Agencja Rynku Rolnego

Oddział Terenowy w Opolu Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Opolu 1

Informacje o regionie Województwo opolskie ma charakter przemysłowo-rolniczy, a rozwojowi rolnictwa sprzyjają dobre warunki klimatyczne i glebowe. Najżyźniejsze gleby brunatne wytworzone z lessów oraz czarnoziemy występują na południu regionu. Na prawym brzegu Odry dominują mało urodzajne gleby bielicowe, w okolicach Opola i Strzelec Opolskich rędziny, a w dolinach rzek mady. Użytki rolne zajmują około 62% powierzchni województwa. Oddział Terenowy w Opolu powstał w grudniu 2002 r., początkowo jako filia Oddziału Terenowego ARR w Katowicach. Od 1 stycznia 2003 r. funkcjonuje jako samodzielna jednostka organizacyjna, której zadania realizowane są przez sekcje: Interwencji, Administracji, Informacji i Promocji, Kontroli Technicznych, Kwotowania Produkcji Mleka, Finansowo-Księgową. OT ARR w Opolu administruje wybranymi mechanizmami w ramach wspólnej polityki rolnej oraz finansowanymi z budżetu krajowego. Konferencja Zdrowe odżywianie inwestycją w przyszłość, Opole 2014

Oddział Terenowy w Opolu Dopłaty do materiału siewnego Mechanizm dopłat z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany w ramach pomocy de minimis realizowany jest od 2007 r. Umożliwia on otrzymanie zwrotu części kosztów poniesionych na zakup materiału siewnego, którym obsiano grunty orne, o ile był to materiał siewny gatunków roślin wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów, m.in. odpowiedniej jakości pszenica, jęczmień, żyto, pszenżyto, ziemniak czy groch siewny. Łączna kwota wypłacona beneficjentom do końca 2014 r. przez OT ARR w Opolu wyniosła około 44 mln zł. Tylko w 2014 r. do OT ARR w Opolu wpłynęło ponad 4 tys. wniosków, na podstawie których przeszło 4 tys. beneficjentów otrzymało dopłaty w wysokości ok. 8,72 mln zł do ponad 79 tys. ha obsianych gruntów rolnych. Dopłaty do materiału siewnego w ramach pomocy de minimis w rolnictwie w latach 2007 2014 w woj. opolskim Program Mleko w szkole Program Mleko w szkole funkcjonuje w Polsce od 2004 r. Finansowany jest z trzech źródeł: Unii Europejskiej, Funduszu Promocji Mleka oraz budżetu krajowego. Polska jest w czołówce krajów wykorzystujących środki unijne przeznaczone na ten mechanizm. Od początku jego realizacji dzieci spożyły w naszym kraju około 2,2 mld szklanek mleka. Mleko i jego przetwory (w ramach programu uczniowie spożywają mleko, mleko smakowe, twarogi i twarożki, sery, oraz jogurty) dostarczane są w okresie od września do czerwca. Dostawcami są podmioty zatwierdzone przez dyrektora właściwego OT ARR, z którymi placówki oświatowe zawarły odpowiednie umowy. 1

ARR od wielu lat prowadzi działania mające na celu popularyzację programu wśród dzieci, młodzieży, ich rodziców, placówek oświatowych oraz dostawców mleka. Dzięki współpracy z opolskimi lekarzami oraz pracownikami oświaty Oddział Terenowy ARR w Opolu upowszechnia informacje, że mleko jest najwartościowszym produktem spożywczym. Województwo opolskie od lat przoduje w liczbie placówek zarejestrowanych w programie w stosunku do liczby placówek uprawnionych, co plasuje Opolszc z y znę na pierwszym miejscu w Polsce. W I semestrze roku szkolnego 2014/2015 z programu skorzystało w Opolskiem 61 235 dzieci uczęszczających do 502 placówek oświatowych. Liczba dzieci i placówek oświatowych biorących udział w programie Mleko w szkole w woj. opolskim w okresie wrzesień 2004 r. czerwiec 2014 r. Program Owoce i warzywa w szkole Uruchomiony przez Komisję Europejską w roku szkolnym 2009/2010 program skierowany jest do uczniów szkół podstawowych klas I-III. Jego nadrzędnym ce l e m j e s t p o p r aw a s t a n u zdrowia i sposobu odżywiania poprzez zwiększanie udziału p r o d u k t ó w o w o c o w o - -warzywnych w codziennej diecie dzieci oraz propagowanie zdrowego odż y wiania popr zez działania towarzyszące o charakterze edukacyjnym. Każde dziecko uczestniczące w programie otrzymuje bezpłatnie każdorazowo p orcję sk ł adającą się z jednego produktu owocowego i jednego produktu warzywnego. P r o g r a m f i n a n s o w a n y j e s t w 75% z e śro dków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz w 25% z budżetu krajowego. 2

