POWIATOWY URZĄD PRACY

URZĄD PRACY POWIATOWY URZĄD PRACY 58-508 JELENIA GÓRA, ul. Podchorążych 15 tel. 75-64-73-160 do 162 fax: 75-64-73-163 e-mail: wrje@praca.gov.pl www: urzadpracy,jgora.pl NIP: 611 10 72 508 REGON: 230882000 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie jeleniogórskim w 2015 roku Jelenia Góra, październik 2016 r. 1

Spis treści Wstęp. 3 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy.. 6 2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych. 15 3. Analiza umiejętności i uprawnień 17 4. Analiza rynku edukacyjnego 19 4.1. Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych... 19 4.2. Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych. 21 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw... 22 6. Prognoza lokalnego rynku pracy.. 35 Podsumowanie... 40 INFORMACJA SYGNALNA.. 41 Załącznik A. Rynek pracy. 41 Załącznik B. Rynek edukacyjny 59 2

Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy, dotyczących kształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków oraz prognoz niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania systemów szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Niniejsze opracowanie stanowi roczny raport rejestrowanego w powiecie jeleniogórskim bezrobocia, ze szczególnym uwzględnieniem analizy między innymi: rankingów zawodów, grup zawodów, ofert pracy, liczby i struktury osób bezrobotnych (w tym absolwentów), umiejętności i uprawnień, rynku edukacyjnego, wzbogacony o diagnozę i prognozę rynku pracy. Podstawą prawną sporządzenia niniejszego raportu jest ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 20 kwietnia 2004 r. (tekst jednolity Dz.U. 2016 r. poz. 645 z późniejszymi zmianami). Prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy. Cele monitoringu: określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowokwalifikacyjnej na powiatowym, wojewódzkim i krajowym rynku pracy, stworzenie bazy informacyjnej dla przewidywania struktur zawodowo-kwalifikacyjnych w układzie lokalnym, wojewódzkim i krajowym, określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych dla zapewnienia spójności z potrzebami rynku pracy, korekta poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym, usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów oraz kwalifikacji deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy, ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Raport za 2015 r. po raz pierwszy wykonywany jest w oparciu o nowe zalecenia metodyczne, przygotowane w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Źródłem danych do niniejszego opracowania są informacje zawarte w systemie Syriusz Std, dane pochodzące z Systemu Informacji Oświatowej MEN, wyniki badań ofert pracy zamieszczonych w Internecie oraz wyniki badania kwestionariuszowego przedsiębiorstw, przesyłane do PUP za pośrednictwem Aplikacji Centralnej. Wykorzystano również dane dotyczące rejestrowanego bezrobocia, zawarte w sprawozdaniu MPiPS-01. Do określenia deficytu lub nadwyżki zastosowano następujące mierniki: a. wskaźnik dostępności ofert pracy którego wartość można interpretować jako przeciętną liczbę bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy (stosunek ilości bezrobotnych w zawodzie k do ofert pracy w tym zawodzie); im wyższa wartość wskaźnika, tym mniejsza szansa na znalezienie zatrudnienia w grupie zawodów, którego dotyczy wskaźnik; jeśli wskaźnik przyjmuje wartość: 3

=0 to oznacza, że występuje brak bezrobotnych w badanej elementarnej grupie zawodów grupa jest maksymalnie deficytowa <1 to oznacza, że przeciętnie każdy bezrobotny z badanej elementarnej grupy zawodów ma szansę znaleźć pracę, a liczba dostępnych ofert pracy przewyższa liczbę bezrobotnych w badanej grupie zawodów, =1 to oznacza, że każdy bezrobotny w danej elementarnej grupie zawodów ma szansę znaleźć pracę grupę definiuje się jako zrównoważoną, >1 to oznacza, że dostępność oferty jest relatywnie niska, gdyż liczba bezrobotnych przewyższa liczbę ofert pracy w badanej grupie zawodów, brak wartości oznacza brak ofert pracy w elementarnej grupie zawodów grupa ta jest maksymalnie nadwyżkowa; b. wskaźnik długotrwałego bezrobocia informujący o tym, jaki odsetek bezrobotnych w badanej elementarnej grupie zawodów stanowią długotrwale bezrobotni (iloraz długotrwale bezrobotnych w zawodzie k do wszystkich bezrobotnych w tym zawodzie) im większa wartość wskaźnika, tym więcej osób jest długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów; wskaźnik przyjmuje wartość od 0% (brak bezrobotnych długotrwale) do 100% (każda osoba w tej elementarnej grupie zawodów jest długotrwale bezrobotna); c. wskaźnik płynności bezrobotnych jest to stosunek odpływu bezrobotnych w zawodzie k do napływu, wskazujący na kierunek i natężenie ruchu bezrobotnych w badanej elementarnej grupie zawodów; jeśli wskaźnik przyjmuje wartość: <1 to oznacza, że napływ bezrobotnych przewyższa odpływ, co oznacza wzrost liczby bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów, której wskaźnik dotyczy; =1 to oznacza, że odpływ bezrobotnych jest równy napływowi w badanej elementarnej grupie zawodów; >1 to oznacza, że odpływ bezrobotnych przewyższa napływ; występuje spadek bezrobotnych w badanej grupie elementarnej; brak wartości oznacza napływ równy zeru. 4

gdzie: to średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, to średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy w grupie zawodów k w okresie t, to liczba zarejestrowanych bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, to liczba długotrwale bezrobotnych w grupie zawodów k na koniec okresu t, to napływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t, to odpływ bezrobotnych w grupie zawodów k w okresie t. 5

1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy Rok 2015 był kolejnym rokiem, w którym zmniejszyła się liczba osób bezrobotnych w Jeleniej Górze oraz w powiecie jeleniogórskim. Jest to wynik działań przedsięwziętych przez pracowników PUP oraz korzystnego bilansu osób bezrobotnych. Powiatowy Urząd Pracy w Jeleniej Górze, podobnie jak w latach ubiegłych, aktywnie uczestniczył w programach przeciwdziałania bezrobociu, będąc równocześnie pomysłodawcą i animatorem wielu inicjatyw zmierzających do aktywizacji lokalnego rynku pracy, które to inicjatywy przyczyniły się do ograniczenia poziomu bezrobocia oraz wzrostu wskaźnika zatrudnienia. Miniony rok był okresem wzrostu liczby osób podejmujących pracę oraz zwiększonej aktywności osób bezrobotnych w poszukiwaniu pracy we własnym zakresie. Na koniec grudnia 2015 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jeleniej Górze zarejestrowanych było 4.396 bezrobotnych mieszkańców Jeleniej Góry i powiatu jeleniogórskiego. Liczba bezrobotnych z powiatu jeleniogórskiego, w porównaniu do 2014 roku, zmniejszyła się o 19,8%. W ogólnej liczbie bezrobotnych było 2.490 osób z powiatu jeleniogórskiego. Miesiąc Liczba bezrobotnych Dynamika 31 XII 2014 = 100 % z prawem ogółem do zasiłku Powiatowy Urząd Pracy bezrobotni ogółem z prawem do zasiłku 31 XII 2014 5.680 639 100,0% 100,0% 31 XII 2015 4.396 555 77,4% 86,9% powiat jeleniogórski 31 XII 2014 3.103 308 100,0% 100,0% 31 XII 2015 2.490 289 80,2% 93,5% Stopa bezrobocia na koniec grudnia 2015 roku w powiecie jeleniogórskim wynosiła 12,9% i w porównaniu do 31 grudnia 2014 roku zmniejszyła się o 3,6 punktu procentowego. województwo powiat Polska dolnośląskie jeleniogórski 31 XII 2012 13,4 13,5 20,8 31 XII 2013 13,4 13,1 19,8 31 XII 2014* 11,5 10,6 16,5 31 XII 2015 9,8 8,6 12,9 * korekta stopy bezrobocia w X 2015 roku 6

