MASZYNY ELEKTRYCZNE. Instrukcja składania #7326. Części. modeli do składania i eksperymentów



Podobne dokumenty
STEROWANE ROBOTY. #7328 Instrukcja składania. części. modeli do składania i eksperymentów

ENERGIA SŁOŃCA. Instrukcja składania #7349. części. modeli do składania i eksperymentów

MAGIA SŁOŃCA. Instrukcja składania #7345R. części. modeli do składania i eksperymentów

PRACA Pracą mechaniczną nazywamy iloczyn wartości siły i wartości przemieszczenia, które nastąpiło zgodnie ze zwrotem działającej siły.

ENERGIA WODY. części modeli do składania i eksperymentów. #7323 Instrukcja składania

MASZYNY SŁONECZNE

Młody inżynier robotyki

Zestaw doświadczalny - siły elektromagnetyczne [ BAP_ doc ]

Łódź podwodna T2M RC Sub Explorer

1. Budowa. Helikopter sterowany podczerwienią. YD617/YD 618 ( z żyroskopem)

System zdalnego sterowania

ROBOTY ZDALNIE STAROWANE

W ŚWIECIE MASZYN. Instrukcja składania. Zalety zestawu klocków. 163 części 10 łamigłówek 32 modele i 4 tematy #7127

lider projektu: finansowanie:

AKUMULATOROWA WIERTARKO- WKRĘTARKA

Odstraszasz szkodników, wodny, zewnętrzny

NAZWA PRODUKTU: ZDALNIE STEROWANY HELIKOPTER LS220 RC ŻYROSKOP Z57

Sejf Conrad 20EA z zamkiem elektronicznym, pojemność: 8,2 l

Nr zamówienia

Instrukcja obsługi lampka LivingColors Iris

"Wspinający się" samochód

Wprowadzenie do techniki ćwiczenia energia, sprawność, praca

Radio globalne, Radio przenośne FM Muse MH-07 DS MH 07 DS, Czarny

Zegarek radiowy Eurochron

Solarne lampy ogrodowe LED zmieniające kolor [2 szt.]

Doświadczenie nr 1 Odkrywanie energii elektrycznej

Stalowy, elektroniczny sejf Xcase

Moment obrotowy i moc silnika a jego obciążenie (3)

INSTRUKCJA OBSŁUGI. Zegar ścienny szpiegowski z kamerą HD OctaCam (PX3788)

Elektryczny model pojazdu RtR Nr produktu

Raport z budowy robota Krzysio

Klucze udarowe. O dużej mocy do wszystkich zastosowań. 4 Wykorzystanie sprężonego powietrza

Siłownik elektryczny

OSMO MOBILE. Instrukcja szybkiego uruchomienia V1.0

SPIS TREŚCI 1. OPIS I CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA 2. INSTALACJA 3. DZIAŁANIE 4. DZIAŁANIE MANUALNE 5. SZCZEGÓLNE ZASTOSOWANIA 6. KONSERWACJA 7.

Zegar ścienny z kamerą HD

Zestaw zadań na I etap konkursu fizycznego. Zad. 1 Kamień spadał swobodnie z wysokości h=20m. Średnia prędkość kamienia wynosiła :

Solarna lampa, stojąca z ratanową obudową Esotec , 1, LED wbudowany na stałe, 3500 K, (DxSxW) 9.5 x 9.5 x 50 cm

Inteligentny robot czyszczący

Zegar kwarcowy z 4-kolorowymi diodami LED

NAZWA PRODUKTU: Interaktywny ROBOT OLBRZYM K1 Walczy Strzela Y73 Cechy produktu

Kinkiet solarny LED ze stali nierdzewnej z czujnikiem PIR

INSTRUKCJA OBSŁUGI. Wiek: powyżej 8 lat WSTĘP WSKAZÓWKI BEZPIECZEŃSTWA. Model No.: T638

W ŚWIECIE ZWIERZĄT. Instrukcja składania. Zalety zestawu klocków. 194 części 10 łamigłówek 40 modeli i 2 tematy #7126

Ładowarka do akumulatorów Nr produktu

Tester kabli Voltcraft CT-5, RJ-45, BNC, RJ-11, IEE 1394, USB Nr produktu: Wersja: 19/08 Strona 1 z 5

Ładowarka baterii E4 Nr produktu

Podstawy Konstrukcji Maszyn. Wykład nr. 13 Przekładnie zębate

Wkrętarka akumulatorowa Brüder Mannesmann V 1.1 Ah Li-Ion 1/4" (6,3 mm) zaw. akumulator

