Stan i ocena wdrażania Regionalnych Programów Operacyjnych Piotr Machański Departament Koordynacji i Wdrażania Programów Regionalnych Białystok, 19 grudnia 2008 r.
I. Informacje wstępne 16 RPO 1. Szanse i wyzwania dla Polski i regionów 2007-2013 Wielkość środków polityki spójności - ponad 67 mld Euro, razem z wkładem krajowym 85,6 mld Euro. Polska największym beneficjentem w UE - ok. 20% całości środków polityki spójności. Wspieranie rozwoju endogenicznego regionów w oparciu o zdecentralizowany system wdrażania funduszy unijnych 16 regionalnych programów operacyjnych.
I. Informacje wstępne 16 RPO 2. Podział środków UE na poszczególne RPO
I. Informacje wstępne 16 RPO 3. Podział środków RPO wg dziedzin wsparcia (%) 23,5% 26,6% 3,6% 3,0% 5,6% Energia 3,7% Rewitalizacja obszarów miejskich i wiejskich Kultura Turystyka Społeczeństwo informacyjne 11,1% 10,6% 7,8% 4,5% Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom Infrastruktura społeczna Transport Badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość
I. Informacje wstępne 16 RPO 4. Podział środków wg dziedzin wsparcia i województw 100% 80% 60% 40% Energia Rewitalizacja obszarów miejskich i wiejskich 20% Kultura Turystyka Społeczeństwo informacyjne 0% Ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom Infrastruktura społeczna Transport Badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość Dolnośląskie Kujawsko-Pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-Mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 16 RPO
II. Stan wdrażania 16 RPO 1. Prace w 2008r. Rok 2008 został poświęcony na przygotowanie ram instytucjonalnych umożliwiających skuteczne wykorzystanie środków. Opracowano szereg wytycznych MRR, jak również dokumentów programowych i operacyjnych na poziomie regionalnym, w tym szczegółowe opisy osi priorytetowych, opisy systemów zarządzania i kontroli i inne. Opracowano także projekty rozporządzeń umożliwiające wydatkowanie środków zgodnie z regulacjami UE związanymi m.in. z pomocą publiczną. Przeprowadzono audyt zgodności w 16 RPO. Rozpoczęto nabory wniosków we wszystkich województwach.
II. Stan wdrażania 16 RPO 2. Ogłoszone konkursy w ramach 16 RPO Pierwsze konkursy w ramach RPO ogłoszono w grudniu 2007 r. W przeciągu roku 2008 konkursy ogłoszono we wszystkich województwach - według stanu na dzień 10 grudnia 2008r., łącznie we wszystkich województwach ogłoszono 165 konkursów (na 380 działań). Wiodące obszary dofinansowania w ramach ogłoszonych konkursów dotyczą m.in. projektów z zakresu wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, infrastruktury drogowej, ochrony środowiska a także turystyki.
II. Stan wdrażania 16 RPO 3. Wnioski o dofinansowanie Według stanu na dzień 10 grudnia 2008 r., najwięcej złożonych wniosków zanotowano w województwie śląskim. Złożono tam 797 wniosków (po ocenie formalnej) na kwotę ponad 2,4 mld zł, na drugim miejscu woj. lubelskie z 776 wnioskami (3,2 mld zł), (podlaskie: 318 wniosków na 1,4 mld zł). Pod względem ilości podpisanych umów/decyzji (stan na dzień 10 grudnia 2008 r.), na pierwszym miejscu znajduje się województwo małopolskie (104 umowy/decyzji na kwotę ponad 152,7 mln zł). Na drugim miejscu jest województwo lubelskie (54 umowy/decyzje na kwotę 59,3 mln zł), (podlaskie: 22 umowy/decyzje na kwotę 81,9 mln zł). W odniesieniu do wartości podpisanych umów, najwyższą kwotę odnotowano w województwie śląskim ponad 467,8 mln zł (17 podpisanych umów/decyzji). Na drugim miejscu jest województwo opolskie z wartością 227,8 mln zł (33 podpisane umowy/decyzje). Średnia wartość projektów dla 16 RPO wynosi ponad 3,4 mln zł.
