Powiatowy Urząd Pracy w Grójcu ul. Laskowa 4a, 05-600 Grójec Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie grójeckim w 2016 roku. Grójec, kwiecień 2017
Spis treści Wstęp... 3 Podstawowe pojęcia i definicje... 4 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy... 5 2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych... 9 3. Analiza umiejętności i uprawnień... 13 4.1 Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych.... 15 4.2 Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych... 16 5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw... 18 6. Prognoza lokalnego rynku pracy... 27 Podsumowanie... 29 Informacja Sygnalna... 31 2
Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych został sporządzony zgodnie zapisami Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy i instytucjach rynku pracy (art. 9, ust. 1 pkt 9). Raport został stworzony w oparciu o zalecenia metodyczne przygotowane w ramach projektu Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. Celem sporządzenia monitoringu jest między innymi: określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo kwalifikacyjnej na powiatowym rynku pracy, określenie kierunków szkolenia bezrobotnych, korektę poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym, ułatwienie realizacji programów specjalnych. Źródłem informacji do opracowania Raportu Monitoringu Zawodów Deficytowych i Nadwyżkowych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grójcu są dane gromadzone w systemie Syriusz, dotyczące osób bezrobotnych oraz zgłoszonych ofert pracy według zawodów i specjalności, badanie ofert pracy podmiotów publicznych (zamieszczonych w Biuletynie Informacji Publicznej) oraz ofert upowszechnionych za pośrednictwem portali rekrutacyjnych w Internecie, badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw, analiza danych dotyczących rynku edukacyjnego (SIO MEN oraz sprawozdanie o studiach wyższych S-10 GUS), badania odnośnie rynku pracy GUS (BAEL, badanie popytu na pracę) oraz system prognostyczno informacyjny. Podstawą do sporządzenia analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest klasyfikacja zawodów i specjalności, wprowadzona do powszechnego użycia Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 07.08.2014. (Dz. U. poz. 1145), w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakres jej stosowania. 3
Podstawowe pojęcia i definicje Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania się popytu na prace i podaży zasobów pracy. Zawody deficytowe takie, na które istnieje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Oznacza to że są to zawody dla których liczba ofert pracy jest wyższa niż liczba bezrobotnych, odsetek długotrwale bezrobotnych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa ich napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody zrównoważone takie, na które na rynku pracy występuje zapotrzebowanie zbliżone do liczby zarejestrowanych bezrobotnych, odsetek bezrobotnych długotrwale zarejestrowanych jest nieznaczny, a odpływ bezrobotnych przewyższa napływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawody nadwyżkowe takie, na które istnieje na rynku pracy niższe zapotrzebowanie niż liczba bezrobotnych w danym zawodzie. Oznacza to że, liczba ofert pracy jest niższa niż liczba bezrobotnych, długotrwałe bezrobocie jest wysokie, a napływ bezrobotnych przewyższa ich odpływ w danym okresie sprawozdawczym. Zawód zgodnie z Klasyfikacją Zawodów i Specjalności (KZIS), to przynoszący zbiór zadań (zespół czynności), wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności). Lokalny rynek pracy rynek pracy objęty działaniem Powiatowego Urzędu Pracy w Grójcu. Oferta pracy - zgłoszone przez pracodawcę do powiatowego urzędu pracy lub umieszczone w internetowych serwisach rekrutacyjnych lub Biuletynie Informacji Publicznej, co najmniej jednego wolnego miejsca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w określonym zawodzie lub specjalności w celu znalezienia odpowiedniego pracownika. 4
1. Analiza ogólnej sytuacji na rynku pracy Wg stanu na koniec 2016r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grójcu, zarejestrowanych było 1495 bezrobotnych, w tym 744 kobiety. W porównaniu do 2015r. liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 491 osób, a w porównaniu do roku 2014 o 1204 osoby. Stopa bezrobocia na dzień 31.12.2016r. w powiecie grójeckim wynosiła 3,4% i zmniejszyła się w porównaniu do ubiegłego roku o 1,1% a w stosunku do roku 2014 o 2,9%. Zawody, w których najtrudniej było znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy w roku 2016 to: asystenci nauczycieli, drukarze, dziennikarze, kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów, kierowcy samochodów ciężarowych, audiofonolodzy i logopedzi, instruktorzy technologii informatycznych, kierownicy do spraw finansowych, kierownicy do spraw technologii informatycznych i telekomunikacyjnych, kucharze, magazynierzy i pokrewni, nauczyciele szkół podstawowych, operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowanych, operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna, operatorzy sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych, piekarze, cukiernicy i pokrewni, pomoce kuchenne, pracownicy do spraw księgowości i rachunkowości, pracownicy obsługi biurowej, pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani, pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej, robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle, spedytorzy i pokrewni, sprzedawcy sklepowi, ustawiacze i operatorzy obrabiarek do metalu i pokrewni, ślusarze i pokrewni, średni personel do spraw zdrowia, gdzie indziej niesklasyfikowani. Grupy zawodów, w których liczba bezrobotnych w roku 2016 była największa to: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci), pracownicy obsługi biurowej, operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni, pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne, gospodarze budynków, ślusarze i pokrewni, magazynierzy i pokrewni, ręczni pakowacze i znakowacze, zamiatacze i pokrewni, murarze i pokrewni, robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani, mechanicy pojazdów samochodowych, robotnicy wykonujący prace 5
