Iwona Nurzyńska. Fundusze Unii Europejskiej a system finansowania inwestycji ze środków publicznych w Polsce



Podobne dokumenty
Adam Czudec. Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju wielofunkcyjnego rolnictwa

Instrumenty i efekty wsparcia Unii Europejskiej dla regionalnego rozwoju obszarów wiejskich w Polsce

Wiejskie organizacje pozarządowe

SPIS TREŚCI. Rozdział I. Rozdział II. Rozdział III

Leszek Klank. Sukcesja gospodarstw rolnych w Polsce

Polityka gospodarcza Polski w integrującej się Europie

Agata Sudolska UWARUNKOWANIA BUDOWANIA RELACJI PROINNOWACYJNYCH PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA W POLSCE

Ewa Pancer-Cybulska, tukasz Olipra, Leszek Cybulski, Agata Suröwka TRANSPORT LOTNICZY A REGIONALNE RYNKI PRACY W POLSCE THE IMPACT OF AIR TRANSPORT

Strategia informatyzacji RP e-polska i NPR a fundusze strukturalne

30 15 E/Z Instytut Nauk Ekonomicznych

FUNDUSZE STRUKTURALNE NA LATA ŹRÓDŁEM DOFINANSOWANIA SAMORZĄDÓW I ICH JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH

ZDZISLAW CZAJKA ZARZ4DZANIE PERSONELEM W DZIALALNOSCI SADÖW POWSZECHNYCH

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS

POLITYKI EUROPEJSKIE, FINANSE i MARKETING

Maciej Zastempowski. Uwarunkowania budowy potencja u innowacyjnego polskich ma ych i rednich przedsi biorstw

Tworzenie programów w Unii Europejskiej

IMPLEMENTATION AND APLICATION ASPECTS OF SUSTAINABLE DEVELOPMENT. Scientific monograph edited by Edyta Sidorczuk Pietraszko

Number of hours teaching hours practical classes. others 1

Instytucje gospodarki rynkowej w Polsce

Finansowanie rozwoju wsi i rolnictwa środkami publicznymi

17 marca recepcja uczestników / reception of participants - rozdanie materiałów konferencyjnych / distribution of conference materials

na przyktadzie Polski, Czech, Slowacji i W^gier

Implementation of the JEREMIE initiative in Poland. Prague, 8 November 2011

Fundusze nie tylko europejskie - jak z nich skorzystać? Ewa Cłapa

UNIA EUROPEJSKA PERSPEKTYWY SPOŁECZNO-EKONOMICZNE ROCZNIK NAUKOWY 2/2010

Copyright 2016 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.

Polska w Onii Europejskiej

Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce

Spis treści. Wprowadzenie... 13

STUDIA I ANALIZY EUROPEJSKIE PÓŁROCZNIK NAUKOWY 2(8)/2011

Zarz dzanie zasobami ludzkimi

EUROPEJSKIE Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

PRACE NAUKOWE. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Spójność społeczną, gospodarcza i terytorialna w polityce Unii Europejskiej.

Eugeniusz Koś micki Zrównoważony rozwój w warunkach globalizacji gospodarki. Podstawowe problemy teoretyczne i polityczne

Spis treści. Wstęp...: 9

WOKÓŁ TRODNYCH PROBLEMÓW GLOBALNEGO ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH, GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ I ROLNICTWA

UNIVERSITY OF ECONOMIC ACTIVITY INWARSAW SOCIO - ECONOMIC SOCIETY "MAZOWSZE" Globalization. Chance or IUusion?

1. Orientacja rynkowa - aspekty i potrzeba rozwoju w środowisku internetowym - Milleniusz W. Nowak 15

STUDIA I ANALIZY EUROPEJSKIE NR 6/2010

Finansowanie ochrony środowiska w Polsce ze źródeł europejskich w aspekcie okresu programowania

Polityka regionalna Unii Europejskiej. mgr Ewa Matejko

Program. Infrastruktura i Środowisko. Wsparcie projektów z zakresu efektywności energetycznej w perspektywie programowej

Recenzja: dr hab. prof. Uniwersytetu Warszawskiego Tomasz Grzegorz Grosse. Redaktor prowadząca: Anna Raciborska. Redakcja: Dorota Kassjanowicz

15 C zal. 3 Proseminarium Proseminar 10 S zal. 2 Wykłady monograficzne Monographic lectures 30 zal. 2

PROGRAM STUDIÓW I stopnia na kierunku Europeistyka integracja europejska na specjalności anglojęzycznej European Politics and Economics.