Liczba ogłoszonych konkurów w poszczególnych województwach UNIA EUROPEJSKA Stan na 10 grudnia 2008 r. RPO Liczba konkursów Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego 17 Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego 15 Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego 15 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego 14 Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego 13 Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego 12 Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 11 Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 10 Regionalny Program Operacyjny Województwa Wielkopolskiego 10 Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 9 Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego 9 Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego 8 Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubuskiego 8 Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego 7 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 5 Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 2 SUMA 165
Stan wdrażania RPO ilość podpisanych umów/decyzji UNIA EUROPEJSKA DECYZJE/UMOWY O DOFINANSOWANIE Źródło: KSI, stan na dzień: 10.12.2008 r. Program Operacyjny liczba umów wartość ogółem w (mln PLN) Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 17 467,8 Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego 33 227,8 Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko-Pomorskiego 12 172,6 Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego 104 152,7 Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego 11 114,4 Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego 16 94,7 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego 22 81,9 Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego 7 60,5 Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego 54 59,3 Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubuskiego 14 50,0 Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego 40 39,0 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego 8 36,7 Regionalny Program Operacyjny Województwa Wielkopolskiego 30 33,4 Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego 9 25,6 Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego 8 21,6 Regionalny Program Operacyjny Województwa Podkarpackiego 14 7,1 SUMA 399 1 645 802 476
120 100 80 60 40 20 0 40 Stan wdrażania RPO ilość podpisanych umów/decyzji UNIA EUROPEJSKA Zawarte umowy/wydane decyzje w ramach RPO 2007-13 (liczba) 104 54 33 30 22 14 16 17 12 11 14 8 7 9 8 Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-Maz. Wielkopolskie Zachodniopom. Dolnośląskie Kujawsko-Pom.
500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 39,0 Stan wdrażania RPO wartość podpisanych umów/decyzji UNIA EUROPEJSKA Zawarte umowy/wydane decyzje w ramach RPO 2007-13 (mln PLN) 467,8 227,8 25,6 33,4 21,6 172,6 152,7 59,3 114,4 94,7 81,9 50,0 36,7 60,5 7,0 Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-Maz. Wielkopolskie Zachodniopom. Dolnośląskie Kujawsko-Pom.
Projekty indywidualne w ramach RPO UNIA EUROPEJSKA RPO Liczba projektów indywidualnych Orientacyjna wartość projektów indywidualnych (euro) Szacunkowa kwota dofinansowania (euro) Ilość podpisanych pre-umów dolnośląskie 26 435,06 265,13 24 kujawsko-pomorskie 98 838,65 398,63 86 lubelskie 4 111,72 77,82 0 lubuskie 6 51,22 bd 2 łódzkie 40 680,12 451,92 28 małopolskie 36 543,14 364,65 34 mazowieckie 27 808,54 532,33 14 opolskie 23 202,07 139,17 23 podkarpackie 40 414,16 269,58 0 podlaskie 26 357,13 256,88 26 pomorskie 0 0,00 0,00 0 śląskie* 19 1006,87 506,89 15 świętokrzyskie 22 192,22 159,31 20 warmińsko-mazurskie 16 448,34 326,74 29 wielkopolskie 22 437,62 263,82 4 zachodniopomorskie 24 280,25 106,23 20 SUMA 429 6 807,11 4 119,10 325 * podpisane zostały 4 umowy o dofinansowanie w województwie śląskim, 3 w województwie kujawsko-pomorskim i 3 w województwie opolskim.
Projekty indywidualne w ramach RPO UNIA EUROPEJSKA W dniu 1 października br. podpisane zostały umowy ramowe z wykonawcami wyłonionymi w drodze przetargu nieograniczonego na doradztwo w przygotowaniu do realizacji projektów indywidualnych finansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności na lata 2007-2013, stanowiące wsparcie techniczne beneficjentów w ramach project pipeline współfinansowanego ze środków Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna. przystąpiło do przygotowania postępowań o udzielenie zamówienia publicznego w ramach ww. umów ramowych. Postępowania te będą miały charakter uproszczony i pozwolą dokonać wyboru firm doradczych do realizacji konkretnych zadań. Dnia 8 grudnia 2008 r. IZ RPO WP przesłała do MRR wykaz projektów indywidualnych, których beneficjenci wykazali zainteresowanie możliwością uzyskania wsparcia technicznego przy przygotowaniu projektów w ramach project pipeline 16 projektów.
III. Rekomendacje dla IZ RPO 1. Raport nr 1 /2008 z działalności Grupy ds. Przedsiębiorców Zespół do spraw uproszczeń systemu wdrażania funduszy Unii Europejskiej 4 spotkania grupy ds. Przedsiębiorców (4, 15 i 25.09 br., 31.10.08r.), Grupa ds. Przedsiębiorców rozpatrzyła ponad 150 propozycji uproszczeń.
