Wybór i rozstawienie tryskaczy Wybór urządzenia tryskaczowego

URZĄDZENIA TRYSKACZOWE VDS CEA 4001:2008 Wybór i rozstawienie tryskaczy Wybór urządzenia tryskaczowego mgr inż. Przemysław Kubica Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Zagadnienia 2 Rozstawienie i odległość tryskaczy; Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy; Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych; Wymagania szczególne.

Rozstawienie i odległość tryskaczy 3 Rozstawienie regularne Rozstawienie nieregularne

Rozstawienie i odległość tryskaczy 4 Tablica 11.01 - Maksymalna powierzchnia chroniona przez jeden tryskacz i odległość między tryskaczami, w przypadku tryskaczy innych niż przyścienne Klasa zagrożenia pożarowego Maksymalna powierzchnia chroniona przez jeden tryskacz m 2 Maksymalne odległości m Rozstawienie regularne Rozstawienie nieregularne S D S D LH 21,0 4,6 4,6 6,1 6,1 OH 12,0 4,0 4,0 5,0 5,0 HHP i HHS 9,0 3,7 3,7 4,4 4,4

Rozstawienie i odległość tryskaczy 5 OH 2? m 4 m

6 Rozstawienie i odległość tryskaczy

Rozstawienie i odległość tryskaczy 7 Tablica 11.02 - Maksymalna powierzchnia chroniona przez jeden tryskacz i odległość między tryskaczami, w przypadku tryskaczy przyściennych Klasa zagrożenia pożarowego Maks. pow. przez tryskacz m 2 Odległość mierzona wzdłuż ścian Między Do trysk. ściany m m LH 17,0 4,6 2,3 OH 9,0 3,4 1,8 Szerokość pomieszczenia (w) m Długość pomieszczenia (l) m Rzędy tryskaczy przyściennych Rozstawie nie (płaszczyz na pozioma) w 3,7 dowolna 1 jeden rząd 3,7 < w 9,2 2 regularne 7,4 > 9,2 2 nieregular. w > 7,4 dowolna 2 uwaga 1) regularne w 3,7 dowolna 1 jeden rząd 3,7 < w 6,8 2 regularne 7,4 > 6,8 2 nieregular. w > 7,4 dowolna 2 uwaga 1) regularne

Rozstawienie i odległość tryskaczy 8 Minimalne odległości między tryskaczami Odległość między tryskaczami nie powinna być mniejsza niż 2 m, z wyjątkiem następujących przypadków: gdy zostaną zastosowane środki zapobiegające wzajemnemu zraszaniu się tryskaczy; tryskacze w regałach, w poziomach pośrednich; otwory w stropach np. schody ruchome, klatki schodowe.

Rozstawienie i odległość tryskaczy 9 Maksymalne odległości tryskaczy od ścian Jako maksymalną odległość tryskaczy od ścian i ścianek działowych należy przyjmować odpowiednio najmniejszą spośród podanych niżej wartości: 2,0 m w przypadku rozstawienia regularnego; 2,3 m w przypadku rozstawienia nieregularnego; 1,5 m, gdy strop lub dach ma odkryte podciągi lub krokwie; 1,5 m od otwartych fasad, w przypadku budynków bez stałych ścian zewnętrznych;

Rozstawienie i odległość tryskaczy 10 Minimalne odległości tryskaczy od ścian Odległość tryskacza od ściany nie może być mniejsza niż 0,1 m (nie dotyczy tryskaczy przyściennych). Tryskacze przyścienne powinny znajdować się od 0,1 m do 0,15 m poniżej stropu i w odległości od 0,05 m do 0,15 m od ściany, mierząc w poziomie od rozpryskiwacza tryskacza.

Rozstawienie i odległość tryskaczy 11 Odległości tryskaczy od stropów optymalnie rozpryskiwacz w odległości 7,5 cm do 15 cm od stropu maksymalnie rozpryskiwacz w odległości 45 cm (niepalne) i 30 cm (palne)od stropu Obszar o maksymalnych odległościach powinien być możliwie najmniejszy

Rozstawienie i odległość tryskaczy 12 Przeszkody zakłócające rozdział wody

Rozstawienie i odległość tryskaczy 13 Belki i podobne przeszkody

14 Rozstawienie i odległość tryskaczy

Rozstawienie i odległość tryskaczy 15 Słupy Jeżeli tryskacze przy dachu lub stropie zostaną zainstalowane bliżej niż 0,6 m od boku słupa, to po przeciwnej stronie słupa, w odległości maksimum 2 m powinien być zainstalowany kolejny tryskacz. Platformy, kanały/przewody instalacyjne itp. Należy instalować tryskacze pod platformami, kanałami, przewodami instalacyjnymi, grzejnikami panelowymi, galeriami, pomostami, które są: prostokątne i szersze niż 1,0 m; okrągłe i o średnicy większej niż 1,2 m.

