Uchwała Nr III/XLVII/425/10 Rady Powiatu Wejherowskiego z dnia 29 października 2010 r. w sprawie przyjęcia,,powiatowego Programu Pomocy Dziecku i Rodzinie na lata 2010-2020''. Na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1592 z późn. zm.), oraz art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 175,poz.1362 ze zm.) Rada Powiatu Wejherowskiego uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się do realizacji Powiatowy Program Pomocy Dziecku i Rodzinie na lata 2010-2020 stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu Wejherowskiego 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia.
Uzasadnienie Zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (DZ.U. z 2004 r. Nr 115, poz. 728 ze zm.) zadaniem własnym powiatu jest zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców, przez organizowanie i prowadzenie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, w tym placówek wsparcia dziennego o charakterze ponadgminnym, a takŝe tworzenie i wdraŝanie programów pomocy dziecku i rodzinie. Poprzedni program uchwalony przez Radę Powiatu Wejherowskiego stracił swoją aktualność, stąd teŝ konieczność uchwalenia nowego programu na lata 2010-2020. Program został skonsultowany ze Stowarzyszeniem Rodzicielstwa Zastępczego Nasze Gniazdo, Stowarzyszeniem Przyjaciół Rodziny w Wejherowie, z Ośrodkiem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Wejherowie oraz z miejskimi i gminnymi ośrodkami pomocy społecznej. Podjęcie uchwały jest uzasadnione.
Załącznik do Uchwały Nr III/XLVII/425/10 Rady Powiatu Wejherowskiego z dnia 29 października 2010 r. POWIATOWY PROGRAM POMOCY DZIECKU I RODZINIE NA LATA 2010 2020 Wejherowo, wrzesień 2010
I. WSTĘP Zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (DZ.U. z 2004 r. Nr 115, poz. 728 ze zm.) zadaniem własnym powiatu jest zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców, przez organizowanie i prowadzenie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, w tym placówek wsparcia dziennego o charakterze ponadgminnym, a takŝe tworzenie i wdraŝanie programów pomocy dziecku i rodzinie. Także w art. 4 ust.1 pkt.4 ustawy o samorządzie powiatowym zapisano, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie: 4) polityki prorodzinnej. Środowisko rodzinne to najwaŝniejsze środowisko wychowawcze w Ŝyciu dziecka. Niepokojąca fala zjawisk patologicznych oraz wzrost bezrobocia przyczynia się do powstawania wielu sytuacji kryzysowych w rodzinie, których negatywne wyniki najbardziej dotykają dzieci. Następstwem tego są zaburzenia w rozwoju dziecka, co objawia się niejednokrotnie agresywnym zachowaniem, nadpobudliwością, unikaniem kontaktów z rodzicami, trudnościami w prawidłowej socjalizacji oraz problemami szkolnymi. Przejawy patologii w rodzinie są główną przyczyną kierowania dzieci do placówek opiekuńczo-wychowawczych, rodzin zastępczych, ośrodków szkolno-wychowawczych i młodzieŝowych ośrodków wychowawczych. Jednak to rodzina jest w stanie zapewnić więzi emocjonalne, bez względu na to, jaka ona by nie była. Dlatego naleŝy podjąć wszelkie działania zmierzające do podtrzymania tej więzi. Obserwując przemiany zachodzące w naszym kraju, powinniśmy być czujni na zagroŝenia naszego społeczeństwa, w szczególności
rodziny i otwarci na sprawdzone juŝ sposoby przeciwdziałania im poprzez pracę nad tworzeniem prawidłowych stosunków w rodzinie i struktur rodziny, która niezmiennie pozostaje podwaliną kaŝdej społeczności, tak jak niezmienne są prawa nią rządzące. NaleŜy jednak pamiętać o tym, Ŝe nie kaŝda patologiczna rodzina biologiczna chce się zmienić. Z tego punktu widzenia niezmiernie waŝny jest rozwój rodzicielstwa zastępczego jako formy najbliŝszej rodzinie biologicznej. Wyrazem dążenia do poprawy funkcjonowania rodziny dysfunkcyjnej jest Program pomocy dziecku i rodzinie określający zadania i sposób realizacji. Program zgodny jest z powiatową strategią rozwiązywania problemów społecznych na lata 2008-2013.
