I. DOBRE PRAKTYKI ROLNICZE NA OBSZARACH SZCZEGÓLNIE NARAŻONYCH NA AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO, TZW. OSN

Podobne dokumenty
Szczegółowy program szkolenia realizowanego w ramach operacji

OGŁASZA KONKURSY NA REALIZACJĘ OPERACJI SZKOLENIOWYCH DLA OSÓB ZATRUDNIONYCH W ROLNICTWIE

OGŁOSZENIE O KONKURSACH I EDYCJA

Dyrektywa azotanowa po raz trzeci

Warunki przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowanie z odciekam. Zasady przechowywania nawozów naturalnych regulują przepisy:

Dyrektywa azotanowa w Polsce

DOBRE PRAKTYKI ROLNICZE NA OBSZARACH SZCZEGÓLNIE NARAŻONYCH NA AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO, TZW. OSN

Modernizacja gospodarstw rolnych

Weryfikacja OSN oraz wymogi Programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych

Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych

DOBRE PRAKTYKI ROLNICZE NA OBSZARACH SZCZEGÓLNIE NARAŻONYCH NA AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO, TZW. OSN. Naw Sald instrukcja

Sprawozdanie z realizacji Umowy Nr 19/DAG-25-8/12/Baltic

Warszawa, dnia 4 września 2013 r. Poz. 696 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 22 sierpnia 2013 r.

Dyrektywa azotanowa: czy dotyczą mnie jej zasady?

LUBELSKA IZBA ROLNICZA

Jadwiga Dębska Próchniak Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli

Weryfikacja OSN oraz wymogi Programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych

Ramy prawne wdrażania Dyrektywy Azotanowej w Polsce

Warszawa, dnia 25 kwietnia 2013 r. Poz. 330 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 8 kwietnia 2013 r.

Działanie 111 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie

Działanie 111 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie

Polskie rolnictwo a ochrona Bałtyku

Działania ograniczające odpływ azotu ze źródeł rolniczych w Polsce

Zasady i dobre praktyki nawożenia na glebach podmokłych oraz na terenie o dużym nachyleniu

Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa

Warszawa, dnia 4 lipca 2018 r. Poz. 1297

U C H W A Ł A /2016 Rady Powiatu w Płocku z dnia.2016 roku

OCHRONA WÓD PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI POWODOWANYMI PRZEZ AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO Program działań

Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych

NIEZGODNE Z ZASADAMI OCHRONY PRZYRODY I OCHRONY ŚRODOWISKA UDZIELANIE DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW UE DLA ROLNICTWA W POLSCE

"OBECNI W SIECI - Internet socjalny dla mieszkańców gminy Raciechowice OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA na zadanie:

Liczba godzin szkolenia. Planowane środki dydaktyczne godzina (45 min)

Założenia projektu jednego Programu działań dla kraju w zakresie realizacji dyrektywy azotanowej

Warszawa, dnia 6 grudnia 2017 r. Poz. 2261

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008

Obliczanie zawartości azotu w nawozach wyprodukowanych w gospodarstwie aplikacja komputerowa

Program Operacyjny Rozwój Obszarów Wiejskich na lata

PROGRAMY DZIAŁAŃ DLA OSN

Wrocław, dnia 17 września 2012 r. Poz ROZPORZĄDZENIE NR 5/2012 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ WE WROCŁAWIU

DYREKTYWA AZOTANOWA. Małgorzata Badowska RZGW w Warszawie 12 maja 2011 rok

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

epartament Kontroli na Miejscu ontrola w zakresie ONW

Struktura organizacyjna. Centrala w Bratoszewicach Oddział w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Kościerzynie 18 Rejonowych Zespołów Doradców

(Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu Art. 17 ust. 3)

Warszawa, dnia 10 maja 2019 r. Poz. 872

I W O N A O B O J S K A C E N T R U M D O R A D Z T W A R O L N I C Z E G O W B R W I N O W I E

Jakie są zmiany w dopłatach bezpośrednich 2018?

ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER

Pomoc jest udzielana na inwestycje dotyczące modernizacji lub rozwoju pierwotnej produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem produkcji leśnej i

S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Jan Jadczyszyn, Piotr Koza. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach

Najczęściej zadawane pytania Inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów

KALENDARIUM WYDARZEŃ - SIEĆ NA RZECZ INNOWACJI W ROLNICTWIE I NA OBSZARACH WIEJSKICH (SIR)

PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY RODOWISKOWY. Czym jest program rolnośrodowiskowy? Cel działania. Beneficjent

w zakresie kontroli osób b fizycznych alność

Załącznik nr 12 Zestawienie standardu i cen rynkowych wybranych wydatków w ramach konkursu

Działania kontrolne i konsekwencje prawne dla gospodarstw rolnych na OSN. Opracował: Andrzej Gwizdała-Czaplicki r.

Średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie za rok 2006 (w hektarach) Jednostka podziału administracyjnego kraju

Możliwości uzyskania wsparcia finansowego na dostosowanie gospodarstw rolnych do wymogów obowiązujących na OSN

Wsparcie na infrastrukturę wiejską w ramach PROW

Warszawa, dnia 6 czerwca 2017 r. Poz. 1091

Warszawa, dnia 17 października 2014 r. Poz. 1410

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 29 lutego 2008 r.

Od 25 marca rusza Ułatwianie startu młodym rolnikom

Słowa kluczowe: obszar szczególnie narażony, rzeka Sona, azotany pochodzenia rolniczego

Nowe obszary OSN w Polsce

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Stefan Pietrzak.

Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej

Działania w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach na rzecz NATURA 2000

Wykaz beneficjentów w VII edycji Działania 111 Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie

Dyrektywa azotanowa

Firmy realizujące szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie w ramach I edycji Obszar Konkurs. Dane kontaktowe realizacji

Podsumowanie naboru wniosków w ramach działania. ania NA OBSZARACH WIEJSKICH TYP OPERACJI: GOSPODARKA WODNO- ŚCIEKOWA. Olsztyn, 12 czerwca 2017 r.

PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

PLAN KOMUNIKACYJNY Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego ul. Zwycięska Wrocław tel.: (71) wew. 190 fax.: (71)

Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów

Opis przedmiotu zamówienia: Świadczenie usługi szkoleniowej

Jutro rusza "Modernizacja"

Zalesienia gruntów w Polsce w latach ,4 93,1 114,5 152,1 106,0 55,5 47,5 21,2 21,6 4,1 4,4 4,9 9,9 11,9 35,2 12,2 9,7 10,7 12,5 13,1 58,2

INTER-NAW. Wojciech Lipiński. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Renty Strukturalne

Warszawa, dnia 19 października 2017 r. Poz. 1936

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 11 marca 2010 r.

ROLNIKU, CZY CHCIAŁBYŚ ROZPOCZĄĆ UPRAWĘ EKOLOGICZNYCH WARZYW? ZGŁOŚ SIĘ DO UDZIAŁU W PROJEKCIE GO AGRI BIO I WEŹ DOFINANSOWANIE!

Program rolnośrodowiskowy ogólne zasady realizacji

PLAN KOMUNIKACYJNY. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Tab. I Lp. Wymogi dotyczące stosowania nawozów. Niezgodności dotyczące stosowania nawozów. Naruszenia dotyczące stosowania nawozów

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 7 maja 2008 r.

WNIOSEK O DOFINANSOWANIE REALIZACJI PROJEKTU W ZAKRESIE DZIAŁANIA SZKOLENIA

Warszawa, dnia 13 listopada 2013 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 4 listopada 2013 r.

PLAN KOMUNIKACYJNY. Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata sporządzony dla Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rok 2014

Biuro Strategii, Partnerstwa i Funduszy Departament Strategii i Rozwoju Urzędu Miasta Łodzi

UCHWAŁA NR XXXIV/398/09 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO z dnia 7 grudnia 2009 r.

