Warszawa, dnia 7czerwca 2013 r. NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA DOTYCZĄCE PROCESU EWALUACJI CZASOPISM NAUKOWYCH PROWADZONEGO PRZEZ MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO 2013R. 1. Gdzie można znaleźć generator ankiety czasopisma naukowego? Link do generatora ankiety jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (https://pbn.nauka.gov.pl). 2. Jak dodać czasopismo do bazy PBN? a) Zaloguj się w Polskiej Bibliografii Naukowej (PBN) na stronie https://pbn.nauka.gov.pl. Jeśli nie masz jeszcze konta PBN, możesz założyć je na stronie rejestracji nowego użytkownika. b) W menu użytkownika wybierz opcję Dodaj czasopismo. c) Wprowadź dane czasopisma i kliknij zatwierdź. Nowe czasopismo zostanie dodane do bazy PBN. Pamiętaj, że: Co najmniej jedno z pary pól ISSN/eISSN musi zostać wypełnione. ISSN/eISSN jest numerem unikalnym. Jeśli w bazie PBN występuje już czasopismo o takim numerze, dodanie nowego czasopisma nie będzie możliwe. Jeśli uważasz, że baza PBN zawiera błędne dane dotyczące czasopisma, skontaktuj się z pomocą techniczną PBN. 3. Jak złożyć ankietę czasopisma w roku 2013? Aby złożyć ankietę czasopisma, zaloguj się w Polskiej Bibliografii Naukowej. Jeśli nie posiadasz konta w PBN - załóż je. Korzystając z wyszukiwarki PBN znajdź w bazie czasopismo, którego ankietę chcesz złożyć. W tym celu najlepiej jest użyć numeru ISSN czasopisma - pozwoli to na jego jednoznaczną identyfikację i uniknięcie pomyłek. 4. Do kiedy można złożyć ankietę czasopisma w roku 2013? Ankiety czasopism składać można do 15 lipca 2013 r. (poniedziałek), do północy. 5. Za jaki okres będą oceniane czasopisma naukowe? Czasopisma naukowe nieposiadające Impact Factora (IF) będą oceniane za ostatnie dwa lata swojego funkcjonowania tj. 2011-2012. 6. Jak długo musi funkcjonować czasopismo, aby mogło być poddane ocenie? Ocenie mogą być poddane czasopisma, które funkcjonują co najmniej dwa lata. 1
7. Jak należy rozumieć listę recenzentów? Lista recenzentów służy informacji o pochodzeniu recenzji (polska lub zagraniczna), a także o korelacji między liczbą artykułów opublikowanych, a liczbą recenzentów. Lista recenzentów publikowana jest w czasopiśmie w wersji papierowej w pierwszym lub ostatnim numerze periodyku danego roku lub umieszczana na stronie internetowej czasopisma (ze wskazaniem miejsca, w którym znajduje się lista). 8. Co to jest zapora ghostwriting? Rzetelność w nauce stanowi jeden z jej jakościowych fundamentów. Czytelnicy powinni mieć pewność, iż autorzy publikacji w sposób przejrzysty, rzetelny i uczciwy prezentują rezultaty swojej pracy, niezależnie od tego, czy są jej bezpośrednimi autorami, czy też korzystali z pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej). Dowodem etycznej postawy pracownika naukowego oraz najwyższych standardów redakcyjnych powinna być jawność informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.), co jest przejawem nie tylko dobrych obyczajów, ale także społecznej odpowiedzialności. Przykładami przeciwstawnymi są ghostwriting i guest authorship. Z ghostwriting mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie publikacji, bez ujawnienia swojego udziału jako jeden z autorów lub bez wymienienia jego roli w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji. Z guest authorship ( honorary authorship) mamy do czynienia wówczas, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest autorem/współautorem publikacji. Aby przeciwdziałać przypadkom ghostwriting, guest authorship redakcja czasopisma powinna wprowadzić odpowiednie procedury swoiste dla reprezentowanej dziedziny bądź dyscypliny nauki lub wdrożyć poniższe rozwiązania: a. Redakcja powinna wymagać od autorów publikacji ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający manuskrypt. b. Redakcja powinna wyjaśnić w Instrukcjach dla autorów, że ghostwriting, guest authorship są przejawem nierzetelności naukowej, a wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.). c. Redakcja powinna uzyskać informację o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów ( financial disclosure ). d. Redakcja powinna dokumentować wszelkie przejawy nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce. 2