Oddział Terenowy w Opolu Udział placówek oświatowych woj. opolskiego w programie Owoce i warzywa w szkole Interwencja na rynku zbóż O p o ls zc z y zna w r a z z wojewó d z- twem dolnośląskim i śląskim stanowi jedno z pięciu centrów inter wenc yjnych w Polsce i jest prz ygoto - wana na ewentualną interwencję, czyli skup nadwyżek zbóż z rynku oraz ich sprzedaż z magazynów interwencyjnych w okresach niedoboru podaży. Nasze województwo dysponuje autoryzowanymi magazynami przechowalniczymi o powierzchni powyżej 20 tys. ton, co zapewnia powierzchnię przechowalniczą dla całego centrum interwencyjnego. Fundusze promocji Ustawa o funduszach promocji produktów rolno -spoż y wczych z 2009 r. p o w o ł a ł a n a s t ę p u j ą c e f u n - dusze promocji: mleka, mięsa wieprzowego, mięsa wołowego, mięsa końskiego, mięsa owczego, ziarna zbóż i przetworów zbożowych, owoców i warzyw, mięsa drobiow e g o, o r a z F u n d u s z P r o - mocji Ryb. Celem ustawodawcy jest promowanie i informowanie o jakości i zaletach produktów rolno-spożywczych poprzez m.in. dofinansowanie udziału w targach, wystawach, wsparcie badań rynkowych, naukowych, prac rozwojowych, szkoleń producentów i przetwórców. 3

Wsparcie z funduszy promocji może być przyznawane: organizacjom zrzeszającym producentów rolnych lub przetwórców produktów rolno-spożywczych, o r g a n i z a c j o m b r a n ż o w y m l u b międzybranżowym zrzeszającym producentów lub przetwórców produktów rolno-spożywczych. Wpłaty na fundusze promocji produktów rolno-spożywczych w woj. opolskim Fundusz promocji w latach 2009 2014 (w zł) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 36 108 81 021 93 105 106 753 93 603 92 404 4 436 9 544 8 890 9 211 8 221 8 891 49 795 112 776 178 100 200 47 159 851 108 598 13 448 48 702 39 814 48 202 48 203 49 920 13 511 24 023 22 066 23 994 17 791 19 510 9 053 10 704 13 553 14 433 10 792 12 737 Razem 126 351 286 770 355 528 403 063 338 461 292 060 Beneficjenci zainteresowani realizacją przedsięwzięć w ramach dofinansowania z któregokolwiek z funduszu promocji zgłaszają do właściwej komisji zarządzającej propozycję planu finansowego i po zaakceptowaniu przez Prezesa ARR mogą ubiegać się o refundację kosztów. W 2014 r. na terenie Opolszczyzny wsparto na tej zasadzie udział w wystawach i targach, przeprowadzono działania promujące i informujące m.in. o jakości i zaletach mięsa wołowego, wieprzowego, drobiowego oraz ryb i ich przetworów. Środki na szeroko pojęte działania pozyskiwane są przez podmioty zobligowane do naliczania, pobierania oraz przekazywania wpłat na dany fundusz promocji. W ramach działań administracyjnych OT ARR w Opolu, po zakończonym kwartale, przyjmuje deklaracje wpłat na fundusze promocji od około 150 zarejestrowanych podmiotów. 4

