INSTYTUT TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY W FALENTACH ODDZIAŁ W WARSZAWIE KATALOG ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH I TECHNOLOGICZNYCH ZAGRODOWEJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ (w zakresie chowu bydła mlecznego) OBORY SILOSY PŁYTY OBORNIKOWE ZBIORNIKI NA PŁYNNE ODCHODY ZWIERZĘCE Program Wieloletni pt. Standaryzacja i monitoring przedsięwzięć środowiskowych, techniki rolniczej i rozwiązań infrastrukturalnych na rzecz bezpieczeństwa i zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich Priorytet nr 8 Standaryzacja wiejskiej infrastruktury przyrodniczotechnicznej i technicznej Działanie 8.2 Standaryzacja obiektów zagrodowej infrastruktury technicznej, w tym budowli i budynków inwentarskich Autorzy: mgr inż. Konrad Rudnik, tech. Janusz Młynik W badaniach i opracowaniu wzięli udział pracownicy z Zakładu Eksploatacji i Budownictwa Wiejskiego Recenzent opracowania: prof. dr hab. inż. Wacław Romaniuk Falenty Warszawa 2014
Spis treści Wstęp 3 Obory bezściołowe z podłogą szczelinową dla krów mlecznych Obory OR-1. bezściołowe Obora wolnostanowiskowa z podłogą szczelinową boksowa dla krów dla 60 mlecznych krów mlecznych 5 OR-2. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 66 krów mlecznych 9 OR-3. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 72 krów mlecznych 13 OR-4. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 64 krów mlecznych 17 OR-5. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 60 krów mlecznych 21 OR-6. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 60 krów mlecznych 25 OR-7. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 66 krów mlecznych 29 OR-8. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 120 krów mlecznych 33 OR-9. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 84 krów mlecznych 37 OR-10. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 64 krów mlecznych 41 Obory ściołowe i bezściołowe z podłogą pełną dla krów mlecznych O-1. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 60 krów mlecznych 45 O-2. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 66 krów mlecznych 49 O-3. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 72 krów mlecznych 53 O-4. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 64 krów mlecznych 57 O-5. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 60 krów mlecznych 61 O-6. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 60 krów mlecznych 65 O-7. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 66 krów mlecznych 69 O-8. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 120 krów mlecznych 73 O-9. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 84 krów mlecznych 77 O-10. Obora wolnostanowiskowa boksowa dla 64 krów mlecznych 81 OS-1. Obora z głęboką ściółką dla 38 krów mlecznych 85 OS-2. Obora z głęboką ściółką dla 38 krów mlecznych obszar paszowy z kanałem 88 Silosy kanałem S-1. Silos przejazdowy z betonu monolitycznego 91 S-2. Silos przejazdowy z betonowych elementów prefabrykowanych 93 S-3. Silos komorowy 95 Płyty obornikowe PG-1. Płyta obornikowa z niskimi ściankami oporowymi 97 PG-2. Płyta obornikowa z wysokimi ściankami oporowymi 100 PG-3. Płyta obornikowa z monitoringiem szczelności 103 PG-4. Płyta obornikowa z odwodnieniem liniowym 106 PG-5. Płyta obornikowa z odwodnieniem liniowym 109 Zbiorniki na płynne odchody zwierzęce Z-1. Stanowisko załadunku płynnych odchodów zwierzęcych 112 Z-2. Studzienka 114 Z-3. Zbiornik zagłębiony przykryty powłoką elastyczną 116 Z-4. Zbiornik zagłębiony przykryty płytą żelbetową 118 Z-5. Zbiornik zagłębiony przykryty płytą żelbetową 120 Z-6. Zbiornik z monitoringiem szczelności 122 2