Stopa bezrobocia 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 31 XII 2013 31 XII 2014 31 XII 2015 Polska województwo dolnośląskie powiat jeleniogórski Kształtowanie się liczby bezrobotnych i stopy bezrobocia w poszczególnych miesiącach 2015 roku i w grudniu 2014 roku - korekta stopy bezrobocia z 21.10.2015 r. POWIAT JELENIOGÓRSKI - liczba bezrobotnych Data ogółem w tym z prawem do zasiłku ogółem % stopa bezrobocia % 31 XII 2014 3 103 308 9,93 15,7 31 I 2015 3 182 348 10,94 16,0 28 II 2015 3 180 368 11,57 16,0 31 III 2015 3 071 356 11,59 15,5 30 IV 2015 2 956 342 11,57 15,0 31 V 2015 2 875 341 11,86 14,7 30 VI 2015 2 682 314 11,71 13,8 31 VII 2015 2 601 309 11,88 13,5 31 VIII 2015 2 552 293 11,48 13,2 30 IX 2015 2 513 285 11,34 13,0 31 X 2015 2 449 287 11,72 12,7 30 XI 2015 2 519 272 10,80 13,0 31 XII 2015 2 490 289 11,61 12,9 Napływ ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej oraz odpływ bezrobotnych w 2015 roku wg MPiPS-01 I-XII 2015 % udział podjęć Gmina oferty podjęcia pracy pracy do ofert powiat jeleniogórski 1 125 1 765 156,9 Jelenia Góra 3 005 1 927 64,1 Powiatowy Urząd Pracy Jelenia Góra 4 130 3 692 89,4 7

LICZBA BEZROBOTNYCH ORAZ DYNAMIKA BEZROBOCIA W OKRESIE GRUDZIEŃ 2015r. GRUDZIEŃ 2014 r. GMINA Bezrobotni zarejestrowani wg stanu w dniu 31 XII 2014 r. ogółem z prawem do zasiłku Bezrobotni zarejestrowani wg stanu w dniu 31 XII 2015 r. ogółem z prawem do zasiłku Dynamika XII/2014 = 100 % bezrobotni ogółem z prawem do zasiłku Janowice Wielkie 225 23 201 21 89,3% 91,3% Jeżów Sudecki 298 37 223 25 74,8% 67,6% Karpacz 195 24 158 18 81,0% 75,0% Kowary 552 46 461 55 83,5% 119,6% Mysłakowice 522 42 454 59 87,0% 140,5% Piechowice 268 37 192 22 71,6% 59,5% Podgórzyn 416 30 330 31 79,3% 103,3% Stara Kamienica 301 28 239 30 79,4% 107,1% Szklarska Poręba 326 41 232 28 71,2% 68,3% POWIAT JELENIOGÓRSKI 3 103 308 2 490 289 80,2% 93,8% JELENIA GÓRA 2 577 331 1 906 266 74,0% 80,4% POWIATOWY URZĄD PRACY w JELENIEJ GÓRZE 5 680 639 4 396 555 77,4% 86,9% 8

Obowiązująca od 2014 r. Klasyfikacja Zawodów i Specjalności (KZiS) zawiera podział na: 10 wielkich grup - kod 1-cyfrowy, 43 duże grupy kod 2-cyfrowy, 133 średnie grupy kod 3-cyfrowy, 445 grup elementarnych kod 4-cyfrowy, 2 443 zawody i specjalności kod 6-cyfrowy. Niniejsze opracowanie skupia się na analizie grup elementarnych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych za 2015 r. nie zawiera porównania z rokiem poprzednim, ponieważ wg nowej metodologii jest sporządzony po raz pierwszy. W analizach uwzględniono elementarne grupy zawodów, którym ustalono status: maksymalny deficyt, deficyt, równowaga, nadwyżka bądź maksymalna nadwyżka. Pełne zestawienie elementarnych grup zawodowych, w rozbiciu na liczbę osób bezrobotnych i napływ ofert pracy, z uwzględnieniem mierników, zawiera tabela nr 12. Zestawienie elementarnych grup zawodowych przedstawiających liczbę osób bezrobotnych wg stanu w dniu 31.12.2015 r., napływ bezrobotnych w 2015 r. oraz zestawienia uwzględniające wskaźnik długotrwałego bezrobocia i wskaźnik płynności bezrobotnych zawierają poniższe tabele. Według stanu na 31.12.2015 r. najliczniej reprezentowaną grupą elementarną byli sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 170 bezrobotnych. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) jest największa w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Liczba bezrobotnych (stan na koniec okresu) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 170 5120 Kucharze 72 7222 Ślusarze i 71 7112 Murarze i 67 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 67 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 64 7318 Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów 63 3115 Technicy mechanicy 59 7512 Piekarze, cukiernicy i 59 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 55 7223 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i 49 7522 Stolarze meblowi i 48 5153 Gospodarze budynków 36 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 36 7233 Mechanicy maszyn i urządzeń rolniczych i przemysłowych 35 3119 Technicy nauk fizycznych i technicznych gdzie indziej 34 3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 33 9412 Pomoce kuchenne 33 3220 Dietetycy i żywieniowcy 30 5131 Kelnerzy 30 5141 Fryzjerzy 30 9

