WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-XI.431.1.69.2013 Kraków, 27 lutego 2014 rok Pani Elżbieta Iwaniec Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pleśnej Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206 z późn. zm.), art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), art. 175 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 885 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przeprowadził w dniach od 16 do 21 października 2013 roku kontrolę kompleksową w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej (GOPS) w Pleśnej. Zakres kontroli obejmował: strukturę organizacyjną Ośrodka oraz kwalifikacje kadr, realizację zadań z zakresu administracji rządowej i zadań własnych gminy wynikających z ustawy o pomocy społecznej, realizację programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania oraz pracę socjalną z klientem Ośrodka. Do protokołu wniosła Pani zastrzeżenia pismem z 18 grudnia 2013 roku znak: GOPS-070/515/2013. Zespół Inspektorów zastrzeżeń nie uznał i stanowisko w tej sprawie przekazano pismem z 14 stycznia 2014 roku znak WP-XI.431.1.69.2013. Ustalenia kontroli zawarte zostały w protokole, którego podpisania odmówiła Pani pismem z 22 stycznia 2014 roku znak GOPS - 070/70/2014, zwracając nie podpisany protokół 10 lutego 2014 roku. W związku z powyższym w oparciu o 16 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, Zespół Inspektorów podpisał protokół, którego 1 egzemplarz został Pani przekazany 10 grudnia 2013 roku, natomiast drugi dołączono do akt sprawy. W trakcie kontroli oceniano pracę Jednostki, zarówno pod kątem sposobu realizacji poszczególnych zadań, jak i pod względem prowadzonej dokumentacji, przyznając ogólnie ocenę pozytywną z uchybieniami. W trakcie prowadzonej kontroli kompleksowej GOPS ustalono, co następuje: 1. Na dzień kontroli Ośrodek nie posiadał wystarczających warunków lokalowych. Pomieszczenia są małe, ciasne i nieprzystosowane do rozmów z klientami. Ze względu na specyfikę zadań realizowanych przez Ośrodek, proszę o podjęcie działań umożliwiających wygospodarowanie pomieszczenia gwarantującego swobodę wypowiedzi klienta.
2. Rada Gminy w Pleśnej podjęła uchwałę nr XIX/128/2004 z dnia 6 sierpnia 2004 roku w sprawie ustalenia szczegółowych zasad przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze oraz szczegółowych zasad częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat, będących częścią kosztów ponoszonych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pleśnej. Uchwała nie zawiera informacji na temat zasad dotyczących częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat będących częścią kosztów ponoszonych przez Ośrodek, co jest niezgodne z art. 50 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej. Opracowanie projektu aktualizacji uchwały w sprawie ustalenia szczegółowych zasad przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze oraz szczegółowych zasad częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat uwzględniając w niej zapisy odnoszące się do częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, zgodne z art. 50 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej. 3. Zgodnie z Pani wyjaśnieniami złożonymi w trakcie kontroli, w przypadku Pani nieplanowanej nieobecności wydawane w tym okresie decyzje musiałby podpisać Wójt, wobec braku upoważnienia innego pracownika Ośrodka. Biorąc pod uwagę możliwość dłuższej nieobecności Kierownika Ośrodka, zarówno planową (np. urlop), jak i nieplanową (np. w wyniku zdarzenia losowego), celowym rozwiązaniem byłoby złożenie przez Kierownika GOPS do Wójta wniosku o wydanie ww. upoważnienia jednemu z pracowników Ośrodka, co w trakcie nieobecności Kierownika, ułatwi realizację zadań GOPS. Sugeruje się złożenie do Wójta wniosku o wydanie upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy, o którym mowa w art. 110 ust. 8 ustawy o pomocy społecznej, jednemu z pracowników Ośrodka. 4. Na terenie Gminy Pleśna nie utworzono mieszkania chronionego. Zgodnie ze zmianą do ustawy o pomocy społecznej, wprowadzoną ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887), obowiązującą od 1 stycznia 2012 roku, do zadań własnych Gminy o charakterze obowiązkowym należy m.in. prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chronionych. Ponadto, zgodnie z art. 53 ust. 3 ww. ustawy mieszkanie tego typu może być prowadzone przez każdą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej lub organizację pożytku publicznego. Należy dodać, że ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych (Dz. U. Nr 251, poz. 1844 z późn. zm.) umożliwia udzielanie finansowego wsparcia gminie, powiatowi albo organizacji pożytku publicznego, jeżeli pozyskane w ten sposób lokale mieszkalne będą służyć wykonywaniu zadań z zakresu pomocy społecznej w formie mieszkań chronionych. W przypadku trudności z utworzeniem mieszkania chronionego, można rozważyć podjęcie realizacji zadania wspólnie z sąsiednią gminą. Podjęcie działań zmierzających do utworzenia mieszkania chronionego, o którym mowa w art. 17 ust.1 pkt 12 ustawy o pomocy społecznej.
