APROBATA TECHNICZNA ITB AT /98

Seria: APROBATY TECHNICZNE APROBATA TECHNICZNA ITB AT-15-3124/98 Na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 19 grudnia 1994 r. w sprawie aprobat i kryteriów technicznych dotyczących wyrobów budowlanych (Dz.U. z 1995 r. Nr 10, poz. 48 5 Nr 136, poz. 672), w wyniku postępowania akceptacyjnego dokonanego w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie na wniosek firmy KNAUF Sp. z o.o. 00-707 Warszawa, ul. Żenczykowskiego 4B stwierdza się przydatność do stosowania w budownictwie wyrobów p.n.: GIPSOWE ZAPRAWY TYNKARSKIE KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 i KNAUF-MASCHINENPUTZ MP75 L produkcji niemieckiej firmy Gebr, Knauf Westdeutsche do wykonywania sposobem mechanicznym tynków wewnętrznych, w zakresie i na zasadach określonych w Załączniku, który stanowi integralną część niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Termin ważności: 30 czerwca 2003 r. Załącznik: Postanowienia ogólne i techniczne Warszawa, czerwiec 1998 r. Dokument Aprobaty Technicznej ITB AT-15-3124/98 zawiera 12 stron

Tekst tego dokumentu kopiować można tylko w całości Publikowanie lub upowszechnianie w każdej innej formie fragmentów tekstu Aprobaty Technicznej, wymaga pisemnego uzgodnienia z Instytutem Techniki Budowlanej

ZAŁĄCZNIK POSTANOWIENIA OGÓLNE l TECHNICZNE SPIS TREŚCI 1. PRZEDMIOT APROBATY...3 2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES l WARUNKI STOSOWANIA...4 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA...5 3.1. Właściwości techniczne...5 3.2. Trwałość - przydatność do stosowania...6 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE l TRANSPORT...6 4.1 Pakowanie...6 4.2. Przechowywanie...7 4.3. Transport...7 5. BADANIA KONTROLNE...7 5.1. Zasady ogólne...7 5.2. Program badań kontrolnych...7 5.3. Wielkość partii...8 5.4. Pobieranie i przygotowanie próbek do badań...8 5.5. Przygotowanie gipsowej zaprawy tynkarskiej do badań...8 5.6. Opis badań...8 5.7. Ocena wyników badań...9 6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE... 10 7. TERMIN WAŻNOŚCI...11 INFORMACJE DODATKOWE...12

POSTANOWIENIA OGÓLNE l TECHNICZNE 1. PRZEDMIOT APROBATY Przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej ITB są gipsowe zaprawy tynkarskie KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 i KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L, produkcji niemieckiej firmy Gebr. Knauf Westdeutsche Gipswerke, 97343 Iphofen, Postfach 10. Zaprawy te otrzymywane są przez wymieszanie (bezpośrednio przed zastosowaniem) suchej mieszanki, przygotowanej fabrycznie, z wodą. Suchą mieszankę: - KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 produkuje się ze spoiwa gipsowego, wypełniaczy mineralnych i dodatków modyfikujących, - KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L produkuje się ze spoiwa gipsowego, specjalnych lekkich wypełniaczy i dodatków modyfikujących. Przydatność przedmiotowych zapraw do stosowania w budownictwie oceniono na podstawie: 1) wyników badań wykonanych w Instytucie Techniki Budowlanej w Warszawie (patrz: INFORMACJE DODATKOWE), 2) pozytywnej oceny higienicznej wydanej przez Państwowy Zakład Higieny w Warszawie (patrz: INFORMACJE DODATKOWE). Właściwości techniczne gipsowych zapraw tynkarskich KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 i KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L podano w p. 3 niniejszej Aprobaty Technicznej ITB.

