Nr 10/2016. Biuletyn Informacyjny

Nr 10/2016 Biuletyn Informacyjny

Nr 10/2016 Biuletyn Informacyjny Warszawa 2016

Na podstawie materiałów NBP opracowano w Departamencie Statystyki Według stanu na dzień 14.12.2016 r. Wydał: Narodowy Bank Polski 00 919 Warszawa ul. Świętokrzyska 11/21 tel.: +48 22 185 23 35 www.nbp.pl ISSN 1230 0020 Copyright Narodowy Bank Polski 2016

Spis treści Rozdział 1. Przegląd gospodarczy 5 Rozdział 2. Przegląd monetarny 13 Rozdział 3. Bilans płatniczy Polski w październiku 2016 r. 21 3.1 Rachunek bieżący i kapitałowy 22 3.2 Rachunek finansowy 24 Rozdział 4. Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej 25 Rozdział 5. Aneks statystyczny 27 5.1. Tabele 28 5.2. Wykresy 75 5.3. Szeregi czasowe pozbawione wahań sezonowych 80 5.4. Uwagi metodyczne 89

Rozdział 1 Przegląd gospodarczy

Rozdział 1 Przegląd gospodarczy Według wstępnych szacunków Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) w III kwartale 2016 r. produkt krajowy brutto (PKB) wzrósł realnie o 2,5% r/r wobec 3,1% r/r w poprzednim kwartale i 3,7% r/r rok wcześniej. Odnotowany wzrost gospodarczy w całości wynikał z dodatniej dynamiki popytu krajowego. Roczne tempo zmian popytu krajowego zwiększyło się do 2,9% z 2,2% w poprzednim kwartale. Wpływ tej kategorii na tempo wzrostu PKB wyniósł 2,8 pkt proc. Wśród komponentów popytu krajowego o 3,9% r/r wzrosło spożycie w sektorze gospodarstw domowych oraz o 4,9% r/r spożycie publiczne. W rezultacie spożycie ogółem podwyższyło wskaźnik wzrostu PKB o 3,1 pkt proc. W III kwartale 2016 r. nakłady brutto na środki trwałe spadły o 7,7% r/r wobec spadku o 5,0% r/r w poprzednim kwartale. Kategoria ta obniżyła wielkość wzrostu PKB o 1,4 pkt proc. Stopa inwestycji, mierzona relacją nakładów brutto na środki trwałe do produktu krajowego brutto w cenach bieżących, ukształtowała się na poziomie 17,3% wobec 19,3% rok wcześniej. Dodatni wpływ na wzrost gospodarczy miał natomiast przyrost rzeczowych środków obrotowych, który podwyższył wskaźnik wzrostu PKB o 1,1 pkt proc. W przypadku handlu zagranicznego tempo zmian eksportu i importu wyniosło odpowiednio 6,8% r/r i 7,8% r/r. W efekcie ujemne saldo obrotów handlowych z zagranicą obniżyło tempo wzrostu PKB o 0,3 pkt proc. Wartość dodana brutto w gospodarce narodowej zwiększyła się realnie o 2,4% r/r. W przemyśle wskaźnik wzrostu wyniósł 3,6% r/r. Poza przemysłem wzrost wartości dodanej brutto odnotowano w sekcjach: działalność finansowa i ubezpieczeniowa (o 7,0% r/r), informacja i komunikacja (o 6,3% r/r), handel; naprawa pojazdów samochodowych, 1 (o 6,0% r/r), transport i gospodarka magazynowa (o 5,2% r/r) oraz zakwaterowanie i gastronomia (o 3,0% r/r). Spadek tej kategorii nastąpił natomiast w sekcji budownictwo (o 16,5% r/r). Według opublikowanych przez GUS danych miesięcznych spadek produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł w październiku 2016 r. 1,3% r/r wobec wzrostu o 3,2% r/r miesiąc wcześniej. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym produkcja sprzedana zwiększyła się o 1,3% w porównaniu do analogicznego miesiąca poprzedniego roku. Sprzedaż spadła w sekcjach: przetwórstwo przemysłowe (o 0,5% r/r); wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 8,7% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 7,5% r/r). Spadek produkcji sprzedanej w stosunku do tego samego okresu 2015 r. wystąpił w 20 (spośród 34) działach przemysłu. Wśród działów przetwórstwa przemysłowego istot- 1 Znak Δ oznacza, że nazwa została skrócona w stosunku do obowiązującej klasyfikacji według PKD 2007. Został on użyty tylko przy pierwszym wystąpieniu skrótu. 6 Narodowy Bank Polski

Przegląd gospodarczy Wykres 1.1. Dynamika realna produktu krajowego brutto (ceny średnioroczne poprzedniego roku, analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 104 103 102 101 100 VII-IX X-XII I-III IV-VI VII-IX X-XII I-III IV-VI 2014 2015 2016 VII-IX Wykres 1.2. Produkcja sprzedana przemysłu (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 110 105 100 95 90 85 80 X XI XII I II III IV V 2015 2016 VI VII VIII IX X Produkcja sprzedana przemysłu ogółem Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Wykres 1.3. Wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemysłu (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 100 95 90 X XI XII I II III IV V 2015 2016 VI VII VIII IX X Ceny produkcji sprzedanej przemysłu Przetwórstwo przemysłowe Produkcja budowlano-montażowa Górnictwo i wydobywanie Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Biuletyn Informacyjny 10/2016 7

Rozdział 1 Wykres 1.4. Wskaźniki cen wybranych grup towarów i usług konsumpcyjnych (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 100 95 90 85 X XI XII I II III IV V 2015 2016 VI VII VIII IX X Towary i usługi konsumpcyjne ogółem Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe Użytkowanie mieszkania i nośniki energii Transport Żywność i napoje bezalkoholowe Odzież i obuwie Opieka zdrowotna Łączność Wykres 1.5. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 105 100 95 90 X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Budownictwo nych pod względem zatrudnienia 2 spadek odnotowano dla produkcji maszyn i urządzeń (o 4,3% r/r) oraz wyrobów z metali (o 0,9% r/r). Wzrosła natomiast produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 7,0% r/r), artykułów spożywczych (o 4,8% r/r), mebli (o 4,4% r/r), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 1,5% r/r) oraz wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 0,9% r/r). 2 Uwzględniono działy przetwórstwa przemysłowego, w których przeciętne zatrudnienie wyniosło powyżej 100 tys. osób. 8 Narodowy Bank Polski

Przegląd gospodarczy Wykres 1.6. Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 88 % 10,5 86 10,0 84 82 9,5 9,0 8,5 Stopa bezrobocia 80 X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X 8,0 Bezrobotni zarejestrowani Stopa bezrobocia (prawa oś) Wykres 1.7. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 130 125 120 115 110 105 100 95 90 85 80 X XI XII I II III IV V 2015 2016 VI VII VIII IX X Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw Górnictwo i wydobywanie Przetwórstwo przemysłowe Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Budownictwo Produkcja budowlano-montażowa zrealizowana w październiku 2016 r. na terenie kraju przez przedsiębiorstwa o liczbie pracujących powyżej 9 osób była o 20,1% niższa w porównaniu z tym samym okresem 2015 r. Miesiąc wcześniej produkcja zmniejszyła się o 15,3% r/r. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym odnotowano spadek produkcji o 17,5% r/r. Ceny produkcji sprzedanej przemysłu (PPI) zwiększyły się w październiku 2016 r. o 0,6% r/r wobec 0,2% r/r w poprzednim miesiącu. Wzrosły ceny w sekcji przetwórstwo przemysłowe (o 0,9% r/r). Obniżeniu uległy natomiast ceny produkcji w sekcjach: wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 1,8% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 2,3% r/r). Biuletyn Informacyjny 10/2016 9

