Traktat Lizboński a struktury wojskowe UE

Podobne dokumenty
Europejska Wspólnota Energetyczna. Szanse dla gospodarki i perspektywy zmian.

Brytyjska wizja polityki konkurencyjności w UE. Skutki dla Polski

NOWA STRATEGIA ENERGETYCZNA UE

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 8 listopada 2016 r. (OR. en)

Europejska Służba Działań Zewnętrznych

Projekt Sarmatia szanse i zagrożenia

Nr 15/2009. Warszawa, maj Dominik JANKOWSKI GEOPOLITYCZNE ZNACZENIE TURCJI DLA UE

Nr 22/2009. Warszawa, sierpień Dominik JANKOWSKI WYBORACH NADCHODZĄ ZMIANY?

PROGRAM STUDIÓW KIERUNEK: STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE, I stopień (licencjackie)

SUMA GODZIN SUMA GODZIN 356

NATO a problem bezpieczeństwa energetycznego

Wpływ kryzysu gospodarczego na proces integracji politycznej w ramach Unii Europejskiej

WK AD RANCJI I NIEMIEC DO PRAC KONWENTU EUROPEJSKIEGO DOTYCZ CYCH ARCHITEKTURY INSTYTUCJONALNEJ UNII EUROPEJSKIEJ

Znaczenie punktu wsparcia logistycznego w Tartusie dla Federacji Rosyjskiej

Załącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. "GWIEZDNY KRĄG" Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG

Rola US Navy w strategii arktycznej USA

UCHWAŁA NR XIV/289/15 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO-POMORSKIEGO z dnia 23 listopada 2015 r.

Relacje Gruzja NATO a wzrost napięcia na Kaukazie. Piotr A. MACIĄŻEK. FAE Policy Paper nr 12/2012. Warszawa, Strona 1

Komisja Monitoringu Demokracji w Europie (Commission for Monitoring Democracy in Europe)

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0048/160

Dyplomacja czy siła?

PREZYDENCJA FRANCUSKA W UE: PLAN PLEVENA BIS?

NOWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO FEDERACJI ROSYJSKIEJ

Skończmy z róŝnicą w wynagrodzeniu dla kobiet i męŝczyzn.

Implikacje Traktatu z Lizbony dla uwarunkowań instytucjonalnych funkcjonowania strefy euro

KAUKASKI KONCERT MOCARSTW

Wysoki przedstawiciel

Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego UE. Dr Agnieszka Nitszke IE ćw. 2016/17 (2)

Rosyjska odpowiedź na łupki

POSTANOWIENIA TRAKTATOWE DOTYCZĄCE WPBIO

Środowisko dla Rozwoju

Seminaria europejskie

Fundusz dla Organizacji Pozarządowych w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego EOG szansą dla III sektora

LIMITE PL. 5126/15 nj/hod/kal 1 DGB 3A. Bruksela, 12 stycznia 2015 r. (22.01) (OR. en) Rada Unii Europejskiej 5126/15 LIMITE

Polityczne uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego

KOMUNIKAT KOMISJI. Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami Karta Kobiet

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

NOWY WYMIAR ROSYJSKIEJ BLISKIEJ ZAGRANICY

YADEMECUM NATO. Wydanie jubileuszowe. Dom Wydawniczy Bellona. przy współpracy. Departamentu Społeczno-Wychowawczego MON Biura Prasy i Informacji MON

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 kwietnia 2017 r. (OR. en)

Energia słoneczna dla Europy: projekt Desertec i jego geopolityczne znaczenie dla UE

CPT w skrócie. Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (CPT)

Spis treści CZĘŚĆ I. PODSTAWOWE POJĘCIA, PODSTAWY PRAWNE I ZASADY FUNKCJONOWANIA DYPLOMACJI WIELOSTRONNEJ

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa 2016

DECYZJE. DECYZJA RADY (WPZiB) 2015/2005 z dnia 10 listopada 2015 r. przedłużająca mandat Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Afganistanie

