Zakres tematyczny informacji

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE TECHNIK TURYSTYKI WIEJSKIEJ kod Zakres tematyczny informacji 1) Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny zawodu 2) Sytuacja zawodu na rynku pracy 3) Prognozy na rynku pracy barometr zawodów 4) Kształcenie i doskonalenie w zawodzie 5) Informacje dodatkowa 6) Możliwości i warunki zatrudnienia w zawodzie w krajach Unii Europejskiej, ANEKS Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, Aktualizacja: Bydgoszcz, czerwiec 2017 r. 1

2 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Technik turystyki wiejskiej (kod ) to jeden z 2455 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1145z późn, zm.). W poprzedniej wersji klasyfikacji, obowiązującej w okresie od 1 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r., zawód ten miał tę samą nazwę i kod. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik turystyki wiejskiej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) organizowania i prowadzenia działalności turystycznej na obszarach wiejskich; 2) planowania, organizowania i wykonywania prac w gospodarstwie rolnym; 3) planowania i organizowania działalności agroturystycznej; 4) obsługiwania klienta w gospodarstwie agroturystycznym. 1 PROFIL KOMPETENCYJNY dla grupy Pracownicy usług osobistych (grupa duża 2 51) Przykładowe zawody dla grupy Pracownicy usług osobistych: stewardesa/steward, kucharz, kelner, fryzjer, wizażystka / stylistka, technik usług kosmetycznych, technik turystyki wiejskiej, tanatoprakser (balsamista), fryzjer zwierząt (groomer), opiekun zwierzą domowych, instruktor nauki jazdy, hostessa, astrolog, wróżbita, gospodarz domu, itp. Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 3 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Pracownicy usług osobistych określono 4 kompetencje tj.: Kompetencja 1 Dbałość o rozwój i relacje: to nawiązywanie i utrzymywanie dobrych relacji oraz przekazywania wiedzy i doświadczenia poprzez współpracę w rozwiązywaniu problemów z korzyścią dla wszystkich. Dostrzeganie współpracowników potrzebujących pomocy i zapewnienie im oczekiwanego wsparcia. Kompetencja 2 Sprawność motoryczna: Wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjna (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). Kompetencja 3 Komunikacja interpersonalna: to przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, 1 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 marca 2017 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. 2017, poz. 860) 2 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa

3 specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. Kompetencja 4 Otwartość na innych: pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywania chęci ich zrozumienia. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.) SYTUACJA NA RYNKU PRACY 4 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych, Warszawa 2014 r. 3

4 W analizowanym okresie, od 2012 do 2016 roku, liczba osób bezrobotnych z zawodem technik turystyki wiejskiej była niewielka. Najwięcej nowych rejestracji w urzędach pracy w województwie kujawsko-pomorskim zgłoszono w 2016 roku (15 osób bezrobotnych). Wolne miejsce pracy i aktywizacji zawodowej dla osób z tym zawodem zgłoszono jedynie w 2012 i 2016 roku (po 1 ofercie pracy). Najwięcej osób z zawodem technik turystyki wiejskiej będących w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły zarejestrowało się w 2013 roku (6 osób). W 2016 roku w urzędach pracy w województwie kujawsko-pomorskim zarejestrowały się 4 osoby. Było to o 1 osobę więcej niż rok wcześniej. Zawód ten w latach został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy 5, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Od 2015 roku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. 6 Według 5 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego, jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. 4

5 nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup, ponieważ żaden ze wskaźników nie osiągnął wymaganego poziomu. W 2015 i 2016 roku zawód technik turystyki wiejskiej nie został sklasyfikowany do zawodów deficytowych, zrównoważonych lub nadwyżkowych PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Z badania Barometr zawodów prognozującego zapotrzebowanie na pracowników w 2016 r. wynika, że w grupie zawodów Pracownicy biur podróży i organizatorzy obsługi turystycznej na terenie województwa kujawsko-pomorskiego występuje duża nadwyżka poszukujących pracy. W powiatach: tucholskim, golubsko-dobrzyńskim i radziejowskim występuje równowaga popytu i podaży pracy. W powiecie rypińskim zapotrzebowanie na zawód jest trudne do ustalenia. W pozostałych powiatach obserwujemy nadwyżkę poszukujących pracy. 8 Wykres 3. Prognoza na 2017 w Polsce. Relacja między dostępną siłą roboczą a zapotrzebowaniem na pracowników PRACOWNICY BIUR PODRÓŻY I ORGANIZATORZY OBSŁUGI TURYSTYCZNEJ. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 Źródła danych: Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy. 8 Źródło: 5