2. PRZEZNACZENIE, ZAKRES l WARUNKI STOSOWANIA Gipsowe zaprawy tynkarskie KNAUF-MASCHINENPUTZ M P 75 i KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L przeznaczone są do wykonywania wewnątrz budynków, sposobem mechanicznym, jednowarstwowych tynków. Mogą być używane do wykończenia powierzchni ścian i stropów wykonanych z elementów wapienno-piaskowych, ceramicznych, z betonu lekkiego i zwykłego. W przypadku podłoża betonowego lub chłonącego nadmiernie wodę, konieczne jest zagruntowanie go odpowiednimi preparatami gruntującymi pod tynki gipsowe, dopuszczonymi do stosowania w budownictwie. Tynki z gipsowych zapraw tynkarskich KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 i KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 L mogą być stosowane w pomieszczeniach o wilgotności względnej powietrza nie większej niż 70%. Tynkowanie można wykonywać w pomieszczeniach, w których: a) temperatura powietrza wynosi nie mniej niż +5 C, b) zakończono wszelkie prace instalacyjne i budowlane, c) zabezpieczono odsłonięte powierzchnie metalowe przed korozyjnym działaniem gipsu, d) przygotowano podłoże, tj.: - usunięto wszelkie zwisy betonowe i wybrzuszenia, - uzupełniono i wyrównano ubytki, - oczyszczono go z brudu, zatłuszczeń i innych zanieczyszczeń, - w przypadku podłoża betonowego, zagruntowano go specjalnym preparatem gruntującym, stosowanym pod tynki gipsowe. Do wykonywania tynków z gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L należy stosować specjalne urządzenia tynkujące oraz typowe narzędzia tynkarskie, używane przy wykonywania tego typu robót. Grubość tynku powinna wynosić średnio 10 mm, lecz nie mniej niż 8 mm.

Szczegółowe warunki wykonywania tynków z zaprawy tynkarskiej KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75L powinna określać udostępniana odbiorcom tych wyrobów instrukcja, opracowana przez Producenta. Odbiór tynku z gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75L należy przeprowadzić wg normy PN-70/B-10100. Malowanie tynków powinno odbywać się przy ich wilgotności nie większej niż 3%. Do malowania można stosować farby zalecane przez Producenta zapraw tynkarskich. Stosowanie tych farb powinno być zgodne z wymaganiami norm przedmiotowych i Aprobat Technicznych ITB. 3. WŁAŚCIWOŚCI TECHNICZNE. WYMAGANIA Poz. Określenie właściwości Wymagania Badania według 3.1. Właściwości techniczne Wymagane właściwości techniczne gipsowych zapraw tynkarskich KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 i KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L podano w tablicy 1. Tablica 1 KNAUF- MASCHINENPUTZ MP754 KNAUF- MASCHINENPUTZ MP75*L 1 2 3 4 5 Sucha mieszanka gipsowej zaprawy 1 Wygląd zewnętrzny jednorodna mieszanka barwy bialo-szarej, bez zbryleń i obcych zanieczyszczeń p. 5.6.1 2 Uziarnienie - odsiew na sicie o boku oczka kwadratowego [%]: - 3,0 mm - 1,2 mm - 0,2 mm 0 brak wymagań <60 p. 5.6.2 Gipsowa zaprawa tynkarska po wymieszaniu suchej mieszanki z wodą 3 Wygląd zewnętrzny masa o jednorodnej konsystencji bez grudek, nie ulegająca sedymentacji, dająca się łatwo nakładać i rozprowadzać na podłożu; niedopuszczalne jest wałkowanie się zaprawy, rozdzielanie, odstawanie od podłoża i sptywanie z powierzchni pionowych p. 5.6.3 4 Początek wiązania [min] >90 >70 p. 5.6.4