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0392/28. Poprawka. Jörg Meuthen w imieniu grupy EFDD

Jan Barcz Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa UE

PROGRAM WSPÓŁPRACY GMINY WĘGIERSKA GÓRKA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI ORAZ INNYMI PODMIOTAMI PROWADZACYMI DZIAŁALNOŚĆ POśYTKU PUBLICZNEGO NA ROK 2005

STRATEGICZNE FORUM BEZPIECZEŃSTWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP

WSPÓLNA DECYZJA KOMISJI EUROPEJSKIEJ I WYSOKIEGO PRZEDSTAWICIELA UNII DO SPRAW ZAGRANICZNYCH I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

NOWA KONCEPCJA STRATEGICZNA NATO: ZNACZENIE DLA SOJUSZU I POLSKI

WIELOPOZIOMOWEZARZĄDZANIEWUNIEUROPEJSKIEJ-ROLASAMORZĄDÓW

Polityka kulturalna Unii Europejskiej

Uchwała Nr XIX/346/08 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 3 listopada 2008r.

Mieszkalnictwo barierą rozwoju społecznego i gospodarczego miast

Spis treści Autorzy... Słowo wstępne... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Rozdział I. Zasada jawności i jej ograniczenia w demokratycznym państwie

Przemyślenia na temat polityki wobec Rosji

POLICY PAPERS TECHNOLOGIA CCS A POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO UNII EUROPEJSKIEJ. Tomasz NIEDZIÓŁKA. Nr 17/2009. Warszawa, czerwiec 2009

System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ

9635/17 ds/ppa/mak 1 DGE 1C

Stanisław Koziej EWOLUCJA STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA UNII EUROPEJSKIEJ. Referat na konferencji w Uczelni Łazarskiego, r.

Dr Agnieszka Nitszke IE ćw. 2016/17 (13) Polityka w dziedzinie ochrony środowiska

Porozumienie częściowe w sprawie mobilności młodzieży Rozwój polityki młodzieżowej

DECYZJA RADY (WPZiB) 2018/908 z dnia 25 czerwca 2018 r. przedłużająca mandat Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Bośni i Hercegowinie

INFORMACJA NA TEMAT STANU ZATRUDNIENIA POLSKICH OBYWATELI

Spis treści: Wykaz skrótów Przedmowa (Artur Kuś)

Wniosek DECYZJA RADY

SPIS TREŚCI. III.2.2. Definicja i cele... 92

PARTNERSTWO WSCHODNIE A IDEA EUROPEJSKIEJ INTEGRACJI. MOŻLIWOŚCI, OGRANICZENIA I POLA WSPÓŁPRACY Z PUNKTU WIDZENIA POLSKI I UKRAINY

Wspólny wniosek DECYZJA RADY

Spis treści: Od autorów Wykaz skrótów CZĘŚĆ I PRAWO INSTYTUCJONALNE

EWOLUCJA WPZiB TRAKTAT Z LIZBONY

(Informacje) INFORMACJE INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ RADA

Strategia zarządzania kapitałem ludzkim Biznes społecznie odpowiedzialny (CSR)

Spis treści. Poszczególne rozdziały napisali 13 Od autorów 17 Wykaz skrótów 21

POLICY PAPERS. DNIESTR KARYKATURA śelaznej KURTYNY. Piotr A. MaciąŜek. Nr 19/2011. Warszawa, 30 czerwca 2011 roku

KLASA II GIMNAZJUM. Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej. Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

Zmieniaj siebie i świat! Bądź wolontariuszem! Bądź wolontariuszem! Zmieniaj siebie i świat!

POLITYKA ZAGRANICZNA: CELE, INSTRUMENTY I OSIĄGNIĘCIA

15169/15 pas/en 1 DG C 2B

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA ENERGETYCZNEGO UNII EUROPEJSKIEJ

. omasz Stępniewskr. ^ Geopolityka regionu MORZA CZARNEG. ^, w pozimnowojennym świecie

A KRYSTYNA WIADERNY-BIDZIŃSKA

Katedra Studiów nad Procesami Integracyjnymi INPiSM UJ ul. Wenecja 2, Kraków.

