z dnia 18 marca 2009r.

UCHWAŁA NR XXX/220/09 Rady Gminy w Olszewie-Borkach z dnia 18 marca 2009r. w sprawie uchwalenia Planu Odnowy Miejscowości Żerań Mały na lata 2009-2015. Na podstawie art. 18, ust. 2, pkt. 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), Rada Gminy Olszewo-Borki uchwala, co następuje: 1 Uchwala się Plan Odnowy Miejscowości Żerań Mały na lata 2009-2015, który został przyjęty uchwałą przez Zebranie Wiejskie w dn. 22.02.2009r., stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2 Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 3 Przewodniczący Rady Gminy Paweł Dębski

UZASADNIENIE do uchwały XXX/220/09 Rady Gminy Olszewo-Borki z dnia 18 marca 2009r. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Żerań Mały W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 istnieje możliwość składania wniosków o refundację części kosztów inwestycji realizowanych na obszarach wiejskich. Do wniosków o przyznanie pomocy z działania Odnowa i rozwój wsi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lutego 2008 r. dołącza się wymagane w nim dokumenty, w tym: 1) plan odnowy miejscowości, zawierający w szczególności: a) charakterystykę miejscowości, w której będzie realizowana operacja, b) inwentaryzację zasobów służących odnowie miejscowości, c) ocenę mocnych i słabych stron miejscowości, w której będzie realizowana operacja, d)opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat od dnia przyjęcia planu odnowy miejscowości w kolejności wynikającej z przyjętych priorytetów rozwoju miejscowości, z podaniem szacunkowych kosztów ich realizacji; Aplikowanie o środki unijne daje szansę rozwoju obszaru gminy Olszewo-Borki. W ramach działania 3.4 Odnowa i rozwój wsi Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich można finansować między innymi działania związane z: budową, przebudową, remontem lub wyposażaniem obiektów publicznych, pełniących funkcje kulturalne, w szczególności świetlic i domów kultury; budową, przebudową lub remontem obiektów sportowych, ścieżek rowerowych, szlaków pieszych, placów zabaw, miejsc rekreacji, służących do użytku publicznego, kształtowaniem centrów wsi jako obszaru przestrzeni publicznej, w szczególności poprzez odnawianie lub budowę placów, parkingów, chodników lub oświetlenia ulicznego; urządzaniem i porządkowania terenów zielonych, parków lub innych miejsc wypoczynku. 2

Załącznik do uchwały Nr XXX/220/09 Rady Gminy w Olszewie-Borkach z dnia 18 marca 2009r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Żerań Mały Marzec, 2009 r.

SPIS TREŚCI: CHARAKTERYSTYKA GMINY OLSZEWO-BORKI... 3 1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne.... 3 CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI ŻERAŃ MAŁY... 5 1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne.... 5 OPIS ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI ŻERAŃ MAŁY... 6 1. Ludność... 6 2. Środowisko przyrodnicze... 8 3. Zabytki... 8 4. Infrastruktura techniczna... 9 5. Rolnictwo... 9 6. Przemysł i gospodarka... 10 7.Podsumowanie... 11 ANALIZA SWOT... 12 WIZJA MIEJSCOWOŚCI, PRIORYTETY, ZADANIA... 13 Zadania przyczyniające się do odnowy miejscowości Żerań Mały 2009-2015... 13 HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ... 14 SZACUNKOWY KOSZTORYS REALIZOWANYCH ZADAŃ... 14 2

CHARAKTERYSTYKA GMINY OLSZEWO-BORKI 1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne. Gmina Olszewo-Borki położona jest w zachodniej części powiatu ostrołęckiego, zajmując obszar około 196 km², z czego 43% stanowią lasy. Od wschodu gmina graniczy z miastem powiatowym Ostrołęka, od południowego wschodu, przez rzekę Narew z gminą Rzekuń, od północnego wschodu z gminą Lelis, od północy z gminą Baranowo, od zachodu z gminą Krasnosielc i Sypniewo, od południa z gminą Młynarze. Ponadto gmina położona jest w odległości ok. 100km na północ od Warszawy, w bezpośrednim zasięgu oddziaływania miasta Ostrołęka. Sąsiednie miasta powiatowe oddalone są od ośrodka gminnego Olszewo-Borki o: ok. 45km w kierunku zachodnim w przypadku Przasnysza, ok. 42km w kierunku 3