Największy napływ osób bezrobotnych w 2015 roku również dotyczył sprzedawców sklepowych (ekspedientów) 207 osób, kucharzy 135 osób oraz mechaników pojazdów samochodowych 111 osób. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych (napływ) jest największa w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Liczba bezrobotnych (napływ w okresie) 5223 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) 207 5120 Kucharze 135 7231 Mechanicy pojazdów samochodowych 111 7512 Piekarze, cukiernicy i 78 9112 Pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne 72 7318 Rękodzielnicy wyrobów z tkanin, skóry i pokrewnych materiałów 66 7222 Ślusarze i 65 2421 Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 61 3115 Technicy mechanicy 57 7223 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metali i 57 7522 Stolarze meblowi i 54 2631 Ekonomiści 53 9313 Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym 53 7112 Murarze i 47 5153 Gospodarze budynków 45 5141 Fryzjerzy 43 4224 Recepcjoniści hotelowi 42 7412 Elektromechanicy i elektromonterzy 42 3314 Średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych 41 5131 Kelnerzy 41 Wskaźnik długotrwałego bezrobocia przyjmujący wartość 100,00% oznacza, iż każda osoba w elementarnej grupie zawodów wymienionych poniżej, jest osobą długotrwale bezrobotną tzn. pozostającą w rejestrze PUP łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w ciągu ostatnich dwóch lat, z wyłączeniem osób odbywających staż i przygotowanie zawodowe. W tabeli poniżej zawarto wszystkie grupy elementarne, obarczone wskaźnikiem długotrwałego bezrobocia na poziomie 100%. Grupy zawodów, dla których wskaźnik długotrwałego bezrobocia jest najwyższy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 1219 Kierownicy do spraw obsługi biznesu i zarządzania gdzie indziej 100,00 2144 Inżynierowie mechanicy 100,00 2146 Inżynierowie górnictwa i metalurgii 100,00 2320 Nauczyciele kształcenia zawodowego 100,00 2413 Analitycy finansowi 100,00 2512 Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych 100,00 2619 Specjaliści z dziedziny prawa gdzie indziej 100,00 3131 Operatorzy urządzeń energetycznych 100,00 10

3132 Operatorzy urządzeń do spalania odpadów, uzdatniania wody i 100,00 3152 Oficerowie pokładowi, piloci żeglugi i 100,00 3251 Asystenci dentystyczni 100,00 3259 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany 100,00 3313 Księgowi 100,00 3323 Zaopatrzeniowcy 100,00 3324 Pośrednicy handlowi 100,00 3411 Średni personel z dziedziny prawa i pokrewny 100,00 4223 Operatorzy centrali telefonicznych 100,00 4311 Pracownicy do spraw rachunkowości i księgowości 100,00 4412 Listonosze i 100,00 4419 Pracownicy obsługi biura gdzie indziej 100,00 5142 Kosmetyczki i 100,00 5152 Pracownicy usług domowych 100,00 6129 Hodowcy zwierząt gdzie indziej 100,00 7133 Robotnicy czyszczący konstrukcje budowlane i 100,00 7211 Formierze odlewniczy i 100,00 7214 Robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe 100,00 7311 Mechanicy precyzyjni 100,00 7313 Jubilerzy, złotnicy i 100,00 7314 Ceramicy i 100,00 7322 Drukarze 100,00 7514 Robotnicy przetwórstwa surowców roślinnych 100,00 7521 Robotnicy przygotowujący drewno i 100,00 8114 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i 100,00 8142 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 100,00 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 100,00 8183 Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek 100,00 8331 Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów 100,00 8344 Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych 100,00 9121 Praczki ręczne i prasowacze 100,00 9212 Robotnicy wykonujący prace proste w hodowli zwierząt 100,00 9334 Układacze towarów na półkach 100,00 9520 Uliczni sprzedawcy produktów (z wyłączeniem żywności o krótkim terminie przydatności do spożycia) 100,00 9621 Gońcy, bagażowi i 100,00 Wskaźnik płynności bezrobotnych przyjmujący wartość powyżej 1 oznacza, że odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ. Oznacza to, iż w wymienionych poniżej grupach elementarnych nastąpił spadek bezrobotnych. Najwyższą wartość wskaźnika płynności bezrobotnych odnotowano w grupach: fotografowie, monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych oraz kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów. Wysoki wskaźnik płynności bezrobotnych wystąpił w grupach elementarnych: inżynierowi mechanicy, masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i, specjaliści z dziedziny prawa gdzie indziej, kosmetyczki i oraz maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i. 11

Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najwyższy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów Wskaźnik płynności bezrobotnych 3431 Fotografowie 3,00 8211 Monterzy maszyn i urządzeń mechanicznych 3,00 8331 Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów 3,00 2144 Inżynierowie mechanicy 2,67 7511 Masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i 2,40 2619 Specjaliści z dziedziny prawa gdzie indziej 2,25 5142 Kosmetyczki i 2,20 8343 Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i 2,17 1321 Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej 2,00 1439 Kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej 2,00 2149 Inżynierowie gdzie indziej 2,00 2291 Specjaliści do spraw higieny, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska 2,00 2432 Specjaliści do spraw public relations 2,00 2622 Bibliotekoznawcy i specjaliści zarządzania informacją 2,00 2651 Artyści plastycy 2,00 3133 Kontrolerzy (sterowniczy) procesów w przemyśle chemicznym 2,00 3251 Asystenci dentystyczni 2,00 3256 Ratownicy medyczni 2,00 3313 Księgowi 2,00 3512 Technicy wsparcia informatycznego i technicznego 2,00 4120 Sekretarki (ogólne) 2,00 4213 Pracownicy lombardów i instytucji pożyczkowych 2,00 4412 Listonosze i 2,00 4414 Technicy archiwiści i 2,00 5246 Wydawcy posiłków 2,00 5413 Pracownicy ochrony osób i mienia 2,00 7114 Betoniarze, betoniarze zbrojarze i 2,00 8157 Operatorzy maszyn do prania 2,00 9121 Praczki ręczne i prasowacze 2,00 Wskaźnik płynności bezrobotnych przyjmujący wartość poniżej 1 wskazuje na grupy elementarne, w których nastąpił wzrost liczby osób bezrobotnych, ponieważ napływ osób zarejestrowanych w tych grupach w przewyższył ich odpływ z rejestru. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych jest najmniejszy w 2015 roku Kod Elementarne grupy zawodów 12 Wskaźnik płynności bezrobotnych 1120 Dyrektorzy generalni i zarządzający 0,00 1412 Kierownicy w gastronomii 0,00 2161 Architekci 0,00 3324 Pośrednicy handlowi 0,00 4222 Pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center) 0,00 5221 Właściciele sklepów 0,00 7317 Rękodzielnicy wyrobów z drewna i pokrewnych materiałów 0,00 7544 Robotnicy zwalczania szkodników i chwastów 0,00

