Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 INFORMACJE Z ZAKRESU PROFILU RYZYKA I POZIOMU KAPITAŁU SPÓŁDZIELCZEGO BANKU ROZWOJU WEDŁUG STANU NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 214 ROKU 1
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 I. INFORMACJE OGÓLNE: 1. Spółdzielczy Bank Rozwoju, zwany dalej Bankiem, z siedzibą w Szepietowie, ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 3, przedstawia informacje o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej wg stanu na dzień 31.12.214 roku, zwany dalej dniem sprawozdawczym. 2. Informacja została opracowana z uwzględnieniem wymogów określonych w: Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/213 z dnia 26 czerwca 213 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, w zakresie dotyczącym obowiązków i zasad ujawniania informacji przez instytucje, Uchwale nr 385/28 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 28 roku w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłaszaniu Polityce informacyjnej Spółdzielczego Banku Rozwoju. 3. Dane liczbowe prezentowane są w pełnych złotych, a ewentualne różnice w sumach i udziałach mogą wynikać z zaokrągleń kwot do pełnych złotych oraz zaokrągleń udziałów procentowych do dwóch miejsc dziesiętnych. 4. Wszystkie regulacje dotyczące monitorowania poziomu ryzyka oraz kapitału, są dostępne w siedzibie Centrali Banku pod adresem: Spółdzielczy Bank Rozwoju ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 3 18-21 Szepietowo. 5. W 214 roku Bank prowadził działalność w ramach struktury organizacyjnej: 1) w Centrali Banku 2) w Oddziałach Banku: Oddział w Szepietowie Oddział w Nowych Piekutach Oddział w Białymstoku II Oddział w Białymstoku Oddział w Łomży Oddział w Warszawie II Oddział w Warszawie Oddział w Suwałkach 2
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 Oddział w Grajewie Oddział w Płaskiej 3) w Punktach Obsługi Klienta: Punkt Obsługi Klienta; Jabłoń Kościelna, ul. Kolejowa 2A Punkt Obsługi Klienta; 15-427 Białystok, ul. Lipowa 24 Punkt Obsługi Klienta; 15-689 Białystok, ul. Pietkiewicza 2C Punkt Obsługi Klienta; 15-532 Białystok, ul. Wiewiórcza 64 Punkt Obsługi Klienta; 15-95 Białystok, ul. Kawaleryjska 19/23 Punkt Obsługi Klienta; 15-113 Białystok, ul. Andersa 4/13 Punkt Obsługi Klienta :15-661 Białystok ul. Armii Krajowej 7 Punkt Obsługi Klienta: 15-281 Białystok ul. Legionowa 28 lok.4 Punkt Obsługi Klienta; 15-748 Białystok ul. Broniewskiego 4 lok. A 14 Punkt Obsługi Klienta; 18-4 Łomża, ul. Zjazd 16, Punkt Obsługi Klienta; 1-445 Warszawa ul. Erazma Ciołka 19/25. 6. Bank na dzień 31.12.213 r. nie posiadał udziałów w podmiotach zależnych. II. CELE I ZASADY POLITYKI ZARZĄDZANIA POSZCZEGÓLNYMI RYZYKAMI 1. Zarzadzanie ryzykiem w Banku odbywa się zgodnie ze Strategią zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Spółdzielczym Banku Rozwoju przygotowaną przez Zarząd i zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą Banku. 2. Strategia zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Spółdzielczym Banku Rozwoju zawiera cele strategiczne dotyczące zarzadzania poszczególnymi ryzykami. 3. Na podstawie Strategii opracowywane są polityki zarzadzania ryzykami, definiujące apetyt na ryzyko, rozumiany jako maksymalny, akceptowalny poziom ryzyka jaki Bank może ponosić. 4. Akceptowalny poziom ryzyka ustalany jest przez Zarząd oraz zatwierdzany przez Radą Nadzorczą Banku. 5. Przestrzeganie akceptowalnego poziomu ryzyka, podlega monitorowaniu oraz raportowaniu przez komórki organizacyjne Banku dokonujące pomiaru ryzyk występujących w Banku, zgodnie z przedmiotowymi regulacjami i Instrukcją funkcjonowania Systemu Informacji Zarządczej (SIZ). 6. Do podstawowych istotnych ryzyk, które podlegają szczególnemu nadzorowi, zalicza się: 3
