ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU GARARZ SKÓR,753501, O STRUKTURZE MODUŁOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 30.06.2012 Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY... 2 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 2 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 2 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 2 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 2 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU Garbarz skór Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 4 7. INFORMAJA O ZAWODZIE Garbarz skór... 4 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE Garbarz skór... 4 9 OWIĄZANIA ZAWODU Garbarz skór Z INNYMI ZAWODAMI... 5 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE Garbarz skór... 7 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU Garbarz skór... 8 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW... 12 1. 753501.M1 rzerabianie surowca skórzanego... 13 2. 753501.M2 Wykończanie skór... 21 3. 753501.M3 Wykonywanie czyszczenia i odnawianie wyrobów skórzanych... łąd! Nie zdefiniowano zakładki. 4. 753501.M4 rzygotowanie do prowadzenia działalności produkcyjnej w garbarstwie... 30 ZAŁĄZNIKI... 37 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
TY SZKOŁY: zasadnicza szkoła zawodowa 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Zdzisław Feldo, inż. Jolanta Górska Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Grażyna Krogulec 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) 2. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012r. poz. 7) 3. Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 184) 4. Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 204) 5. Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.) 6. Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487) 7. Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.) 8.Rozporządzenie MEN z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. (Dz. U. z 2009r. nr 89 poz.730 z późn. zm.) 9. Rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu(dz.u.nr244, poz.1626) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU GARARZ SKÓR Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu garbarz skór uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania i uczenia się. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności ponadprzedmiotowych zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno - komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu Garbarz skór uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: chemia, matematyka, fizyka a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa. 7. INFORMAJA O ZAWODZIE GARARZ SKÓR Garbarz skór zajmuje się wyprawianiem skór bez włosa i skór z okrywą włosową. Na proces wyprawy składają się procesy mechaniczne i chemiczne których efektem jest przemiana skóry surowej na produkt odporny na procesy gnicia i o odpowiednich właściwościach użytkowych. Do zadań garbarza należy wykonywanie czynności produkcyjnych w prowadzonych procesach, kontrolowanie parametrów technologicznych, sprawdzanie jakości skór podczas prowadzonego procesu i wyrobu gotowego. Garbarz prowadzi również procesy czyszczenia i renowacji skór i wyrobów skórzanych. raca garbarza wymaga przede wszystkim zainteresowań chemicznych (znajomość substancji i procesów chemicznych, które stosuje się do wyprawy różnych rodzajów skór) i technicznych (konieczność obsługi, konserwacji i czyszczenia maszyn). onieważ jest to praca dość obciążająca fizycznie (dźwiganie skór), potrzebna jest garbarzowi wytrzymałość na zmęczenie i umiejętność pracy w szybkim tempie. odczas prowadzenia procesu wyprawy pracownik narażony jest na działanie oparów substancji chemicznych, dużego stężenia gazów i pyłów oraz dużej wilgotności w podwyższonej temperaturze. Większość prac w garbarni wykonywana jest za pomocą narzędzi i maszyn, które przesuwają się lub mają ruchome części. Wymaga to dużej ostrożności i przestrzegania przepisów bhp. Garbarz skór pracuje w zakładach produkcyjnych prowadzących procesy wyprawy, w zakładach rzemieślniczych lub w zakładach usługowych wykonujących odnawianie wyrobów skórzanych. Może być również zatrudniony w zakładach przetwarzających skóry, przedsiębiorstwach handlowych dystrybucji skór surowych i wyprawionych, wyrobów skórzanych i środków stosowanych w procesach wyprawy. raca w zakładach garbarskich może odbywać się przez całą dobę w systemie zmianowym. 8. UZASADNIENIE OTRZEY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE GARARZ SKÓR Wyprawiona skóra zwierzęca przez co najmniej ostatnie 3000 lat była uniwersalnym materiałem mającym ogromne znaczenie dla rozwoju cywilizacji i kultury ludzkości. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
