Parlament Europejski 2014-2019 Komisja Petycji 29.5.2015 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 0830/2006, którą złożył Tobias King (Wielka Brytania), w sprawie stosowania przez Zjednoczone Królestwo dyrektywy WE 2004/38 Petycja nr 1307/2007, którą złożył Richard Willmer (Wielka Brytania), w sprawie odmowy żonie obywatela brytyjskiego, korzystającego z praw traktatowych we Włoszech, prawa do towarzyszenia swojemu mężowi w podróży do Zjednoczonego Królestwa Petycja nr 1574/2010, którą złożył Mohamed Esmail Mamon (Zjednoczone Królestwo), w sprawie dyrektywy 2004/38/WE Petycja nr 0405/2011, którą złożył Edward Bradburn (Zjednoczone Królestwo), w sprawie stosowania przez Zjednoczone Królestwo dyrektywy 2004/38/WE (prawo obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich) Petycja nr 1162/2011, którą złożył Ian Rogers (Zjednoczone Królestwo), w sprawie rzekomego naruszenia przez Zjednoczone Królestwo dyrektywy 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich Petycja nr 1220/2012, którą złożył Borodin Dimitry (Rosja), w sprawie naruszenia przez Zjednoczone Królestwo dyrektywy 38/2004 w sprawie swobodnego przepływu osób Petycja nr 1333/2012, którą złożył Ian Rogers (Zjednoczone Królestwo), w sprawie rzekomego naruszenia przepisów dyrektywy 2004/38/WE CM\1063433.doc PE390.353v05-00 Zjednoczona w różnorodności
Petycja nr 1529/2012, którą złożył Andrew Fitzgerald (Zjednoczone Królestwo), w sprawie rzekomego naruszenia przez Zjednoczone Królestwo unijnego prawodawstwa dotyczącego swobodnego przepływu osób 1. Streszczenie petycji nr 0830/2006 Składający petycję, obywatel Wielkiej Brytanii mieszkający w Belgii wraz z żoną, obywatelką Turcji, uważa, że Zjednoczone Królestwo łamie przepisy dyrektywy 2004/38 w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Według składającego petycję pomimo posiadania przez jego żonę ważnej karty pobytu w Belgii, nadal wymaga się od niej uzyskania wizy wjazdowej, gdy podróżuje ona do Zjednoczonego Królestwa. Składający petycję twierdzi, że na pozór brytyjskie rozporządzenie o imigrantach wydaje się zgodne z dyrektywą WE, ponieważ przewiduje zwolnienie z obowiązku wizowego posiadaczy pozwolenia dla członków rodzin obywateli EOG (EEA Family Permit) lub kart pobytu. Uważa jednak, że stosując ten przepis, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych interpretuje te dokumenty jako karty pobytu wydane przez Zjednoczone Królestwo, naruszając tym samym przepisy dyrektywy WE 2004/38. Streszczenie petycji nr 1307/2007 Składający petycję jest obywatelem brytyjskim mieszkającym we Włoszech. Posiada włoską kartę stałego pobytu. Poślubił obywatelkę rosyjską, której następnie wydano kartę stałego pobytu dla członka rodziny obywatela UE. Małżeństwo chciało udać się do Zjednoczonego Królestwa, aby spotkać się z ojcem składającego petycję, który obecnie mieszka poza EOG, a ostatnio przebywał z sześciotygodniową wizytą w Zjednoczonym Królestwie. Składającemu petycję wydawało się oczywiste, że zgodnie z dyrektywą 2004/38/WE jego żona może towarzyszyć mu w nieprzekraczającej trzech miesięcy podróży do Zjednoczonego Królestwa, jeśli posiada ważny paszport rosyjski i włoską kartę stałego pobytu lub wyłącznie akt małżeństwa. Niestety, Zjednoczone Królestwo nie czuje się związane przedmiotową dyrektywą: art. 2 regulacji w sprawie imigracji (Immigration Regulations 2006/1003 akt transponujący dyrektywę 2004/38/WE do ustawodawstwa Zjednoczonego Królestwa) sprzecznie z art. 10 dyrektywy stanowi, że kartą pobytu upoważniającą do wjazdu do Zjednoczonego Królestwa jest wyłącznie karta wydana przez władze Zjednoczonego Królestwa, a nie karta pobytu wydana przez inne państwo członkowskie. W związku z tym i aby uniknąć problemów, zaczęli się starać o wspomniane pozwolenie, mimo że wcześniej byli przekonani, iż jego żona nie potrzebuje żadnej wizy ani pozwolenia dla członków rodzin obywateli EOG. Brytyjski wydział wiz udostępnił nowy formularz pozwolenia dla członków rodzin obywateli EOG, który wymaga jeszcze bardziej szczegółowej dokumentacji zarówno od obywatela EOG (takiej jak umowa o pracę, liczba godzin pracy w miesiącu, dochód całkowity itp.), jak i od członka rodziny (paszporty, które utraciły ważność w ciągu ostatnich dziesięciu lat, wyciąg z rejestru osób skazanych, nazwiska i daty urodzenia obojga rodziców itp.). Zamieszczono również wzmiankę, że od członka rodziny można także wymagać dostarczenia danych biometrycznych (odciski palców).wymogi te wykraczają w dużym stopniu poza to, co przewiduje przedmiotowa dyrektywa, i w rozumieniu składającego petycję jedynymi dokumentami, których można wymagać, są jego ważny paszport, ważny paszport jego żony i akt małżeństwa. (Należy zauważyć, że ze względu na to, iż procedury zajęły dużo PE390.353v05-00 2/13 CM\1063433.doc