5. Rada Gminy Pleśna na mocy uchwały nr XXIII/176/2008 z dnia 30 grudnia 2008 roku przyjęła Gminną Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Pleśna na lata 2009-2015. Po wejściu w życie przepisu art. 16 b ustawy o pomocy społecznej (maj 2011 roku) do dnia przeprowadzenia kontroli nie dokonano aktualizacji strategii. W konsekwencji, w obecnym kształcie, strategia ta nie uwzględnia ram finansowych (tylko wskazuje źródła finansowania) oraz wskaźników realizacji działań, o których mowa w art. 16b ust. 2 pkt 3d ustawy o pomocy społecznej. Opracowanie projektu zmian Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Pleśna, zawierającego wszystkie elementy, o których mowa w art. 16b ustawy o pomocy społecznej. 6. Podczas kontroli stwierdzono, iż wywiady alimentacyjne przeprowadzano tylko w odniesieniu do określonej grupy zasiłkobiorców. Otrzymano m.in. następujące wyjaśnienie: Kierownik GOPS wyjaśnia, że u osób korzystających z programu dożywiania dzieci w szkołach nie były przeprowadzana wywiady alimentacyjne. Jedynie w przypadku korzystania rodziny z zasiłku okresowego lub stałego w aktach spraw jest wywiad alimentacyjny.. Natomiast należy zauważyć, iż jeżeli istnieją osoby, które zgodnie z obowiązkiem alimentacji mogą dostarczyć osobie potrzebującej niezbędnych środków utrzymania, to ich powinności wyprzedzają świadczenia z pomocy społecznej. Prawo do świadczeń z systemu pomocy społecznej należy traktować jako wtórne i uzupełniające wobec alimentów. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.) obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Natomiast obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami. O zasądzeniu alimentów od osób zobowiązanych do alimentacji rozstrzyga sąd. Należy zwrócić uwagę, że system prawa na pierwsze miejsce wśród instytucji pomocy osobom będącym w niedostatku, zgodnie z zasadą subsydiarności, wysuwa obowiązek alimentacyjny. Z tej przyczyny organ pomocy społecznej może w drodze wywiadu środowiskowego ustalać na przykład czy potrzeby skarżącego nie mogą zostać w całości lub w części zaspokojone przez osoby na których ciąży obowiązek alimentacyjny. Stąd też zważyć należy, czy oprócz pomocy publicznej, nie ma innych osób zobowiązanych do wywiązania się z obowiązku alimentacyjnego wobec skarżącego. Możliwość wystąpienia z powództwem alimentacyjnym przez kierownika ośrodka pomocy społecznej istnieje zarówno na gruncie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), jak i ustawy z dnia
7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 r., poz.1228 z późn. zm.). W oparciu o ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej przyznawane są świadczenia z pomocy społecznej. Zgodnie z wyrażoną w tej ustawie zasadą subsydiarności pomoc społeczna umożliwia osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, dopiero kiedy nie są one w stanie ich pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Osoby wnioskujące o przyznanie pomocy zobligowane są więc w pierwszej kolejności do przezwyciężania we własnym zakresie swych problemów. Jeżeli istnieją osoby, które zgodnie z obowiązkiem alimentacji mogą dostarczyć osobie potrzebującej niezbędnych środków utrzymania, to ich powinności wyprzedzają świadczenia z pomocy społecznej. Prawo do świadczeń z systemu pomocy społecznej należy zatem traktować jako wtórne i uzupełniające wobec alimentów. Potwierdza to orzecznictwo sądów administracyjnych, np. