Projekt do dyskusji i uzupełnienia przez nauczycieli podczas zajęć warsztatowych Propozycja kodeksu etyki nauczyciela Normy ogólne dotyczące zawodu nauczyciela 1. Nauczyciel powinien stać na straży rzetelnej wiedzy, jej postępu, prawdy naukowej i osobistej prawdomówności. 2. Nauczyciel powinien znać i stosować w swojej pracy nowoczesne standardy nauczania i czuć się współodpowiedzialnym za procesy wychowawcze. 3. Nauczyciel powinien stale doskonalić własne kwalifikacje i kompetencje zawodowe. Powinien starać się dostosowywać swoją wiedzę i umiejętności pedagogiczne do najlepszych standardów nauki, dydaktyki i pedagogiki. 4. Nauczyciel w procesach nauczania powinien być rzetelny, powinien zachować neutralność światopoglądową oraz być bezstronnym w ocenianiu. Wszelkie formy indoktrynacji (politycznej, religijnej, ideologicznej) są w zawodzie nauczyciela niedopuszczalne. 5. Nauczyciel powinien troszczyć się o przestrzeganie praw człowieka i ich popularyzację wśród uczniów. 6. Nauczyciel powinien być przede wszystkim autorytetem kompetencyjnym, powinien jednak również posiadać i doskonalić swoje umiejętności dydaktyczne, pedagogiczne oraz wiedzę etyczną. 7.... 1
Normy regulujące relacje z uczniami i uczennicami 1. Nauczyciel powinien szanować podmiotowość ucznia/uczennicy, jego/jej prawa, oraz znać i stosować w praktyce Konwencję Praw Dziecka ONZ. 2. Nauczyciel powinien stosować jawne zasady sprawiedliwości przy ewaluacji uczniów/uczennic, powinien traktować ich równo, ale zarazem z empatią, przeciwdziałając wykluczeniu i odrzuceniu. 3. Relacje nauczyciela z uczniami/uczennicami powinny wspierać się na wzajemnym zaufaniu, harmonii, ale jednocześnie na autorytecie tego pierwszego. 4. Nauczyciel powinien zachęcać uczniów do rozwijania własnej indywidualności, powinien też jednak przygotowywać ich do życia w demokratycznej wspólnocie opartej na wartościach. 5. Nauczyciel powinien starać się by uczniowie, wśród których pracuje przestrzegali zasad wzajemnego szacunku, równości, tolerancji i by mieli szacunek do (kulturowej, etnicznej, religijnej, przekonaniowej) różnorodności. 6. W przypadku konfliktów i przemocy wśród uczniów lub innych kłopotów wychowawczych, nauczyciel powinien mieć możliwość skorzystania z pomocy władz szkoły, innych nauczycieli lub instytucji specjalnie do tego powołanych. 7. 2
Normy odnoszące się solidarności i prestiżu zawodu 1. Nauczyciele powinni wzajemnie się szanować, wspierać, pomagać i wymieniać doświadczeniami. Solidarność zawodowa pełni funkcje indywidualne (wspiera poczucie zawodowej przynależności) oraz prestiżowe (zawody wsparte na tradycji i solidarności cieszą się większym prestiżem - co ma znaczenie prakseologiczne). 2. Nauczyciele powinni wystrzegać się zachowań, których celem jest ukrywanie niekompetencji kolegów i ich zawodowej nieudolności. 3. Nauczyciele powinni chronić się wzajemnie przed mobbingiem, molestowaniem, osamotnieniem oraz wypracować procedury szybkiego reagowania w przypadku zajścia tych negatywnych zjawisk. 4. Nauczyciele zarówno w szkole, jak i poza szkołą, w miejscach publicznych, powinni przestrzegać norm obyczajowych, których celem jest wzmocnienie dobrego wizerunku zawodowego. 5. W przypadku konfliktu interesów i lojalności, nauczyciel jest zobowiązany przestrzegać następującego porządku odpowiedzialności wobec:.. 6..... 3
Normy odnoszące się do relacji z władzami 1. Nauczyciel powinien przestrzegać zasad ustawy o zawodzie nauczyciela, powinien znać i wykonywać swoje obowiązki oraz harmonijnie współdziałać z władzą szkoły. 2. Nauczyciel nie ma obowiązku wykonywania poleceń, które są niezgodne z jego uzasadnionym stanowiskiem moralnym, a które wykraczają poza obowiązki nauczyciela wyrażone w ustawie o zawodzie nauczyciela i karcie praw nauczyciela. 3. Władza szkoły powinna troszczyć się o unikanie konfliktu lojalności i konfliktu obowiązków wśród nauczycieli. 4. Nauczyciel ma prawo zrzeszać się w związkach zawodowych, wpływać na politykę szkoły, wybierać programy nauczania oraz domagać się godziwej płacy za dobrą pracę. 5. W przypadku konfliktu interesów. 6..... 4
Normy odnoszące się do relacji z rodzicami 1. Nauczyciel powinien współpracować z rodzicami a przede wszystkim respektować ich prawo do informacji o szkolnych postępach i problemach ucznia/uczennicy. 2. Nauczyciel powinien zachęcać rodziców do współkształtowania polityki szkoły, tam gdzie nie dotyczy ona spraw merytorycznych (programów nauczania, czy metod weryfikacji wiedzy). 3. W przypadku konfliktu interesów nauczyciel powinien kierować się przede wszystkim dobrem i interesem ucznia/uczennicy. 4. 5
Normy odnoszące się do godności zawodowej 1. Nauczyciel powinien zachowywać się w sposób godny to znaczy troszczyć się o prestiż własny, prestiż szkoły i systemu edukacji w ogólności. 2. Nauczyciel powinien unikać sytuacji obyczajowych, w których jego godność oraz godność zawodu mogą zostać narażone na szwank. 3. Inne propozycje 6