Zasady bezpieczeństwa dzieci w kontakcie z psem

Zasady bezpieczeństwa dzieci w kontakcie z psem KaŜdy dorosły człowiek i dziecko powinien wiedzieć, Ŝe jego bezpieczeństwo jest rzeczą bardzo waŝną i w związku z tym powinno znać zasady postępowania w róŝnych miejscach i sytuacjach Ŝyciowych, aby uniknąć zagroŝeń jakie mogą w nich wystąpić. W ostatnich latach wzrosła moda na posiadanie psów ras obdarzonych z natury duŝą siłą, mających bronić swoich właścicieli i coraz częściej słyszymy o niepokojących informacjach o dzieciach pogryzionych przez psy. Statystyka wykazuje, Ŝe najliczniejszymi ich sprawcami są zwykłe kundle. Na drugim miejscu znajdowały się owczarki niemieckie, a na trzecim jamniki. Cztery pogryzienia, ale bardzo dotkliwe spowodowały psy rasy rottweiler Mimo, iŝ pies nazywany jest najlepszym przyjacielem człowieka kaŝda osoba, która ma kontakt z psem powinna pamiętać, Ŝe moŝe on być bardzo niebezpieczny. Dlatego, w ramach bezpiecznych zachowań w kontakcie z psami kaŝde dziecko powinno wiedzieć, Ŝe: nie wolno bawić się z psami obcymi, nawet jak właściciel jest w pobliŝu, nawet jeśli wydaje się przyjazny, nie wolno go głaskać i szczególnie gdy pies jest duŝy, nie wolno głaskać obcego psa bez zgody właściciela, nie wolno psa draŝnić, dokuczać mu czy próbować go uderzyć; często nie zdając sobie z tego sprawy, moŝna wyzwolić u psa agresję, uderzając w ogrodzenie czy rzucając w niego róŝnymi przedmiotami, jeśli pies zaczął na dziecko szczekać lub próbuje je zaatakować, musi ono stanąć na baczność, załoŝyć dłonie na kark i zgiętymi ramionami zasłonić twarz (jest to postawa bezpieczna stojąca). Jeśli będziesz stać spokojnie, pies obwącha je i odejdzie, NIGDY NIE WOLNO PRZED PSEM UCIEKAĆ, jeśli dziecko ma rower, moŝe się nim zasłonić przed atakującym psem lub odgrodzić się od niego za pomocą np. tornistra, plecaka, kurtki nie wolno wchodzić na cudzą posesję, gdzie jest pies, nie wolno skracać sobie drogi do domu przejściem przez podwórko sąsiada albo ogród, zawsze naleŝy powaŝnie traktować tabliczki z napisami np.: Tutaj ja pilnuję i Uwaga! Zły pies!, 1

pies nie jest zabawką, nie wolno go ciągnąć za uszy, wkładać mu palców do oczu czy ciągnąć za ogon, nie wolno przeszkadzać psu, kiedy je; moŝe pomyśleć, Ŝe dziecko chce zabrać mu poŝywienie, i dlatego moŝe je ugryźć, nie wolno zabierać psu jego zdobyczy, to moŝe być np.: pokarm, piłka, zabawka, kij. na spacerze naleŝy pamiętać o zasadach obowiązujących właścicieli zwierząt, nie wolno panicznie uciekać na widok zbliŝającego się psa (na rowerze, biegiem), nie wolno zabierać matce szczeniąt. Dlaczego pies bywa agresywny? Zwierzę rzadko atakuje bez przyczyny, choć tak się moŝe z pozoru wydawać. Najczęściej zostaje sprowokowane do napaści przez nie uświadamiającego tego sobie człowieka. Normalny, zdrowy pies nie powinien szczerzyć zębów i doskakiwać do spokojnie zachowujących się ludzi. Zdarza się to jednak. Poznanie powodów takich reakcji pozwoli nam uniknąć niebezpieczeństwa. Zwierzę wyczuwa, Ŝe się boimy. Gdy na widok kaŝdego groźnie wyglądającego wilczura lub rottweilera oblewa nas zimny pot, wówczas zmienia się nasz zapach, co pies od razu wyczuwa. Zapach strachu działa na niego draŝniąco. Nieświadomie teŝ - ruchami ciała - wysyłamy sygnał lęku. Jeśli pies naprawdę ma złe zamiary, tylko go to sprowokuje do ataku. Starajmy się, więc opanować. Większość psów to wspaniałe, przyjacielskie zwierzęta, które jeśli puszczają się za nami w pogoń przez pół łąki, to najczęściej tylko po to, aby się przywitać. Postawa psa i jego zachowanie wskazuje kiedy moŝe Cię on zaatakować By rzeczywiście móc zrozumieć, co pies chce wyrazić, trzeba obserwować przede wszystkim wzajemne ułoŝenie głowy, tułowia i ogona. Zachowania groŝące moŝna podzielić na agresywne i obrończe. Jeśli pies grozi atakiem, to jednocześnie warczy lub nawet szczeka, jego tułów jest napięty, a włos najeŝony; ogon jest uniesiony wysoko ponad głowę i cały napięty, głowa jest leciutko pochylona, uszy wyraźnie nachylone ku przodowi, a zęby całkowicie odsłonięte Gdy pies chce komuś grozić lub zaimponować, to stara się przede wszystkim wydać się jak największym. Staje na wyprostowanych kończynach, z wysoko uniesionym, lekko drgającym na końcu ogonem tuŝ przed swym rywalem, głowa jest lekko odwrócona w bok, a uszy czujnie nastawione ku przodowi. 2