Poz. Określenie właściwości Wymagania Badania według KNAUF- MASCHINENPUTZ MP75* KNAUF- MASCHINENPUTZ MP75\ / 2 3 4 5 Stwardniała gipsowa mieszanka tynkarska 5 Wytrzymałość na zginanie [MPa] > 1,0 p 565 6 Wytrzymałość na ściskanie [MPa] >2,5 p 566 7 Przyczepność do podłoża [MPa] >0,3 p 567 3.2. Trwałość - przydatność do stosowania Okres przydatności do stosowania suchej mieszanki gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L powinien być określony na opakowaniu. Producent gwarantuje, ze wyrób w tym okresie zachowa swoje właściwości, zgodne z wymaganiami podanymi w p. 3.1. 4. PAKOWANIE, PRZECHOWYWANIE l TRANSPORT 4.1. Pakowanie Sucha mieszanka gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 L powinna być pakowana w sposób zabezpieczający ją przed zniszczeniem. Na każdym opakowaniu należy umieścić etykietę zawierającą co najmniej następujące dane: - nazwę wyrobu według niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, - nazwę i adres Producenta, - masę w opakowaniu, - datę produkcji, - termin przydatności do użycia, ' - ogólne warunki przygotowania i stosowania zaprawy, - informację, ze wyrób jest objęty Aprobatą Techniczną ITB: AT-15-3124/98.

4.2. Przechowywanie Suchą mieszankę gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 L, pakowaną według p. 4.1, należy przechowywać w zamkniętych i suchych pomieszczeniach. Szczególnie należy chronić ją przed zawilgoceniem. Opakowania należy układać w sposób zabezpieczający je przed przesuwaniem się i uszkodzeniem. 4.3. Transport Suchą mieszankę gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 L, pakowaną zgodnie z p. 4.1, należy przewozić krytymi środkami transportu, zgodnie z przepisami obowiązującymi w transporcie drogowym i kolejowym przy przewożeniu tego rodzaju wyrobów. Opakowania należy chronić przed zawilgoceniem i przesuwaniem się podczas jazdy. 5. BADANIA KONTROLNE 5.1. Zasady ogólne W procedurze kontroli jakości wyrobu postanowienia Aprobaty Technicznej ITB dotyczą zakresu oraz trybu wykonywania badań kontrolnych i na tej podstawie technicznej oceny jakości. Badania kontrolne i ocenę jakości wyrobu należy przeprowadzać zgodnie z zasadami określonymi w p. 5.2-5.7. 5.2. Program badań kontrolnych Program badań obejmuje: a) badania bieżące, b) badania okresowe. 5.2.1. Badania bieżące. Badania bieżące obejmują sprawdzenie: a) wyglądu zewnętrznego suchej mieszanki, b) uziemienia suchej mieszanki, c) początku i końca wiązania.

Bieżące badania kontrolne należy wykonywać dla każdej partii suchej mieszanki gipsowej zaprawy tynkarskiej. 5.2.2. Badania okresowe. Badania okresowe obejmują badania odbiorcze według p. 5.2.1 oraz sprawdzenie: a) wyglądu zewnętrznego zaprawy po wymieszaniu suchej mieszanki z wodą, b) wytrzymałości na zginanie, c) wytrzymałości na ściskanie, d) przyczepności do podłoża. Badania okresowe powinny być przeprowadzane przynajmniej jeden raz na rok. Wyniki badań okresowych wykonanych w laboratoriach akredytowanych przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji mogą być wykorzystane w procedurze certyfikacji realizowanej w obowiązującym trybie. 5.3. Wielkość partii Partię suchej mieszanki gipsowej zaprawy tynkarskiej stanowi ilość produktu wyprodukowanego w czasie jednego cyklu produkcyjnego. 5.4. Pobieranie i przygotowanie próbek do badań Wielkość i sposób pobierania próbki suchej mieszanki gipsowej zaprawy tynkarskiej oraz przygotowanie średniej próbki laboratoryjnej powinny być zgodne z wymaganiami normy PN-86/B- 04360, p. 2.2. 5.5. Przygotowanie gipsowej zaprawy tynkarskiej do badań Gipsową zaprawę tynkarską należy przygotować przez wymieszanie suchej mieszanki przygotowanej fabrycznie z wodą zarobową, zgodnie z proporcją ich mieszania określoną w instrukcji firmowej, opracowanej przez Producenta tego wyrobu (według p. 1). 5.6. Opis badań 5.6.1. Sprawdzenie wyglądu suchej mieszanki. Wygląd zewnętrzny suchej mieszanki tynkarskiej należy ocenić wizualnie w rozproszonym świetle dziennym. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1 (tabl. 1, poz. 1).

