HODOWLA ROŚLIN I NASIENNICTWO W NUMERZE: Tureccy przedsiębiorcy nasienni w Poznaniu Biuletyn Informacyjny Polskiej Izby Nasiennej NUMER 3/2013 Tureccy przedsiębiorcy nasienni w Poznaniu Częściowy zakaz stosowania fipronilu W dniach 26-29 sierpnia 2013 r. Związek Producentów i Przedsiębiorców Nasiennych (TSÜAB) odbył w Poznaniu wizytę handlową. Kongres Nasienny ESA w Warszawie TSÜAB jest podmiotem publicznym założonym w 2008 r., działającym zgodnie z tureckim prawem nasiennym. W myśl tego prawa każda firma nasienna w Turcji musi być członkiem TSÜAB, obecnie liczącym 587 członków. Do głównych obszarów działalności TSUAB należą: hodowla roślin i rozwój odmian, prowadzenie badań, rejestracja i dopuszczenie nowych odmian, rozmnażanie kwalifikowanego materiału siewnego, przetwarzanie, pakowanie, promocja na rynkach krajowych i zagranicznych, dystrybucja, a także eksport, import i magazynowanie kwalifikowanego materiału siewnego. PROW 2014-2020 Konferencja ABS Konsultacje nowego prawa nasiennego UE Wizyta hodowców w GFP i w Biotec GmbH w Niemczech TSÜAB organizuje wizyty zagraniczne, wspierane przez Ministerstwo Gospodarki Republiki Turcji, w celu pogłębienia wiedzy jego członków oraz zwiększenia efektywności produkcji, rozpatrzenia możliwości rynkowych, jak również pogłębienia współpracy z organizacjami nasiennymi innych krajów. Dotychczas zrealizowano dziewięć wizyt (Azerbejdżan, Ukraina, Rosja, Bośnia i Hercegowina, Kirgistan, Maroko, Kazachstan, Algieria i Włochy). Fot. TSUAB 1
Dziesiąty program TSÜAB realizowany w Poznaniu miał na celu podjęcie współpracy i rozwinięcie handlu nasionami z Polską. Program spotkania obejmował wystąpienia przedstawicieli tureckiego Ministerstwa Żywności, Rolnictwa i Hodowli Zwierząt oraz Ministerstwa Gospodarki, COBORU oraz PIN. Bezpośrednio po części wykładowej odbywały się rozmowy dwustronne (B2B) pomiędzy poszczególnymi firmami należącymi do PIN i TSÜAB a następnie wizyty w polskich firmach. W spotkaniu uczestniczyło ponad 60 osób. (MK) Kongres Nasienny ESA w Warszawie W dniach 13-15 października w Warszawie odbył się doroczny Kongres Nasienny Europejskiej Organizacji Nasiennej (ESA). Tym razem polskie firmy były reprezentowane przez aż 54 osoby, a 3 przedsiębiorstwa uczestniczyły w kongresie w charakterze wystawcy. Swoje stoisko miała też Polska Izba Nasienna. Tegoroczny Kongres odwiedziła rekordowa liczba ponad 850 uczestników, głównie z Europy ale również z USA, Kanady, Rosji, Chile, Argentyny, Urugwaju, Australii, Nowej Zelandii, Indii, Izraela, Płd. Korei czy Chin. Obecni byli także czołowi przedstawiciele takich organizacji jak ISF, CPVO i UPOV. Tradycyjnie w trakcie Kongresu odbywały się posiedzenia poszczególnych komitetów i sekcji ESA oraz Walne Zgromadzenie. Na zebraniu Sekcji Traw i Roślin Pastewnych (SFG) poruszano tematy nielegalnego obrotu, projekt nowego prawa nasiennego oraz Wspólnej Polityki Rolnej. Na posiedzeniu Sekcji Zbóż i Strączkowych (SCP) uczestnicy zapoznali się z aktualnymi danymi dotyczącymi rynku zbóż EU oraz ze zmianami w systemach zbierania opłat od rozmnożeń własnych w Europie. Zaprezentowane zostały również możliwości kształcenia podyplomowego hodowców w trybie 2-letniego cyklu tygodniowych zjazdów w różnych ośrodkach hodowlanych, prowadzone przez kalifornijski uniwersytet stanowy w Davies. Obecna europejska edycja