Rozstawienie i odległość tryskaczy 16 foto. Jacek Świetnicki

Rozstawienie i odległość tryskaczy 17 Otwory w stropie Liczba tryskaczy wokół otworów w stropie, utworzonych przez schody ruchome, biegi schodów itp. powinna być podwyższona. Tryskacze należy rozmieścić w odległości nie mniejszej niż 1,5 m od siebie i nie większej niż 2 m. Odległość tryskaczy od otworu w stropie, mierzona w poziomie, nie powinna być większa niż 0,5 m.

Rozstawienie i odległość tryskaczy 18 Poniżej rozpryskiwaczy tryskaczy zainstalowanych przy dachach i stropach należy stale zachowywać co najmniej następujące wolne przestrzenie: LH i OH: - 0,3 m dla tryskaczy rozpylających z płaskim strumieniem rozproszonej wody; - 0,5 we wszystkich innych przypadkach. HHP i HHS: - 1,0 m.

19 Rozstawienie i odległość tryskaczy

Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy 20 Temperatury zadziałania Pozycji montażowa 1. Stojące, 2. Wiszące, 3. Horyzontalne. Kształt strumienia wody 1. Klasyczne, 2. Rozpylające, 3. Rozpylające z płaskim strumieniem wody. Czułość tryskacza 1. Szybkiego reagowania, 2. Specjalnego reagowania, 3. Normalnego reagowania. Stała wypływu 1. K 57, 2. K 80, 3. K 115, 4. K 160, 200, 240, 320, 360. Rodzaj zamka 1. Ampułkowe, 2. Topikowe. Inne cechy

Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy 21 www.insurance-risk-mgmt.utoronto.ca

22 Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy

Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy 23 Klasa zagrożenia Intensywność zraszania, mm/min LH 2,25 Rodzaj tryskaczy klasyczne, rozpylające, stropowe lub wpuszczane, rozpylające o płaskim strumieniu wody, obudowane, zakryte i przyścienne K tryskaczy OH 5,0 80 HHP i HHS tryskacze przy stropie lub dachu HHS tryskacze w poziomach pośrednich przestrzeni wysokiego składowania 10 klasyczne, rozpylające 80 lub 115 >10 12,5 57 klasyczne, rozpylające 115 >12,5 klasyczne, rozpylające 115 lub 160 klasyczne, rozpylające i rozpylające o płaskim strumieniu rozproszonej wody 80 lub 115

Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy 24 Temperatury zadziałania Temperatura zadziałania powinna być wyższa o 30 C od maksymalnej temperatury otoczenia, przyjmuje się 68 C-74 C Pod szklanymi dachami oknami dachowymi 93 C-100 C www.iklimnet.com

Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy 25 Czułość Normalnego reagowania Specjalnego reagowania Szybkiego reagowania Tryskacze w regałach Czułość tryskaczy Tryskacze przystropowe zainstalowane powyżej tryskaczy w regałach Urządzenia tryskaczowe powietrzne Wszystkie inne Nie Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Nie Tak

26 Cechy konstrukcyjne i możliwości tryskaczy

27 Karta katalogowa tryskacza

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 28 Instalacje tryskaczowe: wodne, powietrzne, wodno powietrzne, sterowane (A lub B), mieszane instalacje powietrzne lub wodno-powietrzne, instalacje tryskaczowe rozbudowane o część z zaworem wzbudzającym.

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 29 foto. Jacek Świetnicki

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 30 Instalacje wodne: Tablica 10.01 - Maksymalna ilość tryskaczy przyłączona do ZKA wodnych i wstępnie sterowanych Klasa zagrożenia pożarowego Maksymalna ilość tryskaczy LH 500 OH, łącznie z tryskaczami zainstalowanymi w przestrzeniach LH HH, łącznie z tryskaczami zainstalowanymi 1 000, z wyłączeniem jak dopuszczono w załącznikach D i F. 1 000 w przestrzeniach OH i LH Określając liczbę tryskaczy, można przyjąć stosunek całkowitej powierzchni chronionej, przez maksymalną powierzchnię chronioną przez tryskacz, przy czym rzeczywista liczba tryskaczy nie może przekroczyć dwukrotności liczby dopuszczonej w tablicy 10.01.