czasu, ojciec składającego petycję opuścił w międzyczasie Zjednoczone Królestwo). Ostatecznie władze brytyjskie uznały, że jego żona otrzymałaby zezwolenie na wjazd do Zjednoczonego Królestwa bez pozwolenia dla rodzin obywateli EOG, gdyby była w stanie udowodnić, że jest członkiem rodziny obywatela EOG, i że pozwolenie służyło raczej jako gwarancja dla przewoźnika, że jego żonie nie odmówi się wjazdu, niż jakiemukolwiek innemu celowi, co dla składającego petycję jest absurdalnym powodem wymagania wizy. Składający petycję skontaktował się zarówno z centrum Solvit we Włoszech, jak i w Zjednoczonym Królestwie. Włoski Solvit odpowiedział, po skonsultowaniu się z Solvitem brytyjskim, że składający petycję nie jest objęty zakresem dyrektywy, ponieważ jest obywatelem brytyjskim powracającym do Zjednoczonego Królestwa w celu odbycia wizyty, podczas gdy Solvit brytyjski uznał, że jego żona musi ubiegać się o wizę brytyjską na mocy prawa krajowego Zjednoczonego Królestwa. Streszczenie petycji nr 1574/2010 Składający petycję uważa, że Zjednoczone Królestwo nie przestrzega art. 5 ust. 2 dyrektywy 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, ponieważ w art. 12 regulacji imigracyjnych (EOG) z 2006 r. nie zezwala się rezydentom pozostałych państw członkowskich UE na uzyskanie wizy pobytowej lub pozwolenia dla członków rodzin obywateli EOG w celu osiedlenia się w Zjednoczonym Królestwie. Streszczenie petycji nr 0405/2011 Składający petycję jest obywatelem brytyjskim mieszkającym w Niemczech. Informuje on, że kiedy chce udać się do Zjednoczonego Królestwa, musi występować z wnioskiem o wydanie wizy dla swojej żony, która przypuszczalnie jest obywatelką państwa trzeciego. Jest to skomplikowana procedura. Streszczenie petycji nr 1162/2011 Składający petycję i jego żona narodowości rosyjskiej mieszkają w Szwecji i w tym kraju są zarejestrowani. Chcieli pojechać do Zjednoczonego Królestwa (państwo członkowskie pochodzenia składającego petycję) bez pozwolenia dla członków rodzin obywateli EOG, zakładając że wystarczy szwedzkie pozwolenie na pobyt rosyjskiej małżonki. Wystąpili z wnioskiem o potwierdzenie, że pozwolenie to zostanie uznane (otrzymali już takie przy innej okazji), jednak w ciągu 10 tygodni odpowiedź nie nadeszła. Przy wylocie na lotnisku w Szwecji poinformowano ich, że żona składającego petycję nie zostanie wpuszczona na pokład samolotu bez ważnej wizy. Składający petycję uważa, że Zjednoczone Królestwo powinno uznać szwedzkie pozwolenie na pobyt jego żony za ważny dokument podróży. Streszczenie petycji nr 1220/2012 Zjednoczone Królestwo wymaga od składającego petycję obywatela państwa trzeciego (Rosjanin), pozostającego w związku małżeńskim z obywatelką UE (Litwinka), mieszkającego w Belgii i posiadającego belgijską kartę pobytową uzyskania wizy, aby mógł wjechać na terytorium Zjednoczonego Królestwa. Z uwagi na to, że posiada on belgijską kartę CM\1063433.doc 3/13 PE390.353v05-00
pobytową, składający petycję sądzi, że Zjednoczone Królestwo narusza przepisy dyrektywy 38/2004 w sprawie swobodnego przepływu osób. Streszczenie petycji nr 1333/2012 Składający petycję, obywatel brytyjski mieszkający wszwecji, który planował odwiedzić swoją rodzinę w Zjednoczonym Królestwie wraz z żoną pochodzenia rosyjskiego posiadającą zezwolenie na pobyt zgodnie z art. 10 wspomnianej dyrektywy, twierdzi że nie wpuszczono go na prom DFDS w Göteborgu, w Szwecji, mimo przedstawienia wszystkich wymaganych dokumentów. Poinformowano go później pocztą elektroniczną, że firma nie zezwoliła jego żonie na zaokrętowanie się, ponieważ zgodnie z informacją otrzymaną z Agencji Ochrony Granic Zjednoczonego Królestwa (UKBA) firma naraziłaby się na znaczne kary finansowe. Składający