Akumulator mobilny mah

Silniki prądu stałego

MINI BANK ENERGII I AWARYJNY STARTER SAMOCHODU INSTRUKCJA OBSŁUGI


WAŻNE!! Zatrzymać instrukcje na przyszłość

CORCEL O-04 Prostownik akumulatorowy

Montażownica osobowa Butler Kendo.30 LIGHT

PRZEKŁADNIE CIERNE PRZEKŁADNIE MECHANICZNE ZĘBATE CIĘGNOWE CIERNE ŁAŃCUCHOWE. a) o przełożeniu stałym. b) o przełożeniu zmiennym

Lampa ogrodowa solarna Esotec , LED wbudowany na stałe, 1x 1,2 V (2000 mah), 10 h, różowy, IP44

Niania elektroniczna Motorola Babyphone

Siłowniki elektryczne

Wózek inwalidzki elektryczny Airwheel H3S

Maszyna elektrostatyczna [ BAP_ doc ]

OSTRZAŁKA DO PIŁ TARCZOWYCH

Instrukcja użytkownika

Elektroniczny sterownik cyfrowy (oświetlenie) II DC (H0/TT)

ZAWARTOŚĆ WYMIANA BATERII W DRONIE ŁADOWANIE BATERII PRZYGOTOWANIE DO LOTU

Klucz odpowiedzi. Konkurs Fizyczny Etap III

ENERGIA WIATRU. #7324 Instrukcja składania. części. modeli do składania i eksperymentów

Podstawy Elektrotechniki i Elektroniki. Opracował: Mgr inż. Marek Staude

Skrzynka narzędzi do ustawienia i regulacji mechanizmu rozrządu silników z łańcuchem Zestaw narzędzi do ustawiania mechanizmu rozrządu silników

Układ kierowniczy. Potrzebę stosowania układu kierowniczego ze zwrotnicami przedstawia poniższy rysunek:

Deska automatyczna z czujnikiem ruchu

Power Pods. Gwarancja i wsparcie. Wsparcie techniczne

WAŻNE!! Zatrzymać instrukcje na przyszłość

Odstraszacz zwierząt z czujnikiem ruchu i modułem solarnym

str. 1 Temat: Uzwojenia maszyn prądu stałego. 1. Uzwojenia maszyn prądu stałego. W jednej maszynie prądu stałego możemy spotkać trzy rodzaje uzwojeń:

Uniwersalna ładowarka solarna Voltcraft SL-2, NiMH, AA

NAPĘD SILNIKOWY NM DO ROZŁĄCZNIKÓW typu NAL i NALF

Porady montażowe dotyczące wymiany paska zębatego Szczegółowa instrukcja dla silnika 2,8 l 30 V w Audi A4, A6, A8 i VW Passat

Zegarek radiowy Eurochron

Definicja obrotu: Definicja elementów obrotu:

Eksperymentalnie wyznacz bilans energii oraz wydajność turbiny wiatrowej, przy obciążeniu stałą rezystancją..

PL B1. POLITECHNIKA POZNAŃSKA, Poznań, PL BUP 14/14. BARTOSZ WIECZOREK, Poznań, PL MAREK ZABŁOCKI, Poznań, PL

Radio rowerowe BR 28

INSTRUKCJA OBSŁUGI ZEGARKA ANALOGOWEGO

INSTRUKCJA OBSŁUGI ASUN-650 STEROWNIK SILNIKÓW ELEKTRYCZNYCH

MECHANIKI. Laboratorium SAMOCHÓD WYŚCIGOWY. Konstrukcje od 1 do 30

Talent in Innovation. Innovation in Talent. Seria Myślenie Techniczne

Silnik do roweru instrukcja montażu

Lekcja 5 - PROGRAMOWANIE NOWICJUSZ

Słuchawki radiowe FMH 3080 Nr zam Instrukcja obsługi.

Świecące kamienie ze stacją solarną 3 szt.

