Elko Marian Adamczak 64-000 Kościan Ul. Szkolna 47/13 Tel.603 194 430 SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT Obiekt : PRZEDSZKOLE SAMORZĄDOWE W JERCE dz. nr 524/4 gm. Krzywiń Branża: ELEKTRYCZNA INSTALACJE ELEKTRYCZNE ODBIORCZE Specyfikacja techniczna zawiera : 1. Uwagi ogólne 2. Zasilanie 3. Rozdzielnice 4. Instalacje oświetleniowe i gniazd wtykowych 5. Instalacja połączeń wyrównawczych. 6. Instalacja odgromowa. 7. Uwagi końcowe.
- 2-1. Uwagi ogólne Przedmiotowa Specyfikacja Techniczna ST określa warunki techniczne wykonania i odbioru zasilania i instalacji elektrycznej odbiorczej projektowanego budynku przedszkola samorządowego. ST jest dokumentem łącznie z projektem budowlano-wykonawczym przetargowym przy zlecaniu i realizacji budowy przedszkola. Określenia użyte w niniejszej ST są zgodne z obowiązującymi przepisami i zasadami aktualnej wiedzy technicznej. Wykonawca posiadający wymagane uprawnienia jest odpowiedzialny za wykonanie instalacji odbiorczej zgodnie z zatwierdzoną dokumentacją projektową, niniejszą specyfikacją techniczną oraz poleceniami inwestora w ramach zgodności z przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Wykonawca jest również odpowiedzialny za stosowanie odpowiednich urządzeń i materiałów dopuszczonych do obrotu i stosowania w budownictwie oraz posiadających właściwe atesty lub certyfikaty energetyczne. Wykonawca nie może wykorzystywać błędów lub opuszczeń w dokumentach uzgodnionych w umowie a o ich wykryciu powinien bezzwłocznie powiadomić Inspektora Nadzoru lub Inwestora, który dokona odpowiednich poprawek lub zmian. Materiały i urządzenia ujęte w dokumentacji projektowej i ST mogą być zastąpione w granicach dopuszczalnych odchyleń /muszą posiadać nie gorsze cechy i parametry techniczne/ do stosowania pod warunkiem, że zmiana nie pogorszy jakości i cech eksploatacyjnych instalacji. Inwestor zgodnie z warunkami umowy odnośnie terminu oraz zakresu przekaże pisemnie wykonawcy teren budowy. 2. Zasilanie Wewnętrzną linię zasilającą WLZ wykonawca powinien ułożyć przy zastosowaniu podstawowych materiałów posiadających zaświadczenia o jakości lub ateście dołączonym przez producenta oraz uzyskać akceptacje inwestora przed ich zastosowaniem. Kabel YKY 5x25 ułożyć zgodnie z normą N SEP E-004. Do zakończenia kabla użyć osprzęt kablowy spełniający wymogi aktualnych norm. Trasowanie linii kablowej musi wytyczyć uprawniony geodeta poświadczając powyższe wpisem w dziennik budowy. Za zgodą inwestora wytyczenie trasy może wykonać wykonawca dysponujący odpowiednim sprzętem oraz fachowcem posiadającym geodezyjne uprawnienia. Rowy na terenie ustalonym planem zagospodarowania przestrzennego wykonać ręcznie według poniższych zasad: - szerokość rowu nie powinna być mniejsza niż 40cm. - zmianę kierunku rowu należy wykonać po łuku o min. promieniu 15 średnicy zewnętrznej kabla. - głębokość rowu po uwzględnieniu 10cm warstwy piasku oraz średnicy
