Proste frezowanie przy pomocy ShopMill. Wydanie 10.03

Proste frezowanie przy pomocy ShopMill Wydanie 10.03

Wydanie 3. zmienione 10/2003 obowiązuje od wersji oprogramowania V06.03 Wszelkie prawa zastrzeżone Powielanie albo przesyłanie również pojedynczych fragmentów tekstu, ilustracji albo rysunków jest niedozwolone bez pisemnej zgody wydawcy. Dotyczy to zarówno powielania przez fotokopie albo inną technologię jak również przenoszenia na filmy, taśmy, płyty, przeźrocza robocze albo inne media. Niniejsza instrukcja dla początkujących powstała we współpracy z firmami SIEMENS AG Automatisierungs- und Antriebstechnik Motion Control Systems Postfach 3180, D-91050 Erlangen i R. & S. KELLER GmbH Siegfried Keller, Stefan Nover, Klaus Reckermann, Olaf Anders, Kai Schmitz Postfach 131663, D-42043 Wuppertal Nr zamówieniowy:6fc5095-0aa50-0np1

Słowo wstępne Szybciej od rysunku do obrabianego przedmiotu - ale jak? Dotychczas obróbka NC była najczęściej związana ze skomplikowanymi, abstrakcyjnie kodowanymi programami NC. Praca, która mogła zostać wykonana tylko przez specjalistę. Ale każdy fachowy robotnik uczył się swojego rzemiosła i dzięki swojemu doświadczeniu w dziedzinie konwencjonalnego skrawania jest w stanie w każdym czasie wykonywać najtrudniejsze zadania - chociaż ekonomiczność stoi często na przeszkodzie. Dla tych fachowców musiała zostać stworzona możliwość efektywnego wykorzystania tej wiedzy przy pomocy obrabiarek CNC. Dlatego SIEMENS dzięki ShopMill wchodzi na nową drogę, która zwalnia fachowego robotnika z wszelkiego kodowania. Zamiast tego SIEMENS daje tym fachowcom do ręki nową generację sterowania SINUMERIK: Rozwiązaniem jest sporządzenie planu pracy zamiast programowania. Dzięki temu sporządzaniu planu pracy z prostymi, odpowiadającymi wymogom fachowej pracy sekwencjami działań użytkownik ShopMill może przy skrawaniu ponownie skoncentrować się na swojej właściwej wiedzy, wiedzy technologicznej. Nawet skomplikowane kontury i obrabiane przedmioty dają się bez trudu wykonywać przy pomocy ShopMill dzięki zintegrowanemu, sprawnemu tworzeniu drogi ruchu. Ddlatego obowiązuje: Prościej i szybciej od rysunku do obrabianego przedmiotu - przy pomocy ShopMill! Chociaż posługiwania się ShopMill można w istocie rzeczy nauczyć się bardzo łatwo, dzięki niniejszej dokumentacji szkoleniowej ShopMill jest możliwe jeszcze szybsze wdrożenie się w ten świat. Zanim zajmiemy się jednak właściwym obchodzeniem z ShopMill, w pierwszych trzech rozdziałach nakreślimy ważne podstawy: Najpierw wymienimy zalety pracy z ShopMill. Następnie pokażemy podstawy obsługi. Osobom początkującym wyjaśnimy następnie geometryczne i technologiczne podstawy produkcji. Po tej teorii nastąpi praktyka w zakresie ShopMill: Na podstawie czterech przykładów zostaną objaśnione możliwości obróbki przy użyciu ShopMill, przy czym stopień trudności przykładów będzie ciągle zwiększany. Na początku są podawane wszystkie naciśnięcia przycisków, później następuje inspirowanie do własnego działania. Następnie dowiecie się, jak przy pomocy ShopMill jest prowadzone skrawanie w pracy automatycznej. Jeżeli chcecie, możecie na zakończenie przetestować, na ile jesteście obeznani z ShopMill. Proszę uwzględnić, że stosowane tutaj dane technologiczne, ze względu na różne okoliczności na warsztacie, mają tylko charakter przykładowy. Tak jak ShopMill powstał przy pomocy robotników fachowych, również dokumentacja szkoleniowa została zredagowana we współpracy z praktykami. W tym sensie życzymy Wam wiele radości i sukcesów przy pracy z ShopMill. Autorzy Erlangen/Wuppertal, wrzesień 2003 1

Spis treści 1 Zalety pracy z ShopMill...5 1.1 Oszczędzacie czas wdrażania się... 5 1.2 Oszczędzacie czas programowania... 6 1.3 Oszczędzacie czas produkcji... 8 2 Aby wszystko sprawnie działało...10 2.1 Sprawdzona technika... 10 2.2 Pulpit obsługi maszyny... 11 2.3 Treści menu podstawowego... 13 3 Podstawy dla początkujących...18 3.1 Podstawy geometryczne... 18 3.1.1 Osie narzędzi i płaszczyzny robocze... 18 3.1.2 Punkty w przestrzeni roboczej... 20 3.1.3 Absolutne i przyrostowe podawanie wymiarów... 21 3.1.4 Ruchy prostoliniowe... 22 3.1.5 Ruchy kołowe... 23 3.2 Podstawy technologiczne... 24 3.2.1 Nowoczesne narzędzia frezarskie i wiertarskie... 24 3.2.2 Stosowane narzędzia... 25 3.2.3 Prędkość skrawania i prędkości obrotowe... 26 3.2.4 Posuw na ząb i prędkości posuwu... 27 4 Dobre wyposażenie...28 4.1 Zarządzanie narzędziami... 28 4.2 Stosowane narzędzia... 30 4.3 Narzędzia w magazynie... 31 4.4 Wymierzanie narzędzi... 31 4.5 Ustawienie punktu zerowego obrabianego przedmiotu... 32 5 Przykład 1: prowadnica podłużna...34 5.1 Zarządzanie programem i utworzenie programu... 35 5.2 Wywołanie narzędzia, korekcja promienia frezu i wprowadz. drogi ruchu... 37 5.3 Sporządzanie otworów i powtórzeń pozycji... 39 6 Przykład 2: forma wtryskowa...42 6.1 Proste i tory kołowe poprzez współrzędne biegunowe... 43 6.2 Wnęka prostokątna... 47 6.3 Wnęki kołowe na wzorze pozycji... 49 2

7 Przykład 3: płytka formowa...51 7.1 Frezowanie konturowe konturów otwartych...52 7.2 Wybieranie, pozostały materiał i obr. wykańczająca wnęk konturowych...55 7.3 Obróbka na wielu płaszczyznach...59 7.4 Uwzględnianie przeszkód...61 8 Przykład 4: dźwignia...64 8.1 Frezowanie płaszczyzny...65 8.2 Sporządzenie obramowania dla wysepki dźwigni...66 8.3 Wykonanie dźwigni...67 8.4 Sporządzenie obramowania dla wysepek kołowych...71 8.5 Sporządzenie wysepki kołowej 30-ki...72 8.6 Sporządzenie wysepki kołowej 10-ki...73 8.7 Kopiowanie wysepki kołowej 10-ki...74 8.8 Wykonywanie wysepek kołowych przy pomocy edytora rozszerzonego...75 8.9 Wiercenie głębokie...78 8.10 Frezowanie linii spiralnej...79 8.11 Wytaczanie...80 8.12 Frezowanie gwintu...81 9 Przykład 5: kołnierz...82 9.1 Sporządzenie podprogramu...83 9.2 Lustrzane odbicie kroków roboczych...87 9.3 Otwory...90 9.4 Obrót wnęk...91 9.5 Fazowanie konturów...96 9.6 Rowek podłużny i rowek kołowy...97 10 A teraz wykonanie...100 10.1 Bazowanie do punktu odniesienia...100 10.2 Zamocowanie obrabianego przedmiotu...101 10.3 Ustawienie punktu zerowego obrabianego przedmiotu...101 10.4 Wykonanie planu pracy...102 11 Jak sprawni jesteście dzięki ShopMill?...104 Indeks haseł...108 Pochodzenie rysunków...111 3