OSIE ELEKTRYCZNE SERII SHAK GANTRY

Castel INSTRUKCJA SKŁADANIA I OBSŁUGI ZEGARA

Fontanna do oczka wodnego 2 w 1

POWTÓRKA PRZED KONKURSEM CZĘŚĆ 14 ZADANIA ZAMKNIĘTE

Badanie napędu z silnikiem bezszczotkowym prądu stałego

Uwagi bezpieczeństwa. Uwagi bezpieczeństwa dt. akumulatora i baterii. Środki ostrożności

10.2. Źródła prądu. Obwód elektryczny

Transkrypt:

MASZYNY ELEKTRYCZNE 122 Części 11 modeli do składania i eksperymentów #7326 Instrukcja składania

Spis treści Lista części... 2 Tajemnice i sztuczki przy składaniu modeli... 3 Tajemnice przekładni łańcuchowej... 4 Motoreduktor. Dynamomaszyna... 5 Energia i praca... 6 Fizyka dynamomaszyny... 7 Jak stosować dynamomaszynę... 12 Instrukcja składania... 13 Model 1. Samochód wyścigowy... 13 Model 2. Samochód z anteną... 15 Model 3. Samochód policyjny... 17 Model 4. Samochód z lokalizatorem... 19 Model 5. Samolot śmigłowy... 21 Model 6. Maszyna wiertnicza... 23 Model 7. Buldożer... 25 Model 8. Stacja kosmiczna... 27 Model 9. Kruszarka... 29 Model 10. Atleta na drążku... 31 Model 11. Latarka... 33 Jeśli masz już 8 lat ten zestaw klocków jest dla ciebie! W procesie składania modeli pomoże on rozwijać twoje zdolności uwagę i logikę, wyobraźnię i fantazję. Buduj modele kolejno od prostego po skomplikowane: tak jest ciekawiej i bardziej poznawczo. Powodzenia mistrzu! Uwaga rodzice Klocki nie są przeznaczone dla dzieci do lat 3. W zestawie są drobne części małe dziecko może je połknąć. Przechowujcie klocki w miejscu niedostępnym dla małych dzieci. W zestawie jest żółta płytka, która nie jest wykorzystywana w modelach. Jest to montażowy klucz pomoże łatwo rozmontować model, żeby zacząć konstruować nowy. Przeczytaj wraz z dzieckiem nasze zalecenia i zasady wykorzystywania baterii i wyposażenia elektrycznego. Zalecenia, dotyczące bezpieczeństwa 1. Nie wkładać przewodów i wtyczek do gniazd elektrycznych 2. Bezcelowo i niebezpiecznie jest ponownie ładować zwykłe baterie, zamiast baterii należy wykorzystywać akumulatory można je wielokrotnie ponownie ładować, ale koniecznie pod nadzorem dorosłych 3. Zwracajcie uwagę na poprawną biegunowość akumulatora, wkładając go do uchwytu w środku dynamomaszyny 4. Nie doprowadzać do zwarcia baterii i akumulatorów, nie rozbierać i nie wrzucać ich do ognia Nieprawidłowe wykorzystywanie akumulatorów może doprowadzić do ich zniszczenia. Zużyte akumulatory utylizować jako odpady niebezpieczne. 1

Spis części 1 9 14 X 53 20 22 0 2 X 4 10 15 X 4 21 23 3 X 1 4 16 24 5 11 6 17 X 1 X 1 7 12 18 25 X 1 X 1 X 4 X 1 8 13 19 26 X 4 X 1 Nr Nazwa części szt. Nr Nazwa części szt. 1 Oś krótka, 3 cm 2 15 Belka łukowa, 1 i 1 otw. 4 2 Belka, 5 otw. 4 16 Koło z oponą, 5 otw. 2 3 Belka, 2 i 3 otw. 2 17 Oś długa, 15 cm 1 4 Belka, 11 otw. 2 18 Zacisk do osi 4 5 Oś długa, 10 cm 2 19 Kółko gumowe 2 6 Ramka, 5 na 5 otw. 2 20 Konwerter 90 о, R 2 7 Dynamomaszyna 1 21 Koło łańcuchowe średnie 2 8 Ramka, 5 na 10 otw. 4 22 Kołek 20 9 Koło łańcuchowe małe 2 23 Oś średnia, 6 cm 1 10 Konwerter 90 о, L 2 24 Koło łańcuchowe duże 2 11 Motoreduktor z przewodem 1 25 Klucz montażowy 1 12 Korbka nakręcająca do dynamomaszyny 1 26 Czerwona blokadka 1 13 Koło cięgnowe duże 2 27 Belka, 2 i 3 otw. 6 14 Ogniwo do łańcucha 53 28 Ramka, 5 na 5 otw. 6 Razem: 122 2