Wytwarzano z niej odzież i obuwie, oporządzenie dla myśliwych, części narzędzi, a potem i maszyn, przedmioty umożliwiające transport towarów i wędrówki całych plemion, sprzęt i oporządzenie wojskowe, namioty i wyposażenie wnętrz mieszkalnych, wyroby i przedmioty znające znaczenie dla rozwoju kultury, sztuki i nauki, klej używany jeszcze w XX wieku. Skóry wyprawiane z włosem były i są oznaką dostojeństwa i władzy. W niektórych krajach, np. w Rosji i Ameryce ółnocnej, pęki skór futerkowych spełniały rolę pieniądza. Ogromny rozwój przemysłu w XIX wieku również nie mógłby się odbyć bez udziału skóry. Wystarczy wspomnieć o skórzanych pasach pędnych łączących machiny parowe, a później silniki elektryczne z tysiącami obrabiarek, maszyn i innych urządzeń przemysłowych. Ze skóry były wykonywane części maszyn włókienniczych: uszczelki wszelkich pomp i urządzeń hamulcowych, podkłady szlifierskie, przepony gazomierzy, uszczelki zaworów wodnych i wiele innych. ierwsze cichobieżne przekładnie posiadały część kół zębatych ze skóry. Obecnie znaczenie wyprawionej skóry naturalnej znacznie zmalało, ale nadal jest materiałem o bardzo dobrych właściwościach użytkowych. rzede wszystkim charakteryzuje się bardzo dobrymi właściwościami higienicznymi, takimi jak sorpcja i desorpcja pary wodnej i przepuszczalność powietrza, znaczne przewyższającymi materiały ją imitujące. Ze względu na duże zapotrzebowanie na wyroby ze skóry naturalnej jest ona surowcem poszukiwanym i stosunkowo cennym. Obecnie w związku z rozwojem nauki i przemysłu stosuje się nowoczesne metody wyprawy skór wymagające obsługi skomplikowanych maszyn, urządzeń i linii produkcyjnych oraz zastosowania nowych środków chemicznych. Dlatego garbarz skór powinien być wszechstronnie przygotowany do prowadzenia procesu wyprawy i renowacji wyrobów skórzanych a jest to możliwe poprzez kształcenie zawodowe. 9. OWIĄZANIA ZAWODU GARARZ SKÓR Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum. Dla zawodu garbarz skór wyodrębniona została kwalifikacja A.9., która stanowi podbudowę kształcenia w zawodzie technik garbarz. Technik garbarz ma kwalifikacje właściwe dla zawodu, które jest nadbudową do kwalifikacji bazowej A.9. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ(A.f) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne A.9 Wyprawianie skór 753501 Garbarz skór 311912 Technik Garbarz KZ(A.f) rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE GARARZ SKÓR Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie garbarz skór powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania czynności związanych z konserwacją, magazynowaniem oraz dobieraniem skór surowych i półproduktów skórzanych w partie produkcyjne; 2) sporządzania kąpieli roboczych i zestawów wykańczalniczych stosowanych w procesie wyprawy skór; 3) wykonywania operacji technologicznych związanych z procesem wyprawy skór; 4) wykonywania renowacji skór wyprawionych i wyrobów skórzanych. Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: 1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów H, DG, KS, JOZ, 2) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno -usługowego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie KZ(A.f). 3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie: A.9. Wyprawianie skór rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU GARARZ SKÓR Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie garbarz skór minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: na kształcenie w ramach kwalifikacji A.9. Wyprawianie skór przeznaczono 800 godzin, na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono 250 godzin. Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze modułowej Lp Modułowe kształcenie zawodowe ** Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Klasa I II III I II I II I II Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania 1 753501.M1 rzerabianie surowca skórzanego 16 16 16 24 768 2 753501.M2 Wykończanie skór 16 14 4 17 544 3 753501.M3 Wykonywanie czyszczenia i odnawianie wyrobów skórzanych 2 8 5 160 4 753501.M4 rzygotowanie do prowadzenia działalności produkcyjnej w garbarstwie 2 6 4 128 Łączny wymiar godzin kształcenia zawodowego 16 16 16 16 18 18 50 1600 **dla młodocianych pracowników liczbę dni w tygodniu przeznaczonych na praktyczną naukę zawodu u pracodawcy ustala dyrektor szkoły, z uwzględnieniem przepisów Kodeksu racy Egzamin potwierdzający kwalifikację (A.9.) odbywa się pod koniec klasy trzeciej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
Wykaz jednostek modułowych dla zawodu garbarz skór Nazwa modułu Nazwa jednostki Liczba godzin przewidziana na dział 1. 753501.M1 rzerabianie surowca skórzanego 1.1. 753501.M1.J1 rzygotowanie do garbowania 372 1.2. 753501.M1.J2 Garbowanie skór 396 2. 753501.M2 Wykończanie skór 2.1. 753501.M2.J1 Suszenie skór 150 3. 753501.M3 Wykonywanie czyszczenia odnawianie wyrobów skórzanych 4. 753501.M4 rzygotowanie do prowadzenia działalności produkcyjnej w garbarstwie 2.2. 753501.M2.J2 Uszlachetnianie tkanki skórnej i okrywy włosowej 3.1. 753501.M3.J1 rzyjmowanie wyrobów do renowacji 40 3.2. 753501.M3.J2 zyszczenie i renowacja wyrobów skórzanych 4.1. 753501.M4.J1 Zabezpieczenie organizacyjne produkcji garbarskiej 4.2. 753501.M4.J2 Stosowanie języka obcego w garbarstwie 394 120 96 32 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
MAA MODUŁÓW Garbarz skór Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru 753501.M1 753501.M1.J1 753501.M1.J2 753501.M2 753501.M2.J1 753501.M2.J2 753501.M3 753501.M4 753501.M3.J1 753501.M3.J2 753501.M4.J1 753501.M4.J2 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu garbarz skór zastosowano taksonomię celów A. Niemierko 1. 753501.M1 rzerabianie surowca skórzanego 768 godz 2. 753501.M2 Wykończanie skór 544 godz 3. 753501.M3 Wykonywanie czyszczenia i odnawianie wyrobów skórzanych 160 godz 4. 753501.M4 rzygotowanie do prowadzenia działalności produkcyjnej w garbarstwie 128 godz rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