proste w budownictwie ogólnym, kucharze, pracownicy ochrony osób i mienia, ekonomiści, fryzjerzy, hydraulicy i monterzy rurociągów, kierowcy samochodów ciężarowych, spawacze i pokrewni. W 2016 największy napływ osób bezrobotnych nastąpił w grupach zawodów: sprzedawcy sklepowi (ekspedienci), pracownicy obsługi biurowej, operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni, magazynierzy i pokrewni, mechanicy pojazdów samochodowych, fryzjerzy, pomoce i sprzątaczki biurowe, hotelowe i pokrewne, ręczni pakowacze i znakowacze, kucharze, robotnicy wykonujące prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani, gospodarze budynków, kierowcy operatorzy wózków jezdniowych, ekonomiści, średni personel do spraw statystyki i dziedzin pokrewnych, ślusarze i pokrewni, piekarze, cukierniczy i pokrewni, robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym, murarze i pokrewni, kasjerzy i sprzedawcy biletów, zamiatacze i pokrewni. Największy wskaźnik długotrwałego bezrobocia zaobserwowano w zawodach: kierownicy do spraw budownictwa, kierownicy do spraw informatycznych i telekomunikacyjnych, kierownicy w handlu detalicznym i hurtowym, chemicy, inżynierowie mechanicy, pielęgniarki bez specjalizacji i w trakcie specjalizacji, specjaliści do spraw rynku nieruchomości, analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani, filozofowie, historycy i politolodzy, kontrolerzy procesów przemysłowych, kontrolerzy ruchu lotniczego i personel pokrewny, technicy farmaceutyczni, średni personel ochrony środowiska, medycyny pracy i bhp, pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni, zaopatrzeniowcy, sekretarze medyczni o pokrewni, funkcjonariusze celni i ochrony granic, średni personel z dziedziny prawa i pokrewni, konsultanci i inni pracownicy biur podróży, pracownicy do spraw statystyki, finansów i ubezpieczeń, pracownicy działów kadr, właściciele sklepów, sprzedawcy w stacji paliw, asystenci nauczycieli, robotnicy robót stanu surowego i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani, tynkarze i pokrewni, monterzy izolacji, malarze budowlani i pokrewni, ceramicy i pokrewni, formowacze wyrobów szklanych, krajacze i szlifierze szkła, introligatorzy i pokrewni, masarze, robotnicy w przetwórstwie ryb i pokrewni, robotnicy przetwórstwa surowców roślinnych, 6
operatorzy urządzeń do obróbki powierzchniowej metali i nakładania powłok, operatorzy maszyn do prania, operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna, monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani, praczki ręczne i prasowacze, ładowacze nieczystości. We wszystkich powyższych zawodach wskaźnik długotrwałego bezrobocia jest na poziomie 100.00, a to oznacza, że 100% bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Grójcu i posiadających jeden z w/w zawodów, pozostaje w bazie urzędu powyżej 12 miesięcy. Grupy zawodów, dla których wskaźnik płynności bezrobotnych był w roku 2016 najwyższy to: monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani, inżynierowie mechanicy, analitycy systemów komputerowych i programiści gdzie indziej niesklasyfikowani, bibliotekoznawcy i specjaliści zarządzania informacją, pracownicy do spraw transportu, operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych, pomoce domowe i sprzątaczki, układacze towarów na półkach, pielęgniarki bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji, rolnicy upraw polowych, operatorzy urządzeń do rejestracji i transmisji obrazu i dźwięku, betoniarze, betoniarze zbrojarze i pokrewni, biolodzy i pokrewni, specjaliści do spraw rynku nieruchomości, praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii, fotografowie, operatorzy urządzeń teleinformatycznych, operatorzy urządzeń telekomunikacyjnych, pracownicy centrów obsługi telefonicznej (pracownicy call center), uliczni sprzedawcy żywności, szklarze, operatorzy maszyn do produkcji obuwia i pokrewni, gońcy, bagażowi i pokrewni. Natomiast najmniejszy wskaźnik płynności bezrobotnych występował w grupach zawodów: oficerowie sił zbrojnych, kierownicy do spraw budownictwa, inżynierowie telekomunikacji, dietetycy i specjaliści do spraw żywienia, piloci statków powietrznych i personel pokrewny, technicy weterynarii, pracownicy bibliotek, galerii, muzeów, informacji naukowej i pokrewni, operatorzy wprowadzania danych, pracownicy usług domowych, pomocniczy personel medyczny, monterzy budownictwa wodnego, mechanicy rowerów i pokrewni, monterzy linii elektrycznych, robotnicy przygotowujący drewno i pokrewni, operatorzy urządzeń pakujących, znakujących i urządzeń do napełniania butelek. 7
W 2016 roku Powiatowy Urząd Pracy w Grójcu pozyskał 3924 oferty pracy i aktywizacji zawodowej. Najwięcej ofert, tak ja w roku poprzednim, wpłynęło w zawodach z grup: pracownicy wykonujący prace proste, pracownicy usług i sprzedawcy, pracownicy biurowi, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń. Analiza ofert publikowanych na stronach internetowych (w tym w Biuletynie Informacji Publicznej) wykazała, że w ten sposób zamieszczane były najczęściej oferty pracy w grupach zawodów: specjaliści, technicy i inny średni personel. Porównanie struktury ofert pracy zgłaszanych do PUP, ze strukturą ofert pracy zamieszczanych na publicznych portalach rekrutacyjnych, wykazuje iż, 100% ofert w grupach zawodów: rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy, trafia do realizacji do Powiatowego Urzędu Pracy w Grójcu. Więcej ofert poza urzędem pracy, poszukiwanych było natomiast w zawodach: przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy, specjaliści. Tabela 1. Wskaźnik zróżnicowania struktury ofert pracy w 2015 i 2016 roku wskaźnik struktury według źródeł PUP Internet 2015 r. 2016r. 2015r. 2016r. KIEROWNICY 3,74% 23,08% 96,26% 76,92% 100% OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 100,00% 32,65% 67,35% 100% PRACOWNICY BIUROWI 37,43% 61,85% 62,57% 38,15% 100% PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 66,75% 91,61% 33,25% 8,39% 100% PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 100,00% 89,41% 10,59% 100% ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 100,00% 100,00% 0,00% 0,00% 100% ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 100,00% 91,79% 8,21% 100% SPECJALIŚCI 12,38% 86,71% 87,62% 13,29% 100% TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 34,95% 96,75% 65,05% 3,25% 100% 8
2. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych dokonywana jest na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów. Jest to procentowy udział liczby zgłaszanych w danym zawodzie ofert pracy, w liczbie zarejestrowanych w tym zawodzie osób bezrobotnych. Tabela 2. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2016 roku MAKSYMALNY DEFICYT* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba dostępnych ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 2281 Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 3 0,00 9622 Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 3 0,00 0,00 8153 Operatorzy maszyn do szycia 2 0,00 0,00 2145 Inżynierowie chemicy i pokrewni 2 0,00 2282 Farmaceuci specjaliści 2 0,00 7215 Takielarze i monterzy konstrukcji linowych 1 0,00 0,00 2271 Diagności laboratoryjni bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 1 0,00 3123 Mistrzowie produkcji w budownictwie 1 0,00 8114 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni 1 0,00 0,00 4414 Technicy archiwiści i pokrewni 1 100,00 100,00 3324 Pośrednicy handlowi 0 0,00 0,00 5311 Opiekunowie dziecięcy 0 100,00 80,00 9612 Sortowacze odpadów 0 0,00 0,00 3353 Urzędnicy do spraw świadczeń społecznych 0 100,00 100,00 5165 Instruktorzy nauki jazdy 0 0,00 0,00 5211 Sprzedawcy na targowiskach i bazarach 0 0,00 0,00 5246 Wydawcy posiłków 0 0,00 0,00 Tabela 2. Ranking elementarnych grup zawodów deficytowych w 2016 roku DEFICYT Kod Elementarna grupa zawodów 9211 Robotnicy wykonujący proste prace polowe 2514 Programiści aplikacji Średniomiesięcz na liczba bezrobotnych Średniomiesięcz na liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępnoś ci ofert pracy Wskaźnik długotrwałe go bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotny ch Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EUR ES) (%) Odsetek miejsc aktywizac ji zawodow ej (%) 0,17 1,67 0,10 1,00 0,00 0,00 0,17 0,58 0,29 1,00 0,00 9
9129 Pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnokomunikacyjn ych) 9333 Robotnicy pracujący przy przeładunku towarów 2141 Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 5142 Kosmetyczki i pokrewni 2152 Inżynierowie elektronicy 3321 Agenci ubezpieczenio wi 1213 Kierownicy do spraw strategii i planowania 7129 Robotnicy budowlani robót wykończenio wych i pokrewni gdzie indziej niesklasyfiko wani 7523 Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna 2166 Projektanci grafiki i multimediów 0,08 0,25 0,33 1,00 0,00 0,00 1,83 4,83 0,38 0,00 1,20 5,88 0,00 7,17 16,08 0,45 16,67 1,10 9,38 0,52 1,75 3,75 0,47 0,00 1,00 0,00 0,00 0,75 1,58 0,47 0,00 1,00 94,74 94,74 0,58 1,17 0,50 1,00 0,00 0,67 1,33 0,50 0,00 1,00 100,00 33,33 0,67 1,17 0,57 0,00 0,50 0,83 0,60 1,67 10,00 10,00 1,25 1,83 0,68 0,00 1,00 0,00 0,00 0,25 0,33 0,75 1,00 100,00 66,67 Zawody deficytowe, charakteryzują się większą liczbą dostępnych ofert pracy, niż wynosi średni stan bezrobotnych w danym okresie sprawozdawczym. Zawody maksymalnie deficytowe wyróżniają się brakiem bezrobotnych tj. wskaźnik dostępności oferty pracy wynosi zero. Bardzo wysoki wskaźnik intensywności oznacza złą sytuację dla pracodawców, ponieważ wskazuje on na trudności w znalezieniu pracowników posiadających jeden z zawodów deficytowych. 10
W powiecie grójeckim w najgorszej sytuacji, podobnie jak w roku poprzednim, byli pracodawcy poszukujący pracowników w zawodach: farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji, pracownicy wykonujący dorywcze prace proste, operatorzy maszyn do szycia, inżynierowie chemicy i pokrewni, farmaceuci specjaliści, takielarze i monterzy konstrukcji liniowych, diagności laboratoryjni bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji, mistrzowie produkcji w budownictwie, operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni, technicy archiwiści i pokrewni, pośrednicy handlowi, opiekunowie dziecięcy, sortowacze odpadów, urzędnicy do spraw świadczeń społecznych, instruktorzy nauki jazdy, sprzedawcy na targowiskach i bazarach, wydawcy posiłków. Poza tym, utrudnione było zaspokojenie potrzeb pracodawców zgłaszających wolne miejsca pracy w zawodach: robotnicy wykonujące prace proste polowe, programiści aplikacji, pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem, specjaliści do spraw sprzedaży ( z wyłączeniem technologii informacyjno komunikacyjnych), robotnicy pracujący przy przeładunku towarów, inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji, kosmetyczki i pokrewni, inżynierowie elektronicy, agenci ubezpieczeniowi, kierownicy do spraw strategii i planowania, robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni, ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna, projektanci grafiki i multimediów. Tabela 3. Grupy zawodów zrównoważonych w 2016 roku RÓWNOWAGA Kod Elementarna grupa zawodów Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy 8331 Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Wskaźnik dostepności ofert pracy Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 3,58 3,92 0,91 0,00 0,00 3,00 2,92 1,03 27,78 22,22 Zawody wskazujące na równowagę (zrównoważone), to takie, które oznaczają zbliżoną liczbę bezrobotnych i dostępnych ofert pracy w danym okresie sprawozdawczym. Jest to najbardziej komfortowa grupa zawodów, zarówno dla pracodawców, jak i osób bezrobotnych ponieważ najefektywniej można dopasować do siebie stronę podaży i popytu na rynku pracy w powiecie grójeckim. 11