II. CELE PROGRAMU Cel główny: Podejmowanie działań zmierzających do pozostawienia dziecka w rodzinie biologicznej. Cele szczegółowe: 1. Pomoc rodzinom niewydolnym wychowawczo w przezwyciężaniu problemów opiekuńczo wychowawczych, ze szczególnym uwzględnieniem rodzin, którym ograniczono prawa rodzicielskie. 2. Umożliwienie dzieciom i młodzieży właściwych warunków do życia i rozwoju zgodnie z ich potrzebami i przysługującymi im prawami. 3. Wsparcie rodzin ze szczególnym uwzględnieniem terapii rodzin. 4. Zapobiegania patologii rodziny w tym patologii wychowywania dzieci. 5. Pomoc dziecku krzywdzonemu.
III. DANE STATYSTYCZNE DOTYCZĄCE ZASTĘPCZYCH FORM OPIEKI NAD DZIECKIEM Powiat Wejherowskim za pośrednictwem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Wejherowie realizuje zadania w zakresie obsługi rodzin zastępczych i obsługi pełnoletnich wychowanków rodzin zastępczych z terenu powiatu oraz wychowanków pochodzących z powiatu wejherowskiego a obecnie przebywających i kontynuujących naukę poza jego zasięgiem. 1. RODZINY ZASTĘPCZE W 2008 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wejherowie obsługiwało łącznie 246 rodzin zastępczych dla 426 dzieci, a w 2009 r. było ich 246 dla 449 dzieci. LICZBA DZIECI W RODZINACH ZASTĘPCZYCH SPOKREWNIONYCH I NIESPOKREWNIONYCH ZAWODOWYCH WIELODZIETNYCH I SPECJALISTYCZNYCH PEŁNIĄCYCH ZADANIA POGOTOWIA RODZINNEGO 37 47 48 60 341 342 2008 2009
W ciągu roku 2008 i 2009 funkcjonowały 4 rodziny zastępcze pełniące zadania pogotowia rodzinnego. W roku 2008 r. Powiat Wejherowski podpisał 36 porozumienia z 10 powiatami, a w 2009 podpisano 22 porozumienia z 8 powiatami. DZIECI Z TERENU POWIATU WEJHEROWSKIEGO PRZEBYWAJĄCE W RODZINACH ZASTĘPCZYCH W INNYCH POWIATACH 40 36 35 30 25 22 20 15 10 5 0 2008 2009 2. USAMODZIELNIENIA WYCHOWANKÓW W roku 2008 z pomocy z tytułu usamodzielnienia skorzystało 18 wychowanków a w 2009 roku juŝ 29 wychowanków z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo - wychowawczych. Ponadto w 2008 roku 107 osobom wypłacono pomoc pienięŝną z tytułu kontynuacji nauki a w 2009 udzielono pomocy 114 wychowankom. W 2008 roku z pomocy na zagospodarowanie skorzystało 13 wychowanków, a 2009 roku 22 osoby. LICZBA USAMODZIELNIAJĄCYCH SIĘ WYCHOWANKÓW KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY PIENIĘśNEJ
3. PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE Na terenie Powiatu Wejherowie istnieje 5 placówek opiekuńczo wychowawczych zapewniających opiekę i wychowanie dzieciom. Łącznie w placówkach opiekuńczo-wychowawczych istnieją 67 miejsca całodobowe, 75 miejsc dziennych i 18 miejsc w Rodzinnych Domach Dziecka. LICZBA DZIECI UMIESZCZONYCH W PLACÓWKACH OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH
IV. KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OPIEKI NAD DZIECKIEM I RODZINĄ 1. Rozwój opieki na dzieckiem i rodziną, poprzez działania mające na celu pozostawienie dziecka w rodzinie biologicznej. Działania: 1) Monitorowanie środowisk zagrożonych patologią, 2) Mobilizowanie uzależnionych rodziców do podjęcia leczenia odwykowego lub wystąpienie o zobowiązanie ich do takiego leczenia, 3) Współpraca z sądem rodzinnym, ośrodkami pomocy, policją i szkołami w celu ustalenia rodzin zagroŝonych umieszczeniem dzieci w środowisku zastępczym 4) Praca socjalna realizowana w zakresie diagnozy środowiska, współpraca z instytucjami zajmującymi się pomocą dziecku i rodzinie. 5) Kontynuacja programu Powrót dziecka do domu. 6) Opracowanie i wdrożenie standardów pracy z rodziną.