petycję wyraża oburzenie z powodu systematycznego naruszania przepisów europejskich przez władze brytyjskie. Streszczenie petycji nr 1529/2012 Składający petycję, obywatel Zjednoczonego Królestwa mieszkający w Hiszpanii z żoną, będącą obywatelką Republiki Afryki Południowej, wskazuje, że choć jego żona posiada hiszpańskie zezwolenie na pobyt, władze Wielkiej Brytanii zażądały od nich przedstawienia pozwolenia dla członków rodzin obywateli EOG w celu odbycia podróży do Zjednoczonego Królestwa. Ponieważ jednak składający petycję jest zatrudniony w Gibraltarze, odmówiono wydania wizy, nie pozostawiając parze innej opcji niż złożenie wniosku o wizę wjazdową zgodnie z rozporządzeniem nr 539/2001 lub zgodnie z ustawodawstwem krajowym. Składający petycję utrzymuje, że stanowi to naruszenie dyrektywy 2004/38/WE, w szczególności jej art. 10, i wzywa do pilnego podjęcia działań w celu zapewnienia zgodności ustawodawstwa brytyjskiego z unijnymi przepisami dotyczącymi swobodnego przepływu osób. 2. Dopuszczalność Petycję nr 0830/2006 uznano za dopuszczalną w dniu 9 marca 2007 r., petycję nr 1307/2007 uznano za dopuszczalną w dniu 5 maja 2008 r., petycję nr 1574/2010 uznano za dopuszczalną w dniu 25 marca 2011 r., petycję nr 0405/2011 uznano za dopuszczalną w dniu 18 lipca 2011 r., petycję nr 1162/2011 uznano za dopuszczalną w dniu 22 lutego 2012 r., petycję nr 1220/2012 uznano za dopuszczalną w dniu 16 stycznia 2013 r., petycję nr 1333/2012 uznano za dopuszczalną w dniu 26 lutego 2013 r., petycję nr 1529/2012 uznano za dopuszczalną w dniu 7 maja 2013 r. Zwrócono się do Komisji o udzielenie informacji (art. 216 ust. 6 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 5 maja 2007 r. Petycja nr 0830/2006 Tobias King, obywatel brytyjski korzystający z prawa do swobodnego poruszania się i pobytu w Belgii, skarży się, że władze Zjednoczonego Królestwa zobowiązały jego żonę, obywatelkę Turcji, do uzyskania wizy wjazdowej, mimo że posiada ona ważne belgijskie pozwolenie na pobyt, które wydano jej jako członkowi rodziny obywatela Unii Europejskiej. Ponadto wiza PE390.353v05-00 4/13 CM\1063433.doc
nie jest wydawana za darmo, jeżeli obywatel Unii i jego współmałżonek podróżują oddzielnie. Art. 18 Traktatu WE stanowi, że każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w Traktacie i w środkach przyjętych w celu jego wykonania. Ograniczenia i warunki można znaleźć w dyrektywie 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Zgodnie z warunkami przewidzianymi w dyrektywie członkowie rodziny obywatela Unii, którzy nie są obywatelami jednego z państw członkowskich, mają prawo towarzyszyć obywatelowi Unii lub dołączyć do niego w przyjmującym państwie członkowskim, na terytorium którego obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu. Mimo że państwa członkowskie, dla których rozporządzenie (WE) nr 539/2001 nie jest wiążące, takie jak Zjednoczone Królestwo, mogą w przypadkach, w których obywatel Unii korzysta z prawa do swobodnego przemieszczania się oraz pobytu na ich terytorium, wymagać od współmałżonka niebędącego obywatelem jednego z państw członkowskich posiadania wizy wjazdowej zgodnie z prawem krajowym, art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowi, że posiadanie ważnej karty pobytu określonej w art. 10 dyrektywy zwalnia takich członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Aby zastosować przepisy dyrektywy, Zjednoczone Królestwo w 2006 r. wprowadziło w życie regulacje w sprawie imigracji (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego). Art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. stanowi, że osoba niebędąca obywatelem EOG musi otrzymać pozwolenie na wjazd do Zjednoczonego Królestwa Brytanii i pobyt na jego terytorium, jeśli jest członkiem rodziny obywatela EOG i przy wjeździe przedstawi ważny paszport oraz pozwolenie dla członków rodzin obywateli EOG, kartę pobytu lub kartę stałego pobytu. Art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. wydaje się zgodny z art. 5 ust. 2 przedmiotowej dyrektywy. Brytyjski konsulat w Brukseli oraz brytyjskie centrum SOLVIT zinterpretowały jednak ten artykuł jako zwalniający z wymogu posiadania wizy wyłącznie posiadaczy kart pobytu wydanych przez właściwe władze