ZAKOŃCZENIE PROJEKTU a EFEKT EKOLOGICZNY 1
2 WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W OLSZTYNIE
3 Fundusze UE WFOŚiGW w Olsztynie odpowiada za wdrażanie na terenie województwa warmińsko-mazurskiego: Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury Oś 6 Środowisko Przyrodnicze Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Priorytet I Gospodarka wodno-ściekowa Priorytet II Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi
RPO Warmia i Mazury 4
PO IiŚ Wojewódzki Fundusz opowiada za realizację 13 projektów o łącznym koszcie całkowitym 204 mln euro i wkładzie Funduszu Spójności w kwocie 140 mln euro 5
6 teoria efektu
EFEKT EKOLOGICZNY Wskaźnik, który określa w sposób mierzalny pozytywny wpływ projektu na środowisko. Wymogi dotyczące są regulowane w 11 umowy indywidualnie dla każdego projektu. 7
WSKAŹNIK miara celów, jakie maja zostać osiągnięte w wyniku realizacji projektu ma odzwierciedlać zaangażowanie zasobów i stopień osiągnięcia zamierzonych efektów ma być logicznie powiązany z charakterem projektu oraz jego celami narzędzie pomiaru efektywności i skuteczności realizacji projektu 8
WSKAŹNIK CECHY WSKAŹNIKÓW dostosowany do charakteru projektu oraz oczekiwanych efektów związanych z jego realizacja (adekwatność) kwantyfikowalny, wyrażony w wartościach liczbowych (mierzalność) ewentualna weryfikacja nie powinna nastręczać trudności (wiarygodność) łatwy do wygenerowania (dostępność) określony czas osiągnięcia wartości docelowej (określony w czasie) 9
PRODUKT Wytworzony środek trwały lub świadczona usługa przez Beneficjenta w ramach Projektu, która oddziaływuje swoim zasięgiem i zakresem na docelowych użytkowników beneficjentów tego produktu. 10
WSKAŹNIK WSKAŹNIKI PRODUKTU to wskaźniki obrazujące bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia jest mierzony konkretnymi wielkościami w jednostkach fizycznych lub pienieżnych (np. długość zbudowanej kanalizacji w km, liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków w sztukach) muszą być powiązane z głównymi kategoriami wydatków w projekcie 11
REZULTAT Skala i zasięg oddziaływania produktu w ramach Projektu na docelowych użytkowników beneficjentów tego produktu. 12
WSKAŹNIK WSKAŹNIKI REZULTATU to wskaźniki odpowiadające bezpośrednim efektom następującym po realizacji projektu muszą logicznie wynikać ze wskaźników produktu (powiązanie rezultatu z produktem) oraz celu i zakresu projektu informacja o zmianach, jakie nastąpiły w wyniku realizacji projektu w porównaniu z wielkością bazowa mogą przybierać formę wskaźników fizycznych (np. liczba mieszkańców objętych selektywną zbiórką odpadów) lub finansowych 13
UMOWA 11. Rzeczowe i ekologiczne rozliczenie realizacji Projektu 3. W celu potwierdzenia efektu ekologicznego, rozumianego jako, Beneficjent zobowiązany jest przedstawić Instytucji Wdrażającej w terminie do.. następujące dokumenty: 1)... 2) 3) 14
UMOWA 11. Rzeczowe i ekologiczne rozliczenie realizacji Projektu 4. W przypadku nieprzedstawienia dokumentów, o których mowa w ust. 3 lub jeżeli na podstawie przedstawionych dokumentów nie można ustalić osiągnięcia zakładanego efektu ekologicznego wysokość dofinansowania ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do wysokości osiągniętego efektu ekologicznego, określonego zgodnie z ust. 3. 5. W sytuacji, w której nie został osiągnięty zakładany efekt ekologiczny, beneficjent jest zobowiązany do zwrotu całości lub części przekazanego dotychczas dofinansowania. 15
