Komisja Europejska KE - organ wykonawczy Unii: zarządza bieŝącymi sprawami UE, nadzoruje przestrzegania prawa UE pod kontrolą Trybunału UE przygotowuje wnioski dotyczące nowych aktów prawa europejskiego, które następnie przedkłada PE i Radzie; KE - organ wykonawczy Unii: Siedziba: Oficjalna siedziba: w Brukseli; Biura: w Luksemburgu; Reprezentacje: we wszystkich krajach UE: Reprezentantem KE w Polsce jest direktor MARIE-THERESE DUFFY-HAEUSLER; Przedstawicielstwa: wlicznych stolicach na całym świecie. Potoczna nazwa członków Komisji: komisarze; Czym jest Komisja? Dwa znaczenia terminu Komisja : zespół osób kolegium komisarzy powołanych do kierowania tą instytucją i podejmowania decyzji; potocznie: instytucja + cały jej personel, czyli administracja podległa jej członkom. Skład Komisji do 2014: 27 członków po jednym na kaŝde PC UE, po roku 2014: zgodnie z TL 2/3 liczby PC ale prawdopodobnie nie będzie zmiany Zatrudnienie: około 24 tysięcy urzędników + ~ 9000 na kontraktach, co odpowiada liczebności administracji średniej wielkości europejskiego miasta; Status członków Komisji: Status: funkcjonariusz narodowy; Czyje interesy reprezentują? UE, a nie kraju pochodzenia, Są niezaleŝni od PC gdyŝ: są finansowani przez UE, a nie rządy PC, których są obywatelami, rządy nie mogą ich odwołać. Do czego są zobowiązani: nie podejmowaćŝadnego zajęcia, niezaleŝnie od tego czy przynosi dochód czy nie. uroczyście zobowiązują się szanować zobowiązania wynikające z funkcji, w trakcie jej pełnienia i po zakończeniu, zwłaszcza: zachować uczciwość i roztropność przy obejmowaniu pewnych stanowisk lub przyjmowaniu pewnych korzyści po zakończeniu funkcji. Trybunał Sprawiedliwości, na wniosek Rady (stanowiącej zwykłą większością) lub Komisji, stosownie do okoliczności, moŝe zdymisjonować komisarza, lub pozbawić go prawa do emerytury lub innych podobnych korzyści W przypadku naruszenia w/w zobowiązań 1
Powoływanie Komisji: w ciągu 6 miesięcy od daty wyborów do PE. Powoływanie przewodniczącego KE Kandydata na przewodniczącego Komisji uzgadnia RE. PE na sesji inauguracyjnej głosuje nad wyborem tej kandydatury. Powoływanie członków KE Komisarze są wyznaczani przez rządy PC, a nie przewodniczącego Komisji. RE w porozumieniu z Przewodniczącym-Elektem sporządza listę komisarzy. Powoływanie członków KE c.d. Przewodniczący-elekt przedstawia propozycje zakresu obowiązków kandydatom na komisarzy. Przełom września i października: przesłuchania w PE. Cały skład Komisji kolegialnie podlega zatwierdzeniu w głosowaniu w PE. Mianowanie KE: RE, na podstawie zgody PE, mianuje Komisję stanowiąc większością kwalifikowaną. Wiceprzewodniczących Komisji innych niŝ WPUZPB mianuje Przewodniczący Komisji. WP Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa: współtworzy i prowadzi wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa Unii z upowaŝnienia RE. Mianowanie: RE za pomocą WK, za zgodą przewodniczącego Komisji, Odwołanie: zgodnie z tą samą procedurą. Sprawuje dwie inne funkcje: przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych, jest jednym (jedną) z wiceprzewodniczących KE. Kadencja: 5-letnia; obecna: 2009-2014; Przewodniczący: José Manuel Barroso, kadencja od 01.11. 