WP-XI Kraków, 3 czerwca 2014 r.

Transkrypt

1 WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-XI Kraków, 3 czerwca 2014 r. Pan Norbert Paprota Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bochni Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206 z późn. zm.), art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), art. 175 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przeprowadził w dniach od 3 do 6 lutego 2014 roku kontrolę kompleksową w kierowanym przez Pana Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Bochni. Zakres kontroli obejmował organizację Ośrodka oraz kwalifikacje kadr, realizację zadań z zakresu administracji rządowej i zadań własnych gminy wynikających z ustawy o pomocy społecznej oraz realizację programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o wyniki przeglądu dokumentacji, a także wyjaśnienia złożone przez Pana i pracowników Ośrodka. Ustalenia zawarte zostały w protokole, podpisanym przez Pana 12 maja 2014 roku. W trakcie kontroli oceniano pracę Jednostki, zarówno pod kątem sposobu realizacji poszczególnych zadań, jak i pod względem prowadzonej dokumentacji, przyznając ogólnie ocenę pozytywną z uchybieniami. Powyższa ocena jest wynikiem stwierdzonych w toku prowadzenia czynności kontrolnych uchybień w przeprowadzonych przez Ośrodek postępowaniach względem klientów. Działając w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), proszę Pana Dyrektora o podjęcie działań zmierzających do usunięcia uchybień opisanych poniżej: 1. Ustalono, że Rada Miasta w Bochni nie podjęła uchwały w sprawie zasad zwrotu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, o których mowa w art. 96 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z treścią art. 96 ust. 2-4 ustawy: 2. Wydatki na usługi, pomoc rzeczową, zasiłki na ekonomiczne usamodzielnienie, zasiłki okresowe i zasiłki celowe przyznane pod warunkiem zwrotu podlegają zwrotowi w części lub całości, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby zobowiązanej do zwrotu wydatków przekracza kwotę kryterium dochodowego. 3. W przypadku pokrycia kosztów pogrzebu przez gminę poniesione wydatki podlegają zwrotowi z masy spadkowej, jeżeli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy. 4. Rada gminy określa, w drodze uchwały, zasady zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej, o których mowa w ust. 2, będących w zakresie zadań własnych..

2 Przedłożenie Burmistrzowi Bochni projektu Uchwały Rady Miasta Bochnia w sprawie zasad zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej, o których mowa w art. 96 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, będących w zakresie zadań własnych. Powyższe zalecenie należy zrealizować w terminie 30 dni, od dnia otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 2. Jak ustalono w trakcie kontroli, Ośrodek nie posiada własnej instrukcji kancelaryjnej uzgodnionej z Archiwum Państwowym. Opracowanie instrukcji kancelaryjnej, a następnie jej wprowadzenie przez Pana Dyrektora po ich uprzednim uzgodnieniu z Dyrektorem właściwego miejscowo archiwum państwowego. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 3. W Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata nie uwzględniono wszystkich elementów, o których mowa w art. 16b ustawy o pomocy społecznej, ponieważ brak jest określenia ram finansowych (prognoza dochodów budżetowych i wydatków) oraz wskaźników realizacji działań. W ramach Strategii nie uwzględniono również kwestii związanych z monitoringiem i oceną stopnia jej wdrożenia. Podjęcie działań, zmierzających do opracowania zmian w Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych, zawierających ramy finansowe i wskaźniki realizacji działań oraz kwestie związane z monitoringiem i oceną stopnia jej wdrożenia. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 4. Jak wynika z przygotowanej informacji, Miasto Bochnia nie dysponuje mieszkaniem chronionym. Otrzymano następujące wyjaśnienie: Brak odpowiednich lokali. W trakcie uzgodnień jest możliwość pozyskania przez miasto Bochnia części budynku, w którym obecnie znajduje się dps prowadzony przez powiat i dla którego budowany jest nowy budynek. Dyrektor MOPS kilkakrotnie omawiał kwestie związane z potrzebą utworzenia mieszkań chronionych z Burmistrzem Miasta i jego pełnomocnikiem ds. polityki mieszkaniowej oraz radnymi. Sprawa była omawiana w maju 2013 r. przez Komisję Rozwoju Gospodarczego, Budżetu i Finansów RM Bochnia w wyniku czego został sformułowany wniosek o rozważenie możliwości podpisania porozumienia ze starostwem w sprawie utworzenia mieszkań chronionych w starym budynku DPS po wybudowaniu nowego. W 20.VI.2013 temat mieszkań chronionych Dyrektor MOPS przedstawił Komisji Zdrowia Rodziny i Pomocy Społecznej RM Bochnia. W piśmie MOPS z dnia r. skierowanym do UM w Bochni Dyrektor MOPS zwrócił się z prośbą o podjęcie starań dot. pozyskania lokalu z przeznaczeniem na utworzenie mieszkań chronionych. Ze względu na podjęte przez Dyrektora MOPS działania odstępuję od wydania zalecenia pokontrolnego. 5. W kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego z 5 czerwca 2013 roku, na stronie 5 dokonano zmian przy użyciu korektora (decyzja nr MOPS z 11 czerwca 2013 roku). Poprawek przy użyciu korektora dokonano również w innych

3 kwestionariuszach rodzinnych wywiadów środowiskowych, do decyzji nr: MOPS z 7 maja 2013 roku, MOPS z 21 stycznia 2013 roku, MOPS z 26 marca 2013 roku, MOPS z 12 czerwca 2013 roku, MOPS z 5 sierpnia 2013 roku, MOPS z 18 stycznia 2013 roku, MOPS z 31 stycznia 2013 roku, MOPS z 7 maja 2013 roku, MOPS z 30 grudnia 2013 roku, MOPS z 4 kwietnia 2013 roku, MOPS z 14 listopada 2013 roku, MOPS z 16 kwietnia 2013 roku, MOPS z 18 marca 2013 roku, MOPS z 25 listopada 2013 roku, MOPS 5026/34/1/2013 z 22 lutego 2013 roku, MOPS z 9 października 2012 roku, MOPS z 11 października 2012 roku, MOPS z 5 lipca 2013 roku, MOPS z 25 stycznia 2013 roku, MOPS z 15 listopada 2013 roku. Zaprzestanie dokonywania zmian przy użyciu korektora w kwestionariuszach rodzinnych wywiadów środowiskowych, a w przypadku konieczności dokonania korekty, stosowanie zasady określonej w art. 71 Kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z którą skreśleń i poprawek należy dokonywać tak, aby wyrazy skreślone i poprawione były czytelne. Skreślenia i poprawki powinny być stwierdzone w protokole przed jego podpisaniem. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego zalecenia. 6. Stwierdzono przypadki dokonywania poprawek oraz błędnych zapisów w wydanych przez Ośrodek decyzjach o sygnaturach: MOPS z 12 czerwca 2013, MOPS z 4 stycznia 2013 roku, MOPS z 28 sierpnia 2013 roku, MOPS z 29 sierpnia 2013 roku, MOPS z 6 listopada 2013 roku, MOPS z 16 lipca 2013 roku, MOPS z 19 grudnia 2013 roku oraz nr MOPS.5025/2/4/2013 z 15 października 2013 roku, MOPS z 15 listopada 2013 roku, MOPS z 6 listopada 2013 roku, MOPS z 26 marca 2013 roku, MOPS z 7 maja 2013 roku, MOPS z 26 marca 2013 roku, MOPS z 20 maja 2013 roku, MOPS z 7 maja 2013 roku, MOPS z 30 grudnia 2013 roku, MOPS z 12 grudnia 2013 roku oraz MOPS z 12 grudnia 2013 roku i MOPS z 28 października 2013 roku. Zapewnienie, by decyzje wydawane przez Ośrodek sporządzane były w sposób rzetelny i zawierały dane zgodne ze stanem faktycznym oraz zebraną w prowadzonym postępowaniu dokumentacją. W przypadku wystąpienia oczywistego błędu pisarskiego, wydawanie postanowienia o sprostowaniu błędu na podstawie z art Kodeksu postępowania administracyjnego. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, poprzez stosowanie ww. przepisów, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 7. Decyzje nr MOPS i MOPS z 29 sierpnia 2013 roku zostały odebrane przez syna klientki. Akta sprawy nie zawierały upoważnienia klientki do odbioru ww. decyzji. Decyzje nr MOPS i nr MOPS z 10 grudnia 2013 roku zostały odebrane przez stronę, bez wskazania daty ich otrzymania.