Brygida Beata Cupiał. Keywords: competitiveness, innovativeness, small and medium-sized enterprises, regional support policy

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 640 FINANSE, RYNKI FINANSOWE, UBEZPIECZENIA NR

Z-EKO-418 Fundusze UE. EU Funds. Economics 1st degree (1st degree / 2nd degree) General (general / practical)

Konferencja inaugurująca Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego w Województwie Śląskim Katowice, 18 maja 2004 Materiały konferencyjne

NA STANOWISKU W SEKTORZE PUBUC2NYM SYTUACJA ZAWODOWA I RODZINNA REDAKCJA NAUKOWA BOZENA BAI.CER2AK-PARADOWSKA

EUROPEJSKIE Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

r00_wstep.qxd 12/14/2010 2:31 PM Page 1 Przestrzenne, społeczno-ekonomiczne zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce Problemy i perspektywy rozwoju

Tworzenie zintegrowanych strategii miejskich. Creation of integrated urban strategies? the example of the Krakow Functional Area

SPECJALIZACJA BADAWCZA:

Znaczenie wsparcia unijnego w pobudzaniu rozwoju gmin Role of EU funds in promoting communes development

Dziennikarze mediów lokalnych w Polsce

POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI PO AKCESJI DO UNII EUROPEJSKIEJ

Rozdział l Szpital publiczny w systemie ochrony zdrowia Public hospital in Health Car e System (Romuald Holly)...13

Proefektywnościowy model ewaluacji polityki rozwoju regionu w perspektywie

Sustainable mobility: strategic challenge for Polish cities on the example of city of Gdynia

Innowacje społeczne innowacyjne instrumenty polityki społecznej w projektach finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

FOLIA POMERANAE UNIVERSITATIS TECHNOLOGIAE STETINENSIS Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin. 2011, Oeconomica 291 (65), 63 72

Redakcja naukowa Stanislawa Borkowska i Anna Jawor- Joniewicz. Anna Rogozinska-Pawelczyk Barbara Sajkiewicz Piotr Chmielarz KSZTALTOWANIE

Numer 4 (52) 2009 Warszawa 2009

POLITYKA ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH W LICZBACH

<te REGIONY EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ W PROCESIE INTEGRACJI. Wojciech Kosiedowski

Kierunek: EKONOMIA Profil: OGÓLNOAKADEMICKI Plan studiów stacjonarnych drugiego stopnia Obowiązujący od r. rok I Godzin zajęć, w tym:

Rozwój obszarów wiejskich w Polsce

NARODOWY PLAN ROZWOJU (NPR) 13,8 mld EUR PODSTAWY WSPARCIA WSPÓLNOTY (CSF) PROGRAMY OPERACYJNE

Mgr Piotr Sobolewski Mgr Marcin Jung Białystok PCIE

ZJAZDY, KONFERENCJE, SYMPOZJA, SEMINARIA MIĘDZYNARODOWE European Federation of Public Service Unions (EPSU), European Confederation of

SPIS TREŚCI. Bogdan Góralczyk Rozszerzenie Unii Europejskiej na Wschód: początek budowy ładu brukselskiego w Europie... 13

Spis treści. Summaries. Wstęp... 7

Uchwała nr 1/I/2016 Rady Wydziału z dnia r. Obowiązuje od roku akademickiego 2016/17

UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU

DR GRAŻYNA KUŚ. specjalność: Gospodarowanie zasobami ludzkimi

GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING Kraków, Poland

FINANSOWE WSPARCIE ROLNICTWA I OBSZARÓW WIEJSKICH W UE W LATACH EUROPEAN UNION FINANCIAL SUPPORT TO AGRICULTURE AND RURAL AREAS IN

Wspólna Polityka Rolna a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich Polski

MIROSŁAWA CAPIGA. m #

Finansowanie MSP w Polsce ze środków finansowych UE jako czynnik wpływający na konkurencyjność przedsiębiorstw

Ewidencja księgowa jednostek samorządu terytorialnego jako podstawa rozliczeń funduszy europejskich

Wspólnotowa polityka regionalna i jej reforma a strategia lizbońska

Zofia Jacukowicz ANALIZA MINIMALNEGO WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ

pogłębianie wiedzy o instrumentach finansowych EFSI Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Instrumenty finansowe