- 3 - kabla od powierzchni kabla do powierzchni gruntu nie mniej niż 70cm. Kabel należy ułożyć w linii falistej na podsypce min.10cm. Nie dotyczy to gruntów sypkich (piaski, piaski gliniaste, pyły piaszczyste, pyły). W gruntach takich kable i ich przepusty można układać na dnie rowu bez posypki. W przypadku innego gruntu kabel przysypać 10 cm warstwą piasku następnie 20cm warstwą gruntu rodzimego bez kamieni dalej po zwilżeniu na całej powierzchni przykryć folią koloru niebieskiego. Całość rowu przysypać kolejną warstwą ziemi rodzimej. Każdą warstwę należy zagęścić używając skoczka. Kabel wzdłuż całej trasy należy wyposażyć w oznaczniki rozmieszczone co 10m oraz przy przepustach i miejscach wprowadzenia do budynku i Zk. Na oznacznikach należy umieścić : - napięcie znamionowe linii. - typ kabla. - przekrój żył. - rok produkcji kabla. - rok ułożenia kabla. - dane użytkownika linii kablowej. W przypadku skrzyżowań z innymi sieciami lub terenów utwardzonych bądź przyszłościowo utwardzonymi kabel należy chronić przepustami (AROT) o średnicy 1,5 średnicy zewnętrznej kabla wystającej po 0,5m poza skrzyżowanie lub utwardzenie. Otwór przepustu po wciągnięciu kabla należy uszczelnić na obu końcach rury. Ma to na celu zabezpieczenie rury przed zamuleniem oraz otarciem kabla o krawędzie rury. Kabel przy wprowadzeniu do budynku należy zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi osłoną wmurowaną w fundament lub ścianę budynku. Mogą być stosowane przepusty AROTA o średnicy wewnętrznej równej co najmniej 1,5 średnicy zewnętrznej kabla przechodząc przez całą grubość fundamentu lub ściany. Przepust należy ułożyć ze spadkiem na zewnątrz budynku. Wprowadzając kabel do budynku należy na zewnątrz pozostawić pewien zapas długości kabla w postaci pętli otwartej ułożone w ziemi przed przepustem. Po wciągnięciu kabla do wnętrza pomieszczenia oba końce przepustu należy uszczelnić. Zaleca się układać kabel niezwłocznie po wykonaniu wykopu, doprowadzić do szybkiego odbioru robót zanikowych i możliwie szybko zasypać wykop. Roboty kablowe powinny być kontrolowane na bieżąco ponieważ większość z nich ma charakter zanikowy. Po zakończeniu prac kablowych należy przeprowadzić próby i badania gotowej linii zgodnie z normami PN-E-04700/Az1:2000 oraz normą N SEP-E-004. Sprawdzenie polega przede wszystkim: - ciągłości żył. - zgodność faz. - rezystancja izolacji.
- 4-3.Rozdzielnice Rozdzielnice RG zmontować w typowych obudowach, posiadających zgodnie z normami PN oraz BN stosowne zaświadczenia o jakości lub atestu a ponadto uzyskać akceptacje inwestora przed wbudowaniem. Do wykonania rozdzielnicy należy bezwzględnie stosować materiały i urządzenia posiadające znak bezpieczeństwa B Obudowę rozdzielnicy RG dobrać zgodnie z projektem 5x24 FWB IP44 II klasy izolacji 950x550 hagera. Całość zmontować wg. rys. nr 3 w układzie TNS. Rozdzielnicę kuchni Rk zmontować w obudowie FWB IP 44 II klasy Izolacji 500x300 Montaż urządzeń wykonać zgodnie z instrukcją montażu dostarczoną z urządzeniami. Specyfikacje techniczną ST należy zastosować jako dokument przetargowy przy zlecaniu i realizacji przedmiotowych robót. Zakres robót odnośnie rozdzielnic w ST obejmuje: - rozdzielnicę RG - rozdzielnicę Rk Przed przystapieniem do prób montażowych wykonawca jest zobowiązany przygotować następujące dokumenty do zainstalowania urządzeń: - protokóły prób jakości wyrobów przeprowadzonych przez wytwórców lub protokóły odbiorów technicznych dokonanych u wytwórcy na odpowiednich Witwo. - dokumentację techniczno-ruchową (DTR) lub w przypadku jej braku producenta instrukcje obsługi, schematy i opisy techniczne