rozpoczęła się w październiku 2013 r a uczestniczy w niej 19 studentów pracowników europejskich firm hodowlanych, w tym jedna osoba z Polski. Przedstawiony został również stan prac nad wdrożeniem dobrowolnego Europejskiego Standardu Jakości Zaprawiania ESTA. Podczas obrad Sekcji Kukurydzy (SMA) omówiono dane dotyczące rynku kukurydzy, oraz działanie ustanowionej niedawno internetowej bazy danych patentów w zakresie hodowli i nasiennictwa PINTO. Poruszano też problemy z eksportem materiałów hodowlanych na Ukrainę. Zebranie Sekcji Oleistych i Włóknistych (SOF) dotyczyło głównie problemów wynikających z wprowadzonego w tym roku zakazu stosowania środków ochrony roślin zawierających substancje czynne z grupy neonikotynoidów. 2
Omawiano też unijne regulacje prawne dotyczące biopaliw i energii odnawialnej. Posiedzenie Sekcji Ziemniaka (SPO) skupiło się przede wszystkim na projekcie ujednoliconych zasad kwalifikacji sadzeniaków oraz projekcie prawa w zakresie zdrowia roślin. Podczas spotkania Sekcji Warzyw i Ozdobnych (SVO) uczestnicy zapoznali się ze stanem prac nad wdrażaniem Protokołu z Nagoya. Poruszono również problemy związane z naruszeniami wyłącznego prawa do odmiany w odniesieniu do warzyw rozmnażanych drogą wegetatywną. Fot. P. Malicki Podczas otwartej części Walnego Zgromadzenia ESA stanowisko rządu RP w sprawie projektowanego prawa nasiennego UE przedstawiła prof. Stanisława Okularczyk, doradca wiceministra rolnictwa Kazimierza Plocke, a jednym z honorowych gości był Jerzy Chróścikowski, Przewodniczący Senackiej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, od kilku tygodni także Wiceprezydent COPA-COGECA. (MK) Częściowy zakaz stosowania fipronilu Kraje członkowskie zdecydowały o wprowadzeniu częściowego zakazu stosowania fipronilu, czwartego już pestycydu z grupy neonikotynoidów, który uznano za potencjalnie szkodliwy dla pszczół. Poprzednio wprowadzony zakaz dotyczy imidaclopridu, clothianidyny i thiametoxanu. Za ograniczeniem stosowania fipronilu głosowały wszystkie kraje członkowskie z wyjątkiem Hiszpanii i Rumunii. 3
Od 31 grudnia 2013 r. fipronil wolno stosować jedynie do zaprawiania nasion, które zostaną wysiane w szklarniach lub porów, szalotek, cebul i warzyw kapustnych (np. brukselka, kalafiory, brokuły), które są zbierane przed kwitnieniem. Zaprawione nasiona tych roślin mogą być wysiewane na polach. Niedozwolone jest zaprawianie fipronilem nasion kukurydzy i słonecznika. Ich nasiona, które zostały zaprawione pestycydem już wcześniej, mogą być wysiewane tylko do 28 lutego 2014 r. (wg. Agra Europe 2013, nr 2575, s. 3) PROW 2014-2020 Trwają konsultacje Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. W ramach tych konsultacji Polska Izba Nasienna zgłosiła kilka propozycji do nowego Programu. PIN zaproponował, aby w programach szkoleń dla rolników organizowanych w ramach działań Priorytetu 1. Ułatwianie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach wiejskich uwzględnić tematykę z zakresu korzyści ze stosowania w produkcji roślinnej kwalifikowanego materiału siewnego. Proponowany program szkoleń jest w pełni zgodny z celami określonymi we wstępnym zarysie PROW na lata 2014-2020. Zdaniem PIN stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego powinno być jednym z obowiązkowych wymogów w niektórych pakietach Programu rolnośrodowiskowo-klimatycznego. Celem