POLITYKI EUROPEJSKIE, FINANSE i MARKETING

Programowanie polityki strukturalnej

PIĘCIOLECIE CZŁONKOSTWA POLSKI W UNII EUROPEJSKIEJ

Polityka regionalna Unii Europejskiej

MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ŚRODKÓW POMOCOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ PERSPEKTYWY PIERWSZYCH LAT CZŁONKOSTWA

Potencjał naukowy Wydziału Ekonomii. Poznań, 16 maja 2017 roku

Spoieczita Odpowiedzialnosc Biznesu. a Spoleczna Gospodarka Rynkowa - ustrojowy i etyczny wymiar relacji. monografia. Ludwik Hejny, Jerzy Winiarski

Paweł Szczubiała FUNDUSZE UNII EUROPEJSKIEJ NA LATA JAKO SZANSA NA POPRAWĘ POZYCJI POLSKI NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ.

Numer 1 (49) 2009 Warszawa 2009

RAFAt PAWLICKI STRATEGIA FINANSOWA DLA POLSKI FUNDUSZE UNIJNE DLA PRZEDSI^BIORCZYCH. Di# Sri

STUDIA EUROPEJSKIE. Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego. Numer 1 (69) 2014

Wsparcie publiczne dla MSP

Wprowadzenie CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ

dr Anna Matuszyk PUBLIKACJE: CeDeWu przetrwania w ocenie ryzyka kredytowego klientów indywidualnych Profile of the Fraudulelent Customer

Transkrypt:

Iwona Nurzyńska Fundusze Unii Europejskiej a system finansowania inwestycji ze środków publicznych w Polsce Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2011

Iwona Nurzyńska European Union funds and the system of financing investment projects with public spendings in Poland Institute of Rural and Agricultural Development Polish Academy of Sciences Warsaw 2011

SPIS TREŚCI Wprowadzenie.......................................................... 13 01. Cel i hipotezy badawcze pracy........................................ 18 02. Metodyka badań i źródła informacji rozprawy............................ 21 03. Struktura książki................................................... 23 Rozdział 1. Fundusze UE jako instrument wsparcia rozwoju i modernizacji gospodarki krajów członkowskich............................................ 25 1.1. Istota i ewolucja integracji europejskiej.................................. 25 1.2. Rola rozszerzania Wspólnoty w kształtowaniu polityki regionalnej UE......... 29 1.3. Cele polityki regionalnej UE a Strategia Lizbońska........................ 35 1.4. Instrumenty polityki regionalnej UE.................................... 41 1.4.1. Europejski Fundusz Społeczny (EFS).............................. 41 1.4.2. Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie (EFOiGR)..... 42 1.4.3. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR).................. 44 1.4.4. Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa (FIOR)................ 44 1.5. Fundusz Spójności i jego specyfika.................................... 45 1.6. System finansowy Unii Europejskiej.................................... 46 1.7. Finanse publiczne a rozwój........................................... 49 1.7.1. Pojęcie finansów publicznych.................................... 49 1.7.2. Finanse publiczne w ważniejszych koncepcjach roli państwa w gospodarce................................................ 50 1.8. Podstawy prawne działania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności...... 55 1.9. Zasady korzystania z funduszy unijnych a system finansowania rozwoju i inwestycji....................................................... 56 1.10. Reguły zarządzania finansowego a system finansowania inwestycji............ 60 Rozdział 2. System finansowania inwestycji w Polsce............................. 63 2.1. Finansowanie inwestycji prorozwojowych a rola państwa.................... 63 2.2. System finansowania inwestycji i polityki regionalnej w Polsce przed akcesją do UE................................................ 67 2.3. Znaczenie pomocy przedakcesyjnej w przygotowaniu Polski do członkostwa..... 69 2.4. Kształt systemu finansowania rozwoju i inwestycji po wejściu Polski do UE..... 73 2.4.1. Programowanie pomocy........................................ 74 2.4.2. Dostosowania systemu instytucjonalnego........................... 80 5

