Instrukcja użytkowania Helikopter z napędem elektrycznym L400 2,4 GHz z pojedynczym wirnikiem Nr. zam. 1408968 Wersja 02/16
Spis treści Strona 1. Wprowadzenie...3 2. Objaśnienia symboli...4 3. Zastosowanie zgodne z przeznaczeniem...4 4. Zakres dostawy...5 5. Opis produktu...5 6. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa...6 a) Informacje ogólne...6 b) Zasilacz sieciowy...7 c) Przed uruchomieniem...7 d) Podczas użytkowania...7 7. Wskazówki dotyczące baterii i akumulatorów...8 8. Elementy obsługi nadajnika...10 9. Uruchomienie nadajnika... 11 a) Wkładanie baterii... 11 b) Włączanie nadajnika...12 c) Komunikaty na wyświetlaczu i funkcje nadajnika...12 d) Ustawienie anteny nadajnika...13 11. Uruchomienie modelu śmigłowca...14 a) Ładowanie akumulatora napędu...14 b) Montaż usterzenia poziomego...15 c) Kontrola mocowania łopat wirnika...15 d) Kontrola drążka przeciwwagi...16 e) Kontrola głównego napędu...16 f) Kontrola wirnika ogonowego...16 g) Kontrola działania tarczy sterującej...17 h) Podstawowe informacje dotyczące sterowania modelami śmigłowców...19 i) Zmiana funkcji dźwigni sterujących...22 j) Porady praktyczne dotyczące lotu przy pierwszym starcie...23 k) Ustawianie trymerów śmigłowca...23 11. Regulacja tarczy sterującej...26 12. Funkcja Dual-Rate...27 13. Zwiększenie reakcji na funkcje sterowania...28 2
strona 14. Konserwacja i utrzymanie...29 a) Wymiana łopat głównego wirnika...29 b) Wymiana śmigła tylnego wirnika...30 c) Kontrola połączeń skręcanych...30 15. Utylizacja...31 a) Informacje ogólne...31 b) Baterie i akumulatory...31 16. Deklaracja zgodności (DOC)...31 17. Usuwanie awarii...32 18. Dane techniczne...33 1. Wprowadzenie Szanowni Państwo, dziękujemy za zakup tego produktu. Produkt ten spełnia wymogi przepisów prawa krajowego i europejskiego. W celu utrzymania tego stanu oraz zapewnienia bezpiecznej eksploatacji użytkownik musi stosować się się niniejszej instrukcji użytkowania! Niniejsza instrukcja użytkowania należy do tego produktu. Zawiera ona ważne wskazówki dotyczące uruchomienia produktu oraz postępowania z nim. Należy o tym pamiętać przekazując produkt osobom trzecim. Należy zachować niniejszą instrukcję użytkowania do późniejszego korzystania! Wszystkie zawarte tutaj nazwy firm i nazwy produktów są znakami towarowymi należącymi do poszczególnych właścicieli. Wszelkie prawa zastrzeżone. Potrzebujesz pomocy technicznej? Skontaktuj się z nami!: (Godziny pracy: pn. - pt. 9:00-17:00) Klient indywidualny Klient biznesowy E-mail: bok@conrad.pl b2b@conrad.pl Tel: 801 005 133 (12) 622 98 22 (12) 622 98 00 Fax: (12) 622 98 10 (12) 622 98 10 Strona www: www.conrad.pl Dystrybucja Conrad Electronic Sp. z o.o., ul. Kniaźnina 12, 31-637 Kraków, Polska 3
2. Objaśnienia symboli Symbol błyskawicy w trójkącie jest stosowany, gdy występuje zagrożenie dla zdrowia użytkownika, np. ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Symbol wykrzyknika informuje o szczególnych zagrożeniach podczas obchodzenia się z produktem, jego eksploatacją lub obsługą. Symbol strzałki oznacza specjalne porady i wskazówki dotyczące obsługi. 3. Zastosowanie zgodne z przeznaczeniem Niniejszy produkt to model śmigłowca z napędem elektrycznym, który jest sterowany bezprzewodowo drogą radiową przy użyciu zawartego w zestawie urządzenia do zdalnego sterowania. Śmigłowiec jest przeznaczony wyłącznie do prywatnych zastosowań w ramach modelarstwa i przygotowany na czasy eksploatacji występujące w modelarstwie. Model jest przeznaczony do używania w odpowiednio dużych pomieszczeniach, ale przy bezwietrznej pogodzie i przy bardzo słabym wietrze może być używany także na zewnątrz. System nie nadaje się do innych zastosowań. Inne zastosowanie niż opisane wyżej prowadzi do uszkodzenia produktu i jest ponadto związane z takimi zagrożeniami jak np. zwarcie, pożar, porażenie prądem itp. Produkt nie może zostać zamoczony lub zawilgocony. Produkt jest przeznaczony dla dzieci od 14 roku życia. Należy stosować się do wszystkich wskazówek dotyczących bezpieczeństwa zawartych w niniejszej instrukcji! Zawierają one ważne informacje dotyczące postępowania z produktem. Użytkownik jest odpowiedzialny za bezpieczne użytkowanie modelu! 4
4. Zakres dostawy gotowy do lotu złożony śmigłowiec z napędem elektrycznym nadajnik zdalnego sterowania zasilacz sieciowy z kablem ładowania ładowarka z balanserem zapasowy łopaty wirnika śrubokręt instrukcja użytkowania Aktualne instrukcje użytkowania: 1. Otworzyć w przeglądarce internetowej stronę www.conrad.com/downloads lub zeskanować znajdujący się po prawej stronie kod QR. 2. Wybrać typ dokumentu i język a następnie w pole wyszukiwania wpisać odpowiedni numer zamówienia. Po uruchomieniu wyszukiwania można pobrać znalezione dokumenty. 5. Opis produktu Gotowy do lotu model helikoptera ma jedną głowicę z wirnikiem, przy którym kąt pochylenia łopat jest ustawiony na stałe i nie może być zmieniany. Wznoszenie się i opadanie śmigłowca odbywa się jedynie przez zmianę obrotów głównego wirnika. Stabilność zapewnia obracający się drążek przeciwwagi, który jest przesunięty o ok. 45 względem łopat wirnika. Tarcza sterująca do regulacji głowicy wirnika jest sterowana przez 2 osobne serwa. Zamierzone pochylanie i przechylanie tarczy sterującej powoduje ciągle powtarzające się, zależne od kierunku (cykliczne) przestawienie łopat, co umożliwia modelowi lot w wybranym kierunku. Dzięki temu model doskonale nadaje się dla początkujących pilotów, którzy chcą ćwiczyć spokojny lot w zawisie lub dokładne loty po okręgu. Stabilizację względem osi pionowej (wał głównego wirnika) zapewnia wirnik ogonowy, które także jest ustawiony pod stałym kątem i jest napędzany przez osobny silnik elektryczny. Centralny moduł elektroniczny w kokpicie modelu zawiera wszystkie niezbędne komponenty takie jak odbiornik, mikser, giroskop oraz regulator obrotów dla obu silników elektrycznych. Znajdujące się w zestawie urządzenie do zdalnego sterowania 2,4 GHz umożliwia dokładne sterowanie modelem. Potrzebne są jeszcze 4 baterie AA/Mignon (np. zestaw 4 baterii o nr zamówienia Conrad 652507, zamawiać 1x) lub akumulatory AA/Mignon do nadajnika. 5
6. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa W przypadku szkód spowodowanych nieprzestrzeganiem niniejszej instrukcji użytkowania wygasa gwarancja! Producent nie ponosi odpowiedzialności za dalsze szkody! Przy szkodach rzeczowych i osobowych spowodowanych nieodpowiednim obchodzeniem się z urządzeniem lub nieprzestrzeganiem wskazówek dotyczących bezpieczeństwa producent nie ponosi żadnej odpowiedzialności! W takich przypadkach wygasa gwarancja! Ponadto gwarancja nie obejmuje zwykłego zużycia podczas eksploatacji (np. zużyte koła zębate lub przekładnie serw) oraz uszkodzeń powstałych w wypadkach (np. pęknięte pałąki przy płozach lub łopaty wirników itp.). Szanowni Państwo, te wskazówki dotyczące bezpieczeństwa mają przyczynić się nie tylko do ochrony produktu lecz także mają zapewnić bezpieczeństwo Państwu i innym osobom. Dlatego przed uruchomieniem urządzenia należy uważnie przeczytać niniejszy rozdział. a) Informacje ogólne Uwaga, ważna wskazówka! Podczas użytkowania modelu mogą powstać szkody rzeczowe lub obrażenia ciała osób. Należy zatem pamiętać o zapewnieniu odpowiedniego i wystarczającego ubezpieczenia podczas użytkowania modelu, np. obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Jeśli posiadają Państwo już obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, należy przed rozpoczęciem użytkowania modelu sprawdzić u ubezpieczyciela, czy ubezpieczenie obejmuje także model. Należy pamiętać: W niektórych krajach istnieje obowiązek ubezpieczania wszystkich modeli latających! Ze względów bezpieczeństwa oraz ze względu na warunki dopuszczenia (CE) zabronione jest dokonywanie samowolnych przeróbek i/lub zmian produktu. Produkt nie jest zabawką, jest przeznaczony dla dzieci od 14 roku życia. Ponieważ w modelu zastosowano bardzo wrażliwą elektronikę sterującą, która reaguje także na wahania temperatury i jest dobrana do określonego zakresu temperatur, należy unikać używania modelu w temperaturach poniżej +10 C. Produkt został opracowany do stosowania przy temperaturze otoczenia między +10 C a +40 C oraz przy wilgotności powietrza występującej w Europie Środkowej przy suchej pogodzie. Przy używaniu modelu w warunkach wykraczających poza opisane wyżej może dochodzić do zmian właściwości (materiału) i wynikających z tego uszkodzeń produktu. Użytkownik nie posiadający jeszcze wystarczających umiejętności w obchodzeniu się ze zdalnie sterowanymi modelami powinien skontaktować się z doświadczonym modelarzem lub z klubem modelarskim. Nie pozostawiać opakowania bez nadzoru. Opakowanie może stać się niebezpieczną zabawką dla dziecka. W przypadku pytań, które nie są wyjaśnione w instrukcji użytkowania, należy skontaktować się z naszym działem "Doradztwa technicznego" (dane kontaktowe podano w rozdziale 1) lub z inną wykwalifikowana osobą. Obsługa i użytkowanie zdalnie sterowanych modeli pojazdów wymaga nauki! Osoby, które do tej pory nigdy nie sterowały tego typu modelów, muszą postępować bardzo ostrożnie i na początek muszą zapoznać się z reakcjami modelu na polecenia zdalnego sterowania. Należy wykazać się cierpliwością! 6
b) Zasilacz Konstrukcja zasilacza spełnia wymogi klasy ochrony II. Do zasilania napięciem/prądem ładowarki można wykorzystywać tylko poprawnie zamontowane gniazdo sieci publicznego zakładu energetycznego. Gniazdo sieciowe, do którego podłączona jest ładowarka, musi być swobodnie dostępne. Przy wyjmowaniu zasilacza z gniazda nigdy nie należy ciągnąć za kabel. Zawsze należy chwytać za korpus wtyczki i wyciągać ja prosto z gniazda. Chronić ładowarkę przed wilgocią, zamoczeniem i uszkodzeniami. Jeśli ładowarka jest wilgotna, mokra lub uszkodzona, nie należy jej dotykać; występuje zagrożenie dla życia wskutek porażenia prądem elektrycznym! Najpierw należy odłączyć na wszystkich biegunach zasilanie gniazda, do którego podłączona jest ładowarka (np. wyłączyć automatyczny bezpiecznik lub wykręcić bezpiecznik, następnie wyłączyć odpowiedni wyłącznik ochronny różnicowy). Następnie wyjąć ładowarkę z gniazda zasilania, nie używać już tej ładowarki i poddać ją odpowiedniej utylizacji. c) Przed uruchomieniem Zawsze najpierw należy włączyć nadajnik a dopiero później elektronikę helikoptera. Tylko w ten sposób nadajnik i odbiornik mogą się ze sobą zgrać (funkcja połączenia), aby model pewnie reagował na polecenia pochodzące z nadajnika. Sprawdzić bezpieczeństwo działania modelu i urządzenia zdalnego sterowania. Zwrócić uwagę na widocznie uszkodzenia jak np. uszkodzone połączenia wtykowe lub uszkodzone kable. Wszystkie ruchome części modelu muszą poruszać się swobodnie, lecz nie mogą mieć luzów na łożyskach. Zabudowany na stałe w modelu akumulator napędu musi być przed lotem naładowany. Sprawdzać, czy baterie w nadajniku zdalnego sterowania mają jeszcze odpowiednią ilość energii (wskaźnik na nadajniku). Jeśli baterie są wyczerpane, należy wymienić cały zestaw a nie tylko pojedyncze ogniwa. Przed każdym uruchomieniem należy sprawdzić i ew. skorygować ustawienie przycisków trymera na nadajniku dla wszystkich kierunków sterowania. d) Podczas użytkowania Podczas użytkowania produktu nie podejmować żadnych ryzykownych działań! Bezpieczeństwo samego użytkownika oraz otoczenia zależą wyłącznie od odpowiedzialnego postępowania z modelem. Niepoprawna obsługa może spowodować ciężkie uszkodzenia ciała i szkody rzeczowe! Podczas lotu zapewnić bezpieczną odległość od osób, zwierząt i przedmiotów. Nigdy nie próbować łapać ręką lecącego modelu! Można wykonywać loty modelem tylko wtedy, gdy zdolność reakcji sterującego nie jest w żaden sposób ograniczona. Zmęczenie, spożywanie alkoholu lub zażywanie lekarstw mogą być przyczyną błędnych reakcji. Podczas eksploatacji modelu zawsze zwracać uwagę, aby w strefie zagrożenia wirników nie znalazły się części ciała i inne przedmioty. Jeśli wirniki zostaną zablokowane mechanicznie, należy natychmiast przesunąć dźwignię sterującą funkcji wznoszenia w najniższe położenie wyłączając w ten sposób zasilanie silników prądem. 7