Tabela 4. Ranking elementarnych grup zawodów nadwyżkowych w 2016 roku MAKSYMALNA NADWYŻKA* Kod Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych 1323 Kierownicy do spraw budownictwa 3 3313 Pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni 1 NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy Wskaźnik dostępności ofert pracy Wskaźnik długotrwałego bezrobocia Wskaźnik płynności bezrobotnych Odsetek ofert subsydiowanych w CBOP (PUP+OHP+EURES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) 2643 Filolodzy i tłumacze 2,17 0,08 26,00 50,00 0,83 0,00 0,00 6113 Ogrodnicy 13,83 0,83 16,60 50,00 0,95 20,00 20,00 4415 Pracownicy działów 0,92 0,08 11,00 100,00 0,67 100,00 0,00 kadr 3111 Technicy nauk 5,58 0,67 8,37 40,00 0,80 25,00 12,50 chemicznych, fizycznych i pokrewni 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 2,58 1,75 1,48 50,00 0,80 0,00 0,00 * W przypadku maksymalnej nadwyżki liczba ofert pracy równa jest zero. W rezultacie wskaźnik dostępności ofert pracy nie przyjmuje wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej przeciętnej miesięcznej liczby bezrobotnych Zawody nadwyżkowe odznaczają się przewagą liczebną bezrobotnych nad dostępnymi ofertami pracy, bezrobociem długotrwałym, oraz niskim odpływem netto (wyższy napływ niż odpływ) bezrobotnych, w danym okresie sprawozdawczym. Zawody maksymalnie nadwyżkowe to takie, dla których nie ma żadnych ofert pracy. W powiecie grójeckim w najtrudniejszej sytuacji w roku 2016, byli: kierownicy do spraw budownictwa, pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni. Poza tym utrudnione było znalezienie pracy przez osoby bezrobotne w zawodach: filolodzy i tłumacze, ogrodnicy, pracownicy działów kadr, technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni, operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych. 12
3. Analiza umiejętności i uprawnień Tabela 5. Umiejętności i uprawnienia według wielkich grup zawodów w 2016 roku Kod grupy zawodów Wielka grupa zawodów 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY Umiejętności posiadane przez bezrobotnych Odsetek bezrobotnych (%)* STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności wymagane w ofertach pracy Odsetek ofert pracy (%)** 28,57 Planowanie i organizacja pracy własnej Wywieranie wpływu 14,29 Znajomość języków obcych 14,29 Komunikacja ustna/ komunikatywność Przedsiębiorczość, inicjatywność, 0,00 kreatywność 2 SPECJALIŚCI Planowanie i organizacja pracy 48,98 własnej Wyszukiwanie informacji, analiza i 32,65 wyciąganie wniosków Znajomość języków obcych 16,33 Obsługa komputera i wykorzystanie 14,29 internetu Komunikacja ustna/ 4,08 komunikatywność 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL Planowanie i organizacja pracy 22,89 własnej Obsługa komputera i wykorzystanie 13,25 internetu Wywieranie wpływu 6,02 0,00 Znajomość języków obcych 6,02 Komunikacja ustna/ 1,64 komunikatywność 4 PRACOWNICY BIUROWI Planowanie i organizacja pracy 5,26 własnej Komunikacja ustna/ 0,51 komunikatywność Obsługa komputera i wykorzystanie 0,00 internetu Sprawność psychofizyczna i 0,00 psychomotoryczna Współpraca w zespole 0,00 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ Planowanie i organizacja pracy 6,57 własnej Znajomość języków obcych 5,71 Obsługa komputera i wykorzystanie 2,86 internetu Wywieranie wpływu 2,86 Komunikacja ustna/ 0,69 komunikatywność Planowanie i organizacja pracy 50,00 własnej Obsługa, montaż i naprawa 25,00 urządzeń technicznych Sprawność psychofizyczna i 0,00 psychomotoryczna Wywieranie wpływu 0,00 Planowanie i organizacja pracy własnej 3,23 13
9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE Sprawność psychofizyczna i 3,23 psychomotoryczna Planowanie i organizacja pracy 3,23 własnej Sprawność psychofizyczna i 0,00 psychomotoryczna Współpraca w zespole 0,00 *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest według stanu na koniec okresu sprawozdawczego. **Odsetek ofert pracy liczony jest jako iloraz napływu ofert pracy, w których dana kwalifikacja jest wymagana do całkowitego napływu ofert pracy w ramach danej wielkiej grupy zawodów (PUP+BIP+internet). Z uwagi na brak danych dotyczących katalogu uprawnień nie można dokonać analizy z zakresu umiejętności i uprawnień, które są najczęściej posiadane przez bezrobotnych w 2016 roku. Z kolei umiejętności i uprawnienia, które są najczęściej wymagane przez pracodawców w ofertach pracy to głównie: planowanie i organizacja pracy własnej, znajomość języków obcych, wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków, obsługa komputera i wykorzystanie Internetu, obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych. Tabela 6. Bezrobotni bez zawodu w 2016 roku Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem w tym bezrobotni bez zawodu Odsetek bezrobotnych bez zawodu (%)* Ogółem 1 464 273 18,65% wg poziomu wykształcenia: gimnazjalne i poniżej 447 154 34,45% zasadnicze zawodowe 389 6 1,54% średnie ogólnokształcące 173 62 35,84% policealne i średnie zawodowe 313 46 14,70% wyższe 142 5 3,52% wg typu ukończonej szkoły: zasadnicza szkoła zawodowa 27 3 11,11% szkoła przysposabiająca do pracy technikum 57 27 47,37% liceum ogólnokształcące 57 37 64,91% liceum profilowane 1 0 0,00% technikum uzupełniające 3 1 33,33% liceum uzupełniające 1 0 0,00% szkoła policealna 17 0 0,00% wyższa 70 3 4,29% brak danych źródłowych 1 231 202 16,41% *Odsetek bezrobotnych wyliczany jest jako stosunek bezrobotnych bez zawodu wg stanu w końcu okresu sprawozdawczego do ogółu bezrobotnych w ramach danej analizowanej kategorii. Szacuje się że w roku 2016 w bazie Powiatowego Urzędu Pracy w Grójcu były zarejestrowane 273 osoby bezrobotne, nie posiadających zawodu. Liczba ta zmniejszyła 14
się, w stosunku do roku poprzedniego o 117 osób. Najliczniejszą grupę stanowiły osoby, które ukończyły szkoły gimnazjalne i poniżej, liceum ogólnokształcące, jak również szkoły policealne i technika zawodowe, jednak nie otrzymały tytułu zawodowego potwierdzonego egzaminem. 4. Analiza rynku edukacyjnego Analiza rynku edukacyjnego, jest uzupełnieniem metody rankingowej i tworzona jest w oparciu o liczbę uczniów ostatniego roku i absolwentów szkół. Opisywana analiza ma posłużyć do określenia kierunków szkoleń dla osób bezrobotnych, jak również korekty poziomu i struktury treści kształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym. Źródłem danych do analizy stanowią dane pochodzące z Systemu Informacji Oświatowej MEN (liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych zawodów i specjalności. 4.1 Analiza uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych. Tabela 7. Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżkowych w 2016 roku Zawody deficytowe Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych Kod Nazwa 1213 Kierownicy do spraw strategii i planowania 0 2141 Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji 0 2145 Inżynierowie chemicy i pokrewni 0 2152 Inżynierowie elektronicy 0 2166 Projektanci grafiki i multimediów 0 2271 Diagności laboratoryjni bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 0 2281 Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji 0 2282 Farmaceuci specjaliści 0 2433 Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-komunikacyjnych) 0 2514 Programiści aplikacji 0 3123 Mistrzowie produkcji w budownictwie 0 3321 Agenci ubezpieczeniowi 0 3324 Pośrednicy handlowi 0 3353 Urzędnicy do spraw świadczeń społecznych 0 4414 Technicy archiwiści i pokrewni 0 5142 Kosmetyczki i pokrewni 0 5165 Instruktorzy nauki jazdy 0 5211 Sprzedawcy na targowiskach i bazarach 0 5246 Wydawcy posiłków 0 5311 Opiekunowie dziecięcy 0 7129 Robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 0 7215 Takielarze i monterzy konstrukcji linowych 0 7523 Ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna 0 15