Rozdział 1 Według danych GUS dostępnych za wrzesień 2016 r. 3 wśród działów przetwórstwa przemysłowego liczących się pod względem zatrudnienia wzrost cen odnotowano w produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 2,7% r/r), artykułów spożywczych (o 1,4% r/r), wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 0,7% r/r) oraz wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 0,1% r/r). Spadkowi uległy natomiast ceny w produkcji mebli (o 1,4% r/r), maszyn i urządzeń (o 1,4% r/r) oraz wyrobów z metali (o 0,5% r/r). Ceny produkcji budowlano-montażowej spadły w październiku 2016 r. o 0,1% r/r wobec spadku o 0,2% r/r w poprzednim miesiącu. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) obniżyły się w październiku 2016 r. o 0,2% r/r wobec spadku o 0,5% r/r miesiąc wcześniej. Staniały odzież i obuwie (o 4,6% r/r), opieka zdrowotna (o 2,1% r/r), usługi związane z łącznością (o 0,8% r/r) oraz użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii (o 0,4% r/r). Podrożały natomiast napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe (o 0,8% r/r), żywność i napoje bezalkoholowe (o 0,4% r/r) oraz usługi transportowe (o 0,3% r/r). Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się w październiku 2016 r. na poziomie 5 779 tys. i było o 171 tys. (3,1%) wyższe niż rok wcześniej. W przemyśle wzrost miejsc pracy odnotowano w sekcji przetwórstwo przemysłowe (o 3,5% r/r). Spadło natomiast zatrudnienie w sekcjach: wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 2,9% r/r) oraz górnictwo i wydobywanie (o 6,2% r/r). Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w rynku pracy wzrost przeciętnego zatrudnienia wystąpił w przedsiębiorstwach produkujących meble (o 6,4% r/r), wyroby z gumy i tworzyw sztucznych (o 6,1% r/r); wyroby z metali (o 5,6% r/r), pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy (o 5,2% r/r); wyroby z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 3,1% r/r); artykuły spożywcze (o 2,5% r/r) oraz maszyny i urządzenia (o 2,1% r/r). Poza przemysłem zatrudnienie wzrosło w sekcjach: informacja i komunikacja (o 9,4% r/r), administrowanie i działalność wspierająca (o 7,6% r/r), transport i gospodarka magazynowa (o 3,6% r/r), zakwaterowanie i gastronomia (o 3,3% r/r) oraz handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 3,1% r/r). Spadek miejsc pracy wystąpił natomiast w sekcji budownictwo (o 1,6% r/r). Liczba bezrobotnych zarejestrowanych wyniosła w październiku 2016 r. 1 308,0 tys. i była o 208,9 tys. (13,8%) niższa niż przed rokiem. Stopa bezrobocia ukształtowała się na poziomie 8,2% wobec 9,6% w tym samym okresie 2015 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w październiku 2016 r. 4 259 PLN, tj. o 3,6% więcej niż rok wcześniej. Wzrost średnich płac odnotowano w sekcjach przetwórstwo przemysłowe (o 3,8% r/r) oraz wytwarzanie i zaopatry- 3 Ceny produkcji sprzedanej przemysłu ogółem oraz dla trzech głównych sekcji: górnictwo i wydobywanie, przetwórstwo przemysłowe oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz parę wodną i gorącą wodę są publikowane przez GUS z wyprzedzeniem w stosunku do informacji o cenach w poszczególnych działach przetwórstwa przemysłowego. 10 Narodowy Bank Polski

Przegląd gospodarczy wanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 3,2% r/r). Płace spadły natomiast w sekcji górnictwo i wydobywanie (o 7,4% r/r). Spośród działów przetwórstwa przemysłowego o znaczącym udziale w rynku pracy wzrost przeciętnych wynagrodzeń wystąpił w przedsiębiorstwach produkujących artykuły spożywcze (o 5,8% r/r), pojazdy samochodowe, przyczepy i naczepy (o 5,4% r/r), wyroby z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (o 4,3% r/r), meble (o 3,8% r/r), wyroby z gumy i tworzyw sztucznych (o 3,1% r/r), wyroby z metali (o 2,9% r/r) oraz maszyny i urządzenia (o 1,8% r/r). W przedsiębiorstwach pozaprzemysłowych wynagrodzenia wzrosły w sekcjach: zakwaterowanie i gastronomia (o 6,5% r/r), handel; naprawa pojazdów samochodowych (o 5,7% r/r), budownictwo (o 4,3% r/r), transport i gospodarka magazynowa (o 3,2% r/r), informacja i komunikacja (o 2,8% r/r) oraz administrowanie i działalność wspierająca (o 2,4% r/r). W okresie styczeń-październik 2016 r. dochody budżetu państwa wyniosły 268,6 mld PLN przy wydatkach na poziomie 293,3 mld PLN. Dochody i wydatki były wyższe w stosunku do tego samego okresu poprzedniego roku odpowiednio o 12,4% i 7,3%. Kwoty dochodów i wydatków stanowiły odpowiednio 85,6% oraz 79,6% planu założonego w ustawie budżetowej na 2016 r. Deficyt budżetowy po październiku 2016 r. ukształtował się na poziomie 24,6 mld PLN przy planowanym na ten rok deficycie w wysokości 54,7 mld PLN. W porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku wzrosły wpływy z podatków pośrednich do 165,7 mld PLN (o 6,7%), z podatku dochodowego od osób fizycznych do 39,0 mld PLN (o 7,6%) oraz z podatku dochodowego od osób prawnych do 22,0 mld PLN (o 2,3%). Biuletyn Informacyjny 10/2016 11

Rozdział 2 Przegląd monetarny

Rozdział 2 Przegląd monetarny W dniach 4 5 października 2016 r. odbyło się posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej (RPP). Rada postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie, tj.: stopa referencyjna 1,50% w skali rocznej, stopa lombardowa 2,50% w skali rocznej, stopa depozytowa 0,50% w skali rocznej, stopa redyskonta weksli 1,75% w skali rocznej. W październikowym okresie utrzymywania rezerwy obowiązkowej 4 średnie absolutne odchylenie stawki POLONIA od stopy referencyjnej wyniosło 10 p.b. wobec 9 p.b. w poprzednim miesiącu. Krótkoterminowa płynność sektora bankowego, liczona jako suma operacji podstawowych NBP, dostrajających oraz operacji depozytowo-kredytowych, wyniosła 66,3 mld PLN, tj. o 0,8 mld PLN więcej niż we wrześniu 2016 r. Średnie saldo operacji NBP osiągnęło wartość 65,8 mld PLN (w poprzednim miesiącu 65,0 mld PLN), w tym operacji podstawowych 64,5 mld PLN. W październikowym okresie utrzymywania rezerwy obowiązkowej banki składały w NBP depozyt na koniec dnia średnio w miesiącu na poziomie około 454 mln PLN wobec 427 mln PLN miesiąc wcześniej. W październiku 2016 r. średnie oprocentowanie kredytów złotowych dla przedsiębiorstw niefinansowych 5 wzrosło z 3,5% do 3,7%. Dla przedsiębiorców indywidualnych koszt zaciągniętych kredytów zwiększył się z 5,3% do 5,4%. W przypadku kredytów złotowych dla gospodarstw domowych: z 4,4% do 4,5% wzrosło oprocentowanie kredytów mieszkaniowych; na poziomie 7,8% utrzymało się oprocentowanie kredytów konsumpcyjnych. Na niezmienionym poziomie pozostało średnie oprocentowanie depozytów złotowych gospodarstw domowych i przedsiębiorstw tj. odpowiednio 1,6% i 1,3%. 4 Omawiany okres utrzymywania rezerwy obowiązkowej i rozliczenia wykonania płynności dotyczy przedziału czasowego od 30.09.2016 r. do 30.10.2016 r. 5 Oprocentowanie kredytów i depozytów dotyczy nowych i renegocjowanych umów. Szczegółowe informacje o sposobie wyliczania średniego oprocentowania kredytów i depozytów znajdują się na stronie www. nbp.pl, w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/statystyka stóp procentowych/ Nowa statystyka stóp procentowych, w pliku Instrukcja użytkownika statystyki stóp procentowych.pdf. Począwszy od danych za lipiec 2016 r. została poszerzona próba sprawozdawców statystki stóp procentowych. Ich liczebność wzrosła z dotychczasowych 16 do 25 banków. 14 Narodowy Bank Polski