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 25 czerwca 2008 r. o sygn. IV SA/Po 768/07. Dlatego niezależnie od rodzaju świadczenia, ośrodek przed jego przyznaniem powinien się zorientować czy nie ma osób zobowiązanych do alimentacji, gdyż inaczej nie da się określić czy osoba jest w stanie przezwyciężyć trudności wykorzystując własne zasoby, uprawnienia i możliwości. O ile wykonywanie wywiadu środowiskowego u osób zobowiązanych każdorazowo przy wniosku o przyznanie zasiłku celowego istnienie można uznać za przesadę, to stanowisko zakładające z góry, iż przy zasiłkach celowych nie jest konieczne przeprowadzanie wywiadów alimentacyjnych jest błędne. Oczywiście należy zgodzić się z podnoszonych argumentem, iż Kierownik GOPS może, a nie musi przeprowadzać w każdym przypadku wywiad alimentacyjny, tym nie mniej działanie w ramach swobodnego uznania nie może być działaniem dowolnym. Przyjecie a priori założenia, iż przeprowadzenie wywiadu uzależnione jest od rodzaju świadczenia o które osoba występuje jest założeniem zbyt daleko idącym i przekraczającym zakres swobodnego uznania. Powstaje bowiem pytanie w jaki sposób z faktu, iż osoba pobiera świadczenie w formie posiłku wynika, iż wśród jej krewnych brak jest osób zdolnych do jej wspomożenia w ramach realizacji obowiązku alimentacyjnego. O ile można się zgodzić ze stanowiskiem, iż w pewnych przypadkach prowadzenie wywiadów alimentacyjnego nie jest konieczne (np. w sytuacji, gdy osoba zobowiązana do alimentacji jest już klientem pomocy społecznej) to w przypadku braku przeprowadzenia w ogóle wywiadu wśród osób zobowiązanych do alimentacji, powstaje pytanie na jakiej podstawie ośrodek przyjął, iż nie są one zdolne do wywiązania się z ciążącego na nich obowiązku. W sytuacji, gdy ośrodek nie dysponuje dokumentami uzyskanymi w inny sposób niż przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego, potwierdzającymi brak możliwości alimentacji ze strony osób zobowiązanych albo dokumentacji potwierdzających istnienie konfliktu w rodzinie przyjęcie, iż można odstąpić od przeprowadzenia wywiadu, tylko dla tego, że osoba korzysta z pomocy w określonej formie jest założeniem zbyt daleko idącym. Ustalanie sytuacji dochodowej i możliwości udzielenia pomocy przez osoby, o których mowa w art. 103 ustawy o pomocy społecznej, zobowiązane do alimentacji na mocy art. 128 i art. 129 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie oraz dokumentowanie podjętych działań w aktach sprawy w przypadkach, gdy z innej dokumentacji znajdującej się w posiadaniu ośrodka nie wynika, iż osoby te nie będą w stanie udzielić pomocy klientowi pomocy społecznej.