4 Doręczanie decyzji administracyjnych osobom uprawnionym, w myśl art Kodeksu postępowania administracyjnego, zgodnie z którym Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela temu przedstawicielowi.. Zapewnienie, by odbiór decyzji potwierdzany były przez stronę ze wskazaniem daty jej otrzymania, stosownie do zasad określonych w art. 46 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 8. W kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego z 22 marca 2013 roku do decyzji nr MOPS z 26 marca 2013 roku, nie wskazano źródła finansowania pomocy. Analogiczny stan faktyczny stwierdzono w formularzach wywiadów do decyzji nr: MOPS z 18 stycznia 2013 roku, MOPS z 28 sierpnia 2013 roku, MOPS z 29 lipca 2013 roku, MOPS z 30 sierpnia 2013 roku MOPS z 30 sierpnia 2013 roku, MOPS , MOPS z 13 czerwca 2013 roku, MOPS z 4 września 2013 roku, MOPS z 29 sierpnia 2013 roku, r MOPS z 29 stycznia 2013 roku, MOPS z 28 października 2013 roku, MOPS z 3 października 2013 roku, MOPS z 2 grudnia 2013 roku, MOPS z 5 lipca 2013 roku, MOPS z 30 września 2013 roku, MOPS z 18 marca 2013 roku, MOPS z 11 października 2012 roku, MOPS z 7 października 2013 roku. W kwestionariuszu rodzinnego wywiadu alimentacyjnego z 15 listopada 2013 roku do decyzji nr MOPS z 10 grudnia 2013 roku, nie wypełniono części II, tj. informacji o członkach rodziny i innych osobach wspólnie zamieszkujących. W kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego część II z 9 maja 2013 roku (decyzja kierująca nr MOPS 5026/37/2012 z 31 sierpnia 2012 roku), nie wypełniono w części I dokumentu punktów 6-8 dot. dochodów rodziny, w części II dokumentu nie podano również wysokości dochodów rodziny, a w części III nie odnotowano informacji dot. stosunku do osoby umieszczonej w DPS. Rzetelne wypełnianie wszystkich rubryk kwestionariusza rodzinnego wywiadu środowiskowego, zgodnie z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712), ze szczególnym uwzględnieniem rubryki dotyczącej źródła finansowania pomocy. Zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 9. Stwierdzono, iż w decyzjach przyznających pomoc w formie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych określano termin rozpoczęcia świadczenia, a także wysokość ponoszonej odpłatności przez stronę. Jednakże nie określano liczby godzin przyznawanych usług. Wyznacznikami ustalenia zakresu przyznania usługi jest m.in. rozmiar potrzeb wnioskodawcy. Określenie bez doprecyzowania ilości godzin nie zawiera pełnej informacji dla strony. Powyższa praktyka jest sprzeczna z ustaloną linią orzecznictwa sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku WSA w Krakowie sygn. akt. II SA/Kr 616/05 z 17 września 2007 r. stwierdzono: Organ I instancji winien w sprawie dotyczącej przyznania pomocy w formie usług opiekuńczych precyzyjnie określić wielkość przyznanych usług. Strona nie może domyślać się ilości przyznanych jej godzin usług opiekuńczych.

