Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny luty 2017

Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Pradze Biuletyn Informacyjny luty 2017 SPIS TREŚCI: I. WZROST PKB REPUBLIKI CZESKIEJ 2016 R... 2 II. PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA W 2016 R.... 3 III. BUDOWNICTWO W 2016 R.... 4 IV. BEZROBOCIE......... 4 V. CENY TOWARÓW I USŁUG.... 5 VI. HANDEL ZAGRANICZNY W 2016 R...... 6 VII. POLSKO-CZESKA WYMIANA HANDLOWA W 2016 R.... 7 VIII. CZESKI IMPORT ŻYWNOŚCI Z POLSKI W 2016 R.... 9 IX. REKORDOWY ROK SKODY 10 X. ZMIANY W SYSTEMIE ZACHĘT INWESTYCYJNYCH W RCZ 12 XI. PIERWSZY PROGRAM WSPIERANIA START-UPÓW W RCZ. 12 XII. KOLEJNA FAZA ELEKTRONICZNEJ EWIDENCJI PRZYCHODÓW.. 13 XIII. XIV. CZESKI RYNEK OBUWIA. 14 TARGI ELEKTRONIKI I ELEKTROTECHNIKI AMPER W BRNIE (21-24 III) 18 1

I. Wzrost PKB Republiki Czeskiej w 2016 r. Produkt Krajowy Brutto Republiki Czeskiej w IV kwartale 2016 r., wg wstępnych danych, wzrósł międzyrocznie o 1,7%, a w porównaniu z poprzednim kwartałem o 0,2%. Wzrost PKB w IV kwartale zawdzięcza się głównie aktywności sektora przemysłu przetwórczego (produkcja przemysłowa w IV kw. wzrosła o 2,7% r/r, a w stosunku do kwartału poprzedniego o 2,4%). Od strony popytowej, wzrost pomogły osiągnąć podobnie jak w III kwartale - silny popyt zagraniczny i rosnąca konsumpcja gospodarstw domowych. Stosunkowo dobra kondycja gospodarki znalazła także przełożenie na sytuację na rynku pracy. Stopa zatrudnienia w IV kwartale 2016 r. wzrosła międzyrocznie o 2,1%, zaś w porównaniu z III kwartałem o 0,6%. Za cały 2016 r. PKB RCz wzrósł o 2,3% r/r. Wzrost był generowany w szczególności przez silną konsumpcję gospodarstw domowych oraz handel zagraniczny. Z rosnącego popytu krajowego i z zagranicy korzystała większość sektorów gospodarki, a w szczególności przemysł przetwórczy. Wyjątkiem było budownictwo, którego wyniki, w stosunku do roku 2015, wyraźnie się pogorszyły. Poziom zatrudnienia była w całym 2016 r. o 1,8% wyższy niż w roku poprzednim. Wzrost PKB Republiki Czeskiej w poszczególnych kwartałach lat 2011-2016 (; r/r; w cenach stałych, z korektą sezonową) Q1 Q2 Q3 Q4 6 5 5,0 4,8 4,6 4 3 2 1 0 3,2 2,3 1,4 1,2 0,1 1,3 2,6 1,9 3,4 3,0 4,0 3,0 2,6 1,9 1,7-1 -2-0,6-0,9-1,4-0,3-1,1-1,8-3 2011 2012 2013 2014 2015 2016* * Dane za IV kw. 2016 r. mają charakter wstępny. Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 2

II. Produkcja przemysłowa w Czechach w 2016 r. Produkcja przemysłowa w Republice Czeskiej w grudniu 2016 r., w stosunku międzyrocznym, wzrosła realnie o 2,7%, a w stosunku do miesiąca poprzedniego obniżyła się o 2,2%. Największy międzyroczny wzrost odnotowano w produkcji i dystrybucji energii elektrycznej, gazu, ciepła i powietrza klimatyzowanego (o 10,1%), w produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (8,0%) oraz w produkcji pojazdów silnikowych, przyczep i naczep (o 7,6%). Największy międzyroczny spadek odnotowano w górnictwie (o 26,5%), w produkcji artykułów spożywczych (o 5,1%) oraz w produkcji maszyn i urządzeń (o 4,3%). Przychody z działalności przemysłowej w grudniu 2016 r. w cenach bieżących, w stosunku międzyrocznym, były wyższe o 4,6%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 5,7%. Wartość nowych zamówień w przemyśle międzyrocznie była wyższa o 9,4% (przy czym wartość zamówień zagranicznych wzrosła o 12,6%, a wartość zamówień krajowych o 3,5%). Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim, w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników (bez pracowników agencyjnych), była w grudniu 2016 r. międzyrocznie wyższa o 2,1%. Średnie wynagrodzenie miesięczne brutto w przedsiębiorstwach przemysłowych wzrosło nominalnie o 1,7% i wyniosło 30 260 CZK (tj. ok. 1 120 EUR). Produkcja przemysłowa w Czechach w całym 2016 r. wzrosła międzyrocznie o 2,9%. Przychody z działalności przemysłowej w 2016 r. w cenach bieżących, w stosunku międzyrocznym, były wyższe o 1,0%, a przychody z eksportu bezpośredniego przedsiębiorstw przemysłowych o 2,7%. Wartość nowych zamówień w przemyśle międzyrocznie była wyższa o 4,5% (przy czym wartość zamówień zagranicznych wzrosła o 6,4%, a wartość zamówień krajowych o 0,9%). Średnia liczba zatrudnionych w przemyśle czeskim, w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników (bez pracowników agencyjnych), była w całym 2016 r. międzyrocznie wyższa o 2,8%. Średnie wynagrodzenie miesięczne brutto w przedsiębiorstwach przemysłowych wzrosło nominalnie o 3,8% i wyniosło 29 376 CZK (tj. ok. 1 087 EUR). Wyszczególnienie Przemysł Republiki Czeskiej (B+C+D) Przemysł (wskaźniki międzyroczne dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) październik 2016 listopad 2016 grudzień 2016 styczeńgrudzień 2016 98,3 107,0 102,7 102,9 B) Wydobycie i eksploatacja 88,4 93,3 73,5 91,0 C) Przemysł przetwórczy 98,4 107,9 102,9 103,7 D) Produkcja i dystrybucja energii elektrycznej, gazu i ciepła 101,2 105,4 110,1 100,5 3

III. Budownictwo czeskie w 2016 r. Produkcja budowlana na rynku czeskim w grudniu 2016 roku, w stosunku międzyrocznym, wzrosła realnie o 1,9%, a w stosunku do miesiąca poprzedniego o 2,1%. Wartość produkcji w budownictwie ogólnym wzrosła o 5,1%, zaś w budownictwie inżynieryjnym spadła o 6,0%. Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie czeskim, w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników (bez pracowników agencyjnych), w grudniu 2016 r., w stosunku międzyrocznym, była niższa o 2,9%. Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w tej branży spadło nominalnie o 1,7% i wyniosło 34 719 CZK (tj. ok. 1 285 EUR). Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w grudniu 2016 r., w stosunku międzyrocznym, wzrosła o 13,5% (do 7 084), a orientacyjna wartość robót objętych tymi zezwoleniami wzrosła o 21,1% (do 27,6 mld CZK, tj. ok. 1,02 mld EUR). Produkcja budowlana w Czechach w całym 2016 roku spadła realnie o 7,6% r/r. Wartość produkcji w budownictwie ogólnym spadła o 3,3%, zaś w budownictwie inżynieryjnym o 16,0%. Średnia liczba zatrudnionych w budownictwie czeskim, w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej 50 pracowników (bez pracowników agencyjnych), w 2016 r. była niższa o 2,7%. Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w tej branży wzrosło nominalnie o 4,2% i wyniosło 33 012 CZK (tj. ok. 1 222 EUR). Liczba wydanych zezwoleń budowlanych w całym 2016 r., w stosunku międzyrocznym, wzrosła o 3,6% (do 83 340), a orientacyjna wartość robót objętych tymi zezwoleniami o 11,5% (do 284,3 mld CZK, tj. ok. 10,52 mld EUR). IV. Bezrobocie Produkcja budowlana (wskaźniki międzyroczne - dane wstępne) Dynamika w cenach stałych (analogiczny okres roku poprzedniego = 100) Wyszczególnienie styczeńpaździernik listopad grudzień grudzień 2016 2016 2016 2016 Produkcja budowlana ogółem w tym: w budownictwie ogólnym w budownictwie inżynieryjnym Rozpoczęte realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym Zakończone realizacje mieszkań w tym: w budownictwie jednorodzinnym w budownictwie wielorodzinnym 91,5 98,5 79,9 95,7 114,5 64,4 175,4 109,9 459,3 97,7 108,0 82,3 133,8 118,1 198,4 109,3 97,4 116,9 101,9 105,1 94,0 119,9 126,3 116,4 104,3 102,0 132,9 92,4 96,7 84,0 103,2 115,6 85,7 108,9 104,8 122,7 Na koniec stycznia 2017 roku w Republice Czeskiej bez pracy było 389,4 tys. osób, tj. o 8,0 tys. więcej niż na koniec miesiąca poprzedniego oraz o 78,0 tys. mniej niż na koniec stycznia 2016 r. Stopa bezrobocia na 31.01.2017 r. wyniosła 5,3% (wśród mężczyzn wzrosła ona do poziomu 5,4%, zaś wśród kobiet spadła do 5,2%). Największe bezrobocie odnotowano w powiatach: Karwina (10,4%), Most (10,1%), Bruntal i Jesenik (po 9,4%), Znojmo i Ostrawa-miasto (po 9,0%), Usti nad Łabą (8,6%), Chomutov i Hodonin (po 8,2%). Najniższe było w powiatach Rychnov nad Kneznou i Praga-wschód (po 4