2009 31.10.2014 Komisarz z Polski: Janusz Lewandowski: BudŜet Przypadki kontrowersyjne: Skandal związany Rocco Buttiglionim, kandydatem Włoch na komisarza; Przesłuchanie László Kovácsa. nie potrafił wypowiedzieć się na temat przyszłych załoŝeń europejskiej polityki energetycznej; rozpatrywano sprawę jego współpracy z rządem komunistycznym Węgier. ZASADY FUNKCJONOWANIA: KE funkcjonuje zgodnie z zasadą systemu gabinetowego; KaŜdy z komisarzy odpowiada za określony dział pracy; są więc odpowiednikami ministrów w rządach PCz. Urzędnicy Komisji pracują w departamentach zwanych dyrekcjami generalnymi (DG) lub słuŝbami (np. SłuŜba Prawna). Kierowanie DG: Dyrektor generalny, który odpowiada przed komisarzem, Koordynacja pracy wszystkich DG: Sekretariat Generalny, którym kieruje Sekretarz Generalny, odpowiedzialny bezpośrednio przed przewodniczącym Komisji. Sekretariat obsługuje cotygodniowe posiedzenia Komisji. Zatrudnienie ~ 600 osób Codzienna praca Komisji: urzędnicy administracji, eksperci, tłumacze pisemni i konferencyjni oraz personel sekretarski. Europejska słuŝba cywilna liczy około 34 000 osób. Polacy w administracji KE: Jerzy Plewa -wicedyrektor Generalny w Dyrekcji ds. Rolnictwa; Jan Truszczyński - wicedyrektor Generalny w Dyrekcji ds. Rozszerzenia. 2
Zdymisjonowanie komisarza musi złoŝyć rezygnację na Ŝądanie jej przewodniczącego. Trybunał Sprawiedliwości UE na wniosek Rady lub Komisji Zadania Komisji: 1. Opracowuje i przedkłada wnioski legislacyjne PE i Radzie UE (posiada prawo inicjatywy prawodawczej bada czy potrzebne jest rozwiązanie prawne na szczeblu UE, WP Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa składa rezygnację Radzie Europejskiej na Ŝądanie przewodniczącego KE. Zdymisjonowanie całej Komisji? Komisja jako całość ponosi odpowiedzialność tylko przed PE i tylko on moŝe zmusić ją do dymisji, ale tylko in corpore, wyraŝając jej wotum nieufności. Wnioskuje o podjęcie działań na szczeblu unijnym, jedynie jeśli uzna, Ŝe danego problemu nie da się rozwiązać skuteczniej za pomocą działań na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym: jest to zasada pomocniczości. Wnioski legislacyjne przygotowują poszczególne DG, ale uzyskują one formalny status po zatwierdzeniu przez Komisję. wniosek jest następnie przesyłany do Rady i PE, które podejmują decyzję w sprawie jego przyjęcia; milion obywateli moŝe złoŝyć petycję do Komisji o przygotowanie aktu prawnego ale to nie jest wiąŝące dla Komisji 2. Realizuje i wdraŝa polityki oraz budŝet UE; Komisja odpowiada za zarządzanie budŝetem UE i jego wykonanie, realizuje wydatki na poziomie EU nadzoruje wydatki spoczywające w rękach władz krajowych lub lokalnych, (pod okiem Trybunału Obrachunkowego), wykonuje decyzje podejmowane przez Parlament i Radę UE, 3
zmierza do zapewnienia równych warunków konkurencji wszystkim podmiotom gospodarczym: moŝe nie dopuścić do połączenia przedsiębiorstw, gdy uzna, Ŝe prowadziłoby to do nieuczciwej konkurencji, pilnuje, aby kraje UE nie subsydiowały poszczególnych gałęzi swego przemysłu w sposób mogący prowadzić do zakłócenia konkurencji. 3. Egzekwuje przestrzeganie prawa UE: Jako straŝnik traktatów odpowiada, wraz z TS, za zapewnienie właściwego stosowania prawa UE we wszystkich PC. W przypadku naruszenia prawa wszczyna tzw. procedurę w sprawie naruszenia : najpierw kieruje oficjalne pismo do rządu danego kraju, w którym wyjaśnia, dlaczego jej zdaniem doszło do naruszenia prawa europejskiego, oraz wyznacza termin, w którym powinna otrzymać szczegółowe wyjaśnienia w tej sprawie; brak zadowalających wyjaśnień ani naprawy zaniedbań, Komisja kieruje do rządu kolejne pismo, potwierdzając fakt naruszenia prawa UE i ustalając konkretny termin naprawy zaistniałej sytuacji. Jeśli państwo nadal nie stosuje się do tych wymagań, Komisja kieruje sprawę do TS, który moŝe nałoŝyć kary finansowe na PC. 4. Reprezentuje UE na arenie międzynarodowej: 5. Administruje funduszami UE: Strukturalnymi: Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego, Europejskim Funduszem Społecznym), Funduszem Spójności, Europejskim Funduszem Rolnym na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich i Europejskim Funduszem Rybackim. Innymi funduszami 4