Zarz dzanie wiedz w pracy naukowo-dydaktycznej Kierunki dziaªa«usprawniaj cych zarz dzanie wiedz w ISSI Andrzej Marciniak Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych 21 pa¹dziernika 2010 1 / 11
Zarz dzanie wiedz (ang. Knowledge management) Denicja (Nonaka, 1991) Zespóª sformalizowanych sposobów gromadzenia i wykorzystywania wiedzy formalnej oraz wiedzy cichej uczestników organizacji (np. pracowników). ZW to próba optymalnego wykorzystania wiedzy dost pnej w organizacji, tworzenie nowej wiedzy oraz zwi kszanie jej zrozumienia. Typowe symptomy braku ZW Gdy pracownik odchodzi, znika z nim wiedza, któr posiadaª Nieobecno± pracownika powoduje przestoje, wdro»enie nowego pracownika jest dªugotrwaªym procesem, Trudno odszuka ekspertów w okre±lonych dziedzinach Najlepsi specjali±ci nie maj czasu na dzielenie si wiedz Pomysªy nie s wdra»ane w»ycie, gin w bie» cych sprawach Nieaktualna dokumentacja (np. projekt RCTT UZ) Wszyscy w zespole narzekaj na ilo± maili 2 / 11
Zarz dzanie wiedz w ISSI Informacje o ISSI Strona Wydziaªowa WEIT Strona ISSI Tablica ogªosze«p. Ewy Strony pracowników na serwerze hook Periodyki + Materiaªy promocyjne System Moodle Repozytoria projektów i narzedzia (projekty grupowe) komputery pracowników zewn trzny hosting projektów (SourceForge, Assembla, Google Code) i narz dzi (Subversion, Trac, MediaWiki etc.) 3 / 11
Uniwersytecki System Obsªugi Studiów - USOS System informatyczny sªu» cy do zarz dzania tokiem studiów w szkole wy»szej, którego gªówne usªugi to: oferta dydaktyczna uczelni (deniowanie przedmiotów, zaj, programów, terminów zaj itp.) obsªuga toku studiów ka»dego studenta (zaj cia, oceny, protokoªy, wznowienia studiów itp.) immatrykulacja studentów drukowanie i obsªuga Elektronicznych Legitymacji Studenckich podania studenckie pensum pracownicze prace i egzaminy dyplomowe stypendia rejestracje na zaj cia pªatno±ci za usªugi edukacyjne sprawozdawczo± mi dzyuczelniana (w tym mi dzynarodowa) wymiana studencka ankiety. 4 / 11
Rysunek: Praca mgra A. Ludwikowskiego 5 / 11
SOW - zintegrowane rozwi zanie Wiki Wiki oparte na idei Web 2.0 oprogramowanie umo»liwiaj ce wspóln prac wielu u»ytkowników przy tworzeniu zawarto±ci stron internetowych. Najwa»niejsze zalety: szybko± i prostota tworzenia oraz aktualizacji stron internetowych, ªatwo± tworzenia linków do zasobów wewn trznych i zewn trznych, prosty sposób formatowania i wstawiania znaczników (prostszy ni» w j zyku HTML) mo»liwo± wspóªpracy wielu u»ytkowników, czasem rozsianych po caªej kuli ziemskiej, przy tworzeniu stron. Subversion repozytorium projektów naukowych i dydaktycznych kontrola jako±ci skªadowanych kodów (statyczna i dynamiczna!) 6 / 11
Zastosowania Wiki Zarz dzanie wiedz gromadzenie, udoskonalanie, wspóªtworzenie elastycznej bazy wiedzy korporacyjnej Intranet publikowanie informacji dla pracowników rmy (np. przepisy, procedury, poradniki, opisy produktów) Zarz dzanie projektami bie» ce informowanie o stanie projektu, wspóªpraca nad dokumentacj projektow, tworzenie planów rozwoju Tworzenie dokumentów i publikacji wiki pozwala na swobodne tworzenie dokumentów w grupie, ich dopracowywanie, redagowanie, recenzowanie i tªumaczenie Wspóªpraca grupowa wiki mo»e by gªównym narz dziem organizacji wspóªpracy grupowej, tak»e wirtualnej (strony projektów, listy zada«, kalendarze i agendy spotka«, notatki z ustale«, wizytówki czªonków zespoªu) Wsparcie dla u»ytkowników produktów oraz dziaªu wsparcia technicznego. Strony z opisem rozwi zania problemów w postaci wiki mog zbiera informacj zwrotn od u»ytkowników 7 / 11