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 31 Instalacje wodne: Centrum handlowe o powierzchni 10 000 m2, zastosowano 1900 tryskaczy. Ile ZKA? Teoretyczna ilość tryskaczy, przy uwzględnieniu maksymalnej powierzchni chronionej przez tryskacz: 10 000 m2/ 12 m2 = 834 Dopuszczalna dla 1 ZKA = 1000, dwukrotność = 2 000. 834 < 1000, czyli Ilość teoretyczna mniejsza od dopuszczalnej 1900 < 2000, czyli rzeczywista zastosowana, jest mniejsza niż dwukrotność dopuszczalnej. Wystarczy 1 ZKA.

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 32 Instalacje wodne: Centrum handlowe o powierzchni 13 000 m2, zastosowano 1900 tryskaczy. Ile ZKA? Teoretyczna ilość tryskaczy, przy uwzględnieniu maksymalnej powierzchni chronionej przez tryskacz: 13 000 m2/ 12 m2 = 1084 Dopuszczalna dla 1 ZKA = 1000, dwukrotność = 2 000. 1084> 1000 czyli ilość teoretyczna większa od dopuszczalnej 1900 < 2000 czyli rzeczywista zastosowana, jest mniejsza niż dwukrotność dopuszczalnej. Należy zastosować 2 ZKA.

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 33 Instalacje wodne: Centrum handlowe o powierzchni 10 000 m2, zastosowano 2100 tryskaczy. Ile ZKA? Teoretyczna ilość tryskaczy, przy uwzględnieniu maksymalnej powierzchni chronionej przez tryskacz: 10 000 m2/ 12 m2 = 834 Dopuszczalna dla 1 ZKA = 1000, dwukrotność = 2 000. 834 < 1000, czyli ilość teoretyczna mniejsza od dopuszczalnej 2100 > 2000, czyli rzeczywista zastosowana, jest większa niż dwukrotność dopuszczalnej. Należy zastosować 2 ZKA.

34

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 35 Instalacje wodne: Jeżeli jedna stacja /stanowisko/ kontrolno alarmowe obsługuje więcej niż jedną kondygnację, to należy zastosować podział na strefy odwadniania i alarmowania. Alarmowanie należy zrealizować za pomocą wskaźników przepływu, wyposażonych w układ do testowania.

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 36 Instalacje powietrzne: Sekcje tryskaczowe powietrzne są wypełnione, za zaworem kontrolnoalarmowym, sprężonym powietrzem lub gazem obojętnym, a przed zaworem kontrolno-alarmowym wodą pod ciśnieniem. Należy przewidzieć stałe zasilanie powietrzem/gazem obojętnym w celu utrzymania ciśnienia w sieci przewodów rurowych. Wydajność efektywna sprężarki: 8 m3/h, maks. czas napełniania sekcji 1 h. Jeżeli więcej niż 2 powietrzne stanowiska /stacje/ kontrolno alarmowe, to należy zastosować 2 sprężarki.

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 37 Instalacje powietrzne: Sekcja powinna być utrzymywana w zakresie ciśnień zalecanych przez producenta zaworu kontrolnoalarmowego.

38 Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych Należy stosować tryskacze stojące, lub tryskacze suche i odejścia od góry rury. Nie dopuszcza się tryskaczy szybkiego reagowania.

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 39 Instalacje powietrzne: Pojemność sieci tryskaczowej za stanowiskiem kontrolno-alarmowym nie powinna przekraczać wartości podanych w Tabeli 10.02, przy czym najważniejszy jest czas od otwarcia tryskacza do wypływu wody: 90 sekund dla I =< 5mm/min, 60 sekund dla I > 5 mm/min Rodzaj sekcji Maksymalna pojemność sieci tryskaczowej m 3 Bez przyspieszacza typu akcelerator lub typu exhaustor Z przyspieszaczem typu akcelerator lub typu exhaustor 1,5 4,0

Rodzaj i wielkość instalacji tryskaczowych 40 Instalacje powietrzne: W budynkach wielokondygnacyjnych do jednego stanowiska /stacji/ kontrolno alarmowej, można przyłączyć tryskacze tylko z jednej kondygnacji.

