Agnieszka Kruszyńska Temat: Artystyczna brać o Szekspirze. Kluczowe pytanie: Jak i dlaczego artyści upamiętnili postać i dzieła Szekspira? Czas Wysłuchanie audycji Finezje literackie Szekspir 1/ 5: 10, 37 min. Ćwiczenia: ok. 35 min. Łącznie: 45 minut Metody pracy - praca z tekstem (analiza, interpretacja) - kreatywne pisanie - praca w grupach - minidyskusja panelowa Przed zajęciami: Przed zajęciami przygotowujemy komputer dostępem do Internetu oraz rzutnik, a także materiały pomocnicze powielone w odpowiedniej liczbie. Potrzebne nam będą także magnesy i duże kartony z napisami. Wykonujemy je sami lub prosimy o to chętnych uczniów. Jeżeli to uczniowie przygotowują napisy w domu, prosimy, by słowa, sformułowania szczególnie wg nich ważne zapisali innym kolorem lub inną czcionką. Napisy zob. materiały pomocnicze nr 1. Jeśli dość dawno omawialiśmy utwory Szekspira lub jeszcze nie realizowaliśmy takich zajęć, prosimy uczniów, aby w domu przypomnieli sobie biografię i znaczenie twórczości Szekspira. Przebieg ćwiczenia: 1. Wprowadzamy uczniów w tematykę audycji. Krótko przypominamy postać Szekspira. Rozdajemy czterem losowo wybranym osobom po jednej planszy (materiał pomocniczy nr 1) i prosimy, aby uczniowie ci zawieszali plansze na tablicy w momencie, w którym słowa z przytoczonego utworu padną w audycji. Dla komfortu Nauczyciela w materiale pomocniczym nr 1 napisy zostały podane w takiej kolejności, w jakiej powinny być zawieszone na tablicy. Informujemy uczniów, że audycji będziemy słuchać w czterech częściach. Wysłuchanie pierwszego fragmentu audycji Finezje literackie Szekspir 1/ 5 do 01, 49 min. http://www.nina.gov.pl/ninateka/audioteka/detal//2012/01/26/edu_finezje_literackie_1995 Szek spir_odc_1 Dzielimy klasę na trzy grupy, rozdajemy materiał pomocniczy nr 2. Uczniowie w grupach wybierają swoich kapitanów, po czym rozmawiają między sobą (przez 3 minuty), jak rozumieją zaznaczone dla ich grupy dwa wersy tekstu (w kontekście całości). Pytania pomocnicze znajdują się 1
na kartach z tekstem. Kapitanowie grup zajmują miejsce przy jednym stoliku i kolejno przedstawiają wypracowane stanowisko w formie minidyskusji panelowej. Uczniowie z klasy mogą uzupełniać wypowiedzi kapitanów, przedstawiać inne możliwości interpretacji (7 minut). Całość ćwiczenia: ok.12 minut. 2. Prezentacja kolejnej części audycji do 7.00 minuty (z wieszaniem napisów). Rozmowa z uczniami o zawieszonych tekstach. Przykładowe pytania do uczniów: Jak rozumiecie pragnienie przestrzeni w wierszu Pasternaka? Z czym kojarzą się wam oklaski ulicy, a z czym określenie pisklęta poety? Jak jest Julia w wierszu Anny Piwkowskiej? Czy rzeczywiście można lepiej zrozumieć twórcę, poznając kulturę, kraj, w którym wyrósł? Dlaczego tak, dlaczego nie? Czas: 10 min. 3. Trzecia część audycji do 8.55. min. Przerywamy po słowach: Pierwsze zaskoczenie to... Prezentujemy nagrobek Szekspira ze strony: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=plik:shakespearemonument_cropped.jpg&filet imestamp=20070807083034 lub z materiału pomocniczego nr 3. Rozmowa: Jak zazwyczaj wyglądają pomniki nagrobne? Co może zaskakiwać w pomniku nagrobnym Szekspira? Czas: 3 min. 4. Epitafium analiza i praktyka. a.)słuchamy audycji od 8. 55 min. do końca. Uczniowie porównują własne opinie o nagrobku Szekspira z opiniami przedstawionymi w audycji. b.) Analiza epitafium wg pytań w materiale pomocniczym nr 3. c.) Pisanie epitafium, praca w grupach materiał pomocniczy nr 4. Przykład: Ona jak Wenus, On jak Kupido; Umarli, żyją w pamięci, miłują się w zaświatach. Czas: 17 min 5. Praca domowa: Napisz pochwałę teatru wg instrukcji w materiale pomocniczym nr 5. Dla chętnych: Przeprowadźcie w kilkuosobowej grupie sondę uliczną lub szkolną materiał pomocniczy nr 6. 2