1. 753501.M1 rzerabianie surowca skórzanego 1.1. 753501.M1.J1 rzygotowanie do garbowania 1.2. 753501.M1.J2 Garbowanie skór 1.1. 753501.M1.J1 rzygotowanie do garbowania Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(1)1. wyjaśnić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy odstawy rysunku technicznego Stopnie uproszczeń rysunkowych części maszyn, H(1)2. wyjaśnić pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową oraz ochroną połączeń, napędów. środowiska Zasady wykonywania rysunków złożeniowych. H(1)3. wyjaśnić pojęcia związane z ergonomią zęści maszyn i mechanizmów. H(4)1. określić zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z A ompy, wentylatory, sprężarki. wykonywaniem zadań zawodowych Napędy, rodzaje i zastosowanie. H(4)2. określić zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem A Silniki ich rodzaje budowa i zastosowanie. zadań zawodowych Elementy automatyki przemysłowej. H(4)3. zapobiegać zagrożeniom dla zdrowia i życia człowieka związanym z arametry techniczne maszyn. wykonywaniem zadań zawodowych Klasyfikacja maszyn i urządzeń stosowanych w H(4)4. zapobiegać zagrożeniom dla mienia i środowiska związanym z przemyśle garbarskim. wykonywaniem zadań zawodowych Maszyny, urządzenia i agregaty do chemicznej H(4)5 określić typowe choroby zawodowe występujące w zakładach obróbki skór. garbarskich i sposoby zapobiegania nim Maszyny i urządzenia do mechanicznej obróbki H(6)1. wskazać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm A skór. człowieka Maszyny do mechanicznego wykończania i H(6)2. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na uszlachetniania okrywy włosowej skór organizm człowieka futerkowych. H(8)1. zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej A Maszyny i urządzenia do mierzenia powierzchni rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
H(8)2. dobrać środki ochrony indywidualnej i zbiorowej na stanowisku pracy w zakładzie garbarskim H(9)1. scharakteryzować przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska obowiązujące podczas wykonywania zadań zawodowych w zakładzie garbarskim H(9)2. stosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania zadań zawodowych w zakładzie garbarskim H(9)3. scharakteryzować zasady ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych w zakładzie garbarskim H(9)4. stosować zasady ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych w zakładzie garbarskim H(9)5. scharakteryzować przepisy dotyczące ochrony środowiska dotyczące działalności zakładu garbarskiego H(9)6. stosować przepisy dotyczące ochrony środowiska dotyczące działalności zakładu garbarskiego Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru H(10)1. zdefiniować zasady udzielania pierwszej pomocy; A H(10)2.zidentyfikować stan zagrożenia zdrowia i życia pracownika zakładu garbarskiego H(10)3. zidentyfikować system pomocy medycznej w stanach zagrożenia zdrowia i życia oraz sposoby powiadamiania, H(10)4. zastosować zasady pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego KS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych KS(10)3. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko D KZ(A.f)(1)1. sporządzić szkice, rysunki lub uproszczone schematy części maszyn, urządzeń, maszyn, agregatów oraz linii produkcyjnych do obróbki skór; KZ(A.f)(1)2. sporządzić schemat technologiczny przebiegu kolejnych procesów wyprawy skór różnych asortymentów; KZ(A.f)(2)1. posłużyć się instrukcjami i opisami technicznymi przy obsłudze urządzeń, maszyn i agregatów stosowanych przy wyprawie skór; KZ(A.f)(2)2. posłużyć się instrukcjami czyszczenia i konserwacji urządzeń i A A skór. Urządzenia transportu wewnętrznego w zakładzie garbarskim. Zasady H przy obsłudze maszyn, urządzeń i agregatów garbarskich. Rodzaje skór surowych. udowa histologiczna i chemiczna tkanki skórnej i włosa. udowa topograficzna skór surowych. odział i charakterystyka skór surowych ze względu na charakter okrywy włosowej i tkanki skórnej. Wady i uszkodzenia skór surowych. el i zasady konserwacji skór surowych. ółprodukty skórzane. Magazynowanie skór surowych i półfabrykatów skórzanych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
maszyn garbarskich; KZ(A.f)(3)1. określić działanie części maszyn w urządzeniach i maszynach garbarskich; KZ(A.f)(3)2. określić rodzaje połączeń, przekładni i zasady współdziałania części i mechanizmów w urządzeniach i maszynach garbarskich; KZ(A.f)(4)1. zidentyfikować urządzenia automatycznej regulacji, przetworników i czujników w maszynach i agregatach garbarskich; KZ(A.f)(4)2. korzystać z regulatorów i czujników automatycznego ustawiania parametrów technologicznych maszyn i agregatów garbarskich; KZ(A.f)(5)1 określić budowę, zasadę działania i przeznaczenia pomp, sprężarek i wentylatorów; KZ(A.f)(5)2. wyjaśnić działanie i zastosowanie pomp, wentylatorów i sprężarek w wyposażeniu zakładu garbarskiego; Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru KZ(A.f)(6)1. wyjaśnić budowę i działanie napędów mechanicznych; KZ(A.f)(6)2. wyjaśnić budowę i działanie napędów hydraulicznych i pneumatycznych; KZ(A.f)(6)3. wyjaśnić budowę i działanie napędów elektrycznych; KZ(A.f)(6)4. rozróżnić rodzaje napędów zastosowane w maszynach i urządzeniach garbarskich; KZ(A.f)(7)1. przestrzegać zasad i terminów czyszczenia i konserwacji urządzeń i maszyn garbarskich; KZ(A.f)(7)2. czyścić i konserwować maszyny i urządzenia garbarskie do chemicznej obróbki skór; KZ(A.f)(7)3. czyścić i konserwować maszyny i urządzenia garbarskie do mechanicznej obróbki skór; KZ(A.f)(8)1. wykorzystać programy komputerowe do zaplanowania przebiegu procesu produkcji wyprawy skór; KZ(A.f)(8)2.wykorzystać programy komputerowe do kontroli przebiegu procesów technologicznych; A.9.1(1)1. rozpoznać i scharakteryzować różne rodzaje skór surowych oraz określić ich przeznaczenie asortymentowe; A.9.1(1)2. rozpoznać i scharakteryzować okrywę włosową skór futerkowych i określić ich przeznaczenie asortymentowe; A A rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