Najwa»niejsze funkcje MediaWiki kongurowalny wygl d (skiny, magiczne linki,wydruki), multimedia (upload,latex, EasyTimeline), ±ledzenie zmian i raporty konserwacyjne (watchlisty, wkªad u»ytkowników), struktura i skªadnia oparta na szablonach (transkluzja, kategoryzacja, przestrzenie nazw), edycja sekcji i stron (kongurowalny edytor WYSIWYG, obsªuga koniktów), internacjonalizacja, wyszukiwanie peªnotekstowe i strony raportów, backend (wsparcie MySQL i PostgreSQL, buforowanie renderowanych stron i statycznych zasobów, optimistic concurrency control, RDF), ochrona zasobów (system ról i uprawnie«), dyskusje (powiadomienia) 8 / 11
Semantic Wiki SMW umo»liwia wstawianie adnotacji semantycznych do tre±ci Wiki, co poprawia organizacj zgromadzonej wiedzy i umo»liwia jej interpretacj przez maszyn, zapewniaj c m.in. automatyczne generowanie list stron np. okre±lonej kategorii, dzi ki czemu dodanie nowej strony nie powoduje konieczno±ci zmiany list, gdy» aktualizacja nast puje na podstawie odpowiednich adnotacji semantycznych na dodawanej stronie, udoskonalon struktur danych pozwalaj c na zast powanie kategorii prostymi zapytaniami oraz na u»ycie formularzy i szablonów, dostosowane do potrzeb u»ytkownika mechanizmy wyszukiwania, mechanizmy umo»liwiaj ce powtórne u»ycie istniej cych w systemie danych (co zapobiega redundancji i niespójno±ci bazy wiedzy), umo»liwienie importu i eksportu danych w postaci semantycznej, co sprawia»e SMW mo»e sªu»y jako uj±cie i ¹ródªo danych dla innych aplikacji. 9 / 11
Wiki TODO dokumentacja dla u»ytkowników, uwierzytelnianie przez wydziaªowy serwer LDAP, semantyczna autoryzacja dost pu (obecnie stosowane prawa dost pu ze wzgl du na grup i uprawnienia u»ytkownika - docelowo prawa dost pu dla konkretnego u»ytkownika, grupy i uprawnie«u»ytkownika), opracowanie szablonów i formularzy dla wybranych funkcjonalno±ci (SZPD, materiaªy dydaktyczne), instalacja semantycznej Lucene umo»liwiaj cej przeszukiwanie tekstowych dokumentów PDF i Word (SMW+), raporty w PDF, integracja z LateX, obsªuga baz danych i ontologii (projekt Halo). 10 / 11
Korzy±ci z wdro»enia MW + SMW + SVN rozlegªy serwis informacyjny ISSI stanowi cy uzupeªnienie ocjalnej strony WWW, poligon do±wiadczalny dla dyplomantów zajmuj cych si technologiami semantycznymi (RDF, OWL, WSMO itp.), ±rodowisko dla realizacji projektów dla studentów na kierunku Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, bezpieczny i ªatwy do rozbudowy (np. w ramach prac dyplomowych) System Organizacji Wiedzy, Ekspozycja oferty Instytutu dla przemysªu - budowanie wizerunku otwartej, nowoczesnej instytucji zaktywizowanie pracowników i studentów do dzielenia si wiedz (materiaªy dydaktyczne, prace dyplomowe) 11 / 11