Warsztaty antydyskryminacyjne dla uczniów i uczennic uczestników projektu Opowiedz ich historię
NASZE CELE 1) Co to jest różnorodność i co się z nią wiąże. 2) Jak działają stereotypy i uprzedzenia. 3) My i oni, w świetle zjawisk relatywizmu kulturowego i etnocentryzmu.
PROGRAM Poznanie się, zbudowanie zasad współpracy Stereotypy Dyskryminacja i różne jej przesłanki Dyskryminacja w świecie wielokulturowym (etnocentryzm i relatywizm kulturowy)
STEREOTYPY, DYSKRYMINACJA
STEREOTYP Termin stereotyp pochodzi z języka greckiego (stereo twardy, stężały; typos wzorzec, odcisk). Stereotyp to tendencja do uproszczonego i nieprawdziwego spostrzegania grup ludzi. Często ludzie po usłyszeniu czyjejś opinii, przyjmują ją jako swoją bez sprawdzenia. Stereotypy ułatwiają życie, gdyż nie wymagają samodzielnego myślenia. Upraszczają życie i pozwalają na dobre samopoczucie. Dzięki stereotypom można utwierdzić się w przekonaniu, że jest się mądrzejszym od innych ludzi. Stereotypy sprzyjają powstawaniu nietolerancyjnych postaw.
DYSKRYMINACJA Nieusprawiedliwione, negatywne lub krzywdzące działanie skierowane przeciwko członkowi danej grupy, wyłącznie dlatego, że do niej należy. Traktowanie danej osoby mniej przychylnie, niż inną w porównywalnej sytuacji ze względu na jakąś cechę (np. płeć, orientacja psychoseksualna, wiek, niepełnosprawność, religia lub przekonania czy pochodzenie etniczne lub rasowe).
RODZAJE DYSKRYMINACJI RASIZM - dyskryminacja ze względu na rasę (kolor skóry), narodowość np. przeciw ciemnoskórym piłkarzom, Polakom, Polkom w Wielkiej Brytanii KSENOFOBIA - dyskryminacja ze względu na pochodzenie i narodowość ANTYSEMITYZM - uprzedzenie względem osób pochodzenia żydowskiego ROMOFOBIA (ANTYCYGANIZM) - dyskryminacja ze względu na pochodzenie romskie AGEIZM od ang. age - wiek, dyskryminacja ze względu na wiek, dotyczy zarówno osób starszych np. zakładanie z góry w pracy, że ktoś nie umie korzystać z komputera, ale też zakładanie, że osoby młode nie mają nic do powiedzenia
RODZAJE DYSKRYMINACJI ABLEIZM - od ang. będący w stanie coś zrobić, a person with disability osoba z niepełnosprawnością, dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność ATRAKCJONIZM - dyskryminacja ze względu na wygląd zewnętrzny SIZEIZM- od ang. size rozmiar, dyskryminacja ze względu na wygląd zewnętrzny - wagę SEKSIZM od ang. sex- płeć, dyskryminacja ze względu na płeć. Dotyka obu płci np. komentowanie wyglądu kobiet, naśmiewanie się z mężczyzn studiujących pedagogię, niższe pensje kobiet
RODZAJE DYSKRYMINACJI MIZOGINIA - dyskryminacja ze względu na płeć (dotyczy kobiet) ISLAMOFOBIA - dyskryminacja muzułmanów/ek HOMOFOBIA - dyskryminacja ze względu na orientację seksualną TRANSFOBIA - dyskryminacja ze względu na dokonanie zmiany, korekty płci KLASIZM dyskryminacja ze względu na status materialny np. ubóstwo
ZJAWISKA W ŚWIECIE WIELOKULTUROWYM FANATYZM - żarliwość w wyznawaniu jakiejś idei lub religii, połączona ze skrajną nietolerancją ETNOCENTRYZM - postawa charakteryzująca się pełną aprobatą członków własnej grupy społecznej, jej wywyższaniem, połączona zazwyczaj z niechęcią lub negacją członków innej grupy. Jego konsekwencje to fanatyzm, rasizm, nacjonalizm
ZJAWISKA W ŚWIECIE WIELOKULTUROWYM NACJONALIZM - (z łacińskiego natio naród), ideologia i ruch polityczny, a także postawa społeczno-polityczna podporządkowująca interesy innych narodów celom własnego. Według tej ideologii wszelkie działania polityczne podejmowane są w celu podniesienia siły własnego narodu, a także oceniane przez pryzmat jego dobra i interesów. Dążenie do rozwoju kosztem innych narodów prowadzi do ksenofobii (uprzedzenia narodowe), wrogości i nietolerancji, tzw. etnocentryzmu. Skrajną postacią nacjonalizmu jest szowinizm, który uznaje prawo własnego narodu do podbojów i panowania nad innymi narodami. Tak rozumiany, stał się składnikiem nazizmu i faszyzmu. Nie mylić z patriotyzmem ;-)
ZJAWISKA W ŚWIECIE WIELOKULTUROWYM SZOWINIZM - (z języka francuskiego chauvinisme) skrajna postać nacjonalizmu. Głosi solidarność wszystkich grup społecznych danego narodu, a wobec mniejszości narodowych i innych narodów nakazuje przyjmować wrogą postawę. W szerszym kontekście pojęcie to oznacza też wyolbrzymione, bezkrytyczne i niezreflektowane uczucie przywiązania do własnego gatunku, rasy, grupy społecznej, płci, narodu,... albo przywódcy oraz wyolbrzymianie ich zalet, a pomniejszanie lub negowanie ich wad, idące zazwyczaj w parze z równie przesadnym i nieuzasadnionym deprecjonowaniem innych oraz uznawaniem prawa do ich ujarzmiania. Pojęcie to bywa używane jako synonim dyskryminacji
ZJAWISKA W ŚWIECIE WIELOKULTUROWYM RELATYWIZM KULTUROWY pogląd głoszący, iż żadna praktyka kulturowa nie jest dobra ani zła sama w sobie, ale musi być oceniona w kontekście w jakim funkcjonuje. Takie spojrzenie doprowadziło obserwatorów do powstrzymania się od ocen oraz sądów wartościujących obce praktyki z punktu widzenia własnej kultury. Relatywizm kulturowy odrzuca więc możliwość wartościowania obcej kultury przez pryzmat własnych wartości, prowadząc do większego obiektywizmu w postrzeganiu "swojej" i "obcej" kultury.
DZIAŁANIA DLA RÓWNOŚCI
DOBRE PRAKTYKI
KONTAKT Anna Urbańczyk tel. 604 48 19 69 e-mail: anna.urbanczyk@warsztatyrownosciwe.pl www.warsztatyrownosciowe.pl
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