7549 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy gdzie indziej 0,00 8112 Operatorzy maszyn i urządzeń do przeróbki mechanicznej kopalin 0,00 8183 Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek 0,00 8350 Marynarze i (z wyłączeniem sił zbrojnych) 0,00 9621 Gońcy, bagażowi i 0,00 2141 Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 0,33 3254 Technicy fizjoterapii i masażyści 0,40 Oferty pracy pozyskane przez pracowników PUP, to liczba ofert pracy z danego powiatu, które dotyczą określonego zawodu i zostały zarejestrowane w urzędzie pracy w analizowanym roku. Oferty pracy Internet, to oszacowana liczba ofert pracy z danego powiatu, które dotyczą określonego zawodu i zostały zarejestrowane w Internecie w analizowanym roku. Szacowanie odbywa się na podstawie danych pochodzących z Zielonej Linii z kwietnia i października. Tabela nr 1 przedstawia napływ ofert pracy w 2015 r. od pracodawców zlokalizowanych na terenie powiatu jeleniogórskiego, wg wielkich grup zawodowych (kod 1-cyfrowy), z podziałem na oferty pozyskane przez pracowników PUP, OHP i zgłoszone do platformy EURES oraz oferty zamieszczone w Internecie, przesłane z Zielonej Linii. Najwięcej ofert pracy zgłaszanych do PUP przez pracodawców zlokalizowanych w powiecie jeleniogórskim, jest adresowanych do grup: pracownicy usług i sprzedawcy 471 ofert, tj. 38,42%, pracownicy wykonujący prace proste 223 oferty tj. 18,19%, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 186 ofert tj. 15,17%. Za pośrednictwem Internetu, pracodawcy poszukiwali przede wszystkim specjalistów. Jest to 100 ofert, stanowiących 44,46% zamieszczonych w Internecie ofert pracy, zidentyfikowanych w dniach poboru danych. Na drugim miejscu plasują się oferty adresowane do pracowników usług i sprzedawców. Jest to 55 ofert, czyli 24,55% wszystkich ofert pracy pochodzących od pracodawców z powiatu jeleniogórskiego. Z danych zawartych w tabeli nr 1 wynika również, iż ze względu na miejsce zamieszczania przez pracodawców ofert pracy, głównym źródłem wiedzy o wakatach w wielkich grupach zawodów zdefiniowanych jako przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy oraz specjaliści jest Internet odpowiednio 88,46% i 71,94% (dopełnienie do 100,00% stanowią oferty zgłoszone do PUP). Powiatowy Urząd Pracy natomiast, pracodawcy informowali o wolnych miejscach pracy, przyporządkowanych do grup (dopełnienie do 100% stanowią oferty zamieszczone w Internecie): rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 100%, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 98,41%, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 97,67% oraz, pracownicy wykonujący prace proste 92,92%. 13

Tabela 1. Oferty pracy w 2015 roku Nazwa wielkiej grupy zawodów Kod grupy zawodów w liczbach bezwzględnych CBOP (PUP+OHP+EURES) Internet Razem Ogółem 1226 224 1450 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 3 23 26 2 SPECJALIŚCI 39 100 139 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 74 9 83 4 PRACOWNICY BIUROWI 96 14 110 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 471 55 526 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 8 8 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 186 3 189 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 126 3 129 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 223 17 240 wskaźnik struktury według źródeł Ogółem 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 11,54% 88,46% 100% 2 SPECJALIŚCI 28,06% 71,94% 100% 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 89,16% 10,84% 100% 4 PRACOWNICY BIUROWI 87,27% 12,73% 100% 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 89,54% 10,46% 100% 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 100,00% 100% 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 98,41% 1,59% 100% 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 97,67% 2,33% 100% 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 92,92% 7,08% 100% wskaźnik struktury wg grup w poszczególnych źródłach Ogółem 100,00% 100,00% 14 Wskaźnik zróżnicowania (PUP vs. Internet) 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 0,24% 10,27% 0,02 2 SPECJALIŚCI 3,18% 44,64% 0,07 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 6,04% 4,02% 1,50 4 PRACOWNICY BIUROWI 7,83% 6,25% 1,25 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 38,42% 24,55% 1,56 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 0,65% 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 15,17% 1,34% 11,33 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 10,28% 1,34% 7,67 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 18,19% 7,59% 2,40 Zastosowany wskaźnik zróżnicowania ofert ustala proporcje pomiędzy ofertami pozyskanymi przez PUP, a ofertami zamieszczonymi w Internecie. Wartość wskaźnika zróżnicowania poniżej 1 oznacza przewagę ofert pracy ogłaszanych w Internecie. Najwyższą wartość wskaźnika zróżnicowania, wyrażającą przewagę ofert zgłoszonych do PUP nad ofertami zamieszczonymi w Internecie, osiągnęły grupy: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 11,33 oraz operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 7,67. Wg danych zawartych w tabeli 1 najniższy wskaźnik zróżnicowania dotyczy grup: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy wskaźnik zróżnicowania wyniósł 0,02 oraz specjaliści wartość wskaźnika to 0,07. W grupie rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy wskaźnik nie został wyliczony, ponieważ żadna oferta nie została zamieszczona w Internecie.

2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych Celem monitoringu jest m.in. określenie kierunków i natężenie zmian zachodzących w strukturze zawodowej na rynku pracy. W tym celu zestawiono informacje o osobach bezrobotnych z danymi na temat ofert pracy. Ma to pomóc w przewidywaniu tych zmian, usprawnieniu poradnictwa zawodowego oraz określeniu kierunków kształcenia i szkoleń tak, aby strona podażowa rynku pracy odpowiadała stronie popytowej. Identyfikacja zawodów deficytowych i nadwyżkowych oraz ich prezentacja w postaci rankingu, stanowi najważniejszy element monitoringu tychże. Na potrzeby rankingu wyróżniono i zdefiniowano zawody maksymalnie deficytowe, deficytowe, zawody pozostające w równowadze oraz zawody nadwyżkowe i maksymalnie nadwyżkowe. Zawód deficytowy to taki, na który istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania niniejszego rankingu zdefiniowano je jako te, dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny (nie przekracza wartości środkowej mediany), a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ. Zawody maksymalnie deficytowe odznaczają się brakiem bezrobotnych, co skutkuje wartością zerową wskaźnika dostępności ofert pracy. Dane dotyczące zawodów deficytowych oraz o maksymalnym deficycie w powiecie jeleniogórskim prezentują tabele 2.1 i 2.2. Tabela 2.1 Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2015 roku Kod Elementarna grupa zawodów MAKSYMALNY DEFICYT* Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 1221 Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 1 0,00 4214 Windykatorzy i 1 0,00 9215 Robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie 1 9,09 0,00 5222 Kierownicy sprzedaży w marketach 1 14,29 14,29 2513 Projektanci aplikacji sieciowych i multimediów 0 0,00 2514 Programiści aplikacji 0 0,00 8153 Operatorzy maszyn do szycia 0 100,00 100,00 * W przypadku maksymalnego deficytu liczba bezrobotnych równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy równa się zero, a pozostałe mierniki nie osiągają wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej liczby dostępnych ofert pracy. 15