Wstęp Zmiany zachodzące w metodach chowu krów mlecznych wymuszają na inwestorach wprowadzanie nowych rozwiązań obiektów inwentarskich oraz związanych z nimi budowli. Nowoczesna obora nie jest gwarancją pełnego sukcesu ekonomicznego oraz zapewnienia dobrostanu zwierząt i poprawnych warunków pracy, lecz prawidłowo rozwiązany układ funkcjonalny wszystkich obiektów zabudowy gospodarstwa, którymi są obory, silosy, płyty obornikowe, a także zbiorniki na płynne odchody zwierzęce. W gospodarstwach specjalizujących się w produkcji zwierzęcej istotne jest przestrzeganie podziału działki zagrodowej na następujące sektory: mieszkalny, gospodarczy i produkcyjny. Obiekty z niniejszego katalogu obory dla krów mlecznych powinny być lokalizowane wyłącznie w sektorze produkcyjnym. Poprawny układ obiektów, pogrupowanych w sektorach na działce zagrodowej, przedstawiono na rysunku 1. Rys. 1. Przykładowy plan zagospodarowania działki zagrodowej z podziałem na sektory w gospodarstwie rolnym o specjalizacji bydło mleczne Legenda wykaz obiektów na działce zagrodowej: sektor mieszkalny: 1 budynek mieszkalny, 1a teren zabaw dla dzieci, 1b teren rekreacyjny dla dorosłych, 1c powierzchnia utwardzona dojazdu do budynku mieszkalnego, 2 zamknięty śmietnik, 3 szczelny zbiornik ścieków; sektor gospodarczy: 4 budynek ogólnogospodarczy magazyn, 5 wiata na sprzęt rolniczy, 6 teren na sprzęt rolniczy (płyty ażurowe EKO), 7 budynek garażowo-warsztatowy; sektor produkcyjny: 8 obora, 8a pawilon dojarni, 9 dwa silosy paszowe, 10 silos na kiszonkę, 11 płyta gnojowa (alternatywa), 12 zbiornik na płynne odchody zwierzęce (alternatywa) W niniejszym zbiorze kart katalogowych obór przedstawiono rozwiązania obiektów dla obsady 60 120 krów mlecznych. Wielkości te są wielkościami uniwersalnymi, dla których istotnym elementem jest szerokość budynku. Odpowiednie dostosowanie długości budynku pozwala na zmniejszenie lub zwiększenie obsady. Modułowa konstrukcja każdej obory zaprezentowanej w katalogu umożliwia dostawienie kolejnych ram lub skrócenie przedstawionego budynku o dowolną ilość ram rozstawionych co 360 cm. Zmiany w obsadzie wymagają, oprócz korekty liczby stanowisk legowiskowych, również dostosowania wielkości dojarni i hali udojowej. Typ dojarni nie wpływa w sposób zasadniczy na powierzchnię obory. W przypadku zastosowania robota udojowego wprowadzenie istotnych zmian w obsadzie jest ograniczone ze względu na wydajność urządzenia. Zmniejszenie obsady będzie podejściem ekonomicznie nieuzasadnionym, natomiast zwiększenie obsady wymagać będzie wprowadzenia drugiego robota i docelowo podwojenia liczby dojonych krów. 3
W kartach katalogowych obory przedstawiono ze schematycznym rysunkiem dojarni. Istnieje możliwość zamiennego wyboru typu dojarni wraz z pomieszczeniami towarzyszącymi. Wariantowe rozwiązania fragmentu obory z dojarnią dla obsady ok. 60 krów mlecznych przedstawiono na rysunkach 2 5. Rys. 2. Dojarnia typu robot Rys. 3. Dojarnia typu rybia ość 2 x 4 Rys. 4. Dojarnia typu bok w bok 2 x 4 Rys. 5. Dojarnia typu tandem 2 x 3 Karty katalogowe zawierają również zalecane do stosowania w gospodarstwach rolnych typy silosów, płyt obornikowych i zbiorników na płynne odchody zwierzęce. Pojemność i powierzchnie tych obiektów należy określić i dostosować do potrzeb konkretnego gospodarstwa. 4
OBORA DLA KRÓW MLECZNYCH NR KARTY INSTYTUT TECHNOLOGICZNO- -PRZYRODNICZY Oddział 02-532 WARSZAWA ul. RAKOWIECKA 32 OBORA WOLNOSTANOWISKOWA BOKSOWA DLA 60 KRÓW MLECZNYCH OR-1 Data opracowania czerwiec 2013 Data aktualizacji grudzień 2013 Stron 4 Charakterystyka obiektu 60 krów mlecznych utrzymanie w boksach legowiska z materacami podłogi betonowe szczelinowe wentylacja naturalna dojarnia typu rybia ość powierzchnia użytkowa 866,20 m 2 powierzchnia zabudowy 914,90 m 2 kubatura 3638,00 m 3 Przekrój pionowy Przekrój poziomy 5