południowo-zachodnim w przypadku Makowa Mazowieckiego i ok. 45km w kierunku południowowschodnim w przypadku Ostrowi Mazowieckiej. Gmina Olszewo-Borki usytuowana jest na terenie równinnym, między zlewiskami rzek Narew i Omulew. Stwarza to dodatkowe zagrożenie powodziowe dla 12 miejscowości położonych wzdłuż obu rzek. Obszar zalewowy obejmuje 540 ha gruntów zlokalizowanych na terenie sołectw: Kruki, Drężewo, Zabrodzie, Kordowo, Grabowo, Olszewo-Borki, Białobrzeg Bliższy, Białobrzeg Dalszy, Nożewo, Dobrołęka, Żerań Mały, Żerań Duży. Zewnętrzne powiązania komunikacyjne zapewniają dwie drogi krajowe: Nr 61 relacji Warszawa Jabłonna Legionowo Serock Różan Ostrołęka Łomża Grajewo Augustów przebiegająca we wschodniej części gminy wzdłuż rzeki Narwi i Nr 53 relacji Olsztyn Szczytno Rozogi Myszyniec Ostrołęka, przebiegająca w północno-wschodniej części gminy. Pierwsza z dróg krajowych jest jednym z kilku tranzytowych szlaków łączących wschód i zachód Europy, druga zaś prowadzi w kierunku państw nadbałtyckich. Komunikację z terenami sąsiednich gmin oraz powiązania wewnętrzne uzupełniają dwie drogi wojewódzkie, sieć jedenastu dróg powiatowych i kilkudziesięciu dróg gminnych. Przez obszar gminy przebiega szlak kolejowy relacji Olsztyn Szczytno Wielbark Ostrołęka Śniadowo Łapy, ze stacjami w miejscowościach: Olszewo-Borki, Nowa Wieś i Zabiele Wielkie. Szlak stracił jednak na znaczeniu w okresie restrukturyzacji Polskich Kolei Państwowych, w którym początkowo zawieszono, a następnie zlikwidowano przewozy pasażerskie. Wiodącym działem gospodarki mikroregionu jest rolnictwo rozwinięte na bazie indywidualnych gospodarstw rolnych. Obniżająca się stopniowo efektywność drobnej produkcji rolnej wynikająca nie tylko z jej rozdrobnienia ale i słabych jakościowo gleb oraz duża atrakcyjność przyrodniczo-krajobrazowa gminy, bezpośrednie sąsiedztwo miasta powiatowego, a następnie bliskość i dostępność aglomeracji warszawskiej są czynnikami korzystnymi do rozwoju funkcji mieszkalno rekreacyjno wypoczynkowej tego regionu. Gminę zamieszkuje 9751 osób (stan na dzień 31.12.2008 r.) tj. ok. 11% ogólnej liczby ludności powiatu i ok. 0,2% ludności województwa. Pod względem wielkości zaludnienia wśród 10 gmin wiejskich powiatu ostrołęckiego gmina zajmuje 3 pozycję (po gminach: Kadzidło i Myszyniec). W granicach gminy znajduje się 38 miejscowości. Największą pod względem zaludnienia miejscowością jest ośrodek gminny Olszewo-Borki liczący 1 921 mieszkańców, następnie Nowa Wieś zamieszkała przez 790 osób. W dalszej kolejności należy wymienić dwie miejscowości położone przy trasie nr 53: Zabrodzie 648 mieszkańców i Antonie 671 mieszkańców. 4

CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI ŻERAŃ MAŁY 1. Położenie administracyjne, geograficzne, komunikacyjne. Miejscowość Żerań Mały leży w południowo-wschodniej części gminy Olszewo-Borki, w powiecie ostrołęckim, województwie mazowieckim. Wieś leży w odległości 1km od drogi Krajowej Nr 61 nad rzeką Narew i nad jeziorem łączącym się z Narwią. Jest jedną z 38 z sołeckich miejscowości należących administracyjnie do Gminy Olszewo-Borki powiatu ostrołęckiego. Miejscowość sąsiaduje : - od północy z Dobrołęka i Żerań-Duży, - od południa z miejscowością Kołaki, - od zachodu z miejscowością Żebry Perosy, - od wschodu naturalną granicę stanowi rzeka Narew. Miejscowość Żerań- Mały zajmuje powierzchnię 5,2 km 2. Zamieszkuje ją 110 osób. Obszar 524ha pod względem fizyczno geograficznym przynależy do gminy Olszewo-Borki w powiecie Ostrołęckim, województwo mazowieckie. Wieś powstała od nazwiska Żerańskiego, była to duża wieś licząca ponad 50 mieszkańców, potem wieś rozdzieliła się na dwie części na Żerań mały, w którym podobno mieszkał Żerański niskiego wzrostu, a w Żeraniu Dużym - Żerański Wysokiego wzrostu. Przed II wojną światową wieś należała do powiatu makowskiego, gmina Sieluń z siedzibą w Młynarzach. We wsi Żerań Mały była szkoła czteroklasowa i jeden nauczyciel. Dzieci uczęszczały z Żerania Małego i Żerania Dużego. Podczas okupacji niemieckiej duża część ludzi była wzięta na roboty do Niemiec, kilku mężczyzn poniosło śmierć. Pola były zaminowane, wieś była niemal całkowicie spalona. Zostało tylko siedem domów mieszkalnych. Na rzece Narew był zrobiony most i droga z bala drewnianego do szosy warszawskiej. Wieś była wypędzona przez Niemców. Po wyzwoleniu mieszkańcy z emigracji powrócili do swojej miejscowości. Zaczęli się odbudowywać powstała szkoła w domu prywatnym, potem wieś dostała barak do którego przeniosła się szkoła, która funkcjonowała do lat 70-tych. W latach 50-tych wieś terytorialnie znalazła się w granicach gminy Olszewo-Borki i powiatu ostrołęckiego. Nasza miejscowość położona jest w bardzo dobrym punkcie między droga krajowa Warszawa-Ostrołęka a rzeką Narew. Od drogi krajowej przez wieś jest droga bitumiczna a z drugie strony otacza ją jezioro, które jest atrakcyjne dla mieszkańców We wsi od 59 lat istnieje Ochotnicza Straż Pożarna. Posiadamy remizę, która została wybudowana w czynie społecznym z pomocą gminy. Straż posiada samochód pożarniczo-gaśniczy z wyposażeniem oraz łódź ratownictwa wodnego. Wieś posiada także plac wiejski, który znajduje się w dobrym punkcie do wykorzystania na cele sportowe. Wieś Żerań Mały jest miejscowością typowo rolniczą z charakterystycznymi zabudowaniami gospodarskimi. 5

OPIS ZASOBÓW MIEJSCOWOŚCI ŻERAŃ MAŁY 1. Ludność Liczba mieszkańców: 110 osób. Struktura wiekowa mieszkańców: Przedział wiekowy do 7 8-16 17-25 25-59 60 i powyżej Liczba mieszkańców 12 15 21 46 16 Struktura wykształcenie: Wykształcenie Wyższe Średnie Zawodowe Ponadgimnazjalne Podstawowe % 6 25 15 25 0 25 Wykształcenie 20 15 10 5 Wyższe Średnie Zawodowe 0 6

Struktura zatrudnienia Zawody % Rolnicy Prowadzące działalność gospodarczą Bezrobotni Emeryci i renciści Pozostałe 53 0 12 15 26 Wykształcenie 60 50 40 30 20 10 0 Rolnicy Prowadzące działalność gospodarczą Bezrobotni Emeryci i renciści Pozostałe Organizacje i stowarzyszenia mieszkańców Nazwa organizacji Tak Nie Jeśli tak podaj nazwę Koło Gospodyń Wiejskich Ochotnicza Straż Pożarna Kółko Różańcowe Inne OSP Żerań Mały Kółko różańcowe 7

Nieruchomości na terenie sołectwa do zagospodarowania w ramach programu odnowy wsi Nazwa obiektu Tak Nie Wymiar/Obszar Świetlica/OSP Remiza OSP Place i boiska sportowe Miejsca kultu Teren w pasie drogowym Wzdłuż zabudowań 2. Środowisko przyrodnicze Lasy Miejscowość Żerań Mały leży w dolinie Narwi wokół znajdują się lasy iglaste i mieszane. Miejscowość położona jest na skraju dawnej Puszczy Kurpiowskiej jest pozostałością dużego kompleksu leśnego. Wśród drzewostanu dominuje sosna, częściowo brzoza i olszyna. Lasy bogate są w runo leśne, stanowią dla mieszkańców jedno ze źródeł zarobkowania w postaci zbioru jagód i grzybów. Spośród zwierząt można spotkać łosia, dzika, sarny, lisa, zające, borsuka, bobra. Zbiorniki wodne W miejscowości Żerań-Mały znajduje się jezioro, które wpada do Narwi i ma z nim bezpośrednie połączenie stanowi naturalny zbiornik wodny, który uległ naturalnej degradacji. 3. Zabytki Nazwa zabytku Tak Nie Jeśli tak - opis Kościoły Kapliczki Muzea 8