Silniki, regulatory silników i akumulator napędu mogą się podczas pracy nagrzewać. Dlatego przed ponownym ładowaniem zamontowanego akumulatora należy zrobić 5-10 minut przerwy. Zdalne sterowanie (nadajnik) musi być włączone zawsze, gdy używany jest model. Po wylądowaniu zawsze najpierw należy wyłączyć model. Dopiero potem można wyłączyć zdalne sterowanie. Nie wystawiać modelu i zdalnego sterowania przez dłuższy czas na bezpośrednie działanie promieni słonecznych i wysokich temperatur. 7. Wskazówki dotyczące baterii i akumulatorów Chociaż używanie baterii i akumulatorów jest obecnie w codziennym życiu bardzo powszechnie, to jednak występują przy tym liczne zagrożenia i problemy. Szczególnie w przypadku akumulatorów LiPo/LiIon zawierających więcej energii (niż zwykłe akumulatory NiCd i NiMH) należy bezwzględnie przestrzegać różnych przepisów, ponieważ w przeciwnym wypadku zachodzi ryzyko wybuchu i pożaru. Należy zatem bezwzględnie stosować się do poniższych informacji i wskazówek dotyczących bezpieczeństwa podczas obchodzenia się z bateriami i akumulatorami. Baterie i akumulatory przechowywać poza zasięgiem dzieci. Nie pozostawiać baterii/akumulatorów bez nadzoru, zachodzi ryzyko połknięcia ich przez dzieci lub zwierzęta. Jeśli coś takiego się zdarzy, należy natychmiast sprowadzić lekarza. Nie można baterii/akumulatorów zwierać, demontować lub wrzucać do ognia. Niebezpieczeństwo wybuchu! Baterie/akumulatory, z których nastąpił wyciek lub baterie/akumulatory uszkodzone mogą przy kontakcie ze skórą spowodować poparzenia. W takim przypadku należy użyć odpowiednich rękawic ochronnych. Zwykłe baterie nie mogą być ładowane. Zachodzi ryzyko pożaru i wybuchu! Ła dować można tylko nadające się do tego akumulatory przy użyciu odpowiednich ładowarek. Baterie (1,5 V) są przeznaczone do jednorazowego użytku i po wyczerpaniu muszą zostać poddane zgodnej z przepisami utylizacji. Przy wkładaniu baterii/akumulatorów i podłączaniu zestawu akumulatorów zwracać uwagę na odpowiednie ułożenie biegunów (plus/+ i minus/- ). Przy błędnym ułożeniu biegunów uszkodzeniu ulegnie nie tylko nadajnik lecz także model i akumulatory. Ponadto zachodzi ryzyko pożaru i wybuchu! Zawsze wymieniać na raz wszystkie baterie/akumulatory. Nie mieszać baterii/akumulatorów pełnych z częściowo rozładowanymi. Stosować zawsze takie same baterie/akumulatory tego samego typu i producenta. Nigdy nie mieszać baterii z akumulatorami. Do nadajnika zdalnego sterowania używać wyłącznie albo baterii albo akumulatorów. W przypadku dłuższego nieużywania (np. magazynowanie) należy wyjąć baterie umieszczone w urządzeniu zdalnego sterowania, aby nie dopuścić do uszkodzeń spowodowanych wyciekami z baterii. Uwaga! Po zakończeniu lotu zawsze należy wyłączyć helikopter. Gdy helikopter nie jest używany, nie powinien być włączony (np. podczas transportu lub magazynowania). W przeciwnym wypadku może dojść do głębokiego rozładowania akumulatora, co spowoduje jego zniszczenie! 8
Nigdy nie ładować akumulatora bezpośrednio po użyciu. Odczekać, aż akumulator ostygnie do temperatury pokojowej lub temperatury otoczenia. Ładować można tylko sprawne i nieuszkodzone akumulatory. Jeśli uszkodzona jest zewnętrzna izolacja lub korpus akumulatora albo gdy akumulator jest zdeformowany lub napęczniały, nie można takiego akumulatora ładować. W takim przypadku występuje duże zagrożenie pożaru i wybuchu! Nie dopuścić do uszkodzenia zewnętrznej osłony akumulatora napędu, nie rozcinać foliowej osłony, nie wbijać ostrych przedmiotów w akumulator. Zachodzi ryzyko pożaru i wybuchu! Ponieważ podczas ładowania rozgrzewa się zarówno ładowarka jak i sam akumulator, należy zadbać o odpowiednią wentylację. Nigdy nie przykrywać ładowarki i modelu! Akumulatora w trakcie ładowania nie można pozostawiać bez nadzoru. Odłączyć akumulator od ładowarki, gdy jest on całkowicie naładowany. Zasilacz sieciowy, ładowarka i akumulator napędu nie mogą być wilgotne ani mokre. Występuje wtedy zagrożenie dla życia wskutek porażenia prądem elektrycznym, ponadto zachodzi ryzyko pożaru i wybuchu akumulatora! Zasilacz sieciowy i ładowarka mogą być używane tylko w suchych, zamkniętych pomieszczeniach. Nie narażać ładowarki i akumulatora na działanie wysokich/niskich temperatur ani bezpośredniego światła słonecznego. 9
8. Elementy obsługi nadajnika Rysunek 1 1 Antena nadajnika 2 Dioda nadajnika 3 Przycisk trymera funkcji pochylenia* 4 Przycisk podwyższenia wrażliwości sterowania 5 Dźwignie sterownicze funkcji pochylenia i przechylenia* 6 Przycisk trymera funkcji przechylenia 7 Przycisk oświetlenia modelu 8 Przycisk (podświetlenie wyświetlacza) 9 Przycisk przełączania trybu 10 Wyświetlacz z podświetleniem 11 Włącznik/wyłącznik 12 Przycisk trymera funkcji ogona 13 Dźwignie sterownicze funkcji wznoszenia i ogona* 14 Przycisk trymera funkcji Dual Rate 15 Przycisk trymera funkcji wznoszenia* 16 Przełącznik funkcji dźwigni sterowania (tryb 1/tryb 2) 17 Ucho do paska 18 Uchwyt * Opisane funkcje sterowania i trymerów dotyczą trybu sterowania 2. W razie potrzeby można w prosty sposób przestawić nadajnik na tryb dźwigni sterowania 1. Dalsze informacje w tym zakresie znajdują się w rozdziale Zmiana funkcji dźwigni sterujących. 10
9. Uruchomienie nadajnika W dalszej części niniejszej instrukcji cyfry podawane w tekście odnoszą się zawsze na rysunku obok lub do rysunków umieszczonych w poszczególnych rozdziałach. Odniesienia do innych rysunków są podawane zawsze z informacją z odpowiednim numerem rysunku. a) Wkładanie baterii Do zasilania nadajnika potrzebne są 4 baterie alkaliczne (np. nr zam. Conrad 652507, 4-pak, 1x) rozmiaru AA/Mignon. Przy wkładaniu baterii należy postępować w następujący sposób: Pokrywa komory baterii (1) znajduje się z tyłu nadajnika. Podważyć pokrywę przy dolnej krawędzi w pobliży zatrzasku (2) i otworzyć ją do góry. Podczas wkładania 4 baterii uważać na poprawne ułożenie biegunów. Odpowiednia wskazówka (3) znajduje się na dnie komory baterii. Następnie ponownie zamknąć pokrywę komory baterii i docisnąć do zamknięcia się zatrzasku. Rysunek 2 11