aparatury. Rozdzielnice wnękowe należy osadzić w uprzednio wykonanej wnęce. Po zamontowaniu rozdzielnic należy: - wprowadzić wszystkie przewody poprzez oryginalne dławice lub osłabienia. - przewody wprowadzone powinny mieć nadwyżkę długości niezbędną do właściwego ułożenia (czytelnego prześledzenia żył na wypadek konieczności sprawdzenia obwodów). - do danego zacisku podłączać po jednej żyle o właściwym materiale i przekroju. - prawidłowe (czytelne oznaczenie żył i opisanie przewodów). - dokręcić dokładnie wszystkie śruby i wkręty w połączeniach elektrycznych i mechanicznych. - założyć w czasie montażu zdjęte osłony i obudowy. - trwale opisać poszczególne obwody na wewnętrznej stronie drzwi. - Przykręcić lub przykleić właściwą tabliczkę ostrzegawczą. Właściwe badania odbiorcze należy poprzedzić: - szczegółowymi oględzinami zamontowanych urządzeń i układów, sprawdzeniu zgodności montażu,wyposażenia i danych technicznych z dokumentacją i instrukcją producenta. - sprawdzeniem poprawności połączeń obwodów głównych i pomocniczych
- 5 - oraz działaniami aparatów i urządzeń. - usunięciem zauważonych usterek i braków. Próby odbiorcze urządzeń elektrycznych powinni przeprowadzać pracownicy Wykonawcy posiadające specjalne uprawnienia do wykonywania tego typu prac. Do badań odbiorczych należy przystąpić po zakończeniu montażu urządzeń potwierdzonym przez wykonawcę. O prowadzeniu prób montażowych wykonawca powinien powiadomić inwestora. Szczegółowe wyniki badań, prób i pomiarów należy podac w protokółach. ODBIÓR ROBÓT. Inwestor i wykonawca ( każdy w swoim zakresie ) powinien: - przygotować dokumentację powykonawczą. - sprawdzić kompletność oraz jakość wykonywanych robót i funkcjonowanie urządzeń oraz układów. Końcowego odbioru dokonuje inwestor, który ustala komisję odbioru z udziałem przedstawicieli wykonawcy, odpowiednich służb technicznych, użytkownika, p. poż. i itp. Komisja odbioru powinna: - zbadać kompletność, aktualność i stan dokumentacji technicznej i akceptować ją. - dokonać bezpośrednich oględzin wszystkich elementów rozdzielnic w celu sprawdzenia jakości robót i zgodności z otrzymana dokumentacją. - sprawdzić funkcjonalność urządzeń oraz pomiarami zgodności z przedstawionymi dokumentami. 4.Instalacje oświetleniowe i gniazd wtykowych Przy ustalaniu tras przewodów należy uwzględnić konstrukcje budynku oraz zapewnić bezkolizyjność z innymi instalacjami. Zabrania się kucia bruzd i wykonywania przebić i przepustów w elementach konstrukcyjnych budynku. Trasa instalacji powinna przebiegać w liniach prostych oraz poziomych i pionowych. Puszki należy osadzać po tynkowaniu aby ich górne krawędzie były równo osadzone z tynkiem. Bruzdy należy dostosować do ilości przekroju przewodów. Przy układaniu wiązki przewodów należy je tak układać aby odstęp między przewodami wynosił nie mniej niż 5mm. Głębokość bruzdy powinna być taka aby po zatynkowaniu przewodów grubość tynku była nie mniej niż 5mm. Zagięcia i łuki układanych w brużdie przewodów powinny być łagodne. Przewody powinny być układane na gładkim podłożu. Zabrania się układać przewodów bezpośrednio na betonie bez stosowania rur osłonowych. Układane w brużdzie przewody należy mocować co 50 cm specjalnymi uchwytkami aby nie uszkodzić izolacji żył. Przewody nie należy układać warstwami.