Przegląd monetarny Wykres 2.1. Stopy rynku międzybankowego na tle podstawowych stóp NBP % 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 30.09.2016 03.10.2016 04.10.2016 05.10.2016 06.10.2016 07.10.2016 10.10.2016 11.10.2016 12.10.2016 13.10.2016 14.10.2016 17.10.2016 18.10.2016 19.10.2016 20.10.2016 21.10.2016 24.10.2016 25.10.2016 26.10.2016 27.10.2016 28.10.2016 Stawka POLONIA Stopa referencyjna WIBOR ON Stopa lombardowa WIBOR 3M Stopa depozytowa Wykres 2.2. Średnie oprocentowanie nowych złotowych umów depozytowych 3,0 % 2,5 2,0 1,5 1,0 X XI 2014 XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X Przedsiębiorstwa Gospodarstwa domowe W październiku 2016 r. wartość pieniądza M3 wzrosła o 8,2 mld PLN (0,7%) do 1 218,3 mld PLN. Jego roczne tempo zmian zmniejszyło się o 0,6 pkt proc. do 8,7%. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej pieniądza M3 wyniosła 7,2 mld PLN 6. Tempo zmian pieniądza M1, tj. pieniądza o wysokim stopniu płynności, zwiększyło się o 0,6 pkt proc. do 15,5% r/r. Tempo zmian pozostałych składników pieniądza M3 zmniejszyło się o 2,3 pkt proc. do -0,9% r/r. 6 Metoda wyliczania zmian transakcyjnych polega na wyeliminowaniu z różnicy stanów zmian o charakterze nietransakcyjnym, tj. wynikających z różnic kursów walutowych pomiędzy okresami sprawozdawczymi, zmian wyceny, reklasyfikacji i innych korekt, np. błędów w sprawozdaniach przesyłanych przez banki. Szczegółowy opis metodyki znajduje się na stronie www.nbp.pl, w dziale Statystyka i sprawozdawczość/statystyka monetarna i finansowa/podaż pieniądza M3 i czynniki jego kreacji, w pliku Metodyka statystyki transakcji.pdf. Biuletyn Informacyjny 10/2016 15

Udział Rozdział 2 Wykres 2.3. Średnie oprocentowanie nowych złotowych umów kredytowych % 15 12 9 6 3 0 X XI 2014 XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X Kredyty dla gospodarstw domowych na cele konsumpcyjne Kredyty dla gospodarstw domowych na cele mieszkaniowe Kredyty dla przedsiębiorstw niefinansowych Wykres 2.4. Udział pieniądza gotówkowego w obiegu i zobowiązań bieżących sektorów krajowych w pieniądzu M3 na tle dynamiki pieniądza M1 i agregatu M3-M1 (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 120 % 63 Dynamika 110 100 61 59 57 90 X XI XII 2014 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X 55 M1 M3 M1 Udział gotówki i zobowiązań bieżących w M3 W październiku 2016 r. wartość pieniądza gotówkowego w obiegu wzrosła o 1,4 mld PLN (0,9%) do 166,9 mld PLN. Jego roczne tempo zmian było niższe o 1,4 pkt proc. w porównaniu z poprzednim miesiącem i wyniosło 14,2%. Wskaźnik płynności pieniądza M3, mierzony udziałem pieniądza M1, tj. gotówki w obiegu oraz depozytów i innych zobowiązań bieżących, w pieniądzu M3 pozostał na poziomie 62,3%. Wskaźnik płynności pieniądza M1, mierzony udziałem gotówki w obiegu w pieniądzu M1, wyniósł 22,0% podobnie jak w poprzednim miesiącu. Depozyty i inne zobowiązania zaliczane do pieniądza M3 wzrosły w październiku 2016 r. o 6,9 mld PLN (0,7%) do 1 042,0 mld PLN. Ich roczne tempo zmian zmniejszyło się o 0,4 pkt proc. do 8,4% r/r. Wzrosły depozyty gospodarstw domowych (o 3,5 mld PLN, 0,5%), 16 Narodowy Bank Polski

Przegląd monetarny Wykres 2.5. Udział pieniądza gotówkowego w obiegu w pieniądzu M1 % 22,5 22,0 21,5 21,0 X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X 2014 2015 2016 Wykres 2.6. Zobowiązania MIF wobec gospodarstw domowych i przedsiębiorstw zaliczane do pieniądza M3 (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 114 112 110 108 106 104 X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X 2014 2015 2016 Przedsiębiorstwa niefinansowe Gospodarstwa domowe przedsiębiorstw niefinansowych (o 2,6 mld PLN, 1,1%), funduszy ubezpieczeń społecznych (o 0,3 mld PLN, 8,4%), instytucji samorządowych (o 0,3 mld PLN, 0,8%) oraz instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych (o 0,2 mld PLN, 1,0%). Nie zmienił się natomiast stan depozytów niemonetarnych instytucji finansowych. Do wzrostu podaży pieniądza w październiku 2016 r. przyczyniły się przyrosty aktywów zagranicznych netto (o 6,3 mld PLN, 3,0%), zadłużenia netto instytucji rządowych szczebla centralnego (o 4,5 mld PLN, 2,1%) oraz należności monetarnych instytucjach finansowych (MIF) od sektorów krajowych 7 (o 3,7 mld PLN, 0,3%). Ujemny wpływ na stan podaży pieniądza miał natomiast przyrost długoterminowych zobowiązań finansowych 8 (o 8,2 mld PLN, 2,2%). 7 Zadłużenie w monetarnych instytucjach finansowych (MIF) z tytułu kredytów, pożyczek, skupionych wierzytelności i zrealizowanych gwarancji i poręczeń. Kategoria ta nie obejmuje odsetek zapadłych i należności z tytułu papierów wartościowych. Do sektorów krajowych zaliczono niemonetarne instytucje finansowe, przedsiębiorstwa niefinansowe, gospodarstwa domowe, instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych, instytucje samorządowe oraz fundusze ubezpieczeń społecznych. 8 Długoterminowe zobowiązania finansowe obejmują depozyty i inne zobowiązania powyżej 2 lat, emisję dłużnych papierów wartościowych MIF z terminem pierwotnym powyżej 2 lat oraz kapitał i rezerwy. Biuletyn Informacyjny 10/2016 17

Rozdział 2 Wykres 2.7. Należności MIF od gospodarstw domowych i przedsiębiorstw (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 112 110 108 106 104 102 X XI 2014 XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X Przedsiębiorstwa niefinansowe Gospodarstwa domowe Wykres 2.8. Należności MIF od gospodarstw domowych z tytułu kredytów i pożyczek (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 112 109 106 103 100 X XI XII 2014 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X Ogółem Mieszkaniowe Konsumpcyjne Wykres 2.9. Należności MIF od przedsiębiorstw z tytułu kredytów i pożyczek (analogiczny okres poprzedniego roku = 100) 120 115 110 105 100 95 X XI 2014 XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI 2015 2016 VII VIII IX X Ogółem Powyżej 1 roku do 5 lat włącznie Do 1 roku włącznie (z rachunkami bieżącymi) Powyżej 5 lat 18 Narodowy Bank Polski