Tabela 2.2 Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2015 roku DEFICYT Kod Elementarna grupa zawodów Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 5243 Agenci sprzedaży bezpośredniej 0,08 0,17 0,50 1,00 100,00 50,00 9622 Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 0,08 0,17 0,50 1,00 100,00 100,00 2133 Specjaliści do spraw ochrony środowiska 1,00 1,50 0,67 0,00 1,25 0,00 0,00 2163 Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży 0,17 0,25 0,67 1,00 100,00 100,00 Zawód zrównoważony to taki, na który na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby bezrobotnych w danym zawodzie. Metodologia zakłada, iż w zawodzie pozostającym w równowadze odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny (nie przekracza mediany - wartości środkowej), a odpływ bezrobotnych powinien przewyższać ich napływ. W powiecie jeleniogórskim odnotowano 4 elementarne grupy zawodów pozostające w równowadze. Tabela 3. Grupy zawodów zrównoważonych w 2015 roku Kod 5169 Elementarna grupa zawodów Pracownicy usług osobistych gdzie indziej Średniomiesięczna liczba bezrobotnych RÓWNOWAGA Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostepności ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 0,92 1,00 0,92 0,00 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 2,83 3,00 0,94 22,22 22,22 1321 2433 Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 0,17 0,17 1,00 0,00 1,00 0,92 1,09 50,00 0,00 Zawód nadwyżkowy to taki, na który istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie, niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Na potrzeby opracowania założono, iż w tej grupie długotrwałe bezrobocie jest relatywnie wysokie (wartość powyżej mediany - wartości środkowej), a bilans bezrobotnych jest niekorzystny (wyższy napływ niż odpływ bezrobotnych z rejestru). Zawody maksymalnie nadwyżkowe charakteryzują się zupełnym brakiem ofert pracy, tj. wskaźnik dostępności ofert pracy nie przyjmuje żadnych wartości (dzielenie przez zero). Dane dotyczące zawodów nadwyżkowych oraz o maksymalnej nadwyżce w powiecie jeleniogórskim prezentują tabele 4.1 i 4.2. 16

Tabela 4.1 Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015 roku MAKSYMALNA NADWYŻKA* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 7 3111 Technicy nauk chemicznych, fizycznych i 4 8112 Operatorzy maszyn i urządzeń do przeróbki mechanicznej kopalin 2 9621 Gońcy, bagażowi i 1 3324 Pośrednicy handlowi 1 * W przypadku maksymalnej nadwyżki liczba ofert pracy równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy nie przyjmuje wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej przeciętnej miesięcznej liczby bezrobotnych. Tabela 4.2 Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2015 roku NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 8172 Operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna 18,33 0,58 31,43 62,50 0,75 0,00 0,00 5329 7119 8183 9629 Pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i gdzie indziej Robotnicy robót stanu surowego i gdzie indziej Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej 2,25 0,08 27,00 66,67 0,67 100,00 0,00 2,25 0,08 27,00 66,67 0,67 0,00 1,00 0,08 12,00 100,00 0,00 100,00 100,00 17,67 2,00 8,83 88,89 0,93 42,86 28,57 3. Analiza umiejętności i uprawnień Umiejętności określono jako zdolność wykonywania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (obsługa komputera), a uprawnienia to dodatkowe kwalifikacje zawodowe, zdobywane w drodze procesu certyfikacji, dodatkowych szkoleń i egzaminów, często poparte udokumentowaną praktyką, np. prawo jazdy. Ideą tej analizy jest zestawienie danych strony podażowej rynku pracy, czyli umiejętności posiadanych przez osoby bezrobotne, ze stroną popytową, czyli umiejętnościami ważnymi dla pracodawców, zagregowanych do wielkich zawodów. Taka konfrontacja powinna odpowiedzieć na pytanie, czy osoby bezrobotne posiadają umiejętności poszukiwane przez pracodawców. W przypadku odpowiedzi negatywnej można wysnuć wniosek o niedopasowaniu struktury kwalifikacyjno-zawodowej na badanym rynku pracy. Metodologia zaleca, aby dla każdej grupy zawodów zaprezentować pięć umiejętności zarówno po stronie popytowej jak i podażowej. Pełna analiza umiejętności osób bezrobotnych z powiatu jeleniogórskiego jest utrudniona ze względu na brak danych. Wyjątek stanowi informacja zawierająca informację o niewielkim 17

odsetku osób z grupy robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy posiadających umiejętności w zakresie obsługi komputera. Nie są to jednak umiejętności, których poszukiwali pracodawcy. Analiza umiejętności strony popytowej wskazuje na częste oczekiwania pracodawców w zakresie sprawności psychofizycznej i psychomotorycznej, komunikacji ustnej, wywierania wpływu, planowania i organizacji pracy własnej oraz obsługi komputera z wykorzystaniem Internetu. Pożądana jest również umiejętność współpracy w zespole oraz znajomość języków obcych. W grupie przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy najważniejsze jest zarządzanie ludźmi, a w grupie robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy na równi ze sprawnością psychofizyczną, najważniejsza jest umiejętność obsługi, montażu i naprawy urządzeń technicznych. Tabela 5. Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w 2015 roku Kod grupy zawodów 1 Wielka grupa zawodów PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 2 SPECJALIŚCI 3 4 5 7 8 9 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL PRACOWNICY BIUROWI PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY Umiejętności posiadane przez bezrobotnych Obsługa komputera i wykorzystanie internetu Odsetek bezrobotnych (%)* 18 STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności wymagane w ofertach pracy Odsetek ofert pracy (%)** Zarządzanie ludźmi/ przywództwo 78,26 Wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 69,57 Wywieranie wpływu 65,22 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 34,78 Komunikacja ustna/ komunikatywność 8,70 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 18,00 Komunikacja ustna/ komunikatywność 15,00 Planowanie i organizacja pracy własnej 6,00 Znajomość języków obcych 5,00 Wywieranie wpływu 5,00 Komunikacja ustna/ komunikatywność 22,22 Planowanie i organizacja pracy własnej 22,22 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 22,22 Wywieranie wpływu 22,22 Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 11,11 Wywieranie wpływu 100,00 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 100,00 Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 100,00 Komunikacja ustna/ komunikatywność 100,00 Znajomość języków obcych 10,91 Obsługa komputera i wykorzystanie internetu 1,82 Wywieranie wpływu 1,82 Komunikacja ustna/ komunikatywność 0,75 0,13 Obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 33,33 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 33,33 Sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00 Współpraca w zespole 0,00 Znajomość języków obcych 0,00 Komunikacja ustna/ komunikatywność 100,00 Współpraca w zespole 100,00 * Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako iloraz stanu bezrobotnych z danym uprawnieniem w ramach wielkiej grupy zawodów do całkowitego stanu bezrobotnych w ramach wielkiej grupy zawodów. ** Odsetek ofert pracy liczony jest jako iloraz napływu ofert pracy, w których dana umiejętność lub uprawnienie jest wymagań do całkowitego napływu ofert pracy w ramach danej wielkiej grupy zawodów (PUP+Intemet).