4

1 Zalety pracy z ShopMill W tym rozdziale zostaną podane szczególne zalety pracy z ShopMill. 1.1 Oszczędzacie czas wdrażania się ponieważ w ShopMill nie ma kodowań ani pojęć w językach obcych, których musielibyście się nauczyć: zapytanie o wszystkie potrzebne wprowadzenia następuje tekstem jawnym. ponieważ w przypadku ShopMill jesteście optymalnie wspierani przez kolorowe obrazy pomocy. 1 ponieważ w graficznym planie pracy ShopMill możecie również zintegrować polecenia DIN/ISO.... ponieważ przy tworzeniu planu pracy możecie w każdym czasie przełączać między danym krokiem roboczym i grafiką obrabianego przedmiotu. 5

1 Zalety pracy z ShopMill 1.2 Oszczędzacie czas programowania... ponieważ ShopMill optymalnie wspiera Was już przy wprowadzaniu danych technologicznych: musicie tylko wprowadzić wartości z podręcznika tabelarycznego posuw/ząb i prędkość skrawania - prędkość obrotową i prędkość posuwu ShopMill oblicza automatycznie. ponieważ w przypadku ShopMill przy pomocy jednego kroku roboczego możecie opisać kompletną obróbkę a wymagane ruchy pozycjonowania (tutaj od punktu zmiany narzędzia do obrabianego przedmiotu i z powrotem) są tworzone automatycznie. ponieważ na graficznym planie pracy ShopMill przedstawia w zwarty i przejrzysty sposób wszystkie kroki obróbki. Dzięki temu macie kompletny przegląd a przez to lepszą możliwość edycji również w przypadku obszernych sekwencji obróbkowych.... ponieważ przy wierceniu wiele operacji obróbkowych da się powiązać z wieloma wzorami pozycji i nie trzeba powtarzć ich wywoływania. 6

ponieważ zintegrowany procesor konturu może przetwarzać wszystkie możliwe zwymiarowania a mimo to jest bardzo prosty i przejrzysty w użyciu - dzięki wprowadzaniu na bazie języka potocznego i wsparciu graficznemu. Grubość obrabianego przedmiotu: 20 mm Wszystkie nie zwymiarowane promienie R6... ponieważ w każdym czasie możecie przy pomocy przycisku przełączać między statycznymi obrazami pomocy i dynamicznymi grafikami online. Grafika online daje Wam bezpośrednią wizualną kontrolę wprowadzonych wartości. ponieważ sporządzanie planu pracy i produkcja nie wykluczają się wzajemnie: przy pomocy ShopMill możecie równolegle do produkcji sporządzać nowy plan pracy. 7

1 Zalety pracy z ShopMill 1.3 Oszczędzacie czas produkcji ponieważ przy wyborze frezu do wybierania materiału wnęk nie musicie kierować się promieniami wnęki: pozostały materiał zostanie rozpoznany i automatycznie wybrany mniejszym frezem. Pozostały materiał ponieważ przy pozycjonowaniu narzędzia nie ma zbędnych ruchów dosuwu między płaszczyzną wycofania i płaszczyzną obróbki. Jest to możliwe dzięki ustawieniom wycofanie na RP wzgl. wycofanie zoptymalizowane. Wycofanie na płaszczyznę wycofania (RP) Wycofanie na płaszczyzny obróbki = oszczędność czasu przy produkcji Obrazy pomocy Shop- Mill 1 Ustawienie wyciofanie zoptymalizowane powinno zostać dokonane przez fachowego robotnika w nagłówku programu. Musi on przy tym uwzględnić przeszkody, np. elementy mocujące. 8

... ponieważ możecie przy minimalnym nakładzie pracy zoptymalizować sekwencję obróbkową dzięki zwartej strukturze planu pracy (tutaj np. przez zaoszczędzenie na zmianie narzędzia). Pierwotna sekwencja obróbkowa Zoptymalizowana sekwencja obróbkowa przez wycięcie i wstawienie kroku roboczego... ponieważ w przypadku ShopMill na bazie powszechnie stosowanej techniki cyfrowej (napędy SIMODRIVE,..., sterowania SINUMERIK) możecie uzyskiwać najwyższe prędkości posuwu przy optymalnej powtarzalności. 9

2 Aby wszystki sprawnie działało 2 Aby wszystko sprawnie działało W tym rozdziale poznacie na przykład podstawy obsługi ShopMill. 2.1 Sprawdzona technika Sterowanie SINUMERIK 810D jako baza dla ShopMill jest korzystnym kosztowo wprowadzeniem do zorientowanego na przyszłość cyfrowego świata CNC i napędów dla obrabiarek. Przy pomocy silników trójfazowych SIEMENS i... 2 2 2 2 2 2 2... techniki przekładniowej SIEMENS jest możliwa produkcja z najwyższymi prędkościami obrotowymi jak też prędkościami posuwu i przesuwu szybkiego. 2 10

2.2 Pulpit obsługi maszyny Wydajne oprogramowanie to jedno, ale musi być możliwa jego łatwa obsługa Zapewnia to przejrzysty pulpit obsługi maszyny dla ShopMill. Ten pulpit obsługi składa się z 3 części. Płaski pulpit obsługi OP 10 S: Jest omówiony niżej Klawiatura pełna CNC: Przyciski szczególne są objaśnione niżej. Pulpit sterowniczy maszyny: Jest omawiany w rozdziale 10 Przedstawiamy najważniejsze przyciski klawiatury pełnej CNC w celu nawigowania w ShopMill: Przewija o stronę do góry wzgl. do dołu Poruszanie kursorem następuje czteroma przyciskami ze strzałką,... Przycisk Info... ten przycisk otwiera też jeszcze istniejące kroki robocze. Tym przyciskiem jest kasowana wartość pola wprowadzania. Przycisk Alternatywa (ta sama finkcja co ) Ten przycisk kasuje wprowadzenia "na lewo". Tym przyciskiem jest uruchamiana funkcja kalkulatora. Przyciskiem Input...... jest przejmowana wartość pola wprowadzania.... ulega zakończeniu proces obliczania.... można przesunąć kursor do dołu. 11

2 Aby wszystki sprawnie działało Aby łatwiej przyszło Wam "zaprzyjaźnienie się" z ShopMill, jeszcze raz dokładnie popatrzcie na grupy przycisków. Przyciski programowane Właściwy wybór funkcji w ShopMill następuje przy pomocy przycisków wokół ekranu. Są one w większości bezpośrednio przyporządkowane poszczególnym punktom menu. Ponieważ treści menu zmieniają się w zależności od sytuacji, mówimy o przyciskach programowanych. Dostęp do podfunkcji ShopMill następuje poprzez pionowe przyciski programowane. 2 Wszystkie funkcje główne można wywoływać poprzez poziome przyciski programowane. 2 Menu podstawowe 2 Menu podstawowe można w każdym czasie wywołać przy pomocy tego przycisku - niezależnie od tego, w którym zakresie czynności obsługowych się właśnie znajdujemy. 2 12

2.3 Treści menu podstawowego 2 Tutaj maszyna jest ustawiana, narzędzie jest przesuwane w trybie ręcznym,... Mogą być również wymierzane narzędzia i ustawiane punkty zerowe obrabianych przedmiotów.2 Wywołanie narzędzia i wprowadzanie wartości technologicznych 2 Wprowadzenie pozycji docelowej2 Podczas wykonywania jest wyświetlany aktualny krok roboczy. Można przy tym za naciśnięciem przycisku przełączyć na współbieżną symulację. Podczas wykonywania planu pracy mogą być dodawane kroki robocze wzgl. można rozpocząć nowy plan pracy 2 Wyświetlanie kroków roboczych i aktualnych danych technologicznych... 2... albo symulacji 2 13