41 Karta katalogowa ZKA, wskaźnika przepływu

42

Wymagania szczególne 43 Budynki wielopiętrowe załącznik D Dotyczy klas OH1, OH2, OH3; Podział na strefy /alarmowe/ po 500 tryskaczy Możliwość odwodnienia każdej strefy Każda kondygnacja oddzielną strefą W jednej strefie jeden użytkownik Monitorowanie elementów armatury odcinającej Dodatkowe obejście ZKA Do jednego stanowiska /stacji/ kontrolno alarmowej do 10 000 tryskaczy

Wymagania szczególne 44 Budynki wysokościowe załącznik E Klasa zagrożenia pożarowego OH3, Maksymalna różnica wysokości między tryskaczami przekracza 45 m; Podział na strefy zgodny z D Podział na grupy /sekcje/ o różnicy do 45 m Jeżeli ciśnienia przekroczą 12 bar to zastosować reduktory

1 Zbiornik wody 2 Pompa wielostopniowa 3 Przepływomierz 4 Punkt pomiarowy zasilania wodą 5 Stanowisko kontrolno-alarmowe (układ z obejściem) 6 Urządzenie do badania przepływu i odwodnienie strefy 7 Dodatkowy zawór odcinający strefę 8 Alarmowy wskaźnik przepływu 9 Tryskacz 10 Alarmowy wskaźnik przepływu i odwodnienie strefy 45

Wymagania szczególne 46 Ochrona osób załącznik F Podział na strefy po 200 tryskaczy, Tryskacze szybkiego reagowania (z wyjątkami), Zalecane podwójne ZKA, Dodatkowe wymagania dla teatrów, Dodatkowe wymagania dla konserwacji.

Wymagania szczególne 47 Instalacje tryskaczowe ESFR załącznik L ESFR duże K, małe RTI, wiszący, duże, szybkie krople; Zastosowanie magazyny, gdzie brak możliwości instalowania tryskaczy w regałach; Mała tolerancja błędu, ścisły rygor projektowy; Półki regałów co najmniej 50% prześwitu lub powierzchnia mniejsza niż 2 m2 i prześwity 0,15m przy każdej półce

Wymagania szczególne 48 Instalacje tryskaczowe ESFR załącznik L Konfiguracja składowania

Następne zajęcia 49 I. Postęp projektu 4. Opis techniczny instalacji tryskaczowej 4.3. Liczba, rodzaj i średnica zaworów kontrolno-alarmowych (producent, model, średnica, osprzęt, liczba tryskaczy zasilana przez zawór) 4.5. Liczba tryskaczy (całkowita liczba tryskaczy, liczba tryskaczy w poszczególnych sekcjach, liczba tryskaczy w poszczególnych kategoriach zagrożenia, wysokość najwyżej zamontowanego tryskacza w każdej sekcji) 4.8. Parametry zastosowanych tryskaczy (producent, model, cechy, wytyczne rozstawienia w poziomie i pionie: maksymalne i minimalne odległości od tryskaczy, przegród, przeszkód, rysunki pomocnicze)

Następne zajęcia 50 I. Postęp projektu cd. 8. Karty katalogowe urządzeń Stanowisko /Stacja/ Kontrolno Alarmowe czyli ZKA + manometry, zasuwa odcinająca, komora opóźniająca, przyspieszacz etc. Tryskacze Wskaźnik przepływu, Łącznik ciśnienia (na stronach producentów lub dystrybutorów, zwracać uwagę na znak CE, na kartach katalogowych wyróżnić kolorem parametry Waszego urządzenia) 9. Deklaracje zgodności, certyfikaty

Następne zajęcia 51 I. Postęp projektu cd., Rysunki, Rys 2. rozmieszczenie tryskaczy rodzaj(-e) tryskaczy i ich znamionowa(-e) temperatura(-y) zadziałania (w legendzie); umiejscowienie i rodzaj stanowisk kontrolno-alarmowych oraz umiejscowienie turbinowych urządzeń alarmowych;

Następne zajęcia 52 I. Postęp projektu cd., Rysunki, Rys 4. przekroje każdej kondygnacji, pokazujące odległość tryskaczy od stropów, elementów konstrukcyjnych itp, które mogłyby zakłócić rozstawienie tryskaczy lub rozdział wody z tryskaczy;

Następne zajęcia 53 II. Zakres testu Projektowanie hydrauliczne; Armatura; Przewody rurowe; Metody wymiarowania sieci przewodów rurowych; Załącznik G.