5 Określanie w decyzjach przyznających świadczenia w formie usług opiekuńczych dokładnego czasokresu trwania udzielanej pomocy wskazując ilość przydzielonych godzin w poszczególne dni lub w tygodniu, zgodnie z art. 50 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej. Zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 10. Jak ustalono, decyzje o odpłatności mieszkańca za pobyt w DPS, z reguły ustalały płatność za pobyt w DPS z uwzględnieniem okresów sprzed wydania decyzji. Powyższa praktyka jest sprzeczna z ustaloną linią orzecznictwa sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku WSA w Krakowie sygn. akt. III SA/Kr 1158/12 z 4 grudnia 2012 r. stwierdzono: W konsekwencji poczynionych rozważań należy uznać, że termin, z którym została zmieniona decyzja w sprawie ponoszenia przez skarżącego zwiększonej odpłatności za pobyt w Domu Pomocy Społecznej został ustalony z naruszeniem prawa. Poczynione przez organ ustalenia, dotyczące zmiany sytuacji materialnej strony skarżącej mogą powodować zmianę wysokości jego odpłatności za pobyt w tej placówce, ale wyłącznie na przyszłość, tj. po dniu 21 maja 2012 roku, jako daty doręczenia skarżącemu decyzji, a nie z mocą wsteczną tj. od dnia 1 kwietnia 2012 r., czy może od dnia 1 marca 2012 r.. W trakcie kontroli stwierdzono, że taki stan faktyczny odnosił się do decyzji o sygnaturach: MOPS 5026/11/2/2013 z 9 kwietnia 2013 roku i MOPS 5026/12/5/2013 z 29 kwietnia 2013 roku. Wydawanie decyzji o zmianie wysokości odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, najwcześniej od dnia następującego po dniu doręczenia decyzji mieszkańcowi DPS, a nie z mocą wsteczną. Zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 11. Stwierdzono przypadki przeprowadzenia rodzinnych wywiadów środowiskowych z pensjonariuszami DPS przez pracowników socjalnych zatrudnionych w niepublicznych domach pomocy społecznej: - rodzinne wywiady środowiskowe z 29 stycznia 2013 roku, 4 kwietnia 2013 roku, 4 października 2013 roku (decyzja kierująca nr MOPS 5026/37/2012 z 31 sierpnia 2012 roku) zostały przeprowadzone przez pracownika socjalnego niepublicznego Domu Pomocy Społecznej dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych Intelektualnie, prowadzonego przez Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia w Tarnowie, - rodzinne wywiady środowiskowe z 8 kwietnia i 8 października 2013 roku przeprowadził pracownik socjalny niepublicznego Domu Pomocy Społecznej w Rabie Niżnej (decyzja kierująca nr MOPS 5026/10/1/09 z 9 października 2009 roku), - rodzinne wywiady środowiskowe z 8 kwietnia i 24 września 2013 roku przeprowadził pracownik socjalny niepublicznego DPS w Kasinie Wielkiej (decyzja kierująca nr MOPS.5026/15/1/2008 z 19 lutego 2008 roku). Pracownicy socjalni zatrudnieni w niepublicznych domach pomocy społecznej nie mogą w ramach podejmowanych działań przeprowadzać rodzinnych wywiadów środowiskowych, ani ich aktualizacji, co potwierdza opinia Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 8 lipca 2013 roku (znak: DPS-I MS/13). W przypadku osób przebywających w niepublicznych DPS, występowanie o przeprowadzenie rodzinnych wywiadów środowiskowych wyłącznie do właściwych miejscowo Ośrodków Pomocy Społecznej.

6 Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 12. W treści decyzji nr MOPS 5026/34/1/2013 z 22 lutego 2013 roku, ustalającej odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, nie wskazano jednoznacznie, od kiedy naliczono odpłatność za pobyt klientki w DPS i jaka była wysokość odpłatności za niepełny miesiąc, w którym została umieszczona w placówce, tj. luty 2013 roku. Taka sama sytuacja dotyczyła decyzji nr MOPS 5026/12/2013 z 11 stycznia 2013 roku. W treści decyzji ustalających wysokość odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, zamieszczanie informacji wskazującej jednoznacznie termin, od kiedy naliczona została odpłatność za pobyt oraz wysokość odpłatności wyliczonej za niepełny miesiąc pobytu. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, po otrzymaniu niniejszego wystąpienia. 13. W aktach sprawy znajdowała się umowa, na podstawie której siostrzenica klientki była zobowiązana do ponoszenia częściowej odpłatności za pobyt klientki w DPS w wysokości 200,00 zł miesięcznie. Decyzja nr MOPS 5026/34/1/2013 z 22 lutego 2013 roku, ustalająca odpłatność za pobyt w DPS nie zawierała uzasadnienia faktycznego, określono jedynie wysokość odpłatności klientki i Gminy. Zamieszczanie w treści decyzji uzasadnienia faktycznego, w szczególności powinno ono zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zgodnie z art i 3 Kodeksu postępowania administracyjnego. Powyższe zalecenie należy realizować, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 14. W przypadku objęcia strony ubezpieczeniem zdrowotnym przy wypłacanym zasiłku stałym, w sentencji decyzji przyznających ww. świadczenie zamieszczano zapis ( ) przyznać składkę na ubezpieczenie zdrowotne od do w wysokości określonej w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ( ) (np. decyzja nr MOPS z 18 października 2012 roku, nr MOPS z 13 czerwca 2013 roku, OPS z 10 stycznia 2013 roku i MOPS z 15 listopada 2013 roku). Informacja o opłacaniu składek przy zasiłku stałym powinna znaleźć się pod pouczeniem decyzji lub powinna być przekazywana stronie odrębnym pismem. Wyeliminowanie z sentencji decyzji przyznających zasiłek stały kwoty składki odprowadzanej na ubezpieczenie zdrowotne. Powyższe zalecenie należy realizować od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 15. W pojedynczych przypadkach stwierdzono, iż praca socjalna nie była prowadzona lub opisywana w wystarczający sposób. Zgłoszono uwagi, odnoszące się do pracy socjalnej w aktach postępowania do decyzji nr: MOPS z 7 lutego 2013 roku i MOPS z 29 stycznia 2013 roku, co zostało szczegółowo opisane w protokole pokontrolnym.

