Szachowisko Żywe Szachy (zapraszamy do znajomych) www.szachowisko.wordpress.com Szachowisko co to takiego? Szachowisko żywe szachy w Lublinie to projekt realizowany przez młodzież przy wsparciu Fundacji Działań Edukacyjnych KReAdukacja i Młodzieżowego Domu Kultury Pod Akacją Łączy w sobie trzy dziedziny pozornie ze sobą nie związane: szachy, teatr i psychologię. Królewska gra stała się dla nas inspiracją do zorganizowania w centrum miasta w czerwcu 2011 widowiska Żywych Szachów. Chcielibyśmy, aby jak najwięcej osób zobaczyło, że szachy to świetny i rozwijający sposób spędzania wolnego czasu, dlatego będziemy organizować warsztaty szachowe w lubelskich szkołach dla uczniów oraz w formie otwartej dla mieszkańców Lublina.

Szachy krótka historia gry Szachy powstały w II połowie VI wieku naszej ery. Ich kolebką są Indie. W Europie szachy pojawiły się w VIII IX wieku najpierw w Rosji, Hiszpanii, we Włoszech i we Francji; później w Niemczech, Anglii i Skandynawii. W Polsce pojawiły się prawdopodobnie w XII wieku (za panowania Bolesława Krzywoustego). Na dworze królewskim umiejętność gry była uważana za dużą zaletę. W Europie szachy zdobyły popularność w XVI wieku. Stało się to za sprawą m.in. zmianą zasad gry zaproponowaną przez szachistów z Włoch. Hetman, który wcześniej poruszał się tylko o jedno pole na ukos i był najsłabszą figurą stał się figurą najsilniejszą. Zwiększono też zakres ruchów gońca i wprowadzono specjalne posunięcie roszadę. W takiej formie gramy w szachy do dziś. Podstawowe zasady gry w szachy

1. Ustawienie figur Figury w pierwszej linii (od lewej): Wieża, Skoczek, Goniec, Hetman, Król, Goniec, Skoczek, Wieża. W drugiej linii ustawiamy 8 pionków. Celem partii jest danie mata królowi przeciwnika (poniżej zasady matowania ). Osoba, która da mata królowi przeciwnika wygrywa partię. Remis jest, gdy: ma miejsce pat (opis poniżej), ma miejsce wieczny szach, za pomocą figur, które zostały na szachownicy nie można doprowadzić do mata, nastąpi powtórzenie tej samej pozycji 3 razy, 2. Podstawowe ruchy: Pionki Ruszają się o jedno pole do przodu w linii prostej (wyjątkiem jest pierwszy wuch danego pionka wtedy może poruszyć się o dwa pola do przodu)

Bicie pionkiem wykonujemy na ukos tak, jak pokazano poniżej: Piona możemy wymienić na dowolną figurę, gdy dojdzie on do linii przemiany (linia ósma dla piona białego, linia pierwsza dla czarnego). Taką sytuację nazywamy przemianą piona. Wieża Wieża porusza się po liniach prostych: poziomych i pionowych o dowolną liczbę pól. Za pomocą Wieży i Króla można wykonać roszadę (opis poniżej).

Skoczek Skoczek porusza się w kształcie litery L pionowej lub poziomej innymi słowy - porusza się o jedno pole do przodu, po czym o jedno pole na ukos, w dowolnym kierunku. Goniec Goniec porusza się po przekątnych do przodu i do tyłu o dowolną liczbę pól. Goniec białopolowy to goniec poruszający się po białych polach. Goniec czarnopolowy to goniec poruszający się po czarnych polach.

Hetman Król Król jest najważniejszą figurą w partii szachowej. Porusza się o jedno pole w dowolnym kierunku. Dwa Króle nie mogą znajdować się na polach sąsiadujących ze sobą. ROSZADA:

Roszadą nazywamy specjalne posunięcie, wykonywane równocześnie królem i wieżą tego samego koloru. Posunięcie to pozwala zabezpieczyć króla oraz szybko wprowadzić wieżę do gry. Aby wykonać roszadę prawidłowo, najpierw przestawiamy króla o dwa pola w lewo lub w prawo, a następnie przenosimy wieżę nad królem i stawiamy obok niego. Roszada krótka to roszada wykonana w tę stronę, gdzie króla od wieży oddzielają dwa wolne pola. Roszada długa to roszada wykonana w tę stronę, gdzie króla od wieży oddzielają trzy wolne pola. Roszadę możemy wykonać gdy: - Król i wieża nie wykonały jeszcze żadnego posunięcia. - Pole, na którym postawimy króla nie znajduje się w zasięgu działania figury przeciwnika. - Pola, nad którymi przenosimy króla nie znajdują się w zasięgu działania figury przeciwnika. - Król nie jest szachowany. Na poniższym rysunku ani czarne ani białe nie mogą wykonać roszady - biały król wykonał już posunięcie, z kolei pole g8 jest kontrolowane przez białego gońca. :

3. Szach, mat i bicie szach Powyższe obrazki pokazują, jak wygląda szach król jest zagrożony zabiciem (znajduje się w zasięgu figury przeciwnika). Na powyższych przykładach czarny król znajduje się w zasięgu działania białego gońca lub wieży. Kolejnym ruchem Króla powinno być odejście na pole, w którym będzie bezpieczny (nie objęte działaniem figury przeciwnika). Wieczny szach ma miejsce, kiedy w każdym kolejnym posunięciu występuje szach nie można zapobiec sytuacji (ma wtedy miejsce remis). mat

Powyższe obrazki przedstawiają sytuację zwaną matem. Występuje wtedy, gdy Król jest zagrożony szachem i nie może tej groźby uniknąć czyli nie może odejść na pole, gdzie nie sięga figura przeciwnika i jednocześnie nie można zasłonić Króla własną figurą (by uniknął szacha). Zabicie figury możemy zbić (zabić) figurę przeciwnika. Zdejmujemy figurę przeciwnika z szachownicy i w jej miejsce stawiamy naszą. UWAGA: nie można zbić Króla. Jeśli Król jest zagrożony zabiciem mówimy, że jest szachowany. Dołącz do nas! Możesz wziąć udział w projekcie zarówno jako uczestnik i jako współorganizator. Jeśli wpadł Ci do głowy jakiś pomysł, który moglibyśmy zrealizować w ramach projektu, jeśli chcesz napisać tekst na naszą stronę internetową, wziąć udział w warsztatach, bądź cokolwiek innego zapraszamy do kontaktu: szachowsko.lublin@gmail.com gg 896 0148