UMOWA 11. Rzeczowe i ekologiczne rozliczenie realizacji Projektu Zgodnie ze stanowiskiem IP (pismo 17.10.2011r.) Jeżeli we wskazanym w umowie terminie beneficjent nie udokumentuje odpowiednio osiągnięcia założonego efektu, IW powinna poinformować o tym fakcie IP, która określi tryb postępowania, w tym wysokość korekty finansowej, jak zostanie nałożona na projekt. 16
WSKAŹNIK OSIĄGNIĘCIE WSKAŹNIKÓW Efekt = produkt + rezultat 100% P +100% R = 100% Efektu = 100% dofinansowania 17
WSKAŹNIK OSIĄGNIĘCIE WSKAŹNIKÓW Zakres rzeczowy Projektu / Dofinansowanie = Poziom Dotacji Wskaźnik wykonania rozliczenia Projektu 1 : 1 = Wykonanie Projektu Wskaźniki muszą zostać osiągnięte zgodnie z : Planem płatności Harmonogramem realizacji Projektu Wykonanie wskaźników = Wykonanie HRF 18
UMOWA 11. Rzeczowe i ekologiczne rozliczenie realizacji Projektu Zgodnie ze stanowiskiem IP (pismo 17.10.2011r.) Należy mieć na uwadze, że zmiana terminu osiągnięcia efektu lub jego modyfikacja jest dopuszczalna jedynie w wyjątkowych przypadkach, pod warunkiem uzyskania zgody IP oraz po przedstawieniu przez beneficjenta szczegółowych wyjaśnień. 19
UMOWA 11. Rzeczowe i ekologiczne rozliczenie realizacji Projektu Zgodnie ze stanowiskiem IP (pismo 17.10.2011r.) minimalne warunki zmiany terminu - brak zgody na zmiany dla projektów, które kończą się po 01.01.2014r. - jeżeli zmiany powyżej 3 miesięcy szczegółowy harmonogram, którego poszczególne etapy będą uwzględnione w 11 umowy - beneficjent ma przedstawić wykaz działań podejmowanych w celu osiągnięcia efektu - IW ma obowiązek ponownego oszacowania łącznego efektu 20
UMOWA 11. Rzeczowe i ekologiczne rozliczenie realizacji Projektu Zgodnie ze stanowiskiem IP (pismo 17.10.2011r.) minimalne warunki zmiany wartości - okoliczności, której beneficjent obiektywnie nie mógł przewidzieć na etapie zawierania umowy - projekt po modyfikacji spełnia kryteria wyboru - musi być zachowana trwałość projektu - z projektu zostanie wyłączony zakres rzeczowy, który nie skutkuje osiągnięciem efektu ekologicznego - beneficjent ma przedstawić wykaz działań podejmowanych w celu osiągnięcia efektu 21
WSKAŹNIK ZMIANY WSKAŹNIKÓW dokumenty Aplikacja Studium Wykonalności Umowa o dofinansowanie / Decyzja KE Umowy wykonawcze i usługowe Postępowania przetargowe lub zgodne z regulaminem Postępowania środowiskowe decyzje OOS Natura 2000 Pozwolenia na budowę dokumentacja projektowa Protokoły odbioru częściowe i końcowe Przejściowe świadectwa płatności Wnioski o płatność Kwalifikacja wydatków zgodnie z wytycznymi Harmonogram rzeczowy i finansowy Inne zmiany projektowe 22
IA / UKS W zakresie sprawdzenia, czy istnieją jasne i jednoznaczne krajowe zasady kwalifikowalności dla programu: - w zakresie istnienia zasad postępowania w przypadku nieosiągnięcia wskaźników realizacji w projekcie ustalono, że: w liście sprawdzającej do kontroli planowanej na miejscu - brak jest pytań bezpośrednio o wskaźniki rezultatu i produktu - w umowie o dofinansowanie brak jest uregulowania zasad postępowania w przypadku nieosiągnięcia samych wskaźników realizacji w projekcie, - w Instrukcji Wykonawczej oraz Instrukcji Szczegółowej oraz w Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO IiŚ z dnia 21.06.2011r. brak jest uregulowania zasad postępowania w przypadku nieosiągnięcia wskaźników realizacji w projekcie 23
praktyka 24
UMOWA Efekt ekologiczny gospodarka wodno-ściekowa (przykłady) wzrost liczby użytkowników kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej o 1 249 osób przyrost RLM o 2 290 RLM, redukcja ilości osadów pościekowych powstałych w wyniku pracy oczyszczalni ścieków z wielkości 120 Mg s.m./rok na 80 Mg s.m./rok. redukcja ładunku zanieczyszczeń: 25
