V. BRANŻA ELEKTRYCZNA SPIS TREŚCI

Transkrypt

1 V. BRANŻA ELEKTRYCZNA SPIS TREŚCI OPIS TECHNICZNY OPIS TECHNICZNY SPIS TREŚCI SPIS RYSUNKÓW PODSTAWA OPRACOWANIA Wstęp Założenia, podstawa opracowania Zakres opracowania DANE OGÓLNE Stan istniejący Stan projektowany ZASILANIE OŚWIETLENIA Parametry techniczne Instalacja oświetlenia elewacji INSTALACJA ODGROMOWA Parametry techniczne Instalacja odgromowa... 4 SPIS RYSUNKÓW Lp Tytuł rysunku Skala Nr rysunku 1 SCHEMAT ZASILANIA OŚWIETLENIA TERENU IE-01 2 RZUT DACHU INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-02 3 PRZEKRÓJ A-A INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-03 4 SZCZEGÓŁY POŁĄCZEŃ INSTALACJI ODGROMOWEJ IE-04

2 1. PODSTAWA OPRACOWANIA 1.1 Wstęp Przedmiot inwestycji Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych zasilania oświetlenia terenu i odgromowej zewnętrznej (LPS), dla elewacji budynku przy ul. Murckowskiej 9, w Katowicach w którym projektuje się przebudowę i ocieplenie elewacji zachodniej ściany budynku administracji Katowickich Cmentarzy Komunalnych. Przedmiotem opracowania jest wykonanie zasilania oświetlenia elewacji i instalacji systemu ochrony odgromowej elewacji w celu efektywnego i bezpiecznego odprowadzania do ziemi prądów piorunowych (obniżenie ryzyka szkód powodowanych przez pioruny). Adres inwestycji: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE Inwestor: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE 1.2 Założenia, podstawa opracowania Podstawę opracowania stanowi: Wytyczne inwestycyjne inwestora Wizja lokalna budynku PB architektury Obowiązujące normy i przepisy w przedmiotowym temacie 1.3 Zakres opracowania Zakres opracowania obejmuje: Instalację zasilania oświetlenia elewacji, instalację odgromową elewacji w postaci zewnętrznego urządzenia piorunochronnego. 2. DANE OGÓLNE 2.1 Stan istniejący Budynek jest wyposażony w instalację elektryczną i odgromową. W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy zmodernizować instalację odgromową i zasilić oświetlenie elewacji z poziomu terenu. 2.2 Stan projektowany W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy wykonać zasilanie oświetlenia tej elewacji z poziomu terenu oraz przebudowę instalacji odgromowej w celu ochrony tej elewacji chroniącą od wyładowań atmosferycznych. Obowiązek ten odnosi się do budynków wyszczególnionych w Polskiej Normie dotyczącej ochrony odgromowej obiektów budowlanych. Instalacje odgromowe powinny spełniać wymagania grupy norm PN-EN

3 3. ZASILANIE OŚWIETLENIA Instalacje zasilania oświetlenia wykonanać w układzie sieciowym TN-S. Z rozdzielni głównej RG budynku z podstaw bezpieczników rozłącznikowych należy wykonać wewnętrzną linie zasilającą WLZ do rozdzielni TO oświetlenia wykonaną kablem YKY 3x4mm 2. W budynku dobudowano skrzynkę w której zabudowano zabezpieczającą i łączeniową dla oświetlenia elewacji. 3.1 Parametry techniczne niezbędną aparaturę Napięcie zasilania: Układ sieci: Środek ochrony przy uszkodzeniu ~ 230V, 50 Hz TN C-S, - szybkie wyłączenie zasilania 3.2 Instalacja oświetlenia elewacji Odbiory energii elektrycznej oświetlenie przebudowanej elewacji. Instalacje - przyjęto sposób wykonania kablem ziemnym YKY 3x2,5mm 2 prowadzonym w ziemi w rurze ochronej. Wszystkie obwody odbiorcze posiadają: przewód(y) fazowy(e), przewód neutralny i ochronny. W tablicy oświetlenia TO zabudowano niezbędne zabezpieczenia dla obwodów oswietlenia. 4. INSTALACJA ODGROMOWA 4.1 Parametry techniczne Normy IEC oraz norma PN-EN wprowadzone kilka lat temu zalecają, aby znajdujące się na dachu budynku urządzenie elektryczne oraz nadbudówki dachowe wykonane z materiału izolacyjnego, a zawierające wyposażenie elektryczne, znalazły się w obszarach chronionych przez układy zwodów pionowych lub poziomych. Obiekt wymaga zastosowanie ochrony odgromowej na podstawie oceny ryzyka R spodziewanych szkód w wyniku wyładowań piorunowych zgodnie z PN-EN Niniejsze opracowanie obejmuje swym zakresem urządzenia piorunochronne zewnętrzne LPS. Celem projektu jest właściwy poziom ochrony odgromowej LPL liczba odpowiadająca zestawowi wartości parametrów i prawdopodobieństwu, że wartości te nie będą przekroczone podczas wyładowań piorunowych. W normie zostały określone cztery klasy LPS w sposób odpowiadający poziomom ochrony odgromowej (LPL). Każda klasa LPS jest charakteryzowana przez następujące dane: - parametry prądu pioruna, - promień toczącej się kuli, wymiar oka sieci, kąt ochronny, - typowe odległości między przewodami odprowadzającymi i pomiędzy przewodami otokowymi, - odstęp izolacyjny przeciwdziałający niebezpiecznemu iskrzeniu, - minimalna długość uziomów. W projektowanym przypadku bardzo ważne jest właściwe rozmieszczenie zwodów na dachu. Metody wymiarowania przyjęte w projekcie do wymiarowania układu zwodów na dachu budynku to: metoda kąta osłonowego, metoda toczącej się kuli oraz metoda oczkowa