- 6 - Instalacje należy ułożyć p/t lub w rurkach instalacyjnych w przestrzeni między stropowej albo na uprzednio zamontowanych korytkach KPR 100. Przewody do instalacji oświetleniowych należ stosować o przekroju 1,5mm2, natomiast do obwodów gniazdkowych 2,5mm2 i wszystkie o napięciu 750V. W pomieszczeniach przejściowo wilgotnych i wilgotnych należy stosować osprzęt IP 44 z klapką w pomieszczeniach dla dzieci na wysokości 1,6m, a w pomieszczeniach zajęciowych gniazdka z przesłonami torów Prądowych. Przy przejściach przewodów przez ściany i stropy należy stosować przepusty z rur, które po przeprowadzeniu przewodów należy obustronnie zadławić. Wykonawca wykona roboty zgodnie z projektem, ST oraz poleceniami inwestora w ramach zgodności z przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej przy przestrzeganiu poniższych zasad: - zapewnieniu równomierności obciążenia poszczególnych faz. - przestrzegania zachowania stref ochronnych w łazienkach. - instalowania wszystkich gniazd z stykiem ochronnym, pojedyncze z stykiem ochronnym od góry a przewód fazowy z lewej strony. - przewody powinny być wprowadzone do puszek i obudów z niezbędnym zapasem do wykonania połączeń. Przewód ochronny powinien być nieco dłuższy od neutralnego a ten dłuższy od przewodów fazowych. - łączenie przewodów powinno odbywać się w osprzęcie puszkach lub urządzeniach. - nie wolno łączyć przewodów przez skręcanie. - przewody muszą być ułożone bez naciągów. - do jednego zacisku należy przyłączyć tyle żył do ilu zacisk jest przeznaczony. - końce przewodów wielodrutowych muszą być zaprasowane tulejkami. - oprawy oświetleniowe powinny być podłączone do i instalacji poprzez złącza świecznikowe. - dopuszcza się podłączanie opraw oświetleniowych przelotowo pod warunkiem zastosowania złącz przelotowych. 5.Instalacja odgromowa. Przedmiotowa specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót ST dotyczy robót związanych z wykonaniem instalacji odgromowej przedszkola. ST powinna być dokumentem przetargowym przy zleceniu powyższych robót. Zakres robót objętych ST dotyczy: - wykonanie uziomu naturalnego oraz przewodów uziemiających. - montaż przewodów odprowadzających. - montaż zwodów poziomych niskich na klejonych klockach papowych. Podstawowe materiały do wykonania instalacji odgromowej wyznaczył
- 7 - projekt budowlano wykonawczy. Wykonawca wszystkie podstawowe materiały musi zakupić z zgodnie z normami PN i BN posiadające właściwe zaświadczenie o jakości lub ateście po uzyskaniu akceptacji inwestora. Inne materiały powinny być wyposażone w takie dokumenty na życzenie inwestora. Do wykonania instalacji odgromowej należy zastosować: - płaskownik ocynkowany Fe/Zn 30x4. - płaskownik ocynkowany Fe/Zn 25x4. - drut stalowy ocynkowany Fe/Zn fi 8 mm. - złącza stalowe ocynkowane kontrolne, rynnowe i krzyżowe. - klocki papowe do wykonania zwodów. - skrzynki probiercze do złącz kontrolnych wykonane z żywicy posiadające certyfikat CE. Połączenia przewodów uziemiających wykonać przez spawanie, miejsce spawu należy zabezpieczyć farbą antykorozyjną lub lakierem asfaltowym. Przewody uziemiające należy chronić przed korozją do wysokości o,3 m nad ziemią i do głębokości 0,2 m w ziemi. Studzienki kontrolne usytuować w odległości minimum 3m od wyjść oraz przejść dla pieszych. Przewody odprowadzające prowadzić pod ociepleniem w rurkach z polietylenu sieciowanego grubości minimum 3 mm. Druty przeznaczone na zwody przed montażem należy wyprostować przy zastosowaniu odpowiedniego urządzenia prostującego. Zwody poziome należy instalować na typowych odstępowych wspornikach papowych. Zwody poziome nie izolowane powinny być układane co najmniej 2 cm od połaci dachowej. Układ i lokalizacja zwodów powinna być zgodna z projektem a zwłaszcza: - zwody niskie powinny stanowić sieć, której krańcowe przewody muszą przebiegać wzdłuż krawędzi dachu. - wszystkie nie przewodzące elementy budowlane, występujące nad powierzchnię dachu należy wyposażyć w zwody poziome niskie połączone z siecią zwodów zamocowanych na powierzchni dachu. - zwody należy prowadzić bez ostrych zagięć i załamań ( promień zagięcia nie może być mniejszy niż 10 cm.) - nad szczelinami dylatacyjnymi należy stosować kompensacje. Przed przystąpienie do odbioru robót wykonawca powiniem: - przygotować dokumentacje powykonawczą. - przygotować komplet protokółów badań. - sporządzić oświadczenie o zakończeniu robót. - przygotować metrykę urządzenia piorunochronnego wg.pn-86/e-05003/0. Komisja odbiorowa powołana przez inwestora powinna: - zbadać aktualność i kompletność dokumentacji powykonawczej. - zbadać dostarczone przez wytwórcę (dostawce) świadectwa jakości elementów i materiałów oraz je zaakceptować.