Zasady postępowania z psem Traktuj psa tak, jak chcesz by traktowano ciebie. Pies nie zawsze ma ochotę na przytulanie i głaskanie. MoŜe mieć teŝ swoje dobre i złe nastroje. Zwłaszcza objęcie go za szyję moŝe spowodować gwałtowną reakcję. Pies czuje się wtedy "złapany" i chce się wyswobodzić, niejednokrotnie nie przebierając w środkach. Jeszcze jeden przedmiot waszych pieszczot to uszy, ale czy lubicie jak się was łapie za ucho. Nie podchodź do psa bez pytania. Czasem pies ma smutne doświadczenia w obcowaniu z waszymi rówieśnikami, czasem jest rozdraŝniony lub chory - o tym wszystkim powie wam jego pan. Kiedy natomiast pies jest pozbawiony opieki, zrezygnujcie z zawarcia znajomości, jeŝeli siedzi koło jakichś toreb lub koło wózka - jest teraz w pracy i z przejęciem strzeŝe rzeczy swojego pana. Nie podchodźcie teŝ do psa, który leŝy na swoim legowisku lub w budzie - to jego prywatny teren i z pewnością nie będziecie proszonymi gośćmi. W kaŝdym przypadku lepiej jest przykucnąć i zawołać psa do siebie - jeŝeli będzie się chciał przywitać na pewno podejdzie. Unikaj wszystkiego co pies mógłby zrozumieć jako zagroŝenie lub atak. Nie wszystkie psy umieją się bawić w aportowanie. Czasem patyk uniesiony nad głową do rzutu moŝe psa przerazić, zwłaszcza jeŝeli był kiedyś bity. Pamiętajcie, Ŝe najczęściej pies atakuje tylko w ostateczności kiedy się czegoś boi. Boi się czasem i duŝego - małego człowieka, który się nad nim pochyla. Dlatego zawsze lepiej jest przykucnąć, gdy chce się pogłaskać małego psa. Nigdy nie patrz prosto w oczy psu. W psim społeczeństwie takie wpatrywanie się to pierwsze słowo do bitki, to wyzwanie na pojedynek, a wy przecieŝ spotkaliście się po to, Ŝeby się bawić. UwaŜaj na psi ogon. Czym jest ogon dla psa trudno nam zrozumieć, gdyŝ sami takowego nie posiadamy. Stanowi on jednak dla zwierzęcia jeden z podstawowych środków "między psiej" komunikacji. Kiedy ogon jest wciśnięty miedzy tylne łapy, znak to, Ŝe pies się boi, a przeraŝony złapie zębami wszystko co się zbliŝy. Ogon sterczący do góry, wypręŝony w bezruchu, to juŝ powaŝna groźba - pies jest zły i lepiej zejść mu z oczu. 3