7. Skontrolowano decyzje zmieniające odpłatność mieszkańca za pobyt w DPS m.in. na mocy decyzji nr GOPS-5026/14/12 z 19 kwietnia 2012 roku, GOPS-5026/13/12 z 19 kwietnia 2012 roku, GOPS-5026/10/12 z 2 kwietnia 2012 roku. Na mocy powyższych decyzji ustalano odpłatność strony za pobyt w DPS od 1 kwietnia 2012 roku czyli z uwzględnieniem miesięcy obejmujących okres przed wydaniem decyzji. Powyższa praktyka jest sprzeczna z ustaloną linią orzecznictwa sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku WSA w Krakowie sygn. akt. III SA/Kr 1158/12 z 4 grudnia 2012 r. stwierdzono: W konsekwencji poczynionych rozważań należy uznać, że termin, z którym została zmieniona decyzja w sprawie ponoszenia przez skarżącego zwiększonej odpłatności za pobyt w Domu Pomocy Społecznej został ustalony z naruszeniem prawa. Poczynione przez organ ustalenia, dotyczące zmiany sytuacji materialnej strony skarżącej mogą powodować zmianę wysokości jego odpłatności za pobyt w tej placówce, ale wyłącznie na przyszłość, tj. po dniu 21 maja 2012 roku, jako daty doręczenia skarżącemu decyzji, a nie z mocą wsteczną tj. od dnia 1 kwietnia 2012 r., czy może od dnia 1 marca 2012 r.. Wydawanie decyzji o zmianie wysokości odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, najwcześniej od dnia następującego po dniu doręczenia decyzji mieszkańcowi DPS, a nie z mocą wsteczną. 8. W znacznej większości poddanych kontroli akt stwierdzono przypadki nie wskazania źródła finansowania świadczenia w rubryce formy i zakres proponowanej pomocy w kwestionariuszach rodzinnych wywiadów środowiskowych. W formularzu wywiadu do decyzji nr GOPS-5010/11/12 z 30 maja 2012 roku, GOPS-5012/276/12 z 19 listopada 2012 roku, GOPS-5012/288/12 z 27 listopada 2012 roku nie wypełniono wszystkich rubryk. Natomiast w formularzu rodzinnego wywiadu środowiskowego z 7 kwietnia 2010 roku do decyzji nr GOPS-5026/19/2010 z 21 maja 2010 roku nie został zatwierdzony plan pomocy przez Kierownika GOPS. Ponadto w znacznej części poddanych kontroli kwestionariuszy rodzinnych wywiadów środowiskowych nie wypełniono rubryki praca socjalna. Wypełnianie wszystkich rubryk kwestionariusza rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz kontraktu socjalnego, zgodnie z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712). 9. W większości skontrolowanych kontraktów socjalnych nie określano przewidywanych efektów działania. Formułowanie efektów działania w zawieranych z klientami GOPS kontraktach socjalnych.
10. W aktach do decyzji nr GOPS-5011/23/12, GOPS-5023/7/12, GOPS-5012/309/12 GOPS-5023/93/12, GOPS-5012/309/12 GOPS-5011/14/12 GOPS-5011/8/12 nie zobowiązywano stron do poszukiwania pracy i do okazywania aktywności w poszukiwaniu pracy, ograniczając się do zapisów Motywowanie do aktywnego poszukiwania pracy. Poradnictwo w zakresie aktywnego poszukiwania pracy, motywowanie do poszukiwania pracy, Rozmowa nt. aktywnego poszukiwania pracy przez bezrobotnych członków rodziny. Natomiast należy przypomnieć, iż w strategii rozwiązywania problemów społecznych określono, iż głównym problemem gminy jest długotrwałe bezrobocie oraz jednym z zadań w obszarze pomocy społecznej i polityki prorodzinnej w gminie ujęto pomoc rodzinom dotkniętym zjawiskiem bezrobocia. Zobowiązywanie osób bezrobotnych do aktywnego poszukiwania pracy i okazywania dowodów, świadczących o osobistym zaangażowaniu klienta w działania zmierzające do poprawy jego aktualnej sytuacji materialnej. 