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 1) ryzyko kredytowe (w tym ryzyko rezydualne i koncentracji), 2) ryzyko płynności, 3) ryzyko stopy procentowej, 4) ryzyko walutowe, 5) ryzyko operacyjne, 6) ryzyko braku zgodności, 7) ryzyko wyniku finansowego (biznesowe), 8) ryzyko kapitałowe. 9. Bank stosuje następujące metody wyliczania wymogów kapitałowych: 1) metodę standardową w zakresie ryzyka kredytowego, 2) metodę wskaźnika bazowego w zakresie ryzyka operacyjnego. 1. W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje Zespół Sprawozdawczości, Analiz i Ryzyk, który na dzień 31.12.214 roku obejmował swoim zakresem monitorowanie poszczególnych rodzajów ryzyk oraz adekwatności kapitałowej. Informacje na temat metod, procesów, technik redukcji ryzyka zawierają Instrukcje dot. poszczególnych ryzyk. III. FUNDUSZE WŁASNE 1. Fundusze własne Banku na dzień 31.12.214 r. składały się z kapitału podstawowego Tier I oraz uzupełniającego Tier 2 i wyniosły 69.281.326 zł. Poniżej przedstawiono uzgodnienie pozycji kapitału Tier I i Tier II obliczonych zgodnie z Rozporządzeniem CRR. W skład funduszy własnych banku spółdzielczego wchodzą: I. Kapitał Tier I (T1): 1) Kapitał podstawowy Tier I (CET1) zyski zatrzymane pozycja równa jest wypracowanemu zyskowi netto, który jest korygowany z rachunku funduszy dla celów obliczania norm ostrożnościowych jeżeli nie zaistniały przesłanki zaliczenia jej do funduszy własnych określone w Rozporządzeniu CRR kapitał rezerwowy (fundusz zasobowy) tworzony jest głównie z corocznych odpisów z zysku netto z przeznaczeniem na pokrycie strat bilansowych, jakie mogą wyniknąć w związku z działalnością Banku. Fundusz 4
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 ten zasila również wpisowe jakie wpłacane jest zgodnie ze statutem przy deklarowaniu i wpłacaniu nowych i kolejnych udziałów. fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej - tworzony zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. nr 14, poz. 939 z późniejszymi zmianami) na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej, skumulowane inne całkowite dochody (kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych, który następnie jest usuwany z kapitału T1 w pozycji Inne pozycje lub korekty kapitału CET1 ), korekty okresu przejściowego dotyczące instrumentów kapitałowych (fundusz udziałowy amortyzowany zgodnie z zasadą praw nabytych) składają się z części opłaconego funduszu udziałowego. Na mocy przepisów przejściowych Rozporządzania CRR (art. 484 oraz 486) obejmuje udziały wpłacone do dnia 31.12.211 r., których kwota dodatkowo podlegała w 214 r. amortyzacji w wysokości 2%, a w latach kolejnych podlegać będzie amortyzacji po 1% rocznie, inne pozycje kapitału CET1 - niezrealizowane zyski/straty z tytułu posiadanych instrumentów wycenianych wg wartości godziwej portfel dostępne do sprzedaży. Odliczenia od pozycji kapitału podstawowego Tier I: (-) wartości niematerialne i prawne, (-) brakująca kwota rezerw celowych, (-) strata za rok bieżący, (-) wzajemne zaangażowanie w instrumenty kapitałowe, (-) udziały kapitałowe w instrumentach w kapitale CET1 podmiotów sektora finansowego, 2) Kapitał dodatkowy Tier 1 (AT1) obligacje długoterminowe amortyzowane zgodnie z zasadą praw nabytych II. Kapitał Tier II (T2): instrumenty kapitałowe i pożyczki podporządkowane zaliczane do T2 pozycja obejmuje niezamortyzowaną część pożyczek podporządkowanych z Banku Zrzeszającego w łącznej kwocie 24.95. zł. Bank posiada stosowną zgodę KNF na zaliczenie pożyczek do funduszy własnych Banku, 5
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 korekty w okresie przejściowym z tytułu instrumentów w kapitale T2 oraz pożyczek podporządkowanych podlegających zasadzie praw nabytych - zamortyzowana część obligacji, korekty z tytułu ogólnego ryzyka kredytowego według metody standardowej pozycja ta obejmuje wartość rezerwy na ryzyko ogólne zgodnie z art. 62 pkt c Rozporządzenia. Odliczenia od pozycji kapitału Tier II: (-) wzajemne zaangażowanie w instrumenty kapitałowe w T2, (-) udziały kapitałowe w instrumentach w kapitale T2 podmiotów sektora finansowego. 2. Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku według stanu na dzień 31.12.214 roku. Pozycja Kwota FUNDUSZE WŁASNE 69.281.326 Kapitał Tier 1 45.769.661 Kapitał podstawowy Tier 1 (CET 1) 4.169.661 Zyski zatrzymane 4.844.414 Kapitał rezerwowy 32.374.997 Fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej 722.823 Korekty okresu przejściowego dotyczące instrumentów kapitałowych zaliczanych do CET 1 1.569. Skumulowane inne całkowite dochody (-) Wartości niematerialne i prawne -115.942 (-) Wzajemne zaangażowanie w instrumenty kapitałowe w CET 1-196.5 (+/-) Inne pozycje lub korekty kapitału CET 1 97.869 Kapitał dodatkowy Tier 1 (AT 1) 5.6. Kapitał Tier 2 23.511.665 Instrumenty kapitałowe i pożyczki podporządkowane zaliczane do Tier 2 21.724.665 Korekty w okresie przejściowym z tytułu instrumentów w kapitale Tier 2 oraz pożyczek podporządkowanych podlegających zasadzie praw nabytych 1.4. Korekty z tytułu ogólnego ryzyka kredytowego według metody standardowej 386.624 3. Bank stosuje filtry ostrożnościowe odnośnie odliczeń oraz korekt prazy kalkulacji funduszy własnych zgodnie z art. 32-35, 36, 47, 48, 56, 66 oraz 79 Rozporządzenia PE nr 575/213 wykazane w ust.1 4. Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. 6