1,8%), Praga-zachód i Mlada Boleslav (po 2,8%), Benesov (2,9%) Pilzno-miasto (3,0%) oraz Jicin (3,2%). Spośród 77 powiatów Republiki Czeskiej, w 36 z nich stopa bezrobocia była wyższa lub taka sama jak średnia dla całego kraju. W ewidencji czeskich urzędów pracy, wg stanu na 31 stycznia 2017 r., było 135 536 wolnych miejsc pracy (tj. o 3,0 tys. więcej niż w miesiącu poprzednim oraz o 27,8 tys. więcej niż w styczniu 2016 r.). Na jedno wolne miejsce przypadało średnio 2,9 bezrobotnych, z tego najwięcej w powiatach: Karwina (15,8), Jesenik (13,0), Usti nad Łabą (10,6), Znojmo (9,9), Hodonin (9,3), Sokolov (8,5), Bruntal (7,5) oraz Chomutov (7,3). Zasiłek dla bezrobotnych w styczniu 2017 r. wypłacono 116,3 tys. osobom ubiegającym się o zatrudnienie, tj. 29,9% ogółu bezrobotnych (w grudniu 2016 r. 27,0%, w styczniu 2016 r. 26,5%). V. Ceny towarów i usług Ceny towarów i usług konsumpcyjnych na rynku czeskim w styczniu 2017 roku wzrosły międzyrocznie o 2,2%, zaś w stosunku do miesiąca poprzedniego o 0,8%. Znaczący wpływ na międzyroczny wzrost cen w styczniu miały ceny w dziale napoje alkoholowe i tytoń, gdzie ceny wyrobów tytoniowych wzrosły o 6,5%, zaś napojów alkoholowych o 0,5%. Wyższe były również ceny żywności i napojów bezalkoholowych (o 3,5%), co było rezultatem wzrostu cen szeregu artykułów spożywczych, w szczególności jaj (o 19,0%), masła (o 14,9%), serów (o 13,5%), warzyw (o 5,2%) oraz pieczywa i zbóż (o 2,7%). W dziale czynsze, woda, energia, paliwa (ogólny wzrost 0,8%) wyższe były ceny czynszów (o 2,1%), opłaty za kanalizację (o 2,4%), wodę (o 2,2%), energię elektryczną (o 0,3%) oraz ogrzewanie (o 0,8%). W dziale wyżywienie i zakwaterowanie (ogólny wzrost o 4,8%) ceny usług żywieniowych wzrosły o 5,4%. Wzrost cen w dziale pozostałe towary i usługi (ogólny wzrost o 1,8%) był w dużej mierze spowodowany wyższymi cenami usług finansowych (o 1,2%) oraz ubezpieczeń (o 3,0%). Wzrost cen odnotowano także w służbie zdrowia, głównie wskutek wyższych o 2,7% cen leków, a także w dziale transport (o 5,1%). Ceny towarów i usług (wskaźniki, stopa inflacji) Wyszczególnienie Analogiczny okres roku Zmiana Stopa poprzedniego = 100 (2015= inflacji* 11/16 12/16 01/17 100) Ogółem w tym: 101,5 102,0 102,2 102,3 100,8 Artykuły spożywcze i napoje bezalkoholowe 101,6 103,3 103,5 102,4 99,5 Napoje alkoholowe i tytoń 105,7 104,9 103,7 105,9 104,3 Odzież i obuwie 101,2 101,0 100,7 100,4 101,7 Czynsze, woda, energia, paliwa 100,5 100,7 100,8 101,5 100,6 Wyposażenie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy 100,1 98,8 99,5 99,3 99,8 Służba zdrowia 102,5 102,9 103,1 103,9 102,7 Transport 101,0 102,5 105,1 102,1 98,9 Poczta i telekomunikacja 99,1 99,1 99,1 98,7 99,5 Kultura i rekreacja 101,0 100,0 100,5 102,2 101,2 Edukacja 101,9 101,9 101,9 102,7 101,4 Wyżywienie i zakwaterowanie 102,2 104,4 104,8 105,3 101,8 Pozostałe towary i usługi 101,7 101,7 101,8 102,1 101,1 *relacja średnich wskaźników bazowych (rok 2015=100) za ostatnie 12 miesięcy oraz wcześniejsze 12 miesięcy 5

Spadek cen odnotowano w działach poczta i telekomunikacja (o 0,9%) i wyposażanie mieszkań, sprzęt AGD, naprawy (o 0,5%). Niższe były również ceny gazu ziemnego (o 5,1%). Ogółem ceny towarów w stosunku międzyrocznym wzrosły o 2,2%, podobnie jak ceny usług. Średnia stopa inflacji w styczniu 2016 r. - mierzona wzrostem średnich cen konsumpcyjnych z ostatnich 12 miesięcy w stosunku do średnich cen z poprzednich 12 miesięcy - wyniosła 0,8%. VI. Handel zagraniczny Republiki Czeskiej w 2016 r. Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w 2016 roku, w stosunku międzyrocznym wzrosły o 2,1%. Eksport był wyższy o 3,2% i wyniósł 147,0 mld EUR, a import o 0,7% i wyniósł 128,4 mld EUR. Nadwyżka handlowa Republiki Czeskiej w stosunku międzyrocznym wzrosła o 24,6% i wyniosła 18,5 mld EUR. Obroty handlu zagranicznego Republiki Czeskiej w okresie I-XII 2016 r. (w mln) Waluta STYCZEŃ-GRUDZIEŃ 2015 STYCZEŃ-GRUDZIEŃ 2016 DYNAMIKA (I-XII 2015=100) Eksport Import Saldo Eksport Import Saldo eksportu importu CZK 3 883 249 3 477 000 406 249 3 973 072 3 471 612 501 460 102,3 99,8 EUR 142 369 127 486 14 883 146 968 128 419 18 549 103,2 100,7 USD 157 880 141 366 16 514 162 679 142 103 20 576 103,0 100,5 Wzrost nadwyżki handlowej odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 3 098,5 mln EUR), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 191,5 mln EUR) oraz w grupie napojów i tytoniu (o 29,4 mln EUR); nadwyżka obniżyła się w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 16,1 mln EUR), różnych wyrobów przemysłowych (o 12,2 mln EUR), tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 11,0 mln EUR) oraz wyrobów pozostałych (o 0,8 mln EUR). Wzrost deficytu handlowego odnotowano w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 456,2 mln EUR) oraz w grupie żywności i zwierząt żywych (o 33,3 mln EUR); z kolei w grupie paliw mineralnych i smarów odnotowano spadek deficytu (o 876,3 mln EUR). Największy międzyroczny wzrost wartości czeskiego eksportu w 2016 r., miał miejsce w grupie maszyn i środków transportu (o 3 806,5 mln EUR, tj. o 4,8%), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 1 817,6 mln EUR, tj. o 10,4%), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 307,6 mln EUR, tj. o 1,4%), w grupie napojów i tytoniu (o 110,3 mln EUR, tj. o 9,0%) oraz w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 43,2 mln EUR, tj. o 9,5%). Spadek wartości eksportu odnotowano w grupie paliw mineralnych i smarów (o 1 418,1 mln EUR, tj. o 33,2%), w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 121,3 mln EUR, tj. o 3,9%) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 15,1 mln EUR, tj. o 4,4%). Największy międzyroczny wzrost wartości importu odnotowano w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 1 829,8 mln EUR, tj. o 13,0%), w grupie maszyn i środków transportu (o 707,9 mln EUR, tj. o 1,2%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 484,0 mln EUR, tj. o 3,4%), w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 116,0 mln EUR, tj. o 0,5%) oraz napojów i tytoniu (o 80,9 mln EUR, tj. o 9,4%); spadki wystąpiły w grupie paliw mineralnych i smarów (o 2 294,4 mln EUR, tj. o 27,4%), w grupie surowców z wyjątkiem 6

