Przedmiotowy System Oceniania z chemii 1. Z dniem 01.09.2015 w Gimnazjum nr 1 w Lubinie wprowadza Przedmiotowy System Oceniania z chemii w klasach gimnazjum I III stanowiący załącznik do Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. 2. Cele i materiał nauczania oraz wymagania programowe ustalone są na podstawie: dla klasy III Programu nauczania Chemia Nowej Ery, którego autorem jest T.Kulawik, M.Litwin. Program został opracowany zgodnie z rozporządzeniem MEN z dnia 06.01.2009 (Dz.U. Nr 4 poz.17) w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego. Do jego realizacji wykorzystuje się podręcznik Chemia Nowej Ery J.Kulawik, T.Kulawik, M.Litwin. - dla kl.i i II Program nauczania - Ciekawa chemia, autor: H.Gulińska, J.Haładuda, J.Smoliśka do realizacji wykorzystuje się podręcznik i ćwiczenia Ciekawa chemia wyd. WSiP autorstwa H.Gulińska, J.Haładuda, J.Smoliśka. 3. CELE OCENIANIA Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych z chemii i postępach w tym zakresie. Pomoc w samodzielnym planowaniu rozwoju ucznia i motywowania go do dalszej pracy. Dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach lub specjalnych uzdolnieniach ucznia. Umożliwienie nauczycielom doskonalenie organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej. 4. DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne z przedmiotu oraz metody i formy pracy. 1
5. OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA Z CHEMII Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: -posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, -potrafi korzystać z różnych źródeł informacji nie tylko tych wskazanych przez nauczyciela, -potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych ( problemowych ), -proponuje rozwiązania nietypowe, -umie formułować problemy i dokonywać analizy syntezy nowych zjawisk, -potrafi precyzyjnie rozumować posługujące się wieloma elementami wiedzy, nie tylko z zakresu chemii, -potrafi udowodnić swoje zdanie, używając odpowiedniej argumentacji, będącej skutkiem zdobytej samodzielnie wiedzy, -osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych lub wymagających wiedzy chemicznej, szczebla wyższego niż szkolny,. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: -opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności przewidziane programem, -potrafi stosować zdobytą wiedzę do rozwiązania problemów i zadań w nowych sytuacjach, -wskazuje dużą samodzielność i potrafi bez nauczyciela korzystać z różnych źródeł wiedzy, np. układu okresowego pierwiastków, wykresów, tablic, zestawień, -sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela, dotrzeć do innych źródeł wiadomości, -potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać eksperymenty chemiczne, -potrafi biegle pisać i samodzielnie uzgadniać równania reakcji chemicznych, -wykazuje się aktywną postawą w czasie lekcji, -bierze udział w konkursie chemicznym lub wymagającym wiedzy i umiejętności związanych z chemią, -potrafi poprawnie rozumować o kategoriach przyczynowo-skutkowych wykorzystując wiedzę przewidzianą programem również pokrewnych przedmiotów. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: -opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem, -poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania typowych zadań i problemów, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje przy pomocy nauczyciela, -potrafi korzystać ze wszystkich poznanych na lekcji źródeł informacji ( układ okresowy 2
pierwiastków, wykresy, tablice i inne ), -potrafi bezpiecznie wykonywać doświadczenia chemiczne, -rozwiązuje niektóre zadania dodatkowe o niewielkiej skali trudności, -poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo-skutkowych, -jest aktywny w czasie lekcji. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: -opanował w podstawowym zakresie te wiadomości i umiejętności określone programem, które są konieczne do dalszego kształcenia, -poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania, z pomocą nauczyciela, typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności, -potrafi korzystać, przy pomocy nauczyciela, z takich źródeł wiedzy, jak układ okresowy pierwiastków, wykresy, tablice, -z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonać doświadczenie chemiczne, -potrafi przy pomocy nauczyciela pisać i uzgadniać równania reakcji chemicznych, -w czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadowalającym. Ocenę dopuszczająca otrzymuje uczeń, który: -ma braki w opanowaniu wiadomości określonych programem nauczania, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia, -rozwiązuje z pomocą zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności, -z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonywać bardzo proste eksperymenty chemiczne, pisać proste wzory chemiczne i równania chemiczne, -przejawia niesystematyczne pewne zaangażowanie w proces uczenia się. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: -nie opanował tych wiadomości i umiejętności określonych programem, które są konieczne di dalszego kształcenia się, -nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela, -nie zna symboliki chemicznej, -nie potrafi napisać prostych wzorów chemicznych i najprostszych równań chemicznych nawet z pomocą nauczyciela, -nie potrafi bezpiecznie posługiwać się prostym sprzętem laboratoryjnym i odczynnikami chemicznymi, -nie wykazuje zadowalającej aktywności poznawczej i chęci do pracy. 3
6. METODY I NARZĘDZIA ORAZ SZCZEGÓŁOWE ZASADY SPRAWDZANIA I OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW a) odpowiedzi ustne sprawdzające pod względem rzeczowości, stosowania języka chemicznego, umiejętności formułowania dłuższej wypowiedzi. Przy odpowiedzi ustnej obowiązuje znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, w przypadku lekcji powtórzeniowych- z całego działu, b) kartkówki 10-15 min obejmujące materiał z 2-3 ostatnich lekcji nie muszą być zapowiadane, c) sprawdziany i testy pisemne (30 lub 45 minutowe) przeprowadzane po zakończeniu każdego działu, zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem. Sprawdziany mogą zawierać dodatkowe pytania ( zadania ) na ocenę celującą. Formy pisemne są obowiązkowe. Jeżeli uczeń opuścił sprawdzian, test, kartkówkę, z przyczyn losowych, powinien je napisać w terminie nie przekraczającym 2 tygodni od powrotu do szkoły. Czas i sposób do uzgodnienia z nauczycielem, Prace pisemne powinny być ocenione i oddane w ciągu 2 tygodni. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie był obecny na ZAPOWIEDZIANYM obowiązkowym sprawdzianie/pracy klasowej/teście/kartkówce, otrzymuje N (z przypisaną mu odpowiednią wagą) jako oznaczenie niepisania sprawdzianu/pracy klasowej/testu/kartkówki. Uczeń zobowiązany jest napisać zaległy sprawdzian/pracę klasową/test/kartkówkę oznaczony zerem w terminie ustalonym z nauczycielem. Symbol N zostaje wówczas zastąpiony uzyskaną oceną. Ocenę niedostateczną i dopuszczającą z form pisemnych można poprawić. Poprawa jest dobrowolna odbywa się po uprzednim ustaleniu daty i formy z nauczycielem, w ciągu 1 tygodnia od rozdania prac i tylko 1 raz. Ocena uzyskana z poprawy zostaje wpisana obok poprawianej oceny z ustaloną wagą. Wszystkie prace są archiwizowane (do końca danego roku szkolnego) - uczniowie i ich rodzice mogą je zobaczyć i otrzymać uzasadnienie wystawionej oceny. d) prace domowe obowiązkowe, e) ćwiczenia przedmiotowe, 4
f) systematyczna obserwacja zachowania uczniów, w tym aktywność na lekcjach, umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów, współpraca w zespole, udział w dyskusjach prowadzących do wyciągania wniosków. g) prace dodatkowe, referaty, projekty, prezentacje - przy ocenianiu uwzględnia się: wkład włożonej pracy, twórczość pracy (samodzielność), estetykę wykonania. Uczeń zobowiązany jest do posiadania podręcznika, zeszytu ćwiczeń (kl.i i II) i prowadzenia zeszytu przedmiotowego. Oceny wystawiane przez nauczyciela są jawne. Do innych zaistniałych na lekcji sytuacji dydaktycznych (pozytywnych i negatywnych) służy ocena kształtująca (opisowa) symbolizowana literką T. Nie ocenia się ucznia po dłuższej usprawiedliwionej nieobecności w szkole. 7. SPOSOBY DOKUMENTOWANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Przy każdej ocenie w dzienniku lekcyjnym znajduje się wpis określający wagę oceny. Przyjmuję następujące wagi ocen: sprawdziany i testy 5, poprawa: ocena poprawiana waga 1, ocena poprawiona waga 5 sukces w konkursach chemicznych (szczebel miejski i wyżej) - 5 kartkówki 3, poprawa 4 odpowiedź ustna 2, poprawa 3 praca doświadczalna 2 ćwiczenia 2, poprawa 3 zadanie domowe 2, poprawa 3 praca w grupach 2 aktywność 2 praca dodatkowa 3-4 nieobecność (sprawdziany, testy, kartkówki) N do innych zaistniałych na lekcji sytuacji dydaktycznych (pozytywnych i negatywnych) służy ocena kształtująca (opisowa) symbolizowana literką T. przedział od do uwzględnia stopień trudności 5