4. Infrastruktura techniczna Infrastruktura Wodociąg Kanalizacja Gazociąg % dostępności dla mieszkańców Brak brak brak brak Oświetlenie 60 Drogi bitumiczne 60 Chodniki brak Dostęp do Internetu 15 Selektywna zbiórka odpadów 60 5. Rolnictwo Struktura gospodarstw wiejskich Ilość gospodarstw wiejskich 15 Średnia powierzchnia gospodarstwa 12 Ilość gospodarstw z produkcją roślinną 1 Ilość gospodarstw z produkcją zwierzęcą -- Ilość gospodarstw z produkcją mieszaną 15 Struktura gleb Jakość gleb (klasy) % I-II -- III-IV 20 V-VI 80 poniżej -- 9

6. Przemysł i gospodarka Rodzaj firmy Tak Nie Jeśli tak podaj nazwę i profil działalności Duże zakłady produkcyjne (zatrudniające 100 osób i pow.) Średnie firmy (zatrudniające pow. 5 do 50 osób) Małe firmy (zatrudniające poniżej 5 osób lub jednoosobowe) X X X 10

7. Podsumowanie Tabela zasobów oraz wizji ich wykorzystania Diagnoza aktualnej sytuacji (jak jest obecnie?) Co wyróżnia Atrakcyjne położenie w miejscowość? dolinie rzeki Narew Jakie pełni funkcje? Miejsce zamieszkania i pracy w rolnictwie Kim są jej Rolnicy i robotnicy, mieszkańcy? działkowicze Co daje utrzymanie mieszkańcom wsi? Jak zorganizowani są mieszkańcy? Jakie organizacje działają? Co się dzieje w miejscowości? W jaki sposób mieszkańcy rozwiązują problemy? Jak wygląda nasza wieś? Jaki jest stan otoczenia i środowiska? Jaki jest stan rolnictwa w miejscowości? Jakie są powiązania komunikacyjne? Co proponujemy dzieciom i młodzieży? Co proponujemy turystom? Rolnictwo, zatrudnienie w Ostrołęce. OSP stanowi podstawową organizację mieszkańców Żerania-Małego Ścisła współpraca z Urzędem Gminy na zebraniach wiejskich Schludnie Nieskażone środowisko naturalne w dolinie Narwi Rolnictwo nastawione na produkcję mleka Łatwy dostęp do drogi 61 Brak możliwości czynnej sportowej i kulturowej rozrywki Czyste powietrze nienaruszony krajobraz Wizja stanu docelowego (jak chcemy, by było?) Co ma ją wyróżniać? Czystość, ład i porządek. Zadbane gospodarstwa Jakie ma pełnić Przyjaznej miejscowości dla funkcje? mieszkańców i przyjezdnych Kim mają być Ludzie wykształceni mieszkańcy? zadowoleni ze swojej miejscowości Co ma dawać utrzymanie mieszkańcom? W jaki sposób ma być zorganizowana wieś? Jakie organizacje mieszkańców mają być powołane? W jaki sposób mają być rozwiązywane problemy? Jak ma wyglądać nasza wieś? Jaki ma być stan otoczenia i środowiska? Jakie ma być rolnictwo? Jakie mają być powiązania komunikacyjne? Co zaproponujemy dzieciom i młodzieży? Co możemy zaproponować turystom? Rolnictwo, praca w sektorze pozarolniczym OSP stanowi podstawową organizację mieszkańców Wspólnie mieszkańcy wraz z Urzędem Gminy na zebraniach wiejskich Schludnie i czysto Środowisko w stanie nienaruszonym Głównie produkcja mleka i roślin Drogi asfaltowe Plac zabaw i boiska oraz budynek OSP na zimę Czyste jeziora, czysta rzeka 11