paliw (o 105,2 mln EUR, tj. o 3,8%) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 14,3 mln EUR, tj. o 4,2%). 1 Głównymi pozycjami czeskiego eksportu w 2016 r. były samochody osobowe (11,5% eksportu ogółem), części i akcesoria samochodowe (8,3%) oraz urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (4,8%); następnie aparaty i urządzenia telefoniczne (2,9%), meble do siedzenia (1,7%), druty i kable izolowane oraz rowery trzykołowe, samochodziki, modele, łamigłówki i inne zabawki (po 1,6%), urządzenia elektryczne do przełączania lub zabezpieczania obwodów elektrycznych (1,5%), a także elektryczny sprzęt oświetleniowy i sygnalizacyjny do pojazdów oraz pompy i podnośniki do cieczy (po 1,3%). Na 10 ww. grup towarowych przypadało 36,3% czeskiego eksportu ogółem, a ich łączna wartość w stosunku międzyrocznym wzrosła o 5,6%. Do największych grup towarowych w czeskim imporcie w omawianym okresie należały: części i akcesoria samochodowe (6,3%), urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (3,8%) oraz aparaty i urządzenia telefoniczne (3,3%); następnie samochody osobowe (2,6%), leki (2,3%), elektroniczne układy scalone (1,6%), druty i kable izolowane (1,5%), przetworzone oleje ropy naftowej, benzyna i nafta (1,4%), a także części i akcesoria do maszyn i urządzeń biurowych oraz meble do siedzenia (po 1,3%). Na 10 ww. grup towarowych przypadało 25,4% czeskiego importu ogółem, a ich łączna wartość była międzyrocznie wyższa o 0,5%. Największą nadwyżkę handlową w 2016 r. Republika Czeska uzyskiwała w handlu z Niemcami (13 554 mln EUR), Słowacją (5 808 mln EUR), Wielką Brytanią (4 227 mln EUR), Francją (3 553 mln EUR) oraz Austrią (2 496 mln EUR), a największy deficyt w handlu z Chinami (-14 322 mln EUR), Koreą Południową (-2 763 mln EUR), Polską (-2 182 mln EUR), Japonią (-1 348 mln EUR) oraz Tajlandią (-986 mln EUR). VII. Polsko-czeska wymiana handlowa w 2016 r. Według danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, czesko-polskie obroty handlowe w 2016r., w stosunku do roku poprzedniego, były o 3,6% wyższe i wyniosły 19 124,2 mln EUR. Wartość czeskiego eksportu do Polski wzrosła o 1,4% i wyniosła 8 471,0 mln EUR, a wartość importu o 5,4% i wyniosła 10 653,2 mln EUR. Czeski deficyt w handlu z Polską wzrósł o 24,7% i wyniósł 2 182,3 mln EUR. 2 W czeskim eksporcie do Polski największe wzrosty wartościowe odnotowano w grupie maszyn i środków transportu (o 223,3 mln EUR, tj. o 7,0%), surowców z wyjątkiem paliw (o 36,9 mln EUR, tj. o 12,0%) oraz paliw mineralnych i smarów (o 35,5 mln EUR, tj. o 19,2%). Największy spadek eksportu odnotowano w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 134,6 mln EUR, tj. o 6,5%), chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 38,4 mln EUR, tj. o 4,2%) oraz różnych wyrobów przemysłowych (o 14,7 mln EUR, tj. o 8,1%). 3 1 Strukturę towarową czeskiego handlu zagranicznego przedstawia załącznik nr 1. 2 Wg danych Ministerstwa Rozwoju RP (system informacji Insigos), polsko-czeskie obroty handlowe w okresie I- XII 2016 r. w stosunku międzyrocznym wzrosły o 2,5% i wyniosły 18 538,4 mln EUR. Polski eksport do Czech wzrósł o 1,2% i wyniósł 12 057,9 mln EUR, a import o 4,9% i wyniósł 6 480,5 mln EUR. Wg tych danych, Polska w omawianym okresie uzyskała nadwyżkę handlową z Czechami w wysokości 5 577,4 mln EUR. W porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego nadwyżka zmniejszyła się o 159,7 mln EUR, tj. o 2,8%. Dane te wskazują, że w badanym okresie Republika Czeska była 3. największym odbiorcą polskiego eksportu (po Niemczech i Wielkiej Brytanii) oraz 7. dostawcą towarów (za Niemcami, Chinami, Rosją, Włochami, Francją i Holandią). 3 Strukturę towarową czesko-polskiej wymiany handlowej wg danych Czeskiego Urzędu Statystycznego przedstawia załącznik nr 2. 7

W czeskim imporcie z Polski największy wzrost wartościowy odnotowano w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 301,0 mln EUR, tj. o 27,6%), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 125,8 mln EUR, tj. o 13,6%), w grupie maszyn i środków transportu (o 93,3 mln EUR, tj. o 3,2%), w grupie paliw mineralnych i smarów (o 62,8 mln EUR, tj. o 9,9%) oraz w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (o 38,9 mln EUR, tj. o 23,5%). Spadek importu odnotowano w grupie żywności i zwierząt żywych (o 64,8 mln EUR, tj. o 5,3%), w grupie surowców z wyjątkiem paliw (o 41,4 mln EUR, tj. o 16,3%) oraz w grupie wyrobów pozostałych (o 4,8 mln EUR, tj. o 19,5%). Czesko-polska wymiana handlowa w okresie styczeń-grudzień 2015/2016 (w mln EUR) 10 106,1 10 653,2 8 355,8 8 471,0-1 750,3-2 182,2 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny I-XII 2015 I-XII 2016 Czeski eksport do Polski Czeski import z Polski Saldo wymiany dla RCz Największy deficyt w handlu z Polską w omawianym okresie Republika Czeska odnotowała w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (-770,9 mln EUR), następnie w grupie żywności i zwierząt żywych (-585,5 mln EUR), w grupie różnych wyrobów przemysłowych (- 521,5 mln EUR), w grupie paliw mineralnych i smarów (-447,9 mln EUR) oraz w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (-183,3 mln EUR). Nadwyżkę uzyskano w grupie maszyn i środków transportu (+373,0 mln EUR) oraz w grupie surowców z wyjątkiem paliw (+130,6 mln EUR). W czeskim eksporcie do Polski największy udział w omawianym okresie miały samochody osobowe (9,4%) oraz części i akcesoria samochodowe (5,9%); następnie urządzenia do automatycznego przetwarzania danych (2,7%), aparaty i urządzenia telefoniczne (1,8%), podpaski higieniczne, tampony, pieluszki i podobne artykuły sanitarne (1,7%) oraz rowery trzykołowe, samochodziki, modele, łamigłówki i inne zabawki (1,7%), meble do siedzenia oraz olej rzepakowy (po 1,6%), druty i kable izolowane (1,5%) oraz przetworzone oleje ropy naftowej, benzyna i nafta (1,2%). Na 10 ww. grup towarowych przypadało 29,1% czeskiego eksportu do Polski ogółem, a ich łączna wartość w stosunku międzyrocznym wzrosła o 24,2%. W imporcie z Polski dominowały części i akcesoria samochodowe (8,2%); następnie meble do siedzenia (4,3%), przetworzone oleje ropy naftowej, benzyna i nafta (3,1%), silniki spalinowe tłokowe z zapłonem samoczynnym (2,9%), drut miedziany i przyrządy do golenia (po 2,3%), olej rzepakowy (1,8%), silniki spalinowe tłokowe z zapłonem iskrowym (1,7%), węgiel kamienny (1,7%) oraz druty i kable izolowane (1,6%). Na 10 ww. grup towarowych przypadało 29,8% czeskiego importu z Polski ogółem, a ich łączna wartość w stosunku międzyrocznym wzrosła o 22,0%. 8