Nie przeszkadzaj psu w jedzeniu. Jedzenie stanowiło dla psich dzikich przodków sprawę przetrwania, a chętnych do "miski" było wielu. Ów atawizm jest silnie zakorzeniony u naszych czworonogów. Choć często nigdy nie zaznały głodu, bronią swojego poŝywienia "dla zasady". OstroŜnie baw się z psem. Nie ma większej frajdy, jak wspólne zabawy. Psy jednak to straszne "fajtłapy" i nieraz zdarza im się złapać zębami za rękę, zamiast za patyk czy piłkę. Nie chcą przy tym oczywiście wyrządzić Ŝadnej krzywdy. UwaŜajcie takŝe kiedy biegacie. Instynkt pościgu i złapania ofiary, to równieŝ spadek po dzikich dziadkach. Nie ma w tym cienia agresji, ale dobrze, gdy skończy się tylko na potarganych portkach. Nigdy nie uciekaj przed psem. Gdy boicie się psów, nie uciekajcie nawet do mamy, ona niewiele tu moŝe pomóc, a bieg i pisk tylko pobudzą psa do "polowania". Kiedy ogarnie was strach, stańcie spokojnie, schowajcie twarz w dłonie i udawajcie, Ŝe jesteście drzewkiem. Pies was obwącha i pójdzie sobie dalej. Nigdy nie rozdzielaj bijących się psów. Zazwyczaj takie psie bijatyki kończą się równie szybko jak się zaczęły. Nie krzyczcie i nie bijcie gryzących się psów. To ich sprawy i muszą załatwić je między sobą. Nic tu nie wskóracie, a moŝecie jeszcze tylko sami oberwać. Nie wyrywaj się psu. Kiedy pies chwyci was zębami, lub jakąś waszą rzecz, w większości przypadków nie chce ugryźć, tylko przytrzymać. Szarpanie pobudza go do walki, a gdy przyjrzycie się kiedyś zębom psa, zobaczycie, Ŝe jesteście bez szans - są silne i zakrzywione do wewnątrz. Baw się z psem tylko w obecności dorosłych. Rozbawiony psiak moŝe czasem poczuć się jak za swych szczenięcych lat, kiedy to bawił się w kojcu razem ze swym rodzeństwem. Zapomni wtedy, Ŝe ludzka skóra jest o wiele delikatniejsza niŝ psia i Ŝe nie chroni jej grube futro. MoŜe teŝ zapomnieć, Ŝe macie tylko dwie nogi i łatwo was przewrócić skacząc na plecy. Dlatego lepiej, Ŝeby zawsze ktoś chłodnym okiem kontrolował wasze wybryki. Nie ma dwóch takich samych psów. KaŜdy pies ma inny charakter. Za kaŝdym razem naleŝy powoli od początku poznawać kolejnego nowego psa-przyjaciela, zrozumieć co lubi, co go cieszy i draŝni, a czego się boi. 4

Postawa psa agresywnego Pies zdecydowanie dominujący Dominacja/agresja (groźba zaczepna) Wygląd oznajmia o jego przewodniej pozycji i groŝącym atakiem w wypadku sprowokowania Pies wystraszony Lęk/agresja (groźba obronna) Wygląd oznajmia o swojej przewodniej pozycji i groŝące atakiem w przypadku sprowokowania i podraŝnienia go. 5

Gdy pies atakuje: 1. Stań nie uciekaj, 2. Nie patrz psu w oczy, 3. Nie okazuj strachu, mimo Ŝe to trudne, 4. Nie odwracaj się tyłem do psa, zwłaszcza jeŝeli jest duŝy. Jeśli skoczy na plecy, moŝe przewrócić nawet dorosłego, a dziecko bez trudu, 5. Ustaw się do psa bokiem na lekko rozstawionych nogach. To pozwala lepiej utrzymać równowagę, 6. Przyjmij niŝej pokazaną pozycję Ŝółwia. Ochronisz wystające części ciała, za które zwykle chwyta pies. 1 2 3 4 5 6 Spleść dłonie do wewnątrz Schowaj kciuki do środka Załóz ręce na kark Osłoń dłońmi uszy oraz oczy Kucnij Przyciągniij głowę do kolan Pies, zniechęcony taką postawą i brakiem reakcji z Twojej strony powinien odejść. Jeśli nie zdąŝyłeś/łaś przyjąć pozycji Ŝółwia... Ustaw się do psa bokiem, w lekkim rozkroku, a zaciśniętymi w pięść dłońmi osłoń szyję. Taka postawa sprawi, Ŝe nie będziesz miał kontaktu wzrokowego z psem, a z racji tego, Ŝe będziesz stał w rozkroku, niełatwo będzie Cię przewrócić. Nie wykonuj gwałtownych ruchów. Staraj się nic nie mówić. Jeśli atak psa będzie na tyle gwałtowny, Ŝe zostaniesz przewrócony, postaraj się zwinąć się w kłębek i leŝeć nieruchomo - z twarzą do ziemi, złączonymi nogami, z pięściami na karku, rękami osłaniając uszy. 6