Oddział Terenowy w Opolu Wsparcie rynku produktów pszczelich Podstawowym celem wspólnej polityki rolnej na rynku miodu jest rozwój branży pszczelarskiej osiągany poprzez poprawę warunków produkcji, jakości i zbytu produktów pszczelich. Unia Europejska, za pośrednictwem ARR, pomaga tej branży w ramach zatwierdzonego przez Komisję Europejską Projekt dofinansowanie pomocy technicznej, zwalczania warroz y, racjonalizacji sezonowego przenoszenia uli, laboratoriów przeprowadzających analizy właściwości fizyko-chemicznych miodu, zasiedlania uli, współpracy z wyspecjalizowanymi organami we wdrażaniu stosowanych programów badawczych Środki na wsparcie pszczelarstwa w woj. opolskim (w zł) Środki przyznane 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 Zakup pszczół 179 988 105 738 127 621 105 904 104 024 Zakup leków do zwalczania warrozy 210 628 158 440 193 618 185 003 202 202 Analiza jakości miodu 14 490 19 772 10 731 2 602 2 439 Szkolenia 11 436 14 826 31 897 19 831 11 435 Zakup przyczep do przewozu uli 21 412 15 962 11 852 9 273 Zakup sprzętu pszczelarskiego 92 476 130 012 159 120 193 225 Razem 416 542 412 664 509 841 484 312 522 598 programu Wsparcie rynku produktów pszczelich. O refundację kosztów mogą ubiegać się związki, spółdzielnie, zrzeszenia, stowarzyszenia, instytucje badawcze, które zajmują się tematyką pszczelarską. Mechanizm przewiduje w dziedzinie pszczelarstwa i produktów pszczelarskich. W województwie opolskim w 2014 r. z mechanizmu skorzystało ponad tysiąc gospodarstw pasiecznych. Agencja Rynku Rolnego refunduje 60 100% poniesionych kosztów netto. 5

Produkcja mleka W sektorze mleczarskim w Polsce stale postępuje koncentracja produkcji i przetwórstwa. Rośnie sprzedaż mleka do przetwórstwa, a maleje sprzedaż bezpośrednia i zużycie w gospodarstwach. Wielkość kwot mlecznych dostawców hurtowych w porównaniu z ilością skupionego mleka w latach 2004 2014 w woj. opolskim Bardzo dynamiczny proces zmian zachodzących w gospodarstwach produkujących mleko obserwuje się również na terenie województwa opolskiego. Liczba dostawców hurtowych zmniejszyła się w ciągu 10 lat niemal trzykrotnie (i wynosi obecnie 1411), a liczba dostawców bezpośrednich aż siedmiokrotnie (ak tualnie ok. 300). Mimo widocznego spadku lic zby gospodarst w wprowadzających mleko na rynek, wzrosła ilość skupionego mleka na Opolszczyźnie. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi gospodarstw mlecznych była możliwość wnioskowania o przyznanie kwoty mlecznej z rezerwy krajowej. Od początku kwotowania do stycznia 2015 r. OT ARR wydał około 4300 pozytywnych decyzji na łączną kwotę prawie 58 mln kg mleka. Obecnie na jedno gospodarstwo sprzedające na Opolszczyźnie surowiec do mleczarni przypada średnio około 160 tys. kg kwoty mlecznej. Jest to ponad dwukrotnie więcej niż średnio w kraju. Pakiet mleczny W z wiązku z dec y zją Parlamentu Europejskiego od 1 kwietnia 2015 r. nastąpiło zniesienie systemu kwotowania produkcji mleka. Nowe zasady Rada UE zawarła w rozporządzeniu zwanym pakietem mlecznym i zobowiązała państwa członkowskie do uwzględnienia ich w prawodawstwie poszczególnych krajów. Nowelizacja ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych umożliwia m.in. negocjacje umów na dostawę mleka do zakładów mleczarskich przez uznane przez Agencję Rynku Rolnego organizacje producentów mleka i przetworów mlecznych lub ich zrzeszenia w imieniu należących do nich rolników. Wzmacnia to pozycję producentów mleka, co pomoże im uzyskać korzystniejsze ceny za dostarczany surowiec. 6