III. Rekomendacje dla IZ RPO 2. Raport nr 1 /2008 z działalności Grupy ds. Przedsiębiorców Najważniejsze uwagi, które zdaniem Grupy zasadnym byłoby przenieść na obszar Regionalnych Programów Operacyjnych, dotyczyły m.in.: 1. Usprawnienia systemu informowania beneficjentów o możliwościach finansowania rozwoju przedsiębiorczości w poszczególnych regionach, 2. Usprawnienia systemu organizowania konkursów, 3. Poprawy systemu oceny i wyboru projektów, 4. Stosowania Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego,
III. Rekomendacje dla IZ RPO 2.1. Usprawnienie systemu informowania beneficjentów 1. prowadzenie aktualnych stron internetowych (zawierających najnowsze informacje nt. zasad naboru projektów, harmonogramów naborów i wyników oceny wniosków), w tym bieżąca aktualizacja dokumentacji ukazująca wszelkie wprowadzone zmiany (w opcji rejestruj zmiany), 2. poprawa funkcjonowania punktów informacyjno-konsultacyjnych (obsada tych punktów przez osoby merytorycznie przygotowane do udzielania wiarygodnych informacji i interpretacji), 3. organizacja cyklicznych spotkań z potencjalnymi beneficjentami (spotkania o charakterze roboczym adresowane do określonych grup beneficjentów) oraz z instytucjami zaangażowanymi we wdrażanie poszczególnych RPO, 4. określenie maksymalnego okresu w jakim beneficjent może liczyć na podpisanie umowy o dofinansowanie swego projektu, 5. publikację szczegółowych i wyczerpujących podręczników po kryteriach oceny projektów.
III. Rekomendacje dla IZ RPO 2.2. Usprawnienie systemu organizowania konkursów 1. w miarę możliwości równomierne rozłożenie w czasie ogłaszanych konkursów (tak by beneficjenci mieli możliwość zaplanowania działań inwestycyjnych i przygotowania się do złożenia wniosków od strony technicznej), 2. umożliwienie beneficjentom skonsultowania swojego pomysłu projektowego z wymogami konkursu i kryteriami oceny (poprzez sprawny system preselekcji wniosków lub zespół konsultantów dostępnych w ramach funkcjonującego punktu informacyjnokonsultacyjnego), 3. maksymalne uproszczenie dokumentacji aplikacyjnej (obejmującej przede wszystkim wniosek oraz biznesplan), 4. skrócenie do minimum listy załączników, przesunięcie obowiązku składania części z nich na etap podpisywania umowy o dofinansowanie, zastąpienie niektórych załączników oświadczeniami, itd., 5. przestrzeganie zasady niezmieniania warunków konkursu w trakcie jego trwania (dotyczy to również zakazu ingerowania w treść dokumentacji konkursowej w trakcie ogłoszonego naboru).
III. Rekomendacje dla IZ RPO 2.3. Poprawa systemu oceny i wyboru projektów 1. przesunięcie punktu ciężkości w ocenie projektów z oceny formalnej (na której odpada średnio ponad 50% wniosków składanych w ramach działań RPO) na ocenę merytoryczną (tak aby była możliwość wyboru najlepszych projektów), 2. ograniczenie do minimum kryteriów formalnych (rezygnacja z konieczności stemplowania i parafowania dokumentów na każdej stronie, stosowania ściśle określonych przekładek, itd.), 3. przestrzeganie terminów wynikających z obowiązujących procedur oceny wniosków, 4. stosowanie jasnych, wynikających wprost z przepisów prawa oraz postanowień Programu Operacyjnego, zasad oceny projektów, informowania wnioskodawców, przedstawiania i sporządzania list rankingowych i ich modyfikacji.
III. Rekomendacje dla IZ RPO 2.4. Stosowanie Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego 1. zapewnienie jednolitego systemu stosowania Wytycznych, przyjmowania wprowadzania ich zmian, niedokonywanie zmian w Wytycznych w zakresie działania, w odniesieniu do którego trwa runda aplikacyjna, 2. dopuszczenie aneksowania umowy o dofinansowanie przy zmianie Wytycznych na korzyść beneficjenta.