A.9.1(1)3. rozpoznać wady i uszkodzenia tkanki skórnej i okrywy włosowej różnych rodzajów skór surowych; A.9.1(2)1. dokonać przeglądu jakościowego skór surowych i półproduktów skórzanych i określić ich właściwości fizyczne; A.9.1(2)2. określić metodę konserwacji w zależności od rodzaju i właściwości fizycznych skór surowych i półproduktów skórzanych; p A.9.1(2)3. wykonać czynności związane z konserwacją skór surowych według dobranej metody; A.9.1(3)1. rozsortować skóry surowe według rodzaju, wielkości, stanu fizycznego i przeznaczenia; A.9.1(3)2. oczyścić surowiec z brudu, części zbędnych i środków chemicznych zastosowanych do zabezpieczenia skór w czasie transportu; A A.9.1(3)3. ułożyć skóry o dużej powierzchni i dużym ciężarze na podestach lub paletach magazynowych; A.9.1(3)4. zestawiać skóry futerkowe w wiązki i składać na regałach magazynowych lub zawieszać na drążkach; A.9.1(4)1. obsłużyć urządzenia i posłużyć się narzędziami do wstępnego skrawania tkanki tłuszczowej i przymięsnej; A.9.1(4)2. oczyścić i przygotować podesty i pomosty magazynowe do układania skór o dużej powierzchni; A A.9.1(5)1. posługiwać się przyrządami pomiarowymi do określania właściwości fizycznych tkanki skórnej skór surowych; A.9.1(5)2. posługiwać się przyrządami pomiarowymi do określania charakterystyki okrywy włosowej surowych skór futerkowych; A.9.1(5)3. posługiwać się przyrządami pomiarowymi w celu określania warunków magazynowania skór surowych; A.9.1(5)4. przygotować pomieszczenia magazynowe do przechowywania skór surowych; lanowane zadanie Rozpoznawanie rodzajów skór surowych Na podstawie analizy organoleptycznej przedstawionych eksponatów skór surowych, rozpoznaj: rodzaje skór, sposób ich zakonserwowania oraz wady i uszkodzenia skór. Wyniki analizy zapisz w tabeli. Zadanie wykonuj w grupie 3-5 osobowej. Lider grupy przedstawi wyniki zadania na forum klasy a następnie przekaże do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni technologicznej i magazynie skór surowych w warsztatach szkolnych lub zakładzie garbarskim przystosowanym do rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
do sortowania i konserwacji skór, skóry surowe, plansze dydaktyczne, katalogi próbek skór i ich wad, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu Środki dydaktyczne lansze obrazujące różne rodzaje skór surowych ich budowę warstwową i topograficzną. Eksponaty różnych rodzajów skór futrzarskich. Filmy, przezrocza, fotosy zwierząt. Katalogi wad i uszkodzeń powstających podczas produkcji skór oraz w trakcie użytkowania wyrobów, materiały dydaktyczne ilustrujące przebieg procesów wyprawy różnych rodzajów skór. Zalecane metody dydaktyczne Realizacja treści programowych wymaga stosowania metod aktywizujących takich jak: omówienie z pokazem, metoda sytuacyjna, metoda przypadków, metoda projektów, ćwiczenia praktyczne. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach maksymalnie 15 - osobowych z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub praca w grupach. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia W procesie sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów należy stosować obserwację czynności ucznia podczas realizacji ćwiczeń praktycznych i zadań, testy osiągnięć szkolnych, testy typu próba pracy. Kontrolę poprawności wykonania zadań należy prowadzić w trakcie i po ich realizacji. Uczeń powinien sprawdzić wyniki swojej pracy i samodzielnie a później kontroli i oceny dokonuje nauczyciel. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
1.2. 753501.M1.J2 Garbowanie skór Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia H(7)1. zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowni technologicznej H(7)2. określić wpływ procesu realizowanego na stanowisku pracy na zagrożenie pożarowe i warunki bhp H(7)3. określić oddziaływanie procesu realizowanego na stanowisku pracy na środowisko A.9.2(1)1. rozpoznać środki chemiczne stosowane do sporządzania roztworów i zestawów technologicznych garbarskich; A.9.2(1)2. odczytywać oraz stosować instrukcje do sporządzania roztworów i zestawów technologicznych garbarskich; A.9.2(1)3. przygotować kąpiele technologiczne do procesów chemicznej obróbki skór; A.9.2(2)1. dobrać naczynia do przechowywania i przenoszenia środków chemicznych z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i ochrony środowiska; A.9.2(2)2. dobrać wózki do transportu naczyń ze środkami chemicznymi; A.9.2(2)3. obsłużyć stację mieszania i dozowania chemikaliów na stanowiska chemicznej obróbki skór; A.9.2(3)1. dobrać i posłużyć się urządzeniami transportowymi do przemieszczania skór pomiędzy