INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE NAUCZYCIEL MUZYKI - KOD 233016 Zakres tematyczny informacji 1) Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny. 2) Sytuacja zawodu na rynku pracy. 3) Prognozy dla rynku pracy Barometr zawodów. 4) Kształcenie i doskonalenie w zawodzie. 5) Informacje dodatkowe. 6) Możliwości i warunki zatrudnienia w zawodzie w krajach Unii Europejskiej. ANEKS STATYSTYCZNY Strona1
Nauczyciel muzyki to jeden z 2455 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. 2014, poz. 1145 z późn zm.) opatrzony kodem 233016. 1) ZADANIA ZAWODOWE 1 I PROFIL KOMPETENCYJNY - rozbudzanie wszechstronnego rozwoju uczniów, wyposażanie uczniów w podstawowe umiejętności muzyczne, a w szczególności: rozbudzanie twórczej postawy wobec siebie i świata, rozwijanie ogólnej wrażliwości dziecka, rozwijanie muzykalności, wrażliwości muzycznej i umiejętności refleksyjnego słuchania, rozwijanie zainteresowań muzycznych, wprowadzanie uczniów do aktywnego uczestnictwa w kulturze, wpływanie przez sztukę na obyczaje i kulturę uczniów i atmosferę szkolną. - kształtowanie u uczniów podstawowych umiejętności intelektualnych i praktycznych określonych w podstawach programowych przedmiotu; - realizowanie programu nauczania muzyki według zasad współczesnej dydaktyki i z zastosowaniem nowoczesnych metod nauczania i środków dydaktycznych; - aktualizowanie treści kształcenia w związku z rozwojem nauk psychologicznopedagogicznych; - udoskonalanie metod oraz treści nauczania i wychowania; - stałe ocenianie umiejętności uczniów, ich postępów w nauce oraz aktualizowanie przyczyn niepowodzeń; - współdziałanie z nauczycielami innych przedmiotów, w celu doskonalenia pracy pedagogicznej; - zapewnianie uczniom odpowiednich warunków do nauki; - wdrażanie uczniów do samodzielnej, systematycznej pracy i samodzielnego rozwiązywania problemów; - kształcenie uczniów w sposób wzbogacający ich wiedzę oraz rozwijający myślenie i postawy niezbędne do twórczego funkcjonowania w społeczeństwie; - poszerzanie i aktualizowanie wiedzy własnej z zakresu nauczanego przedmiotu, wiedzy psychopedagogicznej, podwyższanie swoich kwalifikacji poprzez udział w różnych formach doskonalenia; - dbanie o rozwój psychofizyczny uczniów; reagowanie na zjawiska patologiczne w rodzinie i środowisku ucznia i współdziałanie z instytucjami opieki i ochrony praw dziecka; - zasięganie opinii rodziców przed podjęciem ważnych decyzji dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych dotyczących ich dzieci; - krzewienie dobrych obyczajów i dbałość o czystość języka; - prowadzenie dokumentacji przebiegu nauczania; - realizowanie założeń polityki edukacyjnej państwa i przestrzeganie prawa oświatowego i prawa pracy. Zadania dodatkowe: - pełnienie funkcji nauczyciela-konsultanta, nauczyciela-doradcy metodycznego; - prowadzenie koła zainteresowań, organizacji szkolnej, organizowanie wycieczek szkolnych, opieka nad młodzieżą w ramach zorganizowanych form wypoczynku; - pełnienie funkcji wychowawcy klasy; - opiekowanie się studentami (słuchaczami) odbywającymi praktyki nauczycielskie. 1 http://psz.praca.gov.pl/rynek-pracy/bazy-danych/klasyfikacja-zawodow-i-specjalnosci/wyszukiwarka-opisow-zawodow (21.08.2015 r.) Strona2
PROFIL KOMPETENCYJNY 2 dla grupy Specjaliści do spraw nauczania i wychowania (grupa duża 3 23) Przykładowe zawody dla grupy Specjaliści do spraw nauczania i wychowania: nauczyciel/instruktor praktycznej nauki zawodu, nauczyciel konsultant, nauczyciel matematyki, nauczyciel muzyki, nauczyciel przedszkola, nauczyciel wychowania fizycznego, pedagog, wykładowca na kursach (edukator, trener), trener osobisty (coach, mentor, tutor), itp. Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 4 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Specjaliści do spraw nauczania i wychowania określono 4 kompetencje tj.: Kompetencja 1 Dbałość o rozwój i relacje: to nawiązywanie i utrzymywanie dobrych relacji oraz przekazywania wiedzy i doświadczenia poprzez współpracę w rozwiązywaniu problemów z korzyścią dla wszystkich. Dostrzeganie współpracowników potrzebujących pomocy i zapewnienie im oczekiwanego wsparcia. Kompetencja 2 Komunikacja interpersonalna: to przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. Kompetencja 3 Otwartość na innych: pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywania chęci ich zrozumienia. Kompetencja 4 Rozwiązywanie konfliktów: to osiąganie porozumienia i rozstrzyganie sporów w zespole. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych, Warszawa 2014 r. 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz.1145 4 Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008 Strona3
2) SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY W analizowanym zawodzie we wszystkich opisywanych latach liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w zawodzie nauczyciel muzyki znajdowała się w przedziale od 22 do 38 osób. W ciągu roku notuje się niewielki odpływ bezrobotnych z rejestrów PUP, jedynie w roku 2015 r. zanotowano ponad 3-krotny spadek liczby bezrobotnych w tym zawodzie na koniec roku. 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej dla zawodu nauczyciel muzyki 38 35 29 29 25 21 19 17 11 10 11 7 5 4 0 2012 2013 2014 2015 2016 napływ bezrobotnych Rok bezrobotni na koniec okresu wolne miejsca pracy Wykres 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i aktywizacji zawodowej dla zawodu nauczyciel muzyki w woj. kujawsko-pomorskim w latach 2012-2016 Najwięcej osób bezrobotnych na jedno miejsce pracy zanotowanoo w roku 2013 7 osób. W pozostałych latach było to od 5 do 7 kandydatów na jedno stanowisko. Jedynie w roku 2012 nie zgłoszono do PUP żadnego wolnego miejsca pracy. W latach 2011-2014 zawód nauczyciel muzyki był klasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 5, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Analiza dotyczy ofert znajdujących się w dyspozycji PUP. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: 5 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. Strona4
wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup, ponieważ żaden ze wskaźników nie osiągnął wymaganego poziomu. Zawód nauczyciel muzyki w 2016 r. nie został sklasyfikowany do zawodów deficytowych, zrównoważonych lub nadwyżkowych. 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Liczba bezrobotnych do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki w zawodzie nauczyciel muzyki 9 7 4 4 3 3 napływ 2 stan na koniec roku 1 1 1 2012 2013 2014 2015 2016 Rok Wykres 2. Liczba bezrobotnych do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki w zawodzie nauczyciel muzyki w woj. kujawsko-pomorskim w latach 2012-2016 Najwięcej osób do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki zanotowano w 2015 r. W stosunku do 2014 r. jest to prawie 5-krotny wzrost. Natomiast również w 2015 r. roku zarejestrowano największy (9-krotny) odpływ z rejestrów tej kategorii bezrobotnych. Dane statystyczne zawarte zostały w tabeli 1. w aneksie do niniejszego opracowania. 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY. BAROMETR ZAWODÓW Z badania pn. Barometr zawodów 7, prognozującego zapotrzebowanie na zawody w województwie wynika, że zawód nauczyciel muzyki, ujęty w grupie barometrowej pod nazwą Nauczyciele przedmiotów ogólnokształcących, w 2017 r. został zaklasyfikowany do zawodów: - nadwyżkowych w 16 powiatach; - zrównoważonych w 7 powiatach. 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 źródło: www.barometrzawodow.pl Strona5
Jak zmieni się zapotrzebowanie na pracowników w 2017r. w grupie zawodów: operatorzy aparatury medycznej? Czy będzie ono rosnąć, maleć czy pozostanie bez zmian? Z badań wynika, że spadek zapotrzebowania na pracowników może wystąpić w 10 powiatach województwa kujawsko-pomorskiego. Stały poziom zapotrzebowania na pracowników ma mieć miejsce w 13 powiatach. Strona6
4) KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE. Liczba studentów w latach 2010-2012 utrzymywała się na podobnym poziomie i oscylowała w granicach 180 osób. W 2013 r. zaobserwowano wzrost liczby studiujących, ale od kolejnego roku obserwujee się spadek liczby osób z tej kategorii (w 2015 r. o 25 % w stosunku do 2013 r.). Absolwenci i studenci w zawodzie nauczyciel muzyki 250 200 150 100 50 204 167 56 44 182 153 149 58 69 56 absolwenci studenci 0 2012 2013 2014 2015 2016 Lata Wykres 3. Absolwenci i studenci uczelni wyższych - kierunek edukacja artystyczna w zakresie sztuki muzycznej województwie kujawsko pomorskim w latach 2012 2016 Strona7
Od 2013 r. zauważa się spadek liczby studentów kształcących się na omawianym kierunku. We wszystkich latach szkoły wyższe w tym kierunku ukończyła podobna liczba osób. Wykaz uczelni kształcących w zawodzie znajduje się w aneksie. Podstawa prawna w kształceniu Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie przekazanych, na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat absolwentów i studentów w latach 2010-2014. Podstawą kształcenia, nauki osób w zawodzie nauczyciel muzyki jest kierunek studiów wyższych. W odniesieniu do studiów wyższych na kierunku nauczyciel muzyki, zasady kształcenia są regulowane przez następujące przepisy: Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2014 roku,poz.191) - art. 9 ust. 1 isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20140000191 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz.U z 2013 roku, poz.1207) isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20130001207 W odniesieniu do studiów wyższych zasady kształcenia są regulowane przez następujące przepisy: Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (U. 2005 Nr 164 poz. 1365z późn. zm ) http://isip.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20051641365 i Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. 2016 poz. 907) http://isip.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20160000907+2016%2406%2425&min=1[1] Ustawa z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2016 poz. 1311) http://isip.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20160001311+2016%2410%2401&min=1 Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2016 r.poz. 64 i 1010) http://isip.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20160000064+2016%2401%2415&min=1 Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 poziomy 6 8 (Dz.U. z2016r, poz. Poz. 1594) http://isap.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20160001594&min=1 Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów (Dz.U. 2016 poz. 1596) http://isip.sejm.gov.pl/detailsservlet?id=wdu20160001596 [1] Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 742 i 1544, z 2013 r. poz. 675, 829, 1005, 1588 i 1650, z 2014 r. poz. 7, 768, 821, 1004, 1146 i 1198, z 2015 r. poz. 357, 860, 1187, 1240, 1268, 1767 i 1923 oraz z 2016 r. poz. 64. Strona8
Wykaz uczelni kształcących w zawodzie znajduje się w aneksie. 5) INFORMACJE DODATKOWE. LITERATURA Pomocne adresy http://prm.art.pl/ http://snmuzyki.pl/ http://www.wychmuz.pl Opracowanie: Wiesława Janaszek - doradca zawodowy Akceptacja: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ w Bydgoszczy Strona9
6) MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie nauczyciel muzyki w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako nauczyciel muzyki w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód nauczyciel muzyki jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie zawód nauczyciel muzyki jest regulowany w czterech krajach EOG, są to: Grecja, Luxemburg, Szwajcaria i Słowenia. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm Zapotrzebowanie na osoby z zawodem nauczyciel muzyki wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 739 ofert pracy z 13 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla nauczycieli muzyki znajduje się w Szwecji (467 oferty), Niemczech (191 ofert) oraz Wielkiej Brytanii (56 ofert) - dane wg stanu na dzień 17.05.2017 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie nauczyciel muzyki w krajach EOG powinny mieć ukończone studia wyższe na kierunku muzyka lub edukacja artystyczna oraz przygotowanie pedagogiczne, ponadto powinny dysponować kilku letnim udokumentowanym doświadczeniem dydaktycznym. Wymagane są także takie cechy jak: niekaralność, bardzo dobry kontakt z dziećmi, komunikatywność, zaangażowanie, odpowiedzialność, umiejętność i kreatywność w organizacji czasu dla dzieci. Obowiązkowa jest również doskonała znajomość języka kraju, w którym, zamierzamy podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy brutto w zawodzie nauczyciel muzyki w wybranych krajach: Wielka Brytania 110-165 /dzień. Opracował: Jacek Paśniewski pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy Strona10
ANEKS TABELA 1. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE NAUCZYCIEL MUZYKI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH: 2012-2016. Bezrobotni zarejestrowani w ciągu roku Bezrobotni według stanu na koniec Osoby do 12 miesięcy od dnia Osoby do 12 miesięcy od dnia Wolne miejsca pracy i miejsca Wolne miejsca pracy i miejsca Wskaźnik intens. deficytu/ nadwyżki Liczba kandydatów /1 ofertę pracy lata roku ukończenia ukończenia aktywizacji aktywizacji (liczby w nauki w nauki na zawodowej zawodowej zaokrągleniu) ciągu roku ogółem koniec okresu zgłoszone w ciągu roku na koniec roku 2016 25 11 3 1 7 0-3 2015 38 11 9 1 10 0-4 2014 29 17 7 2 4 0 0,1 7 2013 35 21 5 0 5 0 0,1 7 2012 29 19 4 0 0 0 - - 2011 26 16 2 1 5 0 0,2 5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata 2012-2016 r. Strona11
TABELA 2. ABSOLWENCI I STUDENCI NA KIERUNKU EDUKACJA ARTYSTYCZNA W ZAKRESIE SZTUKI MUZYCZNEJ W LATACH 2012-2016. Liczba absolwentów (rok akademicki) Liczba studentów (rok akademicki) Lata 2016 2015 2014 2013 2012 Strona12 Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy Ogółem Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy Akademia Muzyczna im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy Wyszczególnienie studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 21 10 31 66 21 87 studia magisterskie jednolite X X x x x x studia drugiego stopnia 15 10 25 44 17 61 po ostatnim roku bez egzaminu X x x 0 1 1 Ogółem 36 20 56 110 39 149 studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 20 11 31 71 41 112 studia magisterskie jednolite x x x x x x studia drugiego stopnia 27 11 38 41 20 61 po ostatnim roku bez egzaminu x x x 0 1 0 Ogółem 47 22 69 112 41 153 studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 20 11 31 84 30 114 studia magisterskie jednolite 0 0 0 0 0 0 studia drugiego stopnia 18 9 27 46 22 68 po ostatnim roku bez egzaminu x x x 0 0 0 Ogółem 38 20 58 130 52 182 studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 10 11 21 81 36 117 studia magisterskie jednolite 0 0 0 0 0 0 studia drugiego stopnia 10 13 23 46 40 86 po ostatnim roku bez egzaminu x x x 0 1 1 Ogółem 20 24 44 127 77 204 studia pierwszego stopnia z tytułem inżyniera x x x x x x studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 21 8 29 76 38 114 studia magisterskie jednolite 1 0 1 0 0 0 studia drugiego stopnia 16 10 26 29 22 51 po ostatnim roku bez egzaminu x x x 0 2 2 Ogółem 38 18 56 105 62 167 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Ogółem
UCZELNIE KSZTAŁCĄCE W KIERUNKACH DAJĄCYCH MOŻLIWOŚĆ PRACY W ZAWODZIE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM BYDGOSZCZ 1. UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO ul. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz telefon: 52 341 91 00, 52 341 91 60 63 www.ukw.edu.pl 2. AKADEMIA MUZYCZNA IM. F. NOWOWIEJSKIEGO ul. Słowackiego 7, 85-008 Bydgoszcz 52 321-05-82, 52 321-06-87 www.amuz.bydgoszcz.pl Strona13