RADA UNII EUROPEJSKIEJ 11006/11 (05.07) (OR. en) PRESSE 160 PR CO 36 KOMUNIKAT PRASOWY Nadzwyczajne posiedzenie Rady Rolnictwo Luksemburg, 7 czerwca 2011 r. Przewodniczący Sándor FAZEKAS węgierski minister rozwoju obszarów wiejskich PRASA Rue de la Loi 175 B 1048 BRUKSELA Tel.: +32 (0)2 281 8352 / 6319 Faks: +32 (0)2 281 8026 press.office@consilium.europa.eu http://www.consilium.europa.eu/newsroom ST 11006/11 1
Główne wyniki posiedzenia Rady Podczas tego nadzwyczajnego posiedzenia Rady ministrowie rolnictwa ocenili bezpieczeństwo żywności i skutki rynkowe fali zakażeń bakterią E. coli. Ponadto ministrowie zostali poinformowani o sytuacji w związku z suszą w Europie i o jej skutkach dla sektora hodowli bydła. ST 11006/11 2
SPIS TREŚCI 1 UCZESTNICY... 4 OMAWIANE PUNKTY Fala zakażeń bakterią E-coli... 6 SPRAWY RÓŻNE... 8 Susza w północnej Europie... 8 1 Jeżeli deklaracje, konkluzje lub rezolucje zostały przez Radę formalnie przyjęte, jest to zaznaczone w tytule danego punktu, a tekst jest umieszczony w cudzysłowie. Dokumenty, do których odesłano w tekście, są dostępne na internetowej stronie Rady (http://www.consilium.europa.eu). Gwiazdką oznaczono akty przyjęte wraz z oświadczeniami do protokołu Rady przeznaczonymi do wiadomości publicznej; oświadczenia te można znaleźć na wyżej wspomnianej internetowej stronie Rady lub uzyskać z biura prasowego. ST 11006/11 3
UCZESTNICY Belgia: Sabine LARUELLE Kris PEETERS minister ds. MŚP, samozatrudnienia, rolnictwa i polityki naukowej premier rządu flamandzkiego i flamandzki minister gospodarki, polityki zagranicznej, rolnictwa i obszarów wiejskich M. Benoît LUTGEN flamandzki minister prac publicznych, rolnictwa, obszarów wiejskich, polityki dotyczącej przyrody, lasów i dziedzictwa Bułgaria: Miroslaw NAJDENOW Republika Czeska: Juraj CHMIEL Dania: Henrik HØEGH Niemcy: Ilse AIGNER Estonia: Gert ANTSU Irlandia: Simon COVENEY Grecja: Ioannis KOUTSOUKOS Hiszpania: Rosa AGUILAR RIVERO Francja: Bruno LE MAIRE Włochy: Francesco Saverio ROMANO Cypr: George ZODIATES Łotwa: Armands KRAUZE Litwa: Arūnas VINČIŪNAS Luksemburg: Romain SCHNEIDER Węgry: Sándor FAZEKAS György CZERVÁN Malta: Patrick MIFSUD Niderlandy: Henk BLEKER minister rolnictwa i polityki żywnościowej wiceminister rolnictwa minister żywności, rolnictwa i rybołówstwa federalny minister żywności, rolnictwa i ochrony konsumentów minister rolnictwa, rybołówstwa i żywności sekretarz stanu ds. rozwoju obszarów wiejskich i żywności minister środowiska, obszarów wiejskich i gospodarki morskiej minister rolnictwa, żywności i rybołówstwa, terenów wiejskich i zagospodarowania przestrzennego minister ds. polityki rolnej, żywnościowej i leśnictwa parlamentarny sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa minister rolnictwa, minister ds. uprawy winorośli i rozwoju wsi minister ds. rozwoju obszarów wiejskich sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju Obszarów Wiejskich sekretarz stanu ds. gospodarczych, rolnictwa i innowacji ST 11006/11 4