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 5. Bank nie posiadał instrumentów zabezpieczających przepływy pieniężne oraz zmiany wartości zobowiązań własnych. IV. ADEKWATNOŚĆ KAPITAŁOWA 1. Metody wyliczania ekspozycji na ryzyko oraz wymogów kapitałowych minimalnych i wewnętrznych zawiera Instrukcja oceny adekwatności kapitałowej w Spółdzielczym Banku Rozwoju. 2. Poniższa tabela przedstawia kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem dla każdej z kategorii ekspozycji. Lp. Wyszczególnienie Stan na dzień 31.12.214 r. w zł 1. Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych 2. Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych 12.294 3. Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego 337.829 4. Ekspozycje wobec instytucji 2.2.184 5. Ekspozycje wobec przedsiębiorstw 1.152.465 6. Ekspozycje detaliczne 6.2.93 7. Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach 13.488.667 8. Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania 4.196.96 9. Ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa lub udziałów w instytucjach zbiorowego inwestowania 574.163 1. Ekspozycje kapitałowe 1.957.954 11. Inne ekspozycje 562.816 RAZEM 39.413.371 3. Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka: Lp. Wyszczególnienie Kwota 1. ryzyko kredytowe 39.413.371 2. ryzyko rynkowe (walutowe) 3. przekroczenie limitu dużych ekspozycji 4. przekroczenie progu koncentracji zaangażowań w podmioty spoza sektora finansowego 7
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 5. ryzyko operacyjne 2.864.528 RAZEM 42.277.898 4. Poniższe zestawienie przedstawia poziom wewnętrznych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka. Wyszczególnienie Kwota 1. ryzyko płynności 2. ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej 3. ryzyko koncentracji zaangażowań 4. ryzyko kapitałowe RAZEM V. RYZYKO KREDYTOWE 1. Według stanu na dzień sprawozdawczy Bank stosował definicje należności przeterminowanych, zagrożonych oraz metody ustalania korekt wartości i rezerw w oparciu o zapisy Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie klasyfikacji ekspozycji kredytowych oraz tworzenia rezerw na ryzyko kredytowe. 2. W zakresie stosowania technik ograniczenia ryzyka kredytowego Bank informuje, że: nie stosuje kompensowania pozycji bilansowych i pozabilansowych, posiada zasady i procedury dotyczące wyceny zabezpieczeń i zarządzania nimi określone są w Instrukcji zarządzania ryzykiem kredytowym oraz Instrukcji prawnych form zabezpieczeń należności bankowych, opis głównych rodzajów zabezpieczeń przyjętych przez Bank określa Instrukcji prawnych form zabezpieczeń należności bankowych, nie dokonuje transakcji na instrumentach pochodnych. 3. Bank w swoich analizach nie uwzględnia ryzyka geograficznego, ponieważ Bank funkcjonuje na terenie jednego obszaru geograficznego, określonego w Statucie Banku, zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. 4. Łączną kwotę ekspozycji kredytowych według wyceny bilansowej na dzień sprawozdawczy, bez uwzględniania technik redukcji ryzyka kredytowego w podziale na podmioty przedstawia poniższe zestawienie. 8