2 Aby wszystki sprawnie działało Tutaj następuje zarządzanie planami pracy i konturami. Ponadto plany pracy mogą być tutaj wyprowadzane wzgl. wczytywane. Aby lista planu pracy nie stała się zbyt długa a przez to nieprzejrzysta, można przy pomocuy menedżera programów utworzyć dowolną liczbę katalogów. W poszczególnych katalogach można wówczas zapisywać różne plany pracy. Wybrany plan pracy jest wykonywany w rodzaju obsługi maszyna auto. Jest sporządzany nowy katalog i plany pracy. Następuje zmiana nazwy katalogu i planów pracy. Plany pracy są łączone w celu przesunięcia albo skopiowania albo.... Zaznaczone plany pracy są zapisywane w pamięci pośredniej. Zawartość pamięci pośredniej jest wstawiana np. do innego katalogu. Zaznaczone plany pracy wzgl. kroki robocze są usuwane i zapisywane w pamięci roboczej. Plany pracy są przesuwane z dysku twardego do rdzenia NC. Plany pracy są przesuwane z rdzenia NC na dysk twardy. Długie programy DIN mogą być przesyłane i wykonywane również pojedynczymi blokami. Można obrabiać równolegle wiele obrabianych przedmiotów. Następuje zmiana nazwy już istniejących planów pracy. Plany pracy są eksportowane do pamięci zewnętrznej. 2 Plany pracy są importowane z pamięci zewnętrznej. Przy pomocy przycisków programowanych Dalsze und Powrót można w każdym czasie przełączać między paskami przycisków programowanych. 14

Tutaj jest tworzony plan pracy ze swoją kompletną sekwencją obróbkową dla danego obrabianego przedmiotu. Warunkiem optymalnej kolejności jest wynikająca z doświadczenia wiedza fachowego robotnika. 2 Kontur Kontur do wykonania jest wprowadzany graficznie... 2... a następnie bezpośrednio następuje skrawanie: geometria i technologia są całkowicie połączone. 2 Wykonanie frezowania konturowego Kontur rez. konturowe ze strategią dosuwu i odsuwu Wnęka kołowa łącznie z technologią i pozycją Technologia wytaczania Pozycja do wytaczania Technologia nakiełkowania Przykład zazębienia geometrii i technologii Ta zależność geometryczno-technologiczna jest bardzo przejrzyście pokazana na graficznym wyświetleniu kroków roboczych przez wzięcie w nawias odpowiednich symboli. "Wzięcie w nawias" oznacza przy tym powiązanie geometrii i technologii w jeden krok roboczy. 2 Technologa wiercenia Pozycje do nakiełkowania i wiercenia 15

2 Aby wszystki sprawnie działało Otoczka graficzna ShopMillung bazuje na sprawdzonym sterowaniu Sinumerik 810D. W ramach ShopMill jest przez to do dyspozycji również cały zakres poleceń otoczki standardowej DIN/ISO. 2 Kombinacja ShopMill z Sinumerik 810D zapewnia dużą elastyczność produkcji na bazie CNC. 2 Dla programowania G-Code sterowania 810D/840D istnieje oddzielna instrukcja dla początkujących (nr zamówieniowy 6FC5095-0AB00-0NP1) z dwoma przykładowymi programami frezowania. 2 Jak już opisano w przykładzie 1, oprócz normalnych programów SINUMERIK można wczytywać również programy NC (łącznie z cyklami) w innych językach sterowania. Te polecenia są "rozumiane" przez ShopMill i jest możliwa obróbka. N90 G291 (wybór języka zewnętrznego) 2 N100 G17 G54 Wybór płaszczyzny i przesunięcie punktu zerowego 2 N105 G90 G00 G43 X0 Y0 H1 Z100... 2 N110 G83 X10 Y11 Z-30 R10 F100 Q8 Cykl wiercenia z parametrami odniesionymi do sterowania 2 N120 X80 Y90 Pozycja wiercenia 2 N130 G80 Koniec cyklu wiercenia 2 N140 G53 X20 Y20... 2 N150 G55... 2 N160 G290 (powrót do języka SINUMERIK) 2 16

Tutaj są wyświetlane wszystkie aktualnie aktywne komunikaty i alarmy z odpowiednim numerem błędu, czasem jego wystąpienia i dalszymi objaśnieniami. Wyszczególnienie komunikatów i alarmów znajdziecie w dokumentacji użytkownika ShopMill. Nie ma skrawania bez narzędzi. Tymi można zarządzać na liście narzędzi...... i zestawione w magazyn. Punkty zrowe są zapisywane w przejrzystej tablicy punktów zerowych. 17

3 Podstawy dla początkujących 3 Podstawy dla początkujących W tym rozdziale zostaną objaśnione ogólne podstawy geometrii i technologii frezowania. Nie są przy tym jeszcze przewidziane żadne wprowadzenia w ShopMill. 3.1 Podstawy geometryczne 3.1.1 Osie narzędzi i płaszczyzny robocze Na maszynach uniwersalnych można montować narzędzia równolegle do każdej z trzech osi głównych. Te prostopadłe do siebie osie są według DIN 66217 wzgl. ISO 841 ustawione na prowadnice główne maszyny. Z pozycji zamontowania narzędzia wynika odpowiednia płaszczyzna robocza. Osią narzędzia jest najczęściej Z. Oś narzędzia Z Wrzeciono pionowe Zmiana położenia zamontowania narzędzia jest w nowoczesnych maszynach wykonywana w ciągu niewielu sekund przy pomocy uniwersalnej głowicy skrętnej bez potrzeby przemontowywania. 3 Wrzeciono poziome 18

Gdy układ współrzędnych przedstawiony na poprzedniej stronie zostanie odpowiednio obrócony, wówczas zmieniają się osie i ich kierunki w poszczególnych płaszczyznach roboczych (DIN 66217). Oś narzędzia X Rysunek pokazuje nagłówek programu, gdy oś narzędzia X została przestawiona. Oś narzędzia Y Oczywiście można przy pomocy przycisku wywołać obraz pomocy w celu wsparcia przy wyborze osi narzędzia i wprowadzaniu wartości w nagłówku programu. 19

3 Podstawy dla początkujących 3.1.2 Punkty w przestrzeni roboczej Aby sterowanie CNC - jak SINUMERIK 810D z ShopMill - mogło orientować się w systemie pomiarowym w istniejącej przestrzeni roboczej, jest tam kilka ważnych punktów odniesienia. Punkt zerowy maszyny M Punkt zerowy maszyny M jest ustalany przez producenya i nie można go zmienić. Leży on w środku układu współrzędnych maszyny. Punkt zerowy obrabianego przedmiotu W Punkt zerowy obrabianego przedmiotu W, zwany również punktem zerowym programu, jest środkiem układu wsopółrzędnych obrabianego przedmiotu. Można go wybrać dowolnie i powinien być umiejscowiony tam, gdzie na rysunku rozpoczyna się najwięcej wymiarów. Punkt odniesieniar Dosunięcie do punktu odniesienia R następuje w celu wyzerowania systemu pomiarowego, ponieważ dosunięcia do punktu zerowego maszyny najczęściej nie można dokonać. W ten sposób sterowanie znajduje swój początek liczenia w systemie pomiaru drogi. 20