Austria: Nikolaus BERLAKOVICH Polska: Marek SAWICKI Portugalia: António SERRANO Rumunia: Valeriu TABĂRĂ Słowenia: Dejan ŽIDAN Słowacja: Zsolt SIMON Finlandia: Sirkka-Liisa ANTTILA Szwecja: Jan OLSSON Zjednoczone Królestwo: Lord HENLEY Komisja: Dacian CIOLOȘ John DALLI federalny minister rolnictwa, gospodarki leśnej, środowiska i gospodarki wodnej minister rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich minister rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i rybołówstwa minister rolnictwa i rozwoju wsi minister rolnictwa, leśnictwa i żywności minister rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich minister rolnictwa i leśnictwa parlamentarny podsekretarz stanu ds. środowiska, żywności i spraw wiejskich członek członek ST 11006/11 5
OMAWIANE PUNKTY Fala zakażeń bakterią E-coli W następstwie debaty na temat fali zakażeń bakterią E. coli otwartej przez prezydencję na nieformalnym posiedzeniu ministrów rolnictwa w Debreczenie (Węgry) prezydencja zwołała to nadzwyczajne posiedzenie, by umożliwić ministrom omówienie bezpieczeństwa żywności w UE i rynkowych skutków niedawnej fali zakażeń tą bakterią w północnych Niemczech, a także wysłuchać odpowiedzi Komisji dotyczącej jej reakcji na ten kryzys. W kontekście bezpieczeństwa żywności wszystkie państwa członkowskie wyraziły głęboki żal z powodu dużej liczby przypadków śmiertelnych spowodowanych skażeniem żywności bakterią Escherichia coli (E. coli) w północnych Niemczech. Kilka delegacji stwierdziło, że należy poddać ocenie obecny system bezpieczeństwa żywności w UE i poprawić rozpowszechnianie informacji między krajowymi władzami zajmującymi się bezpieczeństwem żywności i jakość tych informacji. Ponieważ źródło skażenia musi dopiero zostać jednoznacznie ustalone, wiele państw członkowskich podkreślało konieczność kontynuowania badania łańcucha żywnościowego po to, by przywrócić zaufanie konsumentów do warzyw wskazywanych jako potencjalne źródło skażenia na początku fali zakażeń. Obecnie wydaje się, że dotyczy ona głównie mieszkańców północnych Niemiec oraz osób, które odwiedziły ten region od początku maja. Komisja przypomniała, że wszystkie mechanizmy służące dzieleniu się informacjami i koordynowaniu reakcji zostały uruchomione natychmiast po tym, jak 22 maja zgłoszono pierwsze przypadki. Konkretnie uruchomiono system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach (RASFF) oraz system wczesnego ostrzegania i reagowania (EWRS) dotyczący chorób zakaźnych. Komisja zamierza jednak wyciągnąć wnioski z obecnego kryzysu i w razie potrzeby usprawnić obecnie stosowane systemy informacyjne. Co do skutków dla rynku ogromna większość delegacji wyraziła poważne zaniepokojenie katastrofalną sytuacją sektora owoców i warzyw na szczeblu krajowym i UE. Stwierdziły one, że producenci zostali bardzo dotknięci kryzysem, do powstania którego nie przyłożyli ręki. Z uwagi na rozmiary kryzysu w wielu krajach produkujących owoce i warzywa, państwa członkowskie będące producentami wezwały Komisję do zastosowania przepisów dotyczących sytuacji nadzwyczajnych, po to by wypłacić pełne odszkodowania wszystkim producentom dotkniętym kryzysem. Kilka delegacji uznało zastosowanie pomocy państwa w tym przypadku za nieodpowiednie i podkreśliło, że reakcja na kryzys występujący w całej UE powinna następować na szczeblu UE. Komisja potwierdziła zamiar zastosowania przepisu dotyczącego sytuacji nadzwyczajnych i wypłacenia częściowego odszkodowania producentom, którzy ponieśli ogromne straty. Komisja przypomniała, że budżet na to działanie jest ograniczony do istniejących środków finansowych. Niemniej, mając na uwadze trudną sytuację sektora owoców i warzyw, Komisja zobowiązała się do zaproponowania znaczącego, wyważonego i uzasadnionego odszkodowania, uwzględniającego poniesione straty, ograniczenia nałożone przez przepisy i dostępny budżet. ST 11006/11 6