Przegląd monetarny Wykres 2.10. Relacja agregatów monetarnych oraz zadłużenia sektorów krajowych do PKB % 65 60 55 50 45 40 35 30 25 VII-IX X-XII I-III IV-VI VII-IX X-XII I-III IV-VI 2014 2015 2016 VII-IX M1/PKB M3/PKB Zadłużenie/PKB Należności MIF 9 od przedsiębiorstw niefinansowych zwiększyły się w październiku 2016 r. o 1,0 mld PLN (0,3%) do 316,5 mld PLN. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej tej kategorii wyniosła 0,5 mld PLN. Roczne tempo zmian należności od przedsiębiorstw obniżyło się o 0,1 pkt proc. do 5,0%. Przyrosły kredyty od 1 roku do 5 lat włącznie (o 5,1% r/r) oraz kredyty powyżej 5 lat (o 8,5% r/r). Spadły natomiast kredyty do 1 roku włącznie wraz z zadłużeniem w rachunku bieżącym (o 0,2% r/r). Należności MIF od gospodarstw domowych wzrosły w październiku 2016 r. o 2,3 mld PLN (0,3%) do 658,6 mld PLN. Wartość miesięcznej zmiany transakcyjnej wyniosła 1,8 mld PLN. Roczne tempo zmian należności od gospodarstw domowych zmniejszyło się o 0,2 pkt proc. do 4,6%. Kredyty na cele mieszkaniowe wzrosły o 3,6% r/r. Tempo zmian kredytów konsumpcyjnych wyniosło 7,7% r/r. Według danych dostępnych za III kwartał 2016 r. relacja zasobów pieniądza M1 do PKB w ujęciu procentowym zwiększyła się w stosunku do poprzedniego kwartału o 0,4 pkt proc. do 40,9%. Nie zmieniły się natomiast w tym czasie wartości wskaźników pieniądza M3 do PKB i zadłużenia sektorów krajowych do PKB, które wyniosły odpowiednio 65,7% i 57,7%. W październiku 2016 r. złoty 10 stracił 0,3% w stosunku do euro, 2,4% do dolara amerykańskiego oraz 0,4% do franka szwajcarskiego. Zyskał natomiast 3,8% do funta brytyjskiego. 9 Z wyłączeniem zadłużenia z tytułu wyemitowanych papierów wartościowych. 10 Zmiany kursowe liczone w okresie pomiędzy końcem września br. i końcem października br. w oparciu o bieżące kursy średnie NBP. Biuletyn Informacyjny 10/2016 19

Rozdział 3 Bilans płatniczy Polski w październiku 2016 r.

Rozdział 3 Bilans płatniczy Polski w październiku 2016 r. Miesięczny bilans płatniczy został oszacowany przy wykorzystaniu danych z miesięcznych i kwartalnych sprawozdań polskich podmiotów uczestniczących w obrotach z zagranicą, z badań statystyki publicznej oraz z administracyjnych źródeł danych. Prezentowana wersja bilansu płatniczego ma charakter informacji wstępnej i może ulec zmianie. 3.1. Rachunek bieżący i kapitałowy Saldo rachunku bieżącego, w październiku 2016 r., było ujemne i wyniosło 1,7 mld PLN. Na jego wartość złożyły się ujemne salda dochodów pierwotnych (6,1 mld PLN) i dochodów wtórnych (0,1 mld PLN) oraz dodatnie saldo usług (4,3 mld PLN) i obrotów towarowych (0,1 mld PLN). W analogicznym miesiącu 2015 r. saldo rachunku bieżącego było również ujemne i wyniosło 0,7 mld PLN. Łączne saldo rachunku bieżącego i kapitałowego, w analizowanym miesiącu, było ujemne i wyniosło 1,7 mld PLN. W październiku 2016 r. oszacowana wartość eksportu towarów wyniosła 65,5 mld PLN, a importu 65,3 mld PLN. Import towarów, w porównaniu z październikiem 2015 r., zwiększył się o 1,1 mld PLN, tj. o 1,7%, natomiast eksport towarów zmniejszył się o 1,1 mld PLN, tj. o 1,7%. W październiku 2016 r., pierwszy raz od sierpnia 2014 r., zaobserwowano ujemną dynamikę eksportu towarów. Spadek eksportu towarów zarejestrowano w większości kategorii, największy dotyczył odbiorników telewizyjnych, leków i sprzętu komputerowego. Wzrost zanotowano w sprzedaży za granicę sprzętu transportowego. Saldo obrotów towarowych było dodatnie i wyniosło 0,1 mld PLN, w analogicznym miesiącu 2015 r. było ono także dodatnie i wyniosło 2,3 mld PLN. Przychody z tytułu eksportu usług wyniosły 15,4 mld PLN i, w porównaniu z październikiem 2015 r., wzrosły o 0,8 mld PLN, tj. o 5,2%. Wartość rozchodów wyniosła 11,0 mld PLN i wzrosła o 0,3 mld PLN, tj. o 3,0%. Na dodatnie saldo usług, w wysokości 4,3 mld PLN, złożyły się dodatnie salda usług transportowych (1,7 mld PLN), pozostałych usług (1,9 mld PLN) oraz podróży zagranicznych (0,7 mld PLN). Saldo dochodów pierwotnych było ujemne i wyniosło 6,1 mld PLN. W analogicznym miesiącu 2015 r. było ono również ujemne i wyniosło 6,7 mld PLN. O wysokości ujemnego salda dochodów pierwotnych zadecydowało przede wszystkim ujemne saldo dochodów z inwestycji (6,1 mld PLN). Dochody zagranicznych inwestorów bezpośrednich z tytułu ich zaangażowania kapitałowego w polskich podmiotach wyniosły 5,4 mld PLN. Na pozycję tę złożyły się: reinwestowane zyski (4,2 mld PLN), dywidendy (0,4 mld PLN) oraz naliczone odsetki od instrumentów dłużnych (0,8 mld PLN). Na wysokość ujemnego salda dochodów od inwestycji wpłynęły również dochody nierezydentów z inwestycji portfelowych (1,3 mld PLN) oraz naliczone odsetki od pozostałych instrumentów dłużnych wykazywanych w pozostałych inwestycjach (0,7 mld PLN), w przeważającej części od otrzymanych przez polskie podmioty kredytów. 22 Narodowy Bank Polski

Bilans płatniczy Polski w październiku 2016 r. Bilans płatniczy (w mln PLN) 2015 2016 Dane skumulowane b X IX a a XI 2014 X X 2015 XI 2015 X 2016 a Rachunek bieżący -702-4 318-1 683-11 661-13 105 Saldo obrotów towarowych 2 328-863 133 3 568 8 457 Eksport 66 578 66 224 65 458 706 873 755 914 Import 64 250 67 087 65 325 703 305 747 457 Saldo usług 3 909 4 366 4 343 44 475 52 474 Przychody 14 624 15 140 15 378 166 959 181 734 Rozchody 10 715 10 774 11 035 122 484 129 260 Saldo dochodów pierwotnych -6 654-7 171-6 094-58 392-68 809 Przychody 2 261 3 353 2 799 50 431 44 803 Rozchody 8 915 10 524 8 893 108 823 113 612 Saldo dochodów wtórnych -285-650 -65-1 312-5 227 Przychody 1 810 1 789 2 393 25 721 23 312 Rozchody 2 095 2 439 2 458 27 033 28 539 Rachunek kapitałowy 1 312 59-24 49 836 12 690 Przychody 1 542 225 177 51 767 15 953 Rozchody 230 166 201 1 931 3 263 Rachunek finansowy -1 897-5 168-638 11 747-9 319 Inwestycje bezpośrednie aktywa 850 5 561 2 756 22 692 9 587 Akcje i inne formy udziałów kapitałowych -1 577-396 413 18 987-676 Instrumenty dłużne 2 427 5 957 2 343 3 705 10 263 Inwestycje bezpośrednie pasywa 9 748 8 999 4 995 61 172 42 492 Akcje i inne formy udziałów kapitałowych 5 608 8 011 4 147 46 937 36 278 Instrumenty dłużne 4 140 988 848 14 235 6 214 Inwestycje portfelowe aktywa -8 855 1 338-298 21 480 22 084 Udziałowe papiery wartościowe -7 136 285 9 18 106 18 155 Dłużne papiery wartościowe -1 719 1 053-307 3 374 3 929 Inwestycje portfelowe pasywa -5 145 661 4 332 10 813 24 680 Udziałowe papiery wartościowe s -3 800-1 853-568 -467 16 582 Dłużne papiery wartościowe -1 345 2 514 4 900 11 280 8 098 Pozostałe inwestycje aktywa 11 571 2 013 4 066 17 389 4 113 NBP 0 0 0 2 2 Sektor rządowy 25 21 40 104 768 Monetarne instytucje finansowe (z wyłączeniem NBP) 1 810 987 3 075-2 551-1 302 Pozostałe sektory 9 736 1 005 951 19 834 4 645 Pozostałe inwestycje pasywa -842 11 357 10 314 7 160 33 375 NBP -2 791 7 747 10 047 220 56 541 Sektor rządowy 2 205-227 73 3 118-1 589 Monetarne instytucje finansowe (z wyłączeniem NBP) -650 503 497 5 549-24 967 Pozostałe sektory 394 3 334-303 -1 727 3 390 Pochodne instrumenty finansowe -340 208-50 -3 106-171 Oficjalne aktywa rezerwowe -1 362 6 729 12 529 32 437 55 615 Saldo błędów i opuszczeń -2 507-909 1 069-26 428-8 904 a Dane wstępne. b Dane skumulowane są prezentowane krocząco w ujęciu 12 miesięcy. W rachunku bieżącym zarejestrowano napływ środków z Unii Europejskiej w wysokości 0,9 mld PLN, głównie w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Napływ środków z UE ujęty w rachunku kapitałowym wyniósł 0,1 mld PLN (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego). Po uwzględnieniu zapłaconej składki saldo transferów z Unią Europejską było ujemne i wyniosło 0,7 mld PLN. Biuletyn Informacyjny 10/2016 23