3.1.3 Absolutne i przyrostowe podawanie wymiarów Wprowadzanie absolutne: Wprowadzone wartości odnoszą się do punktu zerowego obrabianego przedmiotu. Wprowadzenia przyrostowe: Wprowadzone wartości odnoszą się do punktu startowego. Punkt końcowy Przyciskiem można w każdym czasie dokonać 3 Punkt końcowy przełączenia. 3 Punkt startowy Punkt startowy Przy wprowadzeniach absolutnych należy zawsze wprowadzać absolutne wartości współrzędnych punktu końcowego (punkt startowy nie ma znaczenia). Przy wprowadzeniach przyrostowych należy wprowadzać zawsze wartości różnicy między punktem startowym i punktem końcowym przy uwzględnieniu kierunku. Kilka przykładów w kombinacji absolutnie/przyrostowo: Absolutnie: X15 Y5 Przyrostowi: X-35 Y-25 Absolutnie: X-30 Y50 Przyrostowo: X-15 Y40 Absolutnie: X-10 Y-5 Przyrostowo: X30 Y25 21

3 Podstawy dla początkujących 3.1.4 Ruchy prostoliniowe Do jednoznacznego określenia punktu końcowego są potrzebne dwie dane. Dane te mogą wyglądać następująco: Kartezjański: wprowadzenie współrzędnych X i Y Biegunowy: wprowadzenie długości i kąta Punkt końcowy Punkt końcowy Punkt startowy Punkt startowy Kąt 38,13 = kąt do elementu poprzedzającego albo kąt 53,13 = kąt startowy do dodatniej osi X 3 Wprowadzenia kartezjańskie i biegunowe można kombinować, np..: Wprowadzenie punktu końcowego w Y i długości Wprowadzenie punktu końcowego w X i kąta albo... Odniesione do kontekstu obrazy pomocy ShopMill można wywoływać podczas wprowadzania i pokazują one określenia poszczególnych pól wprowadzania. 22

3.1.5 Ruchy kołowe W przypadku łuków koła X i Y podają punkt końcowy, punkt środkowy okręgu jest wprowadzany przez I i J. W ShopMill te 4 wartości, a mianowicie każda oddzielnie, można wprowadzać absolutnie alboprzyrostowo. Podczas gdy X i Y są wprowadzane absolutnie, punkt środkowy z I i J jest w większości sterowań wprowadzany przyrostowo. Przy tym musi zostać określona nie tylko różnica od punktu początkowego A do punktu środkowego M (często w kombinacji z obliczeniami matematycznymi), lecz również kierunek a przez to i znak. W przypadku ShopMill natomiast, wobec możliwości absolutnego wprowadzenia punktu środkowego, nie ma potrzeby przeprowadzania żadnych obliczeń - każdy tak skomplikowany kontur można przy pomocy procesora konturu bez trudu określić graficznie. Wprowadzenie punktu środkowego (absolutnie): Po Input: 3 Po Input: 3 Wartości (tutaj promienie), które wynikają z już wprowadzonych wartości, ShopMill oblicza automatycznie. 3 W przypadku ShopMill mogą też być wyświetlane wszystkie możliwe wartości geometryczne: Wyświetlenie wszystkich parametrów: Dalsze zaleta absolutnego zwymiarowania punktu środkowego: nie musicie przy odwróceniu kierunku frezowania na nowo obliczać wartości dla I i J. 23

3 Podstawy dla początkujących 3.2 Podstawy technologiczne Podstawowym warunkiem optymalnego wykonywania jest dobra znajomość narzędzi, przy czym mamy na myśli w szczególności materiały skrawające narzędzi, możliwości zastosowania narzędzi i optymalne dane skrawania. 3.2.1 Nowoczesne narzędzia frezarskie i wiertarskie Podczas gdy dawniej dominowały stale narzędziowe szybkotnące, dzisiaj w celu zwiększenia wydajności są najczęściej stosowane węgliki spiekane, płytki ceramiczne, płytki z regularnego azotku borowego (CBN) i wielokrystaliczne narzędzia diamentowe. Poniższy wykres pokazuje procentowy rozkład materiałów skrawających i ich właściwości, w odniesieniu do ciągliwości i odporności na ścieranie. 3 Wykres jest wzięty z katalogu narzędzi SANDVIK. Jednocześnie są wymienione również nowo opracowane materiały twarde, które dzięki wyważonemu stosunkowi ciągliwości i wytrzymałości na ścieranie zapewniają szczególnie wysoką wydajność. Takie materiały skrawające mają jeszcze dalsze zalety: wyższe żywotności i lepsze jakości powierzchni Niepowleczone narzędzia z HSS Narzędzia ze spiekanymi pytkami skrawającymi Narzędzia wiertarskie i frezarskie powlekane azotkiem tytanu (TiN) 24

3.2.2 Stosowane narzędzia Frez do płaszczyzn Frez walcowo-czołowy Przy pomocy frezu do płaszczyzn (zwanego też głowicą nożową) są zbierane duże objętości. 3 Przy pomocy frezu walcowo-czołowego są wykonywane prostokątne fragmenty konturu z prostopadłymi odsadzeniami. 3 Frez spiralny wieloostrzowy Frez do otworów podłużnych.frez spiralny wieloostrzowy jest narzędziem posiadającym wiele ostrzy, które dzięki spiralnemu usytuowaniu zapewniają szczególnie "spokojną" obróbkę3 Frez do otworów podłużnych (zwany również frezem do rowków) skrawa przez środek i dlatego może zagłębiać się w materiał pełny. Ma on najczęściej 2 albo 3 ostrza. 3 Nawiertak NC Wprowadzana wartość Wiertło spiralne W przypadku ShopMill możecie wybierać Wiertło do wiercenia z pełnego między różnymi rodzajami wiercenia (łamanie wiórów, wiercenie otworów głębokich,...). Wierzchołek wiertła 1/3D jest automatycznie obliczany przez Shop- Nawiertaki NC służą do nakiełkowywania i wykonywania fazki dla wykonywanego następnie otworu. ShopMill automatycznie oblicza głębokość, gdy podacie średnicę zewnętrzną Mill. 3 Wiertła do wiercenia z pełnego są wyposażone w płytki odwracalne. Proces wiercenia musi zawsze następować bez przerwania. 3 fazki. 3 25

3 Podstawy dla początkujących 3.2.3 Prędkość skrawania i prędkości obrotowe Każdorazowo optymalna prędkość obrotowa narzędzia zależy od materiału skrawającego narzędzia i materiału obrabianego przedmiotu jak też od średnicy narzędzia. Ta prędkość jest w praktyce często natychmiast wprowadzana na podstawie wieloletniego doświadczenia. Lepiej jest jednak obliczyć prędkość obrotową poprzez prędkość skrawania odczytaną z tablicy. Określenie prędkości skrawania: Przy pomocy katalogów producenta albo podręcznika tabelarycznego jest najpierw określana optymalna prędkość skrawania. Materiał narzędzia: Materiał obrabianego przedmiotu: węgliki spiekane C45 v c = 80-150 m/min: Wybierana jest wartość średnia v c = 115 m/ Z tej prędkości skrawania i znanej średnicy narzędzia jest obliczana oprędkość obrotowa n. Jako przykład obliczamy tutaj prędkość obrotową dla dwóch narzędzi: n d 1 = 40mm = vc 1000 --------------------- d π d 2 = 63mm 115mm 1000 n 1 ------------------------------------ 115mm 1000 = n 40mm π min 2 = ------------------------------------ 63mm π min n 1 900-------- 1 n min 2 580-------- 1 min W kodowaniu NC prędkość obrotowa jest podawana z literą S (ang. Speed). Wprowadzenia brzmią więc: S900 S580 26