programu jest zachowanie bioróżnorodności, krajobrazu oraz walorów środowiska naturalnego, w szczególności jakości gleb i wód. Zdaniem PIN, zadania te będą w znacznie większym zakresie zrealizowane jeśli do zasiewów będzie stosowany wyłącznie kwalifikowany materiał siewny w pakietach: 1. Rolnictwo zrównoważone oraz 6. Ochrona gleb i wód. Takie rozwiązanie stosowane jest już od kilku lat w Austrii i Czechach. Kolejną propozycją PIN jest uwzględnienie małych i średnich przedsiębiorstw, (MŚP) wytwarzających kwalifikowany materiał siewny jako beneficjentów działania Modernizacja gospodarstw rolnych oraz aby działalność, dotycząca wytwarzania materiału siewnego, nie została pominięta podczas ustanawiania legislacji krajowej w zakresie szczegółowego wykazu rodzajów działalności, objętych pomocą w ramach działania Przetwórstwo i marketing produktów rolnych. (MK) Konferencja ABS 22 października br. w Warszawie z inicjatywy Ministerstwa Środowiska odbyła się Konferencja Dostęp do zasobów genetycznych i podział korzyści z ich wykorzystania (ABS). 4
Wielkość partii nasion traw Kongres UWAGA ESA W numerze 2/2012 PARTIA HRiN, na podstawie PRACA TRAW W biuletynu ESA seralini ISF, podałam informację, że Rozpoczęła Walne Zgromadzenie się ISTA rekruatcja praca w na posiedzeniu na esa w czerwcu stanowisko br. menedżera przyjęło wielkość ds. profesor ESTA malepszy 25 ton dla partii nasion gatunków traw. sprostowanie ISTA Co prawda zmiana ta będzie zawarta w wytycznych ISTA na 2013 rok, kongres isfrejestracja ale: - poprawka ta nie wchodzi Walne w życie Zgromadzenie z dn. 1 I 2013 - dotyczy ISTA wyłącznie partii zatwierdzonych. Dyskusja dot. zwiększenia wielkości GMO w partii paszach dla nasion do traw 2017 nadal roku toczy się w OECD. W związku z tym, obowiązująca wielkość partii Francja nasion wycofała traw wynosi 10 ton. Cruiser OSR Tych z Państwa, których wprowadziłam w błąd, serdecznie Kongres przepraszam. ESA w 2013 roku w Warszawie! Maja Karpiel Sekretarz Generalny PIN W konferencji udział wzięli przedstawiciele wszystkich sektorów, na które będzie miało wpływ konsultowane obecnie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Europy w sprawie dostępu do zasobów genetycznych oraz sprawiedliwego i równego podziału korzyści wynikających z wykorzystania tych zasobów w UE. Obecni byli przedstawiciele SGGW, COBORU, PIN, IHAR, PAN, Ogrodów Zoologicznych, przemysłu kosmetycznego, farmaceutycznego oraz spożywczego. Projekt rozporządzenia implementuje do prawa UE Protokół z Nagoi do Konwencji o Różnorodności Biologicznej. Z punktu widzenia branży hodowlano-nasiennej najistotniejszą kwestią, jest problem wielu istotnych dla hodowców gatunków warzyw oraz soja, które nie znalazły się w obrębie działania Międzynarodowego Traktatu o Roślinnych Zasobach Genetycznych dla Wyżywienia i Rolnictwa (IT PGR FA). W konsekwencji ich udostępnianie będzie regulowane bezpośrednio przez Protokół z Nagoi (do Międzynarodowej Konwencji o Bioróżnorodności), co oznacza bardzo poważne utrudnienia administracyjne oraz koszty. W praktyce będzie to niezmiernie utrudniać dostęp do zasobów genetycznych do dalszej hodowli, i może mieć negatywny wpływ na postęp hodowlany tych gatunków. Zdaniem hodowców oraz ich organizacji konieczne jest, aby w unijnym rozporządzeniu ABS wyłączyć spod jego działania gatunki objęte