PROBLEMY OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 175
Odporność pożarowa budynków wysokość obiektu kategoria zagrożenia ludzi odporność pożarowa budynków gęstość obciążenia ogniowego Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 176
Kategorie zagrożenia ludzi Obiekty użyteczności publicznej, mieszkalne i zamieszkania zbiorowego kwalifikuje się do kategorii zagrożenia ludzi (ZL): ZL I zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się (np. teatry, hale widowiskowo-sportowe, duże obiekty handlowe) ZL II ZL III przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się (np. szpitale, żłobki, przedszkola, hospicja) użyteczności publicznej niezakwalifikowane do ZL I i ZL II ZL IV mieszkalne ZL V zamieszkania zbiorowego niezakwalifikowane do ZL I i ZL II (np. hotele, motele, domy wypoczynkowe) Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 177
Gęstość obciążenia ogniowego całkowita energia cieplna mogąca powstać przy spaleniu materiałów w pomieszczeniu gęstość obciążenia ogniowego = jednostka powierzchni pomieszczenia Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 178
Grupy wysokości budynków Grupy wysokości budynków: wysokościowe (WW) powyżej 55 m nad poziomem terenu wysokie (W) od 25 do 55 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości od 9 do 18 kondygnacji nadziemnych włącznie średniowysokie (SW) od 12 do 25 m włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 9 kondygnacji nadziemnych włącznie niskie (N) do 12 m wysokości włącznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokości do 4 kondygnacji nadziemnych włącznie Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 179
Odporność pożarowa budynków Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, powinny spełniać co najmniej następujące wymagania odporności ogniowej: Klasa odporności pożarowej budynku główna konstrukcja nośna konstrukcja dachu Klasa odporności ogniowej elementów strop ściana zewnętrzna ściana wewnętrzna przekrycie dachu A R 240 R 30 REI 120 EI 120 EI 60 E 30 B R 120 R 30 REI 60 EI 60 EI 30 E 30 C R 60 R 15 REI 60 EI 30 EI 15 E 15 D R 30 (-) REI 30 EI 30 (-) (-) E (-) (-) (-) (-) (-) (-) Oznaczenia w tabeli: R nośność ogniowa w minutach E szczelność ogniowa w minutach I izolacyjność ogniowa w minutach (-) nie stawia się wymagań Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 180
Trójkąt ognia pożaru TRÓJKĄT OGNIA POŻARU CIEPŁO PALIWO TLEN Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 181
Materiały pożarowo niebezpieczne Materiały pożarowo niebezpieczne gazy palne ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328,15 K (55 C) materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu materiały wybuchowe i pirotechniczne materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji materiały mające skłonności do samozapalenia Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 182
Źródła zapłonu Źródła zapłonu: otwarty płomień (np. zapałki, zapalniczki, świece) żar papierosowy paleniska żarówki płomień palników gazowych rozżarzone cząstki metalu podczas spawania, cięcia i lutowania łuk elektryczny i wyładowania atmosferyczne nagrzane powierzchnie zewnętrzne urządzeń grzewczych (np. kuchenek, piecyków, grzałek, patelni, frytkownic) uszkodzona lub wadliwie eksploatowana instalacja elektryczna (wystąpienie przeciążenia, zwarcia, nagrzania styków osprzętu elektrycznego) ciepło powstające podczas tarcia (np. bębnów hamulcowych, łożysk) iskry mechaniczne iskry udarowe wyładowania elektryczności statycznej spalanie wybuchowe środków pirotechnicznych Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 183
Techniczne systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych Techniczne systemy zabezpieczeń przeciwpożarowych systemy sygnalizacji pożarowej tryskaczowe urządzenia gaśnicze czujka dymowa gazowe urządzenia gaśnicze wentylacja pożarowa (klapy dymowe) Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 184
Zasady zachowania się w sytuacji pożaru Procedury działania w sytuacji pożaru przyjęte w danym zakładzie pracy powinny odpowiadać na pytania: Jaki jest tryb podejmowania decyzji w sytuacjach awaryjnych, zagrożenia? Jaki jest obieg informacji? Jakie ustalono sygnały alarmowania i ostrzegania? Jakie są zadania kadry kierowniczej, personelu inżynieryjno-technicznego, służby ochrony, pracowników? Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 185
Rodzaje gaśnic Rodzaje gaśnic powinny być dostosowane do gaszenia grup pożarów, które mogą wystąpić w obiekcie. Grupa pożarów A B C Charakterystyka materiałów pożary ciał stałych pochodzenia organicznego, przy których spalaniu obok innych zjawisk powstaje zjawisko żarzenia, np. drewno, papier, węgiel, tworzywo sztuczne, tkaniny, słoma pożary cieczy palnych i substancji stałych topiących się wskutek ciepła wytworzonego podczas pożaru, np. benzyna, alkohole, aceton pożary gazów, np. wodór, acetylen, gaz ziemny D pożary metali lekkich, np. magnez, glin, potas, sód Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 186
Typy gaśnic TYPY GAŚNIC gaśnice proszkowe gaśnice śniegowe Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 187
Rozmieszczenie sprzętu gaśniczego Zasady rozmieszczania sprzętu gaśniczego Sprzęt powinien być umieszczony w miejscach łatwo dostępnych, widocznych, przy wejściach i klatkach schodowych, przy przejściach i korytarzach, przy wyjściach na zewnątrz pomieszczeń. W obiektach wielokondygnacyjnych sprzęt należy rozmieszczać w tych samych miejscach na każdej kondygnacji, jeżeli istniejące warunki na to pozwalają. Do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 m. Odległość dojścia do sprzętu nie powinna być większa niż 30 m. Sprzęt należy umieszczać w miejscach nienarażonych na uszkodzenie mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 188