b) Włączanie nadajnika Po włożeniu czterech nowych baterii do nadajnika można włączyć nadajnik w celu przetestowania go. W tym celu przesunąć włącznik/wyłącznik (patrz także rys. 1, poz. 11) z najniższej pozycji (WYŁ) do najwyższej (ZAŁ). Dźwignia sterująca funkcji wznoszenia/ogona (patrz rysunek 1, poz. 13 w trybie 2) powinna przy tym znajdować się w najniższym położeniu. Po włączeniu nadajnika nadajnik i odbiornik powinny się automatycznie zgrać ze sobą (funkcja łączenia). Z tego względu bezpośrednio po włączeniu nadajnik przechodzi na 5 sekund w tryb łączenia w celu ustalenia z odbiornikiem cyfrowego kodowania sygnałów transmisji. W tym czasie miga dioda LED na nadajniku (patrz rysunek 1, poz. 2) a nadajnik wydaje dźwięki w szybkim tempie. Po zakończeniu procesu łączenia pojawia się na wyświetlaczu dodatkowo symbol oświetlenia modelu (patrz rysunek 3, poz. 13). W celu oszczędności prądu podświetlenie wyświetlacza gaśnie automatycznie po ok. 15 sekundach i włącza się samoczynnie dopiero po naciśnięciu przycisku (za wyjątkiem przycisku 9). c) Komunikaty na wyświetlaczu i funkcje nadajnika Na wyświetlaczu pojawiają się następujące informacje: 1 Symbol nadawania 2 Nazwa modelu 3 Wskaźnik poziomu napięcia baterii w nadajniku 4 Wskaźnik sterowania ogonem 5 Wskaźnik sterowania pochyleniem i przechyleniem 6 Wskaźnik obłożenia dźwigni sterowania 7 Wskaźnik funkcji Dual Rate (H / L) 8 Wskaźnik dostępnych kanałów sterowania 9 Wskaźnik trymera pochylenia 10 Wskaźnik trymera przechylenia 11 Wskaźnik trymera ogona 12 Wskaźnik trymera wznoszenia 13 Wskaźnik oświetlenia modelu Rysunek 3 Wskaźniki pokazane na rysunku 3 dotyczą popularniejszego i ustawionego fabrycznie trybu dźwigni sterowania 2 (patrz rys. 3, poz. 6). 12
Przy poruszeniu dźwigni sterujących na wyświetlaczu ukazują się schematycznie wychylenia dźwigni. Dla uzyskania obrazu ukazanego na rysunku 4 obie dźwignie sterowania zostały wychylone maksymalnie do góry i następnie do środka nadajnika. Obok wskaźników sterowania pochyleniem i przechyleniem (5) oraz sterowania ogonem (4) wyświetlany jest także wskaźnik sterowania wznoszeniem (12). Wyświetlane są także obracające się łopaty wirnika modelu. Gdy funkcja Dual Rate zostanie przełączona na najwyższą czułość sterowania H, przy wskaźnikach 4 i 5 przy maksymalnym wychyleniu dźwigni wyświetlane są po 4 segmenty dla każdego kierunku sterowania. W ustawieniu L przy pełnym wychyleniu dźwigni sterujących wyświetlane są tylko po 3 segmenty. Po krótkim sprawdzeniu działania należy ponownie wyłączyć nadajnik. Rysunek 4 Po założeniu nowych baterii na symbolu baterii wyświetlane są nawet 4 kreski (patrz rysunek 3, poz. 3). Im niższe napięcie zasilania, tym mniej kresek jest widocznych. Jeśli na symbolu baterii nie ma ani jednej kreski, należy natychmiast wylądować modelem i włożyć nowe baterie. d) Ustawienie anteny nadajnika Najbardziej optymalny transfer sygnałów z nadajnika do modelu uzyskuje się, gdy antena jest ustawiona pod kątem 90 do linii bezpośrednio łączącej nadajnik i odbiornik (patrz rysunek 1, poz. 1). Najgorszy transfer uzyskuje się, gdy końcówka anteny jest skierowana na model. 13
11. Uruchomienie modelu śmigłowca a) Ładowanie akumulatora napędu W zestawie z helikopterem znajduje się specjalna ładowarka do akumulatorów litowych (1) oraz zasilacz sieciowy (2) które służą do ładowania akumulatora napędu zabudowanego w modelu. Do tego celu podłączenie balansera akumulatora napędu (3) jest po prawej stronie modelu wyprowadzone na zewnątrz. Podłączyć zabezpieczoną przed zamianą biegunów wtyczkę podłączenia balansera do gniazda ładowania ładowarki (4). Obydwie wypustki wtyczki (5) muszą być skierowane do góry, co zapewnia poprawne podłączenie. Następnie do gniazda zasilania ładowarki podłączyć wtyczkę zasilacza sieciowego (6). Po podłączeniu zasilacza do gniazda sieciowego, zapala się najpierw zielona dioda LED POWER (7) ładowarki informując o poprawnym zasilaniu prądem ładowarki. Chwilę później zapala się czerwona dioda LED CHAR- GER (8) sygnalizując proces ładowania. Uwaga! Akumulatora trakcie ładowania nie można pozostawiać bez nadzoru. Gdy akumulator jest całkowicie naładowany, gaśnie czerwona dioda LED CHARGER. Wtedy należy odłączyć akumulator od ładowarki i następnie wyciągnąć zasilacz sieciowy z gniazda. Ze względu na technikę wykonywania zdjęć na rysunku 5 kabel podłączeniowy zasilacza jest pokazany zwinięty. Przed pierwszym użyciem należy zdjąć opaskę kablową i używać zasilacza tylko z rozwiniętym kablem. Zasilacz sieciowy może być używany tylko w suchych, zamkniętych pomieszczeniach. Nie może zostać zamoczony lub zawilgocony. Nigdy nie chwytać zasilacza wilgotnymi lub mokrymi rękami. Istnieje ryzyko groźnego dla życia porażenia prądem! Rysunek 5 14
b) Montaż usterzenia poziomego Ze względu na opakowanie usterzenie poziome (1) nie jest zamontowane, lecz wraz ze śrubkami i odpowiednim śrubokrętem jest dołączone do zestawu. Założyć usterzenie zgodnie z rysunkiem obok w przygotowanych miejscach wysięgników ogona (2) i z wyczuciem przykręcić je od góry śrubkami mocującymi. Rysunek 6 c) Kontrola mocowania łopat wirnika Aby podczas lotu obydwie łopaty głównego wirnika (1) mogły samoczynnie ustawiać się względem siebie pod kątem 180, śrubki mocowania łopat (2) nie mogą być mocno dokręcone. Po przechyleniu modelu o 90 na bok łopaty wirnika muszą samoczynnie opaść tak, jak ukazano na rysunku obok. Uwaga! Jednakże śrubki mocujące nie mogą być dokręcone zbyt luźno, ponieważ wtedy nie zostanie zachowana płaszczyzna obrotów obydwu łopat i ich końcówki obracały by się na różnych wysokościach. Rysunek 7 15
d) Kontrola drążka przeciwwagi Tak samo jak łopaty wirnika, tak i drążek przeciwwagi (1) musi się swobodnie obracać. Wychylić w jednym miejscu drążek przeciwwagi w górę i w dół (patrz strzałka na rysunku 8) i sprawdzić po obu stronach głowicy wirnika swobodę ruchu dźwigni (2) i przegubów kulowych (3). Elementy mechanicznie muszą poruszać się swobodnie, lecz nie mogą mieć luzów na łożyskach. Ponadto drążek przeciwwagi musi być ustawiony absolutnie prosto. Rysunek 8 e) Kontrola głównego napędu Obracać ostrożnie ręką główny wirnik patrząc przy tym do środka modelu. Zębnik silnika napędu (1) musi w każdym położeniu głównego koła zębatego (2) pewnie zazębiać się, ale nie może w żadnym położeniu blokować się lub ciężko pracować.. Podczas obrotu wyczuwalne może być jedynie siła magnesu silnika napędu. Rysunek 9 f) Kontrola wirnika ogonowego Wirnik ogonowy (10 musi dać się lekko obracać ręką tak samo, jak wirnik główny. Wyczuwalny opór może jedynie stawiać siła magnesu silnika (2). Rysunek 10 16