11. Stwierdzono przypadki przyznania zasiłku okresowego nie od miesiąca złożenia przez stronę wniosku (decyzje nr: GOPS-5011/14/12 z 30 marca 2012 roku, GOPS-5011/18/12 z 17 kwietnia 2012 roku, GOPS-5011/7/12 z dnia 6 lutego 2012 roku, GOPS-5011/22/12 z dnia 6 czerwca 2012 roku). Przyznawanie zasiłków okresowych, zgodnie z art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, czyli za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją. 12. W postępowaniu zakończonym wydaniem decyzji nr GOPS-5011/36/12 z 9 października 2012 roku stwierdzono brak odcinka pobrania renty przez męża klientki za wrzesień 2012 roku, której wysokość wliczono do dochodu rodziny. W aktach postępowania zakończonego wydaniem decyzji nr GOPS-5010/49/12 z 29 października 2012 roku znajdował się odcinek pobrania przez męża klientki renty za październik 2012 roku, podczas gdy wniosek złożono 23 października 2012 roku, a więc należało wliczyć dochód za wrzesień 2012 roku. Jak wynika z przedstawionych wyjaśnień W związku ze złożonym w dniu 23 października 2012 r. wnioskiem o przyznanie zasiłku stałego oraz na podstawie wywiadu środowiskowego z dnia 29 października 2012 r. ustalono dochód rodziny uprawniający do przyznania wnioskowanego zasiłku. Do dochodu wliczono m. in. dochód z renty męża za październik 2012 r. ponieważ Pani ( ) nie posiadała odcinka renty za wrzesień 2012 r. (mąż zagubił). Nadmieniam, iż waloryzacja emerytur i rent jest raz w roku w miesiącu marcu i w związku z tym wysokość renty za miesiąc wrzesień była taka sama jak za miesiąc październik.. W aktach postępowania do decyzji kierującej klientkę do domu pomocy społecznej nr GOPS/DS./8232/1/2012 z 24 kwietnia 2012 roku oraz decyzji ustalającej odpłatność za pobyt w DPS nr GOPS-5026/18/12 z 28 maja 2012 roku, brak było dokumentów potwierdzających wysokość dochodów klientki, jedynie w kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez pracownika socjalnego Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tarnowie
odnotowano wysokość otrzymywanych świadczeń z tytułu emerytury i zasiłku pielęgnacyjnego. Kierownik kontrolowanego Ośrodka przedstawiła wyjaśnienie o treści Kierownik GOPS w Pleśnej wyjaśnia, że Pani ( ) w trakcie kompletowania dokumentów celem umieszczenia jej w DPS nie była w posiadaniu dokumentów potwierdzających wysokość dochodu. Złożyła pisemne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną w obecności pracownika socjalnego MOPS Tarnów o wysokości świadczenia emerytalnego.. Gromadzenie pełnej dokumentacji w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby lub rodziny ubiegającej się o przyznanie świadczenia, wskazanej w art. 107 ust. 5b pkt 4, 10 i 5d ustawy o pomocy społecznej. 13. W treści decyzji nr GOPS-5011/36/12 z 9 października 2012 roku przywołano dochód rodziny z sierpnia 2012 roku, podczas gdy dochód faktycznie liczono z września 2012 roku. W treści uzasadnienia decyzji nr GOPS-5012/198/12 z 13 sierpnia 2012 roku błędnie podano, że miesiącem poprzedzającym złożenie wniosku był czerwiec, podczas gdy wniosek złożono 1 sierpnia 2012 roku. W uzasadnieniu decyzji nr GOPS-5010/52/12 z 30 października 2012 roku podano błędną wysokość dochodu miesięcznego uzyskiwanego z 1 ha przeliczeniowego, tj. 207 zł, zamiast 250 zł. W uzasadnieniu decyzji nr GOPS-5010/20/13 z 28 maja 2013 roku podano błędną datę przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. Natomiast w podstawie prawnej decyzji nr GOPS-5010/49/12 z 29 października 2012 roku przywołano błędną datę złożenia wniosku przez klientkę. Podobna sytuacja miała miejsce w odniesieniu do decyzji nr GOPS-5012/91/12 z 29 lutego 2012 roku oraz nr GOPS-5012/276/12 z 19 listopada 2012 roku. Podawanie w treści wydanych decyzji informacji zgodnych ze stanem faktycznym i zgromadzoną w sprawie dokumentacją. 14. W sentencji decyzji nr GOPS-5012/55/12 z 7 lutego 2012 roku, GOPS-5012/228/12 z 20 września 2012 roku, GOPS-5012/272/12 z 5 listopada 2012 roku, GOPS-5012/288/12 z 27 listopada 2012 roku, GOPS-5012/41/12 z 30 stycznia 2012 roku, GOPS-5012/87/12 z 29 lutego 2012 roku, GOPS-5012/198/12 z 13 sierpnia 2012 roku oraz GOPS-5012/123/12 z 17 kwietnia 2012 roku przyznających zasiłek celowy specjalny nie wskazano, na jaki cel przyznano świadczenie. W podstawie prawnej decyzji ujęto m.in. art. 39 oraz art. 41 ustawy o pomocy społecznej. Zawieranie w sentencji decyzji rozstrzygnięć merytorycznych, dotyczących przeznaczenia przyznanego specjalnego zasiłku celowego oraz wyeliminowanie z podstawy prawnej decyzji przyznających specjalny zasiłek celowy art. 39 ustawy o pomocy społecznej, który odnosi się do zasiłku celowego.