Sposoby i sekrety składania modeli Sekrety belek i ramek Rys. 1 belkę i ramkę można przymocować kołkami. Rys. 2 ramki można łączyć i ze sobą i z panelem. Rys. 3 stroną А klucza montażowego łatwo wyjmuje się kołek. Rys. 1 Rys. 2 Rys. 3 Sposoby mocowania kół i zębatek Rys. 4 żeby koła i zębatki obracały się łatwo i swobodnie, zawsze zostawiaj pomiędzy nimi a ramką lukę o szerokości 1 mm и i wtedy ruch twojego modelu będzie łatwy i płynny Przedłużenie osi Rys. 6 żeby otrzymać długą oś, można połączyć dwie osie poprzez zębatkę Rys. 6 Nie ma luki źle Rys. 4 Zaciski do osi Rys. 5 zaciski są potrzebne, żeby oś nie przemieszczała się w otworach ramek albo belek, zaciski łatwo zaczepiają się na osi Jest luz dobrze Rys. 5 Przekładnia pod kątem Rys. 7 dwie czerwone zębatki położone pod kątem 90 pozwalają zmieniać płaszczyznę obrotu. Wyreguluj położenie zębatki na osi tak, aby jej zęby odpowiednio zaczepiały się o zęby zębatki położonej pod kątem Rys. 7 Sposoby składania łańcucha Rys.8 ogniwka łańcucha mają dwie strony: prawą gładką i lewą z ząbkami. Łącz ogniwka w łańcuch zawsze tą samą stroną Rys. 8 3

Tajemnice przekładni łańcuchowej Co to jest zębatka W celu przeniesienia ruchu z jednej części mechanizmu do innej jego części wykorzystywane są zębatki. Koła zębate pracują w ręcznych zegarkach mechanicznych, w skrzyni biegów samochodów osobowych i prawie we wszystkich maszynach budowlanych i przemysłowych. Można zbudować taką konstrukcję, w której energia, przenoszona do koła zębatego zmusi je do spowolnienia lub przyspieszenia obrotu, w zależności od tego, jakie koła zębate i w jakiej ilości są wykorzystane. Koła zębate o małych wymiarach nazywa się zębatkami. W naszym konstruktorze wykorzystuje się zębatki do przekładni łańcuchowej Trochę naukowo Literą Z oznacza się ilość zębów w kołach zębatych. Wszystkie kółka zębate przekładni łańcuchowej wykonano specjalnie tak, aby ich średnice były wielokrotnością 10 mm. Jednocześnie wielkość średnicy zębatki dokładnie odpowiada ilości jej zębów, na przykład: Z10 <=> 10 mm, Z20 <=> 20 mm, Z30 <=> 30 mm. Cechą charakterystyczną przekładni łańcuchowej jest to, że dwie połączone łańcuchem zębatki zawsze obracają się w tym samym kierunku. Spróbuj zbudować przekładnię łańcuchową, jak na rys. 9. A Rys. 9 C B А teraz znajdź odpowiedź Przekładnia łańcuchowa, jak i zębata, również charakteryzuje się współczynnikiem prędkości (naukowo nazywane przełożeniem lub P). Ile razy należy obrócić koło zębate A Z10, rys. 9 żeby zębatka B Z30 wykonała jeden pełny obrót? Jeśli wszystko zrozumiałeś, to sprawdź to w praktyce. A Rys. 10 B Ciekawe fakty Jeżeli zębatki są połączone łańcuchem, jak na rys. 10. to wszystkie będą się kręcić w jedną stronę. Jeżeli zębatki są połączone łańcuchem, jak na rys. 11. to zębatka C będzie się kręcić w przeciwnym kierunku obrotów zębatek A i B. Spróbuj złożyć przekładnie łańcuchowe, jak na rys. 10 i 11, i sprawdź te fakty w praktyce. A Rys. 11 C B Zmiana prędkości Do przełączenia prędkości, na przykład, w rowerze, stosuje się przekładnię łańcuchową z kilkoma kółkami zębatymi. Łańcuch jest przełączany przez specjalne urządzenie z dużego koła zębatego na mniejsze i odwrotnie. W przekładni łańcuchowej, rys. 12, znajdują się po trzy koła zębate o różnej średnicy z lewej i z prawej, dlatego wariantów przełączenia prędkości wychodzi dziewięć. Rys. 12 4