W 2016 r., Polska była trzecim największym partnerem handlowym Republiki Czeskiej pod względem importu (udział 8,3%), po Niemczech (26,5%) i Chinach (12,5%), a przed Słowacją (5,1%), Włochami (4,3%), Francją (3,2%), Holandią i Austrią (po 2,9%) oraz trzecim partnerem tego kraju pod względem eksportu (5,8%), po Niemczech (32,4%) i Słowacji (8,4%), a przed Francją iwielką Brytanią (po 5,2%), Włochami (4,3%), Austrią (4,2%) oraz Węgrami i Holandią (po 2,9%). Jak wynika z danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, dynamiczny wzrost dodatniego dla Polski salda wymiany handlowej w 2016 r. spowodowany był głównie wzrostem czeskiego deficytu w grupie różnych wyrobów przemysłowych (o 307,5 mln EUR), w grupie chemikaliów i wyrobów pochodnych (o 164,2 mln EUR) oraz w grupie wyrobów przemysłowych rynkowych (o 153,2 mln EUR), a także zmianą zeszłorocznej nadwyżki w deficyt w grupie tłuszczów roślinnych i zwierzęcych (zmiana o 53,6 mln EUR, do poziomu - 39,3 mln EUR). Z ważniejszych dla polskiego eksportu do Czech pozycji towarowych ponadprzeciętną dynamikę w omawianym okresie wykazywały silniki spalinowe tłokowe z zapłonem samoczynnym (215%), przyrządy do golenia (164%), leki (142%), przetworzone oleje ropy naftowej, benzyna i nafta oraz meble do siedzenia (po 135%), węglowodory cykliczne (129%), papierosy i koks (po 123%), płaskie wyroby z żeliwa lub stali walcowane na gorąco (120%), olej rzepakowy (119%), a także czekolada i inne przetwory spożywcze zawierające kakao oraz konstrukcje z żeliwa lub stali i ich części (po 116%). Największy międzyroczny spadek dynamiki w czeskim imporcie z Polski odnotowano natomiast w przypadku kawy i jej substytutów (43%), silników spalinowych tłokowych z zapłonem iskrowym (56%), aparatów i urządzeń telefonicznych (58%), odpadów i złomu z żeliwa i stali (81%), aluminium nieobrobionego i ołowiu nieobrobionego (po 84%), drutu miedzianego (90%), a także drutów i kabli izolowanych oraz kątowników i kształtowników z żeliwa lub stali (po 97%). Ponadprzeciętną dynamikę w czeskim eksporcie do Polski, z ważniejszych pozycji towarowych, wykazywały przetworzone oleje ropy naftowej, benzyna i nafta (318%), aparatura odbiorcza dla radiofonii i radiotelefonii (307%), pompy i podnośniki do cieczy (189%), aparatura odbiorcza dla telewizji, monitory i projektory (141%), wełna i sierść zwierzęca (140%), maszyny i urządzenia klimatyzacyjne (134%) oraz pozostałe artykuły z tworzyw sztucznych (128%). Największy spadek dynamiki eksportu odnotowano natomiast w przypadku kawy i jej substytutów (53%), taśm i dysków magnetycznych do zapisu dźwięku oraz aparatów i urządzeń telefonicznych (po 77%), traktorów (78%), oleju rzepakowego (83%), środków czystości (86%), polistyrenu (87%) oraz armatury do rur i kotłów (89%). VIII. Czeski import żywności z Polski w 2016 r. Według wstępnych danych Czeskiego Urzędu Statystycznego, wartość czeskiego importu z Polski w grupie żywności i zwierzą żywych w 2016 r., w stosunku do roku poprzedniego, spadła o 5,3% i wyniosła 1 161,0 mln EUR. Największy udział w czeskim imporcie z naszego kraju miało w tym okresie mięso i wyroby mięsne (24,4%), kawa, herbata, kakao, przyprawy korzenne i wyroby z nich (19,2%), wyroby mleczne i jaja (14,4%), warzywa i owoce (11,3%), zboża i wyroby ze zbóż (11,0%) oraz pozostałe wyroby jadalne i przyprawy (8,6%; prawie połowę stanowiły w tej kategorii dania gotowe). Najniższy udział miały zwierzęta żywe (0,3%), ryby (2,9%) oraz cukier wraz z wyrobami z cukru i miodu (3,0%). 9

Jak wynika z tabeli poniżej, największy procentowy wzrost wartości importu z Polski - w porównaniu do roku poprzedniego - odnotowano w przypadku ryb i owoców morza (o 15,1%), warzyw i owoców (o 13,3%), pasz dla zwierząt (11,1%) oraz mięsa i wyrobów mięsnych (o 6,8%). Największy procentowy spadek wartości importu odnotowano w przypadku zwierząt żywych (o 38,8%), kawy, herbaty, kakao, przypraw korzennych i wyrobów z nich (o 32,1%) oraz cukru, wyrobów z cukru i miodu (o 7,5%). W czeskim imporcie mięsa i wyrobów mięsnych z Polski odnotowano wzrost w imporcie mięsa drobiowego (o 11,0% - dzięki czemu pozycja ta umocniła się jako najważniejszy importowany rodzaj produktu mięsnego, stanowiąc 42% tej kategorii) i wołowego (o 15,7%), zaś spadek w imporcie mięsa wieprzowego (o 2,5%). W imporcie kawy, herbaty, kakao i wyrobów z nich, wartość importu kawy była niższa o 55,0%, a czekolady wzrosła o 16,1% (produkty te generują, odpowiednio, 48% i 41% wartości całej kategorii). W grupie wyrobów mlecznych i jaj wzrost odnotowano w imporcie serów i twarogów (o 3,0%) oraz masła i pozostałych tłuszczów mlecznych (o 6,5%), zaś spadek w imporcie jaj (o 11,6%) oraz mleka i śmietany (o 1,6%). Sery i twarogi utrzymały pozycję najważniejszych importowanych z Polski wyrobów mlecznych (45% wartości importu w tej kategorii). Kod SITC Źródło: Czeski Urząd Statystyczny Czeski import żywności z Polski w okresie I-XII 2016 roku Nazwa grupy towarowej Wartość (w tys. EUR) Dynamika (I-XII 2015=100) Udział () 0 Żywność i zwierzęta żywe ogółem - w tym: 1 161 036 94,7 100,0 01 Mięso i wyroby mięsne 283 435 106,8 24,4 07 Kawa, herbata, kakao i wyroby z nich 222 339 67,9 19,2 02 Wyroby mleczne i jaja 167 673 99,3 14,4 05 Warzywa i owoce 131 584 113,3 11,3 04 Zboża i wyroby ze zbóż 128 103 102,6 11,0 09 Pozostałe wyroby jadalne i przyprawy 99 635 99,2 8,6 08 Pasze dla zwierząt 56 704 111,1 4,9 06 Cukier, wyroby z cukru i miodu 34 880 92,5 3,0 03 Ryby, skorupiaki i mięczaki 33 498 115,1 2,9 00 Zwierzęta żywe 3 184 61,2 0,3 IX. Rekordowy rok Skody Skoda Auto sprzedała w 2016 r. 1 127 700 samochodów, co jest najlepszym wynikiem w historii firmy. Firma o 6,8% poprawiła najlepszy dotąd rezultat z 2015 r. Duże znaczenie dla wyników firmy miało wprowadzenie do sprzedaży nowej wersji modelu Superb, którego sprzedaż wzrosła z 80 tys. w 2015 r. do 139 tys. w ub.r. O ile Skoda Superb II generacji sprzedawana była przede wszystkim w wersji kombi, o tyle III generacja pojazdu przyciąga zainteresowanych również kupnem wersji sedan. Mimo znacznego wzrostu sprzedaży, Superb był dopiero 4. najchętniej nabywanym modelem Skody. Liderem pozostała Octavia z 436,3 tys. sprzedanych pojazdów (a więc niespełna 39% całości), choć z niewielkim przyrostem sprzedaży (0,9%), drugi był Rapid (212,8 tys. pojazdów, wzrost o 9,5%), a trzecia Fabia (202,8 tys. samochodów, wzrost o 5,4%). Jedynym modelem, który odnotował spadek (o 10

