Strategia poprawy bezpieczeństwa drogowego w Polsce Michael Wodzicki, V KONGRES POLSKIEJ IZBY UBEZPIECZEŃ Sopot 9 maja 2017 POUFNE I PRAWNIE ZASTRZEŻONE Korzystanie bez zgody zabronione
Wprowadzenie około 3000 osób rocznie ginie na polskich drogach 23 z 28 miejsce Polski w UE pod względem śmierci na drogach 20% zgonów osób w wieku 10-30 lat to zgony w wypadkach drogowych 5 obszarów priorytetowych dla bezpieczeństwa drogowego Polski: szczególnie kwestie pieszych i nadmiernej prędkości max 1000 ofiar śmiertelnych rocznie poziom ambicji w perspektywie 2030 2
Polskie drogi są jednymi z najniebezpieczniejszych w Europie Śmiertelność w wypadkach drogowych w Europie 2015, liczba ofiar na 100.000 mieszkańców Wlk. Brytania 2,9 Hiszpania 3,6 Niemcy 4,3 Słowacja 5,1 Francja 5,2 Włochy 6,2 +33% 3026 +5% Zgonów na polskich drogach w 2016 roku Wzrost liczby ofiar względem 2015 roku Węgry 6,6 Czechy 7,0 Polska 7,7 Rumunia 9,5 Ø 5,8 średnia UE ŹRÓDŁO: EUROSTAT; Policja 3
Wypadki drogowe są główną przyczyną zgonów młodych Polaków Przyczyny śmierci młodych osób w UE 1 i w Polsce 2014, liczba zgonów na 100 000 mieszkańców według przyczyn Zgony w wypadkach drogowych Pozostałe przyczyny 10-14 lat 1 10 2 13 Problem dwukrotnie bardziej dotkliwy niż w innych krajach UE 15-19 20-24 25-29 6 8 6 25 36 43 11 16 11 40 61 66 Wypadki drogowe główną przyczyną śmierci młodych Polaków, przed samobójstwami i innymi wypadkami 1 Wybrane kraje: Niemcy, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania, Holandia, Portugalia, Węgry, Czechy, Słowacja, Finlandia, Słowenia ŹRÓDŁO: WHO 4
Na podstawie analizy danych dla Polski zidentyfikowaliśmy 5 obszarów, które należy poprawić w pierwszej kolejności Omówione podczas dzisiejszej prezentacji Obszary priorytetowe Ofiary śmiertelnie Liczba ofiar rocznie 1 1 Piesi ~1000 2 Nadmierna prędkość ~850 3 Młodzi kierowcy (<30 lat) ~800 4 Infrastruktura ~450 5 Pojazdy >10 lat ~400 1 Liczby ofiar w obszarach nie są rozłączne, np. ta sama ofiara może należeć do grup I i III ŹRÓDŁO: SEWIK; Analiza zespołu 5
OBSZAR PRIORYTETOWY PIESI Wysoka śmiertelność w wypadkach drogowych w Polsce wynika ze znacznie Piesi Pasażerowie wyższej liczby poszkodowanych pieszych Kierowcy Ofiary wypadków drogowych 2014, liczba ofiar na 100.000 mieszkańców 0,7 0,4 1,7 0,7 0,7 2,2 0,7 0,5 3,0 0,8 0,8 3,7 1,5 1,2 3,6 2-3x poważniejszy jest problem wypadków z udziałem pieszych w Polsce niż w innych krajach 1,2 1,0 4,3 2,9 1,4 4,1 ŹRÓDŁO: EUROSTAT 6
OBSZAR PRIORYTETOWY PIESI przy czym w połowie przypadków to pieszy zostaje uznany za winnego wypadku na podstawie zeznań kierowcy i świadków Ofiary wypadków 2013-2016, odsetek ofiar wypadków Przyczyny śmierci pieszych 2013-2016, odsetek ofiar wypadków Kierowca 61 Wina ofiary Wina innej osoby 39 Wtargnięcie na jezdnię 32 30 Pozostałe: wina kierowcy Pieszy 50 Pasażer 1 99 50 15 Przebywanie 3 na jezdni Pozostałe: wina pieszego 11 Nieprawidłowe 9 przejeżdżanie przejścia Nadmierna prędkość ŹRÓDŁO: SEWIK 7