Motoreduktor. Dynamomaszyna Rys. 13. Motoreduktor Silnik Trzy komplety przekładni automatycznych Oś główna Co to jest reduktor Dwie zębatki, połączone razem ząbkami tworzą mechaniczną przekładnię. Kilka par zębatek tworzy cały system przekładni (naukowo nazywane reduktorem). W naszym reduktorze każde małe koło zębate nakręca kolejne o większym rozmiarze. W rezultacie siła silnika poprzez zębatki przenosi się na główną oś. Do głównej osi przyłączają się inne zębatki, aby przekazać ruch dalej, na przykład na koła naszych modeli. Jeżeli silnik obraca pierwszą zębatkę 3200 razy na minutę, to oś główna wykonuje tylko 100 obrotów. Nasz reduktor zmniejsza obroty 32 razy, ale za to siła silnika wzrasta na głównej osi 32 razy! Obudowa motoreduktora jest specjalnie zrobiona przezroczystą, abyś mógł obserwować pracę zębatek reduktora. Korbka Dynamo Dynamomaszyna W dynamomaszynie także jest reduktor. Przekazuje on siłę z zewnętrznej osi, na której jest zamocowana korbka, do osi dynamo, rys. 14 Jeżeli kręcić rączką z prędkością 100 obrotów na minutę, to oś dynamo będzie wykonywać 12000 obrotów na minutę. Oprócz tego dynamo będzie produkować prąd elektryczny. Na korpusie dynamomaszyny znajduje się panel sterowania, rys. 15. W zależności od zadania praktycznego ruchomą dźwignię należy ustawić naprzeciwko jednego z czterech oznaczeń, rys. 16. Obudowa motoreduktora jest specjalnie wykonana przezroczystą, abyś mógł obserwować pracę zębatek reduktora. Rys. 14. Dynamomaszyna Kołka zębate reduktora Rys. 15. Panel sterowania Oznaczenie Lampki włączone Oznaczenie Ruch do przodu Oznaczenie Gotowość do ładowania Oznaczenie Ruch do tyłu Rys. 16. Objaśnienie oznaczeń 5

Energia i praca Co to jest samochód elektryczny Naukowo samochód elektryczny to samochód, który jest wprowadzany w ruch w silnikiem elektrycznym zasilanym akumulatorem, a nie silnikiem spalinowym. W naszym konstruktorze złożone przez Ciebie samochody będą wprowadzane w ruch silnikiem elektrycznym zasilanym dynamomaszyną. Metoda jest prosta - szybko obracając korbką dynamomaszyny będziesz tworzyć prąd, który można zachować i następnie wykorzystać do zasilania motoreduktora. To interesujący i ekologiczny czysty sposób pozyskania i wykorzystania energii. Praca i energia Co oznacza termin praca? W celu zmiany położenia przedmiotu koniecznie trzeba podziałać na niego siłą. Jeśli siła jest wystarczająco wielka, to przedmiot się przesunie - oznacza to, że siła wykonała pracę. Proces pracy zawsze jest związany z przekazaniem energii z jednego obiektu do innego. Naukowo energia, to wielkość fizyczna, która charakteryzuje się zdolnością do wykonania pracy. Przytoczymy przykłady niektórych rodzajów energii: ślizgający się po lodzie krążek posiada energię ruchu (naukowo nazywaną energią kinetyczną) wiszące na gałęzi jabłko ma energię interakcji z Ziemią (naukowo nazywaną energią potencjalną) ściśnięta sprężynka posiada energię wewnętrzną (naukowo nazywaną energią odkształcenia sprężystego) Energia może się przekształcać z jednego rodzaju w drugi. Na przykład, jeśli jabłko zerwie się z gałęzi i zacznie spadać, zwiększając prędkość, to potencjalna energia będzie się zmieniać w kinetyczną. Energia może zamieniać się w pracę, a praca przekształcać w energię. Praca po obracaniu korbką dynamomaszyny przekształci się w energię elektryczną, która zgromadzi się w akumulatorze już jako energia wewnętrzna. Energia wewnętrzna akumulatora będzie zatem wykorzystana do zasilania silnika elektrycznego naszego motoreduktora. Energia reakcji chemicznej Wiele substancji posiada dużą potencjalną energię dzięki specyfice swojej wewnętrznej budowy i składu chemicznego. Taką energię nazywają często energią chemiczną. W różnych reakcjach chemicznych energia może się wydzielać w postaci ciepła, światła lub energii elektrycznej. W ten sposób na przykład, w akumulatorze, dzięki wewnętrznym chemicznych reakcjom, energia chemiczna przekształcana jest w energię elektryczną, która następnie jest wykorzystywana do zasilania silnika elektrycznego naszego motoreduktora. 6