stanowiskami pracy w różnych stadiach produkcji; A.9.2(4)1. dobrać urządzenia i maszyny garbarskie do chemicznej i mechanicznej obróbki różnych rodzajów skór; A.9.2(4)2 określić parametry technologiczne procesów wyprawy różnych rodzajów i asortymentów skór; A.9.2(4)3. obsłużyć urządzenia i agregaty do kąpielowych procesów wyprawy skór; A.9.2(5)1. przygotować narzędzia i urządzenia do ręcznej obróbki skór; D el i zasady wyprawy skór. Dobór surowca i przygotowanie partii produkcyjnej. Środki chemiczne i gotowe preparaty do wyprawy skór. rocesy chemiczne przygotowania skór do garbowania właściwego. Obróbka mechaniczna tkanki skórnej i okrywy włosowej. Kontrola organoleptyczna w procesach przygotowania skór do garbowania właściwego. rzygotowywanie kąpieli technologicznych do wyprawy skór. el, zasady i techniki garbowania skór. Metody garbowania. Kontrola procesu garbowania. ółfabrykaty skórzane: golce piklowane, bestardy, wet-blue, wet-white, wet-brown, crust i dwoiny. rzygotowanie skór do wykończania. Ścieki i odpady stałe w produkcji garbarskiej. roblemy ochrony środowiska naturalnego. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
A.9.2(5)2. dokonać rozkroju półfabrykatów skór na części topograficzne w zależności od przeznaczenia asortymentowego; A.9.2(5)3. wykonać operację ręcznego i maszynowego skrawania tkanki przymięsnej skór; Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru A.9.2(5)4. wykonać operację maszynowego odwadniania skór; A.9.2(5)5. wykonać operacje mechanicznej obróbki skór na maszynach i agregatach garbarskich; A.9.2(6)1. dobierać odczynniki i przyrządy pomiarowe do kontroli międzyoperacyjnej procesów wyprawy skór; A.9.2(6)2. przeprowadzić kontrolę międzyoperacyjną w kolejnych etapach wyprawy skór; A.9.2(7)3. rozsortować półprodukty skórzane na przeznaczenie asortymentowe; A.9.2(12)1. obsłużyć urządzenia kierujące ścieki poprodukcyjne do odstojników i zbiorników oczyszczalni ścieków; A.9.2(12)2. zabezpieczyć stałe odpady produkcji garbarskiej przed przedostaniem się ich do środowiska naturalnego; A.9.2(12)3. obsłużyć urządzenia wentylacji wewnętrznej w pomieszczeniach produkcyjnych zakładu garbarskiego; lanowane zadanie Sporządzanie kąpieli technologicznych rzeprowadź proces piklowania próbek skór określonej ilości i rodzaju, wyprawianych bez okrywy włosowej. Sporządź klasyczną kąpieli piklującą, a przygotowując kąpiel określ: skład jakościowy i ilościowy środków chemicznych, urządzenia w których zostanie przeprowadzony proces piklowania skór, czas prowadzenia procesu. Uzasadnij zastosowanie wybranych środków chemicznych. Do dyspozycji masz środki i materiały zgromadzone w pracowni lub warsztatach szkolnych. Zadanie wykonujesz indywidualnie. o zakończeniu procesu piklowania, dokonaj oceny organoleptycznej skór. Sposób wykonania zadania oraz wyniki przedstaw i omów na forum grupy i przekaż do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w dziale doświadczalnym w warsztatach szkolnych, wyposażonych w: urządzenia do prowadzenia procesów chemicznych i mechanicznych wyprawy skór, instrukcje techniczne i technologiczne obsługi maszyn i urządzeń, środki chemiczne i materiały pomocnicze do wyprawy skór, metodyki wyprawy skór oraz stanowiska kontroli międzyoperacyjnej, regulaminy i instrukcje bezpiecznej pracy. Środki dydaktyczne Opisy i schematy procesów technologicznych i instrukcje prowadzenia procesów produkcyjnych, normy zużycia środków chemicznych w procesach technologicznych, próbki półfabrykatów skór z kolejnych etapów produkcji, próbki środków i materiałów pomocniczych stosowanych w garbarstwie do wyprawy skór. Zalecane metody dydaktyczne Realizacja treści programowych wymaga stosowania metod aktywizujących takich jak: dyskusja problemowa, omówienia tematów z pokazem, przewodniego tekstu, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
wykonywanie projektów technologicznych oraz ćwiczeń praktycznych. Formy organizacyjne Zajęcia należy prowadzić w grupach maksymalnie 15 osobowych, wykonywanie ćwiczeń w zespołach 2-3 osobowych. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie umiejętności praktycznych może być dokonywane przez obserwację pracy uczniów podczas realizacji ćwiczeń oraz zastosowanie testów z zadaniami praktycznymi. Kontrolę poprawności realizacji ćwiczeń należy prowadzić w trakcie i po ich wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy. otem oceny dokonuje nauczyciel, biorąc pod uwagę poprawność, jakość i staranność wykonania zadań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
2. 753501.M2 Wykończanie skór 2.1. 753501.M2.J1 Suszenie skór 2.2. 753501.M2.J2 Uszlachetnianie tkanki skórnej i okrywy włosowej 2.1. 