3.2.4 Posuw na ząb i prędkości posuwu Na poprzedniej stronie nauczyliście się, jak jest określana prędkość skrawania i obliczana prędkość obrotowa. Aby narzędzie skrawało, do tej prędkości skrawania wzgl. prędkości obrotowej musi zostać przyporządkowana prędkość posuwu narzędzia. Wartością bazową dla obliczenia prędkości posuwu jest parametr posuw na ząb. Tak, jak prędkość skrawania, wartość posuwu na ząb jest brana z podręcznika tabelarycznego, dokumentacji producenta narzędzi albo z wiedzy wynikającej z doświadczenia. Określenie posuwu na ząb: Materiał skrawający narzędzia: węgliki spiekane Materiał obrabianego przedmiotu: C45 f z = 0,1-0,2 mm: Wybierana jest wartość średnia f z = 0,15 mm Z posuwu na ząb, liczby zębów i znanej prędkości obrotowej jest obliczana prędkość posuwu v f. vf = fz z n Jako przykład obliczono tutaj prędkość posuwu dla dwóch narzędzi o różnej liczbie zębów: d 1 = 63mm, z 1 = 4 d 2 = 63mm, z 2 = 9 vf1 = 580-------- 1 015mm, 4 min vf2 = 580-------- 1 015mm, 9 min v f 1 = 348-------- mm v min f 2 = 783-------- mm min W kodowaniu NC prędkość posuwu jest podawana z F (ang. Feed). Wprowadzenia brzmią więc: F340 F780 27

4 Dobre wyposażenie 4 Dobre wyposażenie W tym rozdziale dowiecie się, jak można utworzyć narzędzia dla przykładów zawartych w następnych rozdziałach. Zostanie też tutaj jako przykład objaśnione obliczanie długości narzędzi i ustawienie punktu zerowego obr. przedmiotu. 4.1 Zarządzanie narzędziami ShopMill udostępnia trzy listy do zarządzania narzędziami. 1. Lista narzędzi Tutaj są wprowadzane i wyświetlane wszystkie istniejące w NC narzędzia i ich dane korekcyjne, niezależnie od tego, czy narzędzia są przyporządkowane do magazynu czy nie. Średnica narzędzia 4 Długość narzędzia 4 Jest do dyspozycji 11 typów narzędzi. Dla typu narzędzia są różne parametry geometryczne (np. podanie kąta w przypadku wiertła). 4 DP = nummer duplo (przy jego pomocy jest tworzone narzędzie siostrzane o tej samej nazwie) 4 Ponieważ w ShopMill można wprowadzić również posuw/ząb, musi tutaj zostać wpisana liczba zębów. 4 Kierunek obrotów narzędzia 4 Dopływ chłodziwa 1 i 2 załączany i wyłączany 4 Nazwa narzędzia jest proponowana automatycznie na podstawie wybranego typu narzędzia. Tę nazwę można dowolnie zmienić, nie może ona jednak przekroczyć 17 znaków. Przy wprowadzaniu są dozwolone wszystkie litery (poza przegłosami), Kąt wierzchołka narzędzia 4 Dalsze funkcje specyficzne dla narzędzia, jak np. nadzór prędkości obrotowych albo na pęknięcie narzędzia 4 cyfry i podkreślniki. 4 28

2. Lista zużycia narzędzi Tutaj są ustalane dane zużycia poszczególnych narzędzi. Tutaj jest wprowadzane zużycie narzędzia w odniesieniu do wartości różnicy długości wzgl. średnicy narzędzia. Tutaj jest wprowadzana żywotność w minutach, gdy ta funkcja (T) przedtem uzyskała zezwolenie. Przy pomocy tych pól przełączania można ustalić następujące właściwości: 4 1. zablokowanie narzędzia 2. narzędzie nadwymiarowe 3. narzędzie w stałym miejscu Tutaj jest wprowadzana liczba wprowadzeń narzędzia do pozycji roboczej, gdy ta funkcja (C) przedtem została włączona. Tutaj jest ustalany nadzór narzędzia w odniesieniu do czasu żywotności albo liczby wprowadzeń do pozycji roboczej. W przypadku T jest nadzorowany czas, w przypadku C - liczba wprowadzeń do pozycji roboczej. 3. Lista magazynu Na liście magazynu są zawarte wszystkie narzędzia. które są przyporządkowane jednemu lub wielu magazynom narzędzi. Poprzez tę listę jest wyświetlany stan każdego narzędzia. Ponadto poszczególne miejsca w magazynie mogą zostać zarezerwowane wzgl. zablokowane dla przewidzianych narzędzi. Tutaj jest wyświetlany aktualny stan narzędzia. 4 Tutaj jest włączana blokada miejsca. 4 29

4 Dobre wyposażenie 4.2 Stosowane narzędzia W tym podrozdziale zostaną wpisane na listę narzędzi te narzędzia, które są niezbędne dla późniejszych przykładów. Utworzenie narzędzia:... szukanie wolnego miejsca Wybór typu narzędzia i wprowadzenie danych Wskazówka: frezy o średnicy 6, 10, 20 i32 muszą móc się zagłębiać, ponieważ w poniższych przykładach są stosowane również do frezowania wnęk. 4 30

4.3 Narzędzia w magazynie Poniżej dowiecie się, jak narzędzia są zakładane do magazynu. Na liście narzędzi wybierzcie narzędzie bez numeru miejsca i naciśnijcie przycisk. Poniższy dialog proponuje Wam pierwsze wolne miejsce w magazynie, które możecie zmienić albo bezpośrednio przejąć. Tak może wyglądać magazyn dla poniższych ćwiczeń. 4.4 Wymierzanie narzędzi Poniżej nauczycie się, jak są obliczane narzędzia. Poprzez przycisk programowany załóżcie narzędzie do wrzeciona. Przełączcie następnie na menu. Przy pomocy funkcji długość ręcznie narzędzie jest wymierzane w kierunku Z. Przy pomocy funkcji średnica ręcznie jest wymierzana średnica narzędzia. Przy pomocy funkcji długość auto narzędzie jest wymierzane w klierunku Z przy pomocy czujnika do wymierzania narzędzi. Przy pomocy funkcji średnica auto jest wymierzana średnica narzędzia przy pomocy czujnika do wymierzania narzędzi. Przy pomocy funkcji kompensacja czujnika pomiarowego jest automatycznie wymierzana długość wzgl. średnica narzędzia. 31

4 Dobre wyposażenie 4.5 Ustawienie punktu zerowego obrabianego przedmiotu Aby ustawić punkt zerowy obrabianego przedmiotu, należy w menu podstawowym przełączyć na maszyna ręcznie. W menu podrzędnym opcji punkt zerowy obrabianego przedmiotu jest do dyzpozycji wiele możliwości ustawienia punktu zerowego. Jako przykład punkt zerowy krawędzi obrabianego przedmiotu ( ) zostanie teraz ustawiony przy pomocy czujnika krawędziowego. Przy pomocy tego przycisku jest wywoływana lista przesunięć punktu zerowego, które następnie można wstawić w polu przes. pkt. zer. Sposób postępowania: 1. 2. Wybór krawędzi (obraz pomocy pokazuje konieczny kierunek wymierzania). 3. Dotknięcie krawędzi obr. prz. 4. Punkt zerowy obrabianego przedmiotu jest ustawiany przy uwzględnieniu średnicy czujnika krawędziowego (4 mm). Ten proces obliczania musi teraz zostać powtórzony dla Y przy użyciu czujnika kraw. i dla Z (najczęściej przy użyciu frezu). Wprowadzenie przesunięcia punktu zerowego w odniesieniu do bazy. Przy pomocy funkcji ustaw bazę można wprowadzić nowe wartości pozycji do wyświetlenia wartości rzeczywistej. Kierunek wymierzania lewy (+) albo prawy (-) Przesunięcie punktu zerowego obrabianego przedmiotu, jeżeli nie ma on leżeć na krawędzi obrabianego przedmiotu 32