6 Wykres 4. Prognoza na 2017 w województwie kujawsko pomorskim. Relacja między dostępną siłą roboczą a zapotrzebowaniem na pracowników PRACOWNICY BIUR PODRÓŻY I ORGANIZATORZY OBSŁUGI TURYSTYCZNEJ. 4. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Według danych Systemu Informacji Oświatowej 9 (według danych z dnia r.), w województwie kujawsko-pomorskim w zawodzie technik turystyki wiejskiej kształci 25 placówek. Status szkoły publicznej posiada 9 z nich. Piętnaście z nich to szkoły niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej, a 1 to niepubliczna bez uprawnień szkoły publicznej. 9 Dane z Systemu Informacji Oświatowej: 6

7 W województwie kujawsko-pomorskim największa liczba uczniów kształciła się w roku szkolnym 2013/2014. W 2016 r. naukę kontynuowało 99 uczniów, a szkoły opuściło 12 absolwentów. 5. INFORMACJE DODATKOWE CZASOPISMA czasopismo naukowe Journal of Agribusiness and Rural Development Agroserwis - ogólnopolski dwutygodnik dla rolników i biznesu rolnego LITERATURA Baum Rafał, Majchrzycki Dariusz, Pepliński Benedykt, Wajszczuk Karol, Analiza bieżącej działalności i reorganizacja przedsiębiorstwa rolnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2009 Becla Agnieszka, Czaja Stanisław, Zielińska Anetta, Analiza kosztów-korzyści w wycenie środowiska przyrodniczego, Difin, 2012 Czerwińska-Kayzer Dorota, Agrobiznes. Podstawy rachunkowości, WSiP, 2010 Golka W., Wójcicki Z., Ekologiczna modernizacja gospodarstwa rolniczego, IBMER, 2006 Grontkowska Anna, Klepacki Bogdan, Ekonomika i organizacja w gastronomii, Format AB, 2008 Grontkowska Anna., Klepacki Bogdan, Ekonomika i zarządzanie przedsiębiorstwem w agrobiznesie, Format AB Kapusta Franciszek, Agrobiznes, DIFIN, 2008 Kożuch Antoni, Mirończuk Agata, Agrobiznes. Podstawy ekonomiki agrobiznesu. Część 1, WSiP, 2005 Niedzielski E., Łacińska A., Agrobiznes. Zarządzanie firmą, WSiP, 1999 Pawlak J., Ekonomiczne i organizacyjne problemy mechanizacji i energetyki rolnictwa, IBMER, 2006 Pelpliński Benedykt, Agrobiznes. Podstawy ekonomiki, WSiP, 2009 Sikora Jan dr hab., Agroturystyka. Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, C.H. Beck, 2012 Stefko Olga, Biznesplan w przedsiębiorstwach ogrodniczych i agrobiznesie, UP Poznań, 2010 Szamańska Elżbieta, Analiza przedsiębiorstw agrobiznesu (techniczno-ekonomiczna, finansowa i strategiczna), Wieś Jutra, 2007 Sznajder Michał, Przezbórska Lucyna, Agroturystyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, 2006 Egzamin zawodowy. Testy i zadania z rozwiązaniami Technik agrobiznesu, WSiP,

8 6. MOZLIOWŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie technik turystyki wiejskiej w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako technik turystyki wiejskiej w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód technik turystyki wiejskiej jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Zawód technik turystyki wiejskiej jest regulowany tylko w Słowenii. W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): Zapotrzebowanie na osoby z zawodem technik turystyki wiejskiej wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 11 ofert pracy z 5 krajów EOG. Najwięcej ofert pracy dla techników turystyki wiejskiej znajduje się w Wielkiej Brytanii (5 ofert), - dane wg stanu na dzień r. Technik turystyki wiejskiej jest nowym zawodem, poszukiwanym na krajowym rynku pracy a także na terenie UE. Turystyka wiejska to każda forma turystyki odbywająca się w środowisku wiejskim i wykorzystująca jego walory takie jak przyroda, krajobraz, kultura, zabudowa. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie technik turystyki wiejskiej w krajach EOG powinny dysponować kilku letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym. Należy pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Przykładowe stawki płacy w zawodzie technik turystyki wiejskiej w wybranych krajach: Niemcy /m-c.(brutto), Wielka Brytania /godz.(brutto), Francja 1600 /m-c.(brutto). 8

9 Opracował: Jacek Paśniewski pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy 9

10 ANEKS Tabela 1. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE TECHNIK TURYSTYKI WIEJSKIEJ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani W OKRESIE OGÓŁEM Bezrobotni według stanu NA KONIEC OKRESU Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki W OKRESIE OGÓŁEM Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki NA KONIEC OKRESU Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej OGÓŁEM Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej NA KONIEC OKRESU Tabela 2. ABSOLWENCI I UCZNIOWIE KSZTAŁCĄCY SIĘ W ZAWODZIE TECHNIK TURYSTYKI WIEJSKIEJ W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM Wyszczególnienie / rok szkolny Liczba absolwentów, stan na rok szkolny: Liczba uczniów, stan na rok szkolny: 2016/ / / / /