8114 Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni 0 8153 Operatorzy maszyn do szycia 0 9129 Pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem 0 9211 Robotnicy wykonujący proste prace polowe 0 9333 Robotnicy pracujący przy przeładunku towarów 0 9612 Sortowacze odpadów 0 9622 Pracownicy wykonujący dorywcze prace proste 0 Zawody nadwyżkowe Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 1323 Kierownicy do spraw budownictwa 0 2643 Filolodzy i tłumacze 0 3111 Technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni 5 3312 Pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni 0 4415 Pracownicy działów kadr 0 6113 Ogrodnicy 0 8143 Operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych 0 Zawody zrównoważone Kod Elementarna grupa zawodów Nazwa Liczba uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych 5249 Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 0 8331 Kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów 0 Przeprowadzona analiza rynku edukacyjnego wskazuje, iż przy uwzględnieniu liczby uczniów ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych, będących potencjalnym zasobem siły roboczej, ich napływ na rynek pracy, nie wpłynie na deficyt bądź nadwyżkę zawodów. 4.2 Analiza absolwentów szkół ponadgimnazjalnych Tabela 8. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2016 roku Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym poprzedzającym rok sprawozdawczy ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku poprzedniego stan na koniec maja roku sprawozdawczego zasadnicza szkoła zawodowa 142 38 19 12 13,38% 8,45% szkoła przysposabiająca do pracy 10 0 0 0 0,00% 0,00% technikum 308 174 41 21 13,31% 6,82% liceum ogólnokształcące 497 0 27 7 5,43% 1,41% liceum profilowane 0 0 liceum uzupełniające 0 0 szkoła policealna 71 50 4 8 5,63% 11,27% * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. 16
Tabela 9. Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szkoły w 2016 roku Typ szkoły Liczba absolwentów w roku szkolnym kończącym się w roku sprawozdawczym ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego Wskaźnik frakcji bezrobotnych wśród absolwentów (%) stan na koniec grudnia roku sprawozdawczego zasadnicza szkoła zawodowa 115 14 10 8,70% szkoła przysposabiająca do pracy 8 0 technikum 284 99 30 10,56% liceum ogólnokształcące 438 13 2,97% liceum profilowane 0 liceum uzupełniające 0 szkoła policealna 30 13 1 3,33% * Liczba absolwentów, którzy zdali egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Celem powyższej analizy, jest wskazanie w jakim stopniu kompetencje i wiedza uzyskana w trakcie nauki, zabezpieczają absolwentów przed koniecznością długotrwałego pozostawania w rejestrach urzędów pracy, jako osoby bezrobotne. W tej analizie za absolwenta uważa się osobę, która w okresie do upływu 12 miesięcy od daty ukończenia szkoły określonej w dyplomie, świadectwie czy innym dokumencie potwierdzającym ukończenie, lub w zaświadczeniu o ukończeniu kursu, pozostaje w rejestrze powiatowego urzędu pracy. Powyższe wskaźniki informują, jaki odsetek absolwentów w elementarnej grupie zawodów, kierunku nauki, szkoły stanowią bezrobotni absolwenci zarejestrowani w urzędzie pracy w danych zawodach. Miernik 0% oznacza brak bezrobotnych wśród absolwentów według wybranej specyfikacji. Wskaźnik 100% natomiast oznacza sytuację, w której każdy absolwent w elementarnej grupie zawodów, kierunku nauki i szkoły jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy. Im niższe wskaźniki, tym bardziej dana grupa jest uznana za dostosowaną do potrzeb lokalnego rynku pracy, gdyż jej absolwenci znajdują zatrudnienie w ciągu 6 do 11 miesięcy od ukończenia szkoły. 17
5. Badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw Analiza lokalnego rynku pracy w oparciu o badanie kwestionariuszowe przedsiębiorstw, ma na celu ukazanie pełniejszego obrazu kierunków, oraz natężenia zmian zachodzących na lokalnym rynku pracy. Badanie to pozwala na porównanie oczekiwań pracodawców z cechami osób bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowym urzędzie pracy. Stanowi ono również cenne źródło informacji o sposobach rekrutacji, oraz o trudnościach jakie napotykają pracodawcy w procesie pozyskiwania nowych kandydatów do pracy. Badaniem kwestionariuszowym przedsiębiorstw objęte były podmioty gospodarcze funkcjonujące na lokalnym rynku pracy, zatrudniające przynajmniej jednego pracownika. Badanie przeprowadzono metodą CATI tj. metodą wspomaganych komputerowo wywiadów telefonicznych. Wielkość próby do badania została wyznaczona w oparciu o poniższy wzór: P(1 P) n = e 2 P(1 P) z2 + N gdzie: P- oszacowana proporcja w populacji, e- dopuszczalny błąd, n wielkość próby, N wielkość populacji, z wartość Z wynikająca z przyjętego poziomu ufności. Wskaźnik zatrudnienia netto, z punktu widzenia badania przedsiębiorstw, jest obliczany jako różnica frakcji odpowiedzi pozytywnych i negatywnych (po uwzględnieniu wag): WZ = ( P i=1 S i=1 a wpi wr a i P i i=1 wp a i wr a i N i wp a i wr a S i S i N i=1 wp i a wr i a S i ) 100 gdzie: P liczba odpowiedzi pozytywnych, N liczba odpowiedzi negatywnych, S liczba obserwacji (łączna liczba przedsiębiorstw w próbie), I numer obserwacji, Wp a waga próby dla i tej obserwacji, i wr a waga rozmiaru dla i tej obserwacji, i Pi wskazanie pozytywne dla i tej obserwacji, 18