Uzupełnieniem analizy umiejętności i uprawnień jest zestawienie osób bezrobotnych bez zawodu. Według danych zawartych w tabeli nr 6, odsetek bezrobotnych bez zawodu w powiecie jeleniogórskim to 10,56%. Co ósma osoba tj. 12,28%, która ukończyła technikum nie posiada zawodu. Zaobserwować można duży odsetek osób bezrobotnych posiadających wykształcenie gimnazjalne i poniżej to aż 38,25 ogółu bezrobotnych z powiatu jeleniogórskiego. Tabela 6. Bezrobotni bez zawodu w 2015 roku Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem w tym bezrobotni bez zawodu Odsetek bezrobotnych bez zawodu (%)* Ogółem 2 481 262 10,56% wg poziomu wykształcenia: gimnazjalne i poniżej 949 213 22,44% zasadnicze zawodowe 748 4 0,53% średnie ogólnokształcące 179 30 16,76% policealne i średnie zawodowe 444 13 2,93% wyższe 161 2 1,24% wg typu ukończonej szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa 63 4 6,35% szkoła przysposabiająca do pracy technikum 57 7 12,28% liceum ogólnokształcące 37 14 37,84% liceum profilowane technikum uzupełniające liceum uzupełniające 2 0 0,00% szkoła policealna 16 1 6,25% wyższa 83 2 2,41% brak danych źródłowych 2 223 234 10,53% *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako stosunek bezrobotnych bez zawodu wg stanu w końcu okresu sprawozdawczego do ogółu bezrobotnych w ramach danej analizowanej kategorii. 4. Analiza rynku edukacyjnego 4.1 Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Analiza rynku edukacyjnego w kontekście deficytu, równowagi, bądź nadwyżki na lokalnym rynku pracy, stanowi uzupełnienie niniejszego raportu. Zaznaczyć jednak należy, iż na poziomie powiatów analizuje się uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych z pominięciem studentów ostatniego roku studiów, a w tabeli nr 7 wymienione są grupy zawodów wymagających wyższego wykształcenia. Znajdują się tam również grupy elementarne zawodów, do wykonywania których uprawnień nabywa się w formach pozaszkolnych. Dane do tej analizy są zaczerpnięte oprogramowania Syriusz Std, przesłanych za pośrednictwem Aplikacji Centralnej oraz z Systemu Informacji Oświatowej MEN. 19

Tabela 7. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych w 2015 roku Zawody deficytowe Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 1221 Kierownicy do spraw marketingu i sprzedaży 0 2133 Specjaliści do spraw ochrony środowiska 0 2163 Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży 0 2513 Projektanci aplikacji sieciowych i multimediów 0 2514 Programiści aplikacji 0 4214 Windykatorzy i 0 5222 Kierownicy sprzedaży w marketach 0 5243 Agenci sprzedaży bezpośredniej 0 8153 Operatorzy maszyn do szycia 0 9215 Robotnicy wykonujący prace proste w leśnictwie 0 9622 Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 0 Zawody nadwyżkowe Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 3111 Technicy nauk chemicznych, fizycznych i 0 3324 Pośrednicy handlowi 0 5329 Pracownicy opieki osobistej w ochronie zdrowia i gdzie indziej 7119 Robotnicy robót stanu surowego i gdzie indziej 0 8112 Operatorzy maszyn i urządzeń do przeróbki mechanicznej kopalin 0 8121 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 0 8172 Operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna 0 8183 Operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek 0 9621 Gońcy, bagażowi i 0 9629 Pracownicy wykonujący prace proste gdzie indziej 0 Zawody zrównoważone Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa 0 Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 1321 Kierownicy do spraw produkcji przemysłowej 0 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjnych) 4226 Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 0 5169 Pracownicy usług osobistych gdzie indziej 0 0 20

4.2 Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Bezrobotnym absolwentem jest osoba pozostająca w rejestrze PUP do upływu 12 miesięcy od dnia określonego w dyplomie, świadectwie czy innym dokumencie potwierdzającym ukończenie szkoły lub zaświadczeniu o ukończeniu kursu. W tej analizie istotny jest wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów. Według zamieszczonych poniżej danych, ze względu na ograniczoną ich ilość, możemy interpretować wyłącznie dane dotyczące techników wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów techników uległ zmniejszeniu. Oznacza to korzystny bilans wśród absolwentów roku szkolnego 2013/2014. Tabela 8. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2015 roku Typ szkoły zasadnicza szkoła zawodowa Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy (2013/2014) ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku poprzedniego (XII 2014) stan na koniec maja roku sprawozdawczego (V 2015) 0 0 3 3 Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku poprzedniego (XII 2014) stan na koniec maja roku sprawozdawczego (V 2015) szkoła przysposabiająca do pracy 0 0 0 0 technikum 25 11 14 4 56,00% 16,00% liceum ogólnokształcące 115 0 8 0 6,96% liceum profilowane 0 0 liceum uzupełniające 0 0 szkoła policealna 0 0 3 1 * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Najwyższa liczba absolwentów roku szkolnego 2014/2015, którzy w dniu 31.12.2015 r. pozostawali nadal w rejestrze PUP, rekrutowała się spośród abiturientów technikum 7 osób. Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów wyniósł zatem 33,33%. Tabela 9. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2015 roku (cd.) Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym kończącym się w roku sprawozdawczym (2014/2015) Liczba bezrobotnych absolwentów Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) ogółem posiadający tytuł zawodowy* stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego (XII 2015) stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego (XII 2015) zasadnicza szkoła zawodowa szkoła przysposabiająca do pracy 9 0 technikum 21 21 7 33,33% liceum ogólnokształcące 95 6 6,32% liceum profilowane 0 liceum uzupełniające 0 szkoła policealna 2 * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. 21