systemem UPOV. Pozwoli to wykorzystywać niektóre z istniejących zasobów do hodowli dzięki tzw. przywilejowi hodowcy, choć nie rozwiązuje problemu (KM). Konsultacje nowego prawa nasiennego UE W Parlamencie Europejskim trwają prace nad rozporządzeniem w sprawie produkcji i udostępniania na rynku materiału przeznaczonego do reprodukcji roślin wchodzącego w skład pakietu legislacyjnego dotyczącego zdrowia roślin i zwierząt oraz urzędowych kontroli. Projekt określa zasady dotyczące produkcji z przeznaczeniem do obrotu, oraz obrotu materiałem przeznaczonym do reprodukcji roślin. Zasady te jednak mają nie obowiązywać materiału wymienianego grzecznościowo pomiędzy rolnikami! Dodatkowo, zachowując dotychczasowy system rejestracji odmian i kwalifikacji materiału siewnego, dopuszcza się jednocześnie kilka nowych odstępstw od tej reguły. Dotyczy to odstępstwa od wymogu przynależności do odmiany dla materiału niejednorodnego (populacji) oraz odstępstwa od wymogu rejestracji odmiany dla materiału przeznaczonego na rynek niszowy. Polska Izba Nasienna jest przekonana, że w warunkach panujących na krajowym rynku materiału siewnego, nowe przepisy grożą tym, że zaleje nas 5
fala materiału o nieznanej tożsamości i jakości oraz materiału nielegalnego - wprowadzanego do obrotu pod przykrywką nowych derogacji. W obawie przed takim stanem rzeczy PIN konsekwentnie opowiada się przeciwko tym rozwiązaniom. (MK) Wizyta hodowców w GFP i laboratorium Biotec GmbH w Niemczech W dniach 13-14 listopada członkowie zarządu Komitetu Badań i Rozwoju, prezes PIN oraz dyrektor ds. Badań i Rozwoju PIN spotkali się w czasie targów Agritechnika w Hanowerze, z dr Carlem Bulichem, szefem organizacji niemieckich hodowców, GFP (Gemeinschaft zur Förderung der privaten deutschen Pflanzenzüchtung e.v.) Organizacja ma za zadanie określanie, w drodze systematycznej dyskusji z naukowcami oraz pomiędzy hodowcami, potrzeb badawczych na rzecz hodowli roślin. Główne zadanie to pozyskiwanie środków na realizację tych projektów. Najwięcej projektów udaje się uzgodnić we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa, ale także z Ministerstwem Środowiska oraz Przemysłu. Udział hodowców w finansowaniu projektów wynosi 10%. GFP, w imieniu hodowców nadzoruje też przebieg prac badawczych i ocenia rozliczenia merytoryczne oraz finansowe etapów oraz całych projektów, co jest podstawą do zapłaty wykonawcom. Współpraca pomiędzy PIN a GFP już trwa od pewnego czasu a jej wynikiem są dwa projekty CORNET, realizowane wspólnie. Polska delegacja odwiedziła także laboratorium hodowlane BIOTEC GmbH w Leopoldshoe. Firma ta istnieje już 30 lat, zatrudnia obecnie 70 osób, a jej udziałowcami są niemieckie firmy hodowlane zgrupowane w Saaten Union. Zajmuje się ona głównie usługową produkcją linii DH oraz testowaniem materiałów hodowlanych dostępnymi markerami. Wizyta miała też m. in. posłużyć rozpoznaniu celowości założenia podobnej organizacji przez polskich hodowców.(km) Polska Izba Nasienna zrzesza i reprezentuje przedsiębiorstwa hodowlane, nasienne oraz prowadzące obrót materiałem siewnym. Celem działalności Izby jest stwarzanie jak najlepszych warunków rozwoju branży nasiennej, a przez to zapewnienie rolnikom stałego dopływu wysokiej jakości materiału siewnego coraz lepszych odmian. Poznań, ul. Kochanowskiego 7/603 tel: 61/848 49 54 www.pin.org.pl 6