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 Wartość nominalna Odsetki ESP Rezerwa Wartość bilansowa Rodzaj kredytu Należności od pozostałych instytucji sektora finansowego 17 713 86 34 516 17 679 29 Należności od sektora niefinansowego, w tym: 55 998 639 5 135 87 3 651 163 6 675 934 5 87 412 a) Normalne 372 84 8 422 511 2 627 154 139 696 37 459 669 b) Pod obserwacją 87 513 39 331 593 769 476 539 25 c) Zagrożone: 45 681 241 4 381 766 254 533 5 997 213 43 811 261 1) Należności poniżej standardu 445 265 7 53 1 932 55 169 395 667 2) Należności wątpliwe 22 397 95 1 748 593 164 84 1 59 238 22 921 61 3) Należności stracone 22 838 881 2 625 67 87 761 4 882 86 2 493 984 Należności od sektora budżetowego, w tym: 1 142 57 65 562 11 975 1 196 157 a) Kredyty 1 142 57 14 63 11 975 1 144 658 1) Normalne 9 716 492 12 5 11 865 9 717 127 2) Wątpliwe 426 78 1 563 11 427 531 b) Dopłaty z ARiMR 51 499 51 499 5. Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej na dzień sprawozdawczy oraz średnią kwotę ekspozycji (średnia wyliczona jako średnia arytmetyczna wartości ekspozycji z poszczególnych kwartałów wraz z zobowiązaniami pozabilansowymi) w podziale na kategorie przedstawia poniższe zestawienie. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Wyszczególnienie Stan na dzień 31.12.214 r. w zł Średnia kwota w okresie od 31.12.213 r. do 31.12.214 r. Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych 68.537.226 89.853.444 Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych 6.956.472 8.77.566 Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego 4.538.839 7.922.394 Ekspozycje wobec instytucji 93.995.79 73.528.173 Ekspozycje wobec przedsiębiorstw 155.788.219 167.853.361 Ekspozycje detaliczne 147.313.476 151.734.447 9
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 7. Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach 257.757.549 235.262.75 8. 9. 1. 11. Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania 47.9.311 34.765.882 Ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa lub udziałów w instytucjach zbiorowego inwestowania 7.177.43 7.536.16 Ekspozycje kapitałowe 24.474.418 21.589.688 Inne ekspozycje 11.751.673 14.535.673 RAZEM 825.381.16 813.288.863 4. Struktura zaangażowania Banku wobec poszczególnych sektorów w rozbiciu na kategorie klasyfikacji ekspozycji. 4.1. Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora finansowego według typu kontrahenta według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższa tabela. Lp. Typ kontrahenta Wartość w zł 1. 2. 3. 4. Banki Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego Pomocnicze instytucje finansowe Instytucje ubezpieczeniowe 96.975.317 96.975.317 17.713.866 17.713.866 Razem zaangażowanie w sektorze finansowym 114.689.183 1
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 4.2. Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego według typu kontrahenta według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższa tabela. Lp. Typ kontrahenta Wartość w zł 1. Przedsiębiorstwa i spółki państwowe 2. Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie 292.621.472 192.839.296 75.524.611 24.257.565 3. Przedsiębiorcy indywidualni 9.85.145 66.43.455 5.296.292 19.15.398 4. Osoby prywatne 36.536.334 33.559.473 1.55.89 1.921.52 5. Rolnicy indywidualni 83.334.514 77.558.275 5.476.736 299.53 6. Instytucje niekomercyjne działające na rzecz 2.67.739 gospodarstw domowych 2.434.82 159.941 12.996 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym 55.95.24 11
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 4.3 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora budżetowego w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższa tabela. Wyszczególnienie Wartość w zł 9.716.493 426.78 Razem zaangażowanie w sektorze budżetowym 1.142.571 4.4 Strukturę zaangażowania Banku w poszczególnych branżach w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższa tabela: Lp. Branże Wartość w zł 1. Rolnictwo, poza działami specjalnymi produkcji 88.226.37 82.222.758 5.477.337 525.942 2. Przetwórstwo przemysłowe 71.685.224 21.83.91 4.776.57 9.78.626 3. Budownictwo 92.459.936 68.197.828 9.121.247 15.14.861 4. Handel 95.831.138 86.38.949 8.464.996 985.193 5. Pozostałe łącznie 232.82.297 163.519.22 46.32.591 22.26.54 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym 58.284.632 12