g) Kontrola działania tarczy sterującej Uwaga, ważne! Po włączeniu nadajnika i podłączeniu akumulatora napędu nadajnik i odbiornik powinny się automatycznie zgrać ze sobą (funkcja łączenia). Z tego względu należy pamiętać o całym procesie włączania i odczekać ten czas, ponieważ w przeciwnym razie model nie będzie reagował na sygnały nadajnika.. Podczas fazy łączenia w bezpośredniej bliskości modelu nie można używać innego nadajnika zdalnego sterowania pracującego z częstotliwością 2,4 GHz. Przesunąć dźwignię sterowania wznoszeniem i ogonem (patrz także rysunek 1, poz. 13) w najniższe położenie. Włączyć nadajnik włącznikiem (patrz także rys. 1, poz. 11). W tym celu przesunąć włącznik z położenia najniższego do najwyższego. Nadajnik przechodzi na ok. 5 sekund w tryb łączenia. W tym czasie należy włączyć model. Włącznik (1) znajduje się z lewej strony modelu i należy go przesunąć w położenia przedniego do tylnego. Podczas fazy łączenia się nadajnika z odbiornikiem powoli miga dioda LED (2) w kokpicie modelu. Po pomyślnym połączeniu dioda LED w kokpicie świeci się ciągle a oba serwa sterowania tarczą sterującą ustawiają się w pozycji środkowej. W tej pozycji tarcza sterująca (3), patrząc z boku i z przodu, musi znajdować się dokładnie w ustawieniu poziomym. Skierowaną do przodu białą diodę LED na dziobie kadłuba oraz diody umieszczone na atrapie turbiny można dowolnie włączać i wyłączać na nadajniku (patrz rysunek 1, poz. 7). Ważne! Ponieważ podczas procesu łączenia załączany jest także zabudowany giroskop, ważne jest, aby bezpośrednio po włączeniu nie poruszać i nie obracać modelu. Rysunek 11 17
Jeśli proces łączenia nie powiedzie się, wszystkie diody LED na modelu migają szybko. W takim przypadku należy powtórzyć procedurę włączania. Jeśli podczas lotu zacznie migać dioda LED w kokpicie (patrz rysunek 11, poz. 2), należy natychmiast wylądować, aby nie dopuścić do głębokiego rozładowania akumulatora napędu. Jeśli po włączeniu tarcza sterująca nie jest ustawiona dokładnie poziomo, należy skorzystać z dalszych informacji podanych w rozdziale Regulacja tarczy sterującej. Aby sprawdzić ruchy tarczy sterującej, należy przesunąć dźwignię sterowania funkcją przechylenia/pochylenia w prawo obserwując model od tyłu. Lewe drążki przegubowe (1) muszą wychylić się przy tym do góry (R). Gdy dźwignia sterująca zostanie przesunięta w lewo, lewe drążki przegubowe muszą wychylić się w dół (L). Po przesunięciu dźwigni sterowania funkcją przechylenia/ pochylenia do tyłu prawe drążki przegubowe (2) muszą wychylić się do góry (H). Gdy dźwignia sterująca zostanie przesunięta do przodu, prawe drążki przegubowe muszą wychylić się w dół (V). Uwaga, ważne! Przed wykonaniem pierwszego lotu helikoptera należy zapoznać się z poniższymi informacjami. Rysunek 12 18
h) Podstawowe informacje dotyczące sterowania modelami śmigłowców Przed uruchomieniem modelu należy zapoznać się z dostępnymi możliwościami funkcji sterowania, aby móc bezpiecznie kontrolować model. Kontrolę nad śmigłowcem utrzymuje się za pomocą dwóch dźwigni sterowania na nadajniku zdalnego sterowania. W trybie dźwigni sterujących 2 do dyspozycji są następujące funkcje: Funkcja wznoszenia Za pomocą funkcji wznoszenia ustala się wysokość lotu śmigłowca (patrz rysunek 13). Do obsługi tej funkcji służy lewa dźwignia sterowania (patrz także rysunek 1, poz. 13). Dźwignia może być przesuwana do przodu i do tyłu a puszczona nie wraca do samoczynnie do pozycji środkowej, jak to ma miejsce przy innych funkcjach sterowania. Ponieważ nie ma możliwości zmiany kąta ustawiania łopat wirnika, do regulacji wysokości lotu służy zmiana obrotów głównego wirnika. Gdy dźwignia jest maksymalnie przyciągnięta do obsługującego, silnik napędu jest wyłączony i wirnik nie obraca się. Gdy dźwignia jest wychylana do przodu, główny wirnik zaczyna się obracać a obroty rosną wraz z przesuwaniem dźwigni. Gdy dźwignia znajduje się w pozycji środkowej, główny wirnik pracuje z takimi obrotami, że śmigłowiec może się unosić. Równolegle do głównego wirnika automatycznie odpowiednio regulowane są także obroty wirnika ogonowego. Rysunek 13 19
Funkcja ogona Podczas obracania się głównego wirnika w kierunku ruchu wskazówek zegara (patrząc z góry) powstaje na kadłubie moment obrotowy działają w kierunku przeciwnym. Z tego powodu wirnik ogonowy jest dobrany w taki sposób, aby zapobiegał obracaniu się kadłuba. Gdy dźwignia sterowania funkcją ogona/wznoszenia (patrz rys. 1, poz. 13) jest w pozycji środkowej, obroty wirnika ogonowego są automatycznie dobierane w taki sposób, aby śmigłowiec stabilnie unosił się w powietrzu i nie obracał się względem osi pionowej (wał wirnika). Przesunięcie dźwigni sterowania funkcją ogona/wznoszenia w lewo powoduje zmniejszenie obrotów wirnika ogonowego i przód kadłuba śmigłowca obraca się w lewo. Przesunięcie dźwigni sterowania funkcją ogona/wznoszenia w prawo powoduje zwiększenie obrotów wirnika ogonowego i przód kadłuba śmigłowca obraca się w prawo. Funkcja przechylenia Rysunek 14 Dzięki funkcji przechylenia można poruszać modelem na boki w prawą i lewą stronę (patrz rysunek 13). Sterowanie odbywa się prawą dźwignią sterującą funkcji pochylenia/przechylenia (patrz także rysunek 1, poz. 5). Lekkie przesunięcie dźwigni w lewo powoduje dryfowanie modelu w lewą stronę. Przesunięcie w prawo powoduje dryfowanie modelu w prawą stronę. Rysunek 15 20
Funkcja pochylenia Dzięki funkcji pochylenia można poruszać modelem do przodu i do tyłu (patrz rysunek 16). Sterowanie odbywa się także prawą dźwignią sterującą funkcji pochylenia/przechylenia (patrz także rysunek 1, poz. 5). Lekkie przesunięcie dźwigni do przodu powoduje, że model leci do przodu. Przesunięcie dźwigni do tyłu powoduje, że model leci do tyłu. Rysunek 16 21