4,0%) sprzedaży, był mały SUV Yeti, co może być związane z oczekiwaniem na nowy, większy model SUV Skody - Kodiaq. Najważniejszym rynkiem dla Skody były Chiny, gdzie w ub.r. sprzedano ponad 317 tys. pojazdów, tj. o 12,6% więcej niż w 2015 r. Pomimo tego wzrostu, udział Skody w chińskim rynku samochodowym w ostatnich latach systematycznie spadał, co jest związane z jednej strony z dynamicznym wzrostem tego rynku, a z drugiej z aktywnością konkurencji. I tak, Skoda Octavia, jeszcze przed paru laty należąca do 20 najchętniej kupowanych w ChRL modeli, zajęła w 2016 r. dopiero 45. pozycję. Firma chce jednak w ciągu 5 lat podwoić sprzedaż w tym kraju, ma termu dopomóc wspomniany model Kodiaq, który od 2017 r. będzie wytwarzany również w Chinach. Patrząc na poszczególne regiony świata, dominującą pozycję w strukturze sprzedaży Skody zajęła w 2016 r. Europa Zachodnia, z 455 tys. sprzedanych samochodów (najwięcej w Niemczech i Wielkiej Brytanii, które łącznie odpowiadają za 54% sprzedaży w tym regionie). Na Europę Środkową przypadło 184 tys. sprzedanych pojazdów, z czego najwięcej w Republice Czeskiej (88 tys.) i Polsce (56,2 tys.) łącznie na te dwa rynki przypada 78% sprzedaży w regionie. Warto odnotować, że Polska była 5. największym rynkiem zbytu dla Skody, z imponującym międzyrocznym wzrostem sprzedaży o 12,3%. Skoda w 2016 r. była trzecią marką grupy VW pod względem liczby sprzedanych pojazdów, po modelach VW i Audi, a przed Seatem i Porsche. Także dzięki dobrym wynikom Skody, grupa VW wyprzedziła w 2016 r. Toyotę, zostając najpopularniejszym koncernem samochodowym świata (10,3 mln sprzedanych aut, wobec 10,1 mln Toyoty). Za słabość grupy VW uważany jest jednak stosunkowo niewielki udział w sprzedaży na rynku amerykańskim; aż 80% sprzedaży grupy przypada na Europę i Azję, w mniej więcej równych proporcjach. Największe rynki zbytu Skody w 2016 r. 350 000 300 000 317 100 30,0 35 30 250 000 25 200 000 150 000 12,6 165 200 12,3 12,7 20 15 100 000 50 000 4,1 88 000 80 300 3,5 7,3 56 200 55 400 5,3 28 900 24 200 23 200 20 600 10 5 0 Chiny Niemcy Republika Czeska Wielka Brytania 0,7 0,3 Polska Rosja Turcja Francja Hiszpania Austria 0 Źródło: Hospodarske Noviny z dn. 11/01/2017. Liczba sprzedanych pojazdów Wzrost sprzedaży r/r 11

X. Zmiany w systemie zachęt inwestycyjnych w RCz Czeskie Ministerstwo Przemysłu i Handlu zleciło agencji CzechInvest przygotowanie do końca 2017 r. projektu zmiany Ustawy o zachętach inwestycyjnych. Zasadniczym kierunkiem zmian ma być odejście od zachęt przyznawanych na tworzenie miejsc pracy na rzecz projektów z wysoką wartością dodaną, zwłaszcza centrów technologicznych i centrów usług strategicznych. Obecnie wsparcie materialne na tworzenie miejsc pracy oraz pokrycie kosztów szkoleń dla pracowników mogą uzyskać tylko słabiej rozwinięte regiony kraju. W nowym modelu wsparcie dla tego typu projektów zostałoby zwiększone, a wnioski mogłyby składać firmy z całego kraju. W przemyśle przetwórczym akcent ma zostać położony na projekty z długofalowymi planami wydatków na B+R. W warunkach niskiego bezrobocia (5,2% na koniec 2016 r.) rząd czeski nie dostrzega już potrzeby wspierania inwestycji, zwłaszcza zagranicznych, które będą konkurować o siłę roboczą z obecnie działającymi na rynku firmami, tym bardziej, że wiele firm zaczyna działalność gospodarczą w RCz nawet bez tych zachęt. Tworzenie miejsc pracy z wysoką wartością dodaną ma prowadzić do zwiększenia poziomu płac, a tym samym poziomu życia społeczeństwa. Minister przemysłu i handlu J. Mladek ogłosił już, że wsparcie dla inwestycji firmy Bosch, która zamierza zwiększyć produkcję części samochodowych w Czeskich Budziejowicach i rozbudować centrum rozwojowe, jest najprawdopodobniej ostatnią dużą inwestycją, która otrzyma wsparcie wg starych zasad. Negatywnie wobec wsparcia dla tej inwestycji wyraził się również wicepremier i minister finansów A. Babis, którego partia koalicyjna ANO prowadzi w sondażach przed październikowymi wyborami do Izby Poselskiej. Zachęty inwestycyjne obowiązują w RCz w różnych formach od 1998 r. Obecnie można je uzyskać na projekty w przemyśle przetwórczy oraz na tworzenie lub rozbudowę centrów technologicznych i centrów usług strategicznych. Wsparcie świadczone jest w postaci odliczeń od podatku dochodowego od osób prawnych, dopłaty do utworzonych nowych miejsc pracy lub nabycia majątku, zwolnienia od podatku od nieruchomości oraz refundacji kosztów szkolenia lub przeszkolenia pracowników. W latach 1998-2016 wsparto ponad tysiąc projektów, które doprowadziły do stworzenia łącznie 180 tys. nowych miejsc pracy; wsparte firmy zainwestowały w RCz łącznie ponad 800 mld CZK (ok. 130 mld PLN). Najwięcej projektów wsparto w woj. usteckim (162), morawsko-śląskim (143) i środkowoczeskim (139), zaś pod względem branży w przemyśle motoryzacyjnym (324), maszynowym (133), gumowym i przetwórstwie tworzyw sztucznych (98). XI. Pierwszy program wspierania start-upów w RCz Czeski minister przemysłu i handlu J. Mladek podpisał 24 stycznia br. umowę z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (EIF) o utworzeniu funduszu kapitału wysokiego ryzyka, który ma wspierać inwestycje do czeskich start-upów. Na działania funduszu Ministerstwo Przemysłu i Handlu (MPO) przeznaczy 40 mln EUR otrzymanych z europejskich funduszy strukturalnych (w ramach Programu Operacyjnego Przedsiębiorczość i Innowacje na rzecz Konkurencyjności OP PIK), kolejnych 10 mln EUR ma dołożyć EIF. Obie strony liczą również na dodatkowe środki finansowe od prywatnych inwestorów. 12