5.6.2. Sprawdzenie uziarnienia. Uziarnienie odsiew na sicie o boku oczka kwadratowego 0,2 mm, 1,0 mm i 3,0 mm należy określić według normy PN-86/B-04360, p. 2.4. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1 (tabl. 1, poz. 2). 5.6.3. Sprawdzenie wyglądu zewnętrznego zaprawy. Wygląd zewnętrzny zaprawy, otrzymanej jak w p. 5.5., należy ocenić podczas nakładania jej i rozprowadzania packą tynkarską na podłożu określonym w p. 2 niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1 (tabl. 1, poz. 3). 5.6.4. Sprawdzenie czasu wiązania. Początek wiązania zaprawy, otrzymanej według p. 5.5, należy określić według normy PN-86/B-04360, p. 2.4.3. Otrzymane wyniki należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1 (tabl. 1, poz. 4). 5.6.5. Sprawdzenie wytrzymałości na zginanie. Wytrzymałość na zginanie zaprawy, otrzymanej według p. 5.5., należy określić według normy PN-85/B-04500, p. 4.4. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1 (tabl. 1, poz. 5). 5.6.6. Sprawdzenie wytrzymałości na ściskanie. Wytrzymałość na ściskanie zaprawy, otrzymanej według p. 5.5, należy określić według normy PN-85/B-04500, p. 4.5. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1 (tabl. 1, poz. 6). 5.6.7. Sprawdzenie przyczepności do podłoża. Przyczepność zaprawy, otrzymanej według p. 5.5., do podłoża wynikającego z zakresu stosowania zaprawy według p. 2 niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, należy określić zgodnie z normą PN-85/B-04500, p. 4.14. Otrzymany wynik należy porównać z wymaganiami podanymi w p. 3.1 (tabl. 1, poz. 7). 5.7. Ocena wyników badań Partię suchej mieszanki gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L można uznać za zgodną z wymaganiami niniejszej Aprobaty Technicznej ITB, jeżeli wyniki badań kontrolnych według p. 5.2 są pozytywne.

6. USTALENIA FORMALNO-PRAWNE 6.1. Aprobata Techniczna ITB AT-15-3124/98 jest dokumentem stwierdzającym przydatność gipsowych zapraw tynkarskich KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 i KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L do stosowania w budownictwie w zakresie wynikającym z postanowień Aprobaty. Zgodnie z art. 10, ust. 2, pkt. 1b Prawa Budowlanego (Dz. U. Nr 111:1997, poz. 726) wyroby, których dotyczy niniejsza Aprobata Techniczna, są dopuszczone do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie po dokonaniu oceny zgodności z Aprobatą Techniczną ITB AT-15-3124/98 i wydaniu, w trybie zgodnym z odrębnymi przepisami, certyfikatu zgodności lub deklaracji zgodności z Aprobatą. Certyfikat zgodności z Aprobatą Techniczną wydawany jest przez właściwą jednostkę akredytowaną przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji. Deklarację zgodności z Aprobatą wydaje Producent gipsowej zaprawy tynkarskiej. 6.2. Aprobata Techniczna ITB nie narusza uprawnień wynikających z przepisów o ochronie własności przemysłowej, a w szczególności obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 marca 1993 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (Dz. U. Nr 26, poz. 117). Zapewnienie tych uprawnień należy do obowiązków korzystających z rozwiązania technicznego będącego przedmiotem niniejszej Aprobaty Technicznej ITB. 6.3. ITB wydając Aprobatę Techniczną nie bierze odpowiedzialności za ewentualne naruszenie praw wyłącznych i nabytych. 6.4. Wszelkie odstępstwa od postanowień niniejszej Aprobaty Technicznej wymagają pisemnej zgody Instytutu Techniki Budowlanej. Producent wyrobu zobowiązany jest powiadamiać Instytut o zamierzonych zmianach modernizacyjnych rozwiązań materiałowo-technologicznych, mogących mieć wpływ na właściwości techniczne oraz warunki stosowania tych wyrobów. 6.5. Aprobata Techniczna ITB nie zwalnia Producenta od odpowiedzialności za właściwą jakość zapraw oraz wykonawców robót wykończeniowych od odpowiedzialności za właściwe jej zastosowanie.