753501.M2.J1 Suszenie skór Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia A.9.2(4)4. obsłużyć urządzenia i agregaty suszarnicze do odwadniania skór po procesach chemicznej obróbki; A.9.2(5)4. wykonać operację maszynowego odwadniania skór; A.9.2(6)2. przeprowadzić kontrolę międzyoperacyjną w kolejnych etapach wyprawy skór; A.9.2(7)1. rozpoznać półprodukty różnych rodzajów skór przeznaczonych do wyprawy bez włosa i określić ich właściwości fizyczne; A.9.2(7)2. rozpoznać półprodukty różnych rodzajów skór futerkowych i określić ich właściwości fizyczne; A.9.2(9)1. posłużyć się przyrządami pomiarowymi do ustawienia parametrów technologicznych w pomieszczeniach produkcyjnych i komorach technologicznych; el i zadania procesu suszenia skór Zasady suszenia skór różnego rodzaju i przeznaczenia. arametry technologiczne procesu suszenia skór. rzyrządy pomiarowe parametrów suszenia skór różnych rodzajów i asortymentów. Urządzenia i agregaty suszarnicze w garbarstwie. Transport skór w agregatach i komorach suszarniczych. Wady i uszkodzenia skór powstałe w czasie suszenia. Kontrola procesu suszenia. lanowane zadanie Narysuj schemat suszarni tunelowej do skór. Oznacz podstawowe elementy konstrukcji: komorę suszarniczą, urządzenia doprowadzające czynnik grzewczy, urządzenia do wymiany powietrza, urządzenia mocowania i przenoszenia skór. Korzystając ze schematu wyjaśnij na forum grupy lub klasy działanie suszarni. Zadanie wykonuj indywidualnie korzystając z przyrządów kreślarskich, z instrukcji techniczno-technologicznych oraz ilustracji i prospektów firm maszynowych. Do dyspozycji masz stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20
Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny odbywać się w pracowni technologicznej ze stanowiskami komputerowymi i dostępem do intenetu oraz wyposażonej w materiały poglądowe, dokumentację techniczno-technologiczną, modele części maszyn, urządzeń i narzędzi garbarskich. Środki dydaktyczne lansze i tablice poglądowe obrazujące części maszyn, schematy kinetyczne maszyn, napędów, mechanizmów i przekładni. Modele i eksponaty przedstawiające przekroje maszyn i mechanizmów. rospekty firm produkujących maszyny i urządzenia garbarskie, instrukcje obsługi i konserwacji maszyn. rogramy komputerowe z zakresu budowy maszyn i wykonywania rysunków technicznych. Zalecane metody dydaktyczne Realizacja treści programowych wymaga stosowania metod nauczania: pokazu z objaśnieniem, przewodniego tekstu oraz ćwiczeń praktycznych. Metody aktywizujące słuchaczy jak dyskusje problemowe, omówienia tematów z pokazem, wykonywanie projektów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w 15-osobowych grupach z wykorzystaniem różnych form: omówienia lub pokazu, a najlepiej jako ćwiczenia w małych czteroosobowych zespołach. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie umiejętności praktycznych może być dokonywane przez obserwację pracy uczniów podczas realizacji ćwiczeń oraz zastosowanie testów z zadaniami praktycznymi. W wykonanym zadaniu ocenie podlegać będzie: wykonanie schematu urządzenia zgodnie z zasadami rysunku technicznego; samodzielność myślenia i analizowania zjawisk fizycznych; umiejętność posługiwania się językiem technicznym i technologicznym. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21
2.2. 753501.M2.J2 Uszlachetnianie tkanki skórnej i okrywy włosowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia A.9.2(1)1. rozpoznać środki chemiczne stosowane do sporządzania roztworów i zestawów technologicznych garbarskich; A.9.2(1)2. odczytywać oraz stosować instrukcje do sporządzania roztworów i zestawów technologicznych garbarskich; A.9.2(1)4. rozróżnić środki do wykończania i uszlachetniania tkanki skórnej i okrywy włosowej; A.9.2(1)5. dobrać środki wykończalnicze do wykończania i uszlachetniania różnych asortymentów skór; A.9.2(1)6. przygotować zestawy robocze do wykończania i uszlachetniania tkanki skórnej; A.9.2(1)7. przygotować zestawy robocze do wykończania i uszlachetniania okrywy włosowej skór futerkowych; A.9.2(3)1. dobrać i posłużyć się urządzeniami transportowymi do przemieszczania skór pomiędzy stanowiskami pracy w różnych stadiach produkcji; A.9.2(4)5. obsłużyć urządzenia i agregaty do wykończania i uszlachetniania skór; A.9.2(4)6. rozróżnić metody i techniki wykończania i uszlachetniania skór; A.9.2(4)7. dobrać maszyny i urządzenia do obróbki różnych asortymentów skór w procesach wykończania i uszlachetniania; A.9.2(5)1. przygotować narzędzia i urządzenia do ręcznej obróbki skór; A.9.2(5)5. wykonać operacje mechanicznej obróbki skór na maszynach i agregatach garbarskich; A.9.2(6)2. przeprowadzić kontrolę międzyoperacyjną w kolejnych etapach wyprawy skór; A.9.2(7)3. rozsortować półprodukty skórzane na przeznaczenie asortymentowe; el i zasady wykończania i uszlachetniania skór. Metody wykończania i uszlachetniania skór. Wykończanie skór apreturami i farbami kryjącymi. Lakierowanie skór. Wykończanie skór laminowanych. Wykończanie i uszlachetnianie skór szlifowanych. Wykończanie różnych asortymentów skór wyprawianych bez okrywy włosowej. Wykończanie i uszlachetnianie skór futerkowych. Kontrola międzyoperacyjna w procesach wykończania i uszlachetniania skór. Otrzymywanie imitacji skór szlachetnych. odział, rodzaje i charakterystyka podstawowych asortymentów skór wyprawionych bez włosa. Wady i uszkodzenia skór wyprawionych bez włosa. odstawowe asortymenty skór wyprawionych z włosem. Właściwości fizyczne, wytrzymałościowe i estetyczne okrywy włosowej i tkanki skórnej. Wady i uszkodzenia skór wyprawionych z rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22