- 8 - - zbadać kompletność protokółów pomiarów i prób na zgodność z dokumentacją oraz zaakceptować wyniki tych pomiarów i badań. - przeprowadzić oględziny urządzenia piorunochronnego z punktu widzenia zgodności z dokumentacją jego materiałów, wymiarów i rozmieszczenia. - sporządzić protokół odbiorczy z uwzględnieniem wszystkich podstawowych uwag i podjętych zaleceń. 6.Instalacja połączeń wyrównawczych. Wszystkie zakupione przez wykonawcę materiały muszą posiadać wymagane przez PN i BN zaświadczenia o jakości i atesty. Do wykonania połączeń wyrównawczych należy użyć przewody LY 6mm2 z/ż. Trasowanie przebiegu połączeń wyrównawczych należy wytyczyć uwzględniając konstrukcję budynku oraz bezkolizyjność z innymi instalacjami. Trasa instalacji powinna być ustalona po liniach prostych poziomych i pionowych. Do głównych szyn uziemiającej zamontowanych w dolnych częściach rozdzielnic połączonych przewodami LY 16mm2 z uziomem należy podłączyć: - szyny PE w rozdzielnicach. - wszystkie metalowe instalacje CO. - instalacje gazowe i metalowe wodne, wprowadzone do przedmiotowej części budynku - wszystkie metalowe obudowy sprzętów medycznych. - miejscowe połączenia wyrównawcze w gabinetach. Podłączenia i łączenia przewodów uziemiających i ochronnych należy wykonać jako stałe, rozłączenia tych połączeń bez użycia narzędzi powinno być niemożliwe. Łączenia należy wykonać przez docisk śrubowy. Przed połączeniem śrubowym powierzchnie styku należy dokładnie oczyścić następnie dokręcić z podkładka sprężystą, całość pokryć wazeliną bezkwasową. Przewody ochronne powinny być barwy zielono-żółtej. Przewody o tej barwie nie mogą być stosowane w innej funkcji jak tylko ochronnego lub połączeń wyrównawczych. Po wykonaniu instalacji połączeń wyrównawczych ogólnych i miejscowych należy dokonać oględzin całej instalacji oraz pomiary ciągłości i uziemienia. 7.Uwagi końcowe. Po zakończeniu montażu instalacji wykonawca ma obowiązek przeprowadzenia wymaganych przepisami badań i pomiarów. Wykonawca ma obowiązek wykonania powyższych badań w pełnym zakresie. Przed przystąpieniem do wykonania badań wykonawca powinien powiadomić inwestora o planowanym zakończeniu robót zanikających następnie dokonać w obecności inspektora nadzoru lub przedstawiciela inwestora odbioru i sporządzenia z tego faktu protokółu. Po zakończenia robót należy przeprowadzić próby po montażowe obejmujące badania i pomiary. Z prób po montażowych należy sporządzić protokół i dostarczyć wraz z atestami i dokumentacją powykonawczą inwestorowi.
- 9 - Do odbioru końcowego wykonawca powinien: - przygotować komplet atestów i certyfikatów użytych urządzeń przewodów. - przygotować komplet protokółów i badań. - przygotować dokumentację powykonawczą.