4 Na dachu budynku, dla którego projektowana jest instalacja znajduje się istniejąca instalacja odgromowa do której podłączana jest instalacja projektowana. Obiekt zakwalifikowano do kategorii IV w związku z powyższym minimalna wartość szczytowa prądu I s wynosi 100kA, a minimalny promień toczącej się kuli R wynosi 60m, natomiast wymiar siatki w 20X20m. 4.2 Instalacja odgromowa Instalacje odgromowe należy wykonać w pierwszej kolejności z wykorzystaniem w obiekcie części naturalnych w postaci przewodzących elementów budynku i elewacji i tak: - jako zwody można wykorzystać konstrukcje metalowe obiektu pod warunkiem że; - ciągłość galwaniczna pomiędzy różnymi częściami jest zapewniona na stałe, - ich wymiary są co najmniej równe wymiarom standardowych przewodów odprowadzających, - elementy fasad, szyny profilowe i konstrukcja wsporcza metalowych fasad jak ławy kominiarskie, drabiny, drabinki przeciwśnieżne, itp. pod warunkiem że, ich wymiary odpowiadają wymaganiom dla przewodów odprowadzających i ich grubość nie jest mniejsza niż 0,5mm: a) dla stali ocynkowanej: drut 8 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x2,5 mm; b) dla aluminium: drut 10 mm, taśma 20x4 mm; c) dla miedzi: drut 6 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x3 mm; d) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia dachowego, wykonane z blachy miedzianej o grubości 5 mm lub ocynkowanej o grubości 4 mm; e) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia ścian bocznych jako zwody od uderzeń bocznych; jako uziomy naturalne należy wykorzystać; - metalowe podziemne części chronionego obiektu nie izolowane od ziemi, - metalowe rurociągi wodne, uziomy sąsiednich obiektów budowlanych znajdujące się w odległości nie większej niż 10 m. Na dachu na attyce ściany przebudowywanej instalację odgromową wykonać z drutu stalowego ocynkowanego o średnicy d=8 mm na wspornikach klejonych. Zwody na dachu połączyć za pomocą złączy skręcanych. Instalację na połaci dachowej prowadzić na wspornikach dachowych. Zwody wysokie poziome na attyce dachu budynku wykonać w postaci iglic odgromowych. Do konstrukcjach wsporczych elewacji np. RKW60x4 wykonać połączenia do instalacji odgromowej. Na dachu budynku należy wykonać zwody niskie oraz wysokie poziome, zwody wysokie wykonać łącząc je do zwodów poziomych o średnicy 16mm. Wszystkie elementy budowlane nieprzewodzące, nie objęte ochroną zwodów pionowych izolowanych i poziomych wysokich a znajdujące się nad powierzchnia dachu należy wyposażyć w zwody i połączyć z siatką zwodów montowanych na powierzchni dachu. Zwody pionowe na scianach i przewody odprowadzające wykonać płaskownikiem FeZn 40x5mm mocowanym do ściany. Przewody odprowadzające łączyć ze zwodami dachu i zaciskami rynien przez skręcanie od dołu doprowadzić je do zacisków probierczych umieszczonych w skrzynkach lub puszkach np. typu Galmar. Zaciski probiercze należy umieścić w miejscach dostępnych z uwagi na pomiary rezystancji uziemienia, instalować je na wysokości 0,3-1,8m od poziomu gruntu. Zacisk probierczy winien mieć dwie śruby o gwincie, co najmniej M6 lub jedną śrubę o gwincie M10. Połączenia przewodów uziemiających z uziomami należy wykonać przez spawanie lub zaprasowanie, z uwagi na możliwość wykorzystania istniejącej instalacji, która jest wykonana z innych metali niż projektowana na stykach należy stosować podkładki bimetalowe w celu uniknięcia powstania korozji - 4 -

5 Jako uziomy wykorzystać uziomy istniejące, jeżeli uziomy istniejące nie będą spełniać założonych parametrów należy wykonać dodatkowe uziomy prętowe wbijane w miarę możliwości uzupełnić je przez wykonanie połączeń między nimi wykonanych bednarką stalową ocynkowaną FeZn 24x4 mm ułożoną poziomo i zakopana w ziemi na głębokości min. 0,5 m, nie bliżej niż 1 m od ścian zewnętrznych budynku oraz poprzez wykorzystanie i połączenie wymienionych wyżej uziomów naturalnych. Parametry rezystancji uziemienia uziomów należy ustalić na podstawie pomiarów po montażu instalacji (zmierzone mostkiem do pomiaru uziemień lub metodą techniczną) powinna być ona możliwie najmniejsza i nie przekraczać wartości 10 Ω. Elementy przewodzące stanowiące naturalne i sztuczne części instalacji odgromowej urządzenia należy połączyć nierozłącznie lub rozłącznie tak, aby była zapewniona ciągłość połączeń. Liczba połączeń wzdłuż przewodów powinna być z minimalizowana. Połączenia powinny być wykonane pewnie w sposób taki, jaki daje spawanie, lutowanie, zgrzewanie, zaprasowywanie, karbowanie, skręcanie lub zaciskanie (np. dla połączeń rozłącznych śrubowych). Przewody odprowadzające naturalne i sztuczne, należy połączyć od góry ze zwodami, a od dołu z uziomami lub przewodami uziemiającymi. Opracował: mgr inż. Andrzej Góra upr. nr ewid.: 190/98-5 -

6 V. BRANŻA ELEKTRYCZNA SPIS TREŚCI OPIS TECHNICZNY OPIS TECHNICZNY SPIS TREŚCI SPIS RYSUNKÓW PODSTAWA OPRACOWANIA Wstęp Założenia, podstawa opracowania Zakres opracowania DANE OGÓLNE Stan istniejący Stan projektowany ZASILANIE OŚWIETLENIA Parametry techniczne Instalacja oświetlenia elewacji INSTALACJA ODGROMOWA Parametry techniczne Instalacja odgromowa... 4 SPIS RYSUNKÓW Lp Tytuł rysunku Skala Nr rysunku 1 SCHEMAT ZASILANIA OŚWIETLENIA TERENU IE-01 2 RZUT DACHU INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-02 3 PRZEKRÓJ A-A INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-03 4 SZCZEGÓŁY POŁĄCZEŃ INSTALACJI ODGROMOWEJ IE-04

7 1. PODSTAWA OPRACOWANIA 1.1 Wstęp Przedmiot inwestycji Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych zasilania oświetlenia terenu i odgromowej zewnętrznej (LPS), dla elewacji budynku przy ul. Murckowskiej 9, w Katowicach w którym projektuje się przebudowę i ocieplenie elewacji zachodniej ściany budynku administracji Katowickich Cmentarzy Komunalnych. Przedmiotem opracowania jest wykonanie zasilania oświetlenia elewacji i instalacji systemu ochrony odgromowej elewacji w celu efektywnego i bezpiecznego odprowadzania do ziemi prądów piorunowych (obniżenie ryzyka szkód powodowanych przez pioruny). Adres inwestycji: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE Inwestor: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE 1.2 Założenia, podstawa opracowania Podstawę opracowania stanowi: Wytyczne inwestycyjne inwestora Wizja lokalna budynku PB architektury Obowiązujące normy i przepisy w przedmiotowym temacie 1.3 Zakres opracowania Zakres opracowania obejmuje: Instalację zasilania oświetlenia elewacji, instalację odgromową elewacji w postaci zewnętrznego urządzenia piorunochronnego. 2. DANE OGÓLNE 2.1 Stan istniejący Budynek jest wyposażony w instalację elektryczną i odgromową. W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy zmodernizować instalację odgromową i zasilić oświetlenie elewacji z poziomu terenu. 2.2 Stan projektowany W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy wykonać zasilanie oświetlenia tej elewacji z poziomu terenu oraz przebudowę instalacji odgromowej w celu ochrony tej elewacji chroniącą od wyładowań atmosferycznych. Obowiązek ten odnosi się do budynków wyszczególnionych w Polskiej Normie dotyczącej ochrony odgromowej obiektów budowlanych. Instalacje odgromowe powinny spełniać wymagania grupy norm PN-EN