Fizyka dynamomaszyny Prawo zachowania energii Jeśli uderzysz krążek na lodzie krążek pójdzie w ruch, ale za jakiś czas się zatrzyma. Energia zniknęła? Oczywiście, że nie! Po uderzeniu cały zapas początkowej energii krążka będzie stracony na pracę przeciw sile tarcia i zamieni się w wewnętrzną energię lodu, krążka i powietrza. Dziwne, ale prawdziwe dzięki wykonywaniu pracy wszystkie te obiekty zwiększą nieco swoją temperaturę. W tym doświadczeniu wzrost temperatury obiektów dla człowieka jest niezauważalny, ale precyzyjne przyrządy by to wykryły. Aby efekt przekształcenia pracy w ciepło było dla Ciebie bardziej widoczny, przeprowadź drugie proste doświadczenie potrzyj dłonie o siebie. Dłonie się rozgrzeją! Energia może się przekształcać z jednego rodzaju w drugi, ale nie może całkowicie zniknąć lub powstać z pustki. Ten fakt jest udowodniony w wielu naukowych eksperymentach i jest zapisany jako prawo zachowania energii - jest to uniwersalne prawo przyrody. Ciekawe fakty 1. Dynamomaszyna, albo dynamo jest to przestarzałą nazwa generatora, służącego do wytwarzania stałego prądu elektrycznego w wyniku pracy mechanicznej. Dynamo-maszyna była pierwszym elektrycznym generatorem, który został zastosowany w przemyśle 2. Dynamo-maszyna w 1827 roku wynalazł węgierski fizyk i elektortechnik Ányos Jedlik. Sformułował idee dynamomaszyny, ale jej nie opatentował 3. W 1867 roku niemiecki inżynier, wynalazca Werner von Siemens stworzył swój przemysłowy wariant dynamomaszyny (naukowo nazywany generatorem prądu stałego). Dynamomaszyna Siemensa dokonała prawdziwej rewolucji w przemyśle górniczym, dzięki temu pojawiły się: młot udarowy do zdejmowania asfaltu, wiatrak elektryczny, taśma elektryczna, elektryczny przenośnik taśmowy 4. Termin elektrotechnika w 1879 roku wprowadził do naukowej terminologii właśnie Werner Siemens. (do tego momentu używano terminu stosowana teoria elektryczności) Trochę naukowo o fizycznych zasadach pracy dynamomaszyny Rys. 17. Dynamomaszyna w przezroczystej obudowie Rys. 18. Dynamomaszyna bez korbki Rys. 19. Kierunek obrotów korbki dynamomomaszyny 7

Fizyka dynamomaszyny Reduktor w naszej dynamomaszynie to przekładnia mechaniczna z kół zębatych: A Z58 B Z10 / Z52 C Z12 / Z48 D Z10 D Z10 1 obrót Reduktor przekazuje siłę od zewnętrznej osi, na której jest zamocowana korbka, do osi dynamo, jednocześnie każda duża zębatka obraca małą. Z12 Z52 Z58 Przełożenie reduktora: 120 obrotów 58х52х48/10х12х10 = 120,64 Rys. 20. Reduktor Jeżeli obrócić korbką 1 raz, to oś dynamo przekręci się na 120,64 obrotów. Jeżeli kręcić korbką z prędkością 100 obrotów na minutę, to oś dynamo będzie wykonywać 12640 obrotów na minutę. Jednocześnie dynamo będzie wytwarzać elektryczność o napięciu 7-9 V. Generator stałego prądu elektrycznego Główna część dynamomaszyny to dynamo, albo naukowo generator prądu stałego. Generator prądu stałego posiada magnesy, ramki i komutator, rys. 21. Podczas obracania ramek w strefie między biegunami magnesów występuje oddziaływanie sił magnetycznych i elektrycznych. W wyniku tego współdziałania w ramach powstaje prąd elektryczny. Ramki są połączone z komutatorem. Do styków komutatora, podłączają odbiornik prądu elektrycznego, na przykład, silnik elektryczny lub żarówkę. Im szybciej ramki się obracają, tym większa jest wartość prądu elektrycznego, który przepływa przez odbiornik. W naszej dynamomaszynie generator prądu stałego służy do ładowania akumulatora. C Z48 B Z10 A Ramki Północny biegun magnesu N Południowy biegun magnesu S Komutator Żarówka (odbiornik prądu) Rys. 21. Generator prądu stałego 8