9. Co to jest deklaracja o wersji pierwotnej? Istota informacji polega na wskazaniu, która wersja wydawanego czasopisma jest główną wersją (papierowa lub on-line). 10. Kto będzie obliczał indeks cytowań PIF (Przewidywalny Impact Factor)? PIF będzie obliczany automatycznie przez program po zasięgnięciu liczby cytowań czasopism naukowych umieszczonych w bazach Thomson Reuters Scientific. 11. Kim jest redaktor językowy? Redaktor językowy ściśle współpracuje z redakcją czasopisma naukowego. W przypadku czasopisma wydawanego w języku lokalnym redaktor językowy musi posiadać wykształcenie kierunkowe w zakresie filologii danego języka lokalnego. W przypadku czasopisma publikującego artykuły w języku innym niż lokalny, za redaktora językowego uważany jest jedynie rodzimy użytkownik języka (native speaker). 12. Kto to jest redaktor statystyczny? Redaktor statystyczny to osoba wykonująca pracę w większości czasopism naukowych, gdzie publikowane są prace oryginalne, do których wykorzystywane są metody statystyczne. Redaktor statystyczny kontroluje poprawność prowadzonych przez autorów metod statystycznych. Istotne jest, aby redaktor statystyczny współpracował z redakcją i posiada kierunkowe wykształcenie. 13. Kto to jest redaktor tematyczny? Redaktor tematyczny to osoba o udokumentowanym dorobku naukowym w danej dyscyplinie naukowej lub w dyscyplinach pokrewnych, do zadań której należy kwalifikowanie publikacji na etapie wyznaczania recenzentów oraz formułowanie wniosków i propozycji dla redaktora naczelnego. 14. Jak powinna przebiegać procedura recenzowania? Procedura recenzowania będzie dotyczyła poszczególnych obszarów nauki, dla których będą wskazane najbardziej typowe zasady recenzowania. Redakcje czasopism naukowych w instrukcji dla autorów ściśle stosują poniższe zasady: a) do oceny każdej publikacji powołuje się, co najmniej dwóch niezależnych recenzentów spoza jednostki naukowej afiliowanej przez autora publikacji. b) autor lub autorzy publikacji i recenzenci nie znają swoich tożsamości (double-blind review process); w pozostałych przypadkach recenzent podpisuje deklarację o niewystępowaniu konfliktu interesów, przy czym za konflikt interesów uznaje się zachodzące między recenzentem a autorem bezpośrednie relacje osobiste (w szczególności pokrewieństwo do drugiego stopnia, związek małżeński), relacje podległości zawodowej lub bezpośrednią współpracę naukową w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających rok przygotowania recenzji. c) pisemna recenzja zawiera jednoznaczny wniosek recenzenta dotyczący warunków dopuszczenia artykułu naukowego do publikacji lub jego odrzucenia; d) kryteria kwalifikowania lub odrzucenia publikacji i ewentualny formularz recenzji są podane do publicznej wiadomości na stronie internetowej czasopisma lub w każdym numerze czasopisma 3