8 3. ZASILANIE OŚWIETLENIA Instalacje zasilania oświetlenia wykonanać w układzie sieciowym TN-S. Z rozdzielni głównej RG budynku z podstaw bezpieczników rozłącznikowych należy wykonać wewnętrzną linie zasilającą WLZ do rozdzielni TO oświetlenia wykonaną kablem YKY 3x4mm 2. W budynku dobudowano skrzynkę w której zabudowano zabezpieczającą i łączeniową dla oświetlenia elewacji. 3.1 Parametry techniczne niezbędną aparaturę Napięcie zasilania: Układ sieci: Środek ochrony przy uszkodzeniu ~ 230V, 50 Hz TN C-S, - szybkie wyłączenie zasilania 3.2 Instalacja oświetlenia elewacji Odbiory energii elektrycznej oświetlenie przebudowanej elewacji. Instalacje - przyjęto sposób wykonania kablem ziemnym YKY 3x2,5mm 2 prowadzonym w ziemi w rurze ochronej. Wszystkie obwody odbiorcze posiadają: przewód(y) fazowy(e), przewód neutralny i ochronny. W tablicy oświetlenia TO zabudowano niezbędne zabezpieczenia dla obwodów oswietlenia. 4. INSTALACJA ODGROMOWA 4.1 Parametry techniczne Normy IEC oraz norma PN-EN wprowadzone kilka lat temu zalecają, aby znajdujące się na dachu budynku urządzenie elektryczne oraz nadbudówki dachowe wykonane z materiału izolacyjnego, a zawierające wyposażenie elektryczne, znalazły się w obszarach chronionych przez układy zwodów pionowych lub poziomych. Obiekt wymaga zastosowanie ochrony odgromowej na podstawie oceny ryzyka R spodziewanych szkód w wyniku wyładowań piorunowych zgodnie z PN-EN Niniejsze opracowanie obejmuje swym zakresem urządzenia piorunochronne zewnętrzne LPS. Celem projektu jest właściwy poziom ochrony odgromowej LPL liczba odpowiadająca zestawowi wartości parametrów i prawdopodobieństwu, że wartości te nie będą przekroczone podczas wyładowań piorunowych. W normie zostały określone cztery klasy LPS w sposób odpowiadający poziomom ochrony odgromowej (LPL). Każda klasa LPS jest charakteryzowana przez następujące dane: - parametry prądu pioruna, - promień toczącej się kuli, wymiar oka sieci, kąt ochronny, - typowe odległości między przewodami odprowadzającymi i pomiędzy przewodami otokowymi, - odstęp izolacyjny przeciwdziałający niebezpiecznemu iskrzeniu, - minimalna długość uziomów. W projektowanym przypadku bardzo ważne jest właściwe rozmieszczenie zwodów na dachu. Metody wymiarowania przyjęte w projekcie do wymiarowania układu zwodów na dachu budynku to: metoda kąta osłonowego, metoda toczącej się kuli oraz metoda oczkowa

9 Na dachu budynku, dla którego projektowana jest instalacja znajduje się istniejąca instalacja odgromowa do której podłączana jest instalacja projektowana. Obiekt zakwalifikowano do kategorii IV w związku z powyższym minimalna wartość szczytowa prądu I s wynosi 100kA, a minimalny promień toczącej się kuli R wynosi 60m, natomiast wymiar siatki w 20X20m. 4.2 Instalacja odgromowa Instalacje odgromowe należy wykonać w pierwszej kolejności z wykorzystaniem w obiekcie części naturalnych w postaci przewodzących elementów budynku i elewacji i tak: - jako zwody można wykorzystać konstrukcje metalowe obiektu pod warunkiem że; - ciągłość galwaniczna pomiędzy różnymi częściami jest zapewniona na stałe, - ich wymiary są co najmniej równe wymiarom standardowych przewodów odprowadzających, - elementy fasad, szyny profilowe i konstrukcja wsporcza metalowych fasad jak ławy kominiarskie, drabiny, drabinki przeciwśnieżne, itp. pod warunkiem że, ich wymiary odpowiadają wymaganiom dla przewodów odprowadzających i ich grubość nie jest mniejsza niż 0,5mm: a) dla stali ocynkowanej: drut 8 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x2,5 mm; b) dla aluminium: drut 10 mm, taśma 20x4 mm; c) dla miedzi: drut 6 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x3 mm; d) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia dachowego, wykonane z blachy miedzianej o grubości 5 mm lub ocynkowanej o grubości 4 mm; e) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia ścian bocznych jako zwody od uderzeń bocznych; jako uziomy naturalne należy wykorzystać; - metalowe podziemne części chronionego obiektu nie izolowane od ziemi, - metalowe rurociągi wodne, uziomy sąsiednich obiektów budowlanych znajdujące się w odległości nie większej niż 10 m. Na dachu na attyce ściany przebudowywanej instalację odgromową wykonać z drutu stalowego ocynkowanego o średnicy d=8 mm na wspornikach klejonych. Zwody na dachu połączyć za pomocą złączy skręcanych. Instalację na połaci dachowej prowadzić na wspornikach dachowych. Zwody wysokie poziome na attyce dachu budynku wykonać w postaci iglic odgromowych. Do konstrukcjach wsporczych elewacji np. RKW60x4 wykonać połączenia do instalacji odgromowej. Na dachu budynku należy wykonać zwody niskie oraz wysokie poziome, zwody wysokie wykonać łącząc je do zwodów poziomych o średnicy 16mm. Wszystkie elementy budowlane nieprzewodzące, nie objęte ochroną zwodów pionowych izolowanych i poziomych wysokich a znajdujące się nad powierzchnia dachu należy wyposażyć w zwody i połączyć z siatką zwodów montowanych na powierzchni dachu. Zwody pionowe na scianach i przewody odprowadzające wykonać płaskownikiem FeZn 40x5mm mocowanym do ściany. Przewody odprowadzające łączyć ze zwodami dachu i zaciskami rynien przez skręcanie od dołu doprowadzić je do zacisków probierczych umieszczonych w skrzynkach lub puszkach np. typu Galmar. Zaciski probiercze należy umieścić w miejscach dostępnych z uwagi na pomiary rezystancji uziemienia, instalować je na wysokości 0,3-1,8m od poziomu gruntu. Zacisk probierczy winien mieć dwie śruby o gwincie, co najmniej M6 lub jedną śrubę o gwincie M10. Połączenia przewodów uziemiających z uziomami należy wykonać przez spawanie lub zaprasowanie, z uwagi na możliwość wykorzystania istniejącej instalacji, która jest wykonana z innych metali niż projektowana na stykach należy stosować podkładki bimetalowe w celu uniknięcia powstania korozji - 4 -