brytyjskie. Zgodnie z treścią samego art. 5 ust. 2 dyrektywy posiadanie ważnej karty pobytu wydanej zgodnie z art. 10 przedmiotowej dyrektywy wystarcza, aby zwolnić członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Przepis ten nie określa żadnych wymogów związanych z tym, czy zwolnienie takie ogranicza się jedynie do państwa członkowskiego, które wydało kartę pobytu. Interpretacja uwarunkowań dotyczących wymagań wizowych zgodnie z dyrektywą 2004/38/WE wskazująca, że członek rodziny posiadający kartę pobytową wydaną zgodnie z art. 10 przedmiotowej dyrektywy jest zwolniony z wymogu posiadania wizy wjazdowej tylko w państwie członkowskim, które wydało taką kartę pobytową, spowodowałaby pojawienie się w dyrektywie dodatkowego wymogu co do pochodzenia karty pobytu. Wymóg taki wychodzi poza przepisy omawianej dyrektywy i stanowi środek, który jest z nią sprzeczny. CM\1063433.doc 5/13 PE390.353v05-00
Jeśli chodzi o opłaty za wyrobienie wizy wjazdowej, art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowi, że wizy wjazdowe wydawane są nieodpłatnie. Należy zauważyć, że wizy wjazdowe dla członków rodzin niebędących obywatelami jednego z państw członkowskich wydawane są nieodpłatnie jedynie wówczas, gdy taki członek towarzyszy obywatelowi UE w podróży do przyjmującego państwa członkowskiego lub do niego dołącza. W przypadku gdy członek rodziny podróżuje sam, bez zamiaru dołączenia do obywatela Unii w przyjmującym państwie członkowskim, dyrektywa nie ma zastosowania i mogą być nakładane opłaty. Tobias King złożył taką samą skargę do służb Komisji w dniu 3 listopada 2006 r. Skarga została zarejestrowana pod numerem 2006/5043. W dniu 27 marca 2007 r. służby Komisji wystosowały pismo do władz Zjednoczonego Królestwa z prośbą o przedstawienie, w terminie dwóch miesięcy od daty jego otrzymania, uwag w kwestii kart pobytu, które zwalniają z wymogu posiadania wizy. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 17 lipca 2007 r. Petycja nr 0830/2006 Jak zaznaczono w poprzednim komunikacie Komisji do Parlamentu Europejskiego dotyczącym niniejszej petycji, w związku z kwestiami poruszanymi przez składającego petycję w dniu 27 marca 2007 r. skontaktowano się z władzami Zjednoczonego Królestwa i wezwano je do przedstawienia uwag odnośnie do oceny sprawy, dokonanej przez Komisję w świetle mającego zastosowanie prawa wspólnotowego. Władze Zjednoczonego Królestwa odpowiedziały pismem z dnia 4 czerwca 2007 r. Zauważyły one, że odniesienie do karty pobytu w art. 11 ust. 2 regulacji dotyczy karty wydawanej przez właściwe władze brytyjskie i zaznaczyły, że nie podzielają przedstawionej przez Komisję wykładni art. 5 ust. 2 dyrektywy. Obecnie oczywiste jest, że problem związany jest nie ze stosowaniem ustawodawstwa krajowego Zjednoczonego Królestwa transponującego prawo wspólnotowe, lecz z transpozycją dyrektywy. Poruszony w niniejszej petycji problem zostanie uwzględniony w ramach całościowej analizy zgodności ustawodawstwa Zjednoczonego Królestwa z tą dyrektywą. Analiza zostanie sfinalizowana przed końcem 2008 r. 5. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 26 września 2008 r. Petycja nr 1307/2007 Składający petycję, obywatel brytyjski mieszkający we Włoszech z żoną, obywatelką Rosji, twierdzi, że Zjednoczone Królestwo naruszyło dyrektywę 2004/38/WE, wymagając od żony składającego petycję uzyskania wizy wjazdowej i przedstawienia szeregu dokumentów poświadczających. Twierdzi też, że kiedy chciał udać się z żoną do Zjednoczonego Królestwa, linie lotnicze poinformowały go, że odmówią im wejścia na pokład, ponieważ włoska straż graniczna nie zezwoli jego żonie na podróż do Zjednoczonego Królestwa bez PE390.353v05-00 6/13 CM\1063433.doc