Rozdział 3 3.2. Rachunek finansowy 3.2.1. Inwestycje nierezydentów w Polsce (pasywa) W październiku 2016 r. inwestycje nierezydentów zwiększyły się o 19,6 mld PLN. Napływ kapitału zarejestrowano we wszystkich kategoriach inwestycji. Zobowiązania rezydentów z tytułu inwestycji bezpośrednich zwiększyły się o 5,0 mld PLN. O wysokości tego salda zadecydowały reinwestycje zysków, które wyniosły 4,3 mld PLN oraz wzrost zobowiązań z tytułu instrumentów dłużnych o 0,8 mld PLN. W omawianym miesiącu 2016 r. saldo zagranicznych inwestycji portfelowych było dodatnie i wyniosło 4,3 mld PLN. Nierezydenci zwiększyli swoje zaangażowanie w dłużne papiery wartościowe o 4,9 mld PLN. Były to inwestycje zarówno w skarbowe papiery wartościowe wyemitowane na rynki zagraniczne (wzrost zobowiązań z tego tytułu o 4,1 mld PLN), jak również w obligacje wyemitowane przez sektor bankowy (3,1 mld PLN). W tym samym czasie miał miejsce odpływ kapitału z tytułu wycofywania się nierezydentów z inwestycji w udziałowe papiery wartościowe w wysokości 0,6 mld PLN. Dodatnie saldo pozostałych inwestycji nierezydentów w Polsce wyniosło 10,3 mld PLN. Największy udział we wzroście zobowiązań miał NBP, który zwiększył swoje pasywa o 10,0 mld PLN (głównie z tytułu pasywnych transakcji repo). Nieznaczny wzrost zobowiązań odnotował również sektor bankowy o 0,5 mld PLN (przede wszystkim z tytułu depozytów nierezydentów). Sektor przedsiębiorstw zmniejszył swoje zobowiązania o 0,3 mld PLN (z tytułu pozostałych pasywów). 3.2.2. Inwestycje polskich podmiotów za granicą (aktywa) Dodatnie saldo inwestycji rezydentów za granicą (wzrost aktywów) wyniosło 19,0 mld PLN. W inwestycjach bezpośrednich wzrost aktywów (odpływ kapitału) wyniósł 2,8 mld PLN. Wynikał on głównie ze wzrostu należności z tytułu instrumentów dłużnych w wysokości 2,3 mld PLN. Polskie podmioty zmniejszyły wartość aktywów w postaci inwestycji portfelowych o 0,3 mld PLN, przede wszystkim z tytułu dłużnych papierów wartościowych. Saldo pozostałych inwestycji było dodatnie (wzrost aktywów) i wyniosło 4,1 mld PLN. Sektor bankowy zwiększył swoje aktywa zagraniczne o 3,1 mld PLN (głównie z tytułu lokat w bankach za granicą). Należności sektora przedsiębiorstw zwiększyły się o 1,0 mld PLN (przede wszystkim z tytułu kredytów handlowych). Transakcje własne NBP oraz transakcje zrealizowane na rzecz klientów NBP spowodowały wzrost wartości aktywów rezerwowych o 12,5 mld PLN. Stan oficjalnych aktywów rezerwowych na koniec października 2016 r. wyniósł 446,3 mld PLN. 24 Narodowy Bank Polski

Rozdział 4 Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej

Rozdział 4 Najważniejsze decyzje Rady Polityki Pieniężnej Uchwała nr 4/2016 r. Rady Polityki Pieniężnej z dnia 24 maja 2016 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2015 r. 26 Narodowy Bank Polski