10 Jako uziomy wykorzystać uziomy istniejące, jeżeli uziomy istniejące nie będą spełniać założonych parametrów należy wykonać dodatkowe uziomy prętowe wbijane w miarę możliwości uzupełnić je przez wykonanie połączeń między nimi wykonanych bednarką stalową ocynkowaną FeZn 24x4 mm ułożoną poziomo i zakopana w ziemi na głębokości min. 0,5 m, nie bliżej niż 1 m od ścian zewnętrznych budynku oraz poprzez wykorzystanie i połączenie wymienionych wyżej uziomów naturalnych. Parametry rezystancji uziemienia uziomów należy ustalić na podstawie pomiarów po montażu instalacji (zmierzone mostkiem do pomiaru uziemień lub metodą techniczną) powinna być ona możliwie najmniejsza i nie przekraczać wartości 10 Ω. Elementy przewodzące stanowiące naturalne i sztuczne części instalacji odgromowej urządzenia należy połączyć nierozłącznie lub rozłącznie tak, aby była zapewniona ciągłość połączeń. Liczba połączeń wzdłuż przewodów powinna być z minimalizowana. Połączenia powinny być wykonane pewnie w sposób taki, jaki daje spawanie, lutowanie, zgrzewanie, zaprasowywanie, karbowanie, skręcanie lub zaciskanie (np. dla połączeń rozłącznych śrubowych). Przewody odprowadzające naturalne i sztuczne, należy połączyć od góry ze zwodami, a od dołu z uziomami lub przewodami uziemiającymi. Opracował: mgr inż. Andrzej Góra upr. nr ewid.: 190/98-5 -

11 V. BRANŻA ELEKTRYCZNA SPIS TREŚCI OPIS TECHNICZNY OPIS TECHNICZNY SPIS TREŚCI SPIS RYSUNKÓW PODSTAWA OPRACOWANIA Wstęp Założenia, podstawa opracowania Zakres opracowania DANE OGÓLNE Stan istniejący Stan projektowany ZASILANIE OŚWIETLENIA Parametry techniczne Instalacja oświetlenia elewacji INSTALACJA ODGROMOWA Parametry techniczne Instalacja odgromowa... 4 SPIS RYSUNKÓW Lp Tytuł rysunku Skala Nr rysunku 1 SCHEMAT ZASILANIA OŚWIETLENIA TERENU IE-01 2 RZUT DACHU INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-02 3 PRZEKRÓJ A-A INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-03 4 SZCZEGÓŁY POŁĄCZEŃ INSTALACJI ODGROMOWEJ IE-04

12 1. PODSTAWA OPRACOWANIA 1.1 Wstęp Przedmiot inwestycji Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych zasilania oświetlenia terenu i odgromowej zewnętrznej (LPS), dla elewacji budynku przy ul. Murckowskiej 9, w Katowicach w którym projektuje się przebudowę i ocieplenie elewacji zachodniej ściany budynku administracji Katowickich Cmentarzy Komunalnych. Przedmiotem opracowania jest wykonanie zasilania oświetlenia elewacji i instalacji systemu ochrony odgromowej elewacji w celu efektywnego i bezpiecznego odprowadzania do ziemi prądów piorunowych (obniżenie ryzyka szkód powodowanych przez pioruny). Adres inwestycji: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE Inwestor: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE 1.2 Założenia, podstawa opracowania Podstawę opracowania stanowi: Wytyczne inwestycyjne inwestora Wizja lokalna budynku PB architektury Obowiązujące normy i przepisy w przedmiotowym temacie 1.3 Zakres opracowania Zakres opracowania obejmuje: Instalację zasilania oświetlenia elewacji, instalację odgromową elewacji w postaci zewnętrznego urządzenia piorunochronnego. 2. DANE OGÓLNE 2.1 Stan istniejący Budynek jest wyposażony w instalację elektryczną i odgromową. W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy zmodernizować instalację odgromową i zasilić oświetlenie elewacji z poziomu terenu. 2.2 Stan projektowany W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy wykonać zasilanie oświetlenia tej elewacji z poziomu terenu oraz przebudowę instalacji odgromowej w celu ochrony tej elewacji chroniącą od wyładowań atmosferycznych. Obowiązek ten odnosi się do budynków wyszczególnionych w Polskiej Normie dotyczącej ochrony odgromowej obiektów budowlanych. Instalacje odgromowe powinny spełniać wymagania grupy norm PN-EN

13 3. ZASILANIE OŚWIETLENIA Instalacje zasilania oświetlenia wykonanać w układzie sieciowym TN-S. Z rozdzielni głównej RG budynku z podstaw bezpieczników rozłącznikowych należy wykonać wewnętrzną linie zasilającą WLZ do rozdzielni TO oświetlenia wykonaną kablem YKY 3x4mm 2. W budynku dobudowano skrzynkę w której zabudowano zabezpieczającą i łączeniową dla oświetlenia elewacji. 3.1 Parametry techniczne niezbędną aparaturę Napięcie zasilania: Układ sieci: Środek ochrony przy uszkodzeniu ~ 230V, 50 Hz TN C-S, - szybkie wyłączenie zasilania 3.2 Instalacja oświetlenia elewacji Odbiory energii elektrycznej oświetlenie przebudowanej elewacji. Instalacje - przyjęto sposób wykonania kablem ziemnym YKY 3x2,5mm 2 prowadzonym w ziemi w rurze ochronej. Wszystkie obwody odbiorcze posiadają: przewód(y) fazowy(e), przewód neutralny i ochronny. W tablicy oświetlenia TO zabudowano niezbędne zabezpieczenia dla obwodów oswietlenia. 4. INSTALACJA ODGROMOWA 4.1 Parametry techniczne Normy IEC oraz norma PN-EN wprowadzone kilka lat temu zalecają, aby znajdujące się na dachu budynku urządzenie elektryczne oraz nadbudówki dachowe wykonane z materiału izolacyjnego, a zawierające wyposażenie elektryczne, znalazły się w obszarach chronionych przez układy zwodów pionowych lub poziomych. Obiekt wymaga zastosowanie ochrony odgromowej na podstawie oceny ryzyka R spodziewanych szkód w wyniku wyładowań piorunowych zgodnie z PN-EN Niniejsze opracowanie obejmuje swym zakresem urządzenia piorunochronne zewnętrzne LPS. Celem projektu jest właściwy poziom ochrony odgromowej LPL liczba odpowiadająca zestawowi wartości parametrów i prawdopodobieństwu, że wartości te nie będą przekroczone podczas wyładowań piorunowych. W normie zostały określone cztery klasy LPS w sposób odpowiadający poziomom ochrony odgromowej (LPL). Każda klasa LPS jest charakteryzowana przez następujące dane: - parametry prądu pioruna, - promień toczącej się kuli, wymiar oka sieci, kąt ochronny, - typowe odległości między przewodami odprowadzającymi i pomiędzy przewodami otokowymi, - odstęp izolacyjny przeciwdziałający niebezpiecznemu iskrzeniu, - minimalna długość uziomów. W projektowanym przypadku bardzo ważne jest właściwe rozmieszczenie zwodów na dachu. Metody wymiarowania przyjęte w projekcie do wymiarowania układu zwodów na dachu budynku to: metoda kąta osłonowego, metoda toczącej się kuli oraz metoda oczkowa

