacji czy osiągnięto zakładane rezultaty), niewystarczająco opisany potencjał instytucjonalny (kadrowy, finansowy, techniczny np. sale wykładowe, sprzęt itp.), wykazywanie zaplecza technicznego, które w praktyce nie może zostad wykorzystane na potrzeby projektu (służy wyłącznie działalności komercyjnej projektodawcy), brak opisu struktury/nieczytelna struktura zarządzania projektem, brak opisu zakresu obowiązków osób zaangażowanych w realizację projektu/zarządzanie projektem. 36
(pkt 3.5) brak informacji o rodzaju umów zawieranych z personelem projektu, brak informacji na temat wymiaru etatu/ilości godzin zatrudnionego personelu (dotyczy również umów cywilno-prawnych), powielanie się obowiązków przypisanych poszczególnym osobom zaangażowanym w realizację projektu, niejasna rola i zakres zadao partnera oraz wykonawcy w projekcie, brak informacji w jaki sposób projektodawca planuje zapewnid realizację zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach zarządzania projektem. 37
Koszty bezpośrednie: brak odniesienia do części opisowej (nie wykazanie potrzeby i zasadności poszczególnych kosztów), niespójności występujące pomiędzy częścią opisową a budżetem, wykazywanie kosztów niezasadnych, czyli nie przyczyniających się do realizacji celów projektu (np. stawki wynagrodzeo kadry zarządzającej/stawki wynagrodzeo dla osób prowadzących szkolenia/zakup sprzętu na potrzeby realizacji szkoleo itp.), wykazywanie wysokich kosztów zarządzania projektem, przy zlecaniu dużej części realizacji projektu na zewnątrz, nieprecyzyjne określanie kosztów (np. wykazanie kosztów wyjazdu dla uczestników bez wskazania miejsca wyjazdu), wysoki koszt jednostkowy szkoleo - nieadekwatny w stosunku do zamierzonych rezultatów, często znacznie wyższy od cen rynkowych oferowanych przez firmy komercyjne, nieprecyzyjne określanie jednostek miary: komplet, zestaw, pakiet, nieużycie funkcji przelicz budżet w GWA. 38
Cross-financing: brak uzasadnienia ponoszenia kosztów w ramach cross-financingu, nieodznaczenie wydatków w ramach cross-financingu w Szczegółowym budżecie w kolumnie cross-financing, 39
We wnioski zaznaczono inne województwo niż obszar realizacji projektu (np. mazowieckie), w pkt. 1.9 wpisano cała Polska, błędne określenie statusu prawnego, np.: dla Gminy Wspólnota Samorządowa, błędnie określenie nazwy Beneficjenta w przypadku gmin, w pkt. 2.6 nie wskazano sposobu reprezentacji Wnioskodawcy niespełnienie wymagao finansowych, np. wartośd projektu przekracza 50 000 zł. 40
41
I kw. II kw. III kw. IV kw. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy Poddziałanie 6.1.2 Wsparciepow iatow ych i w ojew ódzkich urzędów pracy w realizacji zadań na rzecz aktyw izacji zaw odow ej osób bezrobotnych w regionie Działanie 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia Działanie 6.3 Inicjatyw y lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktyw ności zaw odow ej na obszarach w iejskich PRIORYTET VI RYNEK PRACY OTWARTY DLA WSZYSTKICH 5 000 000 zł [1] 3 000 000 zł [2] Działanie 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia Działanie 6.3 Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich 2 000 000 zł Projekty innowacyjne i współpracy ponadnarodowej 6 000 000 zł [3] 3 500 000 zł 41 000 000 zł Projekty innow acyjne Projekty w spółpracy ponadnarodow ej 6 000 000 zł 3 000 000 zł [1] Projekt skierowany jest w 100% do osób w wieku 50-64 lata. oraz obejmuje wsparcie o charakterze dostosowanym do specyficznych potrzeb tej grupy. [2] Projekt skierowany jest w 100% do osób niepełnosprawnych oraz obejmuje wsparcie o charakterze dostosowanym do specyficznych potrzeb tej grupy. [3] Projekt skierowany jest w co najmniej 10% do osób w wieku 50-64 lata oraz obejmuje wsparcie o charakterze dostosowanym do specyficznych potrzeb tej grupy. 42
Poddziałanie 7.2.1 Aktyw izacja zaw odow a i społeczna osób zagrożonych w ykluczeniem społecznym PRIORYTET VII PROMOCJA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ I kw. II kw. III kw. IV kw. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Działanie 7.2 Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej 4 000 000 zł 7 493 764 zł Poddziałanie 7.2.2 Wsparcie ekonomii społecznej Działanie 7.3 Inicjatyw y lokalne na rzecz aktyw nej integracji 7 000 000 zł Działanie 7.3 Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji 4 000 000 zł Projekty innowacyjne i współpracy ponadnarodowej Projekty innow acyjne Projekty w spółpracy ponadnarodow ej 3 000 000 zł 3 000 000 zł 43