Środowisko - definicja Pod pojęciem środowiska przyjmuje się ogół elementów przyrodniczych, w szczególności: powierzchnię ziemi kopaliny wody powietrze zwierzęta i rośliny klimat a także krajobraz zarówno w stanie naturalnym, jak i przekształcony w wyniku działalności człowieka. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 189
Ochrona środowiska Ochrona środowiska jest rozumiana jako działania lub zaniechanie działań, których celem jest zachowanie lub przywracanie równowagi przyrodniczej. Ochrona środowiska polega w szczególności na: racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu jego zasobami przywracaniu elementów przyrodniczych do stanu właściwego przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 190
Zanieczyszczenie środowiska Zanieczyszczenie środowiska to: wprowadzenie do środowiska (bezpośrednio lub pośrednio) przez człowieka, w wyniku prowadzonej przez niego działalności substancji stałych, ciekłych lub gazowych, energii takiej jak: ciepło, hałas, wibracje lub pola elektromagnetyczne w takich ilościach lub w takim składzie, że emisja ta może być szkodliwa dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 191
Korzystający ze środowiska Podmiotem korzystającym ze środowiska jest każdy: przedsiębiorca w rozumieniu ustawy Prawo działalności gospodarczej osoba prowadząca działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego osoba wykonująca zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy Prawo działalności gospodarczej osoba fizyczna korzystająca ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 192
Obowiązki pracodawcy Każdy podmiot (w tym pracodawca) ma obowiązek zapewnić przestrzeganie wymagań ochrony środowiska, w szczególności przez: odpowiednią organizację pracy zapewnienie osób zajmujących się ochroną środowiska i posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe do wykonywania zadań w tym zakresie zapoznanie pracowników z wymaganiami ochrony środowiska, jeżeli praca przez nich wykonywana może mieć wpływ na środowisko podejmowanie działań mających na celu eliminację lub ograniczenie szkód w środowisku, które mogą powstać w wyniku nieprzestrzegania przez pracowników wymagań ochrony środowiska podejmowanie działań zapobiegających zanieczyszczeniu środowiska w przyszłości Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 193
Obowiązki pracodawcy cd. Każdy, kto prowadzi działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, zobowiązany jest do zapobiegania takiemu oddziaływaniu. Każdy przedsiębiorca (z wyjątkiem zwolnionych przepisami prawa) prowadzący zarówno zakład produkcyjny, jak i przedsiębiorstwo handlowo-usługowe jest zobowiązany posiadać pozwolenie: na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza lub zgłoszenie instalacji emitującej substancje do powietrza na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi na wytwarzanie odpadów lub decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi oraz/lub potwierdzenie przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 194
Pozwolenie na eksploatację instalacji Eksploatacja instalacji mającej negatywny wpływ na środowisko (jeżeli pozwolenie na jej użytkowanie jest wymagane) jest dozwolona jedynie po uzyskaniu pozwolenia. Rodzaje instalacji, dla których nie jest wymagane pozwolenie, a jedynie zgłoszenie właściwemu organowi ochrony środowiska, zostały określone przepisami prawa. Są to m.in.: instalacje energetyczne opalane paliwem gazowym, węglem kamiennym, olejem napędowym, olejem opałowym jeżeli ich moc cieplna nie przekracza 15 MW instalacje do przesyłu, przeładunku lub magazynowania paliw płynnych Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 195
Obowiązek prowadzenia ewidencji Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia ilościowych i jakościowych ewidencji zawierających informacje o: ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz dane, na podstawie których określono te ilości ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi wielkości, rodzaju i sposobie zagospodarowania terenu, z którego odprowadzane są ścieki oraz prowadzenia ewidencji odpadów w postaci: karty ewidencji odpadów karty przekazania odpadu W przypadku małych i średnich przedsiębiorstw może być prowadzona uproszczona ewidencja odpadów jedynie w postaci Karty odpadów, ale tylko w przypadku gdy wytwarzają one odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie lub inne odpady niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 196
Opłaty za korzystanie ze środowiska Każdy podmiot ma obowiązek ponosić opłaty za korzystanie ze środowiska, które są pobierane za następujące rodzaje korzystania ze środowiska: wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi pobór wód składowanie odpadów Wysokość należnej opłaty ustala we własnym zakresie podmiot korzystający ze środowiska i przekazuje je na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 197
Kontrola przestrzegania przepisów Kontrolę przestrzegania przepisów prawa o ochronie środowiska, badanie stanu środowiska oraz przeciwdziałanie nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska (poważnym awariom) wykonuje Inspekcja Ochrony Środowiska. Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących przekroczenia określonych w pozwoleniach wartości dopuszczalnych w zakresie korzystania ze środowiska wojewódzki inspektor ochrony środowiska wymierza w drodze decyzji kary pieniężne. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami 198