Robert Księżopolski. gr II Ekonomia. Cel działania. Co oznacza Cross-Compliance? OŚ 1- POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI SEKTORA ROLNEGO I LEŚNEGO

Poznań, dnia 20 maja 2013 r. Poz ROZPORZĄDZENIE NR 5/2013 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W WARSZAWIE. z dnia 8 maja 2013 r.

Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Proces absorbcji środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (PROW )

KARTA PRZEDMIOTU. Rolnictwo precyzyjne R.D2.6

Transkrypt:

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa Znak sprawy: ZFS-6900-08-14 OGŁOSZENIE O KONKURSIE VIII EDYCJA Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA jako Podmiot Wdrażający dla działania Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 OGŁASZA KONKURS NA REALIZACJĘ OPERACJI SZKOLENIOWEJ DLA OSÓB ZATRUDNIONYCH W ROLNICTWIE Źródło finansowania: Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Oś 1 Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego. I. DOBRE PRAKTYKI ROLNICZE NA OBSZARACH SZCZEGÓLNIE NARAŻONYCH NA AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO, TZW. OSN Nr konkursu Obszar objęty operacją Budżet konkursu [zł] Minimalna liczba osób do przeszkolenia 1. Konkurs o zasięgu ogólnopolskim 6 915 401,00 10 000 Nabór uczestników szkoleń powinien być przeprowadzony wśród rolników, których gospodarstwa w całości lub częściowo zlokalizowane są na obszarach zakwalifikowanych na lata 2012-2016 jako szczególnie narażone na azotany pochodzenia rolniczego, tzw. OSN. Gminy te są wymienione w rozporządzeniach dyrektorów Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej w sprawie określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć, opublikowanych we właściwych terenowo Dziennikach Urzędowych Województw. W tabeli poniżej wskazano liczbę uczestników szkoleń w poszczególnych województwach. Wymagane jest, aby nie mniej niż 75% tej liczby uczestników szkoleń stanowili rolnicy posiadający gospodarstwa rolne o profilu zwierzęcym lub mieszanym - roślinno-zwierzęcym. Województwo Minimalna liczba osób, których gospodarstwo w latach 2012-2016 w całości lub częściowo zlokalizowane jest na OSN, do przeszkolenia w poszczególnych województwach dolnośląskie 100 kujawsko - pomorskie 1370 lubelskie 140 łódzkie 2020 mazowieckie 2930 podlaskie 770 pomorskie 190 warmińsko - mazurskie 25 wielkopolskie 2410 zachodniopomorskie 45 RAZEM 10 000