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 5. Strukturę ekspozycji według okresów zapadalności zgodnie ze sprawozdawczością FINREP według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższa tabela (wartość nominalna): Termin zapadalności Bez określonego terminu <= 1 tygodnia > 1 tygodnia <= 1 miesiąca > 1 miesiąca <= 3 miesięcy > 3 miesięcy <= 6 miesięcy Rodzaj podmiotu Wartość ekspozycji Banki 49.245.838 Pozostałe instytucje sektora finansowego 3.21.199 Przedsiębiorstwa 41.597.759 Gospodarstwa domowe 6.721.179 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 164.15 Instytucje samorządowe 395.531 Banki 4.941.255 Pozostałe instytucje sektora finansowego Przedsiębiorstwa 1.973.317 Gospodarstwa domowe 93.754 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Instytucje samorządowe Banki 3.158.671 Pozostałe instytucje sektora finansowego 86.751 Przedsiębiorstwa 1.441.74 Gospodarstwa domowe 5.852.975 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 44.135 Instytucje samorządowe 2.777 Banki 17.45 Pozostałe instytucje sektora finansowego 1.36. Przedsiębiorstwa 24.113.463 Gospodarstwa domowe 9.641.98 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 74.321 Instytucje samorządowe 192.922 Banki 3.356.224 Pozostałe instytucje sektora finansowego 127.75 Przedsiębiorstwa 22.1.29 Gospodarstwa domowe 12.563.331 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 86.616 Instytucje samorządowe 23.699 13
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 > 6 miesięcy <= 1 roku > 1 roku <= 2 lat > 2 lat <= 5 lat > 5 lat <= 1 lat > 1 lat <= 2 lat > 2 lat Banki 258.158 Pozostałe instytucje sektora finansowego 1.662.166 Przedsiębiorstwa 56.786.938 Gospodarstwa domowe 22.227.685 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 923.99 Instytucje samorządowe 416.621 Banki Pozostałe instytucje sektora finansowego 722. Przedsiębiorstwa 64.399.852 Gospodarstwa domowe 25.331.18 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 35.7992 Instytucje samorządowe 3.479.521 Banki Pozostałe instytucje sektora finansowego 1.869. Przedsiębiorstwa 49.63.853 Gospodarstwa domowe 52.965.972 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 397.425 Instytucje samorządowe 214.15 Banki Pozostałe instytucje sektora finansowego Przedsiębiorstwa 25.371.294 Gospodarstwa domowe 47.71.995 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 2. Instytucje samorządowe 2.71. Banki Pozostałe instytucje sektora finansowego Przedsiębiorstwa 5.34.674 Gospodarstwa domowe 24.773.999 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Instytucje samorządowe 6. Banki Pozostałe instytucje sektora finansowego Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe 2.49.93 Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych Instytucje samorządowe 14
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 6. Struktura należności z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowane w rozbiciu na istotne kategorie ekspozycji kredytowych według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawiają poniższe tabele. Lp. Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach Wartości w zł 1. Kredyty normalne Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 2. Kredyty pod obserwacją Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 3. Kredyty zagrożone Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 163.41.2 164.44.539 1.183.63 18.111 53.462.416 54.145.685 152.868 626.659 96.258 6.66.621 6.153.665 18.81 7.526 1.563 RAZEM 222.57.57 Lp. Ekspozycje wobec przedsiębiorstw Wartości w zł 1. Kredyty normalne Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 2. Kredyty pod obserwacją Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 18.159.946 18.391.653 315.869 84.162 24.281.419 24.513.7 281.239 115.856 165.444 15
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 3. Kredyty zagrożone Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 163.85 268.356 94.365 1.141 RAZEM 132.65.215 Lp. Ekspozycje detaliczne Wartości w zł 1. Kredyty normalne Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 2. Kredyty pod obserwacją Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 3. Kredyty zagrożone Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 112.491.42 113.339.33 5.145 922.677 79.921 7.9.675 7.195.998 79.28 44.91 18.867 42.694 52.924 95.15 5.8 RAZEM 12.2.771 7. Zmiany stanów rezerw z tytułu ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości: Opis korekt Saldo początkowe Zwiększenie Rozwiązanie Wykorzystanie lub przeniesienie z innej kategorii 1. Rezerwy celowe od należności sektora niefinansowego, w tym w sytuacji: Saldo końcowe Normalnej 511.267 1.385.67 1.448.377 23.161 678.721 Poniżej standardu 67.491 643.443 169.68-486.85 55.269 Wątpliwej 2.421.256 1.946.143 1.45.833-1.857.328 1.59.238 Straconej 2.442.753 2.23.83 1.539.53 1.955.276 4.882.86 2. Rezerwy celowe od należności sektora budżetowego 16