Rozdział 5 Aneks statystyczny

Rozdział 5 5.1. Tabele Tabela 5.1.1. Podstawowe dane statystyczne w cenach bieżących Produkcja sprzedana przemysłu w cenach stałych ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 w cenach bieżących Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w cenach stałych ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych poprzedni miesiąc = 100 grudzień poprzedniego roku = 100 Wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemysłu ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 mln PLN % % mln PLN % % % % % % % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 XII 2012 85 866,8 90,4 87,2 9 490,6 75,1 111,5 102,4 100,1 102,4 98,9 99,4 I 2013 90 570,1 100,4 105,5 3 754,5 83,9 39,7 101,7 100,1 100,1 98,8 100,0 II 88 160,5 97,9 97,2 3 732,2 88,6 99,7 101,3 100,0 100,0 99,7 100,3 III 96 065,2 97,1 109,3 4 503,4 81,5 120,9 101,0 100,2 100,2 99,3 99,7 IV 92 949,7 102,8 97,8 4 855,7 76,9 107,9 100,8 100,4 100,6 97,9 99,3 V 92 611,0 98,2 99,3 5 640,1 72,5 116,3 100,5 99,9 100,5 97,5 100,1 VI 95 567,8 102,8 102,6 6 710,1 81,7 119,1 100,2 100,0 100,5 98,7 100,7 VII 97 369,8 106,3 101,5 7 226,7 94,8 107,8 101,1 100,3 100,8 99,2 100,2 VIII 92 866,3 102,2 95,6 7 155,6 88,9 99,2 101,1 99,7 100,5 98,9 99,7 IX 101 574,5 106,3 109,7 7 824,5 95,2 109,4 101,0 100,1 100,5 98,6 100,1 X 107 128,2 104,6 106,1 8 932,9 96,8 114,3 100,8 100,2 100,7 98,6 99,3 XI 100 147,4 102,9 93,8 8 128,5 97,1 91,1 100,6 99,8 100,5 98,5 99,7 XII 90 589,7 106,7 90,4 9 880,6 105,8 121,5 100,7 100,1 100,7 99,0 99,9 I 2014 93 386,9 104,2 103,0 3 547,2 96,1 36,0 100,5 100,1 100,1 99,0 100,0 II 91 429,4 105,3 98,2 4 200,0 114,4 118,7 100,7 100,1 100,2 98,6 99,9 III 99 812,7 105,5 109,4 5 208,6 117,4 124,2 100,7 100,1 100,3 98,7 99,8 IV 97 487,3 105,5 97,8 5 373,7 112,2 103,2 100,3 100,0 100,2 99,3 99,8 V 95 478,7 104,4 98,3 6 126,1 110,0 114,0 100,2 99,9 100,1 99,0 99,8 VI 95 378,4 101,8 100,0 7 173,8 108,0 116,8 100,3 100,0 100,1 98,2 99,9 VII 97 495,8 102,4 102,1 7 223,7 101,1 100,9 99,8 99,8 99,9 97,9 99,9 VIII 89 562,6 98,1 91,5 6 842,9 96,4 94,6 99,7 99,6 99,5 98,5 100,3 IX 103 921,1 104,2 116,5 8 206,4 105,6 119,8 99,7 100,0 99,4 98,4 100,0 X 107 226,1 101,7 103,6 8 782,4 99,0 107,2 99,4 100,0 99,5 98,7 99,6 XI 98 684,1 100,3 92,5 7 953,8 98,4 90,6 99,4 99,8 99,2 98,4 99,5 XII 95 140,2 108,1 97,4 10 320,3 105,0 129,6 99,0 99,7 99,0 97,3 98,8 I 2015 92 237,3 101,6 96,8 3 581,5 101,3 34,8 98,6 99,8 99,8 97,2 99,9 II 93 382,1 105,0 101,4 4 175,3 99,7 116,7 98,4 99,9 99,6 97,2 99,9 III 105 902,8 108,8 113,4 5 355,1 102,9 128,2 98,5 100,2 99,8 97,5 100,1 IV 97 024,5 102,4 92,0 5 821,0 108,5 108,7 98,9 100,4 100,3 97,3 99,6 V 95 981,0 102,8 98,6 6 195,3 101,3 106,4 99,1 100,0 100,3 97,9 100,4 VI 100 807,2 107,4 104,6 6 961,4 97,5 112,5 99,2 100,0 100,3 98,6 100,6 VII 99 288,2 103,8 98,7 7 184,8 99,9 103,4 99,3 99,9 100,2 98,2 99,6 VIII 91 672,1 105,3 92,9 7 124,0 104,8 99,2 99,4 99,6 99,9 97,3 99,3 IX 105 347,0 104,0 115,1 7 959,1 97,5 111,6 99,2 99,7 99,6 97,2 99,9 X 107 440,3 102,4 101,9 8 273,4 94,8 104,2 99,3 100,1 99,7 97,7 100,1 XI 104 788,0 107,8 97,4 7 997,4 101,2 96,6 99,4 99,9 99,6 98,2 100,0 XII 104 783,1 106,7 96,4 10 211,2 99,6 127,7 99,5 99,8 99,5 99,2 99,8 I 2016 92 389,6 101,3 91,9 3 249,4 91,4 31,9 99,1 99,5 99,5 98,8 99,5 II 98 618,8 106,8 106,9 3 705,8 89,5 114,3 99,2 99,9 99,4 98,5 99,6 III 105 169,2 100,7 107,0 4 473,8 84,2 120,6 99,1 100,1 99,5 98,1 99,7 IV 101 921,6 106,0 96,9 4 915,4 85,1 109,9 98,9 100,3 99,8 98,8 100,3 V 99 074,5 103,2 96,1 5 310,4 86,3 107,8 99,1 100,1 99,9 99,6 101,2 VI 106 546,3 106,0 107,4 6 018,4 87,0 113,4 99,2 100,2 100,1 99,2 100,2 VII 95 758,5 96,6 90,0 5 810,6 81,2 96,6 99,1 99,7 99,8 99,5 99,9 VIII 98 540,2 107,5 103,4 5 659,2 79,5 97,2 99,2 99,8 99,5 99,9 99,6 IX 109 056,0 103,2 110,4 6 726,0 84,7 118,7 99,5 100,0 99,5 100,2 100,3 X 106 893,7 98,7 97,5 6 613,4 79,9 98,4 99,8 100,5 100,1 100,6 100,5 28 Narodowy Bank Polski

Aneks statystyczny. Tabele Tabela 5.1.1. Podstawowe dane statystyczne (cd.) Wskaźniki cen produkcji budowlano-montażowej ten sam miesiąc poprzedniego roku = 100 poprzedni miesiąc = 100 Pracujący w sektorze przedsiębiorstw ogółem Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ogółem Liczba bezrobotnych Stopa bezrobocia Przeciętne wynagrodzenia miesięczne brutto w sektorze przedsiębiorstw dochody budżetu państwa Wyniki finansowe budżetu państwa wydatki budżetu państwa wynik budżetu państwa i saldo kredytów zagranicznych % % tys. osób tys. osób tys. osób % zł mln PLN mln PLN mln PLN 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 XII 2012 98,7 99,9 5 651 5 474 2 136,8 13,4 4 111,69 287 594,6 318 001,8-11 543,5 I 2013 98,6 99,8 5 701 5 507 2 295,7 14,2 3 680,30 25 915,0 34 355,9-4 527,0 II 98,4 99,8 5 693 5 497 2 336,7 14,4 3 709,99 42 801,2 64 485,8-15 988,5 III 98,2 99,8 5 680 5 489 2 314,5 14,3 3 832,81 61 320,8 85 773,5-17 892,9 IV 98,1 99,9 5 679 5 478 2 255,7 14,0 3 830,89 86 888,4 118 605,4-23 547,7 V 98,0 99,8 5 683 5 479 2 176,3 13,5 3 699,67 107 792,1 138 743,3-22 271,9 VI 98,0 99,9 5 691 5 488 2 109,1 13,2 3 808,63 133 732,9 159 606,5-16 307,5 VII 98,1 99,9 5 694 5 489 2 093,1 13,1 3 830,07 158 499,8 184 449,5-15 045,8 VIII 98,1 99,8 5 699 5 494 2 083,2 13,0 3 760,45 180 908,3 207 719,4-15 844,6 IX 98,2 99,9 5 706 5 495 2 083,1 13,0 3 770,91 204 358,0 234 001,4-16 132,6 X 98,2 99,9 5 715 5 500 2 075,2 13,0 3 834,17 231 520,5 271 001,7-24 775,1 XI 98,3 99,9 5 717 5 501 2 116,0 13,2 3 897,88 255 805,4 294 374,4-23 333,2 XII 98,3 99,9 5 692 5 491 2 157,9 13,4 4 221,50 279 151,2 321 342,9-26 030,4 I 2014 98,3 99,8 5 721 5 506 2 260,7 13,9 3 805,28 29 275,3 31 876,3 5 271,5 II 98,4 99,8 5 733 5 508 2 255,9 13,9 3 856,56 48 719,9 60 438,1-3 662,3 III 98,5 99,9 5 741 5 515 2 182,2 13,5 4 017,75 66 974,9 84 465,9-11 221,0 IV 98,5 99,9 5 743 5 515 2 079,0 13,0 3 976,80 95 696,5 116 876,4-17 128,1 V 98,6 100,0 5 751 5 515 1 986,7 12,5 3 878,31 115 241,7 137 604,3-21 601,9 VI 98,7 100,0 5 764 5 526 1 912,5 12,0 3 943,01 136 321,4 161 620,0-28 462,4 VII 98,8 100,0 5 770 5 531 1 878,5 11,8 3 964,91 162 534,2 188 937,5-25 898,7 VIII 99,1 100,0 5 769 5 535 1 853,2 11,7 3 893,23 184 520,3 209 123,8-20 387,1 IX 99,2 100,0 5 776 5 537 1 821,9 11,5 3 900,49 209 190,5 231 635,1-21 143,8 X 99,3 100,0 5 791 5 545 1 784,8 11,3 3 980,92 235 803,6 263 036,7-25 548,6 XI 99,4 99,9 5 794 5 551 1 799,8 11,4 4 004,80 260 292,5 285 083,1-23 084,4 XII 99,2 99,9 5 774 5 549 1 825,2 11,4 4 379,26 283 542,7 312 520,2-32 336,6 I 2015 99,5 99,9 5 805 5 573 1 918,6 11,9 3 942,78 28 115,7 28 702,7 8 910,7 II 99,6 99,9 5 808 5 573 1 918,7 11,9 3 981,75 47 158,8 58 482,9-5 193,0 III 99,7 100,0 5 811 5 576 1 860,6 11,5 4 214,14 67 825,3 84 485,4-19 366,1 IV 99,7 100,0 5 816 5 575 1 782,2 11,1 4 123,26 96 077,7 112 770,8-24 578,9 V 99,7 99,9 5 815 5 577 1 702,1 10,7 4 002,16 116 283,4 135 914,6-26 946,4 VI 99,6 100,0 5 819 5 578 1 622,3 10,2 4 039,70 137 023,0 163 162,8-34 872,1 VII 99,6 99,9 5 830 5 583 1 585,7 10,0 4 095,26 163 479,4 190 071,1-34 189,3 VIII 99,4 99,9 5 831 5 588 1 563,5 9,9 4 024,95 187 237,5 213 097,9-35 120,1 IX 99,4 99,9 5 839 5 593 1 539,4 9,7 4 059,19 210 045,7 241 181,8-34 403,7 X 99,3 99,9 5 858 5 608 1 516,9 9,6 4 110,77 238 911,1 273 399,0-33 520,7 XI 99,3 99,9 5 868 5 617 1 530,6 9,6 4 164,01 263 764,2 299 892,9-34 150,2 XII 99,1 99,9 5 867 5 626 1 563,3 9,7 4 515,28 289 136,7 331 743,4-31 205,9 I 2016 99,3 99,9 5 942 5 703 1 647,5 10,2 4 101,36 30 724,5 28 964,6 7 282,1 II 99,3 99,9 5 955 5 711 1 652,7 10,2 4 137,55 56 164,7 59 263,0-2 069,4 III 99,2 99,9 5 974 5 727 1 600,5 9,9 4 351,45 76 818,0 86 405,2-11 997,1 IV 99,3 100,0 5 982 5 730 1 521,8 9,4 4 313,57 105 385,1 116 510,6-14 569,3 V 99,4 100,0 5 987 5 734 1 456,9 9,1 4 166,28 129 127,8 142 610,3-20 689,1 VI 99,5 100,1 6 014 5 753 1 392,5 8,7 4 252,19 151 610,8 170 294,6-28 164,8 VII 99,6 100,1 6 018 5 762 1 361,5 8,5 4 291,85 188 565,4 202 952,7-25 850,8 VIII 99,8 100,1 6 016 5 761 1 346,9 8,4 4 212,56 214 529,0 229 458,4-28 042,3 IX 99,8 100,0 6 037 5 771 1 324,1 8,3 4 217,96 238 606,5 259 221,9-34 426,5 X 99,9 99,9 6 048 5 779 1 308,0 8,2 4 259,37 268 621,5 293 270,1-31 844,2 Biuletyn Informacyjny 10/2016 29

