Wydział Zarządzania Rachunkowość finansowa Prowadzący: mgr Z. Niesyn Referat: Czynniki kształtujące wynik finansowy. Autor: Barbara Standarska Warszawa 14.12.2011 Temat: Czynniki kształtujące wynik finansowy.
Wynik finansowy różnica pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania obliczona dla określonego przedsiębiorstwa w wybranym okresie sprawozdawczym. Dodatni wynik finansowy jest nazywany zyskiem, zaś ujemny stratą. Wynik finansowy podzielony przez wartość przychodu lub zaangażowanego kapitału jest nazywany rentownością. Wynik finansowy przedsiębiorstwa obliczony na podstawie rachunku zysków i strat tworzonego zgodnie z ustawą o rachunkowości (z dnia 29.09.1994, Dz.U.09.152.1223 jednolity tekst) oraz z uwzględnieniem ustaw podatkowych stanowi podstawę naliczenia podatku dochodowego (wynik finansowy brutto) oraz w przypadku spółek kapitałowych podstawę określenia wysokości dywidendy. Ustalenie wyniku finansowego odbywa się poprzez zestawienie ze sobą czterech ogólnych kategorii, a mianowicie: przychodów i zysków nadzwyczajnych oraz kosztów i strat nadzwyczajnych. W praktyce możliwe są trzy warianty: 1) przychody + zyski nadzwyczajne > koszty +starty nadzwyczajne zysk brutto 2) przychody + zyski nadzwyczajne < koszty +starty nadzwyczajne strata brutto 3) przychody + zyski nadzwyczajne = koszty +starty nadzwyczajne wynik finansowy =0 W wariancie 1, czyli w sytuacji osiągnięcia zysku brutto jednostka gospodarcza musi zapłacić podatek dochodowy. Pomniejszenie wyniku finansowego brutto o podatek dochodowy skutkuje natomiast powstaniem wyniku finansowego netto. wynik finansowy brutto - podatek dochodowy = wynik finansowy netto Zatem istota wyniku finansowego polega na przeciwstawieniu przychodom (i zyskom nadzwyczajnym) z różnych rodzajów działalności współmiernych do nich kosztów (i strat nadzwyczajnych), uzyskując w efekcie wynik finansowy (zysk lub stratę) brutto, który skorygowany o obowiązkowe zmniejszania wyniku brutto (podatek dochodowy) pozwala na uzyskanie kwoty wyniku netto za dany okres. Czynniki kształtujące wynik finansowy: Do czynników zwiększających wynik finansowy należą: sprzedaż produktów, sprzedaż materiałów i towarów, pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe, zyski nadzwyczajne, Do czynników zmniejszających wynik finansowy należą: koszty sprzedanych produktów, wartość sprzedanych materiałów i towarów, pozostałe koszty operacyjne, straty nadzwyczajne, W przypadku, gdy przychody i zyski są większe od kosztów i strat występuje jeszcze jeden czynnik zmniejszający wynik finansowy, a mianowicie obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego. Do obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego brutto zalicza się: podatek dochodowy, wypłaty z zysku w przedsiębiorstwach państwowych, wypłaty z zysku w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa, Wynik finansowy jest finansowym rezultatem działalności gospodarczej przedsiębiorstwa
Wyżej wymienione czynniki, nie są pozostawione same sobie. Oddziaływają na nie bowiem zewnętrzne i wewnętrzne czynniki działania przedsiębiorstwa. Czynniki wewnętrzne, to wewnętrzne uwarunkowania wpływające na działalność przedsiębiorstwa, a zwłaszcza plany działania, zadania do realizacji oraz zasoby: finansowe (przepływy gotówkowe, zdolność kredytowa itd.) fizyczne (budynki, urządzenia, stacje serwisowe itd.) ludzkie (personel kierowniczy, inżynierowie, fachowcy itd.) technologiczne (jakość, marka) organizacyjne (systemy informacyjne, działy integrujące itd.) Inny rodzaj wpływów wywierają czynniki zewnętrzne, stanowiące tzw. makrootoczenie. Czynniki generują upadłość przedsiębiorstwa: Czynniki wewnętrzne: Czynniki zewnętrzne: jakość zarządzania przedsiębiorstwem, skuteczność kontroli finansowej, jakość zarządzania kapitałem obrotowym, poziom kosztów, charakter polityki finansowej, jakość polityki marketingowej, skala