Wydział Elektroniki Politechniki Wrocławskiej Kierunek:., Specjalność:... PROJEKT INŻYNIERIA OPROGRAMOWANIA Temat: System obsługi kasy - projekt wzorcowy Opracowanie: dr inż. Paweł Skrobanek Wrocław 2006
2 Spis treści: 1. Opis projektowanego systemu... 3 1.2. Opis słowny...3 1.2. Kontekst zewnętrzny projektowanego podsystemu...4 1.3 Wzory dokumentów...4 2. Diagram przypadków użycia identyfikacja i opis usług świadczonych przez system...6
3 1. Opis projektowanego systemu 1.2. Opis słowny Przedmiot działalności firmy nie jest istotny, można wyobrazić sobie rejestracje wpłat i wypłat dla firmy prowadzącej loterie, firmy ubezpieczeniowej itp. Projekt będzie obejmował tylko system obsługujący wpłaty i wypłaty gotówkowe z kasy firmy. Przedmiotem projektowania jest system umożliwiający rejestrowanie operacji kasowych w firmie ZABAWA. Nie jest to typowy system kasowy. W naszej firmie kasy są wirtualne, to znaczy jest kilka osób, które pobierają opłaty od klientów lub wypłacają im pieniądze w tak zwanym terenie (np. u klienta, w oddziałach naszej firmy). Od systemu oczekuje się zatem, że poprzez terminale (np. laptopy) będące w posiadaniu takich pracowników, stworzy możliwość rejestracji operacji gotówkowych. Praca kasjera polega na przyjmowaniu lub wydawaniu gotówki z kasy, co jest potwierdzane dokumentami: KP (kasa przyjmie) oraz KW (kasa wypłaci) w dwóch egzemplarzach, jeden dla kasjera, a drugi dla klienta. Druki te są drukami ścisłego zarachowania, m. in. muszą być kolejno numerowane w okresie obrachunkowym (dopuszczalne jest kolejne numerowanie dla każdej z kas). Kasjer dodatkowo musi mieć możliwość wykonania raportu kończącego jego zmianę. Raport kasowy zawiera wykaz wszystkich dokumentów KP oraz KW wraz z podsumowaniem salda (ustaleniem ilości środków finansowych w kasie). Obecnie nie przewiduje się innych form płatności niż gotówka (w przyszłości karta kredytowa). Ponieważ operacje muszą zawierać informację o tym, kto ich dokonał, zatem system musi wiedzieć, kto pracuje przy kasie, stąd potrzebna będzie autoryzacja kasjera przy rozpoczęciu pracy. Do tej pory w firmie funkcjonowało jedno okienko kasowe w oddziale macierzystym, a operacje były rejestrowane na jednym komputerze. Firma chciałaby, żeby system również zapisywał informacje o operacjach na jednym serwerze i dodatkowo, drukował w centrali po jednej kopii każdego wystawionego dokumentu (KP lub KW). Dodatkowo, w centrali będą drukowane raporty miesięczne dla każdej kasy. Wydruk raportu nastąpi automatycznie lub na życzenie kasjera (obecnie nieuwzględniane w projekcie) w pierwszym dniu miesiąca następującego po miesiącu, dla którego drukowany jest raport. Do systemu będzie miał również dostęp tzw. administrator zakładanie kont użytkownikom, modyfikowanie wzorów dokumentów, itp. Do jego zadań będzie należała również konserwacja systemu.