Wykonawca operacji musi zapewnić: lokalizację szkoleń w gminach zakwalifikowanych jako OSN lub ich bezpośrednich okolicach; salę dydaktyczną z wyposażeniem umożliwiającym wykorzystanie narzędzi komputerowych m.in. programu NawSald, wykorzystanie prezentacji multimedialnych lub filmu oraz dodatkowo wyposażoną we flipchart lub tablicę; materiały szkoleniowe, program NawSald, prezentacje, informację o wzorcowym gospodarstwie rolnym, ankietę (załącznik nr 2 do umowy o przyznanie pomocy); zaświadczenie/certyfikat o ukończeniu szkolenia dla każdego uczestnika; Wyjazd studyjny do wzorcowego gospodarstwa rolnego prowadzącego produkcję o profilu zwierzęcym lub mieszanym roślinno-zwierzęcym, charakterystycznym dla danego regionu. Podczas wyjazdu uczestnicy szkolenia winni zapoznać się w praktyce m.in. ze stosowanymi dobrymi praktykami rolnymi w zakresie zrównoważonej i racjonalnej gospodarki nawozowej oraz zapobieganiu zanieczyszczeniom wód biogenami. Wymagane jest, aby wizytowane gospodarstwo znajdowało się w sieci gospodarstw demonstracyjnych utworzonych w ramach projektu Baltic Deal; Wykaz gospodarstw demonstracyjnych utworzonych w ramach projektu Baltic Deal znajduje się na stronie internetowej pod adresem: http://www.balticdeal.eu/country/poland/ oraz http://baltic.cdr.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=55%3agospdem& catid=1%3alatest-news&itemid=50&lang=pl środek transportu umożliwiający dowiezienie uczestników szkolenia i wykładowców do wizytowanego wzorcowego gospodarstwa rolnego; ubezpieczenie uczestników szkolenia, w trakcie odbywanej podróży do wzorcowego gospodarstwa rolnego; wyżywienie podczas pierwszego, drugiego i trzeciego dnia szkolenia dla uczestników szkolenia i wykładowców tj. śniadanie (pierwszy, drugi i trzeci dzień), obiad (pierwszy, drugi i trzeci dzień), kolacje (dotyczy pierwszego i drugiego dnia szkolenia) oraz kawę, herbatę, soki, wodę, ciasteczka i owoce w czasie przerw kawowych w trakcie realizowanych zajęć, noclegi dla uczestników szkolenia i wykładowców; transport dla uczestników szkolenia i wykładowców do miejsca jego realizacji lub zwrot kosztów dojazdu. Czas trwania szkolenia: trzydniowe szkolenia, łącznie 18-godzin, w tym 12 godzin wykładów / ćwiczeń praktycznych / pytań i odpowiedzi z wykorzystaniem środków dydaktycznych oraz wyjazd studyjny do wzorcowego gospodarstwa rolnego. Wymagane jest, aby każdy z uczestników szkolenia brał udział w wizycie studyjnej we wzorcowym gospodarstwie rolnym. Zakłada się, że 1 godzina wykładów / ćwiczeń praktycznych / pytań i odpowiedzi = 45 minut zegarowych. 2

RAMOWY PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE DOBRYCH PRAKTYK ROLNICZYCH NA OBSZARACH SZCZEGÓLNIE NARAŻONYCH (OSN) NA AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO. Lp. Tematyka Dzień 1 1 Okresy nawożenia* 2 Warunki przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowanie z odciekami:* - Wymagana pojemność urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych - Sposób obliczania pojemności urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych (przykłady obliczeń dla gospodarstw zlokalizowanych na OSN oraz poza tymi obszarami) ćwiczenia praktyczne - Postępowanie z nadwyżką nawozów naturalnych - Usytuowanie urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych - Zasady przechowywania pasz soczystych i kiszonek - Przykładowe konstrukcje płyt obornikowych, zbiorników na gnojowicę oraz pryzm 3 Zasady i dobre praktyki nawożenia pól na terenie o dużym nachyleniu* 4 5 6 Ograniczenia nawożenia na glebach podmokłych, zalanych, zamarzniętych lub pokrytych śniegiem* Ogólne zasady stosowania nawozów i komunalnych osadów ściekowych w pobliżu cieków i zbiorników wodnych* Dawki i sposoby nawożenia:* - Dopuszczalna ilość zastosowanych w ciągu roku nawozów - Zapotrzebowanie na składniki nawozowe - Zawartość składników nawozowych w glebie, jako punkt wyjściowy - Bilans składników pokarmowych i zasady jego liczenia - ćwiczenia praktyczne - Praktyczne obliczanie zawartości azotu w nawozach wyprodukowanych w gospodarstwie przez poszczególne rodzaje zwierząt, w zależności od systemu ich utrzymania, z wykorzystaniem średnich rocznych wielkości produkcji nawozów naturalnych oraz koncentracji zawartego w nich azotu w zależności od gatunku zwierzęcia, jego wieku i wydajności oraz systemu utrzymania - ćwiczenia praktyczne - Plan nawożenia i zasady jego opracowania, w tym z wykorzystaniem narzędzi komputerowych m.in. programu NawSald - ćwiczenia praktyczne - Maksymalne dawki nawożenia azotem dla upraw w plonie głównym - Obliczanie ilości dostępnego dla roślin azotu zawartego w nawozach naturalnych, z uwzględnieniem tzw. azotu działającego, wyliczanego w oparciu o równoważnik nawozowy - ćwiczenia praktyczne - Nawożenie precyzyjne, nawożenie zlokalizowane, nowoczesne techniki stosowania nawozów naturalnych 3

