Noworodek jaki jest, każdy widzi Zofia Konarska Klinika Pedaitrii WUM 2016
O jakich tematach porozmawiamy Adaptacja do życia pozałonowego: krążenie płodowe Wcześniactwo: główne problemy Karmienie piersią: kiedy TAK, kiedy NIE, witaminy Szczepienia: u donoszonych i wcześniaków Testy przesiewowe: bibuła Wypis do domu: odruchy noworodkowe
Krążenie płodowe Drożny otwór owalny Drożny przewód tętniczy Prawa komora jako komora systemowa Wysoki opór krążenia płucnego Niski opór krążenia łożyskowego Przez płuca donoszonego płodu płynie ok 15-30% rzutu prawej komory
Pierwszy oddech PORÓD Kompresja, następnie rozprężenie klatki piersiowej Ewakuacja płynu z pęcherzyków płucnych Bodźce czuciowe (dotyk, zimno, ból) WDECH Podciśnienie w jamie opucnowej Stabilizacja napięcia powierzchniowego Rozkurcz mięśniówki naczyń płucnych OBNIŻENIE OPORU W KRĄŻENIU PŁUCNYM WZROST OPORU SYSTEMOWEGO
Pierwszy oddech Zwiększenie objętości krwi w krążeniu płucnyn Zwiększenie nawrotu żylnego Wrost ciśnienia w lewym przedsionku Zamknięcie PDA, PFO Zamknięcie przewodu żylnego
PORÓD ZMIANY W UKŁADZIE KRĄŻENIA Przerwanie krążenia łożyskowego Rozprężenie płuc: efekt mechaniczny, wzrost prężności O2, spadek prężności CO2 Otwarcie krążenia płucnego ze spadkiem cinienia krwi w krążeniu płucym Zamknęcie tętnic pępowinowych, napływ krwi do lewego przedsionka powodują wzrost ciśnienia w krążeniu systemowym
PFO ZAMKNIĘCIE PFO Napływ krwi do lewego przedsionka z krążenia płucnego powoduje funkcjonalne zamknięcie PFO Zamknięcie czynnościowe w pierwszych miesiącach, do ukończenia 1 roku życia.
PDA ZAMKNIĘCIE PDA Czynnościowo u donoszonych noworodków w pierwszych dobach życia (50% w 24h, 90% w 48 godz) Skurcz mięśniówki Zahamowanie produkcji prostaglandyny Zmniejszenie liczby receptorów dla PGE Wzrost prężności tlenu we krwi tętniczej Tromboksan A2, bradykinina, adenozyna
Dalsza adaptacja układu krążenia ZAMKNIĘCIE PRZEWODU ŻYLNEGO Obniżenie przepływu w żyle pępowinowej Po zarośnięciu więzadło żylne ZAMKNIĘCIE TT PĘPOWINOWYCH Funkcjonalnie bezpośrednio po urodzeniu Anatomicznie w 2-3 miesiącu życia Po zarośnięciu więzadło pęcherzowo-pępkowe ZAMKNIĘCIE ŻYŁY PĘPOWINOWEJ Czynnościowo po podwiązaniu pępowiny Po zarośnięciu więzadło obłe wątroby
Adaptacja OUN Glukoza jako podstawowy substrat energetyczny dla mózgu Wrażliwość na niedotlenienie, niedokrwienie, reakcja po reperfuzji Stopniowa mielinizaca włókien nerwowych Wyższy próg drgawkowy niż u starszych dzieci
Adaptacja układu pokarmowego Karmienie pokarmem matki Tolerancja pokarmu Czas oddania smółki MEN minimal enteral fiding Ryzyko martwiczego zapalenia jelit (NEC) Ryzyko hipoglikemii
Noworodek urodzony przedwcześnie Proporcjonalnie duża głowa Miękkie kości czaszki Delikatne chrząstki Skąpa tkanka podskórna Meszek płodowy Pępek bliżej spojenia łonowego Obniżone napięcie mięśni Osłabione odruchy noworodkowe Płytki, nieregularny oddech, bezdechy
Noworodek urodzony przedwcześnie Słabe wybruzdowanie stóp Hipoplastyczne płytki paznokciowe Słabo wykształcone brodawki sutkowe Brak jąder w mosznie Wargi sromowe większe nie pokrywają warg sromowych mniejszych
Wcześniactwo: główne problemy Niewydolność oddechowa, RDS, BPD Niewydolność krążenia, PDA Wylewy do OUN Zakażenia Adaptacja przewodu pokarmowego, NEC Retinopatia wcześniacza Niedokrwistość
KARMIENIE PIERSIĄ PRZECIWWSKAZANIA ZE STRONY DZIECKA Klasyczna galaktozemia Wrodzony niedobór laktazy ZE STRONY MATKI Czynna, nieleczona gruźlica Zakażenie HIV, HTLV-1, HTLV-2 Konieczność leczenia niektórymi lekami
PRZECIWWSKAZANIA DO KARMIENIA PIERSIĄ NIE STANOWIĄ Ostra choroba infekcyjna u matki WZW typu A po podaniu dziecku gammaglobuliny WZW B dziecku podajemy hiperimmunizowaną gammaglobulinę i szczepimy p/wzw B WZW C jeśli bez dodatkowych zakażeń, np HIV