7 Rzetelne dokumentowanie pracy socjalnej, szczególnie w odniesieniu do osób bezrobotnych, w sposób pozwalający ocenić rezultaty pracy wykonywanej na rzecz aktywizacji zawodowej klientów. Powyższe zalecenie należy zrealizować, od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia. 16. Zgłoszono następujące zastrzeżenia do treści zawartych kontraktów: 1) Zawarto kontrakt, w którym jako cel główny wskazano uzyskanie stopnia niepełnosprawności, natomiast jako cele szczegółowe: dostarczenie lekarzowi wniosków do wypełnienia, dostarczenie wypełnionych wniosków do orzecznictwa, po uprawomocnieniu się orzeczenia dostarczenie go do MOPS pracownikowi socjalnemu, jeżeli będzie znaczny stopień niepełnosprawności - złożenie wniosku do świadczeń rodzinnych o uzyskanie zasiłku pielęgnacyjnego. Wskazane w kontrakcie do osiągnięcia cele szczegółowe są w rzeczywistości działaniami. Ponadto nie wskazano efektów działań (część II.pkt 4.2). Dla osiągnięcia celów wskazano następujące działania np.: ustalenie córce stopnia niepełnosprawności, a po uzyskaniu orzeczenia i jego uprawomocnieniu się dostarczenie do MOPS w celu stwierdzenia, czy córka może starać się o zasiłek pielęgnacyjny (Akta do decyzji nr MOPS ). Tak określone działania nie pozwalają na przezwyciężenie trudnej sytuacji klienta, a tylko służą rozeznaniu jego sytuacji życiowej. 2) Zawarto kontrakt, którego celem było działanie na rzecz poprawy stanu zdrowia uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Cele szczegółowe określono, jako: wyzwolenie aktywności mobilizacja do działania do wykonywania własnej aktywności; wypracowanie dobrej i owocnej współpracy między klientką a pracownikiem socjalnym; regularne korzystanie z porad socjalistycznych, pomoc finansowa z tut. MOPS w formie zasiłków celowych. Nie wskazano efektów działania (część II.pkt 4.2). Dla osiągnięcia celów wyszczególniono następujące działania: uda się do lekarza oraz zgromadzi niezbędne dokumenty medyczne i złoży wniosek do Powiatowego Zespołu ( ); poinformuje o rezultacie komisji lekarskiej (Akta do decyzji nr MOPS ). 3) Zawarto kontrakt, którego celem była poprawa stanu zdrowia, poprzez zdiagnozowanie niepełnosprawności i odpowiedni kierunek leczenia oraz poszukiwanie pracy. Cel szczegółowy określono następująco: uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności nabycie/uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (uzyskanie orzeczenia jw. pomoże klientce wybrać odpowiedni kierunek leczenia oraz odpowiedni kierunek poszukiwania pracy). Natomiast, jako działanie wskazano: kompletowanie dokumentów do złożenia wniosku o orzeczenie niepełnosprawności, wypełnienie i złożenie wniosku, udział w posiedzenie zespołu, odbiór decyzji i przedstawienie jej ksero do MOPS. Nie odniesiono się w celach szczegółowych, ani w działaniach, do określenia zawartego w celu głównym, czyli poszukiwania pracy. 4) Zawarto kontrakt, którego celem głównym było podjęcie terapii i leczenia odwykowego. Cele szczegółowe określono następująco: aktywne poszukiwanie pracy, w tym podejmowanie prac dorywczych, uczestnictwo w zajęciach terapeutycznych. Nie określono efektów działania (część II pkt 4.2). Dla osiągnięcia celów wskazano następujące działania: skontaktuje się z Stowarzyszeniem Nowa Szansa, zapisze się na warsztaty, będzie aktywnie poszukiwał pracy i zgłaszał się 2 razy w tygodniu do pracownika (Akta do decyzji nr MOPS ). 5) Zawarto kontrakt, którego celem była poprawa sytuacji ekonomicznej klientki w wyniku podejmowanych działań. Cel szczegółowy określono następująco: podjęcie