Funkcja i technologia Obora przeznaczona jest dla krów mlecznych utrzymywanych w systemie wolnostanowiskowym boksowym, ściołowym lub bezściołowym na materacach. Liczba stanowisk wynosi 60, ale modułowe rozwiązania konstrukcyjne umożliwiają łatwą zmianę obsady. Kojce porodowe oraz cielęta, młodzież i krowy zasuszone umieszczono w osobnym budynku. Krowy utrzymywane są w dwóch rzędach boksów. Hala udojowa, pomieszczenie zaplecza technicznego, zbiornik na mleko, biuro oraz sanitariat znajdują się w wydzielonej części obory. Żywienie. Pasze pełnoporcjowe są dostarczane i rozprowadzane na stole paszowym ciągnikiem z doczepionym wozem paszowym. Pojenie. W korytarzach poprzecznych przewidziano zainstalowanie sześciu poideł korytowych (3 x 2 szt.), o wymiarach 1,0 x 0,45 m. Usuwanie nawozu. W oborze powstaje nawóz w postaci gnojowicy (z niewielką ilością ściółki). Nawóz z kanałów usuwa się cyklicznie do zbiornika zasadniczego o pojemności 450 m 3. Ścielenie. Stanowiska legowiskowe wyposażone w materace dościela się niewielką ilością drobno pociętej ściółki (0,5 kg na stanowisko). Dojenie. Dojenie odbywa się w hali udojowej typu rybia ość 2 x 4. Powierzchnia przed dojarnią oraz korytarz spacerowy służą jako poczekalnia. Wentylacja. W budynku zastosowano wentylację naturalną, nawiew następuje otworami w ścianach podłużnych, wywiew przez otwory w kalenicy. Oświetlenie naturalne. Światło wpada do budynku przez otwory okienne w ścianach podłużnych oraz przez świetlik w kalenicy, zintegrowany z systemem wentylacji kalenicowej. Oświetlenie sztuczne. Przewidziano oświetlenie o natężeniu 100 lx, mierzone na poziomie podłogi, z możliwością stopniowego zmniejszenia natężenia do 5 lx w nocy. W wydzielonych pomieszczeniach hali udojowej oraz w biurze natężenie oświetlenia wynosi 200 lx. Konstrukcja budynku Konstrukcję stanowią poprzeczne układy nośne w postaci ram stalowych, bez podpór pośrednich, rozstawione w module 360 cm. Fundamenty. Pod słupami stalowymi ram znajdują się żelbetowe stopy fundamentowe, a pod ścianami zewnętrznymi betonowe ściany fundamentowe oraz ławy fundamentowe W celu wariantowego rozwiązania ścian z lekkiej obudowy stosuje się belkę podwalinową. Betonowe i żelbetowe konstrukcje zabezpieczono przed wilgocią środkami hydroizolacyjnymi. Ściany fundamentowe są wyniesione ponad poziom terenu na wysokość min. 30 cm. Podłogi. Wykonane są z betonu klasy C 16/20, o grubości dostosowanej do obciążeń, np. na stole paszowym grubość wynosi 20 cm. W korytarzach gnojowych nad kanałami gnojowymi zastosowano prefabrykowane płyty szczelinowe o grubości 16 cm. Głębokość kanałów przyjęto 120 cm. Do prawidłowego funkcjonowania systemu składowania i usuwania gnojowicy poziom płynnych odchodów w kanale powinien wynosić min. 40 cm i maks. 80 cm. 6
Rys. Przekrój kanału gnojowicowego W konstrukcji podłogi pełnej płyta betonowa jest zbrojona siatką stalową. Konstrukcja podłogi składa się z następujących warstw: podsypka piaskowa min. 15 cm, beton podkładowy klasy C 8/10 5 10 cm, beton zasadniczy zbrojony klasy C 16/20 15 20 cm. Ściany podłużne. Ściany zewnętrzne podłużne spełniają rolę ścian osłonowych. Wykonane są do wysokości 160 cm z płyt warstwowych, mocowanych do konstrukcji ramy nośnej. Płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego, obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. Materiałem termoizolacyjnym jest styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna. Zamiennie ściany zewnętrzne mogą być wykonane z elementów drobnowymiarowych, np. bloczków, pustaków. Wewnętrzne powierzchnie ścian należy otynkować. Ściany szczytowe. Ściany szczytowe wykonane są do pełnej wysokości z tego samego materiału co ściany podłużne. Okna. W ścianach zewnętrznych podłużnych zamontowane są okna z poliwęglanu, przesuwane w układzie góra dół na całej długości ścian zewnętrznych. Wysokość otworu okiennego wynosi 120 cm. Zamiennie można: wstawić okna tradycyjne, pozostawiając w pasie podokapowym otwory nawiewne wentylacji naturalnej; w otwory okienne wstawić ramę osiatkowaną; otwory okienne przysłonić deskami w układzie wertykalnym, o szerokości np. 10 cm, w odstępie 2,5 3 cm. Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami przesuwanymi góra dół 7
Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami tradycyjnymi i otworem nawiewnym Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami przysłoniętymi deskami pionowymi Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami osiatkowanymi Dach. Izolowany termicznie dach zbudowano z płyt warstwowych, mocowanych do stalowych płatwi. Dachowe płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego (styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna), obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. W kalenicy zamontowano element wywiewny systemu wentylacji naturalnej. 8
OBORA DLA KRÓW MLECZNYCH NR KARTY OR-2 INSTYTUT TECHNOLOGICZNO- -PRZYRODNICZY Oddział 02-532 WARSZAWA ul. RAKOWIECKA 32 OBORA WOLNOSTANOWISKOWA BOKSOWA DLA 66 KRÓW MLECZNYCH Data opracowania czerwiec 2013 Data aktualizacji grudzień 2013 Stron 4 Charakterystyka obiektu 66 krów mlecznych utrzymanie w boksach legowiska z materacami podłogi betonowe szczelinowe wentylacja naturalna dojarnia typu rybia ość powierzchnia użytkowa 884,50 m 2 powierzchnia zabudowy 951,70 m 2 kubatura 3714,90 m 3 Przekrój pionowy Przekrój poziomy 9
Funkcja i technologia Obora przeznaczona jest dla krów mlecznych utrzymywanych w systemie wolnostanowiskowym boksowym, ściołowym lub bezściołowym na materacach. Liczba stanowisk wynosi 66. Kojce porodowe oraz cielęta, młodzież, krowy zasuszone umieszczono w osobnym budynku. Krowy utrzymywane są w dwóch rzędach boksów. Hala udojowa, pomieszczenie zaplecza technicznego, zbiornik na mleko, biuro oraz sanitariat znajdują się w wydzielonej części obory. Modułowe rozwiązania konstrukcyjne umożliwiają łatwą zmianę obsady. Żywienie. Pasze pełnoporcjowe są dostarczane i rozprowadzane na stole paszowym ciągnikiem z doczepionym wozem paszowym. Pojenie. W korytarzach poprzecznych przewidziano zainstalowanie sześciu poideł korytowych (3 x 2 szt.), o wymiarach 1,0 x 0,45 m. Usuwanie nawozu. W oborze powstaje nawóz w postaci gnojowicy (z niewielką ilością ściółki). Nawóz z kanałów usuwa się cyklicznie do zbiornika zasadniczego o pojemności 450 m 3. Ścielenie. Stanowiska legowiskowe wyposażone w materace dościela się niewielką ilością drobno pociętej ściółki (0,5 kg na stanowisko). Dojenie. Dojenie odbywa się w hali udojowej typu rybia ość 2 x 4. Powierzchnia przed dojarnią oraz korytarz spacerowy służą jako poczekalnia. Wentylacja. W budynku zastosowano wentylację naturalną, nawiew następuje otworami w ścianach podłużnych, wywiew przez otwory w kalenicy. Oświetlenie naturalne. Światło wpada do budynku przez otwory okienne w ścianach podłużnych oraz przez świetlik w kalenicy, zintegrowany z systemem wentylacji kalenicowej. Oświetlenie sztuczne. Przewidziano oświetlenie o natężeniu 100 lx, mierzone na poziomie podłogi, z możliwością stopniowego zmniejszenia natężenia do 5 lx w nocy. W wydzielonych pomieszczeniach hali udojowej oraz w biurze natężenie oświetlenia wynosi 200 lx. Konstrukcja budynku Konstrukcję stanowią poprzeczne układy nośne w postaci ram stalowych, bez podpór pośrednich, rozstawione w module 360 cm. Fundamenty. Pod słupami stalowymi ram znajdują się żelbetowe stopy fundamentowe, a pod ścianami zewnętrznymi betonowe ściany fundamentowe oraz ławy fundamentowe W celu wariantowego rozwiązania ścian z lekkiej obudowy stosuje się belkę podwalinową. Betonowe i żelbetowe konstrukcje zabezpieczono przed wilgocią środkami hydroizolacyjnymi. Ściany fundamentowe są wyniesione ponad poziom terenu na wysokość min. 30 cm. Podłogi. Wykonane są z betonu klasy C 16/20, o grubości dostosowanej do obciążeń, np. na stole paszowym grubość wynosi 20 cm. W korytarzach gnojowych nad kanałami gnojowymi zastosowano prefabrykowane płyty szczelinowe o grubości 16 cm. Głębokość kanałów przyjęto 120 cm. Do prawidłowego funkcjonowania systemu składowania i usuwania gnojowicy poziom płynnych odchodów w kanale powinien wynosić min. 40 cm i maks. 80 cm. 10