7 Dzień 2 Ogólne zasady zrównoważonego stosowania nawozów:* - Dokumentowanie zabiegów agrotechnicznych prowadzonych w gospodarstwie rolnym, a w szczególności związanych z nawożeniem - Nawożenie: czas i metody nawożenia, wapnowanie pól, dzielone dawki azotu, indeksy fosforu, rolnictwo precyzyjne, aspekty środowiskowe i ekonomiczne racjonalnego stosowania nawozów - Zarządzania obornikiem i gnojowicą: zasady i techniki rozprzestrzeniania nawozów naturalnych, produkcja biogazu z nawozów naturalnych, możliwości zastosowania produktów z biogazowni rolniczych i ich wpływ na środowisko, separacja obornika i gnojowicy, zakwaszenie gnojowicy, dostosowane karmienie zwierząt - Struktura gleby i jej uprawa: utrzymanie dobrej struktury gleby, uprawa gleby - różne praktyki uprawowe, zapobieganie erozji - system uproszczonej uprawy, uprawa bezorkowa. - Utrzymywanie pokrywy roślinnej i stref buforowych: wczesny wysiew ozimin, pokrywa roślinna jesienią i zimą, poplony, poplony a zawartość azotanów w glebie, międzyplony, wysoko efektywne strefy buforowe przy ciekach wodnych - Mokradła, oczka wodne, drenaż i nawadnianie - Elementy ekonomiki straty ponoszone przez rolników 8 Zasady kontroli* 9 10 Zasady i możliwości ubiegania się o płatności w ramach niektórych działań PROW 2007-2013 i PROW 2014-2020 dla rolników gospodarujących na terenach objętych OSN* Przyczyny oraz sposoby zapobiegania eutrofizacji wód przez gospodarstwa prowadzące produkcję roślinną, zwierzęcą oraz mieszaną:* - Co to jest eutrofizacja i jej przyczyny - Drogi ucieczki składników pokarmowych - Erozja - Retencja wodna - Metody zapobiegania eutrofizacji przykłady 11 Pytania, wymiana doświadczeń 12 Dzień 3 Wyjazd studyjny do wzorcowego gospodarstwa rolnego, prowadzącego produkcję o profilu zwierzęcym lub mieszanym tj. zarówno roślinnym jak i zwierzęcym, podczas którego uczestnicy szkolenia w praktyce będą mogli zapoznać się ze stosowanymi dobrymi praktykami rolnymi w zakresie zrównoważonej i racjonalnej gospodarki nawozami jak również podejmowanymi działaniami rolnośrodowiskowymi mającymi na celu ograniczenie spływu azotanów i fosforanów do wód (oczka wodne, zadrzewienia śródpolne, strefy buforowe, rowy melioracyjne, poplony, ). Wykaz gospodarstw demonstracyjnych znajduje się na stronie internetowej pod adresem: http://www.balticdeal.eu/country/poland/ oraz http://baltic.cdr.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=55%3agospdem&catid=1%3alatestnews&itemid=50&lang=pl 13 Ankieta - ocena szkolenia (załącznik nr 2 do umowy o przyznanie pomocy); Ogółem godzin: 18 * w czasie przeznaczonym na omówienie tematu musi być zapewniona możliwość zadawania pytań przez uczestników szkolenia oraz udzielenia przez osobę prowadzącą szkolenie odpowiedzi. Ponadto omawianie poszczególnych zagadnień tematycznych musi być w jak największym stopniu poparte przykładami i praktycznymi ćwiczeniami. 4