Ponieważ przedmioty do obrobienia nie zawsze mają kształt sześcianu albo nie zawsze można je prosto zamocować, są do dyspozycji dalsze możliwości obliczania: Gdy ma miejsce takie położenie obrabianego przedmiotu, można określić jego położenie / narożnik przez dosunięcie do czterech punktów. Czujnik pomiarowy 3D występuje w wykonaniu elektronicznym i mechanicznym. Sygnały elektronicznych czujników pomiarowych mogą być bezpośrednio przetwarzane przez sterowanie. Obliczenie otworu albo czopa: Przy zakładaniu elektronicznego czujnika pomiarowego 3D z magazynu narzędzi do wrzeciona występują tolerancje mocowania. Przy dalszych pomiarach prowadziłoby to do błędnych wyników. Aby temu zapobiec, można przy pomocy cyklu kompensacja czujnika wykalibrować czujnik pomiarowy 3D na dowolnej pozycji odniesienia w dowolnym otworze odniesienia. 33

5 Przykład 1: prowadnica podłużna 5 Przykład 1: prowadnica podłużna W niniejszym rozdziale wyjaśnimy szczegółowo pierwsze kroki przy sporządzaniu obrabianego przedmiotu: zarządzanie programem i utworzenie programu wywołanie narzędzia i utworzenie programu wprowadzenie drogi ruchu sporządzanie otworów i powtórzeń pozycji Wskazówka: ponieważ ShopMill zapisuje zawsze ostatnie ustawienie, które zostało dokonane poprzez przycisk albo przycisk programowany, musicie zarówno w przypadku niektórych pól wprowadzania jak też w przypadku wszystkich pól przełączania zwracać uwagę, by wszystkie jednostki, teksty i symbole były ustawione jak na pokazanych na rysunkach oknach dialogowych wszystkich przykładów. Możliwość przełączenia można zawsze poznać po tym, że widać przycisk programowany. 5 34

5.1 Zarządzanie programem i utworzenie programu Przyciski Ekran Objaśnienia W menu podstawowym możecie wywoływać różne zakresy ShopMill (patrz rozdział 2). W menedżerze programów jest wyświetlana lista istniejących katalogów ShopMill. W...... L... -75-50 0 Aby oddzielnie zapisać plany pracy następnych rozdziałów, zostanie utworzony nowy katalog. Otrzymuje on nazwę "Workpieces". W menedżerze programów jest organizowane zarządzanie planami pracy i konturami (np. Nowy, Otwórz, Kopiuj...). Przy pomocy kursor jest przesuwany na katalog WORKPIECES a ten otwierany przyciskiem. Tutaj jest wprowadzana nazwa planu pracy, w tym przypadku Longitudinal_guide". Przyciskiem nazwa jest przejmowana. Przyciskami programowanymi Program ShopMill i Program G-Code można wybrać format wprowadzania. W nagłówku programu są wprowadzane dane obrabianego przedmiotu jak też dane ogólne dot. programu. Ponieważ punkt zerowy obrabianego przedmiotu leży na środku na jego powierzchni, współrzędne lewego narożnika mają wartości ujemne. Przyciskiem można w każdym czasie wywoływać obrazy pomocy. 35

5 Przykład 1: prowadnica podłużna 150 100-20 Przyciskiem można przełączać między wprowadzeniami punkt narożny 2 i wymiary. Tutaj jest wybierane ustawienie wymiary, aby można było bezpośrednio wprowadzić wymiary półfabrykatu (przy tym przy wprowadzaniu wysokości misi być przestrzegany znak). Przy pomocy przycisku przełączacie z powrotem na grafikę online. 2x 2 W nagłówku programu można ponadto podać płaszczyznę wycofania, odstęp bezpieczeństwa, kierunek obróbki (ruch współbieżny albo przeciwbieżny) i wycofanie w przypadku wzoru pozycji. W przypadku wzoru pozycji można ustawić na zoptymalizowane ( = drogi ruchu z optymalizacją czasu) albo na płaszczyznę wycofania. Przycisk oznacza, że są przejmowane wszystkie wartości danego okna dialogowego. Wycofanie zoptymalizowane (optymalne) Na płaszczyznę wycofania (zwykle stosowane) Obrazy pomocy z ShopMill 5 Narzędzie porusza się zależnie od konturu z odstępem bezp. nad obr. przedm.. Narzędzie cofa się do płaszczyzny wycofania a następnie jest dosuwane do nowej pozycji. Utworzony program jest oznaczany piktogramem P. Przyciskiem można ponownie wywołać nagłówek programu, np. w celu zmiany. Program został utworzony jako baza dla dalszych kroków obróbki. Posiada on nazwę, nagłówek (który kryje się za "P") i końcówkę (która kryje się za symbolem "END"). W programie są zapisywane jeden pod drugim poszczególne kroki obróbki i kontury. Późniejsze wykonywanie następuje przy tym od góry do dołu. 36

5.2 Wywołanie narzędzia, korekcja promienia frezu i wprowadz. drogi ruchu... Na liście narzędzi jest wybierany i przejmowany frez 60-ka. Przycisk musi zostać tyle razy naciśnięty, aż czerwony kursor znajdzie się na odpowiednim narzędziu. 80 Po wybraniu narzędzia pole wprowadzania ewentualnie musi przyciskiem zostać przestawione na prędkość skrawania (80 m/ min). Wartość dla X wynosi 75 mm + 30 mm + odstęp. Korekcja promienia jest wyłączona. 110 0 2x 3x Alternatywne ustawienia w tym polu: - Poprzednie ustawienie korekcji (symbolizowane przez puste pole) - na lewo od konturu w kier. frezowania - na prawo od konturu w kier. frezowania Objaśnienia do tematu korekcja promienia: Wyobraźcie sobie, że frez poruszałby się swoim punktem środkowym po sporządzonym konturze: Narzędzie nie korygowane = brak Narzędzie korygowane Narzędzie na lewo od konturu Narzędzie na prawo od konturu 37

5 Przykład 1: prowadnica podłużna Narzêdzie jest pozycjonowane w Z. 2x -10-110 2x 400 Wprowadzenie pierwszej drogi obróbki do X -110 Przy F następuje przełączenie na mm/min. Po przejęciu tego dialogu lista kroków roboczych wygląda następująco:...... Samodzielnie wprowadźcie teraz następne narzędzie (CUTTER16, V 100 m/min). Sporządźcie następnie drogi ruchu do wprowadzenia na poniższym planie pracy. Start symulacji przyciskiem. W następnych przykładach można wywołać symulację również wtedy, gdy nie jest to wyraźnie pokazane. Dalsze informacje dot. symulacji znajdziecie na końcu rozdziału 7. Symulacja ulega zakończeniu przyciskiem albo dowolnym poziomym przyciskiem programowanym. 38

5.3 Sporządzanie otworów i powtórzeń pozycji Przy pomocy poniższych wprowadzeń 12 otworów jest nakiełkowywanych, wierconych i jest wykonywany gwint. Otwory mają być nakiełkowywane wiertłem do nakiełków 12-ką (F 150 mm/min i S 500 obr/min).... Nakiełkowanie może zostać wprowadzone w odniesieniu do średnicy albo głębokości. Ponieważ otwory mają fazkę 0.5 mm, można tutaj wygodnie wprowadzić średnicę 11 mm. 150 500 11-10 -50 0 50 0 Przy pomocy opcji pozycje są wprowadzane dwa pojedyncze otwory i wiązane z poprzednimi danymi skrawania. Głębokość startowa leży na -10 mm. 39

5 Przykład 1: prowadnica podłużna -10 0 0 0 20 6 Pole pozycjonowanie ustala, jak następuje dosuwanie do otworów w ramach ich układu. Jeżeli np. otwory leżą w rowku kołowym, nie można użyć pozycjonowania prosta, ponieważ wówczas powstałoby naruszenie konturu. Pozycjonowanie...... po prostej... po okręgu Pozycje wiercenia są przełączane z linia na siatka. 0-65 -40 0 130 80 2 2 Wiercenie następuje przy pomocy DRILL8.5 (F 150 mm/min i V 35 m/min).... 150 35 20 Kroki robocze nakiełkowanie, wiercenie i gwintowanie są ulegają automatycznemu powiązaniu ze sobą. Głębokość jest tutaj, w odniesieniu do trzpień, wprowadzana przyrostowo, tzn.: wierzchołek wiertła 1/3 D jest uwzględniany automatycznie. Przy wprowadzaniu wartości konieczne jest zwrócenie uwagi, czy pole wprowadzania jest nastawione na abs czy na ink. Wiercenie następuje bez czasu oczekiwania. 40