Stan prac nad rozporządzeniami Ministra Rozwoju Regionalnego z zakresu pomocy publicznej UNIA EUROPEJSKA w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych. Weszło w życie 25 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie transportu multimodalnego w ramach regionalnych programów operacyjnych. Przesłane w procedurze notyfikacji do KE w dniu 14 kwietnia 2008 r. W dniu 12 listopada 2008 r. program pomocowy został zaakceptowany przez Komisję Europejską. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie: energetyki, infrastruktury telekomunikacyjnej, infrastruktury sfery badawczo-rozwojowej, lecznictwa uzdrowiskowego w ramach regionalnych programów operacyjnych - przesłany przez UOKiK do Stałego przedstawicielstwa przy KE celem notyfikacji 13 sierpnia 2008 r. W dniu 15 października 2008 r. UOKiK przekazał pierwszą serię pytań, odpowiedzi na nie zostały wysłane do UOKiK w dniu 20 listopada br. Planowany termin wejścia w życie - I kw. 2009 r.
Stan prac nad rozporządzeniami Ministra Rozwoju Regionalnego z zakresu pomocy publicznej UNIA EUROPEJSKA w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych - weszło w życie 3 listopada 2007 r. Aktualizacja w zw. z Rozporządzeniem (WE) nr 800/2008 planowany termin wejścia w życie to 1 stycznia 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na usługi doradcze dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców w ramach regionalnych programów operacyjnych - weszło w życie 3 listopada 2007 r. Aktualizacja w zw. z Rozporządzeniem (WE) nr 800/2008 - planowany termin wejścia w życie to 1 stycznia 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na szkolenia w ramach regionalnych programów operacyjnych - weszło w życie 25 października 2007 r. Aktualizacja w zw. z wejściem w życie Rozporządzenia (WE) nr 800/2008 - planowany termin wejścia w życie to 1 stycznia 2009 r.
Stan prac nad rozporządzeniami Ministra Rozwoju Regionalnego z zakresu pomocy publicznej UNIA EUROPEJSKA w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w zakresie portów lotniczych w ramach regionalnych programów operacyjnych. Przesłane w procedurze notyfikacji do KE w dniu 14 kwietnia 2008 r. W dniu 12.06. br. UOKiK przekazał pierwszą serię pytań Komisji kilka serii pytań/próśb o dodatkowe materiały/ informacje nadesłano w okresie czerwiec-wrzesień br. Ostatnie pytania Komisja wysłała w dniu 17.10 br. W chwili obecnej są przygotowywane wyjaśnienia. Planowany termin wejścia w życie -I kw. 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na rewitalizację w ramach regionalnych programów operacyjnych. W dniu 19 września br. projekt rozporządzenia został notyfikowany KE. W dniu 27 listopada br. wpłynęły do MRR pytania Komisji do projektu. Materiał jest obecnie przygotowywany. Termin jego przygotowania to 19 grudnia br. Planowany termin wejścia w życie - I kw. 2009 r. w sprawie udzielania pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych programów operacyjnych. Projekt rozporządzenia został przekazany do KE celem uzyskania opinii co do przyjętego założenia projektu. 5 listopada br. odbyło się spotkanie z KE, w efekcie którego pojawiła się konieczność ponownego przeanalizowania założeń dot. udzielania pomocy publicznej w obszarze instytucji otoczenia biznesu. Planowany termin skierowania na ścieżkę legislacyjną - styczeń 2009 r. Planowany termin wejścia w życie - I kw. 2009 r.
Zmiany prawne UNIA EUROPEJSKA Ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz. U. nr 216, poz.1370) będzie obowiązywać od 20 grudnia 2008 r. Wprowadza zmiany m.in. do ustaw: o systemie oświaty, samorządzie województwa, Narodowym Planie Rozwoju, finansach publicznych. Główne zmiany dotyczą jednak ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju i wśród najważniejszych można wymienić: - usprawnienie w programowaniu strategicznym (skonstruowanie spójnej hierarchii dokumentów i ich wzajemnych zależności), - systemowe uporządkowanie zagadnień związanych z koordynacją wykorzystania środków UE (powołanie Komitetu Koordynacyjnego ds. Polityki Rozwoju organ opiniodawczo-doradczy Prezesa Rady Ministrów w sprawach programowania i wdrażania polityki rozwoju), - nowy model procedury odwoławczej (możliwość kierowania skarg do sądów administracyjnych i Naczelnego Sądu Administracyjnego).
Dziękuję za uwagę Warszawa ul. Wspólna 2/4 www.mrr.gov.pl www.funduszeeuropejskie.gov.pl