15. Stwierdzono przypadki wliczenia dochodu z miesiąca złożenia wniosku (decyzje nr: GOPS-5012/298/12 z 29 listopada 2012 roku, GOPS-5012/41/12 z 30 stycznia 2012 roku, GOPS-5012/154/12 z 28 maja 2012 roku, GOPS-5012/198/12 z 13 sierpnia 2012 roku, GOPS-5011/20/12 z 7 maja 2012 roku, GOPS-5011/49/12 z 6 grudnia 2012 roku, GOPS-5012/94/12 z 5 marca 2012 roku). Ponadto w postępowaniu zakończonym wydaniem decyzji nr GOPS-5012/296/12 z 29 listopada 2012 roku znajdowało się zaświadczenie PUP w Tarnowie, z treści którego wynikało, iż klientce wypłacono w październiku 2012 roku świadczenie, które w dniu składania wniosku (22 listopada 2012 roku) stanowiło dochód utracony. Ponadto, w aktach sprawy znajdowały się dokumenty potwierdzające dochód rodziny uzyskany w październiku 2012 roku (zaświadczenie GOPS o wypłaconym zasiłku rodzinnym, zaświadczenie ZUS o wypłaconej rencie, zaświadczenie o dochodach), podczas gdy dochód należało uwzględnić z listopada 2012 roku, stosownie do treści art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania ( ). Prawidłowe obliczanie dochodu rodziny/osoby ubiegającej się o świadczenie, w tym zaprzestanie praktyki wliczania do dochodu wnioskodawcy dochodu utraconego, stosownie do treści art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. 16. W aktach postępowania klienta skierowanego do DPS na mocy decyzji nr GOPS/DS./8232/16/2008 z 18 listopada 2008 roku znajdowało się postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnowie z 18 maja 2005 roku o całkowitym ubezwłasnowolnieniu klienta. Jak ustalono, adresatem wszystkich wydanych przez Ośrodek decyzji nr: GOPS/DS./8232/16/2008 z 18 listopada 2008 roku, GOPS-5026/12/2009 z 14 października 2009 roku, GOPS-5026/9/2010 z 30 marca 2010 roku, GOPS-5026/19/2010 z 21 maja 2010 roku, GOPS-5026/13/2011 z 18 kwietnia 2011 roku, nr GOPS-5026/7/12 z 2 kwietnia 2012 roku, był ubezwłasnowolniony klient, a nie jego opiekun prawny, decyzje nie zostały również przekazane do wiadomości opiekuna prawnego. Stosownie do treści art. 29 kodeksu postępowania administracyjnego Stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy chodzi o państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne i organizacje społeczne również jednostki nieposiadające osobowości prawnej, natomiast art. 30 kodeksu stanowi, iż 1 Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych stron ocenia się według przepisów prawa cywilnego, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. 2.Osoby fizyczne nieposiadające zdolności do czynności prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli.( ). Zgodnie z treścią art. 40 1 kodeksu postępowania administracyjnego Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela temu przedstawicielowi.. Na prośbę kontrolujących o przedstawienie potwierdzeń odbioru ww. decyzji, Kierownik GOPS przedłożyła wyjaśnienie o następującej treści Kierownik wyjaśnia, że decyzje do Domu Pomocy Społecznej w Wietrzychowicach są przekazywane zbiorowo jednym listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.. Przestrzeganie zapisów art. 40 1 kodeksu postępowania administracyjnego, który stanowi, iż Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela temu przedstawicielowi..