Rys. Przekrój kanału gnojowicowego W konstrukcji podłogi pełnej płyta betonowa jest zbrojona siatką stalową. Konstrukcja podłogi składa się z następujących warstw: podsypka piaskowa min. 15 cm, beton podkładowy klasy C 8/10 5 10 cm, beton zasadniczy zbrojony klasy C 16/20 15 20 cm. Ściany podłużne. Ściany zewnętrzne podłużne spełniają rolę ścian osłonowych. Wykonane są do wysokości 160 cm z płyt warstwowych, mocowanych do konstrukcji ramy nośnej. Płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego, obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. Materiałem termoizolacyjnym jest styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna. Zamiennie ściany zewnętrzne mogą być wykonane z elementów drobnowymiarowych, np. bloczków, pustaków. Wewnętrzne powierzchnie ścian należy otynkować. Ściany szczytowe. Ściany szczytowe wykonane są do pełnej wysokości z tego samego materiału co ściany podłużne. Okna. W ścianach zewnętrznych podłużnych zamontowane są okna z poliwęglanu, przesuwane w układzie góra dół na całej długości ścian zewnętrznych. Wysokość otworu okiennego wynosi 120 cm. Zamiennie można: wstawić okna tradycyjne, pozostawiając w pasie podokapowym otwory nawiewne wentylacji naturalnej; w otwory okienne wstawić ramę osiatkowaną; otwory okienne przysłonić deskami w układzie wertykalnym, o szerokości np. 10 cm, w odstępie 2,5 3 cm. Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami przesuwanymi góra dół 11
Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami tradycyjnymi i otworem nawiewnym Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami przysłoniętymi deskami pionowymi Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami osiatkowanymi Dach. Izolowany termicznie dach zbudowano z płyt warstwowych, mocowanych do stalowych płatwi. Dachowe płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego (styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna), obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. W kalenicy zamontowano element wywiewny systemu wentylacji naturalnej. 12
OBORA DLA KRÓW MLECZNYCH NR KARTY OR-3 INSTYTUT TECHNOLOGICZNO- -PRZYRODNICZY Oddział 02-532 WARSZAWA ul. RAKOWIECKA 32 OBORA WOLNOSTANOWISKOWA BOKSOWA DLA 72 KRÓW MLECZNYCH Data opracowania czerwiec 2013 Data aktualizacji grudzień 2013 Stron 4 Charakterystyka obiektu 72 krowy mleczne utrzymanie w boksach legowiska z materacami podłogi betonowe szczelinowe wentylacja naturalna dojarnia typu rybia ość powierzchnia użytkowa 850,00 m 2 powierzchnia zabudowy 910,60 m 2 kubatura 3566,90 m 3 Przekrój pionowy Przekrój poziomy 13
Funkcja i technologia Obora przeznaczona jest dla krów mlecznych utrzymywanych w systemie wolnostanowiskowym boksowym, ściołowym lub bezściołowym na materacach. Liczba stanowisk wynosi 72. Kojce porodowe oraz cielęta, młodzież i krowy zasuszone umieszczono w osobnym budynku. Krowy utrzymywane są w dwóch rzędach boksów. Hala udojowa, pomieszczenie zaplecza technicznego, zbiornik na mleko, biuro oraz sanitariat znajdują się w budynku przylegającym do obory. Modułowe rozwiązania konstrukcyjne umożliwiają łatwą zmianę obsady. Żywienie. Pasze pełnoporcjowe są dostarczane i rozprowadzane na stole paszowym ciągnikiem z doczepionym wozem paszowym. Pojenie. W korytarzach poprzecznych przewidziano zainstalowanie sześciu poideł korytowych (3 x 2 szt.), o wymiarach 1,0 x 0,45 m. Usuwanie nawozu. W oborze powstaje nawóz w postaci gnojowicy (z niewielką ilością ściółki). Nawóz z kanałów usuwa się cyklicznie do zbiornika zasadniczego o pojemności 450 m 3. Ścielenie. Stanowiska legowiskowe wyposażone w materace dościela się niewielką ilością drobno pociętej ściółki (0,5 kg na stanowisko). Dojenie. Dojenie odbywa się w hali udojowej typu rybia ość 2 x 4. Powierzchnia przed dojarnią oraz korytarz spacerowy służą jako poczekalnia. Wentylacja. W budynku zastosowano wentylację naturalną, nawiew następuje otworami w ścianach podłużnych, wywiew przez otwory w kalenicy. Oświetlenie naturalne. Światło wpada do budynku przez otwory okienne w ścianach podłużnych oraz przez świetlik w kalenicy, zintegrowany z systemem wentylacji kalenicowej. Oświetlenie sztuczne. Przewidziano oświetlenie