MPO ma nadzieję, że doświadczenie EIF w obszarze wspierania projektów angażujących kapitał wysokiego ryzyka pomoże czeskim instytucjom w osiągnięciu sukcesu we wdrażaniu programu oraz w lepszym wykorzystaniu zwrotnych instrumentów finansowych. Umowa MPO z EIF stanowi pierwszy instrument finansowy w RCz w ramach obecnej unijnej perspektywy finansowej, stanowiąc jednocześnie pierwszy w ogóle program wspierania startupów w RCz. Pierwszym krokiem w ramach programu ma być wybór przez EIF - jeszcze w br. - zespołów menedżerskich, które będą odpowiedzialne za pozyskanie nowych środków finansowych od prywatnych inwestorów oraz wybór końcowych beneficjentów, tj. czeskich start-upów. W ten sposób start-upy będą w kontakcie jedynie z profesjonalnymi zespołami inwestycyjnymi, nie zaś z urzędnikami państwowymi. Wsparcie ma być świadczone na zasadach rynkowych i bez nadmiernych wymogów administracyjnych. Wybrane fundusze powinny rozpocząć działalność inwestycyjną pod koniec 2017 r. RCz jest pod względem liczby inwestycji do start-upów na jednym z ostatnich miejsc w UE. Doświadczenia z tego projektu ma wykorzystać również Narodowy Fundusz Innowacji (NIF), kolejny start-upowy projekt czeskiego rządu, który planuje rozpocząć realizację pilotażowych projektów wspierania firm w fazie seed w II połowie 2017 r. Budżet NIF na cały okres do 2023 r. ma wynieść 1,4 mld CZK (ok. 223 mln PLN). Tym niemniej, opinie wielu ekspertów z branży są sceptyczne wobec zaangażowania zewnętrznych źródeł finansowania w rozwój start-upów. Prywatni inwestorzy zaznaczają, że obecnie niełatwo jest znaleźć dobrą okazję inwestycyjną, co może sprawić, że środki z państwowych programów będą trafiać do mniej perspektywicznych projektów oraz tych, które powstaną jedynie po to, aby wykorzystać łatwo dostępny kapitał. Wg nich, projekty w najwcześniejszych fazach rozwoju potrzebują stosunkowo niewiele, zwykle kilkaset tysięcy koron (50-100 tys. PLN), które nietrudno obecnie uzyskać, m.in. dzięki niskim stopom procentowym i coraz aktywniejszej działalności prywatnych inwestorów. Z kolei o prosperujące firmy w dalszej fazie rozwoju toczy się zacięta rywalizacja prywatnych inwestorów. Niektórzy analitycy zwracają uwagę, że państwo powinno podobnie jak to ma miejsce w często stawianym za wzór Izraelu wspierać środowisko sprzyjające rodzeniu się dobrych pomysłów, a nie liczyć na to, że powstaną one same, gdy tylko zaoferuje się wsparcie finansowe. W większym stopniu można np. zaangażować w te działania wyższe uczelnie. Nowopowstające firmy natrafiają też w warunkach niskiego bezrobocia - na bariery ze znalezieniem pracowników, postuluje się więc ułatwienie zatrudniania obcokrajowców spoza UE, zwłaszcza specjalistów (np. programistów komputerowych z państw Europy Wschodniej, których obecnie bardzo trudno ściągnąć do kraju). Inne postulaty dotyczące sfery działań państwa dotyczą uproszczenia procedury zakładania firmy czy wsparcia dla rozwoju szkół technicznych. Niełatwo będzie także zaangażować zawodowych menedżerów do pracy w państwowych projektach już kilka lat temu, gdy czeski rząd chciał uruchamiać podobny projekt, zgłaszali się przeważnie kandydaci niemający wiele wspólnego z venture capital. W RCz rocznie powstaje ok. 300 start-upów, ocenia się, że z sukcesem przez pierwsze fazy rozwoju firmy przechodzi co dziesiąty z nich. XII. Kolejna faza elektronicznej ewidencji przychodów Z dn. 1 marca 2017 r. obowiązek elektronicznej ewidencji przychodów w Republice Czeskiej (EET) dotknie firmy działające w sektorze handlu detalicznego i hurtowego. 13

Będzie to II faza wprowadzania systemu. W I fazie, od 1 XII 2016 r., do systemu włączono przedsiębiorstwa z branży gastronomicznej i hotelarskiej. O działaniu systemu EET pisaliśmy m.in. na stronie: https://czechrepublic.trade.gov.pl/pl/gospodarka/co-warto-wiedziec-ogospodarce/216617,elektroniczna-ewidencja-przychodow-w-czechach.html. Ponad 2 miesiące funkcjonowania systemu pozwala na wyciągnięcie pierwszych wniosków dla firm, które będą go wdrażać w kolejnych fazach. Najważniejszym z nich jest ostrożność przy zakupie kas fiskalnych obsługujących system EET lub samego oprogramowania. W I fazie wdrażania sytemu wiele firm podejmowało decyzję pochopnie, sięgając po najtańszy produkt, który nie miał zaprogramowanych wszystkich funkcji niezbędnych dla danego rodzaju transakcji czy wielkości obrotów. Powodowało to konieczność wymiany urządzenia i generowało dodatkowe koszty. Niektórzy przedsiębiorcy decydowali się z kolei na bardzo tanie (lub nawet darmowe) oprogramowanie, nie zwracając uwagi na fakt, że producenci kompensowali to sobie wyższymi opłatami za realizację połączeń i usługi konserwacji sprzętu. Te kłopoty były niekiedy skutkiem późnego rozpoczęcia przygotowań do wdrażania systemu: dane wykazują dużą sprzedaż urządzeń i oprogramowania nie tylko w listopadzie, ale i w grudniu 2016 r., gdy teoretycznie wszystkie firmy z branży powinny je już posiadać. Czeska administracja finansowa odnotowała także pierwsze próby obchodzenia systemu i podjęła z nimi walkę. Niektóre firmy świadczące usługi gastronomiczne próbowały np. przekształcać się w kluby, które traktowały opłaty za posiłki jako składki członkowskie. W przypadku II fazy wdrażania EET należy zwrócić uwagę przy kupnie oprogramowania do kas fiskalnych m.in. na możliwość elektronicznego przekazywania informacji pomiędzy wagami a kasami, o ile dany sklep sprzedaje towary na wagę. II faza EET obejmie także sprzedaż na targowiskach i w kioskach, a także handel samochodami, motocyklami i częściami do nich (czynności te noszą inne kody NACE od pozostałej części handlu detalicznego i hurtowego). Szacuje się, że II faza EET dotyczyć będzie 250 tys. podmiotów, tj. 6-krotnie więcej niż w I fazie. XIII. Czeski rynek obuwia W ostatnich latach w Republice Czeskiej wzrasta produkcja obuwia w rodzimych zakładach produkcyjnych - wciąż jednak duża część obuwia importowana jest z Chin. Zgodnie z szacunkowymi danymi Czeskiego Zrzeszenia Przemysłu Obuwniczego i Skórzanego (COKA), statystyczny Czech nabywał w latach 2013-2015 od 4,2 do 4,5 pary butów rocznie. Oznacza to, że w Republice Czeskiej sprzedawanych jest rocznie od 44 do 47 mln par obuwia. Największym sprzedawcą obuwia na tym rynku, nieprzerwanie od 2011 r., jest firma Deichmann, ze sprzedażą w 2015 r. wynoszącą 1,95 mld CZK (ok. 310 mln PLN) i wzrostem o 4% r/r. Firma sprzedaje obuwie w Czechach za pośrednictwem sieci 110 tradycyjnych punktów sprzedaży, a od 2014 r. także sklepu internetowego. Centrala grupy znajduje się w niemieckim Essen. Silną pozycję na rynku ma również koncern Bata 4, który dysponuje obecnie 63 punktami sprzedaży. Przychody koncernu na rynku czeskim w 2015 r. osiągnęły wysokość 1,29 mld CZK (ok. 205 mln PLN), tj. o 6% więcej niż w roku poprzednim. 4 Firmę Bata w 1894 r. założyła w czeskim Zlinie trójka rodzeństwa nosząca to nazwisko. Pierwotne czeskie zakłady firmy zostały po II wojnie światowej znacjonalizowane, globalna korporacja obuwnicza jednak przetrwała i ma obecnie siedzibę w Lozannie. Do tradycji wcześniejszej produkcji w RCz nawiązuje fakt, że w miejscowości Dolni Nemci w woj. zlinskim działa zakład produkcyjny firmy wytwarzający 200 tys. par obuwia rocznie. 14