... Do gwintu jest stosowany THREADCUTTER M10 (P 1.5 mm/obr. i S 60 obr./min). Po wywołaniu narzędzia konieczne jest wprowadzenie skoku, prędkości obrotowej i głębokości skrawania (przyrostowo). 1.5 60 22 3 Pozycje wiercenia są przy sporządzaniu kolejno numerowane. Każdorazowy numer znajduje się bezpośrednio za numerem bloku danego wzoru pozycji (patrz N65-N75 na rysunku niżej). Podanie tej pozycji, w tym przypadku Poz: 3 siatka otworów, wystarczy. Tutaj już opisane, bardzo pomocne powiązanie kroków roboczych jest wyraźnie widoczne.... 150 35 Otwory 10-ki są wykonywane narzędziem DRILL10. W tym celu jest stosowana prędkość posuwu F 150 mm/min i prędkość skrawania 35 m/ min. W celu przewiercenia na wylot odniesienie głębokości jest nastawiane na trzpień. Głębokość jest wprowadzana absolutnie. -20 Powtórzcie jako ostatnie pozycje 001 i 002 dla wiertła 10-ki. Dla kontroli wywołajcie symulację. 41

6 Przykład 2: forma wtryskowa 6 Przykład 2: forma wtryskowa W tym rozdziale poznacie następujące nowe funkcje: 5 Proste i tory kołowe poprzez współrzędne biegunowe Wnęka prostokątna Wnęki kołowe na wzorze pozycji 42

Utworzenie planu pracy i dosunięcie do punktu startowego Najpierw samodzielnie utwórzcie plan pracy o nazwie "Injection mold". Są przy tym równocześnie wprowadzane wymiary półfabrykatu (odnośnie sposobu postępowania por. rozdział "Prowadnica podłużna"). Zwracajcie uwagę na nowe położenie punktu zerowego. Następnie jest zakładany frez 20-ka (V 80 m/min) i pozycjonowany przesuwem szybkim na punkt X-12/ Y-12/Z-5. Dosunięcie do punktu startowego konturu na X5 i Y5 następuje po prostej (F 100 mm/min, korekcja promienia frezu po lewej). Po wprowadzeniu pierwszych bloków ruchu postępowego plan pracy powinien wyglądać następująco. 6.1 Proste i tory kołowe poprzez współrzędne biegunowe Punkt końcowy bloku ruchu postępowego może zostać opisany nie tylko przez jego współrzędne X i Y, lecz ew. również poprzez biegunowy punkt odniesienia. W tym przypadku X i Y nie są znane. Można jednak ten punkt określić pośrednio: Leży on w odległości 20 mm od punktu środkowego wnęki kołowej, który tutaj oznacza biegun. Kąt biegunowy 176 wynika z obliczenia 180-4 (patrz rysunek warsztatowy). Punkt końcowy X? Y? Punkt startowy X5 / Y5 Biegun X30 / Y75 43

6 Przykład 2: forma wtryskowa Przyciski Ekran Objaśnienia Wprowadzenie bieguna 30 75 20 176 Długość L podaje odstęp punktu końcowego prostej od bieguna. Kąt biegunowy podaje, na ile długość L musi zostać obrócona wokół bieguna, aby osiągnąć punkt końcowy prostej. Kąt biegunowy może zostać wprowadzony przeciwnie (176 ) albo zgodnie z ruchem wskazówek zegara (-184 ). Definicja toru kołowego może również nastąpić poprzez współrzędne biegunowe. 90 Punkt końcowy Punkt startowy Biegun X30 / Y75 Ponieważ biegun dla toru kołowego obowiązuje również dla prostej, musi zostać wprowadzony tylko jeden raz. Kąt biegunowy wynosi w tym przypadku 90. 44

Ponieważ punkt końcowy prostej jest jednoznacznie znany, można tutaj zastosować funkcję prosta. 120 120 75 Ponieważ punkt końcowy następnego toru kołowego nie jest znany, konieczna jest tutaj ponownie praca ze współrzędnymi biegunowymi. Biegun toru kołowego jest znany z rysunku. Kąt biegunowy jest również znany na podstawie symetrii. 4 Punkt końcowy prostej jest znany i przez to może zostać bezpośrednio wprowadzony. 145 5 45

6 Przykład 2: forma wtryskowa -20 Po ostatniej prostej kontur jest kompletnie wyfrezowany. -12-12 4x 3x Ostatnia droga ruchu to ruch na wprowadzony odstęp bezpieczeństwa, przy tym korekcja promienia jest wyłaczana. Następnie symulacja pokazuje przebieg wykonywania w celu kontroli, zanim nastąpi obróbka. 6 ShopMill stwarza również moźliwość przecięcia obrabianego przedmiotu, jego powiększenia, obserwowania w obróconym widoku 3D obserwowania w widoku z 3 stron. Dalsze informacje do tych wariacji przedstawienia obrabianego przedmiotu znajdziecie na końcu rozdziału 7. 46

6.2 Wnęka prostokątna Przy pomocy poniższych danych jest sporządzana wnęka prostokątna. Przyciski Ekran Objaśnienia... 0.15 120... Do obróbki wnęk jest przewidziany frez 10- ka (F 0.15 mm/ząb i V 120 m/min). Wnęka ma być najpierw obrabiana zgrubnie. - Symbol obróbki zgrubnej - Symbol obróbki wykańczającej (dokładnej) Przyciskiem można wybrać obróbkę. Zwracajcie uwagę, by pole przełączania było ustawione na pozycja pojedyncza. 75 50 0 40 60 6 W tych polach są wprowadzane dane geometryczne wnęki prostokątnej: pozycja, szerokość i długość,... 30-15 80 2.5 Max dosuw w płaszczyźnie (DXY) podaje, na jakiej szerokości materiał jest skrawany. Można to wprowadzić albo w procentach średnicy frezu albo bezpośrednio w mm (przełączanie przy pomocy ). Maksymalny dosuw w płaszczyźnie jest tutaj podawany w %. 47

6 Przykład 2: forma wtryskowa 0.3 0.3 2 2 Jest wybierane zagłębianie spiralne, jeżeli jeszcze nie jest włączone. Gdyby wnęka była już wstępnie obrobiona wówczas można pole wybieranie ustawić na pozostała wnęka. W pokazywanych wówczas polach wprowadzania jest podawana wielkość wstępnie wykonanej wnęki. Skrawanie następuje wówczas już tylko tam, gdzie jest materiał. Unika się jałowych skrawów. DZ = Max dosuw na głębokość UZ = Naddatek na głębokości UXY = Naddatek w płaszczyźnie Zagłębianie spiralne (Helix = linia spiralna) Zagłębianie środkowe Zagłębianie ruchem wahliwym EP = skok zagłębiania ER = promień zagłębiania EW = kąt zagłębiania 0.08 150 Jako następny jest wykonywany krok obróbki wykańczającej. W tym celu posuw jest zmniejszany do 0.08 mm/ząb, prędkość skrawania zwiększana do 150 m/min i następuje przełączenie z obróbki zgrubnej na wykańczającą ( ). 48