i) Zmiana funkcji dźwigni sterujących Jeśli chcesz nadal korzystać z opisanego wcześniej, ustawionego trybu obłożenia dźwigni (tryb 2), możesz pominąć ten rozdział. Jeśli jednak chcesz zamienić na nadajniku sterowanie funkcjami wznoszenia i pochylania (tryb 1), możliwe jest odpowiednie przebudowanie nadajnika. Dodatkowo istnieje możliwość przełączania między trybem 1 i trybem 3 oraz między trybem 2 a trybem 4. Na rysunku 17 przedstawiono schematycznie dźwignie sterujące wraz z ich funkcjami w poszczególnych trybach. Aby przełączyć nadajnik z trybu 2 na 1 lub odwrotnie, należy postąpić w następujący sposób: Nadajnik musi być wyłączony. Przesunąć obecną dźwignię sterowania funkcją wznoszenia do pozycji środkowej. Rysunek 17 Przełączyć przełącznik funkcji dźwigni sterujących (patrz także rysunek 1, poz. 16) z położenia górnego na dolne lub odwrotnie. Sprawdzić mechaniczne działanie nowo ustawionej dźwigni sterującej funkcji wznoszenia. Nie powinna samoczynnie wracać do pozycji środkowej. Włączyć nadajnik i sprawdzić wskazania na wyświetlaczu (6). Musi być wyświetlana wybrana funkcja sterowania (Mode 1 lub Mode 2). Aby przełączyć urządzenie zdalnego sterowania z trybu 2 na tryb 4 lub z trybu 1 na tryb 3, należy postąpić w następujący sposób: Wyłączyć urządzenie zdalnego sterowania. Nacisnąć i przytrzymać przycisk przełączania trybu (patrz także rysunek 1, poz. 9). Przy wciśniętym przycisku włączyć nadajnik. Nadajnik pracuje teraz w nowo ustawionym trybie (4 lub 3) i sygnalizuje to na wyświetlaczu (patrz rysunek 18, poz. 6). Aby powrócić do wcześniej ustawionego trybu (2 lub 1), należy powtórzyć procedurę. Rysunek 18 22
j) Porady praktyczne dotyczące lotu przy pierwszym starcie Do pierwszych lotów zalecamy wyszukanie wolnej powierzchni o wymiarach ok. 5 x 5 m. Podłoże powinno być płaskie, aby już na krótko przed oderwaniem się modelu od ziemi można było rozpoznać, czy model wykazuje skłonność dryfowania w określonym kierunku. Należy stanąć dokładnie za śmigłowcem. Tak długo, jak osoba sterująca znajduje się dokładnie za śmigłowcem, model reaguje na polecenia sterowania prawo, lewo, przód, tył dokładnie tak, jak widzi to operator. Jeśli natomiast model jest zwrócony dziobem do operatora, reaguje dokładnie odwrotnie niż polecenia wydawane przez nadajnik. Na zewnątrz nie odlatywać helikopterem zbyt daleko, ponieważ wtedy trudno będzie rozpoznać położenie śmigłowca podczas lotu. Uwaga, ważne! Aby nie dopuścić do szkodliwego głębokiego rozładowania akumulatora napędu, należy obserwować diodę LED w kokpicie (patrz rysunek 11, poz. 2). Gdy dioda zacznie migać, należy niezwłocznie wylądować. Przed ładowaniem akumulatora napędu należy odczekać, aż ostygnie. k) Ustawianie trymerów śmigłowca Najpierw należy włączyć nadajnik a następnie helikopter z wpełni naładowanym akumulatorem napędu. Bardzo ostrożnie przesuwać dźwignię wznoszenia (patrz rys. 1, poz. 13) do przodu i obserwować zachowanie się modelu. Na krótko przed oderwaniem się śmigłowca od ziemi można zaobserwować, w jakim kierunku model chce polecieć. Trymer ogona: Jeśli śmigłowiec wykazuje skłonność obrotu dziobem w prawo, należy zredukować obroty do momentu, aż śmigłowiec z powrotem będzie pewnie stać na płozach i nacisnąć wielokrotnie w lewo przycisk trymera funkcji ogona (patrz także rys. 1, poz. 12). Następnie należy ponownie ostrożnie przesunąć dźwignię wznoszenia do przodu i sprawdzić, czy korekta była wystarczająca. Należy powtarzać powyższą procedurę tak długo, aż model nie będzie już wykazywał tendencji obracania się w prawo. Jeśli dziób kadłuba obraca się w lewo, należy naciskać przycisk trymera funkcji ogona w prawo. Rysunek 19 23
Każde naciśnięcie przycisku potwierdzane jest krótkim dźwiękiem. Z każdej strony do dyspozycji jest 16 kroków trymera. Po osiągnięciu końca zakresu ustawień sygnały dźwiękowe nie pojawiają się. Środkowe ustawienie trymera jest sygnalizowane akustycznie dłuższym sygnałem dźwiękowym. Ponadto na wyświetlaczu po prawej lub lewej stronie wskaźnika trymera (patrz rysunek 3, poz. 11) pokazują się maksymalnie trzy dalsze oznaczenia obrazujące przestawienie trymera. Ustawiona wartość trymera ogona nie jest zapamiętywana i musi być ustawiana po każdym włączeniu zdalnego sterowania. Trymer przechylenia: Jeśli śmigłowiec wykazuje skłonność dryfowania lub przechylania się w prawo, należy zredukować obroty do momentu, aż śmigłowiec z powrotem będzie pewnie stać na płozach i nacisnąć wielokrotnie w lewo przycisk trymera funkcji przechylenia (patrz także rys. 1, poz. 6). Następnie należy ponownie ostrożnie przesunąć dźwignię wznoszenia do przodu i sprawdzić, czy korekta była wystarczająca. Należy powtarzać powyższą procedurę tak długo, aż model nie będzie już wykazywał tendencji dryfowania w prawo. Jeśli helikopter wykazuje tendencje do dryfowania w lewo, należy naciskać w prawo przycisk trymera funkcji przechylenia. Rysunek 20 Każde naciśnięcie przycisku potwierdzane jest krótkim dźwiękiem. Z każdej strony do dyspozycji jest 16 kroków trymera. Po osiągnięciu końca zakresu ustawień sygnały dźwiękowe nie pojawiają się. Środkowe ustawienie trymera jest sygnalizowane akustycznie dłuższym sygnałem dźwiękowym. Ponadto na wyświetlaczu po prawej lub lewej stronie wskaźnika trymera (patrz rysunek 3, poz. 10) pokazują się maksymalnie trzy dalsze oznaczenia obrazujące przestawienie trymera. Ustawiona wartość trymera funkcji przechylenia jest zapamiętywana automatycznie i nie musi być ustawiana po każdym włączeniu zdalnego sterowania. 24