PRZECIWWSKAZANIA DO KARMIENIA PIERSIĄ NIE STANOWIĄ CMV u matki u wcześniaków możliwa transmisja wirusa; mrożenie, pastreyzacja pokarmu prawdopodobnie zmniejszają ryzyko Herpes simplex chyba że zmiany skórne wokół brodawki sutkowej Varicella zoster karmienie po okreśie zakaźnym EBV Zapalenie gruczołu piersiowego Fenyloketonuria Pokarm matki i podaż mieszanki ubogofenyloalaninowej
Schemat żywienia noworodków urodzonych przedwcześnie Dzień życia Dawka w ml Liczba karmień na dobę 1 2 8 2 5 8 3 8 8 4 11 8 5 14 8 6 17 8 7 20 8
Schemat żywienia noworodków urodzonych o czasie Dzień życia Dawka w ml Liczba karmień na dobe 1 10 8 2 20 8 3 30 8 4 35-40 8 5 40-50 8 6 50-60 8 7 60-70 8
Witamina D3 Noworodki I niemowlęta 400j (10 mcg) do 6 miesiąca życia, 400-600j do 12 miesiąca życia Noworodki urodzone przedwcześnie 400-800j do osiągnięcia wieku korygowanego 40 Hbd, po osiągnięciu wieku korygowanego, jak u donoszonych (400j) Zalecenia Zespołu Ekspertów 2009
Witamina K Zalecenia Zespołu Ekspertów 2007 Noworodki zdrowe urodzone o czasie: 0,5 mg im lub 2 mg pos Noworodki z grup ryzyka: podanie im Od 2 tyg. życia do ukończenia 3 mies. życia 25 mcg/dobę Nowe zalecenia 2016: Stand Med Pedaitr 2016; 13: 26-37 Począwszy od 3 tyg.życia (od 15 doby życia) urodzone o czasie lub 34 Hbd, karmione piersią: witamina K 150 mcg/dobę do końca 3 mies. życia <34 Hbd: 25 mcg/dobę
Poszukiwania w internecie Centrum nauki o laktacji Laktacyjny leksykon leków E-laktancja Toxmed-laktmed
SZCZEPIENIA w Oddziale Noworodkowym WZW B BCG
Szczepienia: WZW B 0; 1; 6 miesięcy pierwsza dawka w 1 dobie po urodzeniu (najlepiej do 12 godzin) przy urodzeniowej masie ciała < 2000g schemat 4 dawkowy 0; 1; 2; 12 miesięcy
Szczepienie: BCG W pierwszej dobie życia U wcześniaków: po osiągnięciu masy > 2000g U noworodków matek HIV (+): szczepienie poprzedzone konsultacją lekarza specjalisty chorób zakaźnych lub lekarza poradni specjalistycznej wykonującej szczepienie Zaległe szczepienie do uzupełnienia przed wypisem z oddziału noworodkowego, w najkrótszym możliwym terminie, nie później niż do 15 roku życia
Szczepienia wcześniaków Zalecane szczepienie zgodnie z wiekiem chronologicznym Zalecane podanie pierwszych szczepień BCG, WZW B, DTaP, IPV, Hib, PCV) u stabilnych dzieci urodzonych < 32 Hbd w trakcie hospitalizacji.
Szczepienia wcześniaków BCG szczepienie po uzyskaniu masy > 2000g WZW B przy urodzeniowej masie ciała < 2000g schemat 4 dawkowy 0; 1; 2; 12 miesięcy Pneumokoki (PCV) refundacja przy urodzeniowej masie ciała < 2500g lub < 37 hbd
Profilaktyka infekcji RSV u wcześniaków palvimizumab U dzieci urodzonych w 35 Hbd lub wcześniej, w wieku < 6 miesięcy na początku sezonu infekcji RSV Refundacja Wiek 28 tygodni Lub dysplazja oskrzelowo-płucna Podanie w sezonie (od 1.10 do 30.04) co miesiąc 5 dawek Dawka 15 mg/kg 1 x w miesiącu
Badania przesiewowe Pobranie po ukończeniu 72 godziny życia Fenyloketonuria Niedoczynność tarczycy Mukowiscydoza Tandem MS Badanie słuchu
O czym rozmawialiśmy Adaptacja do życia pozałonowego: krążenie płodowe Wcześniactwo Karmienie piersią: kiedy TAK, kiedy NIE, witaminy Szczepienia: u donoszonych i wcześniaków Testy przesiewowe Wypis do domu: odruchy noworodkowe
Adresy źródłowe http://www.gazetalekarska.pl/wpcontent/uploads/2015/03/standardy_opieki_me dycznej_nad_noworodkami_w_polsce.pdf http://gis.gov.pl/images/ep/akt-1pso2016.pdf http://www.bg.ump.edu.pl/eksiazki/podstawy_n eonatologii.pdf http://www.standardy.pl/newsy/id/74 https://www.youtube.com/watch?v=kkt7spr30f w&nohtml5=false