Fizyka dynamomaszyny Płaszczyzna ramki Północny biegun magnesu N Styki szczotki Południowy biegun magnesu S Pierścień komutatora Prąd Prąd Czas Czas Rys. 22. Związek kierunku obrotów ramek i kierunku prądu elektrycznego generatora W zależności od kierunku obrotów ramek generatorze, kierunek prądu elektrycznego będzie różny, rys. 22. W dynamomaszynie znajduje się specjalna płytka. Jej przeznaczeniem jest to, aby przy różnych kierunkach prądu z generatora na wyjściu otrzymywać prąd zawsze jednego i tego samego kierunku. Tym sposobem nie ma żadnej różnicy, w którą stronę kręcić korbą dynamomaszyny zgodnie z ruchem wskazówek zegara, albo przeciwnie. Mostek diodowy Na elektrycznej płytce dynamomaszyny znajdują się Rys. 23. Elektryczna płytka dynamomaszyny Diody Oznaczenie na schemacie elektryczne elementy diody, które przepuszczają prąd tylko w jednym kierunku. Cztery diody są połączone między sobą specjalnym sposobem, rys. 24. Takie połączenie w elektrotechnice nazywa się mostkiem diodowym. Przy dowolnych kierunkach prądu z generatora mostek diodowy wydaje prąd na wyjściu tylko jednego i tego samego, ściśle określonego kierunku. Jest to ważne przy ładowaniu akumulatora. + Prąd z generatora - D3 D1 D2 D4 + Prąd na wyjściu - - Prąd z generatora + Rys. 24. Mostek diodowy D3 D1 D2 D4 + Prąd na wyjściu - 9

Fizyka dynamomaszyny Akumulator dynamomaszyny W dynamomaszynie wykorzystuje się litowy akumulator typu 3,6 V LIR2032 lub LIR2032Н. Można go ładować do 500 razy. Zakończenie Teraz znasz podstawowe fizyczne zasady pracy dynamomaszyny: 1. Obracając korbką dynamomaszyny zmuszasz do obrotu ramki dynamo 2. Przekładnia mechaniczna z trzech zębatek (przekładnia dynamomaszyny), umożliwia zwiększenie prędkości obrotowej ramek dynamo o120 razy 3. Dzięki współpracy magnetycznych i elektrycznych sił mechaniczna praca przy obrocie korbki dynamomaszyny zamienia się w energię elektryczną 2. Litowy akumulator ładuje się od dynamo, przekształcając elektryczną energię w chemiczną 3. W odpowiednim momencie możesz wykorzystać energię baterii do pracy elektrycznego samochodu 4. Po wyczerpaniu baterii możesz naładować go ponownie przez dynamomaszynę 5. Nie da się całej mechanicznej pracy przekształcić w energię elektryczną. Część energii mechanicznej traci się na pracę przeciw sile tarcia i oporu i przekształca się ostatecznie w ciepło Jak długo trzeba obracać korbką dynamomaszyny, aby naładować akumulator? Aby odpowiedzieć na to pytanie, przeprowadziliśmy własny naukowy eksperyment. Zaraz zapoznamy Cię z jego rezultatami. Eksperyment: «Zależność czasu pracy samochodu elektrycznego od czasu ładowania akumulatora» Parametry Prędkość obracania korbki dynamomaszyny 130 obrotów na minutę Rys. 25. Typ akumulatora dynamomaszyny Akumulator LIR2032 (pojemność 40 MAh) Odbiornik energii motoreduktor Model elektrycznego samochodu 10