Oddział Terenowy w Opolu Działania informacyjne i promocyjne Istotnym elementem działań OT ARR w Opolu są działania informacyjnopromoc yjne. Ważne jest dotarcie z informacją o warunkach uczestnictwa i zasadach poz yskiwania środków finansowych do jak największej liczby beneficjentów. Agencja współpracuje z wieloma instytucjami branży rolniczej, samorządami terytorialnymi oraz jednostkami administracji publicznej, dzięki czemu uzyskuje dobre efekty w realizowanych działaniach informacyjnych. Bardzo dużym zainteresowaniem cieszyły się, zorganizowane przez OT ARR w Opolu, konferencje Zdrowe odż y wianie inwest ycją w prz yszłość oraz Zdrowe żywienie, zdrowe pokolenie. Spotkania były poświęcone prezentacji m.in. mechanizmów WPR promujących zdrowe nawyki żywieniowe wśród dzieci i młodzieży oraz produktów żywnościowych wysokiej jakości. Konferencje skierowane były do dyrektorów placówek oświatowych z terenu województwa opolskiego, a także realizatorów i par tnerów programów Mleko w szkole oraz Owoce i warz y wa w szkole, których priorytetem jest zwiększenie wiedzy społeczeństwa o tych działaniach oraz długoterminowa zmiana nawyków żywieniowych wśród dzieci i młodzieży. W spotkaniu licznie uczestniczyli także przedstawiciele instytucji rolniczych, oświaty i zdrowia. Zorganizowane pr ze d- sięwzięcia były doskonałym przykładem dobrej współpracy lokalnej na rzecz poprawy zdrowia mieszkańców regionu. Sportowa rywalizacja, znamienici goście, duże emocje to tylko niektóre elementy składające się na pierwszą imprezę sportową, pod hasłem: Warzy- wiada 2014, w której wzięło udział blisko 400 osób. Uczniowie opolskich szkół podstawowych mogli sprawdzić się w wielu konkurencjach sportowych. O wysokiej randze imprezy świadczyła obecność autorytetów sportowych z pierwszych stron gazet: Aidy Belli, Bartłomieja Bonka, Jerzego Szczakiela, Krzysztofa Siemiona, Wojciecha Tyca, Janusza Trzepizura i Konrada Owczarka polskich olimpijczyków, mistrzów świata i Europy osób, które wniosły bardzo duży wkład w rozwój polskiego sportu. Reprezentanci szkół prowadzili zacięty bój o zwycięstwo w różnych dyscyplinach sportowych, a także popisywali się wiedzą na temat profilaktyki zdrowia. Warzywiada, Opole 2014 Oddział Terenow y popular yzuje zdrowy sposób odżywiania poprzez zachęcanie do uczestnictwa w programach Mleko w szkole i Owoce i warzywa w szkole. Pracownicy Sekcji Informacji i Promocji pr zepro - wadzili wiele lekcji edukacyjnych, podczas których przekazywali informacje o zdrowej żywności i zasadach właściwego odżywiania się w okresie intensy wnego w zrostu dzieci. Zajęcia te cieszyły się dużym zainteresowaniem i z aangażowaniem uczestników. Kolejną inicjatywą były s e m i n a r i a p o d h as ł e m Ku chenne 7

inspiracje studentów, zorganizowane wspólnie z Politechniką Opolską, podczas których starsi koledzy dzielili się wiedzą z uczniami szkół gastronomicznych i rolniczych. Celem przedsięwzięcia było podniesienie wiedzy i doświadczenia młodzieży na temat zasad komponowania diety, doboru składników, technologii gastronomicznej oraz korzyści płynących ze spożywania urozmaiconych produktów żywnościowych. Akademia przedszkolaka lekcja edukacyjna dla opolskich przedszkoli, Opole 2014 Warsztaty kulinarne Od pola do stołu w Zespole Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego, Głubczyce 2014 Kuchenne inspiracje studentów, Politechnika Opolska 2014 Warsztaty kulinarne Zdrowe odżywianie inwestycją w przyszłość w Zespole Szkół Zawodowych nr 4, Opole 2014 Przedstawiciele ARR wraz z Lokalną Grupą Rybacką Opolszczyzna i Polskim Związkiem Wędkarskim Oddział Opole, przeprowadzili również lekcje edukacyjne w Ośrodku Zarybieniowym Poliwoda w Biestrzynniku. W trakcie zajęć uczniowie mieli okazję wysłuchać wykładów, zwiedzić ośrodek, karmić ryby oraz samodzielnie je łowić. Nie zabrakło również konkursów i quizów oraz degustacji potraw z ryb. W ramach współpracy ze szkołami rolniczymi OT ARR w Opolu zorganizował między innymi warsztaty pt. W zagrodzie. Miały one uświadomić zaproszonej młodzieży, dlaczego warto sięgać po produkty certyfikowane, a także pomóc w odpowiedzi na pytanie, co 8