Rada proszona jest o przyjęcie projektu konkluzji w wersji zawartej w załączniku na swoim posiedzeniu 7 marca 2016 r.

RESOL-VI/ sesja plenarna w dniach 22 i 23 marca 2017 r. REZOLUCJA. Praworządność w UE z perspektywy lokalnej i regionalnej

_ A AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ. WYDZIAŁ STRATEGICZNO-OBRONNY Katedra Prawa i Bezpieczeństwa Międzynarodowego QD KONFLIKTÓW DO PARTNERSKIEJ WSPÓŁPRACY

STATUT PODKARPACKIEJ RADY ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH WSTĘP

ROZWÓJ CYWILNYCH ZDOLNOŚCI ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W UNII EUROPEJSKIEJ

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 lutego 2012 r. w sprawie ostatnich wydarzeñ politycznych na Węgrzech (2012/2511(RSP))

Polacy o Unii Europejskiej i Traktacie Konstytucyjnym

Wniosek DECYZJA RADY

Spis treści. Wprowadzenie. I. KSZTAŁCENIE OBRONNE MŁODZIEśY W POLSCE (TRADYCJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ)

KONWENCJA ONZ O PRAWACH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH (UN CRPD) Jan A. Monsbakken Prezydent Rehabilitation International

Ustawa. z dnia 2009 r.

REBELIA HEZBOLLAHU W LIBANIE PYRRUSOWE ZWYCIĘSTWO IRANU?

Czy PiS wyprowadza Polskę z Unii Europejskiej?

Wykaz przedmiotów i modułów, które umożliwiają studentom powracającym z programów ERASMUS i MOST realizację kierunkowych efektów kształcenia

Roczne sprawozdania finansowe niektórych rodzajów spółek w odniesieniu do mikropodmiotów ***I

Transkrypt:

BIULETYN OPINIE Nr 4/2010 Traktat Lizboński a struktury wojskowe UE Dominik JANKOWSKI Warszawa, 4 lutego 2010 roku

Wejście w Ŝycie z dniem 1 grudnia 2009 roku Traktatu z Lizbony niesie za sobą liczne implikacje zarówno dla Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (dotychczas Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony), jak i organizacji unijnych struktur wojskowych. Obecnie bowiem rozpoczyna się proces formowania nowej architektury instytucyjnej całej Unii Europejskiej, co moŝe, choć nie musi, implikować jednocześnie niekorzystne zmiany organizacyjne w strukturach wojskowych UE. Sprzeczne interpretacje Na wstępie naleŝy zauwaŝyć istnienie dwóch rywalizujących ze sobą trendów na forum unijnym, związanych z przyszłością cywilno-wojskowego zarządzania kryzysowego. Na mocy decyzji Rady Europejskiej z grudnia 2008 roku zdecydowano bowiem o integracji, na szczeblu planowania strategicznego, wymiaru cywilnego i wojskowego zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Z jednej strony liczne organizacje pozarządowe (w tym prestiŝowe International Crisis Group oraz International Security Information Service ISIS EUROPE) wyraziły swoje obawy, Ŝe nowa unijna struktura organizacyjna po wprowadzeniu Traktatu z Lizbony spowoduje przyspieszenie procesu militaryzacji niektórych działań zewnętrznych UE, co moŝe negatywnie wpłynąć na relacje Unii Europejskiej z państwami trzecimi 1. Z drugiej strony środowisko wojskowe wskazuje, iŝ nowe zapisy traktatowe wcale nie gwarantują, Ŝe nowa architektura instytucji unijnych nie doprowadzi do podziału i osłabienia komponentu wojskowego, co tym samym przełoŝy się na osłabienie Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony jako całości. Kluczowe aspekty Ukierunkowanie procesu formowania nowej wewnętrznej architektury unijnej oraz potencjalne zmiany we Wspólnej Polityce Bezpieczeństwa i Obrony2 uzaleŝnione będą przede wszystkim od dwóch aspektów: 1 EPLO Statement on Civilian-Military Integration in European Security and Defence Policy, European Peacebuilding Liaison Office. <http://www.eplo.org/documents/eplo_statement.pdf> 2 Więcej na temat nowych zapisów traktatowych dotyczących WPBiO: Rozdział 2, Sekcja 2, Art. 42-46 Traktatu o Unii Europejskiej. <http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:c:2008:115:0013:0045:pl:pdf> 2