Fizyka dynamomaszyny Długość obracania korbki dynamomaszyny, minuty Czas pracy elektrycznego samochodu, minuty:sekundy 1 2:23 2 4:12 5 11:51 10 21:02 15 37:12 20 47:20 Czas pracy dynamomaszyny 47.33 50.0 45.0 45.65 40.0 37.20 35.0 30.0 25.0 21.08 20.0 15.0 10.85 10.0 2.38 4.20 5.0 0.0 0 1 2 5 10 15 20 25 Czas ładowania dynamomaszyny 25 45:30 Rys. 26. Wykres zależności czasu pracy samochodu elektrycznego od czasu ładowania akumulatora Rezultaty eksperymentu Techniczne testowanie czasu ładowania akumulatora i czasu pracy elektrycznego samochodu pozwalają wyciągnąć następujące wnioski. Aby w pełni naładować akumulator należy szybko obracać korbą dynamomaszyny w czasie 20 minut. Ale to trwa długo i jest męczące. Ładowanie akumulatora dłużej niż 20 minut nie da praktycznego efektu, czas pracy samochodu elektrycznego nie zwiększy się, a nawet z przyczyn elektrotechnicznych, ulegnie skróceniu. Optymalny czas ładowania akumulatora dynamomaszyny 1 2 minuty. Ręka bardzo się nie zmęczy od kręcenia korbką dynamomaszyny. I chociaż akumulator nie naładuje się całkowicie, to zgromadzona energia w pełni wystarczy na pracę samochodu elektrycznego w ciągu 2 4 minut. Uwaga rodzice Akumulator dynamomaszyny jest przeznaczony na dużą ilość ładowań 500 cykli. Przy długiej eksploatacji akumulatora jego efektywność spada i trzeba zamienić akumulator w dynamomaszynie. Nie wolno wykorzystywać zwykłych baterii zamiast akumulatora, ponieważ bezcelowe i niebezpiecznie jest ich ponowne ładowanie. Otwórzcie obudowę dynamomaszyny i zamieńcie stary akumulator na nowy. Koniecznie trzeba użyć akumulator o mocy 3,6 V typu LIR2032 lub LIR2032H (potocznie taki akumulator nazywa się tabletką). Twoje samochody elektryczne Po złożeniu wszystkich modeli wg pokazanych w naszym konstruktorze schematom, spróbuj stworzyć elektryczne samochody wykorzystując wyobraźnię. Bądź wynalazcą! Przeprowadź eksperyment 1. Stwórz po kolei trzy modele z następującymi właściwościami ich konstrukcji: połącz motoreduktor bezpośrednio z kołem modelu połącz motoreduktor z kołem modelu poprzez przekładnię łańcuchową, oprócz tego ruch powinien być przekazywany od małego koła zębatego motoreduktora do dużego koła zębatego modelu połącz motoreduktor z kołem modelu poprzez przekładnię łańcuchową, oprócz tego ruch powinien być przekazywany od dużego koła zębatego motoreduktora do małego koła zębatego modelu 2. Przetestuj modele. Który z trzech modeli ma następujące zalety: najszybciej ze wszystkich rozpędza się po drodze poziomej może poruszać się pod górę pod największym kątem wzniesienia drogi 11

Jak używać dynamomaszyny Jak się bawić samochodem elektrycznym Krok 1. Odłącz kabel od dynamomaszyny, wyjmij dynamomaszynę z modelu Krok 2. Ustaw przełącznik na oznaczenie Dynamomaszyna jest gotowa do ładowania Krok 3. Zrób 150 obrotów rączką (szybko kręć rączką przez jedną minutę) Krok 4. Umieść dynamomaszynę na modelu Krok 5. Połącz kabel zasilania między motoreduktorem i dynamomaszyną. Model jest gotowy przejedź około 30 m Krok 6/1. Jeśli ustawić przełącznik na oznaczenie model pojedzie do przodu Krok 6/1. Jeśli ustawić przełącznik na oznaczenie trzy diody będą świecić się prawie 15 minut. Krok 6/2. Jeśli ustawić przełącznik na oznaczenie model pojedzie do tyłu Rada Kiedy samochód elektryczny się zatrzyma, powtórz ponownie wszystkie kroki, zaczynając od pierwszego. Po kręceniu rączką dynamomaszyny przez minutę model znowu może działać około dwóch minut. 12

Instrukcja składania wyreguluj połączenie zębów zębatek umieszczonych pod kątem 90 aby kółka lekko się kręciły, zostaw między nimi a ramkami 1 mm aby łańcuch nie zeskakiwał, rozłóż zębatki łańcuchowe w jednej płaszczyźnie obrotu oś nie powinna występować z niebieskiego koła cięgnowego, inaczej przy obrocie koła biała belka będzie zaczepiać o oś aby figurka atlety się kręciła, umieść trzpień figurki ściśle przy zębatce 13

Narysuj model, który zmontowałeś 14

#7323 Energia wody 15 modeli 165 części #7324 Energia wiatru 8 modeli 133 części Części konstruktora są kompatybilne z częściami innych konstruktorów serii Green Energy #7326 Maszyny elektryczne 11 modeli 122 części #7328 Sterowane roboty 10 modeli 182 części #7329 Siła sprężystości 11 modeli 170 części #7349 Energia słońca 6 modeli 177 części REUSE E C Y E L C R #7345R Magia słońca 22 modele 265 części www.iqcamp.net