not the territory (Holmes 1988/2000: 174)

the map is not the territory (Holmes 1988/2000: 174)

Holmes coins the name for the new discipline [ ] the designation translation studies would seem to be the most appropriate of all those available in English, and its adoption as the standard term for the discipline as a whole would remove a fair amount of confusion and misunderstanding. (Holmes 1988/2000: 175)

Character of TS Holmes defines TS as an empirical discipline with two major objectives: - to describe particular phenomena in the world of our experience and - to establish general principles by means of which they can be explained and predicted. (Hempel in Holmes 1988/2000: 176)

Holmes s map of TS Holmes coins the name He surveys the main branches of TS He claims that there is a dialectical relationship between them

Holmes does not discuss - the historical dimension (history of translation theory, history of translation description and of applied TS = history of teaching and training - the methodological / meta-theoretical dimension (what methods and models can best be used in tran

(Holmes 1988/2000: 174) THE MAP IS NOT THE TERRITORY

TS Translation Studies is now understood to refer to the academic discipline concerned with the study of translation at large, including literary and non-literary translation, various forms of oral interpreting, as well as dubbing and subtitling....

Plan prezentacji Uwagi wstępne (wprowadzenie pojęć; perspektywa badawcza; metafora kluczowa) Kontekstualizacja metaforyczna: inne metafory przekładu Analiza przekładu jako podróży: wielość aspektów podróżowania przez przekład, doświadczenie podróży Podróż kognitywna Podróż antropologiczna Konkluzja: Przekład - podróż bez granic

METAFORA - temat niewyczerpany

Metafora i przekład - etymologia Paralela etymologiczna między wykonywaniem tłumaczeń a tworzeniem metafor: łac. trans w złożeniach przez poprzez za poza z tamtej strony ; translatio przeniesienie translatus (im. bierny transferre = przenosić przekładać, ang. transfer ; gr. metá = wśród między, phora (szybki ruch) noszenie, + pherein ( nosić ), -phoros noszący przenoszący ; metaphora przeniesienie, przenośnia.

Kontekstualizacja metaforyczna Jedna z przyczyn - negatywne wartościowanie przekładu; tłumaczenie się z tłumaczenia ; Silna metaforyzacja jako cecha języka refleksji auto-translatorskiej i dyskursu o przekładzie.

Przykłady metafor Metafora Wieży Babel (Steiner 1975) Metafory duchologiczne ( duch oryginału i duch przekładu ) Metafory reinkarnacyjne ( nowe życie ) Metafory ogrodnicze ( przesadzanie, zakorzenienie przekładu ) Metafory transportowo-architektoniczne ( przeniesienie, rekonstrukcja ) Metafory medyczne ( transplantacja, transfuzja )

PODRÓŻ popularność teorii podróży w ocenach ewolucji nowoczesności (Cronin 2000: 1)

Analiza przekładu: PODRÓŻ KOGNITYWNA

Struktura pojęcia podróży - droga / ale nie linearność; również droga problemowa do rozwiązania problemu - ukierunkowanie / bez jednoznacznej metody - przeniesienie (patrz etymologia haseł przekład i metafora ) - ruch / dynamika języka wpływająca na przekład - różnorodność / immanentna cecha podróżowania - zmiana / konsekwencja ruchu.

Analiza przekładu: PODRÓŻ ANTROPOLOGICZNA

Inność Historia różnych cywilizacji jest historią ich tłumaczeń. Każda cywilizacja, jak każda dusza ludzka, jest inna, wyjątkowa. Przekład jest naszym sposobem zmierzenia się z tą innością wszechświata i historii. (Paz w: Honig 1985: 159, tłum. MP) Cytat podano na ekspozycji na temat Cywilizacji Oświecenia w sekcji Języki a przekład na wystawie w Muzeum Brytyjskim w maju 2006 r

Kapsułki kulturowe

La Malinche zmitologizowana tożsamość

Atahualpa - nieobecność tłumacza

Wybrane propozycje badawcze Ogólne: Studium nad postkolonializmem w wymiarze przekładowym (funkcja kolonizacyjna przekładu) Zagadnienie hegemonii kulturowej i marginalizacji literatur Konkretne: Pogłębiona przekładoznawcza analiza badanego dyskursu

Dlaczego podróżujemy? potrzeba społecznokomunikacyjna wnikanie w inność, żeby zrozumieć inny punkt widzenia i doświadczyć inności, odmienności, obcości. Nieznane ma nieodparty urok.

TŁUMACZ Podróżnikiem w czasie i przestrzeni Przekład przynosi zrozumienie kultury i kultur. Metaforyczna podróż urealniona rzeczywistymi aktami tłumaczeń skłania nas do przyjęcia steinerowskiej (Steiner 2007) interpretacji przekładu jako conditio humana. W podróżowaniu kognitywnym i antropologicznym sięgamy do sedna kultury i w głąb ludzkiego umysłu.

DZIĘKUJĘ