1. dalszego rozwoju kluczowego stanowiska wysokiego przedstawiciela Unii Europejskiej ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, który będzie sprawował jednocześnie funkcję przewodniczącego Rady ds. Zagranicznych (Rada Unii Europejskiej) oraz wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej; 2. procesu formowania Europejskiej SłuŜby Działań Zewnętrznych (European External Action Service) nowej instytucji unijnej typu sui generis podporządkowanej wysokiemu przedstawicielowi. Ad.1. Implementacja zapisów traktatowych w przypadku stanowiska wysokiego przedstawiciela UE ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa doprowadzi nie tylko do wzmocnienia jego roli w systemie instytucjonalnym, ale moŝe spowodować takŝe potencjalny konflikt jego lojalności między Radą Unii Europejskiej a Komisją Europejską, przed którymi wysoki przedstawiciel będzie jednocześnie odpowiedzialny. Wraz z dotychczasowym rozwojem Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony konflikt między Sekretariatem Rady UE i Komisją Europejską stale bowiem narastał, co przede wszystkim wiązało się z rozwojem misji zarządzania kryzysowego. Konflikt ten pogłębiany był równieŝ przez odrębny rozwój struktur cywilnych i wojskowych w dotychczasowych ramach EPBiO, prezentujących i działających w oparciu o własne kultury instytucjonalne. Tym samym zbyt bliskie związanie nowego wysokiego przedstawiciela z Komisją Europejską, która ma ograniczone kompetencje w dziedzinie polityki bezpieczeństwa i obrony (np. zasadniczy brak odpowiedniej infrastruktury i procedur w dostępie do informacji niejawnych w delegacjach KE oraz brak kultury poufności w całej Komisji Europejskiej) moŝe spowodować osłabienie wymiaru wojskowego UE. Tym samym najbardziej korzystnym rozwiązaniem byłoby utrzymanie dotychczasowego status quo, czyli bliŝszych związków wysokiego przedstawiciela z międzyrządową Radą UE niŝ z Komisją. Wybór Brytyjki, Catherine Ashton, na stanowisko wysokiego przedstawiciela najprawdopodobniej zagwarantuje utrzymanie tego trendu. Ad.2. Pierwszy oficjalny dokument związany z Europejską SłuŜbą Działań Zewnętrznych (ESDZ) został przyjęty przez Radę Europejską 30 października 2009 roku. Wynika z niego, iŝ ESDZ będzie instytucją oddzielną od Komisji Europejskiej i 3

