Kontrola czynników ryzyka na fermie Helen Wojcinski DVM DVSc ACPV helen.wojcinski@hendrix genetics.com
Najważniejsze aspekty Ocena ryzyka i zarządzanie ryzykiem WIEDZA a DOMYSŁY Kompleksowy program Ryzyko chorób
UTYLIZACJA MARTWYCH PTAKÓW MYCIE I DEYZNFEKCJA INDYCZNIKA CO JEST W OKOLICY? ODWIEDZAJĄCY FERMA WIELOWIEKOWA
IDENTYFIKACJA ANALIZA RYZYKO ZARZĄDZANIE KONTROLA DZIAŁANIE MONITOROWANIE
Co robię, aby chronić moją hodowlę? Identyfikuję wszystkie zagrożenia. Tworzę plan minimalizacji poszczególnych zagrożeń. Zobowiązuję się do realizacji planu. Bez zastanawiania się. Każdy, kto przychodzi na moją fermę, zna mój plan i przestrzega. Weryfikuję plan co roku i zmieniam go, jeśli jest taka konieczność.
Zmniejszanie ryzyka Świadomość różnicy między tym, co można zmienić a tym, czego zmienić nie można Jeśli coś ma dla hodowli zasadnicze znaczenie, znajdziemy sposób, by zmniejszyć ryzyko.
Jakie są zagrożenia dla TWOJEJ hodowli? Jakim chorobom chcę zapobiegać? Migrujące ptaki i/lub ptaki drapieżne Zagęszczenie ptactwa i stan ferm Źródło wody Pływający filtr w stawie Instalacja doprowadzająca wodę do pomieszczenia Filtr piaskowy Zbiorniki retencyjne Chlorator z zaworem Pompa i wtryskowym zbiornik ciśnieniowy
Jakie są zagrożenia dla TWOJEJ hodowli? IDENTYFIKACJA Stan obiektów i dostęp szkodników
Ogólnie i konkretnie ANAIZA Prawdopodobieństwo wystąpienia Skutki dla mojej hodowli Konkretny czynnik chorobotwórczy Co jestem w stanie ZAAKCEPTOWAĆ? RZECZYWISTY KOSZT?
Cellulitis czynniki ryzyka 1. Częstotliwość usuwania martwych ptaków 2. Składowanie zużytej ściółki w odległości 60 metrów od indycznika 3. Fermy, gdzie pracownicy nie zmieniają lub nie czyszczą obuwia ( czynnik ) 4. ph gleby 6,0 (6,4 versus 5,3) 5. Poziom wilgotności w indyczniku 60 procent. Świadomość czynników ryzyka nie oznacza, że możemy zapobiec niebezpieczeństwu,ale możemy ograniczyć negatywne skutki i skoncentrować nasze starania.
MG (Mycoplasma gallisepticum) czynniki ryzyka Na piórach Na ludzkich włosach W nosie Słoma, bawełna, guma 2 do 4 dni 3 dni 1 dzień 2 dni Zakażone stado Źródło zakażenia Twoja ferma
Zakażenie MG czynniki ryzyka Brudne Czyste Z badań przeprowadzonych w Karolinie Północnej wynika, że brudne obuwie i kombinezon ochronny to 5-krotnie wyższe ryzyko zakażenia MG niż gdy obuwie/ kombinezon są czyste lub jednorazowego użytku.
Realizacja planu Pisz, komunikuj, sprawdzaj, dokumentuj Czyny znaczą więcej niż słowa
Narzędzia oceny ryzyka Parametry Środowisko Wybuch choroby Wyniki hodowlane stada Mycie i dezynfekcja indycznika Gryzonie/chrząszcze Sanityzacja wody Audyt bioasekuracji Narzędzia Amoniak, temperatura, wilgotność, CO Chore lub martwe ptaki, leczenie WSP, żywotność, masa, odrzuty Ocena wizualna. Wymaz Monitorowanie pułapek Pobieranie wymazów z linii. Poziom środka odkażającego Zaangażowanie/udział personelu fermy
Ocena ryzyka woda Na której fermie ryzyko jest większe? A B DZIAŁAIE
Większość osób zgaduje, że ferma B jest bardziej zagrożona, ale to nie jest właściwa odpowiedź! A B
Wiedza, a nie domysły MONITOROWANIE Linia wodna oczyszczona kwasem Ta sama linia oczyszczona 3% roztworem Proxyclean Pierwszy rzut oka może być mylący Dr Susan Watkins U of Arkansas
Ocena mycia i dezynfekcji linii wodnej CFU/ml Ferma 1 Ferma 2 Ferma 3 Jak często Zawsze między odejściem stada a przybyciem kolejnego. Środek odkażający pozostawiony na 24 godziny Dwa razy w roku Główne linie 2 razy w roku. Zawory, węże i linie pojenia NIGDY! Próbka wody >1 2170 178000 Wymaz 4 100 63 000 3 miliony Dr Susan Watkins U of Arkansas
Wypadki się zdarzają Czy program jest poprawnie realizowany? TAK Obecnie stosowane środki są niewystarczające Rosnące wyzwanie Stado jest zestresowane Zmiana czynnika chorobotwórczego NIE WIĘKSZOŚĆ CZASU TYLKO JA WIEM, CO ROBIĘ INNI NIE NIEZUPEŁNIE, ALE NIC SIĘ NIE STAŁO
Przykład Problemy oddechowe wpływające na kondycję Typowa infekcja E. coli Pozytywny test na bordetellę Szczepionka Newcastle pogorszyła kondycję ptaków, więc przerwano kurację Ferma ze stadami w różnym wieku
Przykład Źródła zakażenia bordetellą na fermie Zanieczyszczona ściółka 1 6 miesięcy Starsze ptaki, dzikie ptactwo, woda Immunosupresja Szczepionka Newcastle + bordetella = CHORE ptaki Zakażone ptaki nie zareagują dobrze na szczepionkę HE = E. coli później
Odpowiednia reakcja Nieodpowiednia reakcja Doskonała reakcja Poziom odporności ochronnej Ptaki CZYTAJ chore lub ETYKIETĘ z obniżoną TYLKO odpornością ZDROWE PTAKI NIE POWINNY reagują dobrze BYĆ SZCZEPIONE na szczepionki
Przykład Sprawdź sanityzację wody od źródła do poideł. Zwróć szczególną uwagę na zawory i węże. Sprawdź program mycia i dezynfekcji linii wodnej. Ostrzejsze zasady przed wejściem do indycznika. Pobieraj wymazy z linii wodnych. Codziennie sprawdzaj poziom sanityzacji wody. Serologia (bordetella, HE)
ANALIZA Wynik dodatkowych prób zakażenia Eksperymentalna próba zakażenia Śmiertelność Grupa kontrolna = brak 0% E. coli 4% Bordetella + E. coli 8% Newcastle + E. coli 8% Hemorrhagic enteritis + E. coli 16% Newcastle + HE + E. coli 29% Bordetella + HE + E. coli 42%
Przykład Użycie wektorowych szczepionek NCD w wylęgarni może pomóc, ale w końcu należy wyeliminować bordetellę Fermy jednowiekowe Wyższy poziom zabezpieczeń w odchowalniach
IDENTYFIKACJA ANALIZA RYZYKO ZARZĄDZANIE KONTROLA DZIAŁANIE MONITOROWANIE