Oddział Terenowy w Opolu sprawia, że są one wyjątkowe oraz co wpływa na ich niepowtarzalny smak i wygląd. Uczniowie aktywnie uczestniczyli w czynnościach gospodarskich i kulinarnych doili kozy, rozróżniali ziarna zbóż, a następnie mielili je na mąkę, z której własnoręcznie wypiekali chleb. OT ARR w Opolu wraz z Lokalną Grupą Rybacką Opolszczyzna, Polskim Towarzystwem Rybackim i Ośrodkiem Kultury w Niemodlinie współorganizował, wzorem lat ubiegłych, przedsięwzięcie Karp-Festiwal 2014. Jego celem była promocja lokalnej marki Opolski Karp i rybaków z naszego województwa. Pachnące dania przygotowali zawodowi kucharze i amatorzy, startujący w Polsko- -Czeskim Konkursie Kulinarnym na Potrawę z Ryb. Podczas festiwalu rozstrzygnięto też Międzynarodowy Konkurs Rysunku Satyrycznego Karpik 2014, na który wpłynęło ponad 400 prac z 43 krajów świata. Warsztaty kulinarne W zagrodzie, Biadacz-Kamienisko 2014 W ydar zeniem dla regionu była również IV Edycja Opolskiego Turnieju Kół Gospodyń Wiejskich. Celem tur-nieju było pielęgnowanie i popularyzowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kultywowanie różnorodności tradycji na obszarach wiejskich oraz aktywizacja i promocja animatorów tych działań. Agencja Rynku Rolnego w ramach promowania produktów regionalnych, tradycyjnych i ekologicznych przyznała nagrodę Grand Prix w kategorii Produkt tradycyjny pochodzenia roślinnego. Karp-Festiwal, Niemodlin 2014 W 2015 roku OT ARR w Opolu planuje kontynuować podjęte inicjatywy promoc yjno -informac yjne. Głównym, długofalowym celem działań będzie pogłębianie wiedzy o jakości produkowanej, sprzedawanej i spożywanej żywności.

Agencja Rynku Rolnego Oddział Terenowy w Opolu e-mail: opole@arr.gov.pl ul. Horoszkiewicza 6 45-301 Opole Dyrektor Oddziału Agnieszka Zagola Zastępca Dyrektora Oddziału Grzegorz Bialik Sekretariat: tel. 77 441 70 00 faks 77 441 70 01 Sekcje: Sekcja Finansowo-Księgowa w. 397 Sekcja Administracji w. 477, 210 Stanowisko ds. Teleinformatyki w. 476 Sekcja Kontroli Technicznych w. 398, 296 Sekcja Interwencji w. 396, 222, 496 Sekcja Kwotowania Produkcji Mleka w. 395, 285 Sekcja Informacji i Promocji w. 295 www.arr.gov.pl Agencja Rynku Rolnego Centrala ul. Nowy Świat 6/12 00-400 Warszawa od lipca 2015 r. zmiana siedziby: ul. Karolkowa 30 01-207 Warszawa Telefoniczny Punkt Informacyjny 22 661 72 72 ARR kwiecień 2015 ISBN 978-83-64002-54-0 Broszura ma charakter wyłącznie informacyjny. ARR zastrzega, że publikacja ta nie stanowi oferty kierowanej 10 do beneficjentów ani nie jest zobowiązaniem ARR do działań mogących wynikać z treści broszury.