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 VI. EKSPOZYCJE KAPITAŁOWE NIEUWZGLĘDNIONE W PORTFELU HANDLOWYM 1. Podział ekspozycji ze względu na cel nabycia (zyski kapitałowe, przyczyny strategiczne) według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższe zestawienie. Lp. 1. Akcje Rodzaj ekspozycji 1) Akcje banku zrzeszającego Spółdzielczości S.A. Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na zyski kapitałowe Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na przyjętą strategię 678.34 2) Akcje pozostałych instytucji sektora finansowego 2.623.375 3) Akcje podmiotów 4.716.94 niefinansowych 2. Udziały 1) Udziały banków spółdzielczych 11.973 2) Udziały towarzystw 1. 3) ubezpieczeniowych Udziały podmiotów uuuuuuubezpieczeniowych niefinansowych 22.5 Razem 8.152.822 Na dzień bilansowy w/w ekspozycje kapitałowe zostały wycenione według wartości zakupu. 2. Zestawienie papierów wartościowych według stanu na dzień sprawozdawczy przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Wyszczególnienie 1. Jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych Wartość bilansowa Wartość rynkowa Wartość godziwa 7.177.43 7.177.43 7.177.43 2. Bony pieniężne 65.543.82 65.535.579 65.535.579 3. Certyfikaty inwestycyjne 5.51.248 5.51.248 5.51.248 4. Obligacje komunalne 2.194 2.194 2.194 5. Obligacje korporacyjne 1.773.53 1.773.53 1.773.53 RAZEM 89.195.358 89.187.117 89.187.117 89.187.117 17
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 VII. RYZYKO PŁYNNOŚCI 1. Zasady zarządzania ryzykiem płynności opisane są w Instrukcji monitorowania, pomiaru i kontroli ryzyka płynności. 2. Bank dokonuje pomiaru ryzyka płynności z miesięczną częstotliwością. Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy przekazywane są miesięcznie Zarządowi kwartalnie Radzie Nadzorczej Banku. 3. Z przeprowadzonego testu zakładającego spadek poziomu zobowiązań bieżących i terminowych od podmiotów niefinansowych oraz podmiotów sektora budżetowego o 2%, tj. o 12.346 tys. zł, a także po uwzględnieniu limitu zaangażowania w Banku przez Bank Zrzeszający w wysokości 72.25 tys. zł na dzień 31.12.214 r., współczynnik płynności krótkoterminowej (M2) wyniósł 1,44 i znajdował się powyżej limitu nadzorczego. Współczynnik pokrycia aktywów niepłynnych i aktywów o ograniczonej płynności funduszami własnymi i środkami obcymi stabilnymi (M4) ukształtował się na poziomie 1,4 i nie przekroczył limitu nadzorczego. Ukształtowane się współczynnika M2 powyżej limitu nadzorczego nie spowodowało konieczności utworzenia wewnętrznego wymogu kapitałowego na pokrycia ryzyka płynności. VIII. RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ DLA POZYCJI ZAKWALIFIKOWANYCH DO PORTFELA BANKOWEGO 1. Zasady zarządzania ryzykiem stopy procentowej są opisane w Instrukcji pomiaru, limitowania, raportowania i kontroli ryzyka stopy procentowej. 2. Bank dokonuje pomiaru ryzyka walutowego z miesięczną częstotliwością. Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy przekazywane są miesięcznie Zarządowi i kwartalnie Radzie Nadzorczej Banku. 3. Wpływ szokowej zmiany rynkowych stóp procentowych o 2 punktów bazowych według stanu na dzień 31.12.214 r. wskazuje na możliwą zmianę wyniku odsetkowego w skali roku na poziomie: przy wzroście stóp procentowych - plus 2.722 tys. zł, przy spadku stóp procentowych - minus 4.228 tys. zł. Relacja szacowanej niekorzystnej zmiany wyniku odsetkowego (stress test) do wyliczonych na 31.12.214 r. funduszy własnych w kwocie 69.281 tys. zł, ukształtowała się na poziomie 6,12%. 18