14 Na dachu budynku, dla którego projektowana jest instalacja znajduje się istniejąca instalacja odgromowa do której podłączana jest instalacja projektowana. Obiekt zakwalifikowano do kategorii IV w związku z powyższym minimalna wartość szczytowa prądu I s wynosi 100kA, a minimalny promień toczącej się kuli R wynosi 60m, natomiast wymiar siatki w 20X20m. 4.2 Instalacja odgromowa Instalacje odgromowe należy wykonać w pierwszej kolejności z wykorzystaniem w obiekcie części naturalnych w postaci przewodzących elementów budynku i elewacji i tak: - jako zwody można wykorzystać konstrukcje metalowe obiektu pod warunkiem że; - ciągłość galwaniczna pomiędzy różnymi częściami jest zapewniona na stałe, - ich wymiary są co najmniej równe wymiarom standardowych przewodów odprowadzających, - elementy fasad, szyny profilowe i konstrukcja wsporcza metalowych fasad jak ławy kominiarskie, drabiny, drabinki przeciwśnieżne, itp. pod warunkiem że, ich wymiary odpowiadają wymaganiom dla przewodów odprowadzających i ich grubość nie jest mniejsza niż 0,5mm: a) dla stali ocynkowanej: drut 8 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x2,5 mm; b) dla aluminium: drut 10 mm, taśma 20x4 mm; c) dla miedzi: drut 6 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x3 mm; d) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia dachowego, wykonane z blachy miedzianej o grubości 5 mm lub ocynkowanej o grubości 4 mm; e) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia ścian bocznych jako zwody od uderzeń bocznych; jako uziomy naturalne należy wykorzystać; - metalowe podziemne części chronionego obiektu nie izolowane od ziemi, - metalowe rurociągi wodne, uziomy sąsiednich obiektów budowlanych znajdujące się w odległości nie większej niż 10 m. Na dachu na attyce ściany przebudowywanej instalację odgromową wykonać z drutu stalowego ocynkowanego o średnicy d=8 mm na wspornikach klejonych. Zwody na dachu połączyć za pomocą złączy skręcanych. Instalację na połaci dachowej prowadzić na wspornikach dachowych. Zwody wysokie poziome na attyce dachu budynku wykonać w postaci iglic odgromowych. Do konstrukcjach wsporczych elewacji np. RKW60x4 wykonać połączenia do instalacji odgromowej. Na dachu budynku należy wykonać zwody niskie oraz wysokie poziome, zwody wysokie wykonać łącząc je do zwodów poziomych o średnicy 16mm. Wszystkie elementy budowlane nieprzewodzące, nie objęte ochroną zwodów pionowych izolowanych i poziomych wysokich a znajdujące się nad powierzchnia dachu należy wyposażyć w zwody i połączyć z siatką zwodów montowanych na powierzchni dachu. Zwody pionowe na scianach i przewody odprowadzające wykonać płaskownikiem FeZn 40x5mm mocowanym do ściany. Przewody odprowadzające łączyć ze zwodami dachu i zaciskami rynien przez skręcanie od dołu doprowadzić je do zacisków probierczych umieszczonych w skrzynkach lub puszkach np. typu Galmar. Zaciski probiercze należy umieścić w miejscach dostępnych z uwagi na pomiary rezystancji uziemienia, instalować je na wysokości 0,3-1,8m od poziomu gruntu. Zacisk probierczy winien mieć dwie śruby o gwincie, co najmniej M6 lub jedną śrubę o gwincie M10. Połączenia przewodów uziemiających z uziomami należy wykonać przez spawanie lub zaprasowanie, z uwagi na możliwość wykorzystania istniejącej instalacji, która jest wykonana z innych metali niż projektowana na stykach należy stosować podkładki bimetalowe w celu uniknięcia powstania korozji - 4 -

15 Jako uziomy wykorzystać uziomy istniejące, jeżeli uziomy istniejące nie będą spełniać założonych parametrów należy wykonać dodatkowe uziomy prętowe wbijane w miarę możliwości uzupełnić je przez wykonanie połączeń między nimi wykonanych bednarką stalową ocynkowaną FeZn 24x4 mm ułożoną poziomo i zakopana w ziemi na głębokości min. 0,5 m, nie bliżej niż 1 m od ścian zewnętrznych budynku oraz poprzez wykorzystanie i połączenie wymienionych wyżej uziomów naturalnych. Parametry rezystancji uziemienia uziomów należy ustalić na podstawie pomiarów po montażu instalacji (zmierzone mostkiem do pomiaru uziemień lub metodą techniczną) powinna być ona możliwie najmniejsza i nie przekraczać wartości 10 Ω. Elementy przewodzące stanowiące naturalne i sztuczne części instalacji odgromowej urządzenia należy połączyć nierozłącznie lub rozłącznie tak, aby była zapewniona ciągłość połączeń. Liczba połączeń wzdłuż przewodów powinna być z minimalizowana. Połączenia powinny być wykonane pewnie w sposób taki, jaki daje spawanie, lutowanie, zgrzewanie, zaprasowywanie, karbowanie, skręcanie lub zaciskanie (np. dla połączeń rozłącznych śrubowych). Przewody odprowadzające naturalne i sztuczne, należy połączyć od góry ze zwodami, a od dołu z uziomami lub przewodami uziemiającymi. Opracował: mgr inż. Andrzej Góra upr. nr ewid.: 190/98-5 -

16 V. BRANŻA ELEKTRYCZNA SPIS TREŚCI OPIS TECHNICZNY OPIS TECHNICZNY SPIS TREŚCI SPIS RYSUNKÓW PODSTAWA OPRACOWANIA Wstęp Założenia, podstawa opracowania Zakres opracowania DANE OGÓLNE Stan istniejący Stan projektowany ZASILANIE OŚWIETLENIA Parametry techniczne Instalacja oświetlenia elewacji INSTALACJA ODGROMOWA Parametry techniczne Instalacja odgromowa... 4 SPIS RYSUNKÓW Lp Tytuł rysunku Skala Nr rysunku 1 SCHEMAT ZASILANIA OŚWIETLENIA TERENU IE-01 2 RZUT DACHU INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-02 3 PRZEKRÓJ A-A INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-03 4 SZCZEGÓŁY POŁĄCZEŃ INSTALACJI ODGROMOWEJ IE-04