wizy. Zgodnie z prawem wspólnotowym, kiedy obywatele UE korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu w przyjmującym państwie członkowskim, członkowie ich rodzin będący obywatelami państwa trzecich mają prawo towarzyszyć im lub dołączyć do nich i uzyskać w tym celu wizę wjazdową. Prawa te nabywa się wyłącznie w związku z więziami rodzinnymi z obywatelem UE. Mimo że członkowie rodzin będący obywatelami państw trzecich mogą być zobowiązani do posiadania wizy wjazdowej, art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowi, że przyjmujące państwo członkowskie musi przyznać takim osobom wszelkie ułatwienia w uzyskaniu niezbędnych wiz. Wizy takie są wydawane nieodpłatnie, tak szybko jak to jest możliwe oraz na podstawie procedury przyśpieszonej. Ponadto zgodnie z art. 10 dyrektywy posiadanie ważnej karty pobytu zwalnia takich członków rodzin z wymogu posiadania wizy. Aby zastosować przepisy dyrektywy, Zjednoczone Królestwo w 2006 r. wprowadziło w życie regulacje w sprawie imigracji (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego). Art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. stanowi, że osoba niebędąca obywatelem EOG musi otrzymać pozwolenie na wjazd do Zjednoczonego Królestwa i pobyt na jego terytorium, jeśli jest członkiem rodziny obywatela EOG i przy wjeździe przedstawi ważny paszport oraz pozwolenie dla członków rodzin obywateli EOG, kartę pobytu lub kartę stałego pobytu. Wydaje się, że art 11 ust. 2 regulacji jest zgodny z art. 5 ust. 2 dyrektywy. Zgodnie z interpretacją stosowaną przez władze brytyjskie z wymogu posiadania wizy są zwolnieni jednak wyłącznie posiadacze kart pobytu wydanych przez właściwe władze brytyjskie. Zgodnie z warunkami określonymi w art. 5 ust. 2 dyrektywy samo posiadanie ważnej karty pobytu, wydanej zgodnie z art. 10 dyrektywy, zwalnia członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Zapis ten nie ogranicza się do państwa członkowskiego, które wydało kartę pobytu. Wymóg taki wykracza poza przepisy dyrektywy. Co się tyczy dokumentów poświadczających, jako że prawo członków rodzin będących obywatelami państw trzecich do otrzymania wizy wjazdowej jest nabywane wyłącznie w związku z więziami rodzinnymi, państwa członkowskie mogą jedynie nakładać na nich wymóg przedstawienia dokumentów poświadczających ich tożsamość i więzi rodzinne z obywatelem UE. Komisja otrzymała szereg identycznych skarg, w tym skargę składającego petycję, i w dniu 27 marca 2007 r. skontaktowała się w tej sprawie z władzami brytyjskimi. W dniu 4 czerwca 2007 r. władze brytyjskie odpowiedziały, informując że nie podzielają przedstawionej przez Komisję wykładni art. 5 ust. 2 dyrektywy i stwierdzając, że dokumenty poświadczające pomagają personelowi ambasady zweryfikować informacje przedstawione przez wnioskodawców i przetwarzać wnioski jak najszybciej i najefektywniej. Odpowiedź potwierdziła, że nie istnieje wymóg prawny dotyczący przedkładania tych dokumentów poświadczających, jako że pozwolenie dla członków rodzin obywateli EOG musi być wydane, jeżeli funkcjonariusz odpowiedzialny za kwestie wjazdu jest przekonany, że spełniono wymogi określone w art. 12 regulacji z 2006 r. Argument ten nie jest w pełni CM\1063433.doc 7/13 PE390.353v05-00
przekonujący i Komisja planuje zająć się tym problemem w ramach trwającej kontroli zgodności ustawodawstwa brytyjskiego z dyrektywą. Skarga składającego petycję została oficjalnie zarejestrowana pod nr. referencyjnym 2008/4161 w lutym 2008 r. Co się tyczy odmowy wyjazdu do Zjednoczonego Królestwa, udzielonej przez władze włoskie żonie składającego petycję, art. 4 ust. 1 dyrektywy zobowiązuje władze włoskie do umożliwienia członkom rodziny będącym obywatelami państw trzecich podróżującym z obywatelem UE do przyjmującego państwa członkowskiego lub dołączającym do niego opuszczenia ich terytorium pod warunkiem posiadania ważnego paszportu. W tym kontekście nie wolno ograniczać tego prawa, nawet jeżeli władze krajowe są zdania, że odnośny członek rodziny nie posiada wizy wymaganej w celu wjazdu na terytorium przyjmującego państwa członkowskiego. 6. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 26 października 2009 r. Petycja nr 1307/2007 Jak już poinformowano w komunikacie ustnym do Parlamentu Europejskiego w sprawie tej petycji, skarga składającego petycję została zarejestrowana pod numerem 2008/4161. Dnia 10 grudnia 2008 r. Komisja Europejska przyjęła sprawozdanie 1 ze stosowania dyrektywy 2004/38/WE. W sprawozdaniu stwierdzono, że Zjednoczone Królestwo nie przewiduje możliwości uzyskania zwolnienia z obowiązku posiadania wizy przez członków rodziny, którzy posiadają kartę pobytu wydaną przez inne państwo członkowskie. W sprawozdaniu podkreślono, że dodatkowe problemy praktyczne, które napotykają członkowie rodzin pochodzący z państwa