Trymer pochylenia: Jeśli śmigłowiec wykazuje skłonność dryfowania do przodu, należy zredukować obroty do momentu, aż śmigłowiec z powrotem będzie pewnie stać na płozach i nacisnąć przycisk trymera funkcji pochylenia (patrz także rys. 1, poz. 3 w trybie 2) do tyłu/w dół. Następnie należy ponownie ostrożnie przesunąć dźwignię wznoszenia do przodu i sprawdzić, czy korekta była wystarczająca. Należy powtarzać powyższą procedurę tak długo, aż model nie będzie już wykazywał tendencji dryfowania do przodu. Jeśli helikopter wykazuje tendencje do dryfowania do tyłu, należy naciskać w przycisk trymera funkcji pochylenia do przodu/do góry. Rysunek 21 Każde naciśnięcie przycisku potwierdzane jest krótkim dźwiękiem. Z każdej strony do dyspozycji jest 16 kroków trymera. Po osiągnięciu końca zakresu ustawień sygnały dźwiękowe nie pojawiają się. Środkowe ustawienie trymera jest sygnalizowane akustycznie dłuższym sygnałem dźwiękowym. Ponadto na wyświetlaczu po prawej lub lewej stronie wskaźnika trymera (patrz rysunek 3, poz. 9) pokazują się maksymalnie trzy dalsze oznaczenia obrazujące przestawienie trymera. Ustawiona wartość trymera funkcji pochylenia jest zapamiętywana automatycznie i nie musi być ustawiana po każdym włączeniu zdalnego sterowania. Jeśli zakresy nastaw trymera pochylenia i przechylenia nie wystarczą do dokonania optymalnej korekty, pozostaje jeszcze możliwość mechanicznej zmiany sterowania tarczy sterującej. Dalsze informacje w tym zakresie znajdują się w kolejnym rozdziale. Trymer wznoszenia: Ustawić przycisk trymera funkcji wznoszenia (patrz rysunek 1, poz. 15 w trybie 2) na wartość środkową (długi sygnał dźwiękowy). Śmigłowiec z naładowanym akumulatorem powinien unosić się na stałej wysokości tak długo, jak dźwignia sterowania wznoszeniem znajduje się w środkowej pozycji. W razie potrzeby można trymerem wznoszenia skorygować pozycję dźwigni sterowania, w której śmigłowiec unosi się na stałej wysokości. Ustawiona wartość trymera ogona nie jest zapamiętywana i musi być ustawiana po każdym włączeniu zdalnego sterowania. 25
11. Regulacja tarczy sterującej Jeśli wystąpi konieczność znacznego przestawienia trymera pochylenia i przechylenia dla uzyskania stabilnego unoszenia się śmigłowca, jest jeszcze możliwość mechanicznej korekty drążków tarczy sterującej. Zgodnie z informacją z rozdziału o kontroli tarczy sterującej, jest ona sterowana przez dwa zestawy drążków (patrz także rysunek 12). Jeśli śmigłowiec ściąga w prawo mimo tego, że trymer funkcji przechylenia jest ustawiony w pozycji środkowej, należy skrócić lewe drążki (1) patrząc w kierunku lotu (1). Jeśli śmigłowiec ściąga w lewo, należy wydłużyć lewe drążki. Jeśli śmigłowiec leci do przodu mimo tego, że trymer funkcji pochylenia jest ustawiony w pozycji środkowej, należy wydłużyć prawe drążki (2) patrząc w kierunku lotu (1). Jeśli śmigłowiec leci do tyłu, należy skrócić prawe drążki. Do ustawienia drążków należy małą pęsetą lub małymi szczypcami odłączyć panewkę (3) od kuli przegubu tarczy sterującej. Obracając panewkę można uzyskać wymaganą długość drążków. Następnie należy ponownie nałożyć panewkę na kilkę przegubu tarczy sterującej (4). Podczas rozłączania i zakładania panewki należy pracować z dużym wyczuciem, aby nie uszkodzić elementów sterowania. Uwaga! Zawsze przed rozpoczęciem prac związanych z konserwacją lub regulacją elementów mechanicznych należy wyłączyć model. Ustawić drążki w taki sposób, aby śmigłowiec stabilnie utrzymywał się w powietrzu bez konieczności znacznego wysuwania trymerów pochylenia i przechylenia z ich pozycji środkowych. Rysunek 22 26
12. Funkcja Dual-Rate Dzięki funkcji Dual Rate można ograniczyć reakcje modelu na polecenia sterowania z nadajnika. Model nie reaguje tak mocno i dzięki temu można nim sterować ze znacznie większym wyczuciem. Przy wyłączonej funkcji Dual Rate dostępne są pełne reakcje modelu i doświadczeni pilocie mogą w ten sposób korzystać z pełni możliwości manewrowych śmigłowca. Po włączeniu nadajnika funkcja Dual Rate jest aktywna. Informuje o tym litera L na wyświetlaczu (patrz rysunek 3, poz.7). Po naciśnięciu włącznika funkcji Dual Rate (patrz także rysunek 1, poz. 14) włącza się pełna wrażliwość modelu na polecenia sterowania. Na wyświetlaczu znika L i pojawia się H (patrz rysunek 4, poz. 7). Ponowne naciśnięcie włącznika funkcji Dual Rate powoduje ponowną aktywację funkcji Dual Rate. Na wyświetlaczu ponownie pojawia się L. Rysunek 23 Jeśli przy wyłączonym modelu zostaną wychylone maksymalnie dźwignie sterowania funkcją pochylenia, przechylenia i ogona i jednocześnie zostanie wielokrotnie naciśnięty włącznik funkcji Dual Rate, można bardzo dokładnie zobaczyć ograniczenie wrażliwości na sterowanie na podstawie wartości wychylenia na wyświetlaczu (patrz rysunek 4, poz. 4 i 5). 27
13. Zwiększenie reakcji na funkcje sterowania Przy lotach na zewnątrz może zdarzyć się, że dostępne reakcje na sterowanie są niewystarczające, aby np. przy zaburzonym powietrzu model leciał w żądanym kierunku. W takim wypadku istnieje możliwość zwiększenia reakcji na polecenia sterowania jednym naciśnięciem przycisku. W tym celu należy nacisnąć i przytrzymać przycisk zwiększenia reakcji na polecenia sterowania (patrz także rys. 1, poz. 4). W czasie, gdy przycisk pozostaje wciśnięty, niezależnie od ustawienia funkcji Dual Rate pilot ma do dyspozycji większą wrażliwość modelu na polecenia sterowania. Rysunek 24 W przeciwieństwie do funkcji Dual Rate zwiększenie wrażliwości na polecenia sterowania nie jest sygnalizowane na wyświetlaczu.. Aby przetestować tę funkcję, należy funkcją pochylenia i przechylenia wychylić nieco tarczę sterującą i nacisnąć przycisk. Przy wciśniętym przycisku tracza jest ustawiona bardziej pochyło niż bez naciśnięcia przycisku. 28
14. Konserwacja i utrzymanie Model i zdalne sterowanie mogą być czyszczone z zewnątrz tylko miękką, suchą szmatką lub pędzelkiem. W żadnym wypadku nie należy stosować agresywnych środków czyszczących lub roztworów chemicznych, ponieważ może to spowodować uszkodzenie powierzchni obudowy. Wszystkie części obracające się muszą poruszać się swobodnie, ale nie mogą mieć luzów na łożyskach. Wały silnika i wał wirnika muszą być ustawione absolutnie prosto i nie mogą bić podczas obracania się. Drążek przeciwwagi musi być ustawiony absolutnie prosto. a) Wymiana łopat głównego wirnika Jeśli po kontakcie z przeszkodą łopata wirnika wykazuje widoczne uszkodzenia (pęknięcia lub wyłamane fragmenty), musi ona zostać natychmiast wymieniona. W tym celu należy wykręcić śrubę z mocowania łopaty (patrz także rysunek 7, poz. 2) i zdjąć uszkodzoną łopatę. Ważne: Po założeniu nowej łopaty dokręcić śrubę tylko na tyle mocno, aby łopata mogła sama się ustawić. Porada praktyczna: Przed zamontowaniem nowej łopaty wirnika należy wyważyć zastosowane łopaty. Można to wykonać używając poziomicy do łopat lub prostej drewnianej podstawy (1) jak na rysunku obok. Do lżejszej łopaty, na jej przedniej krawędzi przykleja się kawałek taśmy samoprzylepnej (2). Ważne: Podczas wyważania łopaty wirnika muszą być ustawione dokładnie pod kątem 180 względem siebie (patrz linia na rys. 25). Rysunek 25 29