Rozdział 5 Tabela 5.1.1. Podstawowe dane statystyczne (cd.) Wyniki finansowe przedsiębiorstw przychody koszty uzyskania przychodów wynik obciążenia wynik wskaźnik należności zobowiązania finansowy wyniku finansowy poziomu wskaźnik wskaźnik aktywa i roszczenia krótkoterminowe w tym w tym koszt brutto finansowego netto kosztów rentowności płynności obrotowe z tytułu ogółem przychody ogółem własny (saldo) brutto (saldo) z całokształtu obrotu netto II stopnia ogółem dostaw z tytułu ze sprzedaży sprzedanych działalności i usług dostaw i usług produktów produktów mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN mln PLN % % % mln PLN mln PLN mln PLN 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 XII 2012 2 383 226,7 1 409 985,5 2 283 868,1 1 444 115,6 99 372,0 17 255,1 82 116,9 95,8 3,4 97,4 717 571,4 264 980,3 264 448,3 I 2013............. II............. III 551 403,9 326 437,1 529 498,3 335 359,9 21 879,1 4 256,3 17 622,8 96,0 3,2 98,5 708 480,2 265 058,8 247 422,2 IV............. V............. VI 1 141 214,9 668 781,1 1 087 890,5 687 082,5 53 310,4 7 868,5 45 442,0 95,3 4,0 98,3 738 278,4 278 491,6 259 425,3 VII............. VIII............. IX 1 754 751,4 1 032 110,7 1 671 980,1 1 058 514,3 82 793,2 12 495,7 70 297,5 95,3 4,0 98,2 739 881,5 283 967,0 267 234,0 X............. XI............. XII 2 392 594,2 1 403 383,2 2 284 484,5 1 447 110,0 108 113,5 16 006,1 92 107,4 95,5 3,8 96,8 737 915,2 268 608,6 270 156,8 I 2014............. II............. III 566 408,9 337 035,3 540 827,4 345 134,8 25 584,9 4 326,0 21 258,9 95,5 3,8 100,1 725 786,9 270 141,8 252 527,1 IV............. V............. VI 1 169 743,9 692 441,6 1 115 284,8 709 545,1 54 513,9 8 383,9 46 130,0 95,3 3,9 100,6 745 350,0 275 275,1 259 295,5 VII............. VIII............. IX 1 794 603,2 1 058 672,6 1 707 795,8 1 084 974,6 86 871,4 12 383,4 74 488,0 95,2 4,2 102,6 758 588,8 281 304,6 265 503,0 X XI............. XII 2 442 964,7 1 443 377,4 2 337 425,6 1 484 961,6 105 685,9 15 527,3 90 158,6 95,7 3,7 102,5 768 733,6 275 197,8 269 925,8 I 2015............. II............. III 592 326,0 354 535,7 563 936,9 361 853,8 28 354,4 5 033,6 23 320,8 95,2 3,9 104,4 780 638,2 284 169,5 261 291,2 IV............. V............. VI 1 211 368,2 721 083,5 1 146 901,9 736 532,2 64 367,5 9 895,9 54 471,6 94,7 4,5 101,1 800 574,6 291 039,7 268 948,6 VII............. VIII............. IX 1 850 894,1 1 099 925,7 1 764 860,5 1 133 019,5 86 011,1 13 003,9 73 007,2 95,4 3,9 103,0 822 742,6 297 205,8 272 107,4 X............. XI............. XII 2 520 937,8 1 498 883,5 2 412 760,6 1 543 999,1 108 215,2 16 674,0 91 541,1 95,7 3,6 101,0 806 897,0 283 182,9 277 950,9 I 2016............. II............. III 604 487,0 361 246,9 573 955,1 370 191,5 30 531,9 5 084,8 25 447,1 94,9 4,2 102,8 809 456,4 289 019,1 267 903,7 IV............. V............. VI 1 254 700,2 743 464,6 1 183 722,9 762 392,5 70 977,3 9 455,0 61 522,4 94,3 4,9 101,8 846 232,2 304 753,6 284 871,3 VII............. VIII............. IX 1 904 815,2 1 128 795,2 1 801 379,3 1 160 165,1 103 435,9 14 546,7 88 889,2 94,6 4,7 104,5 848 208,8 303 943,7 284 882,5 X............. 30 Narodowy Bank Polski