działalności, rozmiar realizowanych projektów, opłacalność fuzji i przejęć, poziom spójności organizacyjnej, poziom umiejętności merytorycznych, charakter polityki personalnej; natężenie konkurencji zewnętrznej, zmiany w popycie rynkowym, zmiany cen produktów, usług i materiałów, zasięg korupcji, rodzaj polityki monetarnej i fiskalnej, poziom kompetencji administracji; Czynniki generują rentowność przedsiębiorstwa: Czynniki wewnętrzne: Czynniki zewnętrzne: wartość i struktura majątku przedsiębiorstwa, struktura kapitałów i zobowiązań, płynność środków, sprawność w zakresie zarządzania kapitałem obrotowym, rozwój sprzedaży, organizacja procesu produkcji przedsiębiorstwa, o kwalifikacje pracowników; ogólny stan gospodarki krajowej, stopa inflacji, poziom dochodów społeczeństwa itp. obowiązujący system obciążeń finansowych (np. podatki), instrumenty polityki pieniężnej, stosowane przez Radę Polityki Pieniężnej: pułapy kredytowe, ograniczających wielkość środków oddawanych przez banki do dyspozycji kredytobiorców; Cel ustalania wyniku finansowego
Cel ustalania wyniku finansowego nie ogranicza się do określenia czy przedsiębiorstwo osiągnęło zysk czy też doznało straty. Podczas sporządzania wyniku finansowego, a także po uzyskaniu efektu końcowego możemy się wiele dowiedzieć i wiele zaobserwować. Wynik finansowy bowiem: informuje w sposób syntetyczny o finansowym rezultacie działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, jest efektem decyzji ekonomicznych podejmowanych we własnym zakresie, na własny koszt i ryzyko przez przedsiębiorstwo, służy jako baza przy podejmowaniu optymalnych decyzji w zakresie bieżącego gospodarowania, jest powszechnie uznanym i stosowanym miernikiem oceny działalności przedsiębiorstwa, podlega weryfikacji sprawdzającej rzetelność i prawdziwość dokonanych ustaleń liczbowych, pokazuje w jakiej sumarycznej wysokości kształtowały się przychody i koszty w minionym okresie, pokazuje jakie wyniki zostały osiągnięte podczas normalnej działalności gospodarczej, a jakie w wyniku operacji nadzwyczajnych, (zysk) jest składnikiem formuł służących do obliczania efektywności gospodarowania, jest wielkością ustalaną w rachunku strat i zysków, informuje o realizacji bezpośredniego celu działalności przedsiębiorstwa tzn. o ilości i jakości produkowanych wyrobów i świadczonych usług, o tym czy istnieje odpowiednie zapotrzebowanie na wyroby i usługi, o oraz czy znajdujące się w dyspozycji przedsiębiorstwa środki produkcji są wykorzystywane racjonalnie i efektywnie, (zysk) jest głównym źródłem finansowania rozwoju i modernizację przedsiębiorstwa, (zysk) jest źródłem tworzenia funduszy specjalnych dla przedsiębiorstwa i załogi, (zysk) jest źródłem finansowania zadań ogólnospołecznych (oświata, ochrona zdrowia, ochrona środowiska), (zysk) jest traktowany jako pieniężny odpowiednik wartości wytworzonego i zrealizowanego produktu czystego, (zysk) jest bodźcem materialnego zainteresowania, (zysk) odzwierciedla efekty w sferze produkcji, jak również w sferze obrotu, ma charakter wynikowy, podlega statystyce państwowej; Wynik finansowy jest odbiciem zmian w : rozmiarach produkcji, obrotu, poziomie kosztów własnych, strukturze asortymentowej, jakości produkcji, stopniu realizacji sprzedaży, poziomie cen; Już na pierwszy rzut oka staje się jasne, jak ważnych i precyzyjnych informacji dostarcza wynik finansowy. Dlatego jest on, według prawa gospodarczego, stałym elementem zamknięcia rocznego, z którego nie można zrezygnować.
Bibliografia: 1. "Rachunkowość dla Ciebie Rachunkowość Finansowa", Piotr Szczypa (red.), Warszawa 2009, wyd. CeDeWu Sp. z o.o.; 2."Rachunkowość finansowa przedsiębiorstw", Kazimierz Sawicki (red.), Warszawa 2008, wyd. Ekspert Wydawnictwo i Doradztwo; 3. "Kurs podstawowy", E.Nowak, Warszawa 2007, wyd. PWN; 4. "Sprawozdawczość finansowa", W. Gabrusewicz, Poznań 2005, wyd. Wyższa Szkoła Handlu i Rachunkowości;