A.9.2(8)1. rozpoznać i scharakteryzować różne rodzaje skór wyprawionych bez włosa zgodnie z ich przeznaczeniem asortymentowym; A.9.2(8)2. rozpoznać i scharakteryzować wyprawione skóry futerkowe zgodnie z ich przeznaczeniem asortymentowym; A.9.2(9)2. posłużyć się przyrządami pomiarowymi do ustawienia parametrów technologicznych w aparatach i agregatach do obróbki skór; Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru A.9.2(10)1. dokonać pomiaru grubości tkanki skórnej; A A.9.2(10)2. dokonać pomiaru powierzchni skór wyprawionych; A A.9.2(10)3. określić masę skór wyprawionych ciężkich w asortymentach skóry techniczne, podeszwowe i podpodeszwowe; A.9.2(10)4. dokonać pomiaru i określić wielkość skór wyprawionych futerkowych w zależności od ich rodzaju; A.9.2(11)1. przygotować pomieszczenia magazynowe do składowania skór wyprawionych w zależności od rodzaju i sposobu wyprawy; A.9.2(11)2. dokonać cechowania, pakowania i składowania skór wyprawionych bez okrywy włosowej; A.9.2(11)3. dokonać cechowania, pakowania i składowania skór futerkowych; A A A okrywą włosową. Ocena jakościowa skór wyprawionych. Mierzenie powierzchni, masy i wielkości skór wyprawionych. Znakowanie, pakowanie i magazynowanie skór wyprawionych. A.9.2(12)2. zabezpieczyć stałe odpady produkcji garbarskiej przed przedostaniem się ich do środowiska naturalnego; A.9.2(12)3. obsłużyć urządzenia wentylacji wewnętrznej w pomieszczeniach produkcyjnych zakładu garbarskiego; lanowane zadanie Uszlachetnianie okrywy włosowej skór futerkowych Wykonaj operację polofiksowania okrywy włosowej skór owczych przeznaczonych na kołnierze i obszycia konfekcji skórzanej. Zadanie będziesz wykonywał w warsztatach szkolnych lub zakładzie garbarskim. Sporządź zestaw apretury polofiksującej, a przygotowując zestaw określ: skład jakościowy i ilościowy środków chemicznych i uzasadnij zastosowanie wybranych środków. Zaplanuj czynności jakie należy wykonać oraz maszyny, urządzenia, przyrządy i naczynia które będą i potrzebne. lan zadania i wykonywane prace zapisz karcie zadania. Zadanie wykonuj w zespole 3 osobowym. o wykonaniu zadania dokonasz oceny organoleptycznej skór, lider zespołu dokona prezentacji spolofiksowanych skór na forum grupy i wyniki pracy przekaże do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w warsztatach szkolnych lub w zakładzie garbarskim z wydziałem wyprawy skór futerkowych. Dział powinien być wyposażony w: urządzenia i maszyny do uszlachetniania okrywy włosowej skór, instrukcje techniczne i technologiczne obsługi maszyn i urządzeń, środki chemiczne i materiały pomocnicze do wyprawy skór, metodyki wyprawy skór oraz stanowiska kontroli międzyoperacyjnej. Środki dydaktyczne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23
Opisy i schematy procesów technologicznych i instrukcje prowadzenia procesów produkcyjnych. Normy zużycia środków chemicznych w procesach technologicznych. róbki półfabrykatów skór futerkowych z kolejnych etapów wyprawy. róbki środków i materiałów pomocniczych stosowanych w garbarstwie do wyprawy skór. Instrukcje i regulaminy bhp i ochrony środowiska. Zalecane metody dydaktyczne Realizacja treści programowych wymaga stosowania metod aktywizujących takich jak: omówienie z pokazem, metoda sytuacyjna, metoda przypadków, metoda projektów, ćwiczenia praktyczne. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w grupach maksymalnie 15 - osobowych z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub praca w grupie.. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Sprawdzanie umiejętności może być dokonywane przez obserwację pracy uczniów podczas realizacji ćwiczeń oraz zastosowanie testów z zadaniami praktycznymi. Kontrolę poprawności realizacji ćwiczeń należy prowadzić w trakcie i po ich wykonaniu. Uczeń powinien samodzielnie sprawdzić wyniki swojej pracy. otem oceny dokonuje nauczyciel, biorąc pod uwagę poprawność, jakość i staranność wykonania zadań. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24
3. 753501.M3 Wykonywanie czyszczenia i odnawianie wyrobów skórzanych 3.1. 753501.M3.J1 rzyjmowanie wyrobów do renowacji 3.2. 753501.M3.J2 zyszczenie i renowacja wyrobów skórzanych 3.1. 753501.M3.J1 rzyjmowanie wyrobów do renowacji Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia A.9.3(1)1. rozpoznać w wyrobach skórzanych skóry pod względem rodzaju, metody wyprawy i sposobu wykończenia; A.9.3(1)2. rozpoznać w wyrobach skórzanych części topograficzne skór z których wykonano wyrób; A.9.3(2)1. rozpoznać wady i uszkodzenia elementów skórzanych w wyrobach ; A.9.3(2)2. określić właściwości użytkowe wyrobu przed renowacją; A.9.3(3)1. określić zużycie materiałów do wykonania renowacji ; A.9.3(3)2. obliczyć koszty robocizny wykonywanej usługi; - Ocena jakości odzieży skórzanej i innych wyrobów ze skór. - Wady i uszkodzenia wyrobów skórzanych. - rzyjmowanie, znakowanie i magazynowanie wyrobów. - el i zasady odnawiania odzieży i wyrobów ze skór. - Metody, sposoby i techniki czyszczenia. lanowane zadanie Ocena organoleptyczna wyrobu skórzanego Dokonaj organoleptycznej oceny kurtki skórzanej przedstawionej do renowacji. Zaproponuj metodę czyszczenia i odświeżania elementów skórzanych. Rozpoznaj wady i uszkodzenia skór w poszczególnych elementach kurtki. Zaproponuj czynności i operacji do naprawy, środki i materiały pomocnicze oraz urządzenia i maszyny. Zadanie wykonuj indywidualnie. Wynik oceny zapisz w karcie zadania, przedstaw na forum grupy a następnie przekaż i przekaz do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w warsztatach szkolnych, w zakładach garbarskich lub w punktach usługowych renowacji wyrobów skórzanych. Środki dydaktyczne Instrukcje czyszczenia i odnawiania wyrobów i odzieży skórzanej. Katalogi wad i uszkodzeń skór powstających w trakcie użytkowania wyrobów. Schematy maszyn i urządzeń stosowanych w procesie renowacji. Filmy, przezrocza, plansze, foliogramy przedstawiające modele maszyn do produkcji wyrobów skórzanych. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 25