6.6. Instytut Techniki Budowlanej, lub upoważniona przez niego jednostka badawcza, ma prawo przeprowadzania kontroli w zakresie przestrzegania postanowień zawartych w niniejszej Aprobacie Technicznej ITB. 6.7. W przypadku stwierdzenia nieprzestrzegania postanowień zawartych w Aprobacie Technicznej ITB, lub na skutek innych uzasadnionych przyczyn technicznych, Instytut Techniki Budowlanej ma prawo zawiesić lub uchylić wydaną Aprobatę. 6.8. Aprobata Techniczna ITB nie zastępuje pozwoleń władz budowlanych niezbędnych do prowadzenia robót budowlanych. Aprobatę tę należy przedstawiać władzom budowlanym w postaci uwierzytelnionej kopii lub egzemplarza wydawnictwa ITB. 6.9. W treści wydawanych prospektów i ogłoszeń oraz innych dokumentów związanych z wprowadzeniem do obrotu i stosowaniem w budownictwie gipsowej zaprawy tynkarskiej KNAUF- MASCHINENPUTZ MP 75 / KNAUF-MASCHINENPUTZ MP 75 L, należy zamieszczać informację o udzielonej temu wyrobowi Aprobacie Technicznej ITB: AT-15-3124/98. 7. TERMIN WAŻNOŚCI Aprobata Techniczna ITB: AT-15-3124/98 ważna jest do dnia 30 czerwca 2003 r. Ważność Aprobaty Technicznej ITB może być przedłużona na kolejne okresy, jeżeli jej Wnioskodawca, lub formalny następca, wystąpi w tej sprawie do Instytutu Techniki Budowlanej z odpowiednim wnioskiem nie później niż 3 miesiące przed upływem terminu ważności tego dokumentu. Instytut Techniki Budowlanej może z inicjatywy własnej przedłużyć ważność wydanej przez siebie Aprobaty Technicznej. Koniec

INFORMACJE DODATKOWE Normy i dokumenty związane PN-86/B-04360 PN-85/B-04500 PN-70/B-10100 Z.U.AT-15-VIII.01 Spoiwa gipsowe. Metody badań. Oznaczenia cech fizycznych Zaprawy budowlane. Badania cech fizycznych i wytrzymałościowych Roboty tynkowe. Tynki zwykłe. Wymagania i badania przy odbiorze Suche mieszanki gipsowe. Tynki (zaprawy), szpachlówki i kleje do zastosowań wewnętrznych Sprawozdania z badań, oceny Praca SUZ/NT-1023/92. Badania laboratoryjne i ocena techniczna mieszanek tynkarskich i mieszanek do wykonywania podkładów podłogowych. Zakład Nowych Technik Wykończeniowych ITB, Warszawa Sprawozdanie z badań Nr 300/1996 i Nr 301/1996. Bundesverband Der Gips- und Gipsbauplattenindustrie E.V., Darmstadt Ocena Higieniczna Nr 1/B-782/93. Państwowy Zakład Higieny, Warszawa