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 IX. RYZYKO WALUTOWE 1. Zasady zarządzania ryzykiem walutowym opisane są w Instrukcji zarządzania ryzykiem walutowym. 2. Bank dokonuje pomiaru ryzyka walutowego z miesięczną częstotliwością. Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy przekazywane są miesięcznie Zarządowi kwartalnie Radzie Nadzorczej Banku. 3. Według stanu na 31.12.214 r. ekspozycja Banku na ryzyko walutowe wynikała z utrzymywania długich pozycji otwartych w euro, dolarze, franku szwajcarskim oraz funcie szterlingu. Wymienione pozycje walutowe tworzyły całkowitą pozycje walutową o wartości 25.94 zł, co stanowiło 18,11% jego wartości granicznej. Taki poziom ekspozycji nie powodował konieczności obciążania kapitałów wymogiem z tytułu ryzyka walutowego. X. RYZYKO OPERACYJNE 1. Zasady zarządzania ryzykiem operacyjnym opisane są w Instrukcji, Polityce oraz Strategii zarządzania ryzykiem operacyjnym w Spółdzielczym Banku Rozwoju. 2. Bank dokonuje pomiaru ryzyka operacyjnego z kwartalną częstotliwością. Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy przekazywane są kwartalnie Zarządowi i Radzie Nadzorczej Banku. 3. Z uwagi na przyjętą metodę wyliczania wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka operacyjnego (metoda bazowego wskaźnika indeksowego (BIA)), Zarząd nie wyodrębnia linii biznesowych. 4. Łączną wysokość strat (brutto) spowodowaną zdarzeniami ryzyka operacyjnego w 214 5. roku przedstawia poniższa tabela: Rodzaje zdarzeń ryzyka operacyjnego 1. Oszustwa wewnętrzne 2. Oszustwa zewnętrzne 4. Zasady dotyczące zatrudnienia oraz bezpieczeństwo w miejscu pracy 4. Klienci, produkty i praktyki operacyjne Kategorie zdarzeń ryzyka operacyjnego Kradzież i oszustwo 2. Kradzież i oszustwo 3. Bezpieczeństwo systemów 1. Stosunki pracownicze 2. Bezpieczeństwo środowiska pracy 3. Podziały i dyskryminacja Obsługa klientów, ujawnianie informacji o klientach, zobowiązania względem klientów Straty brutto 15.137 19
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 5. Szkody związane z aktywami Klęski żywiołowe i inne zdarzenia. rzeczowymi 6. Zakłócenia działalności Banku i awarie Systemy i bankomaty systemów 7. Wykonanie transakcji, dostawa i zarządzanie procesami operacyjnymi 12.73 2.822 Razem 3.689 5. Udział strat (brutto) spowodowanych zdarzeniami ryzyka operacyjnego w 214 roku w wymogu kapitałowym z tytułu ryzyka operacyjnego przedstawia poniższa tabela: Straty brutto Wymóg kapitałowy na ryzyko operacyjne Udział strat brutto w wymogu kapitałowym na ryzyko operacyjne 3.689 2.864.528 1,7% 6. Bank podejmuje działania przeciwdziałające ryzyku odpowiednio do wyników oceny tego ryzyka. Działania zabezpieczające obejmują: 1) wdrożenie i systematyczna weryfikacja procesów zapobiegania występowaniu oraz zmniejszania skutków ryzyka, odpowiednio do rodzaju ryzyka i jego możliwego wpływu na wynik Banku, 2) zapobieganie powstawaniu zagrożeń o charakterze katastroficznym lub zagrażającym utratą ciągłości działania Banku, 3) zapewnienie opłacalności stosowania wybranych metod ograniczania ryzyka, odpowiednio do skali działania Banku i wielkości ryzyka, 4) działania prewencyjne, związane z identyfikacją i monitoringiem ryzyka prowadzenia operacji, rozpoznawaniem i zapobieganiem powstawaniu zdarzeń ryzyka operacyjnego w trakcie codziennej działalności, a także zapewnienie identyfikacji i oceny ryzyka przed podjęciem istotnych decyzji związanych z wdrożeniem nowych produktów, procesów, systemów, 5) osłabianie i niwelowanie skutków powstałych zdarzeń poprzez przygotowanie odpowiednich procedur i sposobów reagowania pracowników Banku na wypadek zajścia zdarzenia ryzyka operacyjnego, a także poprzez dokonanie przeniesienia ryzyka na inne podmioty w przypadku opłacalności i dostępności takiej metody dla danego rodzaju ryzyka, 6) stosowanie ubezpieczeń, 2
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 7) tworzenie planów awaryjnych zachowania ciągłości działania, 8) okresową weryfikację procedur obowiązujących w Banku. XI. RYZYKO BRAKU ZGODNOŚCI 1. Zasady zarządzania ryzykiem braku zgodności są zawarte w Instrukcji zarządzania ryzykiem braku zgodności. 2. Ryzyko braku zgodności rozumiane jest jako ryzyko mogące skutkować sankcją prawną bądź regulaminową, stratą finansową oraz utratą dobrej reputacji, na jakie jest narażony Bank w wyniku nie stosowania się do obowiązujących przepisów prawa w tym ustaw, rozporządzeń bądź przyjętych przez Bank standardów i zasad postępowania w tym norm etycznych. 3. Celem strategicznym w zakresie zarządzania ryzykiem braku zgodności jest przeciwdziałanie wystąpieniu ryzyka naruszenia dobrego imienia Banku lub któregokolwiek z podmiotów z Bankiem związanych, w tym klientów, członków, Banku Zrzeszającego, a także wystąpieniu innych zagrożeń, które mogą powstać w związku z naruszaniem przez pracowników norm prawnych lub etycznych. 