17 1. PODSTAWA OPRACOWANIA 1.1 Wstęp Przedmiot inwestycji Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych zasilania oświetlenia terenu i odgromowej zewnętrznej (LPS), dla elewacji budynku przy ul. Murckowskiej 9, w Katowicach w którym projektuje się przebudowę i ocieplenie elewacji zachodniej ściany budynku administracji Katowickich Cmentarzy Komunalnych. Przedmiotem opracowania jest wykonanie zasilania oświetlenia elewacji i instalacji systemu ochrony odgromowej elewacji w celu efektywnego i bezpiecznego odprowadzania do ziemi prądów piorunowych (obniżenie ryzyka szkód powodowanych przez pioruny). Adres inwestycji: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE Inwestor: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE 1.2 Założenia, podstawa opracowania Podstawę opracowania stanowi: Wytyczne inwestycyjne inwestora Wizja lokalna budynku PB architektury Obowiązujące normy i przepisy w przedmiotowym temacie 1.3 Zakres opracowania Zakres opracowania obejmuje: Instalację zasilania oświetlenia elewacji, instalację odgromową elewacji w postaci zewnętrznego urządzenia piorunochronnego. 2. DANE OGÓLNE 2.1 Stan istniejący Budynek jest wyposażony w instalację elektryczną i odgromową. W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy zmodernizować instalację odgromową i zasilić oświetlenie elewacji z poziomu terenu. 2.2 Stan projektowany W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy wykonać zasilanie oświetlenia tej elewacji z poziomu terenu oraz przebudowę instalacji odgromowej w celu ochrony tej elewacji chroniącą od wyładowań atmosferycznych. Obowiązek ten odnosi się do budynków wyszczególnionych w Polskiej Normie dotyczącej ochrony odgromowej obiektów budowlanych. Instalacje odgromowe powinny spełniać wymagania grupy norm PN-EN

18 3. ZASILANIE OŚWIETLENIA Instalacje zasilania oświetlenia wykonanać w układzie sieciowym TN-S. Z rozdzielni głównej RG budynku z podstaw bezpieczników rozłącznikowych należy wykonać wewnętrzną linie zasilającą WLZ do rozdzielni TO oświetlenia wykonaną kablem YKY 3x4mm 2. W budynku dobudowano skrzynkę w której zabudowano zabezpieczającą i łączeniową dla oświetlenia elewacji. 3.1 Parametry techniczne niezbędną aparaturę Napięcie zasilania: Układ sieci: Środek ochrony przy uszkodzeniu ~ 230V, 50 Hz TN C-S, - szybkie wyłączenie zasilania 3.2 Instalacja oświetlenia elewacji Odbiory energii elektrycznej oświetlenie przebudowanej elewacji. Instalacje - przyjęto sposób wykonania kablem ziemnym YKY 3x2,5mm 2 prowadzonym w ziemi w rurze ochronej. Wszystkie obwody odbiorcze posiadają: przewód(y) fazowy(e), przewód neutralny i ochronny. W tablicy oświetlenia TO zabudowano niezbędne zabezpieczenia dla obwodów oswietlenia. 4. INSTALACJA ODGROMOWA 4.1 Parametry techniczne Normy IEC oraz norma PN-EN wprowadzone kilka lat temu zalecają, aby znajdujące się na dachu budynku urządzenie elektryczne oraz nadbudówki dachowe wykonane z materiału izolacyjnego, a zawierające wyposażenie elektryczne, znalazły się w obszarach chronionych przez układy zwodów pionowych lub poziomych. Obiekt wymaga zastosowanie ochrony odgromowej na podstawie oceny ryzyka R spodziewanych szkód w wyniku wyładowań piorunowych zgodnie z PN-EN Niniejsze opracowanie obejmuje swym zakresem urządzenia piorunochronne zewnętrzne LPS. Celem projektu jest właściwy poziom ochrony odgromowej LPL liczba odpowiadająca zestawowi wartości parametrów i prawdopodobieństwu, że wartości te nie będą przekroczone podczas wyładowań piorunowych. W normie zostały określone cztery klasy LPS w sposób odpowiadający poziomom ochrony odgromowej (LPL). Każda klasa LPS jest charakteryzowana przez następujące dane: - parametry prądu pioruna, - promień toczącej się kuli, wymiar oka sieci, kąt ochronny, - typowe odległości między przewodami odprowadzającymi i pomiędzy przewodami otokowymi, - odstęp izolacyjny przeciwdziałający niebezpiecznemu iskrzeniu, - minimalna długość uziomów. W projektowanym przypadku bardzo ważne jest właściwe rozmieszczenie zwodów na dachu. Metody wymiarowania przyjęte w projekcie do wymiarowania układu zwodów na dachu budynku to: metoda kąta osłonowego, metoda toczącej się kuli oraz metoda oczkowa

19 Na dachu budynku, dla którego projektowana jest instalacja znajduje się istniejąca instalacja odgromowa do której podłączana jest instalacja projektowana. Obiekt zakwalifikowano do kategorii IV w związku z powyższym minimalna wartość szczytowa prądu I s wynosi 100kA, a minimalny promień toczącej się kuli R wynosi 60m, natomiast wymiar siatki w 20X20m. 4.2 Instalacja odgromowa Instalacje odgromowe należy wykonać w pierwszej kolejności z wykorzystaniem w obiekcie części naturalnych w postaci przewodzących elementów budynku i elewacji i tak: - jako zwody można wykorzystać konstrukcje metalowe obiektu pod warunkiem że; - ciągłość galwaniczna pomiędzy różnymi częściami jest zapewniona na stałe, - ich wymiary są co najmniej równe wymiarom standardowych przewodów odprowadzających, - elementy fasad, szyny profilowe i konstrukcja wsporcza metalowych fasad jak ławy kominiarskie, drabiny, drabinki przeciwśnieżne, itp. pod warunkiem że, ich wymiary odpowiadają wymaganiom dla przewodów odprowadzających i ich grubość nie jest mniejsza niż 0,5mm: a) dla stali ocynkowanej: drut 8 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x2,5 mm; b) dla aluminium: drut 10 mm, taśma 20x4 mm; c) dla miedzi: drut 6 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x3 mm; d) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia dachowego, wykonane z blachy miedzianej o grubości 5 mm lub ocynkowanej o grubości 4 mm; e) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia ścian bocznych jako zwody od uderzeń bocznych; jako uziomy naturalne należy wykorzystać; - metalowe podziemne części chronionego obiektu nie izolowane od ziemi, - metalowe rurociągi wodne, uziomy sąsiednich obiektów budowlanych znajdujące się w odległości nie większej niż 10 m. Na dachu na attyce ściany przebudowywanej instalację odgromową wykonać z drutu stalowego ocynkowanego o średnicy d=8 mm na wspornikach klejonych. Zwody na dachu połączyć za pomocą złączy skręcanych. Instalację na połaci dachowej prowadzić na wspornikach dachowych. Zwody wysokie poziome na attyce dachu budynku wykonać w postaci iglic odgromowych. Do konstrukcjach wsporczych elewacji np. RKW60x4 wykonać połączenia do instalacji odgromowej. Na dachu budynku należy wykonać zwody niskie oraz wysokie poziome, zwody wysokie wykonać łącząc je do zwodów poziomych o średnicy 16mm. Wszystkie elementy budowlane nieprzewodzące, nie objęte ochroną zwodów pionowych izolowanych i poziomych wysokich a znajdujące się nad powierzchnia dachu należy wyposażyć w zwody i połączyć z siatką zwodów montowanych na powierzchni dachu. Zwody pionowe na scianach i przewody odprowadzające wykonać płaskownikiem FeZn 40x5mm mocowanym do ściany. Przewody odprowadzające łączyć ze zwodami dachu i zaciskami rynien przez skręcanie od dołu doprowadzić je do zacisków probierczych umieszczonych w skrzynkach lub puszkach np. typu Galmar. Zaciski probiercze należy umieścić w miejscach dostępnych z uwagi na pomiary rezystancji uziemienia, instalować je na wysokości 0,3-1,8m od poziomu gruntu. Zacisk probierczy winien mieć dwie śruby o gwincie, co najmniej M6 lub jedną śrubę o gwincie M10. Połączenia przewodów uziemiających z uziomami należy wykonać przez spawanie lub zaprasowanie, z uwagi na możliwość wykorzystania istniejącej instalacji, która jest wykonana z innych metali niż projektowana na stykach należy stosować podkładki bimetalowe w celu uniknięcia powstania korozji - 4 -