W czołówce największych sprzedawców obuwia w RCz znajduje się również firma Humanic, należąca do austriackiej grupy Leder und Schuh AG. Czeski oddział tej firmy, dysponujący siecią 26 punktów sprzedaży, w 2015 r. osiągnął przychody w wysokości 877,5 mln CZK (ok. 140 mln PLN). W RCz obecni są także polscy producenci obuwia. Liderem jest spółka CCC (81 punktów sprzedaży), która również należy do czołowych sprzedawców obuwia na tym rynku. Jej przychody w 2015 r. osiągnęły wartość 205 mln PLN, z międzyrocznym wzrostem o 20%. Po kilka punktów sprzedaży mają w RCz także Gino Rossi (4 wszystkie w Pradze) oraz Wojas (6 punktów sprzedaży). Zauważalnym trendem ostatnich lat jest wzrost sprzedaży internetowej. Wiele firm koncentruje się tu jedynie na określonym, bardziej dochodowym fragmencie rynku obuwniczego, np. na wysokiej jakości obuwiu dziecięcym, ortopedycznym, ochronnym czy pracowniczym. Producenci rodzimi W 2015 r. liczba wyprodukowanego przez rodzime firmy obuwia wyniosła ok. 4,11 mln par. Z danych COKA wynika, że jeszcze w 2003 r. produkowano 6,5 mln par, po czym następował spadek produkcji. Równocześnie malało zatrudnienie w sektorze: z 5,0 tys. osób w 2003 r. do 3,45 tys. w 2010 r. i 3,25 tys. w 2015 r. Wg COKA od 70 do 80% produkcji miejscowych zakładów obuwniczych znajduje swych odbiorców za granicą, głównie w państwach UE. W rodzimym czeskim sektorze obuwniczym działa ok. 35 firm zatrudniających ponad 20 osób, a także liczne mikrofirmy. Sama COKA zrzesza 50 podmiotów, głównie firm produkcyjnych. Pomimo, że ceny importowanego z Chin obuwia z roku na rok rosną, miejscowi producenci nadal nie są w stanie z nimi konkurować. Stawiają więc na jakość, a dodatkowo przywracają do życia miejscowe marki jeszcze z czasów Czechosłowacji, gdy kraj ten był potęgą obuwniczą. Zakłady Svit, utworzone głównie na bazie dawnych fabryk Bata, produkowały rocznie 7 mln par obuwia, jednak po prywatyzacji i restrukturyzacji z 11 zakładów pozostał tylko jeden w Jaromierzu (k. Hradca Kralove). Do roku 2014 r. fabryka balansowała na granicy bankructwa, uratowały ją dopiero działania biznesmena R. Dvoraka, który w 2008 r. przejął firmę zatrudniającą już tylko 11 osób, a w 2014 r. zdecydował się na powiększenie produkcji pod marką Snaha z logiem z 1945 r. W 2014 r. firma wyprodukowała 7 tys. par obuwia, a w 2016 r. już ponad 20 tys., z ambitnym planem 10-krotnego zwiększenia produkcji do roku 2019 r. Snaha chce przyciągnąć klientów poprzez zindywidualizowanie produktów klienci za pośrednictwem internetu będą mogli skomponować własną parę butów, wybierając spośród setek możliwych elementów. Tradycjami do czasów Czechosłowacji sięga również firma Botas (założona w 1949 r.), która podobnie jak Snaha, chętnie odwołuje się do swego dziedzictwa - głównym jej produktem sprzedażowym stał się model Classic z 1966 r. Firma Botas ma siedzibę w miejscowości Skutec w woj. pardubickim i specjalizuje się w produkcji obuwia sportowego. W 2016 r. wyprodukowała 45 tys. par obuwia, co w tym przypadku oznacza stagnację produkcji w porównaniu do roku poprzedniego. Rywalizacja z chińskimi producentami obuwia jest stosunkowo najłatwiejsza w segmencie obuwia dziecięcego, gdzie obowiązują ostrzejsze wymogi europejskie, a ponadto o jakość produktów bardziej dbają rodzice. Do czeskich firm specjalizujących się w produkcji obuwia dziecięcego należą m.in. D.P.K. z woj. zlinskiego oraz Jonap z Ołomuńca. Obroty handlowe Wartość czeskiego importu obuwia w 2016 r. wyniosła 1,00 mld EUR i była wyższa o 21,5% r/r. Aż 45% czeskiego importu obuwia przypadało na Chiny i Wietnam (w 2015 r. 46%). Na Polskę przypada 7,0% czeskiego importu, co czyni z niej 4. największego dostawcę obuwia na 15

ten rynek (w stosunku do 2015 r. Polska awansowała o jedną pozycję, wyprzedzając Włochy). Warto równocześnie zaznaczyć, że od 2012 r. polski eksport obuwia do RCz rośnie nieprzerwanie w 2-dwucyfrowym tempie, a w 2016 r. jego wartość wzrosła niemal o połowę (por. wykres poniżej). Wartość czeskiego eksportu obuwia w 2016 r. wyniosła 0,81 mld EUR (wzrost o 10,2% r/r), co oznacza, że RCz ma nadal deficyt handlowy w handlu obuwiem. Co więcej, spora część czeskiego eksportu przypada de facto na reeksport. Polska jest 8. największym odbiorcą czeskiego eksportu obuwia z udziałem 3,1% (w 2016 r. odnotowano jednak niemal 30- procentowy spadek jego wartości). Główni partnerzy handlowi Republiki Czeskiej w handlu obuwiem w 2016 r. Kraj Wartość (w tys. EUR) Udział w rynku Zmiana r/r (2015=100) Import 1. Chiny 296 410 29,6 108,5 2. Wietnam 153 993 15,4 146,0 3. Niemcy 132 127 13,2 143,5 4. Polska 69 775 7,0 148,9 5. Włochy 61 724 6,2 104,4 Eksport 1. Niemcy 250 237 30,7 142,2 2. Austria 142 197 17,4 121,7 3. Słowacja 75 376 9,2 115,4 4. Włochy 72 398 8,9 91,4 5. Wielka Brytania 63 006 7,7 96,6 ( ) 8. Polska 24 867 3,1 70,1 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny Czeski import obuwia z Polski w latach 2010-2016 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 18,7 20 683 18 482 42,2 26 291 23,9 32 563 29,0 42 009 46 852 11,5 69 775 48,9 60 50 40 30 20 10 0 10 000 0-10,6 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Waretość importu (w tys. EUR) Zmiana wartości r/r -10-20 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny COKA prowadzi statystyki uwzględniające również liczbę par butów w handlu. W tym zestawieniu Polska w 2015 r. była w czeskim imporcie na 3. miejscu (4,6 mln par), a dane za pierwsze 4 miesiące 2016 r. dają jej nawet 2. pozycję (2,0 mln par). 16

Ogółem czeski import w 2015 r. wyniósł 67,3 mln par, co przy sprzedaży na poziomie od 44 do 47 mln par oznacza, że spora część czeskiego importu została reeksportowana do innych krajów (w 2015 r. wyeksportowano łącznie 39,1 mln par obuwia). Charakterystycznym trendem ostatnich lat jest stopniowy spadek importu ilościowego z Chin: ze 168,2 mln par w 2011 r. do 40,8 mln par w 2015 r. Jednocześnie, z powodu wzrostu ceny butów importowanych z ChRL w tym okresie, wartość importu z tego kraju nie spadała tak znacząco (a w niektórych latach nawet rosła np. w 2016 r. o 8,5%). Liczba par butów importowanych z Polski (w mln) 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 4,57 3,9 3,06 2,36 1,88 1,92 1,56 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Liczba par butów importowanych do RCz z Polski (w mln) Źródło: Czeskie Zrzeszenie Przemysłu Obuwniczego i Skórzanego 17