o natężeniu 100 lx, mierzone na poziomie podłogi, z możliwością stopniowego zmniejszenia natężenia do 5 lx w nocy. W wydzielonych pomieszczeniach hali udojowej oraz w biurze natężenie oświetlenia wynosi 200 lx. Konstrukcja budynku Konstrukcję stanowią poprzeczne układy nośne w postaci ram stalowych, bez podpór pośrednich, rozstawione w module 360 cm. Fundamenty. Pod słupami stalowymi ram znajdują się żelbetowe stopy fundamentowe, a pod ścianami zewnętrznymi betonowe ściany fundamentowe oraz ławy fundamentowe W celu wariantowego rozwiązania ścian z lekkiej obudowy stosuje się belkę podwalinową. Betonowe i żelbetowe konstrukcje zabezpieczono przed wilgocią środkami hydroizolacyjnymi. Ściany fundamentowe są wyniesione ponad poziom terenu na wysokość min. 30 cm. Podłogi. Wykonane są z betonu klasy C 16/20, o grubości dostosowanej do obciążeń, np. na stole paszowym grubość wynosi 20 cm. W korytarzach gnojowych nad kanałami gnojowymi zastosowano prefabrykowane płyty szczelinowe o grubości 16 cm. Głębokość kanałów przyjęto 120 cm. Do prawidłowego funkcjonowania systemu składowania i usuwania gnojowicy poziom płynnych odchodów w kanale powinien wynosić min. 40 cm i maks. 80 cm. 14
Rys. Przekrój kanału gnojowicowego W konstrukcji podłogi pełnej płyta betonowa jest zbrojona siatką stalową. Konstrukcja podłogi składa się z następujących warstw: podsypka piaskowa min. 15 cm, beton podkładowy klasy C 8/10 5 10 cm, beton zasadniczy zbrojony klasy C 16/20 15 20 cm. Ściany podłużne. Ściany zewnętrzne podłużne spełniają rolę ścian osłonowych. Wykonane są do wysokości 160 cm z płyt warstwowych, mocowanych do konstrukcji ramy nośnej. Płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego, obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. Materiałem termoizolacyjnym jest styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna. Zamiennie ściany zewnętrzne mogą być wykonane z elementów drobnowymiarowych, np. bloczków, pustaków. Wewnętrzne powierzchnie ścian należy otynkować. Ściany szczytowe. Ściany szczytowe wykonane są do pełnej wysokości z tego samego materiału co ściany podłużne. Okna. W ścianach zewnętrznych podłużnych zamontowane są okna z poliwęglanu, przesuwane w układzie góra dół na całej długości ścian zewnętrznych. Wysokość otworu okiennego wynosi 120 cm. Zamiennie można: wstawić okna tradycyjne, pozostawiając w pasie podokapowym otwory nawiewne wentylacji naturalnej; w otwory okienne wstawić ramę osiatkowaną; otwory okienne przysłonić deskami w układzie wertykalnym, o szerokości np. 10 cm, w odstępie 2,5 3 cm. 15
Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami przesuwanymi góra dół Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami tradycyjnymi i otworem nawiewnym Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami przysłoniętymi deskami pionowymi Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami osiatkowanymi Dach. Izolowany termicznie dach zbudowano z płyt warstwowych, mocowanych do stalowych płatwi. Dachowe płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego (styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna), obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. W kalenicy zamontowano element wywiewny systemu wentylacji naturalnej. 16
OBORA DLA KRÓW MLECZNYCH NR KARTY OR-4 INSTYTUT TECHNOLOGICZNO- -PRZYRODNICZY Oddział 02-532 WARSZAWA ul. RAKOWIECKA 32 OBORA WOLNOSTANOWISKOWA BOKSOWA DLA 64 KRÓW MLECZNYCH Data opracowania czerwiec 2013 Data aktualizacji grudzień 2013 Stron 4 Charakterystyka obiektu 64 krowy mleczne utrzymanie w boksach legowiska z materacami podłogi betonowe szczelinowe wentylacja naturalna dojarnia typu rybia ość powierzchnia użytkowa 669,80 m 2 powierzchnia zabudowy 716,40 m 2 kubatura 2813,20 m 3 Przekrój pionowy Przekrój poziomy 17