Zgodnie z zasadami obecnej wspólnej organizacji rynku (CMO) owoców i warzyw środki w tym sektorze podlegają przede wszystkim krajowym organizacjom producentów, które mogą ustanawiać fundusze operacyjne służące finansowaniu ograniczonego wycofywania produktów z rynku w przypadkach kryzysu; wycofywanie to jest współfinansowane przez UE i państwa członkowskie. W niektórych przypadkach możliwe jest też przyznanie pomocy państwa. W nagłych sytuacjach Komisja może odstąpić od tych zasad wyłącznie w takim stopniu, w jakim jest to absolutnie konieczne, np. poprzez zagwarantowanie do 100% finansowania z budżetu UE. Co do wpływu tego kryzysu na handel międzynarodowy, Rada zdecydowanie odrzuciła wprowadzony niedawno przez Rosję zakaz importu warzyw i owoców z UE, który to zakaz skutkuje dużymi stratami gospodarczymi dla rolników i pośredników. W tym kontekście podkreślono, że UE powinna dać władzom Rosji mocny sygnał, że takie zakłócenia handlu są naukowo nieuzasadnione i nieproporcjonalne. Komisja postanowiła wykorzystać zbliżający się szczyt UE Rosja jako właściwy moment, by zaakcentować stanowisko UE w tej kwestii. Biorąc pod uwagę dużą liczbę przypadków śmiertelnych oraz ogromne gospodarcze skutki niedawnej fali zakażeń bakterią E. coli w UE prezydencja zwołała nadzwyczajne posiedzenie ministrów rolnictwa. Posiedzenie to odbyło się po posiedzeniu Rady 6 czerwca, podczas którego ministrowie zdrowia zostali poinformowani o najnowszych faktach dotyczących tej fali zakażeń (10986/11) oraz w następstwie nieformalnego posiedzenia ministrów rolnictwa w Debreczenie 31 maja, gdzie temat ten został dodany do porządku obrad. ST 11006/11 7
SPRAWY RÓŻNE Susza w północnej Europie Francja, popierana przez Belgię, ponownie poinformowała Radę o skutkach suszy w niektórych krajach europejskich, w szczególności dla sektora bydła (11111/11). Delegacja francuska podkreśliła przewidywane straty plonów w przypadku niektórych zbóż gdyby susza miała trwać. Delegacja wspomniała również, że wielu hodowców bydła sprzedaje obecnie swoje zwierzęta, gdyż nie będą ich w stanie w przyszłości wyżywić. Może to mieć drastyczne skutki dla rynku wołowiny w perspektywie długofalowej. Komisja zobowiązała się, że będzie nadal interesowała się tą sytuacją w ramach obowiązujących przepisów i poinformowała delegacje, że ustanowiono grupę roboczą ds. wołowiny i cielęciny po to, by zastanowić się, jak można usprawnić obecne narzędzia rynkowe z myślą o przedstawieniu konkretnych zaleceń. Już 17 maja 2011 r. Francja, popierana przez kilka delegacji, zgłosiła swoje obawy co do suszy i związanych z nią trudności z przepływem gotówki, z którymi borykają się rolnicy. Komisja została poproszona o przyspieszenie wypłat płatności bezpośrednich. W tym kontekście wiele delegacji wezwało również do większej elastyczności w standardowych procedurach płatności zaliczkowych. Przedstawiciel Komisji przypomniał, że państwa członkowskie mogą wypłacać zaliczki z tytulu płatności bezpośrednich, po przeprowadzeniu odpowiednich kontroli. Przy tej okazji Komisja poinformowała Radę, że zamierza zająć się problemami rolników hodujących krowy mamki, którzy szczególnie mocno zostali dotknięci suszą. ST 11006/11 8