b) Wymiana śmigła tylnego wirnika Po odkręceniu śruby mocującej (1) śmigła tylnego wirnika (2) przy użyciu załączonego śrubokrętu można ściągnąć śmigło z wału wirnika. Przy zakładaniu nowego śmigła zwrócić uwagę, że wał wirnika (3) jest w kilku miejscach spłaszczony i dlatego śmigło wirnika może być założone tylko w jednej określonej pozycji. Następnie z wyczuciem dokręcić śrubę mocującą nie stosując nadmiernej siły. Rysunek 26 c) Kontrola połączeń skręcanych W regularnych odstępach czasu należy sprawdzać wszystkie połączenia skręcane śmigłowca. Zwrócić szczególną uwagę na obie śrubki silnika (1) oraz na śrubkę głównego koła zębatego (2). Rysunek 27 Przy wymianie części mechanicznych stosować wyłącznie oferowane przez producenta oryginalne części zamienne. Lista części zamiennych znajduje się na naszej stronie internetowej www.conrad.com w części dokumentów do pobrania dla poszczególnych produktów. Części zamienne można zamówić także telefonicznie lub pocztą elektroniczną. Dane kontaktowe znajdują się na początku niniejszej instrukcji użytkowania w rozdziale Wprowadzenie. 30
15. Utylizacja a) Informacje ogólne Urządzenia elektroniczne są materiałami do odzysku i nie mogą być wyrzucane razem ze śmieciami domowymi. Po ostatecznym wycofaniu z użytku należy poddać produkt utylizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wyjąć akumulator z modelu i akumulatory/baterie z nadajnika i nie utylizować ich razem z produktem. b) Baterie i akumulatory Użytkownik urządzenia jest ustawowo (rozporządzenie o bateriach) zobowiązany do zwrotu starych zużytych baterii i akumulatorów. Ich utylizacja ze śmieciami domowymi jest zabroniona! Baterie i akumulatory zawierające szkodliwe substancje są oznaczone symbolem ukazanym obok, który informuje o zakazie ich utylizacji ze śmieciami domowymi. Oznaczenia decydujących metali ciężkich brzmią: Cd=kadm, Hg=rtęć, Pb=ołów (oznaczenie jest podane na baterii/akumulatorze np. pod ukazanym po lewej stronie symbolem kontenera na śmieci). Zużyte baterie/akumulatory można oddawać nieodpłatnie w miejscach zbiórki organizowanych przez gminę, w naszych filiach lub wszędzie tam, gdzie są sprzedawane baterie i akumulatory. W ten sposób użytkownik spełnia swoje ustawowe zobowiązania oraz przyczynia się do ochrony środowiska. 16. Deklaracja zgodności (DOC) Producent oświadcza niniejszym, że niniejszy produkt spełnia podstawowe wymagania i inne istotne przepisy dyrektywy 1999/5/WE. Deklaracja zgodności dotycząca tego produktu znajduje się na stronie internetowej www.conrad.com 31
17. Usuwanie awarii Model oraz urządzenie zdalnego sterowania zostały wprawdzie zbudowane zgodnie z aktualnym stanem techniki, lecz mimo to mogą pojawić się błędy w działaniu lub awarie. Z tego powodu podajemy poniżej kilka informacji, w jaki sposób można usunąć ewentualne awarie. Problem Nadajnik nie reaguje. Nadajnik samoczynnie wyłącza się natychmiast lub po krótkim czasie. Model nie reaguje, diody LED w helikopterze migają szybko. Wirniki nie obracają się. Śmigłowiec nie wzbija się w powietrze. Śmigłowiec ma za małą moc lub czas lotu jest zbyt krótki. Śmigłowiec leci zawsze w jednym kierunku. Silne wibracje podczas lotu. Główny wirnik obraca się nadal po wylądowaniu. Śmigłowiec obraca się wokół osi pionowej (wału wirnika). Rozwiązanie Sprawdzić baterie baterie w nadajniku. Sprawdzić ułożenie biegunów baterii w nadajniku. Sprawdzić włącznik. Sprawdzić i ew. wymienić baterie w nadajniku. Sprawdzić działanie nadajnika zdalnego sterowania Powtórzyć procedurę włączania helikoptera. Sprawdzić stan naładowania akumulatora napędu. Sprawdzić swobodę poruszania się elementów mechanicznych. Sprawdzić stan naładowania akumulatora napędu. Sprawdzić swobodę poruszania się elementów mechanicznych napędu. Wymienić akumulator napędu. Sprawdzić stan naładowania akumulatora napędu. Sprawdzić swobodę poruszania się elementów mechanicznych napędu. Wymienić akumulator napędu. Ustawić trymery na nadajniku. Powtórzyć procedurę włączania zwracając uwagę na to, aby tarcza sterująca była ustawiona poziomo. Wyregulować drążki tarczy sterującej. Niekorzystne warunki lotu (wiatr lub przeciągi) Za mocno dokręcone śrubki łopat wirnika. Łopaty wirnika uszkodzone lub niewyważone. Uszkodzone śmigło tylnego wirnika. Wygięty wał głównego wirnika. Trymer wznoszenia został podczas lotu zbyt wysoko ustawiony. Powtórzyć procedurę włączania uważając, aby w tym czasie nie poruszać i nie obracać śmigłowca. Ustawić trymer ogona. Sprawdzić swobodę poruszania się wirnika ogonowego. 32
18. Dane techniczne Nadajnik: Częstotliwość nadawcza...2,4 GHz Ilość kanałów...4 Napięcie robocze...6 V/DC z 4 baterii AA/Mignon Wymiary (szer. x wys. x gł.)...180 x 200 x 85 mm Waga z bateriami...ok. 580 g Śmigłowiec: Średnica wirnika...395 mm Długość kadłuba (bez łopat wirnika)...420 mm Waga z akumulatorem...ok. 330 g Akumulator napędu: Typ...LiPo, 2 ogniwa (forma 2S), 7,4 V, 850 mah, 20C Zasilacz: Napięcie wejściowe...110-240 V/AC, 50/60 Hz Napięcie wyjściowe...10 V Prąd wyjściowy...800 ma Ładowarka z balanserem: Odpowiednia do...2-ogniwowych akumulatorów LiPo (napięcie znamionowe 7,4 V, forma 2S) 33
34
35
Stopka redakcyjna To publikacja została opublikowana przez Conrad Electronic SE, Klaus-Conrad-Str. 1, D-92240 Hirschau, Niemcy (www.conrad.com). Wszelkie prawa odnośnie tego tłumaczenia są zastrzeżone. Reprodukowanie w jakiejkolwiek formie, kopiowanie, tworzenie mikrofilmów lub przechowywanie za pomocą urządzeń elektronicznych do przetwarzania danych jest zabronione bez pisemnej zgody wydawcy. Powielanie w całości lub w części jest zabronione. Publikacja ta odpowiada stanowi technicznemu urządzeń w chwili druku. Copyright 2016 by Conrad Electronic SE. V2_0216_01_DT