trzeciego, są spowodowane tym, że nie ma rozróżnienia między obywatelami państwa trzeciego a członkami rodzin obywateli UE pochodzącymi z państwa trzeciego, którym na mocy dyrektywy przysługują określone prawa. W dalszym ciągu często wymaga się, aby ci ostatni wraz z wnioskiem o wizę wjazdową przedstawiali szereg dokumentów, takich jak dowód zakwaterowania, potwierdzenie posiadania wystarczających środków finansowych, zaproszenie lub bilet powrotny. W sprawozdaniu Komisja podkreśliła, że zwiększy wysiłki w celu zapewnienia odpowiedniej transpozycji dyrektywy oraz jej wdrożenia w całej UE. Aby zrealizować ten cel, Komisja skorzysta z pełni praw nadanych jej na mocy Traktatu i w razie konieczności uruchomi postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Komisja Europejska przeanalizowała niedawną zmianę regulacji w sprawie imigracji (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego) z 2006 r., która weszła w życie dnia 1 czerwca 2009 r. Komisja skontaktuje się z władzami Zjednoczonego Królestwa w celu uzyskania wyjaśnień. Aby zapewnić państwom członkowskim wskazówki dotyczące wiz wjazdowych, Komisja 1 Dok. COM (2008) 840 wersja ostateczna. PE390.353v05-00 8/13 CM\1063433.doc
Europejska poruszyła tę sprawę w opublikowanych niedawno wytycznych 1 skuteczniejszej transpozycji i stosowania dyrektywy 2004/38/WE. w celu 7. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 30 września 2011 r. Petycja nr 1574/2010 Zgodnie z art. 21 TFUE każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w Traktacie i w środkach przyjętych w celu jego wykonania. Ograniczenia i warunki można znaleźć w dyrektywie 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Zgodnie z warunkami przewidzianymi w dyrektywie członkowie rodziny obywatela Unii, którzy nie są obywatelami jednego z państw członkowskich, mają prawo towarzyszyć obywatelowi Unii lub dołączyć do niego w przyjmującym państwie członkowskim, na terytorium którego obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu. Ze względu na to, że Wielka Brytania nie jest związana rozporządzeniem (WE) nr 539/2001, zgodnie z prawem krajowym może wymagać wizy wjazdowej od niebędącego obywatelem państwa członkowskiego współmałżonka obywatela Unii, który korzysta z prawa do swobodnego przemieszczania się i przebywania na jej terytorium. Zgodnie z art. 5 ust. 2 przedmiotowej dyrektywy posiadanie ważnej karty pobytu, określonej w art. 10 tejże dyrektywy, zwalnia jednak takich członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Aby zastosować przepisy dyrektywy, Zjednoczone Królestwo w 2006 r. wprowadziło w życie regulacje w sprawie imigracji (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego). Art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. stanowi, że osoba niebędąca obywatelem EOG musi otrzymać pozwolenie na wjazd do Zjednoczonego Królestwa i pobyt na jego terytorium, jeśli jest członkiem rodziny obywatela EOG i przy wjeździe przedstawi ważny paszport oraz pozwolenie dla członków rodzin obywateli EOG, kartę pobytu lub kartę stałego pobytu. Art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. wydaje się zgodny z art. 5 ust. 2 przedmiotowej dyrektywy. Brytyjski konsulat w Brukseli oraz brytyjskie centrum SOLVIT zinterpretowały jednak ten artykuł jako zwalniający z wymogu posiadania wizy wyłącznie posiadaczy kart pobytu wydanych przez właściwe władze brytyjskie. Zgodnie z treścią samego art. 5 ust. 2 dyrektywy posiadanie ważnej karty pobytu wydanej zgodnie z art. 10 przedmiotowej dyrektywy wystarcza, aby zwolnić członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Przepis ten nie ustanawia żadnych wymogów co do ograniczania tego zwolnienia wyłącznie do państwa członkowskiego, które wydało kartę pobytu. Interpretacja uwarunkowań dotyczących wymagań wizowych na podstawie dyrektywy 2004/38/WE wskazująca, że członek rodziny posiadający kartę pobytu wydaną zgodnie z art. 1 Dok. COM (2009) 313 wersja ostateczna. CM\1063433.doc 9/13 PE390.353v05-00