Aneks statystyczny. Tabele Tabela 5.1.2. Rynek finansowy podstawowe informacje stopa referencyjna stopa lombardowa Stopy procentowe NBP stopa depozytowa stopa redyskonta weksli stopa dyskonta weksli stopa rezerwy od wkładów złotowych płatnych na każde żądanie terminowych stopa rezerwy od wkładów w walutach obcych (równowartość w PLN) płatnych na każde żądanie Rezerwy obowiązkowe banków terminowych stopa rezerwy od środków uzyskanych z tytułu sprzedaży papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu (repo) oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej wielkość rezerwy obowiązkowej % % % % % % % % % % % mln PLN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 XII 2012 4,25 5,75 2,75 4,50. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 29 918,5 I 2013 4,00 5,50 2,50 4,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 290,3 II 3,75 5,25 2,25 4,00. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 241,1 III 3,25 4,75 1,75 3,50. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 241,1 IV 3,25 4,75 1,75 3,50. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 259,3 V 3,00 4,50 1,50 3,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 371,2 VI 2,75 4,25 1,25 3,00. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 371,2 VII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 793,1 VIII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 793,1 IX 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 30 832,9 X 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 362,7 XI 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 362,7 XII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 875,7 I 2014 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 864,4 II 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 31 788,3 III 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 32 272,8 IV 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 32 871,9 V 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 32 871,9 VI 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 046,1 VII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 384,6 VIII 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 384,6 IX 2,50 4,00 1,00 2,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 33 737,1 X 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 332,0 XI 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 332,0 XII 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 695,7 I 2015 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 695,7 II 2,00 3,00 1,00 2,25. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 34 815,9 III 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 213,8 IV 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 272,8 V 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 272,8 VI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 322,0 VII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 657,5 VIII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 35 882,9 IX 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 36 101,6 X 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 36 101,6 XI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 194,3 XII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 115,2 I 2016 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 115,2 II 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 37 696,7 III 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 38 344,5 IV 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 38 344,5 V 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 39 020,3 VI 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 39 052,6 VII 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 39 052,6 VIII 1,50 2,50 0,50 1,75 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 39 453,9 IX 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 39 496,3 X 1,50 2,50 0,50 1,75. 3,5 3,5 3,5 3,5 0,0 0,9 a 39 773,6 a Stopy redyskonta weksli; od 9 października 2014 stopy referencyjnej NBP. Biuletyn Informacyjny 10/2016 31

Rozdział 5 Tabela 5.1.2. Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Przetargi na bony skarbowe liczba przetargów w ciągu miesiąca wartość bonów zaoferowanych do sprzedaży (w cenach nominalnych) popyt zgłoszony przez oferentów (w cenach nominalnych) sprzedaż bonów (w cenach nominalnych) średni ważony zysk z kupionych bonów stan na koniec miesiąca bonów pochodzących z przetargów i będących w obiegu (wg kosztów zakupu) mln PLN mln PLN mln PLN % mln PLN 13 14 15 16 17 18 XII 2012 0 0,00 0,00 0,00 0,00 5 554,74 I 2013 2 3 600,00 10 967,09 3 602,53 3,56 7 514,42 II 2 2 300,00 7 728,16 1 746,84 3,47 7 176,43 III 2 3 300,00 7 323,50 3 083,50 3,49 8 309,08 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 8 309,08 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 4 755,75 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 3 032,13 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 3 032,13 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I 2014 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 II 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 III 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I 2015 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 II 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 III 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 XII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 I 2016 2 2 400,00 11 765,00 2 400,30 1,37 2 380,09 II 2 2 400,00 6 060,00 2 390,00 1,29 4 751,07 III 1 2 000,00 1 757,00 1 692,00 1,35 6 426,79 IV 0 0,00 0,00 0,00 0,00 6 426,79 V 0 0,00 0,00 0,00 0,00 6 426,79 VI 0 0,00 0,00 0,00 0,00 6 426,79 VII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 6 426,79 VIII 0 0,00 0,00 0,00 0,00 4 046,70 IX 0 0,00 0,00 0,00 0,00 1 675,72 X 0 0,00 0,00 0,00 0,00 1 675,72 32 Narodowy Bank Polski

Aneks statystyczny. Tabele Tabela 5.1.2. Rynek finansowy podstawowe informacje (cd.) Przetargi na bony pieniężne NBP liczba przetargów w ciągu miesiąca wartość bonów zaoferowanych do sprzedaży (w cenach nominalnych) popyt zgłoszony przez oferentów (w cenach nominalnych) sprzedaż bonów (w cenach nominalnych) średni ważony zysk z kupionych bonów stan na koniec miesiąca bonów pochodzących z przetargów i będących w obiegu (wg kosztów zakupu) mln PLN mln PLN mln PLN % mln PLN 19 20 21 22 23 24 XII 2012 6 509 500,00 476 383,56 472 932,92 4,25 99 759,34 I 2013 7 563 400,00 534 756,49 534 756,49 4,06 131 697,84 II 5 511 800,00 514 488,89 509 076,61 3,81 125 492,06 III 7 664 000,00 643 928,19 639 679,59 3,35 125 207,39 IV 7 581 500,00 542 173,50 540 898,51 3,25 127 706,18 V 6 651 500,00 658 080,59 650 094,77 3,04 129 924,21 VI 6 547 000,00 508 910,97 508 910,97 2,75 134 649,65 VII 6 532 500,00 522 631,29 517 765,42 2,50 124 257,59 VIII 6 651 000,00 633 393,35 632 887,67 2,50 128 020,02 IX 5 541 500,00 517 215,96 517 215,96 2,50 116 335,43 X 9 682 000,00 663 328,26 655 817,57 2,50 126 492,76 XI 6 543 500,00 519 177,47 513 527,47 2,50 127 679,58 XII 7 560 000,00 515 708,90 515 708,90 2,50 117 283,77 I 2014 8 649 500,00 626 596,08 625 946,08 2,50 118 468,15 II 7 534 500,00 500 658,16 500 058,86 2,50 118 388,52 III 5 480 000,00 476 784,41 464 612,23 2,50 101 063,09 IV 5 478 000,00 472 104,59 467 322,09 2,50 103 642,11 V 6 564 500,00 555 696,10 548 524,93 2,50 110 841,22 VI 5 456 000,00 443 307,76 436 798,79 2,50 98 687,85 VII 6 454 500,00 435 071,95 434 647,34 2,50 110 081,35 VIII 7 543 000,00 534 612,13 529 947,19 2,50 106 068,07 IX 5 433 000,00 436 013,30 429 942,34 2,50 107 947,51 X 7 532 500,00 548 371,91 521 995,65 2,10 100 460,91 XI 5 419 000,00 399 348,19 398 964,04 2,00 103 996,96 XII 6 541 500,00 511 392,46 511 392,46 2,00 84 642,65 I 2015 8 599 000,00 532 179,58 531 541,38 2,00 106 808,79 II 5 417 500,00 404 187,38 400 791,14 2,00 99 245,38 III 5 398 500,00 396 580,92 393 542,04 1,50 91 855,16 IV 6 478 500,00 466 703,15 466 653,70 1,50 86 461,31 V 5 398 000,00 362 140,03 362 140,03 1,50 97 378,94 VI 5 391 000,00 368 951,73 368 951,73 1,50 76 281,12 VII 6 451 000,00 438 074,11 438 074,11 1,50 80 858,93 VIII 5 333 000,00 334 475,40 322 375,64 1,50 69 355,38 IX 5 352 000,00 340 831,12 340 625,53 1,50 91 873,66 X 6 461 000,00 437 971,05 434 179,65 1,50 101 623,49 XI 5 384 000,00 363 196,97 360 221,13 1,50 81 788,79 XII 6 475 000,00 433 345,82 433 345,82 1,50 74 096,32 I 2016 5 379 000,00 356 639,77 355 479,77 1,50 84 054,55 II 5 390 000,00 340 546,77 340 546,77 1,50 72 067,73 III 6 344 000,00 333 392,59 329 588,29 1,50 75 411,07 IV 6 398 000,00 383 008,78 374 716,38 1,50 78 831,15 V 5 316 500,00 294 285,55 294 285,55 1,50 74 876,88 VI 7 299 000,00 295 576,44 288 878,40 1,50 64 611,53 VII 6 375 500,00 336 633,04 336 633,04 1,50 79 432,70 VIII 5 302 000,00 284 589,70 284 589,70 1,50 66 636,19 IX 5 324 500,00 342 730,09 324 500,00 1,50 64 981,02 X 5 294 500,00 273 117,20 273 117,20 1,50 67 808,19 Biuletyn Informacyjny 10/2016 33