Funkcja i technologia Obora przeznaczona jest dla krów mlecznych utrzymywanych w systemie wolnostanowiskowym boksowym, ściołowym lub bezściołowym na materacach. Liczba stanowisk wynosi 64, ale modułowe rozwiązania konstrukcyjne umożliwiają łatwą zmianę obsady. Kojce porodowe oraz cielęta, młodzież i krowy zasuszone umieszczono w osobnym budynku. Krowy utrzymywane są w dwóch rzędach boksów. Hala udojowa, pomieszczenie zaplecza technicznego, zbiornik na mleko, biuro oraz sanitariat znajdują się w wydzielonej części obory. Żywienie. Pasze pełnoporcjowe są dostarczane i rozprowadzane na stole paszowym ciągnikiem z doczepionym wozem paszowym. Pojenie. W korytarzach poprzecznych przewidziano zainstalowanie sześciu poideł korytowych (3 x 2 szt.), o wymiarach 1,0 x 0,45 m. Usuwanie nawozu. W oborze powstaje nawóz w postaci gnojowicy (z niewielką ilością ściółki). Nawóz z kanałów usuwa się cyklicznie do zbiornika zasadniczego o pojemności 450 m 3. Ścielenie. Stanowiska legowiskowe wyposażone w materace dościela się niewielką ilością drobno pociętej ściółki (0,5 kg na stanowisko). Dojenie. Dojenie odbywa się w hali udojowej typu rybia ość 2 x 4. Powierzchnia przed dojarnią oraz korytarz spacerowy służą jako poczekalnia. Wentylacja. W budynku zastosowano wentylację naturalną, nawiew następuje otworami w ścianach podłużnych, wywiew przez otwory w kalenicy. Oświetlenie naturalne. Światło wpada do budynku przez otwory okienne w ścianach podłużnych oraz przez świetlik w kalenicy, zintegrowany z systemem wentylacji kalenicowej. Oświetlenie sztuczne. Przewidziano oświetlenie o natężeniu 100 lx, mierzone na poziomie podłogi, z możliwością stopniowego zmniejszenia natężenia do 5 lx w nocy. W wydzielonych pomieszczeniach hali udojowej oraz w biurze natężenie oświetlenia wynosi 200 lx. Konstrukcja budynku Konstrukcję stanowią poprzeczne układy nośne w postaci ram stalowych, bez podpór pośrednich, rozstawione w module 360 cm. Fundamenty. Pod słupami stalowymi ram znajdują się żelbetowe stopy fundamentowe, a pod ścianami zewnętrznymi betonowe ściany fundamentowe oraz ławy fundamentowe W celu wariantowego rozwiązania ścian z lekkiej obudowy stosuje się belkę podwalinową. Betonowe i żelbetowe konstrukcje zabezpieczono przed wilgocią środkami hydroizolacyjnymi. Ściany fundamentowe są wyniesione ponad poziom terenu na wysokość min. 30 cm. Podłogi. Wykonane są z betonu klasy C 16/20, o grubości dostosowanej do obciążeń, np. na stole paszowym grubość wynosi 20 cm. W korytarzach gnojowych nad kanałami gnojowymi zastosowano prefabrykowane płyty szczelinowe o grubości 16 cm. Głębokość kanałów przyjęto 120 cm. Do prawidłowego funkcjonowania systemu składowania i usuwania gnojowicy poziom płynnych odchodów w kanale powinien wynosić min. 40 cm i maks. 80 cm. 18
Rys. Przekrój kanału gnojowicowego W konstrukcji podłogi pełnej płyta betonowa jest zbrojona siatką stalową. Konstrukcja podłogi składa się z następujących warstw: podsypka piaskowa min. 15 cm, beton podkładowy klasy C 8/10 5 10 cm, beton zasadniczy zbrojony klasy C 16/20 15 20 cm. Ściany podłużne. Ściany zewnętrzne podłużne spełniają rolę ścian osłonowych. Wykonane są do wysokości 160 cm z płyt warstwowych, mocowanych do konstrukcji ramy nośnej. Płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego, obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. Materiałem termoizolacyjnym jest styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna. Zamiennie ściany zewnętrzne mogą być wykonane z elementów drobnowymiarowych, np. bloczków, pustaków. Wewnętrzne powierzchnie ścian należy otynkować. Ściany szczytowe. Ściany szczytowe wykonane są do pełnej wysokości z tego samego materiału co ściany podłużne. Okna. W ścianach zewnętrznych podłużnych zamontowane są okna z poliwęglanu, przesuwane w układzie góra dół na całej długości ścian zewnętrznych. Wysokość otworu okiennego wynosi 120 cm. Zamiennie można: wstawić okna tradycyjne, pozostawiając w pasie podokapowym otwory nawiewne wentylacji naturalnej; w otwory okienne wstawić ramę osiatkowaną; otwory okienne przysłonić deskami w układzie wertykalnym, o szerokości np. 10 cm, w odstępie 2,5 3 cm. Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami przesuwanymi góra dół 19
