Ustawa o finansowaniu zadań oświatowych Panel II zmiany w zakresie dotacji
Zmiany w zakresie: I. Dotacja na zapewnienie uczniom szkół podstawowych i uczniom klas dotychczasowych gimnazjów bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych II. Finansowanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym (stypendia szkolne, zasiłki szkolne) III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych
Dotacja na zapewnienie uczniom szkół podstawowych i uczniom klas dotychczasowych gimnazjów bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych
I. Dotacja na zapewnienie uczniom szkół podstawowych i uczniom klas dotychczasowych gimnazjów bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych Obecnie zadanie jest w całości finansowane w ramach dotacji celowej (zadanie zlecone). Oznacza to konieczność bardzo dokładnego wyliczania dotacji i jej szczegółowego rozliczania. Celem proponowanych zmian byłoby znaczne uproszczenie procedur. Propozycje zmian: 1. Zmiana polegałaby na uwzględnieniu finansowania zadania częściowo w ramach subwencji oświatowej a częściowo poprzez dotację celową zadanie własne. 2. Naliczenie jak obecnie, rozliczenie na poziomie szkoły łącznie (bez klas) zadanie zlecone.
Subwencja oświatowa z udziałem dotacji celowej Subwencja oświatowa może adekwatnie kierować finanse na podręczniki, które też bezpośrednio zależą od liczby uczniów, ale posiada wadę w postaci brania do kalkulacji historycznych danych. Wada ta będzie usunięta przez nadanie zdefiniowanie odpowiednich wag. Wagi w algorytmie podziału subwencji będą co roku określane dla poszczególnych klas i swoją wysokością będą odzwierciedlały dotychczasowe środki na podręczniki i materiały. W pierwszym etapie finansowanie głównie w postaci dotacji celowej z budżetu państwa (ale na zadanie własne). Docelowo, wobec zasady, zgodnie z którą nowe zadania własne powinny być finansowane z subwencji lub dochodów własnych (samorządowe ustawy ustrojowe) należy dążyć do zwiększania sią udziału subwencji i zmniejszania się udziału dotacji. Ze względu jednak na charakter zadania (udzielanie środków zależnych od liczby uczniów w przyszłości), subwencja oświatowa (oparta o dane o liczbie uczniów w przeszłości) nie będzie doskonałym narzędziem i element dotacyjny zawsze będzie potrzebny.
Zadanie własne - 80% całości zadania dotacja, 20% wkład własny - subwencja W pierwszym etapie (najbliższe kilka lat) finansowanie głównie w postaci dotacji celowej z budżetu państwa (ale na zadanie własne) stosunkowo prosty sposób udzielania i rozliczania. Zapewnienie wkładu własnego samorządów (co najmniej 20%) najprościej będzie można osiągnąć poprzez zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej (wraz z odpowiednim zmniejszeniem środków z rezerwy celowej przeznaczonej na finansowanie podręczników).
Uproszczony podział i rozliczenie dotacji Podział dotacji: uproszczenie mogłoby polegać na opracowaniu algorytmu podziału dotacji dla każdego samorządu terytorialnego. Algorytm ten opierałby się bądź wprost na danych SIO albo danych skorygowanych przez MEN. Korekta mogłaby się odbywać automatycznie poprzez przemnożenie przez odpowiednie wskaźniki uwzględniające wzrost liczby uczniów, zmiany demograficzne, ewentualnie rezerwę na większą liczbę uczniów. MEN określałby górny limit dotacji dla każdego samorządu. Wymagany byłby odpowiedni wkład własny (zapewniony w subwencji oświatowej), a samorząd wnioskowałby o środki finansowe do wojewody na podstawie prostego formularza, w praktyce ograniczając się do podania wnioskowanej kwoty i oświadczenia o zapewnieniu wkładu własnego. Rozliczenie mogłoby być również oparte o dane SIO i automatyczne. Następowałoby one zgodnie z ustawą o finansach publicznych w styczniu i opierałoby się o dostępne już dane SIO z roku szkolnego, którego dotyczy dotacja.
Zadanie zlecone - naliczenie dotacji jak obecnie, rozliczenie na poziomie szkoły łącznie (bez podziału na klasy) Dotacja na wyposażenie szkoły w bezpłatne podręczniki, materiały edukacyjne i ćwiczeniowe naliczana byłaby zgodnie z dotychczas obowiązującymi zasadami, natomiast szkoła rozliczałaby się z łącznej kwoty (bez podziału na klasy); Szkoły przekazywałby jednostce samorządu terytorialnego zbiorczą informację o wykorzystanych środkach z dotacji celowej odrębnie na wyposażenie szkoły w podręczniki/materiały edukacyjne oraz materiały ćwiczeniowe (podręcznik dotacja co 3 lata, ćwiczenia dotacja co roku). Uproszczenia rozliczenia dotacji.
Finansowanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym
II. Finansowanie świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym (stypendia szkolne, zasiłki szkolne) Zmiana polegałaby na uzależnieniu wysokości wkładu własnego od pozycji finansowej gminy (wskaźnik dochodowości na mieszkańca).
Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych
III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Łączna wielkość strumienia finansowego będzie porównywalna. Zakłada się jednak jego pewne zróżnicowanie w obrębie poszczególnych podmiotów, motywowane przede wszystkim bardziej adekwatnym do realizowanych zadań dofinansowaniem.
III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Zmiany będą polegały na uproszczeniu obliczania kwot dotacji w szkołach danego typu i rodzaju oraz placówkach danego rodzaju poprzez odniesienie się do kwoty przewidzianej w subwencji oświatowej na ucznia. Szkoły publiczne (dzieci i młodzież oraz dorośli) Zamiast odniesienia się do wydatków bieżących zaplanowanych w budżecie jst na prowadzenie szkół danego typu i rodzaju: 1. Kwota przewidziana dla szkoły (na uczniów i oddziały) w części oświatowej subwencji ogólnej x Wskaźnik 2. Wskaźnik = Wydatki bieżące w budżecie jst na prowadzenie szkół danego typu/kwota subwencji oświatowej dla jst przewidziana na szkoły danego typ (wskaźnik >=1) Szkoły niepubliczne (dzieci i młodzież oraz dorośli) Kwota przewidziana dla szkoły (na uczniów i oddziały) w części oświatowej subwencji ogólnej
III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Uzależnienie części dotacji w szkołach dla dorosłych w zależności od efektów (zdanego egzaminu) Propozycja: Część dotacji wypłacana, tak jak obecnie, na ucznia. Część dotacji wypłacana po zdanym egzaminie.
III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Uzależnienie wysokości dotacji dla przedszkoli długości pracy przedszkola Propozycja: Jeżeli czas działania dotowanego przedszkola różnić się będzie o wartość większą niż 25% od średniego czasu działania przedszkoli prowadzonych przez gminę (ważonego liczbą uczniów), dotacja ulegać będzie odpowiednio zmniejszeniu lub zwiększeniu o 25%. Liczba przedszkoli nie jst Typ gminy ( ; -25%) [-25%; -10%) [-10%; 0%) [0%; 10%) [10%; 25%] (25%; ) gmina miejska 72 76 257 2335 262 71 gmina wiejska 109 187 81 343 339 352 gmina miejsko-wiejska 120 133 82 430 395 114 Razem 301 396 420 3108 996 537 gmina miejska 2% 2% 8% 76% 9% 2% gmina wiejska 8% 13% 6% 24% 24% 25% gmina miejsko-wiejska 9% 10% 6% 33% 31% 9% Razem 5% 7% 7% 54% 17% 9%
III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Uzależnienie wysokości dotacji dla przedszkoli od wysokości opłat pobieranych od rodziców Propozycja: Opłaty przedszkola pobierające wyższe opłaty w stosunku do średnich opłat w danej gminie otrzymywałyby niższą dotację, przedszkola pobierające opłaty niższe w stosunku do średnich opłat w danej gminie - dotację wyższą
III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Doprecyzowanie zasad rozliczania i wyrównywania dotacji. Propozycja: Dotacja w wyniku aktualizacji może się zwiększyć/zmniejszyć maksymalnie o ustalony procent. Wyrównywanie dotacji po zakończonym roku budżetowym (według wykonania wydatków w budżecie jst).
III. Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego dla przedszkoli, szkół i placówek oświatowych Inne zmiany: Doprecyzowanie zasad dotowania uczniów realizujących roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne poza przedszkolem Określenie kwoty granicznej wykorzystania dotacji na wynagrodzenie organu prowadzącego będącego dyrektorem Uszczegółowienie przepisów dotyczących danych oraz dokumentów wymaganych w zgłoszeniu do ewidencji oraz regulujących elementy zaświadczenia o wpisie do ewidencji Przepis uprawniający organy wpisujące do ewidencji przetwarzania danych osobowych Kontrola prawidłowości pobierania i wykorzystania dotacji Uzależnienie wypłacenia dotacji od przekazania danych do systemu informacji oświatowej według stanu na dzień 30 września poprzedniego roku
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ KONTAKT: konsultacje.finansowanie@men.gov.pl