Sekretariatu Rady UE oraz iŝ będzie postawała etapami3. Jako Ŝe ESDZ będzie słuŝbą podległą wysokiemu przedstawicielowi, to on będzie odpowiedzialny za przestawienie szczegółowego planu budowy ESDZ, tak aby mógł on zostać zaakceptowany przez Radę Europejską do końca kwietnia 2010 roku. Z najnowszych informacji napływających z Brukseli juŝ wiadomo, iŝ państwa członkowskie nie zgodzą się na umiejscowienie nowej słuŝby zbyt blisko KE, co jednocześnie oznacza, iŝ to Sekretariat Rady UE, przychylniej odnoszący się do wymiaru militarnego UE, będzie miał większy wpływ na ESDZ. Niemniej jednak nowa słuŝba będzie się składała po równo z personelu pochodzącego z KE, Sekretariatu Rady UE oraz państwa członkowskich, co ma zapewnić odpowiednią redystrybucję władzy w nowej strukturze. W dokumencie z 30 października 2009 roku postanowiono równieŝ zbliŝyć model ESDZ do wersji maksymalistycznej, włączając struktury wojskowe w nową słuŝbę. W ESDZ znajdzie się zatem Dyrektoriat Planowania Cywilno-Wojskowego oraz tzw. Civilian Planning and Conduct Capability, czyli cywilne centrum operacyjne, Sztab Wojskowy UE oraz Centrum Sytuacyjne, gromadzące informacje wywiadowcze z państw członkowskich. Wejście Sztabu Wojskowego UE do struktury ESDZ moŝe oznaczać, iŝ eksperci wojskowi dotychczas tam pracujący pozostaną na swoich stanowiskach i nie zostaną przesunięci np. do Dyrektoriatu Planowania Cywilno-Wojskowego. Utrzymanie dotychczasowej architektury eksperckiej moŝe być o tyle łatwiejsze, iŝ wojskowe struktury w ramach ESDZ będą bezpośrednio podporządkowane wysokiemu przedstawicielowi, który zgodnie z przewidywaniami będzie opowiadał się raczej za zbliŝeniem ESDZ do międzyrządowej Rady UE niŝ do Komisji Europejskiej. NaleŜy ponadto spodziewać się, iŝ nadrzędna rola Sekretariatu Rady i wysokiego przedstawiciela w tworzeniu ESDZ moŝe z czasem doprowadzić takŝe do znaczącej reformy delegatur Komisji Europejskiej działających w państwach trzecich. Silna pozycja Sekretariatu oraz wysokiego przedstawiciela otwiera bowiem moŝliwość wsparcia lub obsługiwania przez delegatury takŝe misji petersberskich. Co więcej, nie istnieją formalne przeszkody, Ŝeby w zreorganizowanych delegaturach KE znalazło się miejsce dla pionu wojskowego na wzór attachatów, z attaché obrony na czele, który to współpracowałby z Komitetem Wojskowym UE. Takie rozwiązanie mogłoby wzmocnić struktury militarne wewnątrz UE 3 Więcej na temat ESDZ: O. Osica, J. Popielawska, R. Trzaskowski, Europejska SłuŜba Działań Zewnętrznych. Implikacje dla instytucji i stosunków zewnętrznych UE, numer specjalny Nowej Europy 2(3)/2009, Centrum Europejskie Natolin, Warszawa 2009. 4

oraz przyczyniłoby się takŝe do lepszego wykorzystania potencjału wojskowego w misjach zarządzania kryzysowego. Wnioski i rekomendacje Na forum unijnym istnieją dwa trendy interpretujące w odmienny sposób znaczenie Traktatu z Lizbony dla przyszłości cywilno-wojskowego zarządzania kryzysowego. Jeden z nich wskazuje na niebezpieczeństwo militaryzacji działań UE na arenie międzynarodowej, przez co unijna polityka zagraniczna moŝe zostać pozbawiona miękkiego ostrza, zraŝając do siebie część partnerów. Z drugiej zaś strony, istnieje przeświadczenie, Ŝe zmiany instytucjonalne wprowadzone w Traktacie z Lizbony mogą prowadzić do osłabienia komponentu wojskowego, co jednocześnie zagrozi rozwojowi Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. Niemniej jednak faktem jest, iŝ współczesny paradygmat bezpieczeństwa wymaga bardzo skutecznego połączenia cywilnego i wojskowego wymiaru polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Kluczowe dla organizacji struktur wojskowych UE wydają się być dwa aspekty: rozwój stanowiska wysokiego przedstawiciela Unii Europejskiej ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz proces formowania Europejskiej SłuŜby Działań Zewnętrznych. Najbardziej korzystnym rozwiązaniem dla równowagi między strukturami wojskowymi i cywilnymi byłoby utrzymanie dotychczasowego status quo, czyli bliŝszych związków wysokiego przedstawiciela z międzyrządową Radą UE, niŝ z Komisją Europejską. Zbyt bliskie związanie nowego wysokiego przedstawiciela z KE, która ma ograniczone kompetencje w dziedzinie polityki bezpieczeństwa i obrony, moŝe spowodować osłabienie wymiaru wojskowego UE. Państwa członkowskie zapewne nie zgodzą się na umiejscowienie Europejskiej SłuŜby Działań Zewnętrznych zbyt blisko KE, co jednocześnie oznacza, iŝ to Sekretariat Rady UE, przychylniej odnoszący się do wymiaru militarnego UE, będzie miał na nią większy wpływ. Postanowiono równieŝ zbliŝyć model ESDZ do wersji maksymalistycznej, włączając struktury wojskowe w nową słuŝbę. W ESDZ znajdzie się zatem Dyrektoriat Planowania Cywilno-Wojskowego oraz tzw. 5