UMOWA Efekt ekologiczny (dokumenty) gospodarka wodno-ściekowa (przykłady) 1. dla wzrostu liczby użytkowników: a) oświadczenie Beneficjenta na podstawie wykazu umów na odbiór ścieków oraz spisu z natury liczby nowo podłączonych mieszkańców do systemu kanalizacji wybudowanego w ramach projektu; b) oświadczenie na podstawie wykazu umów na dostawę wody oraz spisu z natury liczby nowo podłączonych mieszkańców do systemu sieci wodociągowej, 2. dla przyrostu RLM a) oświadczenie Beneficjenta na podstawie pomiarów prowadzonych na oczyszczalni ścieków potwierdzonych przez akredytowane laboratorium (lub wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska) 26
UMOWA Efekt ekologiczny (dokumenty) gospodarka wodno-ściekowa (przykłady) 3. dla redukcji ładunku zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska z oczyszczalni ścieków (kg/rok) a) wyniki badań ścieków surowych i oczyszczonych, ilości ścieków oczyszczonych, przeprowadzonych przez akredytowane laboratorium (lub wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska), b) pozwolenie wodno-prawne na wprowadzanie ścieków oczyszczonych do wód powierzchniowych, 4. dla redukcji osadów ściekowych wytwarzanych na terenie oczyszczalni a) oświadczenie Beneficjenta na podstawie posiadanych dokumentów, potwierdzające gospodarkę odpadami zgodnie z ustawą o odpadach, w szczególności kartę ewidencji komunalnych osadów ściekowych przekazywanych właściwych organom w okresie trwania obowiązku zabezpieczenia trwałości projektu 27
UMOWA Efekt ekologiczny gospodarka odpadami (przykłady) redukcja masy odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do składowania na polu składowym bez wcześniejszego unieszkodliwiania łącznie o 34,0% / rok udział odpadów składowanych w odniesieniu do przyjętych 12,33% / rok zwiększenie ilości odpadów biodegradowalnych poddanych procesom odzysku o 100%, tj. do 28 000 Mg/rok zmniejszenie ilości odpadów unieszkodliwianych na składowisku do 36%, tj. do 23 300 Mg/rok 28
UMOWA Efekt ekologiczny (dokumenty) gospodarka odpadami (przykłady) 1. kopie sprawozdań obejmujących gospodarkę odpadami w zakresie danych o rodzajach i ilościach odpadów, o sposobach zagospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów, składanych do właściwego urzędu marszałkowskiego 29
WERYFIKACJA (6) Monitoring (1) Wniosek o płatność końcową (5) Decyzja IP (2) Weryfikacja wskaźników 30 (4) Wniosek do IP (3) Ocena skutków zmian opinia WF
WERYFIKACJA (przykład 1) 1. Beneficjent (X) zakończył już realizację rzeczową projektu i jest na etapie rozliczenia finansowego złożył końcowy wniosek o płatność. 2. Jednocześnie Beneficjent poinformował IW, że nie osiągnął wskaźnika produktu na poziomie wynikającym z umowy faktyczne wykonanie stanowi 97,4% planowanego i beneficjent szczegółowo uzasadnił przyczynę. 3. Wyjaśnienia Beneficjenta zostały zweryfikowane i przyjęte przez IW: stwierdzono, że w dokumentacji nie było danych, które na etapie oceny wniosku o dofinansowanie wskazywałyby na możliwość popełnienia błędu przez Beneficjenta przy szacowaniu wskaźnika produktu dokonano analizy i oceniono, że nie wpłyną one na zmianę oceny merytorycznej w zakresie, w którym projekt przestałby spełniać kryteria wyboru do dofinansowania zmiany nie mają wpływu na osiągnięcie oczekiwanego wskaźnika rezultatu 31