7) Pozyskanie środków z Europejskiego Funduszu Społecznego na realizację programu pn. Wsparcie aktywnej integracji w powiecie wejherowskim, w ramach którego zostanie uruchomiony nowatorski projekt pracy z rodziną biologiczną pn. Wsparcie rodzinne. 8) Opracowanie informatora o instytucjach wspierających rodzinę na terenie powiatu wejherowskiego. 2. Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom pozbawionym częściowo lub całkowicie opieki rodziców. Działania: 1) Współpraca z Sądem Rodzinnym w zakresie realizacji postanowień dotyczących umieszczenia dzieci w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej. 2) Opracowanie i wdrożenie procedury pomocy dziecku krzywdzonemu. 3) Utworzenie Rodzinnego Domu Dziecka jako jednostki organizacyjnej powiatu wejherowskiego. 4) Stworzenie możliwości do postawania niepublicznych rodzinnych domów dziecka. 5) Monitorowanie sytuacji opiekuńczo-wychowawczej dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczowychowawczych. 6) Utworzenie nowej rodziny zastępczej o charakterze pogotowia rodzinnego. 7) Współpraca z zawodowymi rodzinami zastępczymi i placówkami opiekuńczo-wychowawczymi.
3. Wsparcie rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie powiatu oraz pozyskiwanie nowych rodzin. Działania: 1) Przeprowadzenie kampanii promującej rodzicielstwo zastępcze na terenie Powiatu Wejherowskiego poprzez np. ogłoszenia w gazetach, informacje w mediach, plakaty, ulotki. 2) Stworzenie sytemu motywacyjnego dla rodzin zastępczych. 3) Pozyskanie i przeszkolenie kandydatów na rodziny zastępcze spełniających określone wymogi (lokal, wykształcenie, predyspozycje itp.), 4) Współpraca lokalnych instytucji działających na rzecz rodziny mającej na celu pozyskiwanie kandydatów do sprawowania zastępczych form opieki. 5) Obchody Dnia Rodzicielstwa Zastępczego. 6) Współpraca ze Stowarzyszeniem Rodzicielstwa Zastępczego Nasze Gniazdo 7) Szkolenia specjalistyczne dla zawodowych rodzin zastępczych. 8) Utworzenie grup wsparcia dla rodzin zastępczych. 4. Zapewnienie pomocy wychowankom usamodzielniającym się z placówek i rodzin zastępczych. Działania: 1) Stworzenie grup wsparcia. 2) Pomoc w uzyskaniu zatrudnienia. 3) Pomoc w zakresie podnoszenia kwalifikacji. 4) Wsparcie w tworzeniu warunków mieszkaniowych. 5) Utworzenie mieszkania chronionego.
5. Doskonalenie kadr jednostek pomocy społecznej w zakresie pomocy dziecku i rodzinie. Działania: 1) Tworzenie projektów w celu podniesienia kwalifikacji pracowników służb społecznych, 2) Organizowanie warsztatów dla pracowników służb społecznych powiatu wejherowskiego mających na celu wypracowanie standardów pracy z rodziną. 3) Udział w szkoleniach konferencjach w zakresie pomocy dziecku i rodzinie. 4) Organizowanie szkoleń przez Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy dla kandydatów na rodziny adopcyjne i zastępcze. 5) Organizowanie i prowadzenie poradnictwa specjalistycznego dla rodzin naturalnych, adopcyjnych i zastępczych. 6) Wsparcie metodyczne dla ośrodków pomocy społecznej z terenu powiatu wejherowskiego. 7) Współpraca z innymi Powiatowymi Centrami Pomocy Społecznej w celu wymiany doświadczeń. V. WDROŻENIE, MONITOROWANIE I EWALUACJA PROGRAMU Odpowiedzialnym za wdrożenie i realizację Powiatowego Programu Pomocy Dziecku i Rodzinie na lata 2010-2020 jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Wejherowie. Nadzór nad realizacją programu sprawować będzie dyrektor PCPR. Na każdy rok budżetowy Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie opracuje harmonogram finansowo-rzeczowy
zadań uwzględniający kierunki działań niniejszego programu wg poniższego wzoru. Harmonogram finansowo-rzeczowy Powiatowego Programu Pomocy Dziecku i Rodzinie na rok. Lp. Zadanie Koszt Finansowanie Osoba odpowiedzialna Nadzór Ewaluacja to proces zbierania, analizowania, interpretowania oraz przekazywania informacji na temat skuteczności programów o charakterze społecznym, którego celem jest poprawa sytuacji społecznej. Ewaluacja ma na celu sprawdzenie, czy działania były skuteczne, czy osiągnięto zamierzone cele. Powinna zakończyć się sporządzeniem raportu. Planuje się przeprowadzanie ewaluacji okresowej i końcowej. Ewaluacja okresowa będzie przeprowadzana na każdy rok funkcjonowania programu a jej wyniki zostaną zaprezentowane w sprawozdaniu składanym corocznie przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Ewaluacja będzie przeprowadzana z wykorzystaniem następujących narzędzi: 1. Obserwacja 2. Analiza dokumentów 3. Wywiad 4. Ankieta