Kryteria oceniania z języka polskiego dla klasy III gimnazjum Kształcenie literackie Ocena celująca Otrzymuje ją uczeń, którego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza obowiązujący program nauczania. -twórczo i samodzielnie rozwija posiadane zdolności i zainteresowania -nie popełnia błędów w wypowiedziach ustnych i pisemnych -dojrzale wartościuje dzieła literackie i kulturowe -jest krytyczny wobec językowej, literackiej i kulturowej rzeczywistości -osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych i tematycznych -prowadzi działalność literacką w różnych formach -jest laureatem etapu wojewódzkiego Małopolskiego Konkursu Polonistycznego dla Gimnazjalistów Ocena bardzo dobra Otrzymuje ją uczeń, który opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania. -biegle przekształca tekst literacki -bardo dobrze zna treść lektur -ocenia wszechstronnie bohatera literackiego -dojrzale argumentuje sądy i opinie, wyciąga wnioski -w utworze literackim określa świat przedstawiony, wyodrębnia akcję, wątki, fabułę -podaje cechy tekstu epickiego, lirycznego i dramatycznego -wymienia gatunki epickie, liryczne i dramatyczne-podaje ich cechy -interpretuje utwór poetycki oraz omawia jego kompozycję -określa typ liryki, rodzaj podmiotu lirycznego
-omawia symbolikę utworów literackich -wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, wspólne motywy dla utworów -tworzy opis, streszczenie, opowiadanie, charakterystykę porównawczą, recenzję, rozprawkę, podanie, przemówienie, wywiad, list prywatny i oficjalny, zaproszenie, ogłoszenie Ocena dobra Otrzymuje ją uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności przewidziane w podstawie programowej, poszerzone o wybrane elementy programu nauczania -poprawnie posługuje się językiem w wypowiedziach ustnych i pisemnych -redaguje wypowiedzi ustne i pisemne na dany temat z zastosowaniem formalnych i graficznych wyznaczników charakterystycznych dla danej formy -pisze sprawozdanie, recenzję, list, charakterystykę porównawczą, rozprawkę, wywiad, opis przeżyć wewnętrznych -prezentuje treści lektur -w utworze epickim wskazuje świat przedstawiony, akcję, wątki, fabułę -określa gatunki utworów literackich -wymienia rodzaje literackie i określa ich cechy -wskazuje środki stylistyczne i określa w tekście ich funkcje -wskazuje wartości uniwersalne dzieł, wnioskuje, porównuje teksty -omawia budowę tekstu poetyckiego Ocena dostateczna Otrzymuje ją uczeń, który opanował wiedzę i umiejętności zawarte w podstawie programowej, w zakresie umożliwiającym dalsze uczenie się. -w miarę poprawnie posługuje się językiem w wypowiedziach ustnych i pisemnych -redaguje wypowiedzi pisemne na dany temat zachowując wyróżniki typowe dla danej formy:
list, sprawozdanie, opis, charakterystykę, streszczenie, opowiadanie, podanie, plan wydarzeń -prezentuje treść przeczytanych lektur -wskazuje odpowiednie fragmenty tekstu, dialogi i monologi -czyta ze zrozumieniem tekst literacki -posługuje się znanymi słownikami -odróżnia fikcję od prawdy historycznej, świat rzeczywisty od fantastycznego -zna podstawowe środki artystyczne Ocena dopuszczająca Otrzymuje ją uczeń, którego wiedza i umiejętności pozwalają samodzielnie lub przy pomocy nauczyciela na wykonanie zadań o niewielkim stopniu trudności. -opowiada przeczytany tekst -wskazuje fikcję i autentyzm w utworze -zaznacza fragmenty w czytanym tekście -opisuje świat przedstawiony -pisze plan opowiadania -redaguje charakterystykę, streszczenie, list, zaproszenie Przy pomocy nauczyciela podejmuje próby tworzenia innych form wypowiedzi -rozpoznaje utwór epicki, liryczny i dramatyczny Ocena niedostateczna Otrzymuje ją uczeń, który nie opanował wymagań przewidzianych na ocenę dopuszczającą oraz przy pomocy nauczyciela nie wykonuje poleceń o niewielkim stopniu trudności.
Kształcenie językowe Ocena bardzo dobra -rozpoznaje wypowiedzenia złożone i wielokrotnie złożone, nazywa ich rodzaje -tworzy wykresy wypowiedzeń złożonych i wielokrotnie złożonych -stosuje poprawnie zasady interpunkcji w wypowiedzeniach złożonych -tworzy wypowiedzi w mowie zależnej i niezależnej, odpowiednio zapisuje cytaty, dokonuje przekształceń wypowiedzi -zna rodzaje upodobnień, tłumaczy zjawisko ich powstawania i odpowiednio je klasyfikuje -zna zasady akcentowania w j. polskim i poprawnie je stosuje -zna pojęcia: treść i zakres wyrazu, odpowiednio grupuje słowa - tworzy synonimy, antonimy i homonimy -rozpoznaje archaizmy, ich typy i wskazuje funkcję stylizacji archaicznej -rozpoznaje rodzaje neologizmów i tworzy je -zna pojęcia: dialekt, gwara, dialektyzacja -wskazuje słownictwo typowe dla danego regionu kraju lub środowiska -klasyfikuje głoski, zna proces ich powstawania, wskazuje różnice między głoską a literą -poprawnie posługuje się językiem w wypowiedziach ustnych i pisemnych -zna i stosuje zasady ortograficzne Ocena dobra -rozpoznaje rodzaje wypowiedzeń złożonych -tworzy wypowiedzenia wielokrotnie złożone i ich wykresy -stosuje reguły interpunkcyjne w wypowiedzeniach złożonych -tworzy i przekształca wypowiedzi w mowie zależnej i niezależnej
-poprawnie zapisuje cytaty -rozpoznaje i nazywa upodobnienia wewnątrzwyrazowe -poprawnie akcentuje wyrazy -tworzy synonimy, antonimy i homonimy -wskazuje archaizmy i nazywa zjawisko archaizacji -rozpoznaje neologizmy -wskazuje dialektyzację i gwarę środowiskową -przeprowadza podział głosek -wskazuje różnice między głoską a literą, dzieli wyrazy Ocena dostateczna -rozpoznaje wypowiedzenie wielokrotnie złożone, wskazuje orzeczenia lub równoważniki -próbuje tworzyć wykres zdania złożonego -rozpoznaje wypowiedzi w mowie zależnej i niezależnej, przekształca je -akcentuje podane wyrazy -rozpoznaje samogłoski i spółgłoski, miękkie i twarde, ustne i nosowe -dzieli wyraz na głoski i litery -wskazuje archaizmy, neologizmy, słownictwo gwarowe -zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne Ocena dopuszczająca -rozpoznaje wypowiedzenia złożone-wskazuje orzeczenia -wskazuje wypowiedzi w mowie zależnej i niezależnej -dzieli wyraz na głoski i litery
-wskazuje upodobnienia wewnątrzwyrazowe -odróżnia samogłoski i spółgłoski, twarde i miękkie, ustne i nosowe -przy pomocy nauczyciela wskazuje archaizmy i neologizmy -zna zasady akcentowania