Spis treści 2.4.3. Dostosowania w warstwie monitorowania i oceny efektów interwencji publicznej................................................... 88 2.4.4. Zmiana źródeł finansowania rozwoju i inwestycji..................... 91 2.5. Polityka konkurencji UE a wzrost gospodarczy........................... 93 2.6. Kontrola interesów finansowych UE w Polsce............................ 97 Rozdział 3. Rola i miejsce instytucji finansowych w systemie finansowania inwestycji z wykorzystaniem funduszy UE.................................... 103 3.1. System finansowy w Polsce.......................................... 103 3.2. Dostosowania instytucji finansowych.................................. 105 3.3. Rola i miejsce instytucji finansowych w systemie finansowania rozwoju....... 108 3.3.1. Zmiany zasad montażu finansowego inwestycji dotowanych z UE....... 114 3.3.2. Rola dotacji UE w finansowaniu projektów inwestycyjnych............ 116 3.3.3. Rodzaje ryzyka kredytowego w projektach unijnych.................. 118 3.3.4. Rola kredytu bankowego w finansowaniu inwestycji dotowanych z UE w zależności od kategorii beneficjentów........................... 120 3.3.5. Rola promesy kredytowej w procesie zatwierdzania projektów europejskich................................................ 122 3.4. Zabezpieczenia wierzytelności banków w projektach europejskich............ 123 3.5. Rozwój rynku finansowego a system finansowania inwestycji z funduszy UE................................................... 129 Rozdział 4. Badania empiryczne realizacji inwestycji dotowanych z UE w latach 2004 2006............................................ 133 4.1. Zastosowane metody badań......................................... 133 4.2. Ocena realizacji SPO Restrukturyzacja i modernizacja gospodarki żywnościowej oraz rozwój obszarów wiejskich 2004 2006 w wynikach badań empirycznych.................................................... 135 4.2.1. Analiza wskaźnikowa......................................... 135 4.2.2. Studium przypadku projektów dotowanych z SPO Restrukturyzacja........ 145 4.2.3. Analiza działań SPO Restrukturyzacja... wspierających inwestycje rolników i przedsiębiorstw rolno-spożywczych...................... 151 4.2.4. Ocena i doświadczenia wdrażania SPO Restrukturyzacja na podstawie wywiadów indywidualnych..................................... 157 4.3. Badanie case study w projektach Funduszu Spójności...................... 161 Rozdział 5. Ocena procesu absorpcji funduszy unijnych w latach 2004 2006.......... 165 5.1. Przepływy finansowe Polska UE w latach 2004 2008.................... 165 5.2. Wpływ funduszy UE na postęp w zakresie spójności z UE w latach 2004 2006............................................... 167 5.3. Beneficjenci pomocy z UE w latach 2004 2006.......................... 173 5.4. Struktura pomocy UE w latach 2004 2006............................. 176 5.5. Sprawność systemu finansowania inwestycji w Polsce w latach 2004 2006..... 178 5.5.1. Ocena procesu programowania w NPR 2004 2006.................. 179 6

Spis treści 5.5.2. Sprawność instytucjonalna systemu finansowania w zakresie zatrudnienia................................................ 182 5.6. Naprawa systemu finansowania inwestycji z funduszy UE.................. 185 5.7. Ocena systemu finansowania inwestycji z funduszy publicznych na tle absorpcji funduszy unijnych przyznanych Polsce na lata 2004 2006.......... 187 Podsumowanie i wnioski.................................................. 191 Załącznik 1. Narodowy Plan Rozwoju 2004 2006.............................. 199 Załącznik 2. System instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie NPR 2004 2006....... 201 Załącznik 3. Wykaz krajowych i unijnych aktów prawnych........................ 202 Spis tabel............................................................. 208 Spis wykresów.......................................................... 212 Spis rysunków.......................................................... 213 Bibliografia............................................................ 215 Summary............................................................. 225