4 Oprócz niego, członkowie zarządu chcieliby otrzymywać w formie wydruku zestawienia okresowe, w jakiej formie to będzie jeszcze przedmiotem ustaleń. 1.2. Kontekst zewnętrzny projektowanego podsystemu Wstępnie opracowano diagram przestawiający kontekst zewnętrzny projektowanego podsystemu - rysunek 1. KASJER ADMINISTRATOR Zarządzanie kontami użytkowników, konfiguracja potwierdzenia operacji, parametrów zestawienia (np. lista pracowników, lista terminali) raporty System obsługi kasy KP (wpłaty do kasy), KW (wypłaty) raporty okresowe raport miesięczny CZŁONEK ZARZĄDU KSIĘGOWY Rys.1. Kontekst zewnętrzny projektowanego podsystemu 1.3 Wzory dokumentów Dokumenty istotne ze względu na projektowany system, to: KP,
5 KW (analogicznie, zawiera pola jak KP), raport kasowy. WZÓR I Raport kasowy nr 1 za okres od 01.... do 10.... Lp. Nr dokumentu OPIS KWOTA KONTO 1. KP 1/00 Czek got. AA 0345133 z Banku Zachodniego 2500,00 zł 2. KW 1/00 Za telefon tyt. Faktury F 123/RR, w tym 332,80 zł opłata poczt. 2,80 3. KP 2/00 Spłata należności od ROLATOR 600,00 zł 4. KP 3/00 Wpłata za telefon Janina Złotopolska 25,20 zł 5. KW 2/00 Zaliczka na mater. Biur. Alek Kwach 1000,00 zł... WZÓR II (źródło: http://www.ksiegowosc.ngo.pl/x/15748;jsessionid=386de713a60db7af6ac176e9c2c77729 ) RAPORT KASOWY NR za okres: pieczęć instytucji miesiąc, rok DATA DOKUMENTU NR DOKUMENTU RODZAJ KOSZTU PRZYCHÓD ROZCHÓD STAN KASY LP OPIS Z przeniesienia 1 0,00 2 0,00 3 0,00
6 2. Diagram przypadków użycia identyfikacja i opis usług świadczonych przez system Przedmiotem projektowania jest moduł systemu umożliwiający obsługę kasy. Diagram PU został przedstawiony w szerszym kontekście ze względu na to, by pokazać całokształt projektu. W związku z powyższym, w rozdziale tym opisane zostały tylko przypadki użycia oraz aktorzy związani z modelowanym fragmentem. Diagram przypadków użycia przedstawia Rys.2. Rys.2. Diagram przypadków użycia projektowanego systemu
7 AKTOR OPIS PRZYPADKI UŻYCIA KASJER Kasjer przyjmuje lub wypłaca gotówkę z kasy. Operacje takie są ewidencjonowane przy pomocy dokumentów KP (kasa przyjmie) lub KW (kasa wypłaci). obsługa użytkownika (sesja), rejestracja wpłaty do kasy, rejestracja wypłaty z kasy, autoryzacja Opis przypadków użycia: PU obsługa użytkownika rejestracja wpłaty do kasy OPIS CEL: obsługa kasjera WS (warunki wstępne): inicjalizacja przez uruchomienie programu (np. otwarcie strony WWW, start aplikacji) WK (warunki końcowe): --- PRZEBIEG: 1. inicjalizacja PU autoryzacja 2. powrót z PU autoryzacja 3. jeśli autoryzacja zakończona błędem, przejście do 1. 4. pokazanie menu i wprowadzenie wyboru kasjera (może wybrać: koniec, wystaw KP, wystaw KW). 5. W zależności od wyboru: 5.1. Jeśli wystaw KP, to inicjalizacja PU wystawienie dokumentu KP i oczekiwanie na powrót. 5.2. Jeśli wystaw KW, to inicjalizacja PU wystawienie dokumentu KW i oczekiwanie na powrót. 5.3. Jeśli koniec, to likwidacja sesji 6. Przejście do 1. CEL: wystawienie dokumentu KP WS: inicjalizacja z PU obsługa użytkownika, użytkownik posiada ID 0 (autoryzacja zakończona sukcesem) WK: wydrukowany dokument KP, alternatywnie: anulowano operację PRZEBIEG: 1. Wprowadzenie danych przez kasjera zakończone zatwierdzeniem lub anulowaniem. 2. Jeśli anulowanie, to powrót do PU Obsługa użytkownika (sesja), w przeciwnym razie: 2.1. weryfikacja poprawności i kompletności danych, 2.2. jeśli weryfikacja OK zapisanie informacji w bazie danych (na serwerze) wydruk dokumentu KP oraz kopii (jedna lokalnie, jedna w centrali), w przeciwnym razie wskazanie błędu. 2.3. Przejście do 1
8 rejestracja wypłaty z kasy CEL: wystawienie dokumentu KW WS: inicjalizacja z PU obsługa użytkownika, użytkownik posiada ID 0 WK: wydrukowany dokument KW, alternatywnie (anulowano operację): brak PRZEBIEG: 1. Wprowadzenie danych przez kasjera zakończone zatwierdzeniem lub anulowaniem. 2. Jeśli anulowanie, to powrót do PU Obsługa użytkownika (sesja), w przeciwnym razie: 2.1. weryfikacja poprawności i kompletności danych, 2.2. jeśli weryfikacja OK zapisanie informacji w bazie danych (na serwerze) wydruk dokumentu KW oraz kopii (jedna lokalnie, jedna w centrali), w przeciwnym razie wskazanie błędu. 2.3. Przejście do 1 autoryzacja CEL: weryfikacja użytkownika WS: inicjalizacja z PU obsługa użytkownika, WK: zakończono ostatnią operację PRZEBIEG: 1. Wprowadzenie identyfikatora i hasła przez kasjera. 2. Weryfikacja z danymi przechowywanymi w systemie (serwer z bazą danych). Jeśli: SUKCES 3a.1. Wyświetlenie komunikatu powitalnego. 3a.2. Założenie sesji. Jeśli: PORAŻKA 3b. Wyświetlenie komunikatu o błędzie (czas: 10s) 4. Zakończenie (z komunikatem zwrotnym o sukcesie numer ID użytkownika lub porażce ID=0). Gdzie: ID- identyfikator.