OBSZAR PRIORYTETOWY NADMIERNA PRĘDKOŚĆ Nadmierna prędkość jest główną przyczyną śmierci kierowców i pasażerów, jednak kary za jej przekroczenie wciąż są w Polsce niskie Ofiary wypadków spowodowanych nadmierną prędkością 2013-2016, odsetek ofiar wypadków Maksymalne kary za przekroczenie dozwolonej prędkości w stosunku do średnich zarobków 2016, odsetek średnich zarobków Kierowca 42 Włochy Węgry 125 141 Wlk. Brytania 103 Pieszy 9 Francja 58 Czechy 41 Pasażer 55 Niemcy Polska 13 26 Poziom mandatów zbyt niski, aby zniechęcić kierowców do szybkiej jazdy ŹRÓDŁO: SEWIK; kodeks drogowy; EUROSTAT 8
Działania podejmowane w Polsce już dziś przynoszą pewne sukcesy, np. w kwestii zmniejszenia liczby ofiar wypadków samochodów ciężarowych Ofiary wypadków drogowych według rodzaju pojazdu Liczba ofiar na 100.000 zarejestrowanych pojazdów Źródła sukcesu Polski Kraje UE Polska Rozbudowa sieci dróg ekspresowych i autostrad Samochody osobowe Samochody ciężarowe 8,4 5,6 2006 4,0 2,8 2014-9% p.a. -8% p.a. 17,9 10,1 2006 6,7 3,0 2014-11% p.a. -14% p.a. Zaostrzenie przepisów dotyczących prowadzenia pod wpływem alkoholu Zaostrzenie przepisów dotyczących czasu pracy kierowców zawodowych Unowocześnienie floty pojazdów przez polskie firmy transportowe ŹRÓDŁO: WHO; Komisja Europejska Generalny Dyrektorat Mobilności i Transportu 9
W perspektywie 2030 r., Polska potrzebuje nowego programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, dla którego aspiracją powinno być ograniczenie liczby ofiar do tysiąca Luka realizacji celów bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce 2010-2030 (szacunek), liczba ofiar 4.000 Cel Narodowego Programu BRD: Max. 2000 ofiar śmiertelnych rocznie Wzrost liczby ofiar w roku 2016 do 3026 Przewidywana luka Aspiracja Liczba ofiar Przewidywana liczba ofiar 3.000 2.000 Cel 2030: 1000 ofiar 1.000 2010 12 14 16 18 20 22 24 26 28 2030 10
Aby osiągnąć założony cel na 2030, zaproponowaliśmy cele cząstkowe w ramach obszarów priorytetowych Obszar priorytetowy Liczba ofiar rocznie 1 Uzasadnienie Obecnie Cel 2030 ~1000 Piesi -75% Poziom Niemiec w 2015 r. 250 Nadmierna prędkość ~850 210-75% Poziom Hiszpanii w 2016 r. Młodzi kierowcy ~800 270-66% Podobny spadek osiągnięty przez Wielką Brytanię w ciągu 5 lat Infrastruktura ~450 200-55% Szacunki zgodne z planem budowy dróg i autostrad Samochody >10 lat ~400 230-40% Na podstawie statystyk dla nowszych pojazdów 2 1 Suma ofiar w poszczególnych obszarach większa niż 1000 ze względu na znaczne nachodzenie na siebie poszczególnych grup ofiar 2 Zakładamy, że stare samochody w roku 2030 będą miały poziomy zabezpieczeń dzisiejszych nowych samochodów 11
Plan na kolejne miesiące Publikacja raportu Opis sytuacji obecnej Propozycja konkretnych działań Omówienie raportu podczas konferencji prasowej Pozyskanie instytucji partnerskiej, np. instytucji publicznej bądź partnera korporacyjnego Rozpoczęcie działań opisanych w raporcie, w tym tworzenia struktury instytucjonalnej 12