20 Jako uziomy wykorzystać uziomy istniejące, jeżeli uziomy istniejące nie będą spełniać założonych parametrów należy wykonać dodatkowe uziomy prętowe wbijane w miarę możliwości uzupełnić je przez wykonanie połączeń między nimi wykonanych bednarką stalową ocynkowaną FeZn 24x4 mm ułożoną poziomo i zakopana w ziemi na głębokości min. 0,5 m, nie bliżej niż 1 m od ścian zewnętrznych budynku oraz poprzez wykorzystanie i połączenie wymienionych wyżej uziomów naturalnych. Parametry rezystancji uziemienia uziomów należy ustalić na podstawie pomiarów po montażu instalacji (zmierzone mostkiem do pomiaru uziemień lub metodą techniczną) powinna być ona możliwie najmniejsza i nie przekraczać wartości 10 Ω. Elementy przewodzące stanowiące naturalne i sztuczne części instalacji odgromowej urządzenia należy połączyć nierozłącznie lub rozłącznie tak, aby była zapewniona ciągłość połączeń. Liczba połączeń wzdłuż przewodów powinna być z minimalizowana. Połączenia powinny być wykonane pewnie w sposób taki, jaki daje spawanie, lutowanie, zgrzewanie, zaprasowywanie, karbowanie, skręcanie lub zaciskanie (np. dla połączeń rozłącznych śrubowych). Przewody odprowadzające naturalne i sztuczne, należy połączyć od góry ze zwodami, a od dołu z uziomami lub przewodami uziemiającymi. Opracował: mgr inż. Andrzej Góra upr. nr ewid.: 190/98-5 -

21 V. BRANŻA ELEKTRYCZNA SPIS TREŚCI OPIS TECHNICZNY OPIS TECHNICZNY SPIS TREŚCI SPIS RYSUNKÓW PODSTAWA OPRACOWANIA Wstęp Założenia, podstawa opracowania Zakres opracowania DANE OGÓLNE Stan istniejący Stan projektowany ZASILANIE OŚWIETLENIA Parametry techniczne Instalacja oświetlenia elewacji INSTALACJA ODGROMOWA Parametry techniczne Instalacja odgromowa... 4 SPIS RYSUNKÓW Lp Tytuł rysunku Skala Nr rysunku 1 SCHEMAT ZASILANIA OŚWIETLENIA TERENU IE-01 2 RZUT DACHU INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-02 3 PRZEKRÓJ A-A INSTALACJA ODGROMOWA 1:100 IE-03 4 SZCZEGÓŁY POŁĄCZEŃ INSTALACJI ODGROMOWEJ IE-04

22 1. PODSTAWA OPRACOWANIA 1.1 Wstęp Przedmiot inwestycji Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany instalacji elektrycznych zasilania oświetlenia terenu i odgromowej zewnętrznej (LPS), dla elewacji budynku przy ul. Murckowskiej 9, w Katowicach w którym projektuje się przebudowę i ocieplenie elewacji zachodniej ściany budynku administracji Katowickich Cmentarzy Komunalnych. Przedmiotem opracowania jest wykonanie zasilania oświetlenia elewacji i instalacji systemu ochrony odgromowej elewacji w celu efektywnego i bezpiecznego odprowadzania do ziemi prądów piorunowych (obniżenie ryzyka szkód powodowanych przez pioruny). Adres inwestycji: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE Inwestor: KATOWICKIE CMENTARZE KOMUNALNE UL. MURCKOWSKA KATOWICE 1.2 Założenia, podstawa opracowania Podstawę opracowania stanowi: Wytyczne inwestycyjne inwestora Wizja lokalna budynku PB architektury Obowiązujące normy i przepisy w przedmiotowym temacie 1.3 Zakres opracowania Zakres opracowania obejmuje: Instalację zasilania oświetlenia elewacji, instalację odgromową elewacji w postaci zewnętrznego urządzenia piorunochronnego. 2. DANE OGÓLNE 2.1 Stan istniejący Budynek jest wyposażony w instalację elektryczną i odgromową. W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy zmodernizować instalację odgromową i zasilić oświetlenie elewacji z poziomu terenu. 2.2 Stan projektowany W wyniku przebudowy elewacji zachodniej ściany i ocieplenia elewacji należy wykonać zasilanie oświetlenia tej elewacji z poziomu terenu oraz przebudowę instalacji odgromowej w celu ochrony tej elewacji chroniącą od wyładowań atmosferycznych. Obowiązek ten odnosi się do budynków wyszczególnionych w Polskiej Normie dotyczącej ochrony odgromowej obiektów budowlanych. Instalacje odgromowe powinny spełniać wymagania grupy norm PN-EN