8 aktywności, w tym w poszukiwaniu pracy, nabycie umiejętności załatwiania spraw urzędowych, mobilizacja do racjonalnego gospodarowania środkami finansowymi, zdobycie środków na utrzymanie mieszkania (uzyskanie dodatku mieszkaniowego, bieżące regulowanie opłat mieszkaniowych). Nie określono efektów działania (część II. pkt 4.2). Dla osiągnięcia celów wskazano następujące działania: zobowiązano stronę do zgłoszenia się do BZKK celem uzyskania wniosku i zgłoszenie się z fakturami za opłaty mieszkaniowe do Urzędu Miasta oraz określono poszukiwania odpowiedniej pracy. 6) W kontrakcie socjalnym zawartym 6 grudnia 2013 roku (decyzja nr MOPS z 10 grudnia 2013 roku), nie wskazano planowanej daty dokonania oceny realizacji działań ustalonych w kontrakcie. 7) W kontrakcie socjalnym z 17 stycznia 2013 roku (decyzja nr MOPS z 4 stycznia 2013 roku), dokonano zmian przy użyciu korektora. Również w kontrakcie zawartym 2 stycznia 2013 roku (sprawa znak: MOPS-503/19/2013) dokonano zmian korektorem. 8) Na prośbę kontrolujących o przedstawienie kontraktów socjalnych, których celem była aktywizacja zawodowa klientów MOPS, przedłożono m.in.: kontrakt socjalny zawarty 17 stycznia 2013 roku (decyzja nr MOPS z 4 stycznia 2013 roku), w którym jako cel główny wskazano: złożenie wniosku o zasądzenie alimentów, a jako cel szczegółowy i przewidywane efekty działania: uzupełnienie wniosku o alimenty i złożenie wniosku. Poproszono o wyjaśnienie, w jaki sposób złożenie wniosku o zasądzenie alimentów miało przyczynić się do aktywizacji zawodowej klientki. Uzyskano wyjaśnienie następującej treści: Pozyskanie przez w/w alimentów przyczyni się do zwiększenia zasobów finansowych, które pozwolą na opłatę prywatnej opiekunki do dzieci w czasie powrotu do pracy zawodowej (po urlopie wychowawczym -system pracy w/w 12 godzinny) ; kontrakt socjalny z 4 grudnia 2012 roku (decyzja nr MOPS z 16 kwietnia 2013 roku), w którym jako cel główny wskazano: Działanie na rzecz poprawy stanu zdrowia, systematyczne leczenie. Zwrócono się o wyjaśnienie, w jaki sposób powyższe działanie miało się przyczynić do aktywizacji zawodowej klientki, bowiem żaden cel szczegółowy oraz przewidywany efekt działania, wskazany w kontrakcie, nie zawierał takiego zapisu. Jak wyjaśniono W/w jest osobą niepełnosprawną z zaburzeniami psychicznymi, długotrwale chorą. Spisano z nią kontrakt socjalny, który zobowiązywał klientkę do systematycznego leczenia. Poprawa stanu jej zdrowia miała na celu zwiększenie jej aktywności życiowej, mobilizację do działania. W kontrakcie nie ma zapisu, że poprawa stanu jej zdrowia miałaby wpłynąć na jej aktywizację zawodową ; kontrakt socjalny zawarty 11 lutego 2013 roku (sprawa znak: MOPS ), w którym jako cel główny podano: uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Na prośbę o wyjaśnienie, w jaki sposób uzyskanie orzeczenia miało się przyczynić do aktywizacji zawodowej klienta, uzyskano następujące informacje Posiadanie orzeczenia o st. niepełnosprawności daje klientowi szansę uzyskania pracy dostosowanej i zgodnej z jego możliwościami i ograniczeniami. W praktyce, klientowi posiadającemu aktualne orzeczenie o st. niepełnosprawności, łatwiej jest znaleźć zatrudnienie z powodu korzystnych regulacji prawnych dot. zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 9) Celem kontraktu socjalnego z 26 września 2013 roku (decyzja nr MOPS z 29 lipca 2013 roku) była poprawa funkcjonowania rodziny z problemem uzależnienia, w rubryce cele szczegółowe i efekty działania podano: podjęcie przez klientkę terapii dla współuzależnionych. Nie określono przewidywanych efektów działań, wobec czego poproszono o przedstawienie wyjaśnienia. Zadano również pytanie, dlaczego nie zawarto z klientką kontraktu socjalnego, którego celem byłoby podjęcie przez