CONTENTS Introduction............................................................ 13 01. Goal and research hypotheses of the work............................... 18 02. Research methodology and sources of information for the book.............. 21 03. Structure of the book............................................... 23 Chapter 1. EU funds as an instrument of support for the development and modernization of the economy of Member States............................... 25 1.1. Nature and evolution of European integration............................ 25 1.2. The role of expansion of the Community in formulating EU regional policy..... 29 1.3. Goals of the regional policy vis-a-vis the Lisbon Strategy.................... 35 1.4. Instruments of the regional policy of the EU............................. 41 1.4.1. European Social Fund (ESF).................................... 41 1.4.2. European Agricultural Guidance and Guarantee Fund (EAGGF)........ 42 1.4.3. European Regional Development Fund (ERDF)..................... 44 1.4.4. European Fisheries Fund (EFF).................................. 44 1.5. The Cohesion Fund and its characteristics............................... 45 1.6. Financial system of the EU........................................... 46 1.7. Public finance in regard to development................................ 49 1.7.1 The term public finance...................................... 49 1.7.2. The role of public finance in the largest schools of thought on the government s role in the economy................................ 50 1.8. Legal basis for the operation of Structural Funds and the Cohesion Fund...... 55 1.9. Rules for receiving EU funding vis-a-vis the system of development and project financing......................................................... 56 1.10. Rules of financial management vis-a-vis the project financing system.......... 60 Chapter 2. The investment project financing system in Poland...................... 63 2.1. Financing pro-development investment projects vis-a-vis the role of the government.................................................. 63 2.2. The system of investment project and regional policy financing in Poland prior to the accession............................................... 67 2.3. The role of pre-accession aid in preparing Poland for membership............ 69 2.4. The shape of the investment and development financing system after Poland s accession to the EU................................................ 73 9

Contents 2.4.1. Aid programming............................................. 74 2.4.2. Adjusting the institutional system................................. 80 2.4.3. Adjusting the evaluation and monitoring of public intervention effects............................................ 88 2.4.4. Changing the sources of investment and development financing......... 91 2.5. EU competition policy vis-a-vis economic growth.......................... 93 2.6. Monitoring financial interests of the EU in Poland........................ 97 Chapter 3 The role and place of financial institutions in the system of investment project financing with utilization of EU funds............................... 103 3.1. Poland s financial system........................................... 103 3.2. Adjustments in financial institutions................................... 105 3.3. The role and place of financial institutions in the development financing system.......................................................... 108 3.3.1. Changes in the regulations concerning combined funding of EU-subsidized investment projects............................. 114 3.3.2. The role of EU subsidies in financing investment projects............. 116 3.3.3. Types of credit risk in EU projects............................... 118 3.3.4. The role of bank loans in financing EU-subsidized investment projects in relation to the category of the beneficiary....................... 120 3.3.5. The role of loan commitments in the approval process of European projects.......................................... 122 3.4. Forms of bank collateral in European projects........................... 123 3.5. The development of the financial market vis-a-vis the system of financing investment projects with EU funds.................................... 129 Chapter 4. Empirical research of the realization of investment projects subsidized by the EU in the 2004 2006 period...................................... 133 4.1. Research methodology............................................. 133 4.2. Evaluation of the realization of the SOP Restructuring and Modernization of the Food Sector and Rural Development 2004 2006 in the results of empirical research............................................... 135 4.2.1. Ratio analysis............................................... 135 4.2.2. Case studies of projects subsidized via the SOP Restructuring........... 145 4.2.3. Analysis of the performance of the SOP Restructuring... in support of investment projects of farmers and agri-food enterprises............... 151 4.2.4. Evaluation and experiences with implementing the SOP Restructuring... based on individual interviews...................... 157 4.3. Case study research on Cohesion Fund projects.......................... 161 Chapter 5. Evaluation of the absorption process of EU funds in the 2004 2006 period... 165 5.1. EU-Poland financial transfers in the 2004 2008 period.................... 165 5.2. The influence of EU funds on progress in cohesion with the EU in the 2004 2006 period............................................ 167 10

Contents 5.3. EU aid beneficiaries in the 2004 2006 period........................... 173 5.4. EU aid structure in the 2004 2006 period.............................. 176 5.5. Efficiency of the investment project financing system in Poland in the 2004 2006 period............................................ 178 5.5.1. Evaluation of the programming process in NDP 2004 2006........... 179 5.5.2. Institutional efficiency of the financing system with regard to employment......................................... 182 5.6. Repairing the system of investment project financing with EU funds......... 185 5.7. Evaluation of the system of financing investment projects with public funds in light of the absorption of EU funds allocated for Poland for the 2004 2006 period.......................................................... 187 Summary and conclusions................................................. 191 Appendix 1. National Development Plan 2004 2006............................ 199 Appendix 2. System of institutions responsible for implementing NDP 2004 2006..... 201 Appendix 3. List of national and EU legal regulations........................... 202 Index of tables......................................................... 208 Index of charts......................................................... 212 Index of images......................................................... 213 Bibliography........................................................... 215 Summary............................................................. 225