Uprawa buraków cukrowych jako surowca do produkcji cukru, melasu i wysłodków zgodnie z kryteriami zrównoważonego rozwoju STC 26.06.2015 Toruń dr. Henryk Ławiński
Sustainability = Nachhaltigkeit =? Utrzymanie środowiska w stanie nie pogorszonym Ekonomia Ekologia 25.06.2015 2
Rozwój nie pogarszający środowiska przy zachowaniu dochodowości (zyskowności) Ziemia Spotkanie Surowcowe Mikorzyn - czerwiec 2010 Ludzie
25.06.2015 4
- znaczenie materii organicznej obornik - międzyplony - słoma/resztki pożniwne 25.06.2015 5
Gleba 1 litr paliwa /1 cm orka 1 tona buraków Nie naruszona struktura gleby pracuje sprawniej 25.06.2015 6
Woda
Woda Dostępność wody i jej właściwe wykorzystanie
Problem erozji wietrznej zniszczona struktura gleby
Problem erozji wietrznej znoszenie części spławialnych
Problem zagęszczenia gleby (zbyt intensywna uprawa)
Strukturotwórcze działanie korzeni międzyplonów
Strukturotwórcze działanie korzeni międzyplonów
ramtil Guizotia abyssinica gorczyca biała rzodkiew oleista
Tak, ale Czy przez międzyplony tracimy wodę? występuje mniejsze parowanie gleby następuje większa akumulacja wody w profilu glebowym rośliny następcze mają wystarczającą ilości wody międzyplon z mulczu = ochrona gleby przed wysuszeniem
Hollabrunn z zmianamis wg.g.bodner, P.Liebhard, R.Jud działan 16
Ukorzenienie się buraków a produktywność gleby Brady, Brady, 1984 1984. Miąższość gleby Produktywność % 30 35 60 60 90 75 120 85 150 95 180 100
Potencjał plonotwórczy buraka cukrowego w krajach Plon korzeni t/ha Europy Środkowej : plon korzeni w zakresie 110 do 140 t /ha plon cukru w zakresie 16-24 t ha/ha (Kenter i in., 2006). Brylewo 2014r śr. z 16 odmian!!! Plon b. cukru t/ha Plon t. cukru t/ha Pol. (%) 124,41 22,68 20,21 18,25
Plony cukru w Europie t/ha 2013 2014 Różnica Szwajcaria 12,2 15,6 27,9% Holandia 13,2 15,1 14,4% Niemcy 10,9 14,8 35,8% Belgia 13,6 14,7 8,1% Francja 13,4 14,5 8,2% Dania 12,8 14,2 10,9% Austria 11,2 13,8 23,2% Szwecja 11,3 12,2 8,0% Polska 10,7 11,7 9,3%
promieniowanie (l/cm 2 ) plon t/ha Wczesne zwarcie międzyrzędzi - max wyk. nasłonecznienia promieniowanie liść korzeń I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Precyzja w podejmowaniu decyzji
Jaki system uprawy gleby wybrać? wielkość plonu w ostatnich latach jakie są koszty uprawy? jaki problem/zagrożenie ogranicza plonowanie czy dotychczasowy system uprawy poprawia lub zachowuje żyzność gleby
LIZ systemy uprawy gleby (broszura)
LIZ systemy uprawy gleby (program)
Różne systemy uprawy w Wielkopolsce 2014 Plantator Areał ha Plon korzeni t/ha Plon b.cukru t/ha Plon tech.cukru t/ha Pol. % K Na N amin Sp % Garzyn 282 85,1 14,91 13,15 17,52 45,9 3,7 16,45 2,07 Karolew 215 85,6 15,35 13,70 17,94 40,4 3,3 13,37 1,93
Zasobność gleby 25.06.2015 26
Precyzyjne nawożenie 25.06.2015 27
Amazone ZAM 4200 Ultra Hydro z komputerem Amatron 3
Zbilansowane nawożenie podstawowe wg Dungpro online
Nawożenie azotem wg LIZ-Npro
Zlokalizowane nawożenie pod korzeń
Zalety nawożenia pod korzeń Składniki pokarmowe, które pozostają w miejscu wysiewu N-forma amonowa fosfor potas działanie wabiące Składniki pokarmowe, które nie pozostają w miejscu wysiewu N-forma azotanowa siarczany rozpuszczalne formy wapnia magnez kwasy borowe
Dynamika akumulacji makroskładników 600 500 akumulacja skłądników, kg ha-1 400 300 200 100 N P K Na Ca Mg 0 45 85 105 125 165 dni od w schodów żródło:prof. W.Grzebisz
Przebieg akumulacji biomasy 70 60 50 optymalny plon, t ha-1 40 30 20 korzenie liście 10 0 25 45 65 85 105 125 145 165 dni od wschodów 60 niewłaściwy plon, t ha-1 50 40 30 korzenie liście 20 10 0 25 45 65 85 105 125 145 165 żródło:prof. W.Grzebisz
Precyzyjne zwalczanie chwastów
Herbicydy alternatywne
Mechaniczne zwalczanie chwastów? Redukcja kosztów Zwalczanie uciążliwych chwastów Przeciwdziałanie na problem uodparniania się chwastów Mniejsze zahamowanie wzrostu roślin
Zapobieganie rozwoju mątwika burakowego!
Stosowanie insektycydów tylko, kiedy jest to konieczne
Precyzja w stosowaniu fungicydów
Wybór właściwego terminu!!!
Zapobieganie chorobom korzeni
Optymalizacja jakości zbioru
Wartość strat przy zbiorze Straty spowodowane przez: % t/ha PLN/ha od do od do od do Ogłowienie za niskie / ukośne 3 12 1,95 7,8 142,4 569,4 (odliścianie) (1) (4) (0,7) (2,6) (47) (190) Ułamanie korzenia 1,5 9 1,2 7,2 87,6 525,6 Skaleczenia 1 2 0,8 1,6 58,4 116,8 Strata całych buraków 0,5 2 0,4 1,6 29,2 116,8 Straty całkowite: 7 25 4,35 18,2 317,6 1329 (odliścianie) (4) (17) (3,1) (13,0) (223) (949) dane: plon 65 t/ha, buraki pozakwotowe 60 PLN/t + wart. wysłodków
Doświadczenia z koncernu Tereos 2006-2013 Czynniki wpływające na straty cukru podczas długiego składowania buraków
Satysfakcja plantatora i producenta cukru 12.1 kg Dziękuję za uwagę!
25.06.2015 50
25.06.2015 51
25.06.2015 52
25.06.2015 53
25.06.2015 54