Gdy zostaniesz pogryziony...? Powinieneś niezwłocznie udać się do lekarza. Masz prawo uzyskać od właściciela psa, przedstawienia aktualnego zaświadczenia o szczepieniu czworonoga przeciwko wściekliźnie/poddania go kwarantannie (obserwacja psa przez weterynarza). W przypadku, gdy nie jest znany właściciel czworonoga, powinieneś zgłosić ten fakt StraŜy Miejskiej lub Policji. Ważne dla właścicieli psów Należy pamiętać, iż posiadanie czworonoga niesie ze sobą obowiązek odpowiedzialności za poczynania swojego psa jak również znajomości podstawowych przepisów dot. czworonogów, Sytuacje, na które powinien uważać właściciel psa, by nie wejść w konflikt z prawem USTAWA z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks Wykroczeń (Dz.U. z 1971 r. Nr 12, poz. 114 z późn.zm.) Art. 77. Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze grzywny do 250 złotych albo karze nagany. - czyli karze podlega właściciel, który nie przestrzega obowiązku wyprowadzania psa wyłącznie na smyczy i w kagańcu. Sam fakt pozostawienia psa bez opieki i bez odpowiednich zabezpieczeń wystarczy do ukarania właściciela. Według Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz.U. z 2003 r. Nr 208, poz. 2023 z późn.z m.) -(tabela A, poz. 5) - za niezachowanie środków ostrożności przy trzymaniu psa, grzywna wynosi 200 złotych Art. 78. Kto przez drażnienie lub płoszenie doprowadza zwierzę do tego, że staje się niebezpieczne, podlega karze grzywny do 1000 złotych albo karze nagany. - w przypadku pokąsania sprawą zajmuje się prokuratura, a właściciel psa zobowiązany jest do pokrycia kosztów leczenia i wypłacenia odszkodowania - niezależnie od zasądzonej kary. 7

Według Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (Dz.U. z 2003 r. Nr 208, poz. 2023 z późn.zm.) -(tabela A, poz. 6) - za doprowadzenie psa poprzez drażnienie lub płoszenie do tego, że staje się niebezpieczny, grzywna wynosi 250 złotych USTAWA z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt w art. 56 ust. 1 nakłada obowiązek na właścicieli psów (powyżej 3 miesiąca życia) ochronnego szczepienia ich przeciwko wściekliźnie. Art. 85 powyższej ustawy stanowi: Kto uchyla się od obowiązku ochronnego szczepienia zwierzęcia przeciwko wściekliźnie podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo karze grzywny. Źródła informacji Strony internetowe: 1. Świętokrzyski Urząd Wojewódzki w Kielcach www.kielce.uw.gov.pl 2. Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach www.kielce.swietokrzyska.policja.gov.pl 3. Komenda Wojewódzka Policji w Białymstoku www.podlaska.policja.gov.pl 4. Wydział Prewencji KWP w Poznaniu www.wielkopolska.policja.gov.pl 5. StraŜy Miejskiej w Rzeszowie www.sm.erzeszow.pl 6. Strona dla właścicieli psów http://merdacze.bloblo.pl/pokaz/110110,moj-pies-prawie-mowiwiec-sluchaj-co-chce-ci-chce-powiedziec-o-komunikacji-z-psem-cz-i 7. Strona o psach http://www.psiesztuczki.pl/sekcja/psia_mowa/ Opracowanie: Małgorzata Konieczna 8