Rys. Fragment ściany podłużnej z oknami tradycyjnymi i otworem nawiewnym Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami przysłoniętymi deskami pionowymi Rys. Fragment ściany podłużnej z otworami osiatkowanymi Dach. Izolowany termicznie dach zbudowano z płyt warstwowych, mocowanych do stalowych płatwi. Dachowe płyty warstwowe wykonane są z rdzenia z materiału termoizolacyjnego (styropian, pianka poliuretanowa lub wełna mineralna), obustronnie obłożonego stalowymi blachami powlekanymi. W kalenicy zamontowano element wywiewny systemu wentylacji naturalnej. 20
OBORA DLA KRÓW MLECZNYCH NR KARTY OR-5 INSTYTUT TECHNOLOGICZN O- PRZYRODNICZY Oddział 02-532 WARSZAWA ul. RAKOWIECKA 32 OBORA WOLNOSTANOWISKOWA BOKSOWA DLA 60 KRÓW MLECZNYCH Data opracowania czerwiec 2013 Data aktualizacji grudzień 2013 Stron 4 Charakterystyka obiektu 60 krów mlecznych utrzymanie w boksach legowiska z materacami podłogi betonowe szczelinowe wentylacja naturalna dojarnia typu rybia ość powierzchnia użytkowa 764,40 m 2 powierzchnia zabudowy 811,90 m 2 kubatura 3242,50 m 3 Przekrój pionowy Przekrój poziomy Funkcja i technologia 21
Obora przeznaczona jest dla krów mlecznych utrzymywanych w systemie wolnostanowiskowym boksowym, ściołowym lub bezściołowym na materacach. Liczba stanowisk wynosi 60. Kojce porodowe oraz cielęta, młodzież i krowy zasuszone umieszczono w osobnym budynku. Krowy utrzymywane są w dwóch rzędach boksów. Hala udojowa, pomieszczenie zaplecza technicznego, zbiornik na mleko, biuro oraz sanitariat znajdują się w wydzielonej części obory. Modułowe rozwiązania konstrukcyjne umożliwiają łatwą zmianę obsady. Żywienie. Pasze pełnoporcjowe są dostarczane i rozprowadzane na stole paszowym ciągnikiem z doczepionym wozem paszowym. Pojenie. W korytarzach poprzecznych przewidziano zainstalowanie sześciu poideł korytowych (3 x 2 szt.), o wymiarach 1,0 x 0,45 m. Usuwanie nawozu. W oborze powstaje nawóz w postaci gnojowicy (z niewielką ilością ściółki). Nawóz z kanałów usuwa się cyklicznie do zbiornika zasadniczego o pojemności 450 m 3. Ścielenie. Stanowiska legowiskowe wyposażone w materace dościela się niewielką ilością drobno pociętej ściółki (0,5 kg na stanowisko). Dojenie. Dojenie odbywa się w hali udojowej typu rybia ość 2 x 4. Powierzchnia przed dojarnią oraz korytarz spacerowy służą jako poczekalnia. Wentylacja. W budynku zastosowano wentylację naturalną, nawiew następuje otworami w ścianach podłużnych, wywiew przez otwory w kalenicy. Oświetlenie naturalne. Światło wpada do budynku przez otwory okienne w ścianach podłużnych oraz przez świetlik w kalenicy, zintegrowany z systemem wentylacji kalenicowej. Oświetlenie sztuczne. Przewidziano oświetlenie o natężeniu 100 lx, mierzone na poziomie podłogi, z możliwością stopniowego zmniejszenia natężenia do 5 lx w nocy. W wydzielonych pomieszczeniach hali udojowej oraz w biurze natężenie oświetlenia wynosi 200 lx. Konstrukcja budynku Konstrukcję stanowią poprzeczne układy nośne w postaci ram stalowych, bez podpór pośrednich, rozstawione w module 360 cm. Fundamenty. Pod słupami stalowymi ram znajdują się żelbetowe stopy fundamentowe, a pod ścianami zewnętrznymi betonowe ściany fundamentowe oraz ławy fundamentowe W celu wariantowego rozwiązania ścian z lekkiej obudowy stosuje się belkę podwalinową. Betonowe i żelbetowe konstrukcje zabezpieczono przed wilgocią środkami hydroizolacyjnymi. Ściany fundamentowe są wyniesione ponad poziom terenu na wysokość min. 30 cm. Podłogi. Wykonane są z betonu klasy C 16/20, o grubości dostosowanej do obciążeń, np. na stole paszowym grubość wynosi 20 cm. W korytarzach gnojowych nad kanałami gnojowymi zastosowano prefabrykowane płyty szczelinowe o grubości 16 cm. Głębokość kanałów przyjęto 120 cm. Do prawidłowego funkcjonowania systemu składowania i usuwania gnojowicy poziom płynnych odchodów w kanale powinien wynosić min. 40 cm i maks. 80 cm. 22