17. W treści uzasadnienia decyzji nr GOPS-5026/7/12 z 2 kwietnia 2012 zapisano Zawiadomieniem z dnia 27.03.2012 r. wszczęto z urzędu postępowanie ( ), wobec braku ww. dokumentu w aktach sprawy klienta, poproszono o jego przedstawienie. Jak wyjaśniła ustnie Pani Kierownik, zapis o wszczęciu postępowania na podstawie zawiadomienia był omyłką pisarską. W przypadku wystąpienia oczywistego błędu pisarskiego, wydawanie postanowienia o sprostowaniu błędu na podstawie z art. 113 1 kodeksu postępowania administracyjnego. 18. W sentencji decyzji nr GOPS-5010/11/12 z 30 maja 2012 roku nie wskazano okresu końcowego wypłacania świadczenia. W treści decyzji nr GOPS-5010/29/09 z 16 października 2009 roku nie wskazano daty końcowej wypłacania świadczenia. Jak wyjaśniono Decyzją z dn. 16.10.2009 roku, znak: GOPS-5010/29/09 przyznano Panu ( ), zam. ( ) zasiłek stały bez określenia daty. W związku z faktem, że W/w osiągnął wiek (ukończony 70 rok życia), to w przypadku innym niż niepełnosprawność świadczenie przyznaje się bezterminowo. Również program dziedzinowy do obsługi pomocy społecznej Helios, pozwala na wprowadzenie jedynie daty rozpoczęcia świadczenia bez możliwości określenia daty końcowej.. Określanie w sentencji decyzji przyznających zasiłek stały okresu, na jaki świadczenie zostało przyznane, także w przypadku świadczeń przyznawanych na czas nieokreślony. 19. W podstawie prawnej decyzji zmieniającej nr GOPS-5010/35/12 z 11 października 2012 roku nie przywołano art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej i art. 163 kodeksu postępowania administracyjnego, na mocy których dokonano zmiany decyzji. Również w podstawie prawnej decyzji zmieniającej nr GOPS-5010/20/13 z 28 maja 2013 roku nie przywołano art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej i art. 163 kodeksu postępowania administracyjnego, na mocy których dokonano zmiany decyzji. W przypadku wydania decyzji zmieniającej, przywoływania w podstawie prawnej art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej i art. 163 kodeksu postępowania administracyjnego, na mocy których dokonuje się zmiany decyzji. W przypadku stwierdzenia uchybień, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), konieczną czynnością jest wskazanie osoby odpowiedzialnej za ich powstanie. Ponieważ jest Pani osobą kierującą jednostką organizacyjną pomocy społecznej ośrodkiem pomocy społecznej, który zgodnie z art. 110 ustawy o pomocy społecznej jest powołany do realizacji zadań pomocy społecznej, wobec
tego również osobą odpowiedzialną za ewentualne nieprawidłowości w jego działaniu. W ciągu 30 dni od daty wydania zaleceń pokontrolnych, proszę o pisemne poinformowanie mnie o wszelkich działaniach podjętych w celu wypełnienia zaleceń. Proszę również o poinformowanie mnie w terminie 14 dni od zrealizowania poszczególnych zaleceń o ich wykonaniu. Informuję Panią Kierownik, iż na podstawie art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, przysługuje Pani uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie na gruncie art. 128 ust. 4 i 5 ustawy o pomocy społecznej jest Pani zobowiązana: 1. w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków; 2. w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z ich uwzględnienia. W przypadku braku możliwości zrealizowania zaleceń w terminie 30 dni lub też zaleceń wymagających dłuższego czasu realizacji, proszę o wyznaczenie terminu realizacji takiego zalecenia, a następnie poinformowanie Wojewody Małopolskiego o jego wykonaniu niezwłocznie po upływie wyznaczonego terminu, nie później jednak niż w ciągu 14 dni. z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Katarzyna Nowaczyńska Kierownik Oddziału w Wydziale Polityki Społecznej Do wiadomości: Wójt Pleśnej