Szkolenia osób prowadzących działalność rolniczą na OSN w zakresie dobrych praktyk rolniczych oraz rozwiązywania problemów ochrony środowiska, a przede wszystkim ochrony wód, istniejących na obszarze ich gospodarowania, powinny być nakierowane na wdrożenie przyjaznych dla środowiska praktyk a w efekcie zapobiegać pogorszeniu stanu powierzchniowych i podziemnych wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu oraz prowadzić do poprawy stanu wód, w których zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego już nastąpiło. Wymagania odnośnie materiałów szkoleniowych: Wykonawca musi zapewnić uczestnikom szkoleń materiały szkoleniowe w formie broszury dla całego zakresu tematycznego o minimalnej liczbie 30 stron (łącznie z przykładami wyliczeń, zdjęciami dobrych praktyk, itp.) w formacie A5, oprawionej, drukowanej metodą offsetową, zawierającej zdjęcia poglądowe, elementy graficzne w pełnym kolorze, ze stroną tytułową i okładką w pełnym kolorze, a także zapewnić przybory szkoleniowe (teczka, długopis, notatnik formatu A4). Ponadto wnioskodawca zobowiązany jest do przygotowania prezentacji do każdego tematu szkolenia. Wersje elektroniczne prezentacji (zapisane na płycie CD w formacie PowerPoint oraz PDF) oraz materiału szkoleniowego w formie broszury (zapisane na płycie CD w formacie PDF oraz Word) Wnioskodawca niezwłocznie po podpisaniu umowy będzie zobowiązany przekazać również do MRiRW, w celu ich ewentualnego zamieszczenia na stronie http://iung.pl/dpr/ (poświęconej racjonalnej gospodarce nawozami). Wykonawca zobowiązany jest do przekazania do akceptacji instytucji zarządzającej jedynie materiałów szkoleniowych w formie broszury. Dodatkowo, Wnioskodawca musi przed wizytą studyjną we wzorcowym gospodarstwie rolnym zapewnić dla każdego uczestnika szkolenia podstawowe informacje o wizytowanym gospodarstwie oraz stosowanych w nim praktykach rolnych w zakresie zrównoważonej i racjonalnej gospodarki nawozowej czy też zapobiegania zanieczyszczeniu wód biogenami a także o wdrażanych działaniach. Materiały prezentowane w ramach prowadzonych szkoleń powinny uwzględniać ogólnie obowiązujące przepisy prawa krajowego obejmujące między innymi: 1. ustawę z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z późn. zm.); 2. ustawę z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 147, poz. 1033 z późn. zm.); 3. ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2013.1232 z późn. zm.); 4. ustawę z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U.2013.21 z późn. zm.); 5. ustawę z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz.U.2013.686 z późn. zm.); 6. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz. U. Nr 80, poz. 479 z późn. zm.); 7. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 132, poz. 877 z późn. zm.); 8. oraz szczegółowe wymogi ustanowione dla OSN zgodnie z rozporządzeniami dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej w sprawie wprowadzenia programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych. Wymagania odnośnie ankiety: Zgodnie ze wzorem umowy o przyznanie pomocy obowiązującym dla przedmiotowego działania 5 ust. 1 pkt 13 beneficjent jest zobowiązany do przeprowadzenia oceny szkolenia przez uczestników szkolenia w formie anonimowej ankiety na formularzu określonym w załączniku nr 2 do umowy. Wnioskodawca będzie zobowiązany do przekazania Zamawiającemu zestawienia odpowiedzi udzielanych przez rolników na zadane pytania. 5