naukowego; e) nazwiska recenzentów poszczególnych publikacji lub numerów wydań czasopisma naukowego nie są ujawniane. 15. Co to jest DOI? DOI - (ang. digital object identifier - cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego) identyfikator dokumentu elektronicznego nadawany przez bazę crossref (www.crossref.org). Numery te są do niego na stałe przypisane, dzięki czemu odnalezienie dokumentu elektronicznego za pomocą specjalnych baz nie stanowi trudności. 16. Czy redakcje czasopism naukowych będą samodzielnie wpisywały bazy danych w których umieszczone jest czasopismo naukowe? Generator ankiety przy wprowadzaniu informacji o czasopiśmie automatycznie wskaże bazy, które będą zaliczane do najbardziej kluczowych i za które będzie obliczana punktacja. Referencyjnymi bazami danych dla czasopism naukowych są: 1. Agro, 2. BazEkon, 3. BazHum, 4. BazTech, 5. Bibliographica Cartographica, 6. Biological Abstracts/BIOSIS Preview/BIOSIS, 7. CEEOL - Central and Eastern Europe Online Library, 8. CEJSH, 9. Chemical Abstracts (CAS), 10. Cold Regions Science and Technology Bibliography, 11. Compendex, 12. DBLP Computer Science Bibliography, 13. DOAJ Directory of Open Access Journals, 14. EMBASE, 15. ERIC, 16. GeoArchive, 17. Geobase, 18. GeoRef: Bibliography & Index of Geology, 19. Index Copernicus, 20. INSPEC, 21. IREON Gateway, 22. JSTOR, 23. MathSciNet (Mathematical Reviews), 24. Polska Bibliografia Lekarska, 25. ProQuest/CSA, 26. PubMed/PubMed Central/Medline, 27. Referativny Zhurnal/VINITI, 28. SCOPUS, 29. SPIRES, 30. SPORTDiscus, 31. The Philosopher's Index, 32. Web of Science (Science Citation Index Expanded, Social Science Citation Index, Arts & Humanities Citation Index), 33. Zentralblatt MATH, 34. Zoological Record. 17. Jak należy rozumieć zagraniczną afiliację autorów? Zagraniczna afiliacja autorów występuje, gdy autor jest zatrudniony w jednostce naukowej w kraju innym, niż kraj w którym wydawane jest czasopismo. Za autora zagranicznego w przypadku czasopisma polskiego będzie więc uważany np. autor zatrudniony w Austrii lub w Czechach, a w przypadku czasopisma wydawanego w Czechach autor zatrudniony w polskiej lub austriackiej jednostce naukowej. Za autora zagranicznego w odniesieniu do czasopisma polskiego (odpowiednio: austriackiego lub czeskiego) uważany jest także naukowiec jedynie czasowo przebywający (np. wykonujący badania naukowe) poza granicami Polski (odpowiednio: Austrii lub Czech), mimo że jest zatrudniony w polskiej (odpowiednio: austriackiej lub czeskiej) jednostce naukowej. W momencie powrotu do stałego miejsca pracy, autor taki przestaje być uważany za autora zagranicznego, przy czym dla określenia tego, czy autor jest autorem zagranicznym kluczowy jest moment publikacji danego artykułu, a nie moment składania ankiety czasopisma. W ten sam sposób należy interpretować zapis dotyczący umiędzynarodowienia rady naukowej czy recenzentów. 4
18. Czy będą oceniane czasopisma naukowe po połączeniu np. dwóch tytułów w jedno czasopismo? Jeżeli doszło do połączenia dwóch czasopism naukowych w jedno czasopismo, będzie ono traktowane jak nowo powstałe czasopismo naukowe. Będzie mogło zostać ocenione po upływie dwóch lat od momentu połączenia. 19. Czy czasopismo, które zmieniło tytuł będzie mogło podlegać ocenie? Czasopismo, które zmieniło tytuł, jest kontynuacją poprzedniego i będzie mogło podlegać ocenie, gdyż będzie traktowane jako stare, ugruntowane na rynku wydawniczym czasopismo naukowe. Ważne jest, by sama specyfika czasopisma pozostała niezmieniona. 20. Czy dziedzinę nauki czasopisma będzie wskazywał generator ankiety? Każdy redaktor samodzielnie wskazuje, w którym zakresie nauki będzie oceniane czasopismo naukowe. 21. Czy będzie dostępna ankieta aplikacyjna w języku angielskim? Tak 22. Od kiedy będzie obowiązywać Polski Współczynnik Wpływu? Polski Współczynnik Wpływu będzie obowiązywał przy ocenie czasopism naukowych od roku 2014. 23. Zasady i sposób obliczania Polskiego Współczynnika Wpływu? Szczegółowe informacje na temat bazy POL-index zawarte są na stronie https://pbn.nauka.gov.pl/polindex. 5