ANALIZA SWOT Mocne Strony Położenie w pobliżu miast łatwiejszy dostęp do pracy, usług, edukacji, etc. Dysponowanie terenami pod budownictwo i działalność gospodarczą (nieuciążliwa) Miejscowość zadbana i czysta Szlaki komunikacyjne (droga krajowa) Działające czynnie stowarzyszenia: OSP Słabe Strony Niebezpieczny odcinek drogi krajowej zagrożenie dla zdrowia i życia, Brak promocji i reklamy miejscowości Brak możliwości pozaszkolnej edukacji dzieci Brak punktu skupu żywca i płodów rolnych na terenie sołectwa Brak oferty kulturalnej Szanse Położenie w sąsiedztwie miast (praca / edukacja / kultura) Środki pomocowe dla inicjatyw lokalnych i obszarów wiejskich odbudowa tradycji wspólnych działań i integracji społeczeństwa Zagrożenia Słaba promocja regionu realizowana przez instytucje regionalne Patologie społeczne 12

WIZJA MIEJSCOWOŚCI, PRIORYTETY, ZADANIA Wizja rozwoju: Dobrze zintegrowana, rozwojowa i kulturalna miejscowość gminy Olszewo-Borki, dająca szeroką ofertę aktywności dla mieszkańców. Jaka ma być nasza miejscowość za 10 lat? Co ma ją wyróżniać? Ład i porządek nie skażone środowisko Jakie ma pełnić funkcje? Przyjazna miejscowość dla mieszkańców Jacy mają być Wykształceni, zaangażowani mieszkańcy? Co ma dać utrzymanie? Rolnictwo i praca w sektorze pozarolniczym W jaki sposób ma być zorganizowana miejscowość i mieszkańcy? W jaki sposób mają być rozwiązywane problemy? Jak ma wyglądać nasza miejscowość? Jakie obyczaje i tradycje mają być u nas pielęgnowane i rozwijane? Jaki ma być stan otoczenia i środowiska? Wspólne działanie dla dobra miejscowości na bazie OSP Czynny udział mieszkańców współpraca z Urzędem Gminy Czysta, schludna, zadbana, przyjazna środowisku Miejscowe tradycje ludowe Przywrócony pierwotny wygląd. Jezioro znajdujące się w centrum wsi Jakie ma być rolnictwo? Średnie gospodarstwa dające wyżywienie mieszkańcom Jakie mają być powiązania komunikacyjne? Co zaproponujemy dzieciom i młodzieży? Asfaltowe drogi dojazdowe Miejsce czynnego wypoczynku i zabawy Zadania przyczyniające się do odnowy miejscowości Żerań Mały w latach 2009-2015 1. Budowa placu zabaw i boisk dla młodzieży. 2. Termomodernizacja i remont budynku Ochotniczej Straży Pożarnej ogólnodostępnego. 3. Budowa chodników oraz ścieżek rowerowych. 4. Przywrócenie naturalnego stanu i używalności jeziora znajdującego się w centrum miejscowości Żerań Mały. 5. Budowa dróg asfaltowych. 13

HARMONOGRAM REALIZACJI ZADAŃ NAZWA ZADANIA TERMIN REALIZACJI ZADANIA PRIORYTETOWE 1. Budowa placu zabaw i boiska dla młodzieży 2009-2015 2. Termomodernizacja i remont budynku Ochotniczej Straży Pożarnej 2009-2015 POZOSTAŁE ZADANIA DO REALIZACJI W LATACH 2009-2015 3. Budowa chodników oraz ścieżek rowerowych w miejscowości 4. Przywrócenie naturalnego stanu jeziora znajdującego się na terenie miejscowości 2009-2015 2009-2015 5. Budowa dróg asfaltowych 2009-2015 SZACUNKOWY KOSZTORYS REALIZOWANYCH ZADAŃ NAZWA ZADANIA 1. Budowa placu zabaw i boiska dla młodzieży 2. Termomodernizacja i remont budynku OSP SZACUNKOWY KOSZTORYS (w PLN) 80 000,00 60 000,00 ŻRÓDŁA FINANSOWANIA Budżet gminy, inne środki, PROW Budżet gminy, inne środki, PROW 3. Budowa chodników oraz ścieżek rowerowych w miejscowości 4. Przywrócenie naturalnego stanu jeziora znajdującego się na teranie miejscowości 100 000,00 100 000,00 5. Budowa dróg asfaltowych 300 000,00 Budżet gminy, inne środki, PROW Budżet gminy, inne środki, PROW Budżet gminy, inne środki, PROW 14