XIV. Targi Elektroniki i Elektrotechniki AMPER w Brnie (21-24 III) Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Pradze serdecznie zaprasza do udziału w 25. Międzynarodowych Targach Elektroniki, Elektrotechniki, Automatyzacji, Komunikacji, Oświetlenia i Zabezpieczeń AMPER w Brnie największym w tej branży przedsięwzięciu targowowystawienniczym w Republice Czeskiej. Targi AMPER są idealnym miejscem do nawiązania nowych relacji biznesowych, wzmocnienia wizerunku marki, utrwalenia pozycji konkurencyjnej firmy i jej relacji z klientami, a także do skutecznej prezentacji nowinek technologicznych zarówno poprzez sam udział w targach, jak też dzięki pośrednictwu medialnych partnerów targów. Nieodłączną częścią targów jest program towarzyszący, na który składają się eksperckie konferencje, seminaria, szkolenia i warsztaty poświęcone ważnym aktualnie dla branży tematom. Polskie stoisko będzie tradycyjnie wspólną ekspozycją WPHI w Pradze i Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Czas i miejsce: 21-24 marca 2017 r. (wtorek-piątek) Centrum Wystawiennicze w Brnie (ul. Vystaviste 405/1, 603 00 Brno) Statystyki poprzedniej edycji: Liczba wystawców: 605 z 23 państw (wystawcy z zagranicy stanowili 25% ogółu) w tym wystawcy z Polski: 14 (5. najliczniej reprezentowany kraj, po RCz, Słowacji, Niemczech i Austrii) Powierzchnia wystawiennicza (netto): 14 200 m 2 Liczba odwiedzających: 45,2 tys. (odwiedzający z zagranicy stanowili 11% ogółu) Media: 50 partnerów medialnych z RCz i 23 z zagranicy Szczegółową informację nt. poprzedniej edycji targów znajdą Państwo na stronie: http://www.amper.cz/amper_cz/download/ke-stazeni/2016/zaverecna-zprava_amper2016.pdf. Kategorie produktów i usług: 1. Elektroenergetyka produkcja, przesył i dystrybucja energii elektrycznej. 2. Przewody i kable. 3. Technologie elektroinstalacyjne (w tym inteligentne elektroinstalacje). 4. Technologie oświetleniowe. 5. Technologie elektrocieplne. 6. Napędy, energoelektronika, systemy zasilania. 7. Komponenty i moduły elektroniczne. 8. ICT. 9. Urządzenia pomiarowe i testowe. 10. Automatyzacja, kontrola i regulacja. 11. Urządzenia produkcyjne i komponenty dla przemysłu elektrycznego. 12. Narzędzia, akcesoria i wyposażenie. 13. Usługi, media i instytucje. 18

Szczegółowe informacje nt. targów dostępne są na stronie: http://www.amper.cz/ [strona dostępna jest również w języku angielskim i rosyjskim]. Przedstawicielem targów w Polsce jest Agencja Promocji Eksportu w przypadku zainteresowania bezpośrednim udziałem prosimy o kontakt z jej pracownikami (http://targi.brno.pl/strona/kontakt; agencja@targi.brno.pl). 19

Grupa SITC WPHI Praga, luty 2017 Załącznik nr 1 STRUKTURA TOWAROWA CZESKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-GRUDZIEŃ 2016 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) CZESKI EKSPORT CZESKI IMPORT WYSZCZEGÓLNIENIE I-XII 2015 I-XII 2016 Dynamika 2015/2016 Wartość Wartość Udział Udział I-XII 2015 I-XII 2016 Dynamika 2015/2016 Wartość Wartość Udział Udział Saldo I-XII 2015 Saldo I-XII 2016 Ogółem w tym: 142 368,9 100,0 146 968,2 100,0 103,2 127 485,6 100,0 128 418,9 100,0 100,7 14 883,2 18 549,4 0 Żywność i zwierzęta żywe 5 204,8 3,7 5 245,6 3,6 100,8 6 366,4 5,0 6 440,5 5,0 101,2-1 161,6-1 194,9 1 Napoje i tytoń 1 220,5 0,9 1 330,8 0,9 109,0 861,4 0,7 942,3 0,7 109,4 359,1 388,5 2 Surowce z wyjątkiem paliw 3 149,4 2,2 3 028,1 2,1 96,1 2 784,3 2,2 2 679,1 2,1 96,2 365,1 349,0 3 Paliwa mineralne i smary 4 269,5 3,0 2 851,4 1,9 66,8 8 364,6 6,6 6 070,3 4,7 72,6-4 095,1-3 218,8 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 457,0 0,3 500,3 0,3 109,5 342,2 0,3 396,4 0,3 115,9 114,9 103,8 5 Chemikalia i wyroby pochodne 8 817,3 6,2 8 845,1 6,0 100,3 14 330,8 11,2 14 814,9 11,5 103,4-5 513,5-5 969,7 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 22 503,5 15,8 22 811,1 15,5 101,4 21 710,5 17,0 21 826,6 17,0 100,5 793,0 984,5 7 Maszyny i środki transportu 78 938,9 55,4 82 745,4 56,3 104,8 58 271,4 45,7 58 979,4 45,9 101,2 20 667,5 23 766,1 8 Różne wyroby przemysłowe 17 468,9 12,3 19 286,4 13,1 110,4 14 117,6 11,1 15 947,4 12,4 113,0 3 351,3 3 339,0 9 Wyroby pozostałe 339,0 0,2 324,0 0,2 95,6 336,4 0,3 322,1 0,3 95,8 2,6 1,8 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 20

Grupa SITC WPHI Praga, luty 2017 Załącznik nr 2 STRUKTURA TOWAROWA CZESKO-POLSKIEJ WYMIANY HANDLOWEJ W OKRESIE STYCZEŃ-GRUDZIEŃ 2016 ROKU (w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego) (w mln EUR) WYSZCZEGÓLNIENIE CZESKI EKSPORT DO POLSKI I-XII 2015 I-XII 2016 Dynamika 2015/2016 Wartość Udział Udział Wartość CZESKI IMPORT Z POLSKI I-XII 2015 I-XII 2016 Dynamika 2015/2016 Wartość Wartość Udział Udział Saldo I-XII 2015 Saldo I-XII 2016 Ogółem w tym: 8 355,8 100,0 8 471,0 100,0 101,4 10 106,1 100,0 10 653,2 100,0 105,4-1 750,3-2 182,3 0 Żywność i zwierzęta żywe 572,9 6,9 575,5 6,8 100,5 1 225,8 12,1 1 161,0 10,9 94,7-652,9-585,5 1 Napoje i tytoń 70,6 0,8 79,9 0,9 113,3 161,9 1,6 179,6 1,7 111,0-91,3-99,7 2 Surowce z wyjątkiem paliw 306,6 3,7 343,6 4,1 112,0 254,3 2,5 212,9 2,0 83,7 52,3 130,6 3 Paliwa mineralne i smary 184,9 2,2 220,4 2,6 119,2 635,5 6,3 698,3 6,6 109,9-450,6-477,9 4 Tłuszcze roślinne i zwierzęce 180,2 2,2 165,5 2,0 91,9 165,9 1,6 204,8 1,9 123,5 14,3-39,3 5 Chemikalia i wyroby pochodne 903,2 10,8 864,9 10,2 95,8 922,4 9,1 1 048,2 9,8 113,6-19,1-183,3 6 Wyroby przemysłowe rynkowe 2 080,2 24,9 1 945,7 23,0 93,5 2 697,9 26,7 2 716,5 25,5 100,7-617,7-770,9 7 Maszyny i środki transportu 3 169,3 37,9 3 392,6 40,1 107,0 2 926,3 29,0 3 019,6 28,3 103,2 243,0 373,0 8 Różne wyroby przemysłowe 877,5 10,5 870,9 10,3 99,3 1 091,4 10,8 1 392,4 13,1 127,6-214,0-521,5 9 Wyroby pozostałe 10,3 0,1 11,9 0,1 115,2 24,7 0,2 19,9 0,2 80,5-14,3-8,0 Źródło: Czeski Urząd Statystyczny 21