Ni wskazanie negatywne dla i tej obserwacji, Si suma wszystkich wskazań dla i tej obserwacji. Saldo odpowiedzi na dane pytanie diagnostyczne w okresie badawczym przyjmuje wartości od 100 do 100. Wartości ujemne oznaczają pogorszenie sytuacji w przedsiębiorstwie. Im niższa wartość prezentowanych indeksów tym wyższy odsetek firm deklaruje niekorzystne zmiany w obszarze zatrudnienia. Natomiast wartości dodatnie wyliczanych indeksów oznaczają poprawę sytuacji firm na lokalnym rynku pracy. Wartość miernika równa 0 oznacza, że odsetek firm deklarujących poprawę sytuacji jest równy odsetkowi firm sygnalizujących jej pogorszenie, lub wszystkie firmy deklarują brak zmian w obszarze zatrudnienia. Wskaźnik zatrudnienia w powiecie grójeckim wynosi 20,16, a to oznacza że pracodawcy deklarują poprawę sytuacji firm na lokalnym rynku pracy. Rysunek 1. Struktura badanych podmiotów gospodarki narodowej pod względem liczby zatrudnionych Pracowników 19
Rysunek 2. Struktura badanych podmiotów gospodarki narodowej według rodzaju działalności Rysunek 3. Struktura zmian w zatrudnieniu w badanych podmiotach gospodarki narodowej w 2016 roku 20
Rysunek 4. Wskaźnik zatrudnienia netto według wielkich grup zawodów w 2016 roku Zawody, w których badane przedsiębiorstwa najczęściej zatrudniały pracowników to: technik prac biurowych, sortowacz, elektromonter (elektryk) zakładowy, główny księgowy, kierowca operator wózków jezdniowych (widłowych), kierowca samochodu ciężarowego, opiekun osoby starszej, pozostali asystenci nauczycieli, rejestratorka medyczna, technik handlowiec, kierowca autobusu, logopeda, pozostali nauczyciele szkół specjalnych, robotnik gospodarczy, kucharz, asystent do spraw księgowości, asystent nauczyciela w szkole, drukarz, dziennikarz, pomoc kuchenna, sprzedawca, technik administracji, technik farmaceutyczny, technik mechanik, woźny. Analiza zawodów, w których przedsiębiorstwa najczęściej zatrudniały pracowników, oraz umiejętności niezbędnych w tych zawodach wykazała, że najbardziej pożądanymi cechami i umiejętnościami dla przebadanych przedsiębiorców są: czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim, komunikatywność, planowanie i organizacja pracy własnej, doświadczenie zawodowe, współpraca w zespole, wyuczony zawód, sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna. W mniejszym stopniu wymagane są cechy i umiejętności takie jak: planowanie i organizacja pracy własnej, wykonywanie obliczeń, obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych, obsługa komputera i wykorzystanie internetu, dodatkowe 21
uprawnienia, wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków, przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność. Analiza oceny przygotowania kandydatów do pracy w zawodach, w których pracodawcy zwiększyli zatrudnienie w badanym roku wykazała, że najlepiej przygotowani byli kandydaci do pracy w zawodach: agent celny, asystent nauczyciela w szkole, elektromonter (elektryk) zakładowym magazynier, nauczyciel przedszkola, pozostali ope4ratorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani, pozostali pracownicy działów kadr, przedstawiciel handlowy, robotnik placowy, sortowacz, sprzątaczka biurowa, technik administracji, technik handlowiec, technik prac biurowych, woźny, ślusarz. W ankietach pracodawcy wskazywani na słabe przygotowanie kandydatów do pracy, w zawodach: kierowca autobusu i pozostali nauczyciele szkół specjalnych. Rysunek 5. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw deklarujących problemy z pozyskiwaniem nowych pracowników w 2016 roku. 22
Tabela 10. Zawody, w jakich przedsiębiorstwom trudno jest znaleźć odpowiednich kandydatów do pracy Trudności z pozyskaniem pracowników Elementarna grupa zawodów Brakujące umiejętności i uprawnienia Odsetek wskazań odpowiedzi tak Liczba bezrobotnych - stan na koniec okresu sprawozdawczego Asystenci nauczycieli czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 1 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 1 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 1 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 Audiofonolodzy i logopedzi komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 Drukarze czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 znajomość języków obcych 7,69% 0 Dziennikarze komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 Instruktorzy technologii obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 0 informatycznych przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 Kierowcy autobusów i komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 motorniczowie tramwajów znajomość języków obcych 7,69% 0 Kierowcy operatorzy wózków jezdniowych przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 1 Kierowcy samochodów ciężarowych komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 2 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 14 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 5,98% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 5,98% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 1,71% 2 znajomość języków obcych 1,71% 0 Kucharze planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 5 Magazynierzy i pokrewni czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 6 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 2 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 10 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 2 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 1 współpraca w zespole 7,69% 10 23
wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 1 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 1 Nauczyciele szkół podstawowych znajomość języków obcych 7,69% 0 Ogółem (bez względu na zawód) planowanie i organizacja pracy własnej 0,80% 0 Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej niesklasyfikowani Operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 0,67% 0 współpraca w zespole 0,67% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 0,55% 0 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,55% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,55% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 0,25% 0 wykonywanie obliczeń 0,25% 0 znajomość języków obcych 0,25% 0 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 0,12% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 0,12% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 3 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 1 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 1 