Materiały pomocnicze Materiał pomocniczy nr 1 Większą od góry, którą Bóg postawił. Wolałbym ciemną mieć na oczach chmurę Bo czymże są wobec oklasków ulicy pisklęta poety? Ja pragnę PRZESTRZENI Borys Pasternak, wiersz Szekspir Johann Wolfgang von Goethe: Kto chce poznać poetę, ten ma iść do jego kraju. Julia [...] nawija dzień jak sztukę kredowego płótna na chorobliwą strunę niespełnionych wzruszeń Anna Piwkowska, wiersz Julia 3
Materiał pomocniczy nr 2 Grupa I Z jakich przyczyn można nazwać Szekspira duchem? Jakim czynem jest zbudowanie góry? Jak można rozumieć to, że człowiek zrobił coś większego niż Bóg? Większa od góry, którą Bóg postawił. Wolałbym ciemną mieć na oczach chmurę Grupa II Jak trzeba mówić, by opisać coś niewidomemu? Co to znaczy, że ziemia została przez Szekspira zbliżona z nieskończonością? Większa od góry, którą Bóg postawił. Wolałbym ciemną mieć na oczach chmurę Grupa III Co to znaczy ciemna chmura na oczach? Dlaczego ktoś mógłby chcieć patrzeć na świat czyimiś (Szekspira) oczami? Większa od góry, którą Bóg postawił. 4
Wolałbym ciemną mieć na oczach chmurę Materiał pomocniczy nr 3 Jak zazwyczaj wyglądają pomniki nagrobne? Co może zaskakiwać w pomniku nagrobnym Szekspira? IVDICIO PYLIUM, GENIO SOCRATEM, ARTE MARONEM, TERRA TEGIT, POPULUS MAERET, OLYMPUS HABET Pylos w osądach, Sokrates w geniuszu, Maro w sztuce, Ziemia go grzebie, ludzie opłakują, do Olimpu należy Rozumienie epitafium: Jakie cechy i umiejętności symbolizują te postacie? Pylos w osądach król Nestor Sokrates Maro Wergilisz Co o twórcy mówi drugi wers epitafium? Należy do Olimpu Opłakiwany przez ludzi Pogrzebany w ziemi Jak patrzymy na świat, czytając drugi wers: z dołu do góry, czy z góry na dół? O czym świadczy taka kolejność? Pomnik na grobie Szekspira w Kościele Świętej Trójcy w Stratford Upon Avon. http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=plik:shakespearemonument_cropped.jpg&filetim estamp=20070807083034 5
Materiał pomocniczy nr 4 Przypomnienie terminu: Epitafium krótki napis umieszczony na nagrobku, a także utwór sławiący zmarłego. Epitafia są zwięzłe, nierzadko mają charakter panegiryczny, czyli pochwalny. Słowo epitafium częste jest w tytułach utworów upamiętniających zmarłych, np. film Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny, Epitafium dla Sergiusza Jesienina piosenka Gintrowskiego. Napisz epitafium dla Romea i Julii. Pierwsza linijka niech zawiera imię (imiona) greckiej (rzymskiej) bogini lub boga. Druga linijka, jak epitafium na grobie Szekspira, niech zawiera trzy czasowniki...... Materiał pomocniczy nr 5 Napisz 5-10 zdaniową pochwałę teatru. Może być rymowana. W tekście musza się znaleźć następujące elementy: apostrofa do teatru i/lub muz wskazanie dobrodziejstw teatru dla człowieka przywołanie imion muz tragedii Melpomeny i komedii Talii przywołanie nazwiska twórcy Hamleta porównanie z telewizją zachęta/ napomnienie Materiał pomocniczy nr 6 Sonda: Kim był William Szekspir? Z czym kojarzy się pani/ panu nazwisko William Szekspir? Rozmówca Odpowiedź płeć grupa wiekowa 1. 2. 3. 4. 6
5. 6. 7. W podsumowaniu użyjcie słów: najczęściej, najrzadziej, najbardziej zaskakująca odpowiedź. Jakie są Wasze wnioski z sondy? 7