10 przedmiotowej dyrektywy jest zwolniony z wymogu posiadania wizy wjazdowej tylko w państwie członkowskim, które wydało taką kartę pobytu, spowodowałaby pojawienie się w dyrektywie dodatkowego wymogu co do pochodzenia karty pobytu. Takie wymaganie wydaje się wykraczać poza przepisy dyrektywy i stanowi środek z nią sprzeczny. Dnia 23 marca 2010 r. Komisja przesłała do władz brytyjskich pismo, w którym wskazano problemy związane z transpozycją dyrektywy 2004/38/WE do prawa brytyjskiego, w tym z kwestią poruszoną przez składającego petycję. Po skontaktowaniu się z brytyjskimi władzami dnia 22 czerwca 2011 r. Komisja przesłała do władz Zjednoczonego Królestwa wezwanie do usunięcia uchybienia w związku z nieprawidłową transpozycją niektórych postanowień dyrektywy 2004/38/WE. Jedna z kwestii zawartych w wezwaniu do usunięcia uchybienia dotyczyła nieprawidłowego stosowania przez władze brytyjskie art. 5 ust. 2 dyrektywy 2004/38/WE, zapewniającego możliwość podróżowania bez wiz członkom rodzin obywateli UE, którzy posiadają ważną kartę pobytu wydaną przez inne państwo członkowskie UE. Odpowiedź brytyjskich władz na wezwanie do usunięcia uchybienia powinna zostać udzielona do końca września 2011 r. Wnioski Komisja wystosowała już do władz Zjednoczonego Królestwa wezwanie do usunięcia uchybienia w związku z tą kwestią i obecnie oczekuje na odpowiedź. Komisja będzie na bieżąco informować Komisję Petycji o działaniach następczych w tej sprawie. 8. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 16 grudnia 2011 r. Petycja nr 0405/2011 Składający petycję, obywatel brytyjski mieszkający w Niemczech z małżonką pochodzącą z państwa trzeciego, uważa, że polityka wizowa Zjednoczonego Królestwa jest niezgodna z prawem UE. Uwagi Komisji Zgodnie z art. 21 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktatach i w środkach przyjętych w celu ich wykonania. Odnośne ograniczenia i warunki określono w dyrektywie 2004/38/WE 1. Art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowi, że Członkowie rodziny, którzy nie są obywatelami państwa członkowskiego, są jedynie zobowiązani posiadać wizę wjazdową [ ], ale posiadanie ważnej karty pobytowej, określonej w art. 10, zwalnia takich członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Zgodnie z przepisami wyżej wymienionej dyrektywy małżonka składającego petycję 1 Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, Dz.U. L 158 z 30.4.2004 r., s. 77. PE390.353v05-00 10/13 CM\1063433.doc
nie powinna być zobowiązana do uzyskania wizy wjazdowej, skoro posiada ważną niemiecką kartę pobytu wydaną zgodnie z art. 10 dyrektywy. Aby zastosować przepisy dyrektywy 2004/38/WE, Zjednoczone Królestwo w 2006 r. wprowadziło w życie regulacje w sprawie imigracji (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego). Art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. przewiduje, że osoba niebędąca obywatelem państwa należącego do UE musi zostać wpuszczona do Zjednoczonego Królestwa, jeżeli jest członkiem rodziny obywatela państwa UE i przedstawi po przybyciu ważny paszport oraz pozwolenie dla członków rodzin obywateli EOG, kartę pobytu lub kartę stałego pobytu. W rozumieniu władz Zjednoczonego Królestwa art. 5 ust. 2 dyrektywy nie zobowiązuje ich do zwolnienia z obowiązku uzyskania wizy osób posiadających karty pobytu wydane przez inne państwa członkowskie. W ten sam sposób interpretuje się art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. Wnioski Po przeanalizowaniu przepisów Zjednoczonego Królestwa Komisja stwierdziła, że art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. stanowi nieprawidłową transpozycję art. 5 ust. 2 wyżej wspomnianej dyrektywy. Wezwanie do usunięcia uchybienia zgodnie z art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zostało wysłane do władz Zjednoczonego Królestwa dnia 22 czerwca 2011 r. Władze Zjednoczonego Królestwa przedłożyły swoje uwagi w dniu 22 września 2011 r. Odpowiedź jest obecnie rozpatrywana przez Komisję. 9. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 30 maja 2012 r. Petycje nr 830/2006, 1307/2007, 1574/2010, 405/2011 oraz 1162/2011 Zgodnie z art. 21 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktatach i w środkach przyjętych w celu ich wykonania. Odnośne ograniczenia i warunki określono w dyrektywie 2004/38/WE 1. Art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowi, że Członkowie rodziny, którzy nie są obywatelami państwa członkowskiego, są jedynie zobowiązani posiadać wizę wjazdową [ ], ale posiadanie ważnej karty pobytowej, określonej w art. 10, zwalnia takich członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Aby zastosować przepisy dyrektywy, Zjednoczone Królestwo w 2006 r. wprowadziło w życie regulacje w sprawie imigracji (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego). Art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. przewiduje, że osoba, która nie jest obywatelem państwa należącego do UE, musi zostać wpuszczona do Zjednoczonego Królestwa, jeżeli jest 1 Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, Dz.U. L 158 z 30.4.2004 r., s. 77. CM\1063433.doc 11/13 PE390.353v05-00