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 4 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 4 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 Operatorzy sprzętu do robót wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 ziemnych i urządzeń pokrewnych Piekarze, cukiernicy i pokrewni planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 4 współpraca w zespole 7,69% 4 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 Pomoce kuchenne planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 1 Pracownicy do spraw rachunkowości planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 i księgowości wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 2 Pracownicy obsługi biurowej czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 4 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 25 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 18 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 14 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 7 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 1 współpraca w zespole 7,69% 22 wykonywanie obliczeń 7,69% 5 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 4 24
Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej Robotnicy wykonujący prace proste w przemyśle gdzie indziej niesklasyfikowani wywieranie wpływu 7,69% 1 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 1 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 1 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 2 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 1 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 0 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 wykonywanie obliczeń 7,69% 1 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 wywieranie wpływu 7,69% 0 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 2,68% 0 współpraca w zespole 2,68% 21 zarządzanie ludźmi / przywództwo 2,68% 3 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,34% 0 Spedytorzy i pokrewni sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 0 czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 5,98% 0 komunikacja ustna / komunikatywność 5,98% 4 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 5,98% 6 planowanie i organizacja pracy własnej 5,98% 4 współpraca w zespole 5,98% 2 wykonywanie obliczeń 5,98% 2 znajomość języków obcych 5,98% 0 Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci) czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim 7,69% 1 komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 60 obsługa komputera i wykorzystanie Internetu 7,69% 21 obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% 37 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 4 sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 7,69% 0 współpraca w zespole 7,69% 31 wykonywanie obliczeń 7,69% 8 wyszukiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosków 7,69% 7 wywieranie wpływu 7,69% 0 zarządzanie ludźmi / przywództwo 7,69% 2 znajomość języków obcych 7,69% 0 Ustawiacze i operatorzy obrabiarek obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 0 do metali i pokrewni przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 Ślusarze i pokrewni obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 7,69% 2 przedsiębiorczość, inicjatywność, kreatywność 7,69% 0 Średni personel do spraw zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowany komunikacja ustna / komunikatywność 7,69% 0 25
Rysunek 6. Struktura odpowiedzi przedsiębiorstw dotyczących sposobu poszukiwania nowych pracowników Rysunek 6.1 Analiza odsetka ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy Odsetek ofert pracy zgłaszanych do PUP Wskaźnik struktury 1-10% 15,31 11-25% 5,95 26-50% 14,48 51-75% 9,36 76-100% 54,91 Blisko 55% pracodawców deklaruje, że do Powiatowego Urzędu Pracy w Grójcu, zgłasza od 76-100% wolnych miejsc pracy, natomiast w roku 2015, było to tylko 22% przebadanych przedsiębiorców. 26
6. Prognoza lokalnego rynku pracy Rysunek 7. Odsetek przedsiębiorstw przewidujących zmiany w zatrudnieniu w 2017 roku 27
Rysunek 8. Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto dla wielkich grup zawodów w 2017 roku Wielkie grupy zawodów Prognozowany wskaźnik zatrudnienia netto Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 12,26% Pracownicy biurowi 10,59% Pracownicy przy pracach prostych 12,96% Pracownicy usług i sprzedawcy 10,59% Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 0,00% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 10,59% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 8,80% Siły zbrojne 0,00% Specjaliści 12,45% Technicy i inny średni personel -0,44% W 2017 roku prognozuje się, że zawodami, w których pracodawcy mają zamiar zatrudniać pracowników to: kierowca operator wózków jezdniowych, technik prac biurowych, pomocniczy robotnik budowlany, pozostali operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych, frezer, główny księgowy, instruktor sportu, konserwator części / sprzętu, księgowy, operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego, operator myjni, opiekun osoby starszej, pakowacz ręczny, pilarz, programista aplikacji mobilnych, robotnik placowy, tartacznik, ślusarz. 28
Najbardziej istotne umiejętności i cechy dla pracodawców u potencjalnych pracowników to przede wszystkim: komunikacja ustana / komunikatywność, współpraca w zespole, czytanie ze zrozumieniem i pisanie tekstów w języku polskim, doświadczenie zawodowe, sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna, planowanie i organizacja pracy własnej, wyuczony zawód. Podsumowanie Powyższy Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie grójeckim w 2016 roku wykazuje zachodzenie dynamicznych zmian na lokalnym rynku pracy: - wg stanu na koniec 2016r w Urzędzie zarejestrowanych było 1495 bezrobotnych, w tym 744 kobiety, co oznacza że liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 491 osób w porównaniu do analogicznego okresu w roku 2015, - stopa bezrobocia na dzień 31.12.2016 w powiecie grójeckim wynosiła 3,4% i zmniejszyła się w porównaniu do roku 2015 o 1,1%, - w 2016 roku Powiatowy Urząd Pracy w Grójcu pozyskał 3924 ofert pracy i aktywizacji zawodowej, co oznacza wzrost pozyskanych ofert o 873 w porównaniu do roku 2015, - maksymalny deficyt występuje w zawodach: farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji, pracownicy wykonujący dorywcze prace proste, operatorzy maszyn do szycia, inżynierowie chemicy i pokrewni, farmaceuci specjaliści, takielarze i monterzy konstrukcji linowych, diagności laboratoryjni bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji, mistrzowie produkcji w budownictwie, operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni, technicy archiwiści i pokrewni, pośrednicy handlowi, opiekunowie dziecięcy, sortowacze odpadów, urzędnicy do spraw świadczeń społecznych, instruktorzy nauki jazdy, sprzedawcy na targowiskach i bazarach, wydawcy posiłków. - zawody deficytowe w powiecie grójeckim to: robotnicy wykonujący proste prace polowe, programiści aplikacji, pozostali pracownicy zajmujący się sprzątaniem, specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno- 29