9 nią stałego zatrudnienia. Uzyskano następujące informacje Efektem działania w w/w kontrakcie będzie wzmocnienie psychiczne w problemie współuzależnienia, pozyskanie wiedzy nt. mechanizmów powstawania współuzależnienia i ich negatywnego wpływu na jej aktualne funkcjonowanie, uzyskanie większej samodzielności w sferze społecznej i zawodowej. Dot. kontraktu socjalnego: nie zawarto kontraktu socjalnego z klientką mającego na celu podjęcie stałego zatrudnienia, ponieważ jest ona osobą z problemem współuzależnienia, co w praktyce nie daje jej możliwości podjęcia stałego zatrudnienia. Jej stan psychiczny, stopień niepełnosprawności, problem współuzależnienia uniemożliwiają jej normalne i prawidłowe funkcjonowanie, zatem w pierwszej kolejności klientkę należy wzmocnić psychicznie, zmotywować i wesprzeć w walce ze współuzależnieniem, a ewentualnie w następnej kolejności podjąć kolejne działania mające na celu stałe zatrudnienie. 10) W kontrakcie socjalnym z 2 stycznia 2013 roku (decyzja nr MOPS z 13 czerwca 2013 roku) wskazano jako cel główny: nabycie umiejętności poszukiwania zatrudnienia. Cele szczegółowe, przewidywane efekty działania określono następująco: odbycie szkolenia «umiejętności poszukiwania pracy». Ze względu na nie wskazanie efektów zaplanowanych działań, poproszono o wyjaśnienie. Z otrzymanych wyjaśnień wynika, iż Do efektów nie wpisano przewidywania znalezienia pracy oraz wszelakich innych wzmocnień ponieważ wraz z p. ( ) uznałyśmy, że uczestnictwo w kursie obejmie jej wzmocnienie poczucia swojej wartości, uwolni jej energię wewnętrzną na nierozwiązane problemy natury psychologicznej, odbuduje jej podstawowe poczucie wartości i bezpieczeństwa, zwiększy jej umiejętność rozwiązania problemów natury osobistej a tym samym podniesie jej wtedy niską samoocenę. P. ( ). Rzetelne formułowanie celu głównego i celów szczegółowych i przewidywanych efektów działań w zawieranych kontraktach socjalnych oraz wypełnienie wszystkich rubryk zawartego kontraktu socjalnego. Zaprzestanie dokonywania zmian przy użyciu korektora w kontraktach socjalnych. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego zalecenia. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, koniecznym jest wskazanie osoby odpowiedzialnej za ich powstanie. Jako osoba kierująca jednostką organizacyjną pomocy społecznej ośrodkiem pomocy społecznej, który zgodnie z art. 110 ustawy o pomocy społecznej jest powołany do realizacji zadań pomocy społecznej, jest Pan osobą odpowiedzialną za ewentualne nieprawidłowości w jego działaniu. Informuję, iż na podstawie art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, przysługuje Panu uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie na gruncie art. 128 ust. 4 i 5 ustawy o pomocy społecznej jest Pan zobowiązany: w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków; w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z ich uwzględnienia.

10 Niezależnie od powyższego, proszę o zawiadomienie mnie o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań w ciągu 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia. Proszę o powiadomienie mnie o wykonaniu poszczególnych zaleceń pokontrolnych w terminie 14 dni od momentu wykonania każdego z nich, jeżeli informacja o ich wykonaniu nie zostanie zawarta w zawiadomieniu o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań, a także jeśli wskazano inny termin wykonania zaleceń pokontrolnych. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Renata Grochal Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości: Burmistrz Bochni