członkiem rodziny obywatela państwa UE i przedstawi po przybyciu ważny paszport oraz pozwolenie dla członków rodzin obywateli EOG, kartę pobytu lub kartę stałego pobytu. Po przeanalizowaniu przepisów Zjednoczonego Królestwa Komisja stwierdziła, że art. 11 ust. 2 regulacji z 2006 r. stanowi nieprawidłową transpozycję art. 5 ust. 2 wyżej wspomnianej dyrektywy. Wezwanie do usunięcia uchybienia zgodnie z art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) zostało wysłane do władz Zjednoczonego Królestwa dnia 22 czerwca 2011 r. Władze Zjednoczonego Królestwa przedłożyły swoje uwagi w dniu 22 września 2011 r. Wnioski Po przeanalizowaniu odpowiedzi Zjednoczonego Królestwa, w dniu 26 kwietnia 2012 r. Komisja skierowała do władz Zjednoczonego Królestwa uzasadnioną opinię zgodnie z art. 258 TFUE (ostatni etap poprzedzający możliwość wniesienia przez Komisję sprawy do Trybunału Sprawiedliwości) i zwróciła się do władz Zjednoczonego Królestwa o podjęcie koniecznych środków w celu zastosowania się do uzasadnionej opinii. Władzom Zjednoczonego Królestwa przyznano dwa miesiące na przedłożenie swoich uwag. 10. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV III), otrzymana dnia 28 czerwca 2013 r. Petycje nr 830/2006, 1307/2007, 1574/2010, 405/2011, 1162/2011, 1220/2012 oraz 1333/2012 Dnia 22 czerwca 2011 r. Komisja wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko Zjednoczonemu Królestwu na mocy art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w związku z nieprawidłową transpozycją dyrektywy. Postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego dotyczy również wydania zwolnienia z obowiązku wizowego na podstawie art. 5 ust. 2. Władze Zjednoczonego Królestwa przedłożyły swoje uwagi w dniu 22 września 2011 r. Ze względu na niezadowalający charakter udzielonej odpowiedzi, w dniu 24 kwietnia 2012 r. Komisja skierowała do władz Zjednoczonego Królestwa uzasadnioną opinię zgodnie z art. 258 TFUE (ostatni etap poprzedzający możliwość wniesienia przez Komisję sprawy do Trybunału Sprawiedliwości) i zwróciła się do nich o podjęcie koniecznych środków w celu zastosowania się do uzasadnionej opinii 1. Władze brytyjskie udzieliły odpowiedzi w dniu 24 lipca 2012 r. Odpowiedź jest obecnie rozpatrywana przez Komisję. Komisja zauważa również, że High Court of Justice (England & Wales), Queen's Bench Division (Administrative Court) [Wydział Ławy Królowej Wysokiego Trybunału Sprawiedliwości Anglii i Walii] złożył do Trybunału Sprawiedliwości wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie dotyczącej stosowania przez Zjednoczone Królestwo art. 5 ust. 2 dyrektywy w zakresie zwolnienia z obowiązku wizowego. Obecnie toczy się postępowanie w tej sprawie pod nr. referencyjnym C-202/13 McCarthy. 1 Notatka prasowa http://europa.eu/rapid/pressreleasesaction.do?reference=ip/12/417&language=en. PE390.353v05-00 12/13 CM\1063433.doc
11. Dodatkowa odpowiedź Komisji (REV IV), otrzymana dnia 29 maja 2015 r. Petycje nr 830/2006, 1307/2007, 1574/2010, 405/2011, 1162/2011, 1220/2012, 1333/2012 oraz 1529/2012 Zjednoczone Królestwo zmieniło przepisy prawa, tak aby były zgodne z jego zobowiązaniami wynikającymi z art. 5 ust. 2 dyrektywy, przyjmując nowelizację regulacji w sprawie imigracji (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego) z 2015 r. (akt wykonawczy z 2015 r. nr 694). Nowe zasady, które weszły w życie 6 kwietnia 2015 r., zwalniają posiadaczy kart pobytu wydanych na mocy dyrektywy przez inne państwa członkowskie z obowiązku wizowego w Zjednoczonym Królestwie. Wnioski Problem, o którym mowa w petycjach, został już rozwiązany. CM\1063433.doc 13/13 PE390.353v05-00