23 3. ZASILANIE OŚWIETLENIA Instalacje zasilania oświetlenia wykonanać w układzie sieciowym TN-S. Z rozdzielni głównej RG budynku z podstaw bezpieczników rozłącznikowych należy wykonać wewnętrzną linie zasilającą WLZ do rozdzielni TO oświetlenia wykonaną kablem YKY 3x4mm 2. W budynku dobudowano skrzynkę w której zabudowano zabezpieczającą i łączeniową dla oświetlenia elewacji. 3.1 Parametry techniczne niezbędną aparaturę Napięcie zasilania: Układ sieci: Środek ochrony przy uszkodzeniu ~ 230V, 50 Hz TN C-S, - szybkie wyłączenie zasilania 3.2 Instalacja oświetlenia elewacji Odbiory energii elektrycznej oświetlenie przebudowanej elewacji. Instalacje - przyjęto sposób wykonania kablem ziemnym YKY 3x2,5mm 2 prowadzonym w ziemi w rurze ochronej. Wszystkie obwody odbiorcze posiadają: przewód(y) fazowy(e), przewód neutralny i ochronny. W tablicy oświetlenia TO zabudowano niezbędne zabezpieczenia dla obwodów oswietlenia. 4. INSTALACJA ODGROMOWA 4.1 Parametry techniczne Normy IEC oraz norma PN-EN wprowadzone kilka lat temu zalecają, aby znajdujące się na dachu budynku urządzenie elektryczne oraz nadbudówki dachowe wykonane z materiału izolacyjnego, a zawierające wyposażenie elektryczne, znalazły się w obszarach chronionych przez układy zwodów pionowych lub poziomych. Obiekt wymaga zastosowanie ochrony odgromowej na podstawie oceny ryzyka R spodziewanych szkód w wyniku wyładowań piorunowych zgodnie z PN-EN Niniejsze opracowanie obejmuje swym zakresem urządzenia piorunochronne zewnętrzne LPS. Celem projektu jest właściwy poziom ochrony odgromowej LPL liczba odpowiadająca zestawowi wartości parametrów i prawdopodobieństwu, że wartości te nie będą przekroczone podczas wyładowań piorunowych. W normie zostały określone cztery klasy LPS w sposób odpowiadający poziomom ochrony odgromowej (LPL). Każda klasa LPS jest charakteryzowana przez następujące dane: - parametry prądu pioruna, - promień toczącej się kuli, wymiar oka sieci, kąt ochronny, - typowe odległości między przewodami odprowadzającymi i pomiędzy przewodami otokowymi, - odstęp izolacyjny przeciwdziałający niebezpiecznemu iskrzeniu, - minimalna długość uziomów. W projektowanym przypadku bardzo ważne jest właściwe rozmieszczenie zwodów na dachu. Metody wymiarowania przyjęte w projekcie do wymiarowania układu zwodów na dachu budynku to: metoda kąta osłonowego, metoda toczącej się kuli oraz metoda oczkowa

24 Na dachu budynku, dla którego projektowana jest instalacja znajduje się istniejąca instalacja odgromowa do której podłączana jest instalacja projektowana. Obiekt zakwalifikowano do kategorii IV w związku z powyższym minimalna wartość szczytowa prądu I s wynosi 100kA, a minimalny promień toczącej się kuli R wynosi 60m, natomiast wymiar siatki w 20X20m. 4.2 Instalacja odgromowa Instalacje odgromowe należy wykonać w pierwszej kolejności z wykorzystaniem w obiekcie części naturalnych w postaci przewodzących elementów budynku i elewacji i tak: - jako zwody można wykorzystać konstrukcje metalowe obiektu pod warunkiem że; - ciągłość galwaniczna pomiędzy różnymi częściami jest zapewniona na stałe, - ich wymiary są co najmniej równe wymiarom standardowych przewodów odprowadzających, - elementy fasad, szyny profilowe i konstrukcja wsporcza metalowych fasad jak ławy kominiarskie, drabiny, drabinki przeciwśnieżne, itp. pod warunkiem że, ich wymiary odpowiadają wymaganiom dla przewodów odprowadzających i ich grubość nie jest mniejsza niż 0,5mm: a) dla stali ocynkowanej: drut 8 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x2,5 mm; b) dla aluminium: drut 10 mm, taśma 20x4 mm; c) dla miedzi: drut 6 mm, taśma 20x3 mm, linka 7x3 mm; d) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia dachowego, wykonane z blachy miedzianej o grubości 5 mm lub ocynkowanej o grubości 4 mm; e) zewnętrzne warstwy metalowe pokrycia ścian bocznych jako zwody od uderzeń bocznych; jako uziomy naturalne należy wykorzystać; - metalowe podziemne części chronionego obiektu nie izolowane od ziemi, - metalowe rurociągi wodne, uziomy sąsiednich obiektów budowlanych znajdujące się w odległości nie większej niż 10 m. Na dachu na attyce ściany przebudowywanej instalację odgromową wykonać z drutu stalowego ocynkowanego o średnicy d=8 mm na wspornikach klejonych. Zwody na dachu połączyć za pomocą złączy skręcanych. Instalację na połaci dachowej prowadzić na wspornikach dachowych. Zwody wysokie poziome na attyce dachu budynku wykonać w postaci iglic odgromowych. Do konstrukcjach wsporczych elewacji np. RKW60x4 wykonać połączenia do instalacji odgromowej. Na dachu budynku należy wykonać zwody niskie oraz wysokie poziome, zwody wysokie wykonać łącząc je do zwodów poziomych o średnicy 16mm. Wszystkie elementy budowlane nieprzewodzące, nie objęte ochroną zwodów pionowych izolowanych i poziomych wysokich a znajdujące się nad powierzchnia dachu należy wyposażyć w zwody i połączyć z siatką zwodów montowanych na powierzchni dachu. Zwody pionowe na scianach i przewody odprowadzające wykonać płaskownikiem FeZn 40x5mm mocowanym do ściany. Przewody odprowadzające łączyć ze zwodami dachu i zaciskami rynien przez skręcanie od dołu doprowadzić je do zacisków probierczych umieszczonych w skrzynkach lub puszkach np. typu Galmar. Zaciski probiercze należy umieścić w miejscach dostępnych z uwagi na pomiary rezystancji uziemienia, instalować je na wysokości 0,3-1,8m od poziomu gruntu. Zacisk probierczy winien mieć dwie śruby o gwincie, co najmniej M6 lub jedną śrubę o gwincie M10. Połączenia przewodów uziemiających z uziomami należy wykonać przez spawanie lub zaprasowanie, z uwagi na możliwość wykorzystania istniejącej instalacji, która jest wykonana z innych metali niż projektowana na stykach należy stosować podkładki bimetalowe w celu uniknięcia powstania korozji - 4 -

25 Jako uziomy wykorzystać uziomy istniejące, jeżeli uziomy istniejące nie będą spełniać założonych parametrów należy wykonać dodatkowe uziomy prętowe wbijane w miarę możliwości uzupełnić je przez wykonanie połączeń między nimi wykonanych bednarką stalową ocynkowaną FeZn 24x4 mm ułożoną poziomo i zakopana w ziemi na głębokości min. 0,5 m, nie bliżej niż 1 m od ścian zewnętrznych budynku oraz poprzez wykorzystanie i połączenie wymienionych wyżej uziomów naturalnych. Parametry rezystancji uziemienia uziomów należy ustalić na podstawie pomiarów po montażu instalacji (zmierzone mostkiem do pomiaru uziemień lub metodą techniczną) powinna być ona możliwie najmniejsza i nie przekraczać wartości 10 Ω. Elementy przewodzące stanowiące naturalne i sztuczne części instalacji odgromowej urządzenia należy połączyć nierozłącznie lub rozłącznie tak, aby była zapewniona ciągłość połączeń. Liczba połączeń wzdłuż przewodów powinna być z minimalizowana. Połączenia powinny być wykonane pewnie w sposób taki, jaki daje spawanie, lutowanie, zgrzewanie, zaprasowywanie, karbowanie, skręcanie lub zaciskanie (np. dla połączeń rozłącznych śrubowych). Przewody odprowadzające naturalne i sztuczne, należy połączyć od góry ze zwodami, a od dołu z uziomami lub przewodami uziemiającymi. Opracował: mgr inż. Andrzej Góra upr. nr ewid.: 190/98-5 -

26

27

28

29