WERYFIKACJA (przykład 2) 1. Beneficjent (X) zakończył już realizację rzeczową projektu i jest na etapie rozliczenia finansowego złożył końcowy wniosek o płatność. 2. Jednocześnie Beneficjent poinformował IW, że nie będzie w stanie osiągnąć efektu ekologicznego i wskaźników rezultatu projektu na poziomie zaplanowanym na etapie podpisania umowy o dofinansowanie i beneficjent szczegółowo uzasadnił przyczynę. (spadek il. osób 2254 na 1908 oraz RLM z 2399 na 1917) 3. Wyjaśnienia Beneficjenta zostały zweryfikowane i przyjęte przez IW: stwierdzono, że w dokumentacji nie było danych, które na etapie oceny wniosku o dofinansowanie wskazywałyby na możliwość popełnienia błędu przez Beneficjenta przy szacowaniu wskaźnika produktu dokonano analizy i oceniono, że nie wpłyną one na zmianę oceny merytorycznej w zakresie, w którym projekt przestałby spełniać kryteria wyboru do dofinansowania 32
co dalej? 33
INSTRUKCJA WSKAŹNIKI PRODUKTU 1. IW bada w pierwszej kolejności wpływ wskaźnika na osiągnięcie celów projektu. 2. Jeżeli cel projektu nie został osiągnięty poprzez nieosiągnięcie zakładanego wskaźnika produktu, umowa powinna zostać rozwiązana. 3. Następnie IW określa, czy nieosiągnięcie wskaźnika produktu miało wpływ na przyznanie dofinansowania na realizację projektu. 4. Dokonując oceny brane jest pod uwagę miejsce projektu na liście rankingowej i liście rezerwowej na dzień dokonywania oceny. 5. Jeżeli projekt znalazłby się na miejscu nie gwarantującym otrzymania dofinansowania w dniu dokonywania oceny w ramach ostatniej zatwierdzonej listy projektów wybranych do dofinansowania danego konkursu, umowa zostaje rozwiązana. 34
INSTRUKCJA WSKAŹNIKI PRODUKTU 6. Jeżeli w ramach projektu zostanie osiągnięty zakładany cel, a projekt mimo niezrealizowania całości wskaźnika uzyskałby dofinansowanie, wartość dofinansowania zostaje obniżona w ramach danej kategorii wydatku, proporcjonalnie do poziomu niezrealizowania wskaźnika produktu, o ile możliwe jest przyporządkowanie kategorii wydatku do wskaźnika. 7. Jeżeli nie jest to możliwe, dofinansowanie zostaje obniżone także proporcjonalnie do poziomu niezrealizowania wskaźnika produktu, ale w stosunku do wszystkich kategorii. 35
INSTRUKCJA WSKAŹNIKI PRODUKTU 8. W przypadku wskaźników będących bezpośrednim odzwierciedleniem wielkości wydatków w projekcie, np. wartość zakupionych środków trwałych/wartości niematerialnych i prawnych służących wdrożeniu projektu lub w przypadku rezygnacji z wydatku (np. zakupu sprzętu) po uzyskaniu zgody IW/IP, zmniejszenie wielkości wydatku (np. wskutek znalezienia korzystniejszej oferty niż założona pierwotnie cena) nie pociąga za sobą dodatkowego obniżenia dofinansowania. 36
37
INSTRUKCJA WSKAŹNIKI REZULTATU 1. Przy określeniu sposobu postępowania w przypadku niezrealizowania wskaźników rezultatu IW postępuje tak jak w przypadku wskaźnika produktu, badając czy nieosiągnięcie wskaźnika ma wpływ na zrealizowanie celów projektu oraz czy ma wpływ na przyznanie dofinansowania. 2. Jeżeli oba warunki są spełnione, tzn. zostanie osiągnięty zakładany cel, a projekt mimo niezrealizowania całości wskaźnika uzyskałby dofinansowanie, IW może zaproponować Beneficjentowi wydłużenie okresu na zrealizowanie wskaźników rezultatu, przy jednoczesnym wydłużeniu okresu trwałości projektu. 3. Jeżeli niezrealizowanie wskaźnika wpływa na realizację celów projektu lub przyznanie dofinansowania IW, rozwiązuje umowę z Beneficjentem, przy czym nieosiągnięcie wskaźnika do 15% zakładanej wartości nie skutkuje rozwiązaniem umowy. 38
39
dziękuję za uwagę WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W OLSZTYNIE 40