6.3 Wnęki kołowe na wzorze pozycji Przy pomocy poniższych wprowadzeń są sporządzane wnęki kołowe. Przyciski Ekran Objaśnienia 0.15 120 Do obróbki wnęk jest przewidziany frez 10- ka (F 0.15 mm/ząb i V120 m/min). Obróbka musi zostać przestawiona na zgrubną. Podobnie jak przy wierceniyu również wnęki mogą zostać umieszczine na wzorze pozycji. W ShopMill jest zapisywane ostatnie ustawienie narzędzia. Dlatego jest tutaj ew. konieczne przełączenie. 30-10 80 5 0.3 0.3 Maksymalny dosuw w płaszczyźnie jest tutaj podawany w %. 2 2 Zagłębianie musi ew. zostać przestawione na spiralne. 49

6 Przykład 2: forma wtryskowa 0.08 150 Wnęki mają być obrabiane wykańczająco tym samym frezem (F 0.08 mm/ząb i V 150 m/min). Obróbka jest ustawiana na wykańczającą. 2x 30 25 0 90 50 2 2 Teraz są wprowadzane wartości pozycji wnęk kołowych. Typ wzoru jest przestawiany na siatka. Wskazówka: opis wzorów pozycji następuje w menu wiercenie z menu podrzędnym pozycje (niezależnie od rodzaju obróbki)....... Podczas symulacji można przyciskiem programowanym wywołać model przestrzenny odpowiadający stanowi wykonywania. Zanim zostanie naciśnięty, musi przy pomocy przycisków kursora zostać ustawiony pożądany przebieg skrawania w trzech płaszczyznach. Przy postępowaniu symulacji i/albo zmianie przebiegu skrawania jest przyciskiem programowanym wyświetlany nowy model przestrzenny. 50

7 Przykład 3: płytka formowa W tym rozdziale poznacie dalsze ważne funkcje, w szczególności procesor konturu: frezowanie kształtowe konturów otwartych wybieranie, pozostały materiał i obróbka wykańczajaca wnęk konturowych obróbka na wielu płaszczyznach uwzględnianie przeszkód 51

7 Przykład 3: płytka formowa Sporządzenie programu Wymiary obrabianego przedmiotu muszą zostać wzięte z rysunku i wpisane do nagłówka nowgo programu. 7.1 Frezowanie konturowe konturów otwartych 7 Do wprowadzania skomplikowanych konturów służy w ShopMill procesor konturu, przy pomocy którego możecie z łatwością wprowadzać również najtrudniejsze kontury. Odcinek pionowy Odcinek poziomy Odcinek przekątny Łuk Przy pomocy tego graficznego procesora konturu możecie łatwiej i szybciej wprowadzać kontury, niż to ma miejsce w przypadku zwykłego programowania - a mianowicie bez jakiejkolwiek matematyki. Przyciski Ekran Objaśnienia O... Kontrury są zapisywane w przeznaczonej do tego pamięci i mogą być używane również dla innych programów. 2x -35-100 Najpierw jest wprowadzany punkt startowy zarysu konturu. Punkt startowy konstrukcji jest równocześnie punktem startowym późniejszej obróbki konturu. Wskazówka: opisujecie tutaj tylko kontur obrabianego przedmiotu, droga dosunięcia i odsunięcia jest definiowana później. 52

35 15 Pierwszym elementem konturu jest odcinek pionowy i ma on punkt końcowy na Y20. Następny element kołowy można w tym dialogu bardzo prosto podać jako element przejściowy do następnej prostej. Teoretyczny punkt końcowy prostej leży dlatego na Y35. Przyciskiem alternatywa możnaby tutaj również skonstruować fazkę jako element przejściowy. 35 15 Dalej w kierunku poziomym. Promień jest ponownie podawany jako zaokrąglenie. Następuje odcinek pionowy. -100 Przez to kontur jest kompletnie opisany i jest przejmowany do planu pracy.... 0.15 120 Aby wykonać opisany kontur, musi teraz zostać utworzony krok roboczy. Narzędzie (CUTTER32 z F 0.15 mm/ząb i V120 m/min) ma się poruszać na lewo od konturu. W tym celu w oknie wprowadzania korekja promienia musi przyciskiem alternatywa zostać dokonane przełączenie na. W pierwszym kroku obróbki następuje obróbka zgrubna ( ). 53

7 Przykład 3: płytka formowa 0 10 5 0.3 0.3 W następnych polach są wprowadzane głębokość startowa, głębokość obróbki, dosuw na głębokość i naddatki na obróbkę wykańczającą. Wskazówka: głębokość Z1 przełączono ma ink. Ma to tę zaletę, że zawsze można wprowadzić tylko właściwą głębokość wnęki bez znaku. Ułatwia to wprowadzanie szczególnie w przypadku wnęk kaskadowanych. 2x 5 0.1 2x 5 Dosunięcie może nastąpić do wyboru po ćwierćokręgu, półokręgu albo po prostej. Tutaj ma sens styczne dosunięcie do konturu po prostej. Przy długości dosunięcia L1 promień frezu nie musi być uwzględniany. Jest on automatycznie obliczany przez ShopMill. 0.08 150 Kolejny krok roboczy ma za zadanie obróbkę wykańczającą wzdłuż wstępnie obrobionego konturu. W tym celu posuw jest zmniejszany do 0.08 mm/ząb, prędkość skrawania zwiększana do V 150 m/min a obróbka przestawiana na wykańczającą ( ). Obydwa kroki robocze ulegają powiązaniu w planie pracy. Symulacja i następnie widok 3D pokazują prawidłową obróbkę. 7 54

7.2 Wybieranie, pozostały materiał i obr. wykańczająca wnęk konturowych Niżej zostanie sporządzona ta wnęka konturowa. Następnie jest wybierany materiał i wnęka jest poddawana obróbce wykańczającej. Przyciski Ekran Objaśnienia I... Kontur otrzymuje nazwę "MOLD_PLATE_Inside". 2x 0-90 Punkt startowy ma leżeć na X0 i Y-90. 25 W celu ćwiczenia pierwszy łuk ma zostać wprowadzony nie jako zaokrąglenie lecz jako oddzielny element. Dlatego prosta jest konstruowana tylko do X25. 5 30-85 Po wprowadzeniu punktu końcowego Y wynikają dwa rozwiązania konstrukcyjne, które można wywołać z oprogramowania przyciskiem programowanym wybór dialogowy. Przy tym wybrane rozwiązanie jest pokazywane kolorem czarnym a alternatywne zielonym. 55

7 Przykład 3: płytka formowa Przyciskiem programowanym Przejęcie dialogu jest przejmowany pożądany ćwierćokrąg z możliwych rozwiązań. Procesor geometrii "rozpoznał" automatycznie, że zaprogramowany łuk stycznie łączy się z prostą. Odpowiedni przycisk programowany stycznna do poprz. jest przedstawiany w formie negatywowej (tzn. naciśnięty). -20 5 Punkt końcowy prostej jest znany. Przejście do R36 jest zaokrąglane z R5. Następuje ruch w kierunku ruchu wskazówek zegara. 36-30 -20 5 56

-90 5 Promień R5 jest podawany jako zaokrąglenie. Przyciskiem zamknij kontuj zarys konturu jest zamykany na drodze bezpośredniej. Przez to kontur wnęki jest kompletnie opisany i jest przejmowany do planu pracy.... 0.15 120 Kierunek wykonywania wnęki został ustalony w nagłówku programu. W tym przypadku zostało wybrane ustawienie ruch współbieżny. Wybieranie materiału wnęki ma nastąpić frezem 20-ką (F 0.15 mm/ząb i V 120 m/min). Wnęka jest najpierw poddawana obróbce zgrubnej ( ). 0 15 50 5 0.3 0.3 Głębokość obróblki może zostać również wprowadzona przyrostowo. Przy tym głębokość musi jednak zostać wprowadzona jako dodatnia. Maksymalny dosuw w płaszczyźnie jest tutaj podawany w %. Punkt startowy (pozycja zagłębienia) jest przy ustawieniu auto ustalana przez ShopMill. 57