SKALA Z + OCENA DLA UCZNIÓW BEZ ORZECZEO DLA UCZNIÓW DYSLEKTYCZNYCH, I DYSFUNKCJI Z DOSTOS. WYMAGAO CELUJĄCA OCENA 5 + DODATKOWE ZADANIE NA 6 OCENA 5 + DODATKOWE ZADANIE NA 6 BARDZO DOBRA 91% - 100% 86% - 100% DOBRA + 86% - 90% 81% - 85% DOBRA 71% - 85% 66% - 80% DOSTATECZNA + 66% - 70% 61% - 65% DOSTATECZNA 51% - 65% 46% - 60% DOPUSZCZAJĄCA + 46% - 50% 41% - 45% DOPUSZCZAJĄCA 31% - 45% 26% - 40% NIEDOSTATECZNA 0% - 30% 0% - 25% Uczeń otrzymuje oceny pozytywne na koniec roku szkolnego, jeżeli uzyskał pozytywne oceny w poszczególnych semestrach. 8. ZASADY WYSTAWIANIA OCENY ZA I PÓŁROCZE I KOŃCOWOROCZNEJ Wystawienie oceny klasyfikacyjnej dokonuje się na podstawie ocen cząstkowych, przy czym jest to średnia ważona obliczana na podstawie wcześniej przyjętych wag ocen. Przyjęte zostały następujące współczynniki: Ocena celująca 5,31 lub szczególne osiągnięcia Ocena bardzo dobra od 4,65 do 5,30 Ocena dobra od 3,65 do 4,64 Ocena dostateczna od 2,65 do 3,64 Ocena dopuszczająca od 1,65 do 2,64 Ocena niedostateczna od 0.00 do 1,64 6
9. SPOSÓB INFORMOWANIA UCZNIÓW Na pierwszych godzinach lekcyjnych nauczyciel zapoznaje uczniów z PSO i przekazuje uczniom UMOWĘ. UMOWA 1. Ucznia obowiązuje systematyczne przygotowanie i praca na lekcji. 2. Sprawdzanie osiągnięć ucznia odbywać się będzie poprzez: a) odpowiedzi ustne obowiązuje znajomość treści z 2-3 ostatnich lekcji, b) sprawdziany pisemne - kartkówki 10-15 - obowiązuje znajomość treści z trzech ostatnich lekcji (mogą być niezapowiedziane), - testy i sprawdziany 30 lub 40 po zrealizowaniu działu programowego, zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, - sprawdziany 20 minutowe kontrolujące wybraną umiejętność c) zadania domowe, d) aktywność ucznia i praca na lekcji. e) ćwiczenia, f) prace dodatkowe, 3. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie pisał pracy pisemnej obowiązkowej, zobowiązany jest napisać tę pracę w terminie uzgodnionym z nauczycielem, nie później niż w ciągu dwóch tygodni. 4. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie był obecny na ZAPOWIEDZIANYM obowiązkowym sprawdzianie/pracy klasowej/teście/kartkówce, otrzymuje N (z przypisaną mu odpowiednią wagą) jako oznaczenie niepisania sprawdzianu/pracy klasowej/testu/kartkówki. Uczeń zobowiązany jest napisać zaległy sprawdzian/pracę klasową/test/kartkówkę 7
oznaczony zerem w terminie ustalonym z nauczycielem. Symbol N zostaje wówczas zastąpiony uzyskaną oceną. 5. Prace pisemne uczeń może poprawiać po uprzednim ustaleniu daty i formy z nauczycielem, nie później niż w ciągu tygodnie od dnia oddania i omówienia prac. 6. Uczeń ma prawo być nie przygotowany do lekcji,z przyczyn losowych, dwa razy w semestrze (2h chemii tygodniowo), raz w semestrze (1h chemii tygodniowo), o czym informuje nauczyciela przed rozpoczęciem lekcji. 7. Uczeń otrzymuje ocenę pozytywną na koniec roku szkolnego, jeżeli uzyskał pozytywne oceny w poszczególnych semestrach. Wymagania szczegółowe na poszczególne oceny udostępnione są wszystkim uczniom w dokumentach znajdujących się w bibliotece szkolnej. Oceny cząstkowe są jawne, oparte o opracowane kryteria. Sprawdziany i inne prace pisemne są przechowywane w szkole do końca danego roku szkolnego. 10. SPOSOBY INFORMOWANIA RODZICÓW Nauczyciel na pierwszym zebraniu informuje rodziców o sposobie oceniania z przedmiotu. O ocenach cząstkowych lub klasyfikacyjnych informuje się rodziców na zebraniach rodzicielskich lub w czasie indywidualnych spotkań z rodzicami udostępniając zestawienie ocen i umożliwiając wgląd do dziennika lekcyjnego. Informacja o grożącej ocenie niedostatecznej klasyfikacyjnej jest przekazywana zgodnie z procedurą WSO. 8