Liczba uczestników w jednej grupie szkoleniowej: 20-28 osób. Wymagania dotyczące podmiotów realizujących szkolenia: Wnioskodawca przystępujący do konkursu musi być podmiotem wymienionym w 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 lipca 2009 roku w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. Nr 113, poz. 944, z późn. zm.). Wymagane jest, aby wnioskodawca zapewnił wykładowców w liczbie gwarantującej realizację szkoleń dla minimum 10 000 rolników w terminie od podpisania umowy do 30 maja 2015 r. Wnioskodawca, zainteresowany konkursem, musi zapewnić zespół osób prowadzących szkolenia, które będą potrafiły odpowiedzieć na wszystkie pytania zadawane przez rolników w obszarze objętym szkoleniem. Każde z zaplanowanych szkoleń musi, jako minimum uwzględniać wszystkie zagadnienia wymienione w szczegółowym programie szkolenia. Wymagane jest, aby osoby prowadzące szkolenia: 1. posiadały kwalifikacje wymagane od doradców rolniczych w rozumieniu przepisów o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz były wpisane na listę takich doradców, prowadzoną przez dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Brwinowie, lub 2. ukończyły studia wyższe z obszaru nauk przyrodniczych lub rolniczych, oraz 3. ukończyły szkolenia w zakresie racjonalnego nawożenia oraz oddziaływania produkcji rolniczej na środowisko naturalne, w tym na jakość wód organizowane przez: a) instytuty badawcze prowadzące badania naukowe lub prace rozwojowe z zakresu nawozów i nawożenia b) Centrum Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Brwinowie, lub c) szkołę wyższą kształcącą w zakresie rolnictwa lub ogrodnictwa. Wymagania pkt. 1-3 nie dotyczą pracowników jednostek naukowych, w rozumieniu przepisów o zasadach finansowania nauki, którzy w prowadzonych przez siebie badaniach naukowych lub pracach rozwojowych zajmują się tematyką racjonalnego nawożenia oraz oddziaływania produkcji rolniczej na środowisko naturalne, w tym na jakość wód i gleb. 4. Posiadały i wykazały doświadczenie w prowadzeniu szkoleń z zakresu podobnego do tematu szkolenia w ciągu ostatnich pięciu lat licząc od daty rozpoczęcia naboru wniosków w konkursie. Termin realizacji szkoleń: od podpisania umowy i nie dłużej niż do 30 maja 2015 r. z zastrzeżeniem, że zajęcia dla osób zatrudnionych w rolnictwie lub leśnictwie nie powinny być planowane w okresie od 1 czerwca 2014 r. do 30 września 2014 r. Termin realizacji operacji: nie dłużej niż do 30 czerwca 2015 r. * * * Podstawy prawne, w których zawarto zasady, warunki i tryb przyznawania pomocy w ramach konkursu. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 stanowiący załącznik do obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 października 2007 r. w sprawie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 (M.P. Nr 65, poz. 1035, z późn. zm.). 6

Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. z 2013 r., poz. 173). Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 z późn. zm.). Ustawa z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 147, poz. 1033 z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 lipca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. Nr 113, poz. 944, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania (Dz. U. Nr 80, poz. 479 z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 132, poz. 877 z późn. zm.). Rozporządzenie Nr 4/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu z dnia 5 lipca 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa dolnośląskiego z dn. 17 lipca 2012 r. poz.2543). Rozporządzenie Nr 5/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 12 października 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. (Dz. Urz. województwa kujawsko-pomorskiego z dn. 19 października 2012 r. poz.2278). Rozporządzenie Nr 2/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 27 lipca 2012 r. w sprawie określenia w regionie wodnym Dolnej Wisły w granicach województwa kujawsko-pomorskiego wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa kujawsko-pomorskiego z dn. 16 sierpnia 2012 r. poz.1683). Rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z dnia 30 lipca 2012 r. w sprawie określenia w regionie wodnym Warty w granicach województwa kujawskopomorskiego wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa kujawsko-pomorskiego z dn. 10 sierpnia 2012 r. poz.1664). Rozporządzenie Nr 6/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 12 października 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa lubelskiego. (Dz. Urz. województwa lubelskiego z dn. 16 października 2012 r. poz.3007). Rozporządzenie Nr 2/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 20 sierpnia 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa łódzkiego (Dz. Urz. województwa łódzkiego z dn. 7 września 2012 r. poz.2762). Rozporządzenie Nr 4/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 10 lipca 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa mazowieckiego (Dz. Urz. województwa mazowieckiego z dn. 26 lipca 2012 r. poz.5626). Rozporządzenie Nr 1/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 15 czerwca 2012 r. w sprawie określenia w regionie wodnym Dolnej Wisły w granicach województwa pomorskiego wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz 7

obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa pomorskiego z dn. 29 czerwca 2012 r. poz.2180). Rozporządzenie Nr 5/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku z dnia 27 lipca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia w regionie wodnym Dolnej Wisły w granicach województwa pomorskiego wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa pomorskiego z dn. 17 sierpnia 2012 r. poz.2678). Rozporządzenie Nr 14/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 8 października 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych wrażliwych na z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa podlaskiego (Dz. Urz. województwa podlaskiego z dn. 16 października 2012 r. poz.2982). Rozporządzenie Nr 12/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 10 września 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa warmińsko-mazurskiego (Dz. Urz. województwa warmińsko-mazurskiego z dn. 3 października 2012 r. poz.2634). Rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu z dnia 12 lipca 2012 r. w sprawie określenia w regionie wodnym Warty w granicach województwa wielkopolskiego wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa wielkopolskiego z dn. 13 lipca 2012 r. poz.3143). Rozporządzenie Nr 4/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu z dnia 5 lipca 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa wielkopolskiego z dn. 16 lipca 2012 r. poz.3193). Rozporządzenie Nr 3/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 8 października 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa wielkopolskiego. (Dz. Urz. województwa wielkopolskiego z dn. 15 października 2012 r. poz. 4328). Rozporządzenie Nr 6/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie z dnia 15 czerwca 2012 r. w sprawie określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć. (Dz. Urz. województwa zachodniopomorskiego z dn. 19 czerwca 2012 r. poz.1398). 8

* * * Założenia ogólne dotyczące konkursu 1. Wnioskodawca, zainteresowany konkursem, wypełnia i składa wniosek obejmujący cały obszar operacji wskazany w ramach tego konkursu. 2. Za 1 godzinę szkolenia przyjmuje się 45 minut zajęć. 3. Rozpoczęcie szkoleń uwarunkowane jest uzyskaniem pozytywnej opinii (akceptacji) materiałów szkoleniowych (broszury) przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 4. Przewiduje się, że konkurs zostanie rozstrzygnięty w listopadzie 2014 r. 5. Operacja może być realizowana w jednym etapie albo więcej niż jednym etapie, każdy z etapów nie może trwać krócej niż 2 miesiące. * * * Miejsce składania wniosków: Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA, ul. Wspólna 30, 00-930 Warszawa, gmach Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pokój nr 253, w godz. 9:00-15:00. Termin składania wniosków: od 28 sierpnia 2014 r. do 29 września 2014 r. do godz. 15:00. Dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy jest dzień wpływu tego wniosku do Fundacji. rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 lipca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. Nr 113, poz. 944, z późn. zm.) Formularz wniosku o przyznanie pomocy Formularze załączników do wniosku o przyznanie pomocy Instrukcja wypełniania wniosku o przyznanie pomocy Formularz umowy o przyznanie pomocy Formularze załączników do umowy Formularz wniosku o płatność Formularze załączników do wniosku o płatność Instrukcja wypełniania wniosku o płatność Formularz wniosku następcy o przyznanie pomocy Formularze załączników do wniosku następcy o przyznanie pomocy Instrukcja wypełniania wniosku następcy o przyznanie pomocy Formularz umowy o przyznanie pomocy z następcą prawnym/nabywcą całości lub części przedsiębiorstwa Formularze załączników do umowy z następcą prawnym/nabywcą całości lub części przedsiębiorstwa Dodatkowe informacje można uzyskać wysyłając zapytania: faks nr (22) 623-19-09, e-mail, T.Gielo@fapa.org.pl, M.Koselski@fapa.org.pl lub w godz. 9:00-15:00 pod numerami telefonów: (22) 623-19-01, (22) 623-19-55, (22) 623-19-62. 9