W załączniku B Rynek edukacyjny zawarto szczegółowe informacje na temat absolwentów, według ukończonych szkół i uczelni (tabele nr 13 i nr 14) oraz według elementarnych grup zawodów (tabele nr 15 i 16). 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw Dopełnieniem niniejszego raportu jest badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw. Badanie to posiada ujęcie diagnostyczne oraz prognostyczne. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw posiada ujęcie diagnostyczne oraz prognostyczne. Celem badania jest uzyskanie informacji na temat: dotychczasowych i planowanych kierunków zmian zatrudnienia, bieżącej struktury zatrudnienia w badanych przedsiębiorstwach, w podziale na wielkie grupy zawodów (zgodnie z KZiS na potrzeby rynku pracy), planowanej struktury zatrudnienia, problemów pojawiających się w procesie rekrutacji pracowników oraz roli urzędów pracy w zakresie pośrednictwa pracy na rzecz lokalnych firm. Zakłada się, że badanie będzie realizowane raz w roku wśród podmiotów gospodarczych działających na terenie danego powiatu. Ponieważ Powiatowy Urząd Pracy w Jeleniej Górze obsługuje dwa powiaty: miasto Jelenią Górę i powiat jeleniogórski, wygenerowana na potrzeby badania baza firm dotyczyła jednocześnie obu powiatów. W celu przeprowadzenia badania Główny Urząd Statystyczny wygenerował i przekazał za pośrednictwem Aplikacji Centralnej bazę podmiotów gospodarczych. Do badania wykorzystano próbę podstawową, uzupełnianą dwiema próbami rezerwowymi łącznie 504 podmioty gospodarcze. Wygenerowaną na potrzeby badania próbę stanowiły podmioty o różnej wielkości, zróżnicowane pod względem ilości zatrudnianych osób. Badanie przeprowadzono telefonicznie ze wsparciem komputerowym. Podczas przeprowadzania badania wystąpił szereg problemów, z których najpoważniejsze to brak kontaktu telefonicznego z wytypowanymi przedsiębiorcami (baza zawierała również nieaktualne numery telefonów) oraz fakt, iż w bazie na 504 wskazane do badania przedsiębiorstwa, 215 podmiotów należało do tej samej osoby, z którą nie udało się skontaktować. Spośród 504 podmiotów gospodarczych aż 440 ankiet zakończyło się niepowodzeniem z powodu odmowy udziału przedsiębiorcy w badaniu, nieścisłości dotyczących numerów telefonów, połączonych jednocześnie z brakiem możliwości zaktualizowania ich w dostępnych źródłach informacji oraz z powodu doboru próby, w której aż 42,7% podmiotów należało do jednej osoby z terenu Karpacza (bez możliwości kontaktu z tą osobą). W związku z tym, we wrześniu 2015 r. przeprowadzono skutecznie 64 wywiady, z których 17 dotyczyło powiatu jeleniogórskiego. Poniżej znajdują się wykresy przedstawiające strukturę badanych przedsiębiorstw. 22

Liczba przebadanych przedsiębiorstw Klasa wielkości przedsiębiorstwa Liczba przebadanych przedsiębiorstw do 9 osób 4 10-49 10 50-249 2 250 i więcej 1 Podsumowanie 17 Ponad połowę badanych przedsiębiorstw stanowiły podmioty gospodarcze zatrudniające do 9 osób. Drugą co do wielkości grupą były podmioty zatrudniające od 10 do 49 pracowników. Rysunek 1. Struktura badanych przedsiębiorstw pod względem liczby zatrudnionych pracowników Badanie skupiło się w zasadzie wokół trzech sekcji gospodarki: sektorów sklasyfikowanych jako pozostałe usługi, handlu oraz przemysłu i budownictwa. Rysunek 2. Struktura badanych przedsiębiorstw według rodzaju działalności 23

Wśród badanych przedsiębiorstw aż 16,61% potwierdziło spadek zatrudnienia w 2015 roku. Ponad połowa podmiotów utrzymała dotychczasowy poziom zatrudnienia, natomiast 30,43% badanych przedsiębiorców potwierdziło jego wzrost. Rysunek 3.1 Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku Podczas badania zmniejszenie zatrudnienia na poziomie 11-20% zadeklarowało aż 16,61% przedsiębiorców. Przeciwwagą jest wzrost zatrudnienia w wysokości powyżej 30% w 17,16% badanych podmiotów. Ponadto miejsca pracy powstały w 13,27% firm wzrost o 1-20%. Rysunek 3.2 Odsetek przedsiębiorstw deklarujących zmiany w zatrudnieniu w 2015 roku Jest to korzystny bilans, mający odzwierciedlenie w uzyskanej wartości wskaźnika zatrudnienia netto, który dla badanych podmiotów z powiatu jeleniogórskiego wyniósł 13,82. 24

Wskaźnik zatrudnienia netto jest różnicą odpowiedzi pozytywnych i negatywnych (po uwzględnieniu wag) i może przyjmować wartość od -100 (100% badanych firm sygnalizuje spadek zatrudnienia) do 100 (100% badanych firm sygnalizuje wzrost zatrudnienia). Dodatnia wartość wskaźnika zatrudnienia netto oznacza przewagę firm deklarujących wzrost zatrudnienia nad odsetkiem firm deklarujących jego spadek. Wskaźnik zatrudnienia netto ogółem w 2015 roku WZ = 13,82 Wyniki badań przedsiębiorstw prezentujących wskaźnik zatrudnienia netto, z podziałem na wielkie grupy zawodów (kod 1-cyfrowy), zawiera rysunek-tabela 4. Najkorzystniejsze wartości wskaźnik osiągnął wśród specjalistów oraz pracowników biurowych Rysunek-tabela 4. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2015 roku Wielkie grupy zawodów Wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 0,00 Pracownicy biurowi 11,19 Pracownicy przy pracach prostych 5,63 Pracownicy usług i sprzedawcy 0,00 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00 Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 4,32 Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00 Siły zbrojne 0,00 Specjaliści 27,18 Technicy i inny średni personel 0,00 25

Badanie miało ustalić również, w jaki sposób lokalni przedsiębiorcy rekrutują potencjalnych pracowników. Ponad połowa badanych przyznała, iż posiada problemy z rekrutacją, a 41,62% takich problemów nie ma. Głównymi źródłami informacji o nowych, potencjalnych pracownikach, wśród badanych przedsiębiorców jest Internet, znajomi oraz Powiatowy Urząd Pracy. Ogłoszenia w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jeleniej Górze stanowią 19,36%. W 2015 roku z terenu powiatu jeleniogórskiego napłynęło 1.125 ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej, w tym: 662 oferty pracy niesubsydiowanej, 463 oferty pracy subsydiowanej. Rysunek 5. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2015 roku Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników 26

Podczas badania kwestionariuszowego przedsiębiorcy zgłaszali trudności związane z brakiem uprawnień i umiejętności potencjalnych kandydatów do pracy, reprezentujących wskazywane elementarne grupy zawodów. Wykaz elementarnych grup zawodów, w których przedsiębiorcy napotkali trudności ze znalezieniem odpowiednich kandydatów do pracy z powodu braku oczekiwanych umiejętności, prezentuje tabela 10. Tabela 10. Zawody, w jakich najtrudniej znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy Elementarna grupa zawodów Trudności z pozyskaniem pracowników Brakujące umiejętności i uprawnienia Odsetek wskazań odpowiedzi tak Liczba bezrobotnych - stan na koniec okresu sprawozdawczego przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 0,00% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% 0 Artyści plastycy sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% 0 współpraca w zespole 0,00% 0 wykonywanie obliczeń 0,00% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% 0 wywieranie wpływu 0,00% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% 0 znajomość języków obcych 0,00% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 0,00% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% 0 Lakiernicy sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% 0 współpraca w zespole 0,00% 0 wykonywanie obliczeń 0,00% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% 0 wywieranie wpływu 0,00% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% 0 znajomość języków obcych 0,00% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 0 Murarze i czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 0,00% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% 0 27

sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% 0 wykonywanie obliczeń 0,00% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% 0 wywieranie wpływu 0,00% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% 0 znajomość języków obcych 0,00% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 4,03% 0 Ogółem (bez względu na zawód) obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 4,03% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 4,03% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 4,03% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 2,26% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 2,26% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 2,26% 0 współpraca w zespole 2,26% 0 wykonywanie obliczeń 2,26% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 2,26% 0 wywieranie wpływu 0,98% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,98% 0 znajomość języków obcych 0,49% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 Pomoce kuchenne komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% 0 wywieranie wpływu 0,00% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% 0 znajomość języków obcych 0,00% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 Projektanci grafiki i multimediów komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 28

zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 Specjaliści do spraw reklamy i marketingu komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% 0 Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% 0 współpraca w zespole 0,00% 0 wykonywanie obliczeń 0,00% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% 0 znajomość języków obcych 0,00% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% 0 Ślusarze i komunikacja ustna / komunikatywność 0,00% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% 1 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 0,00% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% 0 współpraca w zespole 0,00% 0 wykonywanie obliczeń 0,00% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% 0 wywieranie wpływu 0,00% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% 0 znajomość języków obcych 0,00% 0 29

Analiza odsetka ofert pracy zgłaszanych do PUP wykazała, iż wszyscy badani przedsiębiorcy do urzędu pracy zgłaszają maksymalnie do 10% wakatów. Analiza odsetka ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy Odsetek ofert pracy zgłaszanych do PUP Wskaźnik struktury 1-10% 100,00 Zawody, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty pracy do Powiatowych Urzędów Pracy Zawód Wskaźnik struktury Kucharz* 20,17% Robotnik gospodarczy 20,17% Pomoc kuchenna 15,78% Pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju 15,78% Fizjoterapeuta 4,38% Kelner* 4,38% Malarz-lakiernik samolotowy 4,38% Murarz 4,38% Ślusarz narzędziowy 4,38% Magazynier 3,09% Monter wyrobów z tworzyw sztucznych 3,09% 30

Analiza zawodów, w których przedsiębiorstwa najczęściej zatrudniały pracowników w bieżącym roku oraz umiejętności i cech kandydatów niezbędnych do pracy w tych zawodach Zawód Artysta malarz Fryzjer* Kelner* Umiejętności i cechy 31 Wskaźnik struktury odpowiedzi czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00%

Magazynier Monter wyrobów z tworzyw sztucznych Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 0,00% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% 32

Opiekunka w żłobku / klubie dziecięcym Pozostali inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji Programista aplikacji współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% 33

Specjalista kontroli jakości Ślusarz narzędziowy Ogółem (bez względu na zawód) przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 6,25% dodatkowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 6,25% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,00% dodatkowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% komunikacja ustna / komunikatywność 6,25% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wykonywanie obliczeń 0,00% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języków obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 4,03% dodatkowe uprawnienia 4,03% doświadczenie zawodowe 5,18% komunikacja ustna / komunikatywność 5,95% obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 4,33% 34

obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 1,58% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 4,28% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 5,95% wykonywanie obliczeń 1,58% wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 5,40% wyuczony zawód 5,18% wywieranie wpływu 2,74% zarządzanie ludźmi / przywództwo 2,74% znajomość języków obcych 1,28% Ocenie poddano również przygotowanie do pracy zatrudnionych w 2015 r. pracowników. Odpowiedzi bardzo dobrze i raczej dobrze dotyczyły większości zawodów. Brak jest odpowiedzi, które negatywnie oceniają przygotowanie kandydatów. Analiza oceny przygotowania kandydatów do pracy w zawodach, w których pracodawcy zwiększyli zatrudnienie w badanym roku Zawód Wskaźnik struktury odpowiedzi (bardzo dobrze, raczej dobrze) Wskaźnik struktury odpowiedzi (bardzo źle, raczej źle) Dobrze vs. źle Artysta malarz 100,00% 0,00% 100,00% Fryzjer* 100,00% 0,00% 100,00% Kelner* 100,00% 0,00% 100,00% Magazynier 100,00% 0,00% 100,00% Monter wyrobów z tworzyw sztucznych 100,00% 0,00% 100,00% Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej 100,00% 0,00% 100,00% Opiekunka w żłobku / klubie dziecięcym 100,00% 0,00% 100,00% Pozostali inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 100,00% 0,00% 100,00% Programista aplikacji 100,00% 0,00% 100,00% Specjalista kontroli jakości 100,00% 0,00% 100,00% Ślusarz narzędziowy 100,00% 0,00% 100,00% 6. Prognoza lokalnego rynku pracy Z odpowiedzi udzielanych przez badanych pracodawców wynika, iż połowa z nich planuje wzrost zatrudnienia, a jego zmniejszenie prognozuje 3,73% podmiotów. Nieco ponad 45% respondentów nie przewiduje zmian. 35

Rysunek 7.1 Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku Niemal co trzeci badany przedsiębiorca prognozuje wzrost zatrudnienia w 2016 roku powyżej 30%, a 13,43 % respondentów deklaruje wzrost na poziomie 11-20%. Spadek zatrudnienia do 10% - deklaruje tylko 3,73% badanych. Żaden spośród 17 przebadanych przedsiębiorców nie deklarował spadku zatrudnienia powyżej 30%. Rysunek 7.2 Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2016 roku Odsetek prognozowanego wskaźnika zatrudnienia netto wskazuje na przewagę firm deklarujących wzrost zatrudnienia w roku przyszłym nad firmami prognozującymi jego spadek. Prognoza wskaźnika na 2016 r. jest wyraźnie wyższa od wartości ustalonej za 2015 rok. Najkorzystniejszy wskaźnik jest prognozowany dla specjalistów oraz dla pracowników usług i sprzedawców. 36

Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto ogółem w 2016 roku WZ = 46,65 % Rysunek 8. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2016 roku Wielkie grupy zawodów Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 0,00% Pracownicy biurowi 1,68% Pracownicy przy pracach prostych 3,96% Pracownicy usług i sprzedawcy 7,72% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 2,27% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 0,00% Siły zbrojne 0,00% Specjaliści 11,36% Technicy i inny średni personel 0,00% Prognozy zatrudnienia oraz oczekiwania pracodawców w stosunku do przyszłych pracowników prezentują następujące zestawienia: Zawody, w jakich firmy mają zamiar zatrudniać pracowników w nadchodzącym roku Zawód Wskaźnik struktury Pomoc kuchenna 17,80% Pozostali specjaliści do spraw administracji i rozwoju 17,80% Programista aplikacji 17,80% Robotnik gospodarczy 17,80% Kelner* 4,94% Malarz-lakiernik samolotowy 4,94% Nauczyciel przewlekle chorych i niepełnosprawnych ruchowo 4,94% Magazynier 3,49% Monter wyrobów z tworzyw sztucznych 3,49% Pozostali inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 3,49% Specjalista kontroli jakości 3,49% 37