4. Ryzyko braku zgodności jest ryzykiem nieodłącznie związanym z prowadzeniem podstawowej działalności Banku. Na poziom istotności ryzyka braku zgodności mają wpływ zarówno czynniki wewnętrzne jak i zewnętrzne, w szczególności zaostrzenie wymogów regulacyjnych dla sektora bankowego. 5. Bank dokonuje pomiaru zdarzeń związanych z ryzykiem braku zgodności w ramach identyfikacji i pomiaru skutków zdarzeń ryzyka operacyjnego. Wszystkie zdarzenia ryzyka braku zgodności są rejestrowane w Rejestrze zdarzeń ryzyka operacyjnego. 6. Wyniki pomiaru wraz ze stosownym opisem oraz komentarzem w formie analizy przekazywane są Zarządowi i Radzie Nadzorczej Banku. XII. POLITYKA W ZAKRESIE WYNAGRODZEŃ 1. Celem Polityki wynagrodzeń jest adekwatne wynagradzanie pracowników, w tym Członków Rady Nadzorczej i Zarządu, za wykonaną pracę oraz motywowanie ich do osiągania wysokich wyników oraz realizacji celów strategicznych Banku. 2. Polityka wynagrodzeń Banku realizowana jest z uwzględnieniem wielkości, ryzyk związanych z działalnością wewnętrzną, a także zakresu i stopnia złożoności działalności prowadzonej przez Spółdzielczy Bank Rozwoju. 21
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 3. System wynagrodzeń w Banku służy zapewnieniu stabilnego rozwoju Banku i ma na celu: 1) przyciągnięcie i utrzymanie najlepszych pracowników, w tym Członków Zarządu, 2) wspieranie prawidłowego rozwoju, a także bezpieczeństwa Banku, 3) zabezpieczenie interesów udziałowców Banku poprzez określanie wynagrodzeń w taki sposób, aby wynagrodzenie nie stanowiło zachęty do podejmowania ryzyka wykraczającego poza zaakceptowaną przez Radę Nadzorczą skłonność do ryzyka Banku, 4) wspierania realizacji przyjętej strategii działalności, 5) ograniczenie ryzyka wystąpienia konfliktu interesów 4. Na system wynagrodzeń w Banku składają się: 1) wynagrodzenia stałe wynagrodzenie zasadnicze 2) wynagrodzenia zmienne - premia. 5. Podstawę kształtowania Polityki wynagrodzeń Banku stanowi wynagrodzenie zasadnicze. 6. Różnicowanie wynagrodzenia zasadniczego pracowników Banku, z wyłączeniem Członków Rady Nadzorczej i Zarządu, realizowane jest w oparciu o wartościowanie stanowisk pracy. 7. Wynagrodzenie zmienne w Banku stanowią premie. 8. Wysokość premii jest bezpośrednio skorelowana z wynikami Banku i uwzględnia wkład pracy w osiągnięcie założonych celów na dany okres poszczególnych osób i zespołów oraz postawę pracownika. XII.1 Zasady ustalania zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze 1. Zasady ustalania zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku, zgodnie z uchwałą 258/211 KNF, znajdują się w Polityce zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Spółdzielczym Banku Rozwoju. 2. Do stanowisk kierowniczych (mających istotny wpływ na profil ryzyka w Banku), zgodnie z powyższą Polityką zalicza się tylko członków Zarządu. 22
Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału 214 3. Wynagrodzenie osób zajmujących stanowiska kierownicze składa się z wynagrodzenia stałego wynagrodzenie zasadnicze i wynagrodzenia zmiennego premia uznaniowa. 4. Wysokość wynagrodzenia zmiennego ustala Rada Nadzorcza, biorąc pod uwagę ocenę efektów pracy, określoną następującymi wskaźnikami: 1) zysk netto, 2) zwrot z kapitału własnego (ROE), 3) jakość portfela kredytowego, 4) współczynnik wypłacalności. 5. Łączna kwota wypłaconej premii uznaniowej osobom zajmującym stanowiska kierownicze w Banku za dany rok, nie może przekroczyć wraz z narzutami 2% Funduszy własnych Banku. 6. Stosując zasadę proporcjonalności, wypłata wynagrodzenia zmiennego nie podlega odroczeniu. XII.2 Informacje ilościowe na temat wysokości wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Spółdzielczym Banku Rozwoju w rozumieniu Uchwały 258/211 KNF, według stanu na 31 grudnia 214 r. przedstawia poniższa tabela: Wyszczególnienie Wartości liczbowe Liczba osób otrzymujących wynagrodzenie 3 Wartość wynagrodzenia (brutto w zł): Wynagrodzenie stałe 62. Wynagrodzenie zmienne 15. Udział wypłaconych zmiennych składników wynagrodzeń w Funduszach własnych,22% XIII. Informacje Banku w zakresie art. 435 ust 2 Rozporządzenia (UE) nr 575/213: 1) Dwóch członków Zarządu pełni po jednym stanowisku dyrektorskim. Jeden członek Zarządu pełni pięć stanowisk dyrektorskich. 23