komunikacyjnych), robotnicy pracujący przy przeładunku towarów, inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji, kosmetyczki i pokrewni, inżynierowie elektronicy, agenci ubezpieczeniowi, kierownicy do spraw strategii i planowania, robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni, ustawiacze i operatorzy maszyn do obróbki i produkcji wyrobów z drewna, projektanci grafiki i multimediów. - zawody zrównoważone to: kierowcy autobusów i motorniczowie tramwajów, pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani. - zawody maksymalnie nadwyżkowe to: kierownicy do spraw budownictwa, pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni. - zawody nadwyżkowe w powiecie grójeckim to: filolodzy i tłumacze, ogrodnicy, pracownicy działów kadr, technicy nauk chemicznych, fizycznych i pokrewni, operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych. - wskaźnik zatrudnienia w powiecie grójeckim wynosi 20,16 a to oznacza że pracodawcy deklarują poprawę sytuacji firm i zwiększenie zatrudnienia w roku 2017. 30
Informacja Sygnalna Informacja sygnalna II półrocze 2015r. Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie grójeckim Sekcja Zaklasyfikowanie Grupa elementarna Kierownicy sprzedaży w marketach Farmaceuci bez specjalizacji lub w trakcie specjalizacji Inżynierowie do spraw przemysłu i produkcji Pracownicy świadczący usługi na ulicach zawód maksymalnie deficytowy Lektorzy języków obcych Projektanci wzornictwa przemysłowego i odzieży Operatorzy maszyn do szycia Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów cementowych, kamiennych i pokrewni DEFICYT Robotnicy wykonujący proste prace polowe Kierownicy w gastronomii Operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i produkcji papieru Windykatorzy i pokrewni Inżynierowie elektrycy Pracownicy sprzedaży i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani zawód deficytowy Kierownicy do spraw zarządzania zasobami ludzkimi Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-komunikacyjnych) Przedstawiciele handlowi Operatorzy maszyn i urządzeń do obróbki drewna Specjaliści do spraw administracji i rozwoju Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych Robotnicy wykonujący prace proste w budownictwie ogólnym Pracownicy ochrony osób i mienia zawód nadwyżkowy Specjaliści do spraw wychowania małego dziecka Asystenci nauczycieli Operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji wyrobów chemicznych NADWYŻKA Pracownicy wsparcia rodziny, pomocy społecznej i pracy socjalnej Elektrycy budowlani i pokrewni Pracownicy do spraw transportu Cieśle i stolarze budowlani Pracownicy do spraw statystyki, finansów i ubezpieczeń Dekarze zawód maksymalnie nadwyżkowy Ceramicy i pokrewni Ładowacze nieczystości Rolnicy produkcji roślinnej i zwierzęcej Hodowcy zwierząt gdzie indziej niesklasyfikowani Asystenci dentystyczni *Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych został wykonany według nowej metodologii przygotowanej w ramach projektu współfinansowanego ze środków UE w ramach EFS Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy. 31
Załącznik A. Rynek prac Tabela 11. Bezrobotni, oferty pracy oraz mierniki stosowane w monitoringu w 2016 roku według wielkich grup zawodów Kod grupy zawodów Wielkie grupy zawodów Bezrobotni ogółem napływ w okresie odpływ w okresie stan na koniec okresu Bezrobotni absolwenci stan na koniec okresu udział w % do ogółem bezrobotnych Bezrobotni długotrwale stan na koniec okresu Napływ ofert pracy w okresie CBOP (PUP+O HP+EUR ES) Internet Odsetek ofert subsydiowanyc h w CBOP (PUP+OHP+EUR ES) (%) Odsetek miejsc aktywizacji zawodowej (%) Średniomiesięczna liczba bezrobotnych Średniomiesięczna liczba ofert pracy wskaźnik dostęp ności ofert pracy wskaźnik długotrwałego bezrobocia wskaźnik płynności bezrobotn ych rok poprzedni rok** Wartość wskaźnika struktury sumy bezrobotnych i ofert pracy 0 SIŁY ZBROJNE 21 24 6 0 0,00 1 0 0 0,00 7,92 0,00 16,67 1,14 - - 0,00 1 PRZEDSTAWICIELE WŁADZ PUBLICZNYCH, 27 33 12 0 0,00 7 12 40 0,00 0,00 17,33 4,33 4,00 58,33 1,22 - - 0,01 WYŻSI URZĘDNICY I KIEROWNICY 2 SPECJALIŚCI 240 284 74 4 5,41 25 127 262 25,20 18,11 102,33 33,42 3,06 33,78 1,18 - - 0,07 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 344 394 125 8 6,40 52 261 161 29,89 21,46 167,08 36,17 4,62 41,60 1,15 - - 0,11 4 PRACOWNICY BIUROWI 332 353 117 4 3,42 29 557 51 43,81 36,09 138,42 53,67 2,58 24,79 1,06 - - 0,10 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 678 768 270 9 3,33 105 667 79 46,48 33,13 340,92 64,17 5,31 38,89 1,13 - - 0,21 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 33 39 19 0 0,00 8 22 0 22,73 22,73 23,50 1,83 12,82 42,11 1,18 - - 0,01 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 485 607 236 5 2,12 103 369 33 15,72 7,05 305,17 35,50 8,60 43,64 1,25 - - 0,18 Mierniki Deficyt/ równowaga/ nadwyżka* 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I 340 394 151 1 0,66 55 509 78 4,32 1,18 185,50 52,92 3,51 36,42 1,16 - - 0,12 URZĄDZEŃ 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 332 392 182 0 0,00 92 1400 47 6,00 4,14 216,67 138,58 1,56 50,55 1,18 - - 0,18 Razem 2832 3288 1192 31 2,60 477 3924 751 21,23 15,19 X X X X X X X X * Należy wpisać jedno z następujących: max deficyt, deficyt, równowaga, nadwyżka, max nadwyżka - w pozostałych przypadkach -. ** Nie dotyczy pierwszego roku prowadzenia monitoringu według nowych zaleceń metodycznych.