Zalecane metody dydaktyczne W realizacji programu jednostki wskazane jest uwzględnienie aktywizujących metod nauczania: objaśnienia z pokazem, ćwiczeń praktycznych i zadań zawodowych. Formy organizacyjne Zalecana jest praca w grupach najwyżej 15 osób lub często w małych 2-3 osobowych zespołach do wykonania specjalistycznych i konkretnych czynności zawodowych. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się stosowanie ćwiczeń, projektów i testów praktycznych wraz z kryteriami oceny i schematem punktowania oraz próbę pracy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 26
3.2. 753501.M3.J2 zyszczenie i renowacja wyrobów skórzanych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia A.9.2(1)1. rozpoznać środki chemiczne stosowane do sporządzania roztworów i zestawów technologicznych garbarskich; A.9.2(1)2. rozróżnić środki do wykończania i uszlachetniania tkanki skórnej i okrywy włosowej; A.9.2(1)4. odczytywać oraz stosować instrukcje do sporządzania roztworów i zestawów technologicznych garbarskich; A.9.2(1)6. przygotować zestawy robocze do wykończania i uszlachetniania tkanki skórnej; A.9.2(1)7. przygotować zestawy robocze do wykończania i uszlachetniania okrywy włosowej skór futerkowych; A.9.2(5)5. wykonać operacje mechanicznej obróbki skór na maszynach i agregatach garbarskich; A.9.3(4)1. dobrać sposób mechanicznego czyszczenia lub naprawy uszkodzonego elementu skórzanego; A.9.3(4)2. określić metodę chemicznego usunięcia wady lub uszkodzenia skór; D A.9.3(5)1. zorganizować stanowisko pracy, przygotować urządzenia, maszyny i środki do wykonania usługi; A.9.3(5)2. wykonać mechaniczne operacje usunięcia wady lub uszkodzenia; A.9.3(5)3. wykonać operację chemicznego usuwania wad i uszkodzeń; A.9.3(6)1. sporządzić kosztorys wykonania usługi w zakresie procesów mechanicznej obróbki skór; A.9.3(6)2. sporządzić kosztorys wykonania usługi w zakresie procesów chemicznej obróbki skór; lanowane zadanie zyszczenie płaszcza welurowego. D D Środki i materiały pomocnicze stosowane do czyszczenia i renowacji skór. rzygotowywanie roztworów i zestawów czyszczących. rzygotowanie wyrobu lub jego elementów do odnawiania. Maszyny, narzędzia i urządzenia specjalistyczne stosowane do renowacji i czyszczenia wyrobów skórzanych.. Rozliczanie kosztów wykonanych usług. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 27
Wykonaj operację i czynności czyszczenia płaszcza damskiego ze skór owczych welurowych barwionych. Z dokumentacji przyjęcia usługi wynika: płaszcz posiada plamy po zapryskaniu błotem oraz lekkie przytarcia w okolicach kieszeni. wyrób nie wykazuje oznak długiego czasu użytkowania, płaszcz posiada obszycie kołnierza i mankietów ze skór owczych długowłosych w kolorze stonowanym z kolorem płaszcza a tkanka skórna nie wykazuje tendencji do pękania i ma dostateczną wytrzymałość na rozerwanie. Również długowłose elementy obszycia nie powinny ulec uszkodzeniu lub odbarwieniu w czasie operacji czyszczenia. zyszczenie należy wykonać metodą trocinowania z dodatkiem środka odtłuszczającego. Zadanie będziesz wykonywał w zespole 2 osobowym korzystając z dokumentacji technologicznej oraz ze środków, materiałów pomocniczych i urządzeń znajdujących się w warsztatach szkolnych / lub w zakładzie renowacyjnym/. rzed rozpoczęciem pracy przedstawcie nauczycielowi do zaakceptowania projekt planu pracy. Wykonując zadanie zwróćcie uwagę na: przygotowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami bhp, ochrony środowiska i przeciw pożarowymi; przygotowanie wyrobu do czyszczenia /np. odprucie guzików, detaszowanie/; ocenę czyszczenia po trocinowaniu i wnioskowanie o dalszych czynnościach przywrócenia ładnego i estetycznego wyglądu płaszcza. Efekty pracy wraz z wnioskami przedstawcie na forum grupy i do oceny nauczycielowi. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w warsztatach szkolnych lub zakładach renowacji wyrobów skórzanych wyposażonych w środki stosowane do wykańczania skór, narzędzia, maszyny i urządzenia stosowane w procesach czyszczenia. Środki dydaktyczne Opisy i receptury technologiczne odnawiania i czyszczenia skór. rospekty firm specjalistycznych branży chemicznej i mechaniczne produkujące środki i materiały pomocnicze dla garbarstwa. Schematy działania maszyn i urządzeń do czyszczenia i odnawiania skór. Filmy dydaktyczne o tematyce wyprawy i wykończania skór. Zalecane metody dydaktyczne Metody aktywizujące ucznia w postaci: pokazów z objaśnieniem, ćwiczeń produkcyjnych z instruktarzem wstępnym i końcowym oraz czynnościami organizacyjnoprzygotowawczymi, zadań praktycznych zawodowych z odbiorem i oceną pracy. Formy organizacyjne Wskazana jest organizacja zajęć praktycznych w warunkach produkcyjnych zakładu renowacyjnego lub w warsztatach szkolnych. Grupa uczniów do 15 osób powinna wykonywać ćwiczenia i zadania w zespołach 2-4 osobowych. ozwoli to na lepsze opanowanie wiedzy i umiejętności. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się stosowanie ćwiczeń produkcyjnych, projektów i testów praktycznych wraz z kryteriami oceny i schematem punktowania. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 28