Civilian Planning and Conduct Capability, czyli cywilne centrum operacyjne, Sztab Wojskowy UE oraz Centrum Sytuacyjne, gromadzące informacje wywiadowcze z państw członkowskich. Silna pozycja Sekretariatu oraz wysokiego przedstawiciela otwiera moŝliwość wsparcia lub obsługiwania przez delegatury KE w państwach trzecich takŝe misji petersberskich. Takie rozwiązanie przyczyniłoby się do lepszego wykorzystania potencjału cywilno-wojskowego w misjach zarządzania kryzysowego. Przewiduje się, Ŝe zakończenie procesu formowania ESDZ nastąpi w 2012 roku, kiedy ma pojawić się pierwszy raport sprawozdawczy z jej działalności. Ponadto w 2014 roku planuje się pierwszy przegląd nowopowstałej struktury pod kątem jej funkcjonalności i to wtedy moŝe dojść do ewentualnego procesu jej reorganizacji. * * * Dominik Jankowski ekspert Zespołu Analiz Fundacji Amicus Europae, redaktor naczelny Komentarza Międzynarodowego Pułaskiego Fundacji im. Kazimierza Pułaskiego, publicysta. Absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie oraz Akademii Dyplomatycznej w Wiedniu. Specjalizuje się w problematyce bezpieczeństwa międzynarodowego, polityce zagranicznej UE oraz geopolityce światowej. Tezy przedstawiane w Biuletynie OPINIE Fundacji Amicus Europae nie zawsze odzwierciedlają jej oficjalne stanowisko. 6

Nadrzędną misją Fundacji AMICUS EUROPAE jest popieranie integracji europejskiej, a takŝe wspieranie procesów dialogu i pojednania, mających na celu rozwiązanie politycznych i regionalnych konfliktów w Europie. Do najwaŝniejszych celów Fundacji naleŝą: Wspiera nie wysiłków na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego, państwa prawa i umocnienia wartości demokratycznych; Propagowanie dorobku politycznego i konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej; Propagowanie idei wspólnej Europy i upowszechnianie wiedzy o Unii Europejskiej; Rozwój Nowej Polityki Sąsiedztwa Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Ukrainy i Białorusi; Wsparcie dla krajów aspirujących do członkostwa w organizacjach europejskich i euroatlantyckich; Promowanie współpracy ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, szczególnie w dziedzinie bezpieczeństwa międzynarodowego i rozwoju gospodarki światowej; Integracja mniejszości narodowych i religijnych w społeczności lokalne; Propagowanie wiedzy na temat wielonarodowej i kulturowej róŝnorodności oraz historii naszego kraju i regionu; Popularyzowanie idei olimpijskiej i sportu. FUNDACJA AMICUS EUROPAE Al. Przyjaciół 8/5, 00-565 Warszawa, Tel. +48 22 848